ZOEKLICHT OP FRAAIE
SPELEN VAN HUBNER
NOBELPRIJSWINNAARS
OP ZWEEDSE ZEGELS
OVERBEZETTING BIJ DE
EENDAGS-WEDSTRIJDEN
'//Mm
Sm
jaarkaart
65*
Kom er ACHT-er
NS-Minitrips
in eigen land
I !4*
Hü fiiÉ
'Öl'l
eu
O O O O
Kruiswoordraadsel
Oplossing
Nieuwe uitgaven
tse grootmeester Robert Hübner, die het vorig jaar
verbaasde door zich te voegen bij de kandidaten voor
[titel (u kent het dramatische verloop van zijn match
rosjan), heeft, zoals ik u de vorige maal mededeelde,
jrestatie op de zojuist beëndigde Schaakolympiade in
behaald.
g dus het zoeklicht op zijn fraaie prestaties, waaruit
blijkt, dat hij bijzonder diep kan rekenen, althans op
igische) velden.
Gligoric te winnen moet
oede huize komen! Maar
am hij weer geladen ach-
>t| n d en won op de volgende
wijze. Let vooral op de
INFELD-INDISCH
■j2-g3
^eeft minder risico's dan
1. f4 (From) of 1.
,nval>. Men kan namelijk
rerschakelen op het Réti-
zoals in deze partij, een
istelling bereiken tegen
gezien de match
icher, nog veel „ruimte
overlaat!
g7-g6;
!l-g2, Lf8-g7;
!-d4. d7-d5;
gl-f3, Pg8-f6;
■0. 0—0:
•c4, c7-c6.
ïlt er vanzelfsprekend
m in de voetsporen van
eet (IM) te treden
7. Pf3-e5
Neemt de handschoen op. Bekend is
de remise-variant 7. cd5: cd5: 8. Pc3-
Pc6; 9. Pe5 enz.
7Lc8-e6?
De secure Gligoric zoekt naar ver
wikkelingen, die hij graag heeft.
Eenvoudiger is echter 7. dc4:
enz. De raadsheer op e6 staat niet
goed.
8. c4xd5, c6xd5;
9. Pbl-c3, Pb8-c6:
10. Pe5xc6, b7xc6:
11. Pc3-a4!
Ziet met kennersblik dat zwarts
zwakte ligt op het veld c5. Wit staat
reeds beter.
11Pf6-d7;
12. b2-b3, Dd8-a5;
13. Lcl-b2, Ta-c8;
14. Tal-cl, Le6-f5
Zie de opmerking bij de 7-de zet.
15. Tfl-el, Tf8-e8:
16. Lb2-c3, Da5-b5;
17. Ddl-d2, Db5-b8;
18. Lc3-b2, e7-e5.
Zijn enige kans, maarhet geeft
wit de beste kansen. Een betere zet
is voor Gligoric overigens niet te
vinden.
19. d4xe5, Pd7xe5;
20. Lb2-d4Lg7-f8.
Er dreigde 21. Db2 benevens f4! met
groot voordeel.
21. Ld4-c5. Pe5-d7.
Wat anders? Op 21Lg7 volgt
22. Da5, Tc7? 23. Ld6. enz. Nu wor
den de zwarte velden zwak.
2. Lc5xf8, Pd7xf8;
23. Pa4-c5, Dd8-e5.
(Zie diagram)
m i i
m
J
Hübner
Nu volgt een bijzondere zet, die
geenszins voor de hand lag.
24. e2-e4!
Dit noemt men „oprollen in het cen
trum"
24d5xe4;
25. Lg2xe4. Lf5xe4.
Praktisch gedwongen!
26. Telxe4, De5-d5;
27. Dd2-e3, Te8xe4;
n ask komt het derde
Di an de Stanley Gib-
catalogus, dat de Euro
omvat van Q tot en
prijs van dit deel is
twee andere f21,50.
Ijnt de elfde editie van
gekleurde boekje "Col-
1 stamps", de prijs hier-
Als laatste van het
volgt nog te melden dat
ïpla
ook op het punt van verschijnen
staat het nieuwe deel Michel-over-
zee (Zuid-Amerika) 1973/74. Op
dinsdag 19 december organiseert de
Leidsche Vereeniging van Postze
gelverzamelaars een leerzame avond
in 't Logegebouw aan de Steen-
schuLir in Leiden. J. Spijker komt
dan e.e.a. vertellen over de jurering
op tentoonstellingen. J. J. de Bruin
organiseert op zatrdag 9 december
Grignard, Paul Sabatier, Alexis Carrel, Gustaf Dalén en
i Hauptmann, winnaars van de Nobelprijs in 1912, zijn
'.ld op de vier zegels, die op 8 december door de Zioeedse
en zullen worden uitgegeven.
een postzegelveiling in hotel Hermi
tage in Zeist. De veiling begint om
één uur. Van half tien tot half één
is er gelegenheid de kavels te be
zichtigen.
Ter gelegenheid van de voorverkoop
van de "Solidariteitszegels", die zijn
gewijd aan de vogels van het Zwin
'vogelreservaat van Knokke-Zoute»
organiseert de Philatelic Club van
België op 16 en 27 december in het
stadhuis van Knokke een filatelisti
sche tentoonstelling. Deze expositie,
die zal zijn geopend van 10 uur tot
half zes, laat Belgische verzamelin
gen zien, van binnen- en buiten
landse zegels en thematische verza
melingen. Deze zijn voor het .me
rendeel afkomstig van de Interna
tionale Broederschap van de Rid
ders van de Filatelia.
Albanië Naar aanleiding van het
zesde congres van de Unie voor de
Werkende Jeugd is een serie van
twee zegels uitgegeven: van 25 quin-
tar en 2.05 lek. Ter gelegenheid van
de 55ste verjaardag van de Russi
sche Oktoberrevolutie kwamen
eveneens twee zegels uit met waar
den van 1.10 en 1.20 lek.
Andorra (Apaans) De Spaanse
posterijen hebben voor het door
Spanje bestuurde deel van het Py-
reneeënstaatje Andorra een serie
van twee zegels (2 en 5 pes) uitge
geven. die alsnog zijn gewijd aan
de Olympische Spelen in MUnchen.
België De Belgische PTT heeft
een kerstzegel tvan 3.50 fr) zonder
toeslag uitgegeven. Met het portret
van koning Boudewijn is een nieu
we zegel van 2.25 fr uitgekomen,
terwijl er voor de f ranker ing van
dienstbrieven van de Nationale
Maatschappij der Belgische Spoor
wegen twee zegels van respectieve
lijk 3'.4 en 4% franc werden uitge
geven.
Bulgarije Bulgaarse verzetsstrij
ders zijn afgebeeld op een serie van
vijf zegels met waarden van 1, 2, 3.
5 en 13 Stotinki.
Denemarken Deense bouwkunst
is afgebeeld op een serie van vier
zegels in de waarden van 40. 60 en
70 öre en 1.20 kr.
Finland De Finse PTT heeft een
serie van vijf zegels met afbeeldin
gen van oude klederdrachten uitge
geven. De zegels van elk fm 0,50
verschijnen ook in de vorm van een
postzegelboekje.
Griekenland De Griekse PTT
heeft twee samenhangende kerstze
gels van 2.50 en 4.50 laten verschij
nen.
Hongarije Ter gelegenheid van
de 75ste geboortedag van de "grote
voorvechtster van de Hongaarse
vakbeweging" Flora Martos werd
een zegel van 1 forint uitgegeven.
Naar aanleiding van het textielmu
seum in Boedapest verscheen een
zegel van eveneens 1 forint.
Portugal Ter herinnering aan de
eerste transatlantische vlucht van
Lissabon naar Rio de Janeiro (in
1922) heeft de Portugese PTT een
serie van vier zegels uitgegeven. De
waarden hiervan zijn 1.00, 2.80.
2,50 en 3.80 esc.
PIETER TAFFIJN
iden
sone
>mpetitie achter de rug
wat de clubs betreft
inaar de verscheidene
V lde georganiseerde een-
Jammer is, dat
ie bij de verschillende
niet altijd even vlot
toppunt van overbe-
wel zaterdag 9 decem-
Jiem wordt de Neder-
3, Slt rwacht voor de centra-
Bakel houdt haar zo
nketfd toch wel gewichtig
rwi-toernooi, terwijl tot
ramp de Zuid-Hol-
>ond ook nog een Di-
I organiseert,
itatil ttnlijke wedstrijden be-
rolasde halve finales weer
Om mij nog onbeken-
leeft ir. Van Dijk deze
voor de strijd. Waar
de Wageningse inter-
potmeester het na 25
nales wat kalmer
Dit keer een fraaie
fm uit het wereldkam-
64.
Van Dijk—zwart: Ir.
e
HBf1 2. 31-26. Tegenwoor-
en hier veelal 2. 33-2
•25. 3 39-33. 21-26 4.
een agressieve stand
2...12-17. 3. 37-32, 7-
12. 4. 36-31. 19-23. 5. 28x19, 14x23. 6.
33-28, 9-14. 7. 28x19, 14x23. 8. 31-27,
10-14. 9. 38-33. Met deze voortzet
ting laat wit een vereenvoudiging
toe die geenszins het karakter van
de partij verandert. Een andere
methode zou zijn geweest 9. 41-36,
5-10. 10 36-31. 4-9. 11 47-41! en
mocht zwart nu- besluiten tot
11..1-7? dan volgt heel sterk 12.
38-33 en 23-28 is verboden wegens
13. 33x22. 17x37. 14. 26x17! 12x32. 15.
35-30. 37x26. 16. 30-24, 20x29. 17.
34x1 met winst voor wit. 9. ..23-28!
Anders volgt zeer sterk 41-37! (23-
28 gaat dan niet op vanwege 33x22,
17x28; 26x17! 11x31; 32x23. 18x29;
37x26» 10. 32x23, 18x38 11. 43x32, 5-
10. 12. 41-37 12-18 13. 39-33, 10-14
Er lijkt nu een damzet in te zitten
voor wit met 14. 27-22? doch zwart
slaat dan niet 14. 18x29 maar 14.
17x30! 14. 44-39 14-19. 15. 46-41. 4-9,
16. 50-44, 1-7. 17. 49-43. 8-12 18. 41-
36! Wit moet erop bedacht zijn, dat
zwart niet plotseling kan overscha
kelen op een aanvalssysteem, vla
18-22, 27x18, 12x23 en de opbouw
7-12, 21-27 enzovoorts. Met de
tekstzet wordt deze ommezwaai
weerlegd door 36-31, 7-12; 31-27!
18. 2-8. 19. 37-31, 18-23! Zie dia-
Zwart dreigt nu simpel 20.23-29,
terwijl 20. 42-37 verboden is wegens
23-28! Het verschil met de reeds
eerder aangehaalde soortgelijke
aanval is, dat wit nu een schijf op
31 heeft. Stond deze op 41 dan zou
ook nu 41-37 mogelijk zijn! In de
diagramstand is 20. 33-28 niet erg
aantrekkelijk vanwege 20. ..23-29!
21. 34x23 17-22! 22. 28x17 (op 27x18.
13x33; 39x28, 9-13! 26x17, 11x33;
42-37, 19x28 32x22, 13-19! kan wit
wel de stand met 47-42, 19x28; 43-
38 in evenwicht houden doch bet
betere spel is dan beslist voor
zwart) 19x37. 23.42-38, 21x32! 24.
31x42, 11x22. 25. 38x18, 12x23 en
zwart staat prima. Wit vervolgde
met 20. 34-29! 23x34. 21. 39x30. 13-
18. 22. 30-25. 20-24. 23 42-38. 18-22.
24. 27x18. 12x23. 25. 44-39! Wit kan
de uitval 25..23-28 niet verhinderen
28. Pc5xe4. Dd5-e5;
29. Tcl-c5, De5-g7;
30. Tc5-a5,
De ontknopingDe rest is. zoals
Euwe zou zeggen, een kwestie van
techniek! Er volgde nog: 30
Td8; 31. Ta7: Pe6; 32. Kg2, De5; 33.
Df3f5: 34. Pc3. Td6; 35. h4. h5; 36.
Pe2. Td2; 37. Dc6:! De4t 'Er dreigde
De8t> 38. De4: fe4: 39. Te7, Pc5; 40.
Pc3. Kf8; 41. Tc7, Pe6: 42. Pe4: Ta2:
43. Tc6, Kf7; 44. Tb6. Te2; 45. Pc3,
Tc2; 46. Pd5, g5; 47. hg5: Pg5: 48.
Tb7t Kg6; 49. Pf4t
Zwart gaf het op. Hübner heeft een
waar kunststuk volbracht!
1. e4, c5; 2. Pc3. Pc6: 3. g3, g6; 4.
Lg2. Lg7; 5. f4, Tb8; 6. Pf3, b5; 7.
0—0, d6; 8. d3, e6; 9. f5. b4; 10. fe€:
fe6: 11. Pbl, Pf6; 12. e5? de5: 13.
Lg5, 0—0; 14. Pbd2, Dc7; 15. Lf6:
(Wit speelt zonder systeem) Lf6: 16.
Pe4, Lg7: 17. Pfg5, Tf5; 18. Dd2, Pe7;
19 Tf2, Pd5; 20 Tafl, Ld7; 21 Pf7,
Kf7: 22. g4, Tf4; 23 Pg5+ Kg8; 24.
Ld5: ed5: 25. Tf4: ef4: 26. Tf5: De5.
Wit gaf het op.
Dit partijtje liet zien hoe Hübner
met minder bekende spelers korte
metten maakt! Het meest leerzame
is wel. dat men zonder een bepaalde
„doelstelling" geen schaakpartij kan
winnen. Iedere zet moet gebaseerd
zijn op een zeker „plan". Wanneer
zoiets ontbreekt u hebt het hier
boven gezien wordt men lang
zaam, maar doelmatig, van het bord
gezet. Moge u (en ik) dat steeds voor
ogen houden....!
BISHOP
Ditmaal een iets op schaak lijken
de puzzel. Op een verkleind schaak
bord van 4 bij 5 vakjes staan aan
de korte zijden vier zwarte en vier
witte lopers. Zij mogen zich langs dia
gonaalsgewijze lijnen verplaatsen, in
iedere zet een of meer vakjes naar
keuze.
Het gaat er om, dat de witte en
de zwarte raadsheren van plaats ver
wisselen in zo weinig mogelijk zetten,
zodat op geen enkel moment een lo
per van de ene kleur een van de an
dere kleur kan slaan. Slaan kan, wan
neer twee lopers van verschillende
kleur op eenzelfde diagonale lijn
staan.
Geen oplossingen inzenden, want
voor deze puzzel kennen wij geen
Wij zijn U bovendien nog een ex
cuus schuldig. De opgave van 18 no
vember was verkeerd getekend, en
de oplossing, die op 25 november
werd gepubliceerd was er ook hele
maal naast. De bedoeling was ge
weest een vierkant van 11 bij 11
vakjes, maar zowel in opgave als
oplossing werd gewerkt met een vier
kant van 9 bij 9 vakjes. Daarvan
is de minimum-verdeling uiteraard
zes in plaats van de aangegeven
tien.
met 31-27, daar zwart deze zet dan
toch speelt en een schijf wint. Doch
na de tekstzet is deze uitval ook
niet aanlokkelijk meer bv. 26. 32x23,
19x28. 27. 33x22, 17x28, 28. 26x17,
11x22. 29. 47-42 (dreigt schijfwinst
met 31-27!) en zwart moet besluiten
tot 16-21, 29. 31-27, 21x32. 30. 38x18.
8-13 25 .8-13. 26. 47-42, 7-12. 27
33-28. 12-18 28. 31-27! De korte
vleugel opsluiting, die wit nu heeft
afgedwongen is erg gunstig voor
wit. De zwarte stelling moet echter
niet worden onderschat, want tal
van combinaties gaan straks het
spelbeeld beheersen! 28..14-20. 29.
25x14. 9x20. 30. 39-33. 3-8, 31. 43-39.
24-30. 32. 35x24. 20x29, 33. 33x24,
19x30. 34. 28x19. 13x24, 35. 38-33,
15-20. 36. 40-34 (na 40-35, -0-25;
33-28, 8-13; 45-40, 13-19 moet wit
combinaties ingeleid 19-23 verhinde
ren terwijl 40-34 remise geeft door
18-22; 27x18, 21-27; 32x12. 16-21;
26x17 en 11x44 36.20-35, 37. 34-29.
8-13. 38. 29x20, 25x14. 39. 48-43, 13-
19. 40. 33-28, 14-20. 41. 42-38. 20-24.
42. 38-33. 18-23. 43. 43-38, 23-29. 44.
45-40, 30-35. 45. 27-22, 35x44. 46
39x50, 29-34. 47. 50-45, 24-30. 48.
33-29, 34x23 49. 22-18, 23x12. 50.
28-22. 17x37. 51. 16x8, 11-17. 52. 8-3,
16-21. 53 .3-9. 21-26 54. 36-31. 36-41
55. 9-25 remise.
C. VARKEVISSER.
Horizontaal 1. dichtgesloten hana
4. kelner 7. poeder 11. denkbeeld 12.
woud 14. telwoord 15. mythologische
figuur 17. petitie 19. vogel 20. spoe
dig 22. eenheid van arbeid 24. huid
26. huidverharding 27. vis 29. palm-
meel 30. spruit 31. rivier in Schot
land 33. behoeftig 35. Gibbon 36.
vaste bewoordig 37. ogenblik 40
vertragingstoestel 41. kloosteroverste
42. vat 44. koraaleiland 45. buiten
dijks land 46. Japon 47. Jong dier
48. gewicht 50. Balt 51. sluiskolk 53.
ondoorschijnend 55. kier 57.
vreemde munt 58. besluiteloosheid
59. vulkanische materie 60. bergmid-
del 61. deel 62. dadelijk.
Vertikaal 2. verenigen 3. Antil
liaans eiland 5. plant 6. fris zu
vogel 8 alvorens 9. zoogdier 10. be
wegen 13. lierdicht 16. Griekse let
ter 18. landbouwwerktuig 20 reken
kundig getal 21. stem 23. buidelbee
24. ondergang 25. optisch hulpmid
del 28. gerecht 31. schraal 32
draagvat 34. voorzetsel 38. verdie
ping 39. vis 42. speeltuig 43. pronk-
zuü 48. voorzetsel 49. plantevocht
51. pas 52. krachteloos 53. voorzetsel
54. groente 55. recht stuk vaarwater
56. bijbelse figuur.
Volledig verzorgd, dus
incl. reis van ieder
station, logies en
maaltijden.
Vertrek dagelijks.
2 dagen
Amsterdam v.a. f 45.-
Den Haag/Scheveningen
v.a. f 46.J
3 dagen
Zuid-Limburg
Twente
Drente
Montferland
Bergen (N.H.)
Zeeland
Friesland
Brabant
Giethoorn
5 dagen
Terschelling v.a. f 97.-
Schiermonnikoog
v.a. f 102.-
Ameland v.a. f 105.-
Alle informatie in de
brochure,,ToerenmetNS"
op het station.
voordelig uit met NS
rp- '- m
v.a. f
55.-
v.a. f
56.-
v.a. f
59.-
v.a. f
61.-
v.a. f
62.-
v.a. f
64.-
v.a. f
71.-
v.a. f
73.-
v.a. f
78.-
prijzen toe. In bijgaand tekenin
getje hebben wij aangegeven hoe de
drie vliegen op het raam zich ver
plaatsten. Zij zaten oorspronkelijk
op de vakjes met rondjes en gingen
naar de zwarte vakjes.
B
A
K
SEE
S
T
*|s
T
E
E
N R
■7
K
A
R
-H*l*
T
M*
R
R
G
K
L
PIPIE
R
o1*
0
T
S L
L
K
U
TE
N
S
P
E
U R
E
N|-W*
1
T
1
M
A
A
L
C!+ Er*;*,A
F
OIP
E N
A
A
hie|l!d|e|n
0
*P.
A
Z
A
L
E
A
T,*i* 0
D
P
LjO
M
A
S
+jR
*|M
EID
1
A
B
M
A
s
5
A
S|+
*E
N
E
M
A
D
E
s
CA
R|N
E
T
b
A
AA
Z
E
T
H
U
*|h
R
N
S
1
C
f
w
u
D
EIM
tl*
0
T
A
RK
M
1
P*
0
P
R
1
T
A
f
A
*.Q
M
0
P
N
E
U
S
A
E
M
B
A
R
CjO
EHc
E
C
J
M
P
E
r
*,6
l|A
N
E>
H
E
E
R
N
E
L
H
E
JD
De eerste prijs van f. 10,- werd
toegekend aan mej. M. Vaatstra,
Stationsplein 8 te Alphen a. d. Rijn.
de tweede prijs van f. 7.50 aan de
heer F. v. d. Linde, Castellumweg 2
te Leiden. De twee prijzen van f. 5,-
gaan naar de heer A. A. te Winkel,
Oude R\jn 26. Leiden en naar mevr.
A. M. de KnechtVoorburgh, Oude
Varkenmarkt 2 te Leiden. De prijzen
worden de winnaars toegezonden.
Kom er achter
irapprai sfnq
3J-BP 8 uaAoqs-moaj IO3OA ijbauz
treppmi ueui ^aojq 9 /jjbmz otttb
dureido3( Ja^urr '5 3a/a i pjoqjam
-umu sjnu uebbj g jjbmz
pirBqSru s-euxeu z uaAoq s^up j 1
Wie voornemens is zich een elek
tronisch orgel aan te schaffen, loopt
de kans een verkeerde keuze te doen.
Vooral als men zich laat Inspireren
door herinneringen aan de klank van
een kerkorgel of aan die van 't har
monium van „thuis" kan het aan
schaffen van een elektronisch in
strument een grote teleurstel
ling worden. Want dit soort orgel
vertoont een eigen karakter en men
dient dus niet overhaast te werk te
gaan, aangezien het zelfs in de goed
kope klasse een nogal kostbaar ap
paraat is. Wie wil weten waar hij of
zij aan toe is, kan niet beter doen
dan eerst eens het vakkundig ge
schreven boekje lezen van Wim van
Bussel, Elektronische orgels, 'n poc
ket van Spectrum in Utrecht. Alle
facetten, die vroeg of (te) laat om
de hoek komen kijken, worden in dit
ruim geïllustreerde boekje duidelijk
belicht. Uitgaande van het pijporgel
waaruit het elektronische als het
ware is voortgekomen bespreekt
Van Brussel de elektronische toon
vorm ing, klanken in soorten, de op
bouw van het e.b„ sociale effecten
en bijzondere voorzieningen, en dan
vooral; de keuze van het orgel. „Ge
bleken is", aldus een van de vele
nuttige opmerkingen van de schrij
ver, „dat meisjes eerder door de
piano worden aangetrokken en Jon
gens, die wellicht worden geboeid door
de vele knoppen, toetsen en pedalen,
door het elektronische orgel. Wie
zijn zoon of dochter het muzlekpad
op wil hebben, doet er goed aan hier
rekening mee te houden".
Geeft recht op onbeperkt
reizen voor de helft van de
enkele reis-prijs.
Verkrijgbaar voor iedere
65+er. Uw vrouw mag
jonger zijn.
Legitimatie en pasfoto
vereist.
Eén persoon
Echtpaar
f50.-
f 75.-
voordelig uit met NS
Jim*