W.A.D.A.B.
iegel de grote afwezige
PROVINCIES EN
VIER GROTE STEDEN
bepaald door de
nieuwe kiezers
Winst grotendeels
IR VA WARM, VOL EN LUIDRUCHTIG
i
41
-
BINNENLAND
PAGINA S
(Wat Al Die Afkortingen Betekenen)
In dit verkiezingsnummer wordt overvloedig van afkortingen ge
bruik gemaakt, die voor een deel niet direct duidelijk zullen zijn.
Wij laten hier daarom een compleet lijstje van afkortingen en
hun betekenis volgen.
P.v.d-A- Partij van de Arbeid
KVP Katholieke Volkspartij
WD Volkspartij voor Vrijheid en Democratie
ARP Anti-Revolutionaire Partij
D "66 Democraten '66
CHU Christelijk-Historische Unie
DS "70 Democraten Socialisten "70
CPN Communistische Party van Nederland
SGP Staatkundig Gereformeerde Party
PPR Politieke Party Radikalen
GPV Gereformeerd Politiek Verbond
PSP Pacifistisch Socialistische Party
DMP Democratische Middenparty
NMP Nederlandse Middenstands Party
BP Boeren-Party
RKFN Rooms Katholieke Party Nederland
Stam Lyst Stam
P.v.hR. Party van het Recht
AWA Anti-woningnood aktie
NRP Nieuwe Roomse Party
>EN Verkiezingsavond in
|sociëtedt van het Leids stu-
„Minervta" was de
id van de grote afwezige.
jjant welke hooggeplaatste he-
de dames ontbraken
ook waagden aan een inter
niet „onze" Ruud Paauw,
was pas echt feest als de
opgestelde tv-camera's het
recht welgedane gezicht van
lijsttrekker Hans Wiegel
len. „Effe naar een rustiger
Ie", hoorde je dan overal om
teen „want Wiegel is ervoor".
kon het Leidse WD-ka-
•lid Portheine praten wat hij
dan kon minister Geertse-
nog zulke gespierde taal in
Icrofoon schallen, het mocht
baten. Wiegel, grote winnaar,
afwezige in Minerva.
van Dommelen
- o
Holvast
inerva was toch niet van WD-
5 verstoken. Hoe kan het ook an-
i in het bolwerk van het corps
- corpsen, al Jaren goed voor
ninste één minister. Behalve
i minister De Koster van Defen-
op het podium. Hij maakte ove
ns de minst populaire indruk
de VVD-ers, niet zo verbazend
een gezelschap van mensen die
r een groot deel nog de dienst
een Damocles-zwaard boven het
fd zien hangen. Maar zelfs hij
g de handjes nog stevig op el-
oor een vertegenwoordiger van
oppositie was het al met al niet
lakkelijk. PvdA-er Van der Stoel
het nog. Hij mocht als één van
eersten "optreden". Krasse taal
ik de socialist. "De KVP ver-
t nu als gevolg van het feit dat
niet heeft durven kiezen tus-
links en rechts. Het verlies van
16? Ach, we hebben zelf ook zo'n
lode gehad. D '66 zal er wel
ir bovenop komen".
Ir blijft verschil tussen de ene
liezer en de andere.
Orkaan
Het applaus voor Van der Stoel
was wat mat. Zeker in vergelijking
met de orkaan die er losbarstte
toen bekend werd dat de VVD op
dat moment op een winst van zes
zetels stond.
Volgende tafereel. KVP-er Van
Elzen ten tonele. Vermoeide, wat
droeve blik in de ogen, niet zo'n
wonder, want zelfs op dit vroege mo
ment was het met de KVP hele
maal hopeloos. Hij had een wat an
dere verklaring voor het verlies in
het katholieke kamp dan Van der
Stoel: "Ons program is in de kor
te tijd die het kabinet-Biesheuvel
heeft gezeten niet uit de verf kun
nen komen".
Het wordt steeds voller en warmer
De bier-omzet stijgt met de minuut
en met sprongen. Boe-geroep en het
geluid van wat warme handen die
op elkaar gaan. Minister De Koster
van Defensie onder Ruuds Paauws
vuur.
Of de enorme winst van de VVD
te wijten is aan een „Wiegel-effect"
of aan een heropleving van het libe
ralisme? „Jeugdige lijsttrekkers doen
het goed, dat zie je ook aan De
VVD voor de burger niet langer
„die partij die voor één belang staat'.
Men is het socialisme moe".
Een gemengde reactie op deze bou
te bewering. Beneden in de zaal,
waar het haar wat korter en de
drukte wat groter is, gejuich. Boven
op het „schellinkje" luid boe-geroep.
Veerman (ARP) en Goudzwaars
(PPR) doen verwoede pogingen om
zich boven het tumult dat naarmate
de avond vordert steeds groter wordt,
ook voor de mensen die achteraan 1
staan verstaanbaar te maken. Het i
mag niet baten.
Geertsema redt het wel. Hij zou
erg blij moeten zijn. Is dat echter j
niet: „Weliswaar is de WD- i
overwinning schitterend, maar de
ontwikkelingen die er vanavond in j
het linkerblok te zien zijn zijn naar
mijn mening hoogst ongezond. De
PPR is de meest pacifistische van de
progressieve drie.
Geertsema krijgt als één van de
weinigen ook vragen uit de zaal te
doorstaan. Of hij denkt het milieu
probleem op te lossen met behulp
van de technologie. „Ja," zegt hij,
„want het oplossen van dit probleem
kost veel geld en dat moet de econo
mie in het laatje brengen". Of Lei
den en steden als Leiden nog extra
steun van het rijk te verwachten
hébben. „Als Leiden een bestuurbare
stad is, dan wel. Maar dan moeten
we wel wachten tot na de komen
de raadsverkiezingen".
Die zullen, als Je de aanwezige
lokale politici moet geloven, niet het
zelfde beeld gaan vertonen als deze
verkiezingen. KVP-voorzitter Werter
(„Ik heb altijd gezegd dat de KVP
zou verliezen, omdat men niet dui
delijk voor links of rechts heeft ge
kozen") denkt dat de mensen nau
wer betrokken zijn bij de verkiezin
gen voor de gemeenteraad. „Men ziet
daar meer wat Je doet. of Je loze kre
ten slaakt of niet". D'66-raadslid
Kuyper is dat met hem eens. Zijn
partij laat het overigens afweten.
Het woédt te warm. De tv moet de
rest doen. Als we weggaan worden
er nieuwe kratten bier aangedragen.
Mr. Geertsema in gesprek
met onze redacteur Ruud
Paauw voor het front van
een stampvolle Minerva op
kookhitte.
82.9 pet.
De laatste landelijke verkiezingen
waarbij nog een opkomstplicht be
stond waren die voor de kamer- j
verkiezing in 1967. Toen brachten
6.879.516 Nederlanders hun stem uit, i
ofwel 92,4 procent van de stemge
rechtigden. Bij de statenverkiezing
van 1970 was de opkomstplicht af- j
geschaft, waardoor ondanks groei
van de bevolking het stcmtotaal in
Nederland terugliep tot 5.377.308 1
hetgeen neerkwam op een opkomst i
van slechts 68,1 procent. Bij de
kamerverkiezing van 1971 werden
6.318.152 geldige stemmen uitge
bracht, een opkomst van 78,5 pro
cent. Doordat gisteren voor het eerst
de 18- tot 21-jarigen meestemden,
liep het totaal geldige stemmen op
tot 7.390.843 of 82,9 procent.
Blijkens een verkiezingsenquête is
de winst van de WD afkomstig van
de, volgende partijen: 17% van de
KVP, 11% van DS '70. 9% van D'66,
12% van CHU/ARP, 7% van de
PvdA en niet minder dan 37% van
de kiezers die gisteren voor het eerst
naar de stembus mochten.
Opmerkelijk is dat het verlies van
de KVP voor 33% is gegaan naar de
PvdA. Andere partijen die verant
woordelijk waren voor de sterke te
ruggang van de KVP waren de WÖ
<26%), PPR <11%), RKPN (9%),
terwijl de overige partijen 21% van
het KVP-verlles bepaalden.
Evenals de WD heeft ook de PPR
haar grote winst te danken aan kie
zers die gisteren voor het eerst naar
de stembus gingen. Verder heeft men
een duidelijk graantje meegepikt bij
het verlies dat D'66 in het progres
sieve kamp leed. De grote overwin
ning van de PPR manifesteerde zich
ook duidelijk in de Nederlandse ka
zernes. In acht stembureaus van
legerplaatsen en kazernes werden
door militairen 732 stemmen op de
PPR uitgebracht. Dat was 13.5 pro
cent van het totaal uitgebrachte
stemmen.
n procenten
v.d.A.
CU
O
eu
O
NO
£3
O
r*
CU
CC
CU
Cu
22
CU
55
c
U
O-
E
-<!
as
J=
NRP
bJJ
•e
n
O
Cu
uÉ
O
XI
u?
O
C.
u?
O
C/3
C-
a-
O
C/3
CU
C
25
O
CQ
a-
O
GRONINGEN prov.)
I 1971
1 1972
31.8 I
34.9 1
3.5
10.8
115
15.4
15.1
4.1
3.1
6.7
5.4
4.1
3.7
11.0
8.6
0.3
0.3
15
3.5
55
55
1.5
1.6
0.6
05
15
05
I 0.8
1 1.5
Jl
1 It I
1 I
0.8
I 82.4
1 85.4
FRIESLAND
I 1971
1972
31.5
31.9
5.2
4.7
7.8
10.0
21.5
21.0
4.0
2.8
12.5
10.9
I 3.1
1 3.4
3.5
1 3.7
1 10
1.1
1 12
1 35
I 3.0
1 3.1
1 1-4
1 1-3
I 0.5
1 0.6
1 21
1 0-4
I 0.9
1.5
0.4
1 II I
1 -
0.8
I 835
1 86.6
DRENTHE
I 1971
1 1972
35.6
37.2
5.9
65
13.5
155
14.3
145
4.3
3.0
8.8
7.1
I 3.9
1 3.4
I 4.0
1 35
0.3
1 0.3
I 0.8
2.9
I 2.8
1 2.8
I 0.7
1 10
I 0.7
1 0.7
1 13
1 0.6
1 1,5
1 2.6
1 os
1 I 1 I
1 -
1 -
I 82.1
1 85.1
OVERIJSSEL
I 1971
1 1972
23.8
25.1
22.9
19.8
8.0
10.9
9.8
10.0
4.8
3.0
10.7
8.7
4.1
3.3
I 2.9
3.3
I 35
1 3.1
1 12
1 4.0
3.0
3.4
I 0.9
1 05
I 0.6
1 0.7
1 1,7
1 05
I 1.5
1 2.7
1 0.8
1 - 1 -
-
1 -
I 83.5
1 87.0
GELDERLAND
I 1971
1972
24.2
26.1
22.1
18.1
10.0
14.1
8.5
95
5.5
3.3
9.5
7.4
4.8
1 3.7
L2
L7
1 40
I 35
1 16
4.9
1
1
I 0.7
1 0.7
1 'I
1 0.4
1 1-7
1 2.7
1 os 1
1 H I
1 -
I 2.0
I 80.1
1 84.4
UTRECHT (prov.)
I 1971
1972
21.4
23.1
175
13.8
13.3
17.6
10.0
10.4
6.4
45
8.4
5.7
7.6 1
6.0
1.7
25
I 3.7
3.4
1 15
5.9
1 24
2.8
1 16
1 !-7
I 0.8
1 •-*
1 12
1 05
I 0.8
1
1 .11 -
1 H
1
I 79.4
1 84.4
NOORD-HOLLAND
I 1971
1 1972
25.2
27.7
16.0
12.7
85
55
3.6
2.5
I 7.7
1 5.6
I 9.0
1 95
I 0.6
1 0.5
I 25
1 55
I 05
1
1 li
1
05
1
1 M
I 0.7
1 15
1 1.0
1 .i
1 =1 i
I
1 -
I 78.6
1 83.4
ZUID-HOLLAND
I 1971
1 1972
29.8
32.2
12.4
95
125
155
9.7
95
85
4.9
6.8
5.0
5.6
1 4.8
I 3.0
1
1 40
1 3.7
1 2
1 1,5
1
I 05
1 0.5
1
1 0.4
I 05
1 L6
1 .11 I
1 .1 I !i
I 05
0.0
1 -
I 785
1 82.6
ZEELAND
I 1971
1 1972
25.0
27.1
13.4
11.1
9.9
145
115
11.4
4.3
25
11.5
9.3
I 3.2
1 2.7
I 0.8
1 L1
I 95
95
I 2.9
1 45
I 25
2.6
I 0.5
0.7
I 0.6
1 05
I 2.7
1 0.6
1 13
1 19
1 o7. -
1 i| i
1 -
I 78.7
1 82.4
NOORD-BRABANT
1971
1 1972
145
205
49.3
37.7
7.1
13.6
3.4
4.4
6.9
4.0
15
15
45
1
1 16
1 2.3
I 0.6
1 05
I 2.7
55
1 04
1 0.5
1
1 14
1 M
1
1
1 I
1 II i
1 1,7
I 74.7
1 795
LIMBURG
1 1971
1 1972
14.6
205
54.1
43.9
1 65
1 12.3
1 16
J 2.2
1
1 4.0
1 0.7
1 0.4
1 43
1 25
1 24
2.8
1 °'1
1 0.1
1
1 4-'
I 05
1 05
1
1
1 05
1 11
1
lül
1 i
1
1 -
I 72.0
755
AMSTERDAM
I 1971 I
1 1972
29.2 I
335 1
9.3
75
9.5
125
9.0
5.6
2.4
1.7
1 84
1 5.5
I 15.8
1 17.1
I 0.2
0.2
I 2.3
1 6.0
I 0.7
1 0.8
3.3
1 3.1
1 13
1 0.6
1 li
I 0.5
1 io
1 .11 i
1 il i
1 I
-1 -
I 755
1 80.8
ROTTERDAM
I 1971 I
1 1972 1
41.7 I
45.7 1
65
85
10.4
95
5.1
I 35
1 3.1
I 5.5
1 w
I 2.0
1 1-8
1 s
1
1
1 L4
1
05
1
1 M
1
1 «1 i
1 i
1 01
1 0J
1 I
1 -
I 74.4
1 795
DEN HAAG
I 1971
1 1972 1
29.1
31.6
12.5
10.0
15.9
18.9
S
7.7
5.3
1 r.
I 9.1
1 7.6
I 35
1 4.8
1 11
1 L0
1
1 1J
15
1 L7
1 L6
I 1.0
1 0.6
1
1 04
1 10
1 .11
1 .il i
I 05
1 o.
I 2.0
1
I 755
1 79.2
UTRECHT (stad)
I 1971 I
1 1972 1
29.1
3L1
17.4
13.4
10.9
135
75
45
4.8
3.1
I 85
1 6.1
I 3.0
1 4.3
1 10
1 05
I 2.7
1 85
1 S
1
1 2.6
1 l°
1
1
I os
1 IS
1 .i| i
1 il i
1 -
1 -
I 76.0
1 82.0