'De 'thuiskomst' van Goirdhan Lodhia
NOS BESPRAK BLOOT
|IN VPRO-UITZENDING
'pnieuw pleidooi
oor luchthaven
►ij Dinteloord
Amerika is bezig een grote
vlucht zeemeeuwen te worden
„Historisch besluit"
Vervoersbond NKV tot
vorming federaties
GERARD COX
BETROKKEN
BIJ ONGEVAB
Computer
centrum
ZATERDAG 25 NOVEMBER 1972
PAGINA 7
1
BINNENLAND
1
HILVERSUM (ANP) Verschel- NCRV-voorzltter mr. dr. J. Ozln- gels bestaan ten aanzien van het op-
?ne bestuursleden van de NOS heb-
en gisteren in een bestuursvergade-
m ag vragen gesteld en kritische op-
w;erkingen gemaakt over het dtm-
srdagavond door de VPRO uite
inden televisieprogramma „Barend
weer bezig," dat vrij royaal was
irzien van mannelijk en vrouwe-
jk bloot.
Mr. N. Drost, een door de kroon
loemd lid van het NOS-bestpur,
iHiijroeg of voor de regeringscommissa-
geen aanleiding zou kunnen be-
aan om stappen te ondernemen
neinde herhaling van dergelijke
logramma's te voorkomen. Hij
ieende met enkele andere be-
uursleden dat het aanzien van
hele omroep door dergelijke pro-
*j amma's wordt geschaad.
ga was bezorgd over de gevolgen
voor het bij de produktie van een
dergelijk programma betrokken per
soneel.
NOS-voorzitter E. A. Schuttenhelm
zei dat het niet tot de bevoegdhe
den van de NOS behoort om stappen
te ondernemen, gezien de program-
ma-autonomie van de zendgemach
tigden. Hij wees erop, dat art. 10 van
de Omroepwet de zendgemachtigden
met inachtneming van de om
roepwet de bevoegdheid geeft om
vorm en inhoud van de program
ma's zelf te bepalen.
In antwoord op vragen van Tros-
directeur mr. J. M. Landré zei pro
gramma-commissaris televisie J. W.
Rengelink, dat geen geschreven re-
3N BOSCH (ANP) Een zuide-
in ons land gelegen luchthaven
►n een belangrijke bijdrage leve-
n tot het behoud van de typische
'oersfunctie van ons land. Dit is
d van de conclusies uit een gister-
ond voor publikatie vrij gegeven
►ia van prof. dr. H. C. Kuiler,
►ogleraar aan de Nederlandse Eco-
mische Hogeschool in Rotterdam,
of. Kuiler heeft die nota opgesteld
opdracht van de commissie vlieg-
van het provinciale bureau van
kamers van koophandel en fa-
ieken in Noord-Brabant.
Het dat "een zuidelijk in ons land
tegen luchthaven" bedoelt prof.
pier, blijkens zijn nota, een in
ilijk Noord-Brabant (bij Dintel-
!d) aan te leggen intercontinen-
>1 vliegveld dat de commissie in
in Juni 1970 verschenen rapport
aeluxluchthaven heeft genoemd,
"e commissie, onder voorzitter-
&P van ir. F. J. Philips, merkt
verantwoording van de nu ver-
tenen nota o.m. op dat de ontwik-
Üng van een luchthaven door sa-
inwerking tussen België en Ne-
[land wel weerklank heeft gevon-
bij de regionale overheden en bij
bedrijfsleven, maar nagenoeg
1 bij de regeringen. De commis-
herinnert er aan dat economi
sche motieven voor haar net belang
rijk waren, met nadruk heeft zij
steeds afgezien van planologisch on-
deizoek.
De commissie blijft een Benelux-
samenwerking het meest passend
vinden. "Gegeven het feit dat een
dergelijke vorm van samenwerking
op dit moment politiek moeilijk te
verwerkelijken zal zijn, kan men
zich ook indenken dat bij een West
brabantse vestiging toch zekere vor
men van samenwerking gevonden
zouden kunnen worden".
Vonhoff gaat
niet in beroep
Staatsecretaris Vonhoff - CRM -
gaat niet in hoger beroep tegen de
beslissing van de rechter waarbij
hem bevolen werd aan de actie '18
toch een subsidie van 50 mille te ge
ven.
Vonhoff had de aanvankelijk toege
zegde subsidie ingetrokken toen de
organisatoren de slagzin „Stem jong,
anders krijgt je vader zijn zin" had
den veranderd in "Stem jong, anders
blijven ze altijd de baas".
Voor een....
- solide regering
- gezonder milieu
- rechtvaardiger
verdeling
van lasten
De VPRO heeft gisteren meege
deeld dat enkele tientallen kijkers
langs telefonische weg afkeurend op
het programma hebben gereageerd.
Bijna 500 mensen hebben zich don
derdagavond eohter als lid van de
VPRO opgegeven.
Woonwagens
nemen sterk
in aantal toe
DEN HAAG (ANP) De laatste
tien jaren is het aantal woonwagen
bewoners in ons land met 49,2 pro
cent gestegen: in 1960 waren er 9779
woonwagenbewoners en in 1970 was
dit aantal toegenomen tot 14.594.
Begin december 1970 waren er 6419
bewoonde woonwagens in ons land.
De provincies Zeeland en Groningen
telden toen respectievelijk 153 en 154
woonwagens en Noord-en Zuid-Hol
land hadden elk meer dan duizend
woonwagens.
(leen verscherping
W 'ttli tegenstellingen door
.JHfJ "Marxisme" van de rode.
3 drie of "liakkenisnie" van de
ft iKJMH V.V.I)., maar een nuchter,
zakelijk beleid op
constructieve basis.
)Jac. H. de Jong, lijsti 3 Democratische Middenpartij
UTRECHT (ANP) Het congres
van de Vervoersbond NKV heeft gis
teren in Utrecht met algemene
stemmen besloten tot de vorming
van een Federatie van Vervoersper-
soneel en een Federatie van Spoor
wegpersoneel.
De vervoersbond NKV is de eer
ste vakbond in Nederland die een
dergelijke beslissing heeft genomen.
De voorzitter van de Nederlandse
Bond van Vervoerspersoneel, de
heer G. J. H. Alink, die het congres
toesprak, noemde het dan ook "een
historisch moment in de Nederland
se vakbeweging". De tweede voor
zitter van het NKV, de heer W.
Spit, sprak de hoop uit dat dit "moe
dige besluit" inspirerend zal wer
ken voor de totaliteit van de vak
beweging.
Partners in de Federatie van Ver
voerspersoneel worden naast de
NK V-bond de Nederlandse Bond
van Vervoerspersoneel (nw) die op
21 december de definitieve beslis
sing moet nemen en de uit een ca
tegorale en een NW-bond bestaan
de Federatie van Werknemersorga
nisaties in de zeevaart, die in de
eerste helft van 1973 beslist.
In de Federatie van Spoorwegper
soneel gaan samenwerken de ver
voersbond NKV, de NBV en de Ca
tegorale Federatieve Spoorwegvak
vereniging (FSV) die zich indertijd
heeft afgesplitst van de drie erken
de vervoersbonden en die nu vla de
federatie toch weer aansluiting
krijgt bij twee vakcenrales.
De Algemene Christelijke Bond
van Vervoerspersoneel van het CNV
heeft tot voor kort geweigerd, deel
te nemen aan de voorbereiding van
de federaties. De ACBV heeft nu
echter toch om een gesprek ge
vraagd. Voorzitter J. H. Schröer
van de NKV-bond zei daar vrijdag
over, dat de ACBV van harte wel
kom is, maar dat het overleg niet
helemaal opnieuw kan beginnen.
AMSTERDAM. (ANP) Gerard
Cox zal op medisch advies voorlo
pig niet kunnen optreden. Als gevolg
daarvan zullen de voorstellingen
van de musical Promotie, Promotie^
die t/m 29 november in theater Car
ré zouden worden gegevn, geen
doorgang vinden. Cox was woens
dagavond betrokken bij een auto-
ongeluk in 's Graveland waardoor
hij diverse kneuzingen opliep.
ARNHEM, (ANP) Het bestuur
van het rekencentrum voor oost-Ne
derland hoopt over drie Jaar in Arn
hem een nieuw computergebouw in
gebruik te nemen, dat veertien mil
joen gulden gaat kosten. Het reken
centrum is bedoeld voor alle 158 ge
meenten in de provincies Gelderland
en Overijssel. Op dit moment zijn 106
gemeenten reeds lid van deze ge
meenschappelijke regeling.
De Jongste literaire rage in
de Verenigde Staten is Jona
than Livingston Zeemeeuw, een
vliesdunne novelle die by een
matige snelheid in dertig minu
ten uit te lezen is. Kwistig tus
sen de tekst gestrooide fraaie
fotografieën van zeemeeuwen
moeten de paar bladzyden
druks het aanzien geven van
een echt boek.
Amerika is bezig één grote
vlucht zeemeeuwen te worden.
Er z«n al meer dan een mil
joen exemplaren van „Jona
than" verkocht, dat is een op
laag die alleen is overtroffen
door „Gejaagd door de wind"
en dat record zal ongetwyfeld
verbeterd worden want het is
pas achttien maanden op de
markt en het begin was uiter
mate aarzelend. Dat lag ook in
de ïyn, want schrijver Richard
Bach, een 36-Jarige brood
auteur met een pathologische
tik voor de vliegery, heeft uit
geverijen met zyn manuscript
af moeten schooieren, voordat
tenslotte Macmillan schoorvoe
tend en zonder er een dime aan
advertentiegeld tegen aan te
gooien „Jonathan" zyn vleugel
tippen deed lichten.
Verleden week wydde het
nieuwsmagazine „Time" zyn
hoofdverhaal aan het feno
meen „Jonathan Livingston
Seagull". Intussen hebben bis
schoppen in Amerika het ver
haal al verworpen, omdat het
een in papier vervatte zonde
van hoogmoed zou zyn, daaren
tegen heeft de nieuwe baas van
de FBI zyn agenten het boek
ter leringe als verplichte lec
tuur voorgehouden. Vandaag
is de Nederlandse vertaling
(van Lennaert Nygh) in de
boekwinkel verschenen. Een
uitgave van A. J. G. Streng-
holt, Naarden, prijs f 12.50.
De novelle verhaalt van het
leven van de Jonge zeemeeuw
Jonathan, die zich niet wil con
formeren aan de regels van
zyn ouders en de andere vogels
in de Vlucht („voor de meeste
meeuwen betekent vliegen het
zelfde als eten"). In zyn hang
naar vryheid oefent hy zich in
het liefste dat hem als vogel
gegeven is: vliegen. Daarin be
reikt hy de allerhoogste per-
fektie. Het betekent verbanning
uit de Vlucht, maar het voert
hem naar de Hemel, waarin
een oude meeuw hem leert dat
de volmaaktheid nog meer is
dan vliegen alleen. Hy leert
zich te verplaatsen met de
snelheid van zyn gedachten,
maar omdat de liefde de hoog
ste vorm van volmaaktheid is,
gaat hy terug naar de aarde,
omringt zich met andere meeu
wen, die in hem de Zoon van
de Grote Meeuw zien. Daar
.bekeert" hy leden van de oude
Vlucht, waaruit hy voortkwam
tot zyn credo van vliegen in
vryheid. Aan het einde van de
vertelling gaat hy naar zyn
goddeiyke bestemming als het
evenbeeld van de Grote Meeuw
zelf.
Het boekje is een merkwaar
dig voorbeeld van wat de sim
pelheid van boodschap in een
beroete, technocratische Jungle
als Amerika teweeg kan bren
gen. Bach biedt geen nieuwe
religie, maar levert kamele
ontisch en uiterst knap in het
beperkt bestek voor ieder die
wat zoekt, wat wils. Men treft
sporen van het Hindoeisme (de
hang naar volmaaktheid)
christendom (de messias-ge-
dachte, de zoon als offer voor
de vader) en daarnaast de
hardselling, de reclame-bood
schap, die er by de Ameri
kanen-zeemeeuwen ingehamerd
moet worden, wil er nog een
splinter van emotie los kunnen
raken. Goedbeschouwd is „Jo
nathan" een fabel met een een
voudige sleutel. Het modieus
register van de consumptie-
maatschappy (de Vlucht meeu
wen, slaafs in het kielzog van
de vissersboten) moet allerlei
morele-herbewapeningtrekjes
verpakken. Zelfs de invalide
Myndert Meeuw, nietwaar,
blijkt te kunnen vliegen, om
dat hy het wil.
Bach pleegt zich in messi-
aanse termen uit te drukken en
gedraagt zich als de Grote
Zeemeeuw zelve. Dat heeft in
bepaalde kerkelyke kringen in
de V.S. de weerzin tegen hem
nog aangewakkerd. Een charle-
tan met een grote markt; zyn
novele vertoont parallellen met
de massa-hysterie van de Ame
rikaanse sporthal-evangelisten.
En precies als by die evange
listen is de boodschap klein en
wankel. Minder stabiel, dan het
amfibie-vliegtuig dat Bach van
zyn eerste maalstroom royalties
gekocht heeft. Er komt een
film van „Jonathan" en Ray
Berwick, de man dié de vogels
van Hitchcok's „The Birds" af
richtte, is nu al druk doende
met zeemeeuwen. Bach wil
geen „Jonathan"-cultus met
popplaten, speelgoed of visres
taurants (Jonathan vliegt im
mers, en eet niet, lang is hy
„veer over been", zoals Nygh zo
aardig creatief vertaalt)
Maar Bach kan niet verhin
deren dat er hier en daar al
een patiënt op de psychiater
divan ligt die denkt dat hy Jo
nathan is en er wonen teveel
Amerikanen hoog in de lucht,
boven in torenflats van beton.
Er zyn geen vangnetten genoeg
om alle Jonathans op te van
gen, als ze in de dakgoot staan,
hopeloos hunkerend naar de
vryheid en de Grote Meeuw.
H. MULDER
In een geel houten huisje aan de
rand van Bennekom wonen sedert
gisterenavond Goirdhan Lodhia en
eljn familie; een van de zeven die
In het middaguur als eerste Azia
tische vluohtelingengroep op Schip
hol aankwamen. Na de Jungle van
Amin beleven Goirdgan en zijn tien
tal nu de stilte vain de Gelderse lan-
ierijen. "Mijn hart is eindelijk weer
rol geluk", zei hij terwijl hij de va
kantiebungalow betrad: een kabou
terachtig huisje dat een wereld van
lekerheid bood.
Door Ary Jassies
- De familie Lodhia is niet alleen de
jrootste die uit Oostenrijk naar Ne-
lerland komt, ze was vorige week
I" rij dag ook de eerste die geselec
teerd werd. De rijzige en vrien-
lelijke Goirdhan was misschien ook
rel de meest vastberaden vluchte-
ing die voor het lieve front van de
laagse ambtenaren aantrad.
"Ons besluit is definitief" zei hij
w_ iet een resolute stem nog voordat
ijn ondervragers alle gegevens ge-
oteerd hadden. "U mag nog een
- lag je na'dehken", waarschuwden de
n, Nederlanders. „Het is definitief",
ntwoordde Goirdhan Lodhia kort.
H lijn vrouw, broer, schoondochter
u zeven kinderen glimlachten
iet neergeslagen ogen. "Een ideaal
?zin", merkte de heer Brinkman
H i hun vertrek op, "alle leeftijden
zijn vertegenwoordigd".
Deze week pakte Goirdhan Lod
hia zijn koffer met kleren die uit
Oeganda was meegekomen: de treu
rige boedel van een man die de
grootste radiohandel in de Oegande-
se hoofdstad had bezeten. Dagelijks
verkocht hij 300 apparaten; men
woonde in een villa.
De rest van de week in het grij
ze en kille dorpje Neuhaus volgde
•hij honderden malen de vaste mars
route van een ontheemde: de mar
meren hotltrap af, kleumen by
de grote zwarte kachel in de hal,
even de koude tuin in en terug via
de stop by de kachel de trap op
naar de kamer waar zyn familie
bijeen zat op overjarige bedden.
"Geen leven voor een man die wil
werken", zei Lodhia: gistermiddag
bereikte hij zijn nieuwe vaderland.
De zeven families werden in een
lange gang van Schiphol onder he
vig vuur genomen door vele tiental
len fotografen en cameralieden. Ne
derland verwelkomde de vluchtelin
gen vervolgens in de gewijde ruim
te van de VIP-room: plateaus met
glazen jus d'orange gingen rond, de
nerveuse ex-radiohandelaar strui
kelde over een televisie-kaJbel en
kreeg vervolgens een hand van mi
nister Engels. "Dank u duizend
maal" zei hij terwijl een brede
glimlach zich over zijn gelaat ver
spreidde. Achter hem lagen het dra
ma van Oeganda en de treurigheid
van Oostenrijk: in de VIP-room be
gon het nieuwe leven.
Op de persconferentie die de heer
Engels op Schiphol gaf zat Goird-
hans oudste zoon naast de minister, i
De jongen vertelde dat hij in ver- I
zekeringen was geweest en in Ne
derland als radiotechnicus werk
hoopte te vinden. De pers schreef, de
minister glimlachte en de radiohan
delaar uit Oeganda stond in een
hoekje terwijl de tranen hem over
de wangen biggelden.
„In Nederland wil lk alles doen,
zelfs koeien melken, als ik maar voor
mijn familie kan werken," zei hij.
Zijn kinderen liepen vooruit naar de
bus: in de donkere en koude hotel
kamer van Neuhaus hadden hun ge
zichten strak en bang gestaan nu
lachten en praatten ze alsof ze naar
een feest gingen.
Morsig
Het bungalowkamp De Zonnebloem
in Bennekom is een verzameling
dicht op elkaar staande huisjes. Het
terrein is morsig en weinig inspire
rend van aanblik: precies zoals een
eenvoudig vakantiekamp erbij ligt
wanneer de winter valt en de polders
zijn uitgebloeid.
Spaanse gastarbeiders betalen
voor het onderkomen in de nederige
stulpjes vierhonderd gulden per
maand: het geld bloeit in elk geval
wel in deze particuliere Zonnebloem.
Voor de Aziatische vluchtelingen
gaat het ministerie van CRM de ko
mende drie maanden per persoon
acht gulden per dag betalen: alleen
al aan Goirdhan Lodhia's winterver
blijf op het Gelderse platteland ver
dient de eigenaar dus 88 gulden per
dag.
Dank
Maar de huisjes met hun tijdelij
ke functie lijken een redelijk onder-
I komen voor de Aziatische families
I met hun angst voor de winter: nette
slaapkamertjes met stapelbedden en
woonvertrekken van vijf bij drie me
ter waarin al enkele dagen de kachels
snorden om de novemberkou te ver
drijven. „Een schitterend landgoed,"
zei Lodhia na aankomst: men moet
niet vergeten dat hij en zijn fami
lie waren gemolesteerd en beroofd
als vee een land waren uitgetrapt en
in een naargeestig bergdorpje twee
weken lang ten prooi waren -gewees
aan kou en onzekerheid.
In de eetzaal van het ongezellige
centrum werd thee geserveerd. Som
mige Aziaten klaagden over honger
de maaltijd op de eerste Nederlandse
dag was pas in het avondschema op
genomen: een pijnlijke nalatigheid
Maar het gemoed van Goirdhan-
Lodhia stroomde over van dank
baarheid. Hij trommelde in een an
der zaaltje de tientallen verslagge
vers bij elkaar en stak een dankrede
af die gloeide van dank en goede wil.
„We zullen uw regering en het volk
niet teleurstellen," zei hij, „we willen
werken, hard werken".
De familie Lodhia pakte haar
twee koffers en stapte over smerig
gras en langs haastig dichtgegooide
modderplassen op het Bennekomse
huisje af dat ver van de villa in Oe
ganda hen het eerste geluk op Ne
derlands bodem moet bezorgen. Aan
zakgeld is voor een echtpaar per
week 25,- voorhanden, vrijgezel
len vanaf 16 ontvangen 15,- en de
Jongsten mogen met 4,- aan week
geld de geneugten van de Veluwe
ontdekken.
"Een prachtig huls. Niet te gelo
ven", fluisterde eens de gefortuneer
de radiohandelaar terwijl hij de I tje een helder licht, op de tafel lag i zet. De familie zette zich neer in deavond kwam de bakker van Benne*
Vluchtelingen uit Oeganda angstig bijeen in de aankomsthal van Schiphol.
deur opengooide.
fruit en zeep en voor het raam had verschoten fauteuils en schoof haas- kom aanrijden. "We rijn weer
Er .brandde in het keurige kamer- iemand een geraniumplant neerge- tig naar de kachel toe. Buiten in de thuis", zei Goirdhan Lodhia.
