Nivelleren, bedilzucht en
3osteuropees 'kapitalisme9
ROOMS-ROOD
Persoonlijke wraak"
an Simon Wiesenthal
EZERS SCHRIJVEN
Pakh Sok voor een zacht prijsje.
Een bank
die iets voor u over heeft
IflDERDAG 23 NOVEMBER 1972
•Er zijn In Nederland mensen
vinden dat de inkomens geni-
ileerd gelijkgeschakeld
*ten worden en daarvoor voe-
ze vele redenen aan", aldus
irijft G. Vermeulen in een ar-
tl in "Panorama". "Eén reden
jr Je echter nooit: Jaloezie,
ch ben ik ervan overtuigd dat
wangunst het vaakst ten
jndslag ligt aan het verlangen
hoge inkomens omlaag te ha-
Ik leid dat onder andere af
het feit dat men moord en
id schreeuwt als een indus-
el verklaart dat hij miljonair
terwijl men welwillend glim-
ht als Johan Cruijff hetzelfde
it. Men kijkt grimmig naar een
listersauto van 35 mille; men
londert het glanzende voertuig
Johan Cruijff, dat pre-
evenveel heeft gekost,
et lijkt er een beetje op dat
i een hoog inkomen wel gunt
simpele gozers als voetbal
en niet aan intelligente per-
;«n die het van hun hersens
eten hebben. Dat volksverte-
nwoordigers in de Tweede Ka-
met 65.000 gulden per jaar
huis gaan, aanvaardt men
wizaam. maar dat elf sport-
ipen, die verdienstelijk tegen
voetbal kunnen trappen en in
landelijk elftal zijn opgesteld
aveel verdienen, wordt zonder
wr geaccepteerd.
'anwaar boen die discrimina-
Waarom mag een geneesheer
ellendig lange werkuren
ukt en veel geld- kwijt is aan
lp ilnstrumenterium, geen ton per
r verdienen en een ongeletter-
voetballer wel? Simpel: omdat
mensen in de voetballer de
Pftoniel herkennen die van niets
Iets is geworden en in de ge-
Jsheer een verwerpelijk rijke-
6 loontje zien. Het is onzinnig,
gj één jong fabrikantje in Neder-
i probeerde op zo'n onbe
raamde manier rijk te worden
Johan Cruijff, zou ik de reac-
van de mensen weieens willen
f a NRC Handelsblad heeft mr.
L. Heldring zich in zijn vaste
riek "Dezer dagen" kritisch
jelaten over het oordeel, dat
ierlandse politici zich vóór de
(.-verkiezingen een oordeel aam-
tigden oveT de wenselijkheid, dat
Nixon óf McGovern zou win-
k l "Stel je voor dat, enige da-
voor de Nederlandse verkie
zen, president Nixon of een
raanstaand Democratisch politi-
in de Verenigde Staten zou
tn weten dat hij hoopt dat
sheuvel zal winnen, omdat hij
Uyl een stuitend alternatief
(dt. Er zou een gehuil in Ne-
rtand opstijgen. En terecht, want
zou een flagrante inmenging
andermans zaken zijn.
Maar omgekeerd schijnen Neder-
dse politici het de gewoonste
Elfï van de wereld te vinden om
voorkeur uit te spreken voor
n dan wel McGovern. Voor
Uyl is, zoals hij in deze
krant liet weten, "de continuering
van Nixon een zo stuitend alterna
tief dat ik hoop dat McGovern
wint". Aldus spreekt de man die
een goede kans maakt oin binnen
de komende vier jaar president
Nixons tweede ambtsperiode
Nederlands minister-president te
worden.
Het is niet alleen ongehoord,
maar het is ook dom, want waar
om moet Den Uyl in hemelsnaam
zo nodig te boek staan als een
Nixonhater? Dat kan de betrek
kingen tussen een Republikeins
Amerika, dat de komende vier
jaar een zekerheid is, en een door
Den Uyl c.s. geregeerd Nederland,
waar binnen de komende vier
jaar kans op is, alleen maar no
deloos belasten
Wat is het tooh in ons Neder
landers dat we ons het reöht aan
matigen ons met de binnenlandse
,n een ander
er donder op zeggen dat in het
Witte Huis zorgvuldig geregis
treerd wordt dat Den Uyl Nixon
een "stuitend alternatief" heeft
genoemd. Dat krijgt hij als minis
ter-president nog eens op zijn
boteilham".
Ja, die schoolmeesterachtig op
geheven vingertjes weten wat, hier
in Nederland. Dat is een hobby,
die sommige Nederlanders maar
niet kunnen laten. Steeds maar
wijzen o.p de tekortkomingen van
anderenEr zijn, dunkt mij,
twee redenen voor die verwaande
kritiek op en aanwijzingen voor
anderen: een gevoel van opgebla
zen betweterigheid enerzijds en
daarnaast een doorzichtige po
ging de aandacht van onze eigen
misslagen af te leiden. Vergeet
dit laatste ook niet. Want bij alle
welvaart waar Nederland zo trots
op is, zijn er nog zoveel gebreken
luister maar naar de uitvallen
Door C. J. Rotteveel
land te bemoeien? Een soort mo
reel superioriteitsgevoel? De over
tuiging dat wy schone handen
hebben en daarom anderen wij
ze lessen mogen toedienen? (Zijn
we dan onze blunders in Indone
sië vergeten, om niet te spreken
van onze oorlogsmisdaden?). Ook
in de Duitse verkiezingen mengen
wij ons. Tweeëntwintig Nederlan
ders, behorend tot Pax Christi en
het Visser 't Hooftcentrum, heb
ben zich in een open brief gericht
tot de partijvoorzitters van de
CDU/CSU, FDP en SPD, met een
beroep "om in en na de verkie
zingscampagne het volle gewicht
te plaatsen op de Europese ont-
spanningspolitiek".
Ach, de bedoelingen zijn goed.
Daarvan zijn wij bijna net zo
overtuigd als de open-brief schrij-
vers zelf. Maar denken zij dat de
Duitse partijvoorzitters ervan on
dersteboven zullen zijn? Denken
zij dat het Du'jtise publiek (als het
die open brief ooit onder ogen
krijgt) zich eraan zal storen?
Hebben die open-briefschrijvers
er ooit over nagedacht hoe zijzelf
zouden reageren op eensoortge-
lijke Duitse open brief, gericht tot
de Nederlandse partijvoorzitters?
Of zijn alweer onze eigen handen
zo schoon dat wij ons mogen ver
oorloven wat een ieder niet mag?
Tja, zullen zij misschien zeg
gen (en zal Den Uyl c.s. misschien
ook zeggen), maar Amerika en
Duitsland zijn grote landen. Als
die zich zouden mengen in onze
verkiezingsstrijd, d an zou iede
reen dat meteen weten en merken.
Dat mag niet vergeleken worden
met een inmenging uit het kleine
Nederland in de Amerikaanse en
en Duitse verkiezingsstrijd. Die
gaat bijna ongemerkt voorbij. Als
dat zo is, wat is dan het nut van
zo'n inmenging? Trouwens: je kon
uit de kringen van de oppo
sitie dat een buitenlander het
volste recht heeft te zeggen: vegen
jullie eerst Je eigen straatje maar
eens schoon alvorens je mening
over anderen ten beste te geven.
Over hetzelfde punt als mr.
Heldring schreef ook het weekblad
"Accent". "Als het erom gaat de
Verenigde Staten te besturen, we
ten onze politici het precies. Ver
scheldenen van hen spraken zich
op verzoek van NRC Handelsblad
uit voor Nixon of McGovern. Maar
ook als het de Duitse Bondsrepu
bliek betreft, weten we van wan
ten. Een aantal Nederlanders met
prominente namen (De Zeeuw,
Scherimerhorn, Van Walsum, Delf-
gaauw, Timbergen enz.) schreef
aan de vooravond vam de verkiezin-
gen in West-Duitsland de politieke
partijen aldaar een brief met de
opwekking vooral voort te gaan
met Brandts Oostpolitiek. Alleen
met Nederland zijn we er nog niet
helemaal uit: een progressief min
derheidskabinet óf een confessio
neel minderheidskabinet óf een
extra-parlementair kabinet óf een
herstel van het oude vijf partij en-
kabinet óf een grote coalitie van
progressieven en confessionelen óf
tenslotte toch maar een coalitie
van KVP en PvdA óf een kabinet
van een linkse meerderheid. Als
we eens advies vroegen aan Bonn
en Washington?".
Hetzelfde blad stond even stil bij
de reis van de Amerikaanse ne-
geractiviste Angela Davis door de
Sowjet-Unie, Oost-Duitsland, Bul
garije, Tsjecho-Slowakije, Cuba en
Chili, waarna ze "behouden terug
keerde in de Verenigde Staten".
"Bij haar terugkomst verklaarde
mejuffrouw Davis dat haar bezoe
ken aan een aantal communisti
sche landen van grote betekenis
voor haar zijn geweest daar haar
"theoretische kennis van het soci
alisme (lees: communisme) nu is
aangevuld met enige praktische
kennis". Mejuffrouw Davis ver
dient een gelukwens. Voor velen
van haar kameraden betekende in
het verleden die praktische aan
vulling van hun theoretische ken
nis, dat sindsdien nooit meer iets
van hen is vernomen".
Of Angela Davis bij het vergro
ten van haar praktische kennis in
zake Ocxst-Europa ook het gebrek
aan allerlei consumptiegoederen al
daar heeft ontdekt, is niet bekend.
In elk geval heeft ze er, na haar
terugkomst in Amerika, het nodige
over kunnen lezen in het Ameri
kaanse weekblad 'Time". Sommi
ge goederen zijn altijd voldoende
aanwezig, aan andere is een waan
zinnig gebrek. "Zo worden de
Oosdtiutsers royaal gewikkeld in
gordijnstof maar hebben een droe
vig tekort aan vers fruit. De Tsje
chen pochen op een overvloed aan
fruit maar hun koffie en wodka
zijn schrikbarend duur. De Russen
worden overspoeld door koffie en
wodka, maar hebben een wanhopig
tekort aan goede kleding en schoe
nen. Bijna iedereen in Oost-Europa
verlangt naar Hongaarse salami-
worst, waar Hongarije zelf stikvol
van zit. Maar Hongaarse boezems
ontbreekt het aan bh's.
Zou men die ongelijke voorziening
met consumptiegoederen aan de
communistisch e p annenmakers
overlaten, dan zou het nog heel
wat Jaren duren voordat er van
enige gelijkheid sprake zou zijn.
Maar de Oosteuropese bevolkin
gen hebben er intussen 'n on-ccxm-
munistische oplossing voor geven-
den, die nogal gelijkenis vertoont
met de vrije ondernemingsgeest
in de kapitalistische wereld. Vele
Oosteuropese landen staan sinds
enige tijd betrekkelijk vrye redzen
over eikaars grenzen toe. Het nor
male uitwisselen van kameraad
schappelijke groeteD tussen Tsje
chen en Hongaren of Polen en
Oostduitsers gaat nu in stijgende
male gepaard mot even kame
raadschappelijke groeten tussen
Tsjechen en Hongaren of Polen en
Oostduitsers gaat nu in stijgende
mate gepaard met even kame
raadschappelijke ruil van goede
ren. Vijfendertig miljoen Oostsuro-
peanen maken van hun vakantie
reizen naar buurlanden gebruik om
te kopen, verkopen en ruilen.
Daardoor is een bloeiende onder
grondse markt ontstaaneen soort
"salamizdat", een woord dat ge
lijkenis vertoont met het Russi
sche "samizdat", de naam voor de
ondergrondse literatuur in de
Sowjet-Unie.
Gaat een Tsjech naar een of an
der Oosteuropees land, dan voor
ziet hij zich eerst van textiel, zon
nebrillen en speelkaarten voor
Roemenië; van overhemden,
schoenen, sokken en pantalons voor
de Sowjet-Unie; van fruit voor
Oost-Duitsland; van bh's, oorset-
ten en panty's voor Hongarije;
van schoenen, textiel en auto
onderdelen voor Bulgarije. Zo'n
ondernemende Tsjech verkoopt
die artikelen tegen plaatselijke
valuta of ruilt ze voor likeur in
Roemenië;* voor koffie, wodka,
auto-onderdeden en een draagbare
t.v. in de Sowjet-Unie; voor sala
miworst in Hongarije; voor gor
dijnstoffen in OostDuitsland. Die
goederen houdt hij voor zichzelf,
of verkoopt ze in Praag tegen
drie- of viermaal de oorspronkelij
ke prijs.
Op dezelfde manier ruilen Polen
him regenjassen en hortoges in
Bulgarije tegen Jassen van
schaapsvacht en rozenolie, die in
Warschau of Lodz grif van de
hand gaan. Oosteuropeanen die
een bezoek aan de Sowjet-Unie
hebben gebracht, berichten dat de
Russen hun letterlijk het hemd
van het lijf willen kopen, in ruil
voor Russische camera's en bont
mutsen. Die handel is in feite
voor de burgers van communis
tisch OostEuropa verboden. Maar
sinds het soepeler worden van de
reisbeperkingen zijn ook de doua
ne-autoriteiten aan de grenzen wat
gemakkelijker. Zo rijden tegen
woordig hele horden Oostduitsers
met hun WartJburgs over de grens
met Polen om met volle benzine
tanks terug te keren, aangezien de
benzine in Polen betrekkelijk
goedkoop is.
"Oplettende lezertjes van NRC
Handelsblad moeten uit twee be
richten in hun courant (van 7
november) hebben kunnen op
maken. hoe het onze democratie
zal vergaan, wanneer een links
minderheidskabinet ons land zou
gaan regeren", aldus een
Johan Cruijff, met auto, Graag gegund, maar loaarom ande
ren niet?
den stuk in dat blad van mevrouw
E. M. Thierry-Franken uit Den
Haag. "Want linkse Jongeren
maakten het de liberale minister
De Koster nu reeds onmogelljk
zijn toespraak te houden. En de
heer Den Uyl dreigde al bij voor
baat met "een algemene volks
woede" die zou uitbreken wanneer
de confessionelen zijn linkse ka
binet zouden torpederen. Twee
leerzame voorproefjes".
De Inzendster had ook naar Am
sterdam kunnen verwijzen, waar
studenten van de Gem. universi
teit het de Amerikaanse gast
hoogleraar Tanter onmogelijk
hebben gemaakt het woord te voe
ren (een zaak die nog altijd niet
is opgelost, aldus prof. H.
Daudt in de Leeuwarder Courant)
en naar Utrecht, waar de promo
tie van mr. G. B. J. Hiltermann
gehinderd werd. In dit verband
enige rake stellingen bij het proef
schrift van de Groningse promo
vendus G. Makkes van der Deijl:
"Op bijeenkomsten die zijn be
doeld om aan de vraag naar de
mocratisering te voldoen, dient
ook de stem van de meerderheid
te worden gehoord";
"Het slagvaardig besturen van
een gedemocratiseerde universiteit
vereist een grondige kennis van
manipulatietechnieken".
ADVERTENTIE
Als je al voor 3,95 een juweel van een sok
kunt kopen, waarom zou je dan met jubeltenen
blijven lopen? Pak 'n Sok is een nieuwe
kwaliteitssok. In 23 kleuren. Stijlvol, sterk en
verpakt in een keurig doosje.
En op de gekste plaatsen verkrijgbaar.
Classy f 3,95. Trendy f 4,50.
Vereenzaming van patiënten of van gezin
uw blad van 4 november jJ.
3d een interview van Aad Wa
ar met Beate Klarsfeld, waar-
verklaard zou hebben dat ir.
-Wiesenthal vecht uit persoon-
0 «wraak,
fijn reactie op deze verklaring
dt U op 9 november geplaatst,
leb uiteengezet dat deze ver
ing volkomen onjuist is en dat
ienthal's wijze van vervolging
nazimisdadigers elke persoon-
f wraakneming uitsluit,
tok Beate Kersfeld heb lk van
standpunt op de hoogte ge-
t. Mevr. Klarsfeld deelt mij
fchter mede dat zij nooit ver
heeft dat Wiesenthal uit
loonlijke wraak vecht. Zij heeft
taterviewer Aad Wagenaar ver-
it opnieuw naar de bandopna-
van het interview te luisteren,
^naar heeft dit gedaan waar-
Wj moest erkennen dat zijn sa-
Qvatting van hetgeen mevr.
Weid over Wiesenthal heeft ge
il niet overeenstemt met de ver
ding zoals die ln zijn artikel Is
Mrukt.
Hagenaar is echter niet ingegaan
®evr. Klarsfelds verzoek haar
Olijke mening over Wiesenthal
Publiceren. Mevr. Klarsfeld vindt
'Het juist dat zij een rectifica
moet plaatsen omdat in dit ge-
zulks op de weg van de heer
tynaar ligt. Mevr. Klarsfeld
L met de weigering van de
Vagenaar geen genoegen te
ls voorstelbaar dat ln een
Wvatting van een interview
2 uur heeft geduurd een fout
Deze keer betreft het echter
zeer ernstige fout en lijkt het
zaak van Journalistiek fat-
11 deze fout te herstellen. De
weigering van de heer Wagenaar
komt mij volstrekt onbegrijpelijk
voor.
S. SPEIJER
Secr. Stichting Wiesenthalfonds
Wilhelminalaan 60
Alphen aan den Rijn
Desgevraagd heeft onze medewer
ker Aad Wagenaar het volgende
commentaar op bovenstaande brief
verstrekt:
Mevr. Beate Klarsfeld heeft er
zich bij mij telefonisch over be
klaagd, dat lk haar woorden on
juist zou hebben weergegeven
Haar grief was, dat ik zou hebben
geschreven, dat zij niet met Simon
Wiesenthal zou willen samenwer
ken omdat deze man uit persoon
lijke wraak vecht.
Ik heb er haar toen op gewezen,
dat nergens in het artikel staat,
dat zij niet met Wiesenthal wilde
samenwerken, maar dat de passa
ge die zij bedoelde luidde: „Deze
man ik heb met hem samenge
werkt vecht uit persoonlijke
wraak". Na terugluisteren van d«
geluidsband heb lk toegegeven, dat
dit „persoonlijke wraak" inderdaad
een interpretatie mijnerzijds van
haar woorden was. Woorden al:
„deze man heeft zelf in het K.Z
gezetenheeft de beulen gezien
met eigen ogenverloor zijn
familiedus allicht.
Mevr. Klarsfeld besteedde haast
drie minuten om te verklaren wat
Wiesenthal drijft bij zijn Jacht op
nazi-misdadigers. En zij praat zeer
snel. Men m o e t bij de weergave
van haar woorden dan wel gaan
samenvatten, interpreteren. Indien
mevr. Klarsfeld vindt, dat ik dat
verkeerd gedaan heb maar ik
ben er niet van overtuigd bied
ik haar mijn verontschuldigingen
aan.
Uit eigen ervaring kunnen dr.
Hustinx en prof. dr. N. Speijer uw
redacteur het één en ander ver
tellen over psychiatrische zieken
huizen in Zuid-Holland, maar
om zo maar een stelling te poneren
dat „de bolwerken van psychia
trische inrichtingen zo altijd blij
ven bestaan, dus ook veréénzaming
van patiënten". Ik vraag mij wel
eens af, hebben wij daarin te tre-
AD VERTEN TIE
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
den, in 't privé-leven van indivi
duen (prof. Sp.)? Doet u dat tóch,
dan niet van boven naar beneden
kijken, doch op de onderste trede
gaan staan en u niet verschansen
in de ivoren toren der medische
wetenschap.
Nee de maatschappij accepteert
Je niet meer, al ben je maar een
week weggeweest of een maand te
oud. En dan moet u zich eens in
denken hoe het zou zijn dertig jaar
lang een geesteszieke schoonmoe
der in huis te hebben, daar tussen
door zeven jaar verpleging, gehele
Invaliditeit, verlies van schoonva
der. verlies van alle familie en ken
nissen, zelfs van een behoorlijk
eigen bedrijf door eigen invaliditeit,
hoe zou u zich dan voelen?
Tóch 't gezin, echtgenote en twee
kinderen zo goed mogelijk begeleid
en opgevoed, ondanks 100% invali
diteit elke dag volop proberende
door te werken (prof Sp.!!) ner
gens aan verslaafd, niet aan roken,
drinken, vrouwen, drugs etc.
Zolang wij nog moeten gaan uit
leggen wat „psychische druk" is nu
schoonmama 79 Jaar en haar huis
houdster 72 Jaar is geworden en al
léén daarom mijn vrouw uit wer
ken moét, en ik moet vechten voor
kinderbijslag, studietoelage etc., zo
lang moeten er modern opgezette
psychiatrische Inrichtingen met
hun sociale werkplaatsen blijven,
want
a. HET ONDERWIJS vertelt nog
steeds niet aan de opgroeiende
Jeugd hoe ze zich moeten voorbe
reiden, zich instellen als één van
hun naaste familieleden psychia
trisch gestoord raakt. Helemaal
niet hoe ze zo iemand zelf moe
ten opvangen;
b. by ernstige gevallen en ln ge
vallen van ouderdom (zie boven)
moet men op een psychiatrisch
ziekenhuis of inrichting terug kun
nen vallen;
c. familie en kennlsen moeten
via kerk en tv dieper ingeprent
worden eens Iemand op te zoeken
ln zijn omgeving, t Zou voor bei
den opwekkend kunnen werken;
d. zéér grote waarde moet wor
den gehecht aan dit soort zieken
huizen voor de vorming en lering
van nieuwe doktoren en psychia
ters.
Schryf er maar liever niet meer
over. het staat zo zielig, zelf ge
borgen over een anders leed te oor
delen. Elk huls heeft z'n kruis.
A. J. de Bree
Plantsoen 6i
Leiden
U stelde dat de zege van Brandt
een goed ding was voor de demo
cratie en wereldvrede. Dit com
mentaar kan men verwachten van
een voormalig KRO "Brandpunl"-
medewerker als hoofdredacteur. Ge
looft u dat nu werkelyk? De muur
en het prikkeldraad staan er nog
De heren democraten zullen hun
ogen nog wel eens uitwryven. Deze
knieval voor 't communisme (want
dat is het) zal zyn gevolgen nog
wel hebben. U en uw medewerkers
schermen nogal eens met 1939, toen
Chamberlain naar Miinchen vloog.
Brandt coet precies hetzelfde en
al zyn democratische (rode) vrien
den met hem.
By uw commentaar over de ver
kiezing van Nixon soortgeUjk com
mentaar. Maar nu tégen Nixon,
waarna ren verheerlyking van de
Kennedy-mythe. Ik begryp dit van
een rooms-katholiek man. Ik neem
u dit ook niet kwaiyk. Het bloed
kruipt toch waar het niet gaan kan,
al schreef de vorige hoofdredacteur
my dat u afvallig was of zoals
wy het zouden zeggen, u deed er
niet meer aan.
Kennedy begon al met troepen
naar Vietnam te zenden. Myn krant
veranderde van een styivolle krant
naar een democratisch-marxistisch
blad. Een rooms-rode krant. Ja, wy
gaan de goede kant op in Nederland
met 'n leger zonder discipline (niet
groeten en smerig lang haar». Ook
by de politie ziet men de petten
boven op een smerige pruik staan.
Nieuwslezers en commentators by
tv met vieze pieken in de hals. Bah!
Alles heerlyk democratisch. Geen
gezag en geen orde. Arie Groene-
veld en consorten; specialisten en
ziekenhuizen welke beestachtige ho
noraria eisen voor hun werk. Geen
huizen bouwen waar mensen in kun
nen leven, maar het landschap ont
sierende flats, waar mensen neuro
tisch worden. En dat allemaal in de
door u zo hoog geroemde demo
cratie.
Tenslotte de door (rode) keizer
Mansholt en zyn democratische
vrienden doorgevoerde sanering van
land-' en tuinbouw, De kleine be
drijven weg en derzelver onderne
mers opgenomen in de democrati
sche massa. De zgn. grote bedrijven
topzwaar van de schuld en waar de
boer het dikwyis niet meer aan kan,
omdat hulp niet kan worden be
taald.
Wel wordt Spenglers boek be
waarheid. De laatste fase van Euro
pa zal een socialistische zyn, waar
de landsman de sloof zal zyn van de
democratische massa om het eten
by elkaar te slepen. We moeten
weer naar godsvertrouwen, orde en
arbeid. Geen urenschrijvers en
beunhazen.
De heer Rotteveel is voor my uw
verstandigste medewerker. U werkt
maar verder aan de ondermyning
van onze volkskracht.
A_ Versteeg
Katwykseweg 9A
Wassenaar.