'PROGRESSIEF KABINET'
MAAKT AL WERKSCHEMA
OOST-EUROPA
VREEST ZAAIEN
VERDEELDHEID
IN HELSINKI
Rhodesie wil apartheidswetten
J 11
s'v
LEZERS SCHRIJVEN
over protest tegen
de huurharmonisatie
Tekeningen in H Hartschool
0 4
f
<s|P tl
Nieuwe uitgaven
Brugmans herdrukt:
Amsterdams historie
voor weinig geld
Hher's Modehuis
Leids Kamerkoor
geeft uitvoering
PERD>Q 23 NOVEMBER 1972
Veel kritiek had PvdA-frac-
tlevoorzitter Den Uyl toen in
september het kabinet-Biesheu
vel een urgentielij st publiceerde
net 54 punten, die nog voor
verkiezingen afgehandeld
souden moeten worden. "Veel te
was zijn oordeel. "Niet
serieus te nemen".
Samen met zijn toekomstige
vice-premier Van Mierlo heeft
Den Uyl gisteren "enkele urgen-
llepunten" bekend gemaakt die
progressief kabinet van
idA, D'66 en PPR in de eer
drie maanden van zijn be
staan moet aanpakken. De lifet
bevat veertig afzonderlijke pun
ten. Dat is ook niet mis.
opbouw van heel Vietnam; er
komen experimenten om de
burgers intensief te betrekken
bij de beoordeling van de doel
matigheid van de dienstverle
ning door de overheid.
Lijstje 2
In een toelichting op het laat
ste punt zei Den Uyl, dat zijn
kabinet, als het aan de macht
komt, ook hoorzittingen zal be
leggen. Dat gebeurt nu alleen
door de Tweede Kamer.
Zo'n rechtstreekse confrontatie
met de mensen vond Den Uyl
effectiever dan het plaatsen
van ideeën- en klachtenbussen.
Lijstje 1
Lijstje 3
Een greep uit het lijjfcje met
urgentiepunten van ien Uyl
Van Mierlo: er wifdt een
tal woningnoodgebeden aan
wezen die exta finan-
e steun krijgen; ie huurhar
monisatie wordt söpgezet; hu
ren in geliberaliseerde gebieden
lorden aan een maximum ge
bonden; de h'Urronde van
Udink (20 proent) gaat niet
door; voor cu)uur, recreatie en
naatschappeUk werk wordt
IOO miljoen gulden meer uit
getrokken; <e verhogingen van
de school- n cursusgelden wor
den terugpmomen en vervangen
door een celsel van studiefinan
ciering; <r wordt een verkeers-
veilighelsdienst ingesteld;
Noord-Vitnam wordt erkend,
en er kenen plannen voor de
Een lijstje met de namen
van tientallen "bekende Neder
landers" is gisteren ook ver
spreid. Het gaat voornamelijk
om mensen uit de omroepwe
reld en de wereld van het to
neel. Ook zijn er enkele hoog
leraren en Journalisten bij.
Evenals enkele voetballers. Zij
noemen argumenten om op de
PvdA, D'66 of PPR te stemmen.
Truus en Willem van Hanegem
("voetbal-echtpaar"), vinden 'n
progressieve regering het bes
te voor alle werkende mensen.
Barry Hulshoff: "Voor mij is
het huidige beleid maar wat
gerommel op rechts. Openheid
over links doet het in mijn
ogen zeer goed".
Theo Koomen weet: "Het
Nederlandse voetbal is ver
sterkt en stoot voornamelijk op
links". Schrijver Dimltri Fren-
de beleidsvoornemens die het
schaduwkabinet van de "link
se drie" heeft bekend gemaakt.
Aantjes meende dat het lijst
je van Den Uyl en Van Mier
lo alleen maar concrete plan
nen aangeeft bij defensie. "Al
le overige punten worden ge
noemd met een slag om de
arm", meende hij.
Andriessen merkte op: "Hun
pretentie is een fundamenteel
ander beleid, maar dat vind ik
hier bepaald niet in terug".
Gespleten
Drs. J. M. den Uyl
kei Frank motiveert: "Omdat
ik liever grote twijfel heb of de
progressieve drie kunnen doen
wat in hun programma staat
dan de miezerige zekerheden
van rechts".
Niet kapot
De confessionele politici An
driessen (KVP), Aantjes
(ARP) en Kruisinga fCHU)
hebben gisteravond in Utrecht
gezegd "niet kapot" te zijn van
ARP-lijsttrekker Biesheuvel
heeft gisteravond in Leeuwar
den gezegd dat we het land niet
moeten overlaten aan het ro
de avontuur van de linkse drie.
"Als ik dat zeg bedrijf ik geen
polarisatie, maar dit schau-
duwkabinet kan geen ver-
antwoordelijkheid dragen, om
dat het innerlijk is gespleten",
aldus de minister-president.
Zaken van innerlijke ver
deeldheid noemde hij onder
meer de standpunten over de
Navo, de resoluties op het
PvdA-congres hierover en mo
narchie.
Recht
Als volgende week woensdag
de PvdA, D'66 en de PPR de
grootste minderheid zullen be
halen, dan zullen zij het recht
opeisen om te worden belast
met de vorming van een min
derheidskabinet. "Het is dan
de democratische plicht van de
confessionelen om de progres
sieve regering te steunen. Er
moet immers geregeerd wor
den", aldus PvdA-liJsttrekker
Den Uyl gisteravond op een
bijeenkomst in Den Haag.
Hij bekritiseerde verder de
samenwerking tussen de con
fessionele partijen en de VVD.
"Wiegel is het uithang-
bordje en het visitekaartje van
de christelijke partijen en die
partijen op hun beurt hebben
zich gevangenen van de WD
gemaakt".
Staatssecretaris
PPR-lUstaanvoerder B. De
Gaay Fortman heeft gister
avond tijdens een verkiezings
bijeenkomst in Rotterdam ge
pleit voor een staatssecretaris
voor minderheidsgroepen. Zijn
partij zal bij de komende ka
binetsformatie het plan op ta
fel leggen een dergelijke
staatssecretaris te benoemen.
De PPR vindt deze post be
langrijk omdat er behoefte is
aan een nationaal beleid op dit
punt.
Vorstenhuis
"Als de drie roden gaan
regeren, moeten wij maar met
spandoeken gaan lopen. Op
het eerste doek kan dan staan:
Handen af van het vorsten
huis. Leve de koningin". Aldus
mevrouw Hay a van Someren-
Downer, WD-voorzitster, tij
dens een bijeenkomst in Ut
recht.
DEN Kees, vijfde klasser
H. prtschool, heette voor
■legenbd even "Jan". Met
letter schilderde "Jan" een
'geope/It" op het papier en dat
tet b(hi van de tentoonstel-
gan^n van de lagere school
J met zaterdag op ge
rit kindertekeningen. Uitin-
iBponbane kindercreativiteit
n landen hangen overal in
ïw op de hoek Herensin-
en Paardenlaan.
Jongetje uit Japan hangt
trie:nelige "Mierennest", een
arige uit Madrid heeft met
precisie een processie ge-
ixiderwijzer Renier: Deze
hebben we van het
insituut gekregen en waren
aleiding om onze kinderen
H wereld te laten tekenen",
rngt er van Wilfred een ab-
Irtje ver "Vrede". De piep-
bmstenaar, "assistent" van
stellingsopenaar Kees, ver-
lijn 'Vrede': „Dat zwarte in
Wen stelt de oorlog voor en
fn eromheen is de vrede". De
door zwart en groen heen
le vredesonderhandelingen
toliseren. Wilfred "Maar die
iw kunnen we nog lang op
De mening van Kees
red over het jonge tekenta-
van verre komt? Bij de
uit Istanbul klinkt het vol-
Knmentaar: "Die (een aoht-
ngetje) maakt nog gewoon
ndjes als ogen. Da's niks en
die dan nog zijn vader
In inleidend toespraakje lel-
wlhoofd Reniers de nadruk
"overbevolking op de school
pogingen van het onderwij-
«rsoneel om het anders te
'Op alle manieren proberen
kansen voor elk kind
rlen". Gemeentelijk en rijks-
«ir van onderwijs Van Ries-
Bogaard bevonden zich
ii)n aandachtig gehoor en
tp de foto in gesprek met
[«noemde Wilfred en Kees.
- "*'V -» TT - - r
v J
rts 1
y": f-
Op de dinsdag gehouden protest-
bijeenkomst tegen de huurharmo
nisatie. georganiseerd door het Leid-
jse Huurders Comité waren enige ge
meenteraadsleden (van de PvdA)
aanwezig. Terecht werd door de lei
ding van de bileenkomst zoveel moge-
lijk het woord gegeven aan de Leidse
huurders. Tenslotte hebben ge
meenteraadsleden bilna elke maan
dagavond in de raadszaal van het
stadhuis gelegenheid genoeg om te
praten.
Toch spijt het mij dat ik niet meer
het woord kon komen, nadat
mij dat van achter de tafel werd ge
vraagd, uit te leggen wkt de houding
van de PvdA was tegenover de huur
harmonisatie. Die is nog steeds de
zelfde, namelijk dat wij tégen deze
huurharmonisatie (van Udink) zijn,
omdat 1) de huren naar het peil
van de duurste nieuwbouw moeten
worden opgetrokken. 2) de hogere
opbrengsten door de woningbouwbe-
stuurders grotendeel weer moeten
worden dóórgegeven aan de minis
ter, 3) de mensen met lage inko
mens onvoldoende tegemoetkoming
krijgen als de huur té hoog wordt
voor hen.
De nieuwe richtlijnen van Udink
voor de huurharmonisatie- *73 zijn
nog véél strenger dan die voor 72,
en vooral PvdA-bestuurders van
gemeenten en woningbouwverenigin-
I gen komen hierdoor in gewetens
moeilijkheden. Want als de PvdA
zegt dat er weinig tegen de huurhar-
minisatie is te doen dan bedoelt zij
i dat er weinig is te doen binnen de
wettelijke mogelijkheden! Dat blijft
het moeilijk punt. Udink is minis
ter in een kabinet, waar de meer-
I derheid van het Nederlandse volk
j voor heeft gekozen. Bil de behande
ling van deze dingen in de Tweede
Kamer zijn de linkse partijen altijd
jtegen geweest. Maar tot nu toe hielp
dat niets
De drie Progressieve partijen (P.v.
d.A. P.PÜ. en D'66) willen, als zij
na 29 november aa.( verkiezings-
aan de regering komen deze
huurharmonisatiewetten Intrekken
De WD, DS'70, KVP, CHU, en A R.
wllen dat niet. Wie dus op één van die
partijen stemt stemt vóór de huur
harmonisatie. (Wie niet gaat stem
men óók).
Zij die deelnemen aan acties te
gen huurharmonisatie moeten zich er
van bewust zijn dat déze maand de
beste actie is om op 29 november
naar de stembus te gaan en links
te stemmen.
C. A. KERLING-SIMONS,
Apollolaan 424,
Leiden.
Eén van de zeer prettige verrassin
gen in de boekenstrcom van dit na
jaar is de heimitgave van het stan
daardwerk van prof. dr. H. Brug
mans' ..Geschiedenis van Amster
dam" Welkome bijkomstigheid is
het betaalbaar is. In de dertiger stad
De sociale toestanden, de maat
schappelijke ellende van de naamlo
zen krijgt bij Brugmans veel ruimte.
Terloops verschaft hij ook de nodige
informatie over de rest van Holland,
over Leiden bijvoorbeeld, toen al een
Jaren versoheen dit werk in acht
delen, raakte al snel uitverkocht en
was sindsdien slechts nu en dan in
het antiquariaat aangetroffen.
Uitgeverij Het Spectrum brengt het
nu in een moedige oplaag weer op de
makrt; de zoon van de schrijver,
prof. dr. I. J. Brugmans. rector van
het Europees College in Brugge, be
werkte de uitgave met schroom en
visie tegelijkertijd. Ditmaal worden
(Foto Jan Holvast).
ADVERTENTIE
IN GLACÉ
EN WOL
i^RAAT 175 - LEIDEN
M TELEFOON 22095
WENEN (AP) De pers in
verschillende Oost-Europese landen
heeft bezorgdheid getoond over de
mogelijkheid dat het Westen wel
licht zal trachten de voorbereiden
de Europese veiligheidsoonferentie te
gebruiken om de eenheid van de
communistische landen te ondermij
nen en zich in hun binnenlandse
aangelegenheden te mengen.
Gisteren op de dag dat in Helsinki
de conferentie van start ging
schreef het Hongaarse blad Magyar
Nemzet dat vermeden dient te wor
den "kunstmatige verbanden tg leg
gen tussen de Veillgheidsconferentie
en de besprekingen over werderzijd-
se troepenverminderingen". Dit zou
slechts leiden tot uitstel van zaken
gezien het geoompliceerde karak
ter van de besprekingen over ver
mindering der strijdkrachten in
Oost- en West-Europa, aldus het
blad.
De perscommentaren kunnen >ok
morden geïnterpreteerd als een zij
delingse aanvad op Roemenië, dat
naar bekend gekant is tegen bespre
kingen tussen blokken en er de
voorkeur aan geeft dat ook over
zaken als wederzijdse troepenver
mindering gesproken wordt op een
conferentie waaraan alle Europese
landen deelnemen.
Het Hongaarse blad schreef nog
dat zij (de grote Westerse mogend
heden) wellicht de kwestie van de
"vrije stroom van informatie en vrij
verkeer" aan de orde zullen stel
len. Dit zou kunnen worden ge
bruikt voor Inmenging ln de binnen
landse aangelegenheden van ande
re landen, aldus Magyar Nemzet.
Eenheid
Het blad van de Tsjechoslowaakse
communistische partij Roede Pra-
vo meende dat "het niet onmogelijk
is dat de Navo-landen zullen pro
beren de besprekingen te misbrui
ken voor het ondermijnen van de
eenheid van de socialistische lan
den". Ten aanzien van de door het
Westen voorgestane vrije uitwisse
ling tussen Oost en West zei Roede
Pravo dat Tsjecho Slowakije gekant
is tegen "infiltratie van denkbeel
den, die zijn gericht op de desinte
gratie van het sociaHisme".
Roede Pravo verwelkomde evenwel
gelijk de andere bladen in Oost-
Europa, het begin van de conferen
tie in Helsinki.
Het blad zei dat de Europese con
ferentie zloh diende te concentreren
op vraagstukken waarover de Euro
pese landen niet van mening ver
schillen.
De eerste zitting van de conferentie
die gisteren om twee uur begon,
du-urde slechts goed 15 minuten. De
Finse voorzitter Toetterman heeft
Jaako Uoniemi, eveneens een func
tionaris van het Finse ministerie
van Buitenlandse Zaken, benoeimd tot
zijn plaatsvervanger. Toetterman
verklaarde dat op de tweede ver
gadering, vanmorgen, het sohema
van de volgende bijeenkomsten en
andere procedure-kwesties zouden
worden behandeld.
verkrotting en verpaupe
ring gemeen goed waren. In 1514
klaagden de Leidse lakenarbeiders al
over de grote werkloosheid in hun
branche „veel van hemluyden dage-
licx ledich gaen ende geen werek en
connen gecrigen". In die tijd
Brugmans geeft het Jaar 1555 -
beliep de Amsterdamse gemeentebe
groting aan inkomsten 119727 gulden
en 17 stuivers. Daar stond dan aan
uitgaven een bedrag van 82888 gul-
het zes delen, waarvan het eerste den tegenover Een batig saldo om
half november uitkwam en het laat- jaloers op te zijn. De gelden kwamen
ste voor komende lente is gepland. uit een uiterst primitief fiscaal sys-
Een snelvoetige onderneming dus, die teem, waarin een variatie van indl-
als Aula-paperback f 12,50 per deel recte belastngen, accijnzen op van
gaat kosten en in gebonden staat alles, de ook al niet bijster sociale
f 17,50. Nogmaals, werkelijk geen geld. I boventoon voerden. Zo ls er heel veel
Het proza van de schrijver is onge- j uit dit eerste deel te putten. Geen
twijfeld hier en daar wat door de
tand des tijds aangetast en is ook
niet vrij van wijdlopigheid. Daarte
genover staat dat Brugmans een
groot verteller ls, geschoold in de
19de-eeuwse traditie van monumen
tale beschrijvingen. Juist door Brug
mans' gevoel voor het sprekende de
tail laat het eerste deel dat de Mid
deleeuwse lotgevallen van de stad
behandelt, zich als een statige roman
lezen. „Barmhartig" heet één van de
karakteristieke eigenschappen uit het
wapen van de stad aan het IJ, maar
de gruwelen die eeuw in, eeuw uit
minderheden te wachten stonden,
dragen weinig aan om die eigen
schap waar te maken. Het rampzalig
lot dat de Wederdopers wachtte na
het oproer van 1535, wijkt in niets
af van de slachtpartijen die vader
landse geschiedenisboekjes nogal
eens op het morele conto van an
dere volkeren schrijven.
angst voor teveel chauvinisme,
schrijver noch uitgever zijn Amster
dams. De hele serie gaat tot 1925,
Cruüff en Ruska zult u straks dus
missen.
H. M.
GEEN TOEGANG
Naar aanleiding van een opmer
king van Ruud Paauw in zijn (naar
ons Inzien) uitstekend verslag over
protestbijeenkomst tegen de
huurharmonisatie willen wij twee
opmerkingen maken.
U vermeldt dat slechts de PvdA
raadsleden naar de bijeenkomst had
gestuurd. Het PSP-raadslid Ampt-
meyer is tot tweemaal toe door de
brandweer de toegang geweigerd.
Waarom de drie genoemde raadsle
den er wel ln mochten ls ons een
raadsel. Interventie van binnen uit
mocht niet baten.
Overigens vinden wij dit als par
tij niet zo erg (wed voor Ampfc-
meyer als persoon). Het raadslid
was al 3 Jaar bezig met huuracttes
in de raad en andere vergaderin
gen en kent derhalve de problema
tiek als geen ander.
Maar niet alleen hij, ook andere
PSP-ers hebben zich Jaren lang,
dagelijks ingezet voor de belangen
der huurders. ZIJ waren wel bin
nen.
Het leek ons niet zinvol om als een
soort verkiezingsstunt nu opeens
op de voorgrond te treden. Het gaat
om de huurders. Had u de PvdA
niet genoemd, ook wij hadden ge
zwegen. Maar is Juist dat solidair
werken in de buurten niet de oorzaak
van de breuk in toet PAK geweest.
Afdelingsbestuur Lelden van de
PSP
Secretariaat: Louise de Collg-
nylaan 12 Oegstgeest,
SCHULDGEVOEL
De opkomst in de Burcht was bui
tengewoon groot. Er waren zo tus
sen de vijf- en zeshonderd mensen
aanwezig, en dan nog te horen dat er
no om en nabij de honderd terug ge-
gestuurd zijn wegens plaatsgebrek.
Dat was erg jammer.
De Leidse bevolking (arbeiders)
heeft haar grieven naar voren kun
nen brengen en die waren er bij de
vleet, 't Is afschuwelijk. Je schudt
je hoofd maar, en je vraag t Je af
moet dit nog langer zo doorgaan?
Nee mensen we moeten ons niet
langer laten bestelen en uit laten
buiten, de maat is nu wel vol.
Dat Udink niet aanwezig was is te
begrijpen, maar waar is de federa
tie en het bestuur van woningbouw
vereniging „Ons Belang" gebleven?
Deze mensen, van wie er nog eens
één met 'n grijnslach zei, "we staan
achter onze leden", zijn nu in hun
schulp gekropen, omdat ze schuldge
voel hebben, omdat ze beloften heb
ben gedaan en die niet nagekomen
zijn. Kinderachtig.
MEVR. GEUKE
Actiecomité Plan Noord
Lelden.
LEIDEN Het Leidse Kamerkoor
geeft dinsdagavond 28 november een
concert in de Zuiderkeric Op het
programma staan werken van
Schüte en Distier. Dirigent is Barend
Schuurman.
ADVERTENTIE
'n Liefhebbende
echtgenoot geeft z'n
vrouw strijk-vrij!
St.Nicolaaskado:
een strijkvrij, vlckvrij V
Viicdan tafelkleed,
aarbij gratis feestelijke
kaarsen. Van de drogist.
viledan
Tafelkleed
SALISBURY (Reuter, ANP)
De Rhodesische regering heeft een
aantal wetsontwerpen opgesteld
die de bewegingsvrijheid van de
Afrikanen verder aan banden leg
gen. Vorige week nam het parle
ment een ontwerp voor een pasjes-
wet ln behandeling, dat Afrikanen
verplicht altijd een identiteitsbe
wijs bij zich te hebben. Om het
land te verlaten hebben ze speciale
vergunning nodig.
Deze week worden regerings
voorstellen voor wijzigingen van
bestaande wetten verwacht, zo ls
uit politieke kringen in Salisbury
vernomen. Een herziening van de
wet ter bescherming van eigenaren
zou inhouden dat Aziaten en kleur
lingen voortaan uit blanke voorste
den geweerd kunnen worden. Ook
zou de regering willen verbieden
dat vakbonden zowel blanke als
zwarte leden hebben.
De pasjeswetten zijn zowel bij
sommige blanke politieke leiders als
by negerleiders op fel veret ge
stuit. De belangrijkste politieke or
ganisatie van de Afrikanen, de Afri
can National Council, heeft de pas-
Jeswet veroordeeld als een „ver
foeilijk stuk wetgeving". „Een der
gelijk stuk wetgeving zal ernsti
ger gevolgen hebben dan het regi
me van het Rhodesische Front (de
regeringspartij) nu wil voorzien,"
zo zei de vice-voorzitter van de
ANC, dominee Canaan Banana. Hij
vond het vreemd dat de regering
dergelijke discriminerende wetten
voorstelt terwijl ze tegelijkertijd
probeert via de ANC contact op te
nemen met de Afrikanen. „Ons ge
duld met dit soort dubbelhartige
praktijken raakt op." aldus Bana-
Contact
De Engelse zondagsbladen The
Observer en de Sunday Times be
richtten ln oktober dat de Rhode
sische minister van Binnenlandse
Zaken Lance Smith een ontmoe
ting had gehad met ANC-leiders.
De bijeenkomst zou zijn belegd door
een vooraanstaand lid van de rech
tervleugel van de Britse Conserva
tieve Party, Jacob Hutter, die eer.
onofficieel bezoek aan Rhodesië
bracht. Het was het eerste contact
tussen regering en Afrikaanse na
tionalistische leiders sinds 1961.
Ook de leider van de multiraclale
Centrum-partij, Pat Bashford.
toonde zich bezorgd over de pasjes-
wetten. Hij vond dat deze maatre
gel past bij de algemene lijn van
het discriminerende regeringsbeleid.
Overtuiging
Waarnemers menen dat premier
Ian Smith en zijn medestanders
deze discriminerende wetgeving wil
len invoeren in de overtuiging dat
de Afrikanen dan geneigd zullen
zijn hun „nee" tegen het Brl's-Rho-
desische akkoord in Ja" veran
deren. Als de Afrikanen van
standpunt veranderen en het ak
koord van kracht zou worden ls het
invoeren van verdere discrimine
rende wetten verboden. Maar voor
al bestaande wetten is alleen be
paald dat deze door een commissie
bekeken zullen worden. Daarom
zou Smith, aldus deze waarnemers
zoveel mogelijk apartheidswetten
willen Invoeren voor hij Londen
gaat verteilen dat Afrikanen hun
afwijzende uitspraak hebben her
zien. Maar er zijn weinig aanwij
zingen dat de AfrikaneD Inderdaad
terugkomen op hun verwerping van
het akkoord Bovendien heeft de
ANC gezegd dat de regeling al
leen aanvaardbaar kan zijn als de
Afrikanen tevoren zijn betrokken
bij de onderhandelingen over de in
houd ervan.
