'OLITIERAPPORT EINDELOOS FEUILLETON
18 NOVEMBER 1972
De slumps
van
New York:
moerassen
van grote
ellende
en de
bronnen
van de
misdaad
yas een zonnige herfstoch-
I in november en de openba-
cbool nr. 63 aan de Franklin
Due in New York ontving
bezoeker. Het was een onop-
jongeman in een grijze
die de naam William
in het bezoekersboek
eef en zacht fluitend de lan-
ang inliep waaraan de klas
alen lagen. In het midden
de gang stopte de bezoeker
jor een raampje zag hij de
ne gestalte van juffrouw
sa McGrady voor de klas
t De jongeman stapte naar
>n. Uit zijn binnenzak haal-
ij een pistool dat hij op juf-
f' Theresa McGrady richtte,
fcren begonnen te huilen.
je tasje", zei de man in
jenjas, ..of ik schiet je her-
eruit". Twee uur later kwa
de agenten.
jebeurde vorige week op een
|l in New York en we ma-
ex melding van omdat het
al allesbehalve op zichzelf
Schoolovervallen behoren
de nieuwste rage van de
misdaad in de Verenigde Staten:
volgens 20 miljoen Amerikanen
het grootste, bangste en meest
huiveringwekkende probleem
waarmee het land wordt gecon
fronteerd.
De afgelopen 14 dagen gebeurde
het in New York in 18 schoollo
kalen dat plotseling iemand als
bezoeker van Theresa McGrady
binnentrad. De buit liep uiteen
van drieduizend dollar tot twee
dollar. Maar typerender voor de
instelling van de overvallers was
dat ze, om hun optreden kracht
bij te zetten, kinderen bedreig
den, onderwijzeressen het mes
op de keel werd gezet en dat
him mannelijke collega's, als ze
niet vlug genoeg hun portemon
nee trokken, voor de ogen van
de klas in elkaar werden gesla
gen.
Zo heeft het geweld in Amerika
nu zelfs al de lagere school be
reikt. De bestuurders vroegen
New York om een bedrag van
zes miljoen dollar teneinde de
scholen met gewapende man
schappen te kunnen beschermen:
Burgemeester John Lindsay hapt vrolijk van een kippepoot,
maar in zijn stad worden hij wijze van spreken de kippe-
poten van je hord gegapt.
de school als kazerne in het blijven we in deze stad als we
land van de vrijheid. „Waar zelfs in de schoolklassen al niet
meer veilig zijn?" vroeg burge
meester Lindsay zich af.
Zijn welzijns-budget, waarmee
de misdaad van zijn wortels be
roofd moest worden, was in de
zes jaar van zijn bewind vervier
voud tot het gigantische bedrag
van dit Jaar: 1,2 biljoen dollar.
Maar hoe men de misdaad ook
wil aanpakken het op hol gesla
gen kwaad blijkt niet te be
teugelen met een begrotingspost
die losstaat van een grootscheep
se en totale aanpak van de
vreesaanjagende sociale ellende
in Amerika. In Lindsay's stad
nam de misdaad dit jaar met
tien procent toe.
We hebben het nu niet over de
georganiseerde misdaad, waarvan
de grootste bedreiging misschien
wel schuilt in het reusachtige
corruptie-spel met de autoritei
ten. De geschatte jaaropbrengst
van de georganiseerde misdaad
26 miljoen dollar valt vol
gens de deskundigen nog geheel
in het niet bij de onvoorstelbare
schade en rampspoed die dage
lijks tienduizenden overvallen,
inbraken, aanslagen, verkrach
tingen en diefstallen in de Ame
rikaanse straten aanrichten en
die op naam komen van de ano
nieme misdadiger.
Zomaar een Amerikaan die zo
maar een andere Amerikaan een
mes in de buik steekt omdat hij
geld nodig heeft voor heroïne:
in New York wordt de helft van
alle misdaden gepleegd door ver
slaafden aan hard drugs.
Volgens een van de laatste offi
ciële cijfers waarover wij in New
York de beschikking konden
krijgen vonden er in 1967 meer
dan drie miljoen diefstallen
plaats van voorwerpen die min
der dan 50 dollar waard waren.
Er werden 654.000 auto's gesto
len, berovingen kwamen in de
grote steden 35 maal zo vaak
voor als in de kleinere en in de
kleine, verpauperde centra van
de Big Cities waren vier maal
zoveel arrestaties en vijf maal
zoveel moorden als in de uitge
strekte buitenwijken. Het welva
rende Amerika betaalt een zware
prijs voor zijn onverschilligheid
tegenover de armen en de onge-
lukkigen. In de vier Jaar van
het wet en orde-regime van
Nixon is de zware misdaad met
30 procent gestegen. Volgens de
laatste statistieken van de FBI
is ze heviger en verontrustender
dan ooit tevoren in de geschie
denis van Amerika. In de tien
jaar die achter ons liggen steeg
het aantal zware misdaadgeval-
len per 100.000 inwoners van 160
naar 393. Moordpartijen namen
toe met 70 procent, verkrachtin
gen met 113 en berovingen met
212 procent. Vorig Jaar werd bij
na 1 miljoen Amerkaanse bur
gers thuis of op straat op de
een of andere manier lichame
lijk aangevallen.
Misschien is er In deze, door de
zucht naar rijkdom en apathie
voor armoede gedomineerde, sa
menleving geen betere en fat
soenlijker man om de oorzaken
van de misdaadgruwelen toe te
lichten dan Ramsey Clark, onder
president Johnson vier jaren de
hoogste man op het departement
van Justitie.
kinderen aanvallen die voor het
eerst op weg was naar een blanke
sohool.
Om twee uur werd deze of gene
vermoord. In parken werden wan
delaars gemolesteerd en Jongemeis-
jes verkracht. Sommige vrouwen
deden toen er gebeld werd de deur
open, voor de laatste maal. Een oud
vrouwtje verdween in de Hudson
alleen haar tasje werd niet terugge
vonden.
Een dag uit het leven van New
York. Het dagelijkse geweld dat als
een steeds boosaardiger epidemie
over Amerika hangt is wreder en
uitziohtlozer dan in deze stad: het
dagelijks politierapport is een ein
deloos feuilleton, door de duivel zelf
geschreven.
Standbeelden
Geen stad ter wereld heeft de
standbeelden van zijn harteloosheid
zo koud en trots opgericht als New
York: hoge duistere gebouwen hou
den er het daglicht tegen, de lucht
behoort toe aan beton, en reclames
voor schoonheidsmiddelen, in de
oude schaduwen van de lawaaiige
straten liggen glasscherven, vuilnis
zakken en dronkaards en alleen over
de Avenue van Manhatten trekt
een rijke menigte veilig door door
de stad van steen voort: ook hun
gezichten lijken als uit steen ge
houwen.
Deze stad tast naar de hemel, maar
drukt miljoenen in wanhoop neer.
Het protest vindt zijn weg in de
misdaad: gemiddeld tien moorden
per dag, vorig Jaar dagelijks 100
roofovervallen in acht Jaar ver
drievoudigd. Men kan er elke dag
het ochtendblad op naslaan om zich
onbehaaglijk te voelen als op een
slagveld.
Zomaar zo'n dag: enige moorden,
drie Jongens die in een kerk de ou
derlingen tegen de grond hadden
geslagen en er vandoor waren ge
gaan met de 770 dollar van de war
me maaltijden-actie voor arme kin
deren, wat roofpartijen, een Russi
sche Journalist die in het middag
uur in het Central Park van al
zijn geld beroofd was, een overval
in een lift, een geplunderde kruide
nierswinkel en de drie Jongens die
de vergadering waren binnenge
drongen die een schoolbestuur hield
over de aanslagen op scholen: de
buit was de hoogste van die dag
660 dollar aan geld en Juwelen.
Maar het is in de kranten natuur
lijk slechts het topje van de ijsberg
dat opglinstert. De rest is oude
kost. Volgens schattingen wordt 90
procent van alle misdaden boven
dien al niet eens meer bij de politie
opgegeven.
Maar zelfs zonder de koersberiohten
van de misdaad in hun dagblad be
seffen de burgers van New York in
dagelijkse angst en vreze hoe onvei
lig hun wereld geworden is. Ook de
50 miljoen dollar die het stadsbe
stuur wil uitgeven voor de verbete
ring van de straatverlichting wordt
door velen nauwelijks ernstig geno
men: de misdaad in New York is al
brutaal genoeg om het daglicht te
kunnen verdragen.
Wanneer de avond valt wagen ook
in de betere en goed verlichte buur
ten velen zich niet meer de deur
uit. „Het aantal partijtjes en bij
eenkomsten bedraagt nog maar de
helft van tien Jaar geleden. „Als we
kennissen krijgen, komen ze in vier
auto's tegelijk", zei een van onze
gastheren.
In de hal van zijn flatgebouw wees
hij op spiegels die aan de muren
waren bevestigd. „Zo zien we met
een of Jongens ons achter de pila
ren staan op te wachten. Er is hier
ook geen enkele alleen wonende
vrouw meer die niet een grote hond
heeft genomen. Al onze voordeuren
hebben nu dikke kettingen met slo
ten. Het Wilde Westen is er kinder
spel bij".
Zo is elke flat in New York al zijn
eigen kleine veste geworden. Ameri
ka beschouwt als hoogtepunt van
zijn cultuur zijn wandelingen op de
maan. In New York kan men 's
avonds nauwelijks meer wandelen:
het is maar wat men onder cultuur
en beschaving verstaat.
„Het vraagstuk is oplosbaar. Het
gaat er om hoe bezorgd we zijn",
zei Ramsey Clark. Buiten werden
opnieuw tientallen weerlozen gesla
gen, gestoken, vermoord en ver
kracht terwijl de torens van Nev
York de hemel uitdaagden.
rige, als veehouder ogende Clark is een veel gevraagde spreker: Amerikanen
rhet genot van een whisky nu eenmaal graag hoe fout ze zijn. Wij troffen
iden man op een McGovern-avondje in New York. Dames, rinkelend van
zwermden als muggen om hem heen: een bewogen prediker uit Texas die
oog in de Newyorkse nacht meer verdiende dan het beschaafde luisteren van
rijken. „Als we het over de misdaad hebben", zei Clark, terwijl in zijn ge-
ivaste hand een whiskyglas liet vallen, ,dan moeten we beseffen dat het dan
plaats gaat over de uitwerking van racisme, sloppen, armoe en werkloos-
t i individu. De achterbuurten van onze steden zijn moerassen van de grootst
llende, smerigheid, ziekte en honger. De huizen stinken en zijn overbevolkt.
lebzucht, angst, haat, voor hun hele onrechtvaardige en hopeloze bestaan
e mensen in alcohol en drugs. Dit zijn de bronnen van de misdaad".
ve hartelijk applaus,
een witte kuif die
een gouden horlo-
im t voor uit een boek
reven had
de menselijke waar
de misdaad voort,
in hun kamers op
ander land, machtig
De armen van Ame-
zoals armen
roben, de volle om-
iegradatie". Opnieuw
applausje op. Clark
leweld is dat van de
larlijkst. Als die de
is er^dan om het
lijks keren tientallen Jonge vrouwen
en mannen genezen huiswaarts.
Wat hen dan in de meeste gevallen
met een grijns van boosaardig
triomf wacht in het getto met zijn
werkloosheid (20 procent van de
negers heeft er geen werk), zijn be
derf, zijn armoe, zijn onverschillig
heid en zijn agressie. Het is de
Amerikaanse straat zelf die de van
zijn verslaving en zijn misdaden
verloste zondaar opnieuw naar de
heroine doet grijpen. Maar wie dat
doet grijpt ook weer naar het mes.
Zo werkt het karakter van de sa
menleving de groei en de aard van
de misdaad in de hand. Tachtig
procent van de dagelijkse gevange
nisbevolking van meer dan 100.000
man heeft al eerder gezeten. De
duisternis zonder hoop van het get
to en de onverschilligheid zonder
erbarmen van de wereld daarbuiten
dreef hen tot nieuwe misdaad.
„Waarom zou een man die steeds
maar weer door de samenleving ge
slagen wordt die samenleving niet
terugslaan?", vroeg Ramsey Clark
15 hoog. Er heerste nu iets van een
bedremmeld zwijgen onder de aan
wezigen.
Buiten zonden hoog op donkere ge
bouwen neonletters hun dure bood
schappen naar boven. Maar onder
de Amerikaanse hemel bewoog zich
het wanhopige en zieke leger voort
waaruit de misdaad als koorts ont
sproot: 7 miljoen alcoholisten en zo
veel drugs-verslaafden dat ze dage
lijks voor 7 miljoen dollar moeten
gebruiken: allemaal op de vlucht
voor iets dat Amerika hen niet bie
den kon, de misdaad als enige gezel
van hun lot.
Het groepje rijken en Ramsey
Clark toastten 15 hoog in de hemel
op McGovern en de toekomst van
hun land: het aantal arrestaties
was er de laatste vier Jaar met 30
procent gestegen, maar dat van
kinderen onder de 18 met 100 pro
cent jaarlijks worden er een half
miljoen schietwapens verkocht, ko
gels doden elk Jaar 20.000 Ameri
kanen en verwonden er 200.000. in
Harlem is 1 op de 4 negers werke
loos en ergens in New York zou de
volgende dag een grote menigte vol
wassen blanken een bus met neger-
politiemacht is in
Hks van veel bete-
t de naar een
fe omvang voort-
Zo groot is het
'e vertrouwensrelatie
t dat de armen de
in diefstallen, ver
steekpartijen die in
t plaatsvinden al
ook aankloppen
Ijdie onderdanig te-
|*anneer de bende-
die de andere
het illegale speel-
zelf die zo een
misdaad uitreikt.
■Pe politie is niet
Het is
hem op zijn
missie zendt".
er in New
gear-
steekpenningen
in hun di-
hadden gege-
daar nog ver-
Veel interessan-
van de psy-
s;rand onder 5000
genten.
Strand, „was het werk van politie
man de veiligste dekmantel om te
opereren als inbreker, kinderlokker
of brandstichter". Hij voegde daar
aan toe: „De zaak waar ik het
bangst voor ben geworden is de
wreedheid. Wat gaat zo'n man doen
zo gauw hij een geweer en een gro
te auto heeft?"
Het is niet verwonderlijk dat de
misdaad in Amerika van dag tot dag
stijgt. Maar de zo slecht gesala
rieerde politie klaagt op haar beurt
weer anderen aan. „Het is het
rechtssysteem dat bankroet is", zei
commissaris Patrick Murphy van
New York, „de rechtbanken werken
doodeenvoudig niet. In 1960 arres
teerden wij voor het bedrijven van
zware misdaden 35.629 mensen. In
1971 waren dat er 94.042. Van hen
zijn er precies 552 berecht. Wat ge
beurde er in godsnaam met al die
anderen?"
De meeste misdaden worden in Ame
rika door negers begaan: 50 procent
van degenen die wegens aanranding
en 60 procent die wegens roof wor
den gearresteerd zijn zwart. De
echte dader is natuurlijk het racis
me en dus de samenleving: twee
Jaar geleden onthulde een rapport
bijv. dat tweederde van de negers
uit puur racisme geen werk kreeg.
..De langzame destructie van de
menselijke waardigheid door het
witte racisme is oorzaak van de
stijgende misdaad onder de zwar
ten", aldus Ramsey Clark.
Zo is misschien eerder de geest van
de samenleving bankroet dan de
rechtbanken van commissaris Mur
phy. In New York zijn bijv. de ge-
neescentra voor drug-patiënten als
gekken in de weer met hun heilza
me werk: in deze steenwoestijn vol
eenzaamheid en hardvochtigheid
leeft alleen al de helft van de
560.000 heroine-versiaafden die het
welvarendste land ter wereld rijk
is: tweemaal zoveel als in 1968.
Reddingbootjes
Deze centra varen als reddingboo
tjes door de storm van een onmete
lijke oceaan. Hun werk is er behal
ve een van liefde en inspanning
echter ook een van succes: dage-
Ramsey Clark, een veelgevraagde spreker, want de Amerikanen horen nu eenmaal graag hoe fowt
ze zijn
tot 50 procent van
gfH in feite geeste-
voor het werk
inleving wacht-
■xftt de opwinding
9 procent voelde
j 01 tot het bedrijven
norö1 Is 10 tot 15 procent
001 J?eweest,
Van hen", zei
