«Br
chrikbeelden van Genovés
iHHI
Water
te doen is
\sn\aagse
agenda
DAG 24 OKTOBER 1972
het holst van Franco-Span-
rvadrdigt Juan Genovés jaar
wit schilderijen over
tjenen, vluchtenden, ge
werden. Over men
us, als slachtoffers van een
jfke overmacht. Dat kan hij
drid blijkbaar ongehinderd
Tot 1966 exposeerde hij zo-
Spanje als daarbuiten, na-
tot dusver alleen in
mitenland.
n Londense kunsthandel be-
rtigt zijn zaken. Het is de
irlborough Fine Art Ltd. die
in in dure modernen doet.
schrikbeelden van Genovés
rden dus kennelijk gekocht
r instellingen en door mensen
veel geld macht). Dat al-
kan men, gezien het onder-
p van deze kunst, merkwaar
vinden. De tentoonstelling
Genovés, tot 12 november in
Museum Boymans-Van Beu-
igen, maakt het misschien be-
ijpelijk.
zijn uit 1965 enkele werken
,arop de figuren zijn gemaakt
papier en echte kledingstuk-
in laag reliëf op het vlak.
zoals ook in de volgende
dlderijen, hebben de slachtof-
- evenals de vertegenwoordi-
van de maoht - geen gezicht,
zijn anoniem. De reliëf kreu-
doen denken aan veenlijken.
lat opzicht zijn de vertegen-
ordigers van de macht er niet
nnefer aan toe dan het slachtoffer,
schilderijen die volgen zijn
koeler gedaan. In de meeste
stkunst is het handschrift
;nd, de kleur schril of het to-
laspect grauw en triest, ofwel
penseelwerk driftig gesticule-
id. Bij Genovés is geen hand-
rift bespeurbaar. Op het eer
gezicht lijkt het, of het beeld
ografisch is verkregen. De
lerende kleurfilms zijn blijk-
9enfr gespoten.
werkelijkheid bereikt de schil-
dat documentaire, fotoachti-
effect zonder camera. Het is
de weloverwogen, bijzonder
zorgde uitvoering dat hierbo-
„vervaardigt" werd ge-
oken. De kleursluiers en
urbanen dienen een presenta-
e zo effectvol is als die van
goed verzorgd beeldmate
roor reclame-doeleinden,
kunstenaar gebruikt dus de
achtsmiddelen" van de dure
iame om ons indringend iets
ogen te stellen dat aller-
ist aanlokkelijk is. Dat maakt
schilderij van Genovés nog
i schokkend. Vluchtenden
als schimmen, gevangen in
bundel van een zoeklicht, of
ilwitten die we zien via het te-
yan een dodelijk wapen,
migten worden van verre en
bovenaf waargenomen: we
geen personen maar mieren
verdelgd worden, moeten
en. Ze overschrijden bij-
irbeeld een verboden lijn. De
ti het voorval zien we als
'H
'De gevangene1een collage van Genovés uit 1965.
tijdens een gelijktijdige projectie
op vier schermen: het verslag van
een "operatie" zoals dat in poli-
tioneel-militaire termen heet.
Het ontstellende is, dat die schil
derijen ons tot toeschouwers ma
ken zoals we het voor de beeld
buis zijn óf: op de waarnemings
post van de man met de mitrail
leur of van de leiders van de
„operatie". Slachtoffers én de
macht zijn beiden anoniem,
zoiets als natuurverschijnselen.
Zo keren zich de schilderijen te
gen iedereen of tegen niemand
in het bijzonder. Nixon, de Rus
sische leiders, de oliemaatschap
pijen, Franco, de Arabische Liga
en de Griekse kolonels: allemaal
zijn ze tegen wreedheden en
bloedvergieten, maar „operaties"
zijn altijd onvermijdelijk.
In koor kunnen we de situatie
betreuren waar deze schilderijen
over gaan: niemand behoeft ze
zich persoonlijk aan te trekken.
Naar thema en trant zijn ze ken
merkend voor onze tijd én voor
het artikel, waarmee geen ander
meer Genovés concurrentie kan
aandoen. Dus is het een goed ar
tikel voor de moderne kunsthan
del.
Alleen: de schilder zal iets andesr
op dezelfde manier dan wel het
zelfde op een andere manier
moeten gaan doen, want op de
tentoonstelling merkt men, dat
zelfs een veertigtal van deze schil
derijen al vrij veel is.
De tweede keer dat men het werk
bekijkt, gaat men al vooral op de
"mise en page letten, op de "lay
out". De vormgeving van Geno
vés overstemt dan zijn „bood
schap".
Een zeer knap gemaakte film
Stewart Cooper laat vaststellen
hoe dat laatste komt. In die film
is behalve werk van de schilder
ook documentaire film gebruikt
van echte gewelddaden, bedreven
aan mensen met een gezicht. Die
vormloze stukken Journaal snij
den dieper.
Dolf Welling
ADVERTENTIE
('sIhoenen.)
SHOEPOST
BRAMMETJE FOK
Marino kon nauwelijks wachten. De Kokanje lag nog
nauwelijks vast of hij was met zijn koffertje al op de kade
mgen. Bram, Karo en Tutu volgden spoedig en gevieren
ilden zij het stadje in, op zoek naar het circus. Marino
eerste, die op een aanplakzuil een affiche ontdekte. Hij
maar toe, om te kijken op welk plein het circus precies
„Place du Cirque", ei hij tot Bram, die inmiddels gena
derd ivas. „Waar zou dat zijn?"
Bram keek om zich heen en ontdekt een agent, die op een
kruispunt vlakbij het verkeer stond te regelen. „We gaan het
gewoon even aan hem vragen", stelde Bram voor. Nou was dat
eenvoudiger gezegd dan gedaan. Want op de agent na sprak er
niemand Frans. Maar met de nodige gebaren lukte het toch aar
dig. Toen de agent eenmaal doorhad dat ze het circus zochten,
wees hij ze zo goed en zo kwaad als het ging de weg. Toen
klonk opeens dat onheilspellende geluid.
Dinsdag
Stadsgehoorzaal Jubileum concert
Con Amore, 8 uur nam.
Donderdag
Stadsgehoorzaal Rotterdams Phll-
harmonlsche Orkest o.l.v. Jean Four-
net 8.15 uur nam.
Voorschoten (Moeder Godskerk) Re
sidentie-orkest o-lv. Willem TTQT'
loo 8.15
Leidse bioscopen
Camera: „De
matinée: „De schat
a.l. dag. 2.30 uur.
Nachtv.: „Z." 18 Jr. vrij
het Zllvermeer."
dag. 2.30
.itv.: „Z," 18
Lido: „West side story,
8 uur.
„De peetvader,"
Nachtv. „Lief-
deséxplo6ies," 18 Jr. vrij en zat. 11.30
Studio: „Frenzy," 18 jr. dag. 2.30,
9.15 uur; zo. ook 4.45 uur.
Trianon: „Zeg maar Ja tegen het
Tentoonstellingen
de Spaanse burgeroorlog (t,
3 november).
xrgers (Bun
Cilja "ïÉtehep-
Wil èlommerde en Marijke v. d.
Stoepen.
Gem. Archief Expositie Pieterskerk
a t/m vr. 9—12 uur voorm. en 2—5
ur nam. za. 912 uur voorm. dond.
7.3010 uur nam, (t.em. 27 oktober)
Galerie r v.d. VUst (Botermarkt):
schilderijen en aquarellen van Amp
1 Leiden „Fai la" zomertentoonstelling
over zeilen in de Stille
(t.ejn. 7 Januari).
Ned. Legermuseum Geopend maandag
ot en met vrijdag 9 uur voorm 5 uur
,am zon. en feestdagen 1-5 uur.
Rijksmuseum voor de geschiedenis
der natuurwetenschappen dag 10-4
uur zondag 1-4 uur.
De Lakenhal: Dag 10—6 uur. zon
dag 1—5 uur
RIJ kam
(Steenstraat 1): Dag 10-5
1-5 uur nam
Rijksmuseum
natuurlijke hls-
lerenleven in Su-
iet zat 9.30
|(Raamsteeg
voorm 4.30 uur nam (T.e.m 26 okt.)
Wassenaar Kunstzaal Heuff Exposi
tie Dolf van Leggelo (asuarellen en te
keningen) en Jan van Stolk (kera
miek) ma tm. zat. 10 uur voorm.
5 uur nam. di.- bovendien 810 uur
nam. (t.ejn. 28 oktober).
Bezoekuren Ziekenhuizen
Dlaconessenhuls: le klasse dagelijks
11.00—12.00 uur 13.1514.00 uur
18.45—19.30 uur 2e en 3e klasse, da
gelijks 13.15—14.00 uur en 18.45—19.30
uur Kinderafdeling dagelijks 14.45—
maandag- woensdag- en
184519.30 uur le klasse dagelijks v
a. 11.30 Kraamafdeling: 3e klasse 15
—16 en van 18.45—19 30 u 2e Klasse
11.30—1200 (alleen vaders) 15.00—16
zondags 1112 en 1415
Eerste klassede gehele dag.
Annakllnlek: dag 13.3014.30 en
i 19—19.45 diD v 13—14 i
PAGINA 17
extra bezoekuur
20.00 uur
De bezoektijden
ande (krat
i verband rr
volgt vastgesteld: dagelijks
15.30—17.00 uur en van 1830—20.00 u
KindereD tot 12 Jaar kunnen wegens
mogelijk infectlegevaar helaas niet op
m
d bezoek ls uitsluitend be
stemd voor de echtgenoten Alleen-
moeders waarvan
__t buitenland ver
toeft kunnen 's avonds één bezoeker
ontvangen
Op dinsdag ls er geen bezoek behal
ve voor patiënten die op die dag be
vallen zijn Voor hen ls er een avond-
overlge bezoe
kers maandag tot vrij 18.
zat en zon 14.30—15.30
aAle bezoekers maandag
—19 uur zat en zon. 14
(zaal 51 babyzaal) alleen
dag vanaf 10.3"
neus- en oorl
dinsdag 18.1519.C
uur zat en zon tevens n.auio.au
uur Gynnacologie en vooqr zwangeren
dagelijks van 10.0011.30 uur en van
15.0020.00 uur behalve op dinsdag
Op die dag ls er geen bezoek behal-
14.30—15.30
dinsdag 13-14
19.00—20.00 uur
Voor de Praematurenafdellng gelden
de volgende bezoekuren (alleen voor
ouders): maandag, woensdag, vrij
dag 18.3018.45 zaterdag en zondag:
15.30—15.45 uur.
ALPHEN AAN DEN RLJN
Rijnoord: le en 2e klasse 10.3011.00
14.0014.45 en 18 0019.00 uur 3e klas
Toneelgroep de Haagse Spelers
George Watson.
Kon. Schouwburg: 20.15
Nederlands Danstheater
sies" en „Mutations".
WOENSDAG
HOT: 20.30 uur: De Haagse Come-
die: „Het spel der vergissingen" van
William Shakespeare.
Diligentla: 20.15 uur: „Neerlands
hoop in Panama".
Frank Kooman: 14.30 uur: „Het
zonnekacheltje".
DONDERDAG
Diligentia: 20.15 uur: „Neerlands
hoop in Panama".
Theater Pepijn: 20.30 uur: Cabaret
Scheepsberichten
Carebeka vn R'dam nr Liverpool
Carebeka VI 20 te Avonmouth
Deborah p 19 Tongue nr Antwerpen
Dongeborg 19 te Delfzijl
'-a™*—"-^terdar
ip Na
Rotterdam naar
n Fawley nr Ant-
Merwêborg p 20 Brunsbuettel nr Skuts-
Rotterdam
Algorab 23 te Teneriffe
Alkes 21 te Bremen
Ameland 21 te Eastham
Amstelhoek 21 te Rotterdam
Amstelstad 21 150 nw Lobito
Amstelveen 21 750 nnw Wak
Hsingkang
Antilla Cape 23
Archimedes
Ares 21 970
Archimedes 23 te San Juan
Flores i
Aristoteles 21 120 zw Sao Miguel
Amsterdam
Asmidlske 22 vn Churchill nr Belfast
Atlantic Star 21 vn Bremerhaven nr
Gothenburg
along 22 vn
igkaiis te H.
Castlila 21 20
Turbo
Ceres 23 te Callac
Chevron Madrid
Chiron 22 te Rio Haina
22
Pernis
Coral Obelia 22 te Abidjan verw.
nuda nr StanL
Dailia 21 300 zw Colombo nr Me
Doelwijk 22 510 no Paramaribo
Kaapstad
Gaasterdijk 20 vn Long Beach nr Ri
aventurs
Dakar
Gorredijk 22 540 z Cape Race
Palldoe
Gulf Italian 21 130 no Bermu
Katelysia 21
Vancouver
Katsedijk 22
Panama kanaal
Koratia 23 te Bangkok
ADVERTENTIE
automatiseringstechniek o.de[H33b.v.i
meet-, regel- en besturingsinstallaties
Schiedam (010126 94 85*
a. defffiffb
Maas Lloyd 21 400 nnw Cabo Desao
Roque nr Kaapstad
Machaon 22 te Bremen verw.
Memnon 22
Mercurius 22 te Rotterdam
Moerdijk 21 te Rotterdam
Nedlloyd Kyoto 23 te Lissa
Nep tun us 23 te Paramaribo
Niso 23 720 zw Cocos EU. n
Paiamedes 21 te Port Linden
Papendrecht 21
Frederikstad
Pericles 21 1240 no Barbados i
bodes
Putten 22 210 ozo Havanna i
thur
e 21 vn Santos nr Karachi
Rotterdam 20 vn New York
JUAN
Rljnborg 22 te Zaandam verw.
Safocean Adelaide 21 vn Durba
trkerk 21 te Rotterdam
a-tes 22 te Laguaira
Solon 23 te Matanzas
Steenkerk 21 vn Kaapstad nr Ham
burg
Straat Agulhas 21 vn Osaka nr Yoko
hama
Straat Florida 23 te Moll
I Luanda
Straat Fremantle 22 t
Straat Magelhaen 21
nr Kaapstad
Straat Nagasaki 2£
Straat Talbot 21
Bangkok
Streefkerk 21 400 wnw Walvis
Port Kelang
Tanahaig 21 160 w Freetown i
Santos
Thuredrecbt 21
nr Wilmlnton
Tinto 21 260 nw
Montevideo nr
560 o Delaware
Walcheren 23 8000 z Aleachen nr Kl-
timat
Westerkerk 21 1200 no Barbados nr
Wonosari 23 480 nno Townsvllle naar
Singapore
Zuiderkerk 21 440 nno St. Maarten
ADVERTENTIE
Hoe je elke dag vlees kunt eten
zonder je kinderen uit werken te sturen.
-persoons recept
bijvoorbeeld kost kompleet
maar ca. f 2,25 per persoon.
Koe Loe Yoek
400 g mager varkensvlees
in blokjes laten snijden. Wentel
die door maizena-zout-peper
mengsel en bak ze croquant in
hete oiie. Bak in zelfde olie:
geperst teentje knoflook, reepjes
paprika, stukjes ananas en
tomaat en 1 theel. gember
poeder of 2 bolletjes gember.
Ananassap, champignons en
zout toevoegen. Saus binden met
maïzena en over stukjes vlees
gieten. Presenteer er droge
rijst bij.
Verrassing:Vlees kan best voordeligzijn.
1117. Tegen de avond gingen Panda en Joris naar de
wg om wat te eten. En omdat Panda langzaam maar
\begon te geloven dat Joris zo slecht nog niet was, bood
1 hulp aan.
1 dan, manneke", sprak Joris tussen twee happen door.
J dandat ik de familiering waarmee ik mijn afstam-
f moet bewijzen in mijn jongen dagen in huize Schraap
hten liggen. Ge begrijpt dat zulks heel pijnlijk is. De
1 heer Schraap zou het me zeer kwalijk nemen als hij
ontdekte dat ik jeugdige zo slordig met dat kleinood had omge
sprongen. En daarom moeten we proberen om het onbemerkt
terug te krijgen
Hij eindigde zijn maaltijd en vervolgde: „Die ring liet ik des
tijds achter in een nisje, achterin een open haard verborgen,
herinner ik me. En deze plattegrond, die ,ik bij mijn papieren
vond, zal ons de weg naar de betreffende schoorsteen wijzen,
zender dat oud-oompje het hoeft te merken. Volg rzij".
Dat deed Panda en even later kwam huize Schraap in
zicht. ,Zo en nu gaan ive uitzoeken, welk rookgat ge in
gaai klimmen, baaskesprak Joris
