EiSSi
„Rijproef voor gevorderden"
houdt man (of vrouw) achter
het stuur een spiegel voor
iressEJ
yiat 132
ds
riomf
van de
grootste
gemene
Ier
RIJTECHNIEK
VRIJDAG 20 OKTOBER 1972
Persoonlijker merken moeten het ln
kwantiteit duidelijk afleggen tegen
de grootste gemene deler, die men
in de produkten b.v. van General
Motors en Ford veel sterker naar
voren ziet komen. Men kan het
Fiat dan ook nauwelijks kwalijk
nemen, dat zij ook op die golflengte
gaat zitten. Geen kwestie van gebrek
aan inventiviteit, maar gewoon een
commerciële noodzaak.
De vering van de wagen past ln
dat patroon. Niet stug. niet slip.
prettig gemoedelijk. Nergens een
extremiteit, die noodt tot scarper,
sportiever rijden. Reeds spoedig er
vaart men, dat deze wagen daar
niet voor is geschapen, maar het
uitgekiende comfort, dat men aller-
wege om zich heen voelt, maakt dat
men zich daar gemakkelijk bij
neerlegt.
Men krijgt voor de f 11.229. die een
1600 standaard kost, dus een ge
makkelijk hanteerbare (hoewel de
draaicirkel wat groot is), rustig be
stuurbare en royaal aandoende wa
gen. Voor meer vermogen in de
vorm van een 1800 cc motor f rede
lijk pittig en opvallend rustig i moet
men ruim duizend gulden meer neer
tellen. Allerlei extra's kosten na
tuurlijk ook extra.
En dan moet men er wel rekening
mee houden, dat de wagen ln het
gebruik niet goedkoop is: ons ver
bruik schommelde tussen de 8 en 9
kilometer liter. En het gewicht liegt
er ook niet om: 1050 kilo.
Maar ln zijn totaliteit heeft Fiat
met deze 132 een wagen afgeleverd
die in zijn klasse een geduchte con
current zal betekenen, omdat hij
zeer g°raffineerd is afgestemd op de
smaak van de grote meerderheid.
Een duidelijke triomf van de groot
ste gemene deler.
Zo op het oog lijkt het de
reeds békende Saab 99. Het
nieuwe gaat geheel schuil
onder de motorkap. Daar
zit een twee liter motor,
die voor de eerste maal ge
heel door Saab zelf is ver
vaardigd.
Met een elektronisch gere
gelde benzine-inspuiting.
Goed voor een vermogen
van 95 DIN-pk. En natuur
lijk met de bijzonderheden,
waarmee Saab pretendeert
de veiligste auto ter wereld
te brengen, zoals wissers
en sproeiers op de koplam
pen, schok-absorberende
bumpers, halogeen kop
lampen, een diagonaal ge
scheiden remsysteem, ex
tra balken in de portieren
en een elektrisch ver
warmde bestuurdersstoel.
Niet goedkoop, in de gun
stigste uitvoering nog al
tijd boven de 17 mille.
Maar de 99 met de 1850 cc
motor is ook nog verkrijg
baar: voor 15Y2 mille.
Bij die andere Saab-mo-
dellen ligt het accent op
de verbeteringen voor 1973
ook op duurzaamheid en
veiligheid: o.a. betere wiel
ophanging en verstevigde
portieren.
Na het rijden en de daarop gevolg
de bespreking van het gebeurde
met goede adviezen en warme
raadgevingen kan men later thuis
aan de hand van een uitgebreid
rapport de afgelegde test nog eens
de revue laten passeren. Met
daarnaast het boekje ANWB-rij -
techniek, dat speciaal voor deze
rijproef werd samengesteld en dus
los niet te koop is. Puntsgewijs
behandelen verslag en boekje
alle punten, die voor het autorij
den van belang zijn. In het ver
slag de manier, waarop de kandi
daat het heeft gedaan, in het
boekje hoe hij het zou moeten
doen.
En bij de test hoort dan nog een
controle van de ogen. Ook al geen
overdadige luxe. Gebleken is na
melijk, dat maar liefst 16,82 pro
cent van de automboilisten drin
gend naar de oogarts moet
Alles bij elkaar voldoende stof om
iedere automobilist aan het den
ken te zetten. Mocht men er ook
toe besluiten: in elke plaats, waar
een ANWB-kantoor is gevestigd,
kan men terecht. En iedereen kan
zich laten inschrijven. Het kan
gebeuren, dat men een tijdje
moet wachten er is gelukkig
vrij veel animo voor maar men
komt aan de beurt. ANWB-leden
betalen veertig gulden, niet leden
een tientje meer. Uit ervaring
durven we te zeggen: het Is geen
weggegooid geld.
De Fiat 125 staat nog op de prijs
lijst van het Italiaanse merk. Maar
de opvolger is er al: de Fiat 132.
Kortgeleden ook in ons land uitge
bracht. Een royale, bijzonder pretti
ge middenklasser. Maar met weinig
verrassingen. Het verrassendste is
eigenlijk, dat er zo weinig verras
singen zijn. Niets voor Fiat.
De lijn van de carrosserie is vrij
conventioneel, het interieur is
rechtstreeks ontleend aan de 125.
Vaak hebben wij nogal wat bekijks
als we in een nieuwe auto rijden.
Geen sprake van bij deze Fiat 132.
Mogelijk viel het niemand op, dat
dit een nog onbekende verschijning
was. Het lijkt allemaal zo bekend.
Zo vertrouwd ook.
Wellicht is dat de bedoeling geweest
van de Italiaanse fabriek. Vele au
tomerken zijn daarin voorgegaan.
In de klasse tussen elf en vijftien
mille een ruime en comfortabele
wagen, waarin men zich snel thuis
voelt en het ook na langere tijd
goed toeven is. Een wagen, waarmee
men probleemloos en pittig uit de
voeten kan, maar waarbij de spor
tieve aspiraties op het tweede plan
moet worden geschoven. De Fiat 132
is een auto, die de meeste auto
mobilisten wel zal aanspreken. In
elk geval niet zal afstoten. Daar
voor is het geheel te goed, te fijn
en te geraffineerd.
Bovendien, er is een flinke keus. De
132 is verkrijgbaar met 1600 of 1800
cc motor. En dan nog in standaard
of speciaal-uitvoering. Dat laatste
levert niet meer pk's op, maar een
aantal accessoires extra. En dan
kan men nog kiezen uit vier of vijf
versnellingen of een automaat. Men
ziet het, met deze 132 kan men
nogal wat kanten op.
Wij hebben een week lang een 1800
S ter beschikking gehad, compleet
met een flink aantal aangename
extra's. Produceert de 1600 cc motor
een vermogen van 98 pk (meer dan
de 125, minder dan de 125 S), de
1800 motor gaat tot 106 pk. Dat
bleek goed voor een topsnelheid van
tegen de 180 km (op de teller). Wij
hadden een bak met vijf versnellin
gen, waarbij de laatste dienst doet
als overdrive. Prettig op de langere
afstanden, maar dan moet men wel
genoegen nemen met een wat lagere
top. Nou ja, het onderste uit de
snelheidskan is tocih niet altijd het
smakelijkste. Hoewel we overigens
geen bedenkingen hebben tegen het
weggedrag van de wagen, ook niet
bij hoge snelheid. Prettig stabiel,
rustig op de weg en gemakkelijk
bestuurbaar. De bekrachtigde rem
men (schijven rondom) zijn goed op
de hoge snelheden ingesteld, zij
vertragen uitstekend.
Het interieur van de wagen is
weinig verrassend, maar daarom niet
minder smaakvol. Wie de 125 kent
zal vele punten van herkenning
vinden. Een aantrekkelijk dash
board met een grote dosis goed
zichtbare informatie. Alle knoppen
binnen handbereik. Comfortabele in
vele standen verstelbare stoelen. Ds
zitting een tikkeltje aan de korte
kant, de leuningen geven flinke
steun in de rug. De ruimte achter
in evenmin slecht. De kofferruimte
mag er zijn, al wordt een flinke
hap weggenomen door de benzine
tank.
De versnellingsbak wordt bediend
door een kort, handig pookje op de
overigens niet weg te cijferen car-
danastunnel. De schakeling van de
wagen levert geen problemen op.
Dat kan men ook nauwelijks ver
wachten bij een auto, die zo duide
lijk is afgestemd op de gemiddelde
wensen van het leger automobilis
ten.
Dat is geen negatieve opmerking, al
zou men dat heden ten dage wel
licht denken. Progressiviteit die
ook vele andere Fiat-modellen ken
merkt mag bij een deel van de
automobilisten goed in het pulletje
vallen, in de middenklasse blijkt het
een minder verkoopbaar artikel.
I
"Niet alleen kijken maar ook
behcseKi bij het verslag van uw
pahissche njvacifdsolieidstest
AN WO
boekje krijgt de gevorderde
\mobilist mee als hij zijn rij-
bij de ANWB heeft laten
slichten. Hij kan er nader-
nd thuis nog langdurig in kij-
Meer dan 180 pagina's hoe
zich op de weg dient te ge-
velen ér nog iets uit kunnen
iteken is 'n uitgemaakte zaak.
Hg jaar bleven meer dan hon-
deelnemers aan de rijtest
Mijk beneden een in verband
de verkeersveiligheid aan-
irdbare kwaliteit.
foi minder dan 97 deelnemers
gen de waardering „onvol-
mde". Aan vijf personen moest
«I ier deelneming aan het ver-
C r zelfs worden ontraden.
resultaten van de ANWB-rij-
in de laatste twee jaar wa-
tjjf goed
void.
ay geschikt
ioende
vldoende
1970
1971
1,6%
12%
49,4%
35.8%
36,4%
422%
0.3%
0,3%
8,7%
14.2%
3,6%
62%
Er zitten heel wat mensen achter het stuur van een auto, die er niet thuis horen. On
danks hun rijbewijs.
De ANWB kan dat bewijzen. Met ondubbelzinnige cijfers. Op de duizend automobilis
ten rijden er zeker drie of vier rond, die ongeschikt zijn om aan het verkeerscircus deel
te nemen. En meer dan het tienvoudige krijgt een onvoldoende als het om de rijvaar-
dighekl gaat.
Dit beangstigende feit wijzen de resultaten uit van enkele jaren rijproeven voor gevor
derden. Meestal ervaren rijders. Die bovendien de euvele moed opbrachten om hun rij
stijl te laten doorlichten. Voor zover zij althans niet door een bedrijf werden gestuurd.
Maar we moeten er niet aan denken hoe het resultaat zou zijn geweest als duizend wille
keurige automobilisten aan zo n rijtest waren onderworpen.
Geen enkele automobilist goed of
slecht, oud of Jong, veel of weinig
achter het stuur, kort of langer
op de weg ontkomt aan de
slijtageslag van het steeds druk
ker wordende verkeer. Er sluipen
in het rijden foutjes of fouten
binnen. Of gewoonten, die zo'n
tien Jaar geleden niet gevaarlek
waren, maar vandaag de dag niet
meer passen in het verkeerspa-
troon.
Dat werd ons weer duidelijker, toen
wij ons dezer dagen aan zo'n rij
test waagden. Met naast ons rij-
technisch adviseur J. A. L. van
Sörnsen de Koste, die voor de
ANWB al Jarenlang met dat bijl
tje hakt. Maar die zijn beroepser
varing nog niet in routine heeft
laten verzanden. Die dan ook best
wil begrijpen, dat zijn „slachtof
fer" wat gespanner dan normaal
aan de startlijn verschijnt.
go'n kwartiertje wachten in de kille
kale koepel van het Haagse
ANWB-gebouw werkt bovendien
weinig stimulerend. Een brede
glimlach, een stevige handdruk en
de nadrukkelijke verzekering, dat
het niet om een rij-examen gaat,
geven dan wat verademing, maar
toch zijn we wel eens rustiger
achter het stuur gekropen. Onze
verklaring, dat we zullen rijden
zoals we gewend zijn, klinkt ons
zelf wat schijnheilig in de oren.
Maar ja, je moet toch wat zeg
gen.
Opluchting
Met moeite onderdrukken we 'n zucht
van opluchting als we eerst be
kend terrein worden opgestuurd.
Richting Leiden via Wassenaar.
Een weg, die we vele malen heb
ben gereden. Die we voor ons ge
voel met de ogen dicht kunnen
rijden. Wat we kennelijk ook
doenwant we moeten prompt
enkele malen achter elkaar het
antwoord schuldig blijven als onze
reisgenoot vraagt welk bord we
juist zijn gepasseerd. Een brokje
jeugdsentiment komt boven: zo
voelden we ons ook, toen we heel
vroeger werden betrapt bij het
snoepen uit de suikerpot.
Maar de heer Van Sörnsen plakt
'n pleistertje op de gewonde IJdel
heid: "Dat gebeurt zovelen.
Maar die borden staan er niet
voor niets".
Korte tijd later: „Hebt u dat blau
we bord met die witte P erop ge
zien?"
Nou dat hebben we gelukkig.
„Mag u daar uw auto neerzetten?"
We horen het addertje in het gras
kruipen, maar we kunnen het
niet lokaliseren: „.Natuurlijk mag
dat".
Het addertje bijt: „En die ononder
broken witte streep dan?"
Nu moeten we weer toegeven, dat
het ons niet was opgevallen, dat
die parkeerplaats van de rijbaan
was gescheiden door een dikke,
echt opvallende witte streep. Wei
nig verderop kunnen we dat nog
eens heel goed zien. We weten er
niet zo goed raad mee.
De heer Van Sörnsen zet ons dan
uiteen, dat een ononderbroken
streep alleen niet mag worden ge
passeerd als hij de scheidslijn
tussen verschillend rijbanen aan
geeft. maar wel als hij de buiten
kant van een rijbaan markeert.
Misschien voor velen gesneden
koek. Voor ons niet.
Aanvulling
Zo gaat het verder. De heer Van
Sörnsen praat heel wat af, ver
klaart, legt uit. Belicht het ver
keer van een zijde, die men vaak
niet ziet. Langzaam wordt duide
lijk, dat het echt geen examen is.
Eigenlijk ook nauwelijks een rij
proef. Meer een welkome aanvul
ling op kennis en ervaring. Een
voor iedere automobilist nuttige
herhalingsoef ening.
Men steekt er in elk geval iets van
op. Het is uiteraard niet doenlijk
alles hier weer te geven wat in
dat uurtje wordt voorgehouden.
Het was uiteraard niet allemaal
nieuw. Maar hebt u wel eens
gerealiseerd met welk een
snelheid geen scherp beeld produ-
ken, probeert de totale verkeerssi
tuatie in zich op te nemen. De
heer Van Sörnsen heeft het haar
fijn uitgerekend hoé snel.
De ogen van de man of vrouw vlie
gen in een oogwenk van pakweg
200 meter links naar 200 meter
rechts. Met een snelheid, die soms
de duizend kilometer per uur na
dert. Een filmcamera kan bij zo'n
snelheid een scherp beeld produ
ceren. De menselijke geest ook
niet. Daarom kan het gebeuren,
dat overstekers auto's op afstand
wel zien, maar niet een wagen
vlak voor zich. Met alle gevolgen
van dien. Een eventuele aanrij
ding is dan wel hun schuld, maar
de automobilist had het ook kun
nen weten. Wellicht had die bot
sing vermeden kunnen worden als
Door
Koos Post
de man of vrouw achter het stuur
zich deze tekortkoming in de
menselijke natuur bewust was ge
weest.
En van de andere kant: niemand
kan zo'n breed panorama in een
flits in zich opnemen. Men moet
oefenen om het als het ware in
stukken te verdelen. Niet alleen
kijken, maar ook zien.
Borden langs de weg vertellen soms
meer dan zij aangeven. Gesple
ten pijlen met een rode streep er
door zeggen niet alleen, dat men
niet links- of rechtsaf mag, maar
ANWB-rijtechnisch adviseur J. A. L. van Sörnsen de Koste
zien
ze waarschuwen ook, dat er aan
beide zijden zijwegen zijn. Waar
op mensen kunnen staan, die het
met de voorrangsregel niet zo
nauw nemen.
Facetten
De heer Van Sörnsen praat niet al
leen veel, hij overtuigt ook. In
ons geval leren we beseffen, dat
zien in het verkeer niet altijd
voldoende is. Men moet ook inter
preteren en concluderen. Een op
vallend uitkijkend automobilist
moet de man of vrouw in de auto
achter hem erop attent maken dat
er iets in de omgeving is, dat zijn
of haar aandacht bijzonder waard
is. Het kan natuurlijk een mini
rokje zijn, maar ook een belang
rijker object in het kader van de
verkeersveiligheid. Zo zijn er tal
loze zaken, die de automobilist
kunnen informeren over wat hem
te wachten staat. Het leren on
derkennen van die zaken is één
van de facetten, die de automobi
list-op-herhaling nadrukkelijk on
derstreept krijgt.
En nog veel meer. Toen de ANWB
na zo'n 3500 rijproeven voor ge
vorderden de balans eens ging
opmaken viel een aantal veelvul
dig gemaakte fouten bijzonder op.
Bijvoorbeeld slechte rijstrooktech
niek. En fouten op en nabij krui
singen, vooral oudere automobilis
ten (boven de vijftig) maken zch
daaraan schuldig. Inhaalfouten
worden het meest gemaakt door
Jongeren van 18 tot 20 jaar, wat
niet wil zeggen dat deze ingekan
kerde fout niet ook bij andere
leeftijdsgroepen te zien was, inte
gendeel. Hetzelfde geldt al is
het iets minder voor het ne
men van bochten.
Stuk voor stuk handelingen die
men herhaaldelijk op de weg
moet doen. Desondanks zoveel
fouten. De Jongste en de oudste
automobilisten blijken bovendien
nogal wat moeite te hebben met
het bedienen van de auto zelf.
Maar het allerbelangrijkste facet
van het autorijden, het kijken en
het daaruitvoortvloeiende ver-
keersinzicht, is nog wel het be
langrijkste punt van kritiek. Jon
geren doen het wat beter dan ou
deren, maar ook bij de jeugd is
er geen reden tot Juichen. Slechts
even meer dan één procent van
de kandidaten kwam tot het pre-
dicaat "zeer goed". Chef sectie rij
proef voor gevorderden F. Schalk
constateert niet voor niets wat
somber: „We gaan in dit land
naar steeds slechtere automobi
listen.
Hij weet ook niet, waar dat precies
aan ligt. „Maar dat de auto
steeds meer gemeengoed wordt,
zal er beslist wel mee te maken
hebben", geeft hij toe. „Eigenlijk
zou iedere automobilist elke drie
jaar zo'n proef moeten doen.
Dan houdt hij zijn rijstijl fris en
het lijdt geen twijfel of het zou
het verkeer in ons land heel wat
veiliger maken".
