Kol
Blood
of the
condor
uitroei
ing van
indianen
Frans
Buyens
verfilmt
Elsschot
SHÖEPOST
Zeg maar ja tegen liet leger...
Ex Animo's jeugd had veel succes
Ta ^0^
sSSS-"-
Personeel H.N.G. naar Zweden
flttJDAO 20 OKTOBER 1972
Vanavond om 21.00 uur draait
jnéclub-Leiden in de filmzaal van
jet Kreatlef Sentrum, de Boli-
ilaanse film: „Blood of the condor"
In het indiaans: „Yamar Mall-
inéclub
De film toont de uitroeiing van
Quechua-indianen, door een
van Amerikaanse doktoren, die
vrouwen van de stam sterilise-
neer ze naar een moderne
raaminrichting komen. Langzaam
a realiseren de indianen zich
t er met hen gebeurt. De man-
uit het dorp gaan kwaad naar
*t hospitaal. Ze hebben besloten
buitenlanders te behandelen zo
de buitenlanders hun vrouwen
jbben behandeld. In de scenes
volgen contrasteert de zwij gen-
waardigheid van de indianen
•herp met de huidige verklaringen
de Amerikaanse specialisten
De indianen moeten tenslotte
uitdagende gebaar betalen met
eigen leven: de leiders van de
juechua gemeenschap worden in
ravijn door de politie geëxecu—
srd. Alleen Ignacio weet te ont-
aappen. Zijn vrouw brengt hem
La Paz, in de hoop dat zijn
en daar behandeld zullen
orden. Igancio's broer die in een
ibriek in de stad werkt, zwerft
oor de straten: hij probeert het
?ld bij elkaar te krijgen om het
loedplasma en de medicijnen te
ïtalen, die Jgnacio nodig heeft.
Ignacio sterft. Zijn broer trekt
ir het traditionele kostuum van
Quechua-indiaan aan en kee,rt
ïen met de vrouw van Ignacio
ig naar het dorp, hoog in de
trgen, waar hij de strijd van zijn
roer zal voortzetten.
iderzoek
Dit is in het kort het verhaal
in de film dat gebaseerd is op
Verzoekingen van de regisseur
irge Sanjines, naar aanleiding
bericht in een Boliviaans
igblad, waarin stond dat leden
a het Amerikaanse Peace Corps
Indiaanse bevolking steriliseer-
In een kraaminrichting niet ver
a het Titicaca Meer. De Ameri-
nen deden dit zonder toestem-
de indianen, die niet wis
er gebeurde en lange tijd
chten dat zij vervloekt waren
or hun goden. Toen het nieuws
rd gemeld door een katholiek
iio station in La Paz. volgde een
enning door de gouverneur,
wijl het Peace Corps bezwoor dat
niets waar was van de beschul- 1
gingen. Sanjines sprak met dok-
gynecologen die sommige
.lechua vrouwen hadden behan-
f\ ld: zij waren het er over eens
deze vrouwen in de Amen-
inse kliniek waren gesteriliseerd
ider haar toestemming,
iflm is, volgens de maker, niet
ïen bedoeld om de misère te la-
zien waaronder de indianen
«ten leven, maar de structuren
tonen die de oorzaak zijn van
ie ellende.
[5( Tevens is deze film bedoeld om
Indianen bewust te maken van
'i'l situatie waarin ze verkeren:
opgedrongen verandering van
tour: de wijze waarop de blan-
de mestizos de indianen „ge-
Jlken": de moeilijkheden die 'n
5flaan heeft als hij in de stad
gaan werken.
De film was al berucht voordat
ia Bolivia in het openbaar was
toond. Hij werd eerst door de
isuur verboden, hetgeen resul-
töe in protesten en straatde-
astratles. die zo fel waren dat
autoriteiten de film vrijgaven,
regering heeft nadien het Peace
rps verzocht Bolivia te verlaten.
De film (voor het eerst in Ne
land tijdens de Rotterdamse
lanifestatie) zal ook nog ver
worden bij Lak-Cinema,
dagavond In de filmzaal van
l^akademie om 19.00 en 21.00 uur.
TON CRONE
Voor Frans Buyens (48) is
"Het dwaallicht", een van Wil
lem Elsschots knapste novellen,
een bijna even grote obsessie ge
worden als de onzichtbare Maria
daarin voor de hunkerende dro
mer Laarmans. Toen deze nijvere
Door
Flip Frenkel
Vlaming in 1959 van de literatuur
op de film overstapte, was het al
zijn hartewens Laarmans moeiza
me speurtocht met drie Afghaan
se zeelui door regenachtig Antwer
pen in filmtaal om te zetten. Nu
dertien Jaar later, is het eindelijk
zover: volgende week beginnen de
opnamen voor een Belgisch-Neder
landse co-produktle, waarvan we
in april 1973 de resultaten in de
zullen kunnen bekijken.
Frans Buyens voor het winkeltje wgar Elsschots Dwaallicht begon.
Fan
Buyens is een Elsschot-fan; hij
wijdde in 1951 een degelijke studie
aan de Vlaamse schrijver, die als
geen ander het verzet van de klei
ne man in de hem belagende gro
te maatschappij gestalte kon ge
ven. In de Laarmans-figuur van
Elsschot ziet Buyens ons allen, ge
vangenen van ons eigen leven en
een droom najagend, die een her
senschim blijft. Omdat Laarmans
zo universeel is, heeft hij volledig
bezit van Buyens genomen, die
toen hij in 1952 zijn satirieke thea
ter "De koperen haan" in Ant
werpen stichtte, niets liever wilde
dan "Het denkschip" op te voeren
Maar Elsschot zelf stak er een
stokje voor, en Buyens moest nog
twintig Jaar wachten voor hij,
met griffe toestemming van de
kritische erven Elsschot, met "Het
dwaallicht" mocht starten.
Kleur
Het wordt een kleurenfilm, of
schoon zwart-wit misschien de
sfeer nog beter zou kunnen pak
ken, maar cameraman Fred Tam-
mes, een van de weinige Neder
landers in deze produktie, vindt die
kleur een uitdaging die hij niet uit
de weg gaat. Bovendien heeft hij
dan de beschikking over meer nu
ances in de vele irreële scenes,
want het trio Afghanen is op zoek
naar het knappe fruitsorteerster-
tje Maria van Dam (in het boek
is het een zakkenverstelster)maar
de handeling is van 1947 naar on
ze tijd overgebracht en er worden
aan boord geen zakken meer ver
steld door hupse meiden) en die
schijnt in lucht te zijn opgegaan.
Laarmans is ze bij hun speurtocht
tegen wil en dank behulpzaam en
gaat van de weersomstuit meedro
men over een ideaal, dat In film
beelden tastbaar wordt, maar nooit
werkelijkheid.
Elsschots vertelling van amper
dertig pagina's is door de literator
Buyens uitgerafeld. Hij laat Laar
mans zijn droom uitvoeriger bele
ven en wil bereiken, dat het pu-
bliek die niet passief ondergaat,
maar actief meebeleeft omdat het
er een stuk van zichzelf in terug-
herkent. In een film van ruim an
derhalf uur, die zich in de Ant
werpse binnenstad afspeelt tussen
's avonds half acht en 's nachta
twee uur, hoopt hij dit te realise
ren. Met de Belgen Romain, De-
conlnck als Laarmans, Eva Kant
als Maria en de prostitué Fathma
in Bombay, en Dora van der
Groen als de vrouw van Laarmana
met de Pakistaanse sheik Mazhar
Hussain als All, de aanvoerder van
het drietal Afghanen; en met on
ze landgenoten Sles Foletta als
kroegbaas en Tim Beekman als
souteneur.
ADVERTENTIE
••'JEUGD-
SCHOENEN...'
altijd voordeliger
Goede films
ergens anders
Titel: Zeg maar ja tegen het le
ger (Les Bidasses en folie). Hoofd
rolspelers: Jacques Dufilho, Marion
Game, Jacques Seller, Les Char-
lots. Regie: Claude Zidi. Theater:
Trianon. Alle leeftijden.
De Franse slapstickfilm heeft
een nieuwe generatie. Na de dood
van Bourvil en de beslissing van
Louis de Funes om het wat kal
mer aan te gaan doen zijn er nu
vijf nieuwe filmkomieken tegelijk
verschenen. Ze luisteren naar de
naam "Les Chariots" en hebben
in Frankrijk reeds furore gemaakt.
Afgaand op hun eerste produktie
in Nederland vormen ze een aan
winst voor sector "humoristische
films".
"Zeg maar ja tegen het leger" is
een aanschakeling van grappen,
grollen, komische situaties, absur
de voorvallen en lachwekkende ge
beurtenissen. Het verhaal in de
film is duidelijk ondergeschikt ge
maakt aan de humor, maar omdat
die zo fris van de lever wordt ge
presenteerd, merk je eigenlijk wei
nig van dit minpunt.
Flitsend
Vijf kwartier lang word Je aan
dacht gevangen door flitsende hu
mor. Zoals gebruikelijk dekt de
Nederlandse titel de landing niet.
De gebeurtenissen in het leger vor
men slechts een deel van de film
"Les Chariots" zijn vijf vrienden
die een popgroep hebben gefor
meerd en die op een stukje land
van 'n oom van een van de bandle
den een hip stukje bouwwerk ver
richten, dat zijn weerga niet kent.
Hondehokken, verkeersborden, lig
baden met inhoud: alles wordt er
bfj gesleept.
Het vrouwelijke element in de
persoon van Crème komt aan bod
wanneer het vijftal besluit
aan een popconcours mee te
doen en zich bij het grammofoon-
platenverkoopstertje laat in
schrijven. Les Chariots winnen
het concours, ondanks het feit dat
ze op de Bühne meer een slapstick-
act brengen dan werkelijke mu
ziek. Crème levert in deze
overwinning een belangrijke by.
Als de groep wordt opgeroepen
voor militaire dienst verplaatst het
beeld zich naar hun optreden bin
nen de kazernemuren. Excerceren
veldoefeningen, schieten vormen
natuurlijk prachtige punten om
de spot mee te drijven. Ondanks
het feit dat Norman Wisdom met
zijn reeks films in het leger al veel
gras voor de voeten van regisseur
Claude Zidi heeft weggemaaid, za
ten er toch een groot aantal nieu
we grappen in.
Naast de humor is er voor de
popliefhebbers in deze film nog
een extra attractie in de vorm
van twee bekende groepen uit
Frankrijk namelijk het Circus Mar
tin en de popgroep Triangle.
Zoals gezegd: eindelijk weer
eens een "echte" lachfilm, die je
een flinke portie zorgeloos amuse
ment biedt. En dat heeft een mens
op zijn tijd nodig.
BRAM VAN LEEUWEN.
Drie van de Chariots krijgen onderricht in schieten van een
kaalhoofdige sergeant, die met een tondeuze rondloopt om
elke fout af te straffen met het verwijderen van een haarlok.
ADVERTENTIE
Tel. (01710) 49697
LEIDEN In de uitstekend be^
zette zaal van Den Burcht brachten
de jeugdkoren van de Chr. Orato
riumvereniging Ex Animo gister
avond een gevariëerd programma van
liedjes en zangspelen.
We dienen hier een duidelijk on
derscheid te maken tussen de kwa
liteit van de uitvoering en die van
het materiaal. De liedjes bleken nog
al ouderwets en braaf van tekstin
houd, en gekunsteld wat betreft de
muziek of de bewerking. Uitschieters
ten goede waren 'Het domme kikker
tje' en 'Muzikaal Catootje'. De beide
zangspelen waren geschreven door
dirigent Herman de Wolff. Ik weet
niet van wanneer deze werken da
teren, maar een aanpassing aan het
hedendaags taalgebruik zou een nog
groter succes hebben bewerkt: plot
en muziek van beide spelen steken
namelijk ver boven het gemiddelde
uit, hoewel in 'Smaranda' het lied
van de heimwee naar mijn gevoel iets
te vaak herhaald wordt.
Het kleine koor bracht met het
Teest in Sprookjesland' iedereen in
verrukking. De verjaardag van Rood
kapjes grootmoeder (150 jaar!) werd
door vele bekende sprookjeshelden en
-heldinnen gevierd. Roodkapje moest
bij de dorpsbakker het lekkers halen,
maar moest helemaal naar de stad,
omdat Hollebollegijs de dorpswinkel
al had leeggegeten. De twee werden
opgespoord door Klein Duimpje, die
deze keer niet de weg. maar wel even
zijn tekst kwijtraakte.
Het grote koor vulde het program
ma na de pauze met 'Smaranda'. een
spel over een weggelopen zigeuner
meisje, dat dankzij de radio weer in
haar kamp kan terugkeren. Zeer
overtuigend waren hoofdman Kalo
Latsjo, grootmoeder Anita. Smaranda
le berenleider Mursa en vooral de
beei zelf.
Ook bij de vele anderen was er
van plankenkoorts niet of nauwelijks I lang, maar daar zal de wat geb-ek-Ex Animo kan in elk geval terugzien
sprake, en alles liep op rolletjes. De kige outillage van Den Burcht wel op een geslaagde avond.
duurden helaas erg mede oorzaak van zijn. De jeugd van R. G. HARMS
Nachtfilms
SASSENHELM De ene helft van
het personeel van Hart Nibbrig en
Greeve in Sassenheim is opgetogen,
de andere vol gespannen verwach
ting. De eerste groep heeft de vier
daagse reis naar Zweden ter ge
legenheid van veertig jaar Auto
Union import namelijk al gemaakt
de andere gaat bet komende week
einde op stap.
En de opgetcgei verhalen van
genen, die ai zijn geweest, doen d«.
anderen nog meer naar morgen uit
zien. Maar die eerste groep heeft het
uitzonderlijk getroffen. Een stralende
zon heeft hen vier dagen begeleid:
Vanaf het moment, dat ze met zo'n
25 Audi's uit Sassenheim vertrokken
tot het ogenblik, dat ze vier dagen la
ter, boordevol leuke herinneringen
afscheid van elkaar moesten nemen.
Maar toen hadden ze een gedeelte
lijk stralend zonnige en bijzonder ge
zellige bootreis met de Thor Line
naar Gothenburg achter de rug, daar
een verblijf in het luxueuze hotel
Opalen, een bustocht door de stad,
een machtige trip langs enkele fjor
den en niet te vergeten een zeer ge
slaagd avondje met een diner dan
sant. De terugreis (weer met de Thor j
Line) betekende voor velen 'n later-
tje, want de klok stond al diep in de
kleine uurtjes voor men zich kon los
maken van muziek, dansvloer en een
lekker drankje.
Op de foto het moment, dat de Sas-
senheimse Audi's met personeelsleden
en echtgen fes in Amsterdam aan
boord gaan van de Anglia van de I
Thor Line.
Titel: „Z". Theater: Camera. Tyd:
vrij. en za. 24 uur.
Naar het boek van Vassilikos
maakt Costa Gravas deze situatie
tekening van het Griekenland vlak
voor het herstel van de dictatuur
door de kolonels. De film was al
eens in Leiden, maar blijft boelen.
Titei: Liefdesexplosies. Theater:
Rex. Tijd vrij. za. 23.30 uur.
Borsten en billen dartelen weer
ruimschoots over het witte doek.
Veel nieuws valt daar niet aan te
zien. Eenzamen zullen misschien
nog even plezier kunnen beleven.
Bergman-festival, Amsterdam
Cinetol za. zo. Wat betreft de
vrouwen, ma. di. wo. Persona.
Cabaret (Fosse)Amsterdam Ca
lypso, Den Haag Asta, Rotterdam
Corso.
Ciao! Manhattan (Palmer en
Weisman)Rotterdam Lijnbaan
theater.
Family Life (Loach en Gar-
nett)Amsterdam Kriterion, Den
Haag Kriterion.
Fritz the cat (Krantz en
Bakshi)Amsterdam Leldsepleln
theater, Den Haag Bijou Rotterdam
Calypso.
Juste avant la nult (Chabrol):
Utrecht Studio.
Macbeth (Polanski): Amsterdam
Du Midi.
Making it (Erman), Rotterdam
Kriterion
Mash (Altman) Amsterdam
Victoria
Midnight Cowboy (Schleslnger)
Rotterdam 't Venster.
Polanski festival Amsterdam The
Movies dag. Repulsion en Cul de
Sac.
Rosemary's baby (Polanski)
Amsterdam Bio.
Satyricon (Fellini)Den Haag
De Uitkijk.
Slaughterhouse Five (Roy Hill):
Amsterdam Studio K.
Sunday, bloody sunday (Schle
slnger) Amsterdam Alhambra.
What's up doc (Bogdanovich)
Amsterdam Victoria, Den Haag
Passage. Rotterdam Studio '62,
Utrecht Camera.
N ach tvoorstell ingen
Blow up (Antonioni)Rotter
dam Grand.
Catch 22 (Nichols): Den Haag
Cineac.
Erotisch filmfestival, Amsterdam
The Movies.
Family Life (Loach en Garnett):
Amsterdam Kriterion.
How I won the war (Lester),
Amsterdam De Uitkijk.
Lions Love (Varda)Amster
dam Leidseplein theater.
Morgan a suitable case for
treatment (Reisz)Rotterdam 't
Venster.
Performance (met Mick Jag-
ger)Amsterdam Victoria.
Blijvers
Kindermiddagen
Titel: The Love Bug. Theater:
Rex. Tijd: dag. 14.30 uur.
Grappen en actualiteit in een film
over een auto. Vooral geschikt
voor de wat oudere jeugd. Dit van
wege de Engelse tekst en de Ne
derlandse ondertiteling. Voor de
tweede week in het middagpro
gramma aan de Haarlemmer
straat.
Titel: De schat in het Zilver-
teer. Theater. Camera. Tijd: dag.
1.30, zo. 14 en 16.15 uur.
)e schat in het Zllvermeer is een
)udje naar het gelijknamige boek
an Karl May. Oude padvlnderro-
nantiek bij de verovering van hei
.Vilde W«rtcn die oudere Jongens
ook nu nog wel zal aanspreken.
LUXOR "De Peetvader is
keurig door de publiciteit aan ona
voorgeschoteld. De daardoor hoog
gespannen verwachtingen worden
wel een beetje op de proef gesteld.
Het is allemaal te traag wat in de
ze film over de maffia gebeurd.
Slechts enkele uitzonderlijk ster
ke momenten dragen het geheel.
STUDIO Master of suspence
Hitchcock maakte met Frenzy
weer een goede rentree. Hitchcock
had het' er de laatste Jaren een
beetje bij laten zitten met middel
matig werk, die periode lijkt
voorbij.
REX "Meisjes die denken dat
alles mag" is er een uit een serie
waarin meisjes snellekens de kle
ding afwerpen, de Jongens hun keu
rige witte onderbroeken aanhou
den.
CAMERA "De vier vuisten van
de duivel" is een western die ver
dient niet al te gauw in het verge-
telboek te raken. Humor en actie
vermengt tot een goede film.
LIDO Over "Westslde Story"
valt weinig te zeggen. Een bezoek
is alleen maar de moeite waard
vanuit Jeugdsentlmentele overwe
gingen.