llANSHOLT MET Z'N RODE BEK
HOUDT TUINBOUW VOOR DE GEK
Afscheid van kruiser De Ruyter
Drieduizend tuinders demonstreren in Delft
Kiel van het schip
werd in 39 gelegd
Afperser eiste
half miljoen
van de Panam
Woning
problemen
Man wilde
van flat
springen
Leidse KNSB-teams
hebben winstkansen
fllJpAG 20 OKTOBER 1972
)ELFT De Nederlandse tuinders hebben er meer dan genoeg van de prijzen van
produkten (tomaten en komkommers) op de Westduitse markt verpest te zien
de uitsluitend op deviezen beluste Oostbloklanden. Drieduizend man sterk hebben
it gisteravond duidelijk gemaakt tijdens een demonstratieve bijeenkomst in de
elftse Groentenverling.
een fel en bitter protest van de
de Oosteuropese dumpingspoli-
getroffen tuinders is het niet
imen. Landbouwminister ir. Lar-
ils, die de laatste tijd bij herha
ls verweten dat hij geen hand
de bedreigde Nederlandse tuin-
r uitsteekt om tot een eerlijke
surrentieverhouding te komen,
zich gisteravond „in het hol
de leeuw" gewaagd en de tuin-
de wind volledig uit de zeilen
zegde heel concreet toe dat hij
Brussel zal trachten met de
j-partners te komen tot een
passing van de groente- en fruit
ng, een aanpassing die is ge-
op het afspreken van toelaat-
prijsniveaus. Voorts zal hij
sren met zijn EEG-collega's
instemming te bereiken over
regelen die moeten worden ge
in als die prijsniveaus door de
Jloklanden worden overschre-
In dit verband noemde hij als
zlijkheden een contingentering
de invoer uit de Oostbloklan-
een heffingensysteem of, in
uiterste geval, een tijdelijke
ing van de grenzen.
maatregelen noemde minister
iionois „het breekijzer" dat een
inde delegatie die gaat onder-
jelen met de Bulgaren en de
ïenen om tot afspraken te ko
op zak zal moeten hebben.
drie weken gaat minister
paan met de Roemenen praten
handelspolitieke zaken. In die
tekingen zal de glastuinbouw
raai staan, zo liet de minister
Minister Langman zal geen
raken maken, maar trachten de
te effenen, voor een volgende
[itie die onder leiding zal staan
de landbouwminister.
,11 oordeel", aldus minis-
Lardinois, „dat Je met staats-
iellanden afspraken moet ma-
Dat is verreweg het beste. We
ten dat al een keer geprobeerd,
met de Roemenen viel niet te
Daarom, als we weer gaan
en, moeten we een breekijzer op
hebben."
minister wees het verwijt dat
ior de tuinders zou doen,
ukkelijk van de hand. De be
iman verweet de tuinbouwers
persbericht van het Landbouw-
verspreid na een bespreking
het schap en hem in sep-
niet goed had gelezen. Was
rel het geval geweest, dan had
geweten, zei hij, dat ik niet
;ezegd dat op korte termijn
maatregelen moeten worden
de studie over de invloed
de Oostbloklanden die is ge-
door een werkgroep, kan ik
russel niet gebruiken. Ik zou u
yragen te geloven dat ik zo
imerhand wel weet welke rap-
in Brussel indruk maken en
niet", aldus minister Lardi-
»Ueen op het terrein van de
tlokproblematiek deed de mi-
toezeggingen. Hij stelde de
krs ook in het vooruitzicht dat,
1 januari 1974 de terugbeta-
t»n de olie-accijns voor de ex-
komt te vervallen, waarmee
tolrag is gemoeid van vijfen-
ij miljoen gulden, de regering
tfde bedrag in de vorm van
ter beschikking van de
zal stellen.
ieuheffing
heeft de ministerraad beslo
et de milieuheffing op olie- en
moet worden doorgevoerd,
een extra bedrag van
«r één miljoen gulden ter be-
tog zal worden gesteld als
ie in de omschakelingskosten
bister waarschuwde voor een
die omschakeling van groen
st naar de bloementeelt, een
naar zijn oordeel een
impuls kan krijgen als „wij
'ke kapitaalintensieve stook-
'Jw in elkaar laten zakken",
'loementeelt heeft waarschijn-
aan het eind van de jaren
■Z nog een behoorlijke ont-
^gsmogelijkheid", aldus de
„maar als we de verdub-
fan het areaal al de komen-
ftn bereiken, dan kan het
mislopen dat we op andere
to hebben gezien."
tte wees de bewindsman op
tte betekenis van Engeland
Nederlandse glastuinbouw,
de Jaren na 1974 de tolmuren
'bestaan, zullen worden afge-
1 ,U kunt er op rekenen dat
to groot afzetgebied voor u
aldus minister, Lardi-
to de tuinders wat spijtig
„Maar", liet hij erop volgen, „we
laten ons niet doodpraten. Wat
gaan we doen als er op korte ter
mijn van al die toezeggingen niets
terecht komt?" wilde hij van het
forum, dat onder leiding van actie
comité-voorzi'ter K. Olieman stond,
weten. „Dan gaan we acties voe
ren", stelde men hem gerust.
De demonstratieve bijeenkomst was
georganiseerd door de drie centrale
landbouworganisaties, het Centraal
Bureau voor Tuinbouwveilingen en
het actiecomité uit het Delftse
tuinbouwgebied De Kring. De dui
zenden tuinders, waaronder ook en
kele buitenlanders, kwamen uit alle
delen van het land. De grootste
stroom was echter afkomstig uit het
Westland. Zij zorgden voor een ki
lometerslange file tussen De Lier en
Delft.
Fluitconcert
Korte Inleidingen gingen aan de fo
rumdiscussie vooraf. Ze werden ge
houden door de voorzitter van het
actiecomité, de heer Olieman, de fi-
nancieel directeur van het Centraal
Bureau van Tuinbouwveilingen dr.
W. H. Kemmers en de voorzitter
van het Landbouwschap ir. C. S.
Knottnerus. Ir. Knottnerus was
vrijwel de enige die in de overigens
vrij rustig verlopende bijeenkomst
ettelijke keren een fluitconcert
kreeg te incasseren. De drie inlei
ders, die de problematiek van de
Oostblokpolitiek uitvoerig behandel
den, waren ingeleid door de heer C.
G. A. Mertens, voorzitter van de
drie centrale landbouworganisaties.
Hij had aangedrongen op een
waardig verloop van de demonstra
tieve bijeenkomst.
In de kolossale veiling, hal waren
tal van spandoeken opgehangen.
„Nederlands ijverigste mensen, zijn
hier met rechtvaardige wensen", vol
gens het een, en: „Mansholt met
z'n rooie bek, houdt de Nederlandse
tuinbouw voor de gek", volgens een
ander. Kreet tenslotte waaraan de
tuinders zicht blijkbaar ,,vas'hou
den": „Tuinders zijn niet te sane
ren, alleen uit te roeien."
★De Delftse groenteveiling zat gisteren bomvol met drieduizend tuinders, die een overigens rustige
demonstratieve bijeenkomst hielden. In dit gezelschap was het geen wonder, dat groentekistjes
als stoel werden gebruikt
Den Helder Doods en indruk- Opgebroken
wekkend als de Maginotlinie slijt
Hare Majesteits kruiser De Ruyter
zijn laatste dagen aan een kade
van de marinewerf te Den Helder.
Vlag, geus en wimpel worden mor
gen met enig ceremonieel definitie
gestreken. Vrijdag 13 oktober was de
laatste dag.
Slechts enkele tientallen beman
ningsleden bleven aan boord om de
gigantische staalberg tegen het
knagen van de zieke zeewind te be
schermen, om batterijen bij te la
den enz. Zij hebben zich terugge
trokken in een deel van het achter
schip.
In de rest van de vaal geel en
grijs geverfde catacombe heerst een
spookachtige rust. Spinrag groeit in
het woud van kabels dat langs de
plafonds loopt.
Kapitein ter zee J. W. H. Wevers -
niet het type van de ruige zeebonk,
meer eén soepele diplomaat - zit
wat nostalgisch in zijn kleine, wei
nig comfortabele hut. Je denkt: als
laatste commandant van De Ruyter
zal hil zich wel voelen als de eige-
naer van een oud, maar trouw
paard, wachtend op de slager.
heeft maar driehonderdvijftig man
nodig. Terwijl een bevoorradings
schip als de Poolster of de nu aan
besteedde Zuiderkruis met tweehon
derd man het logistieke werk veel
beter aankunnen. Samen hebben ze
tweehonderd man minder nodig dan
een kruiser".
Provinciën, die men voc
in gedachten had, maar
De marine-traditie wil
dat er steeds een vlaggeschip met
die naam is en de achtste De Ruy
ter was met Karei Doorman in de
Indische wateren tenonder gegaan
in de strijd tegen de Japanners.
De naam zal in de toekomst over
gaan op een van de twee geleidewa-
Wat Wevers echter dwars zit is dat
een gemeenschap van zo'n zeven
honderd vijf tig marinemensen wordt
opgebroken. Wel koestert hij de
stille hoop dat voor het schip nog
een koper zal worden gevonden,
zoals eertijds voor het vliegdekmoe-
derschip Karei Doorman. Dat vaart
nu nog als De 173 Mei onder Brazi
liaanse vlag.
p„Het moet in elk geval een land
zijn met goedkope arbeidskrachten
anders kunnen ze De Ruyter niet
onderhouden", lacht Wever spot
tend. „Maar als het schip naar de
sloop gaat zal het ook nog wel wat
opbrengen want er zit bijvoorbeeld
voor tonnen aan koper in".
Kruisers passen bij de huidige tac
tische opvattingen niet meer in de
Nederlandse vloot. En vooral: ze zijn
te duur. Ook het zusterschip van
De Ruyter. De Zeven Provinciën,
dat nog met geleidewapens is gemo
derniseerd, zal als haar tijd er over
een jaar of wat op zit niet worden
vervangen.
Wever: „Een geleidewapenfregat -
er zijn er nu twee in aanbouw in
Vlissingen - fungeert beter als com
mandoschip dan een kruiser en
Grote problemen
De bemanning van de schepen Is I die ln aanbouw zijn.
juist een van de grootste proble
men. „Bepaalde categorieën moeten
altijd - teveel - varen.Er zijn geen
mogelijkheden om hen een tijdje
aan de wal te stationeren. Bezuini
gen is nodig, maar we zijn wel be
zig in eigen vlees te snijden".
Volgens Wever zou het verstandig
zijn om de vaste sleutel die bij de
verdeling van het defensiegeld
wordt toegepast los te laten. „Nu is
de verhouding tussen marine leger
en luchtmacht steeds 1:2:1. We
kunnen beter elk jaar opnieuw be
kijken waar de prioriteiten liggen
vindt hij".
De onlangs na ruzie over de defen
siestructuur met minister De Koster
afgetreden staatssecretaris Van Es,
zelf ex-marineofficier, heeft ont
kend dat er zoiets als een marine
lobby zou bestaan. De commandant
van de De Ruyter denkt daar an
ders over.
De Ruyter met zijn 187 strekkende
meter staal en acht kanons heeft in
bijna negentien jaar een afstand
afgelegd van 27 keer rond de aarde.
De kruiser zou pas in 1974 uit
dienst worden gesteld, maar minis
ter De Koster heeft dat tijdstip uit
bezuiniging vervroegd. De comman
dant, kapitein ter zee Wevers, wordt
parate NA-
AMSTERDAM (ANP) Binnen
uur is woensdag in Amsterdam
:n jonge recidivist gearresteerd, dia
ivoren in een anoniem telefoonge
sprek gepoogd had Pan American
World Airways met een bommelding
een bedrag van een half miljoen
gulden af te persen. Een gerouti
neerd rechercheur van de Amster
damse politie, zag de Jongeman, de
19-jarige J. T. de M. uit Amsterdam,
in de Van Baerlestraat temidden van
vele voorbijgangers staan, dichtbij het
punt waar de anonieme afperser zijn
half miljoen wenste te zien afge
leverd. Hij herkende in hem één van
de twee daders van een roofoverval,
die vorig Jaar in Amsterdam werd ge
pleegd op de uitzendbureau Rand
stad en nam hem voor alle zekerheid
mee naar het bureau.
Wel ontkende M. iets van de ano
nieme bommelding af te weten, maar
's avonds trof de recherche op zijn
huurkamer in de prullemand op een
verfrommeld kladpapiertje de letter
lijke tekst aan van het gevoerde te
lefoongesprek. Daarmee geconfron
teerd viel de Jongeman door de mand.
Hfj zal vandaag voor de officier van
Justitie worden geleid.
DEN HAAG (ANP) Een 21-Ja-
rige Hagenaar heeft gisteren zijn
vrouw, de politie, de brandweer en
een grote menigte mensen een half
uur in angstige spanning gehouden
doordat hij dreigde van het dak van
een veertig meter hoog flatgebouw
aan het Hobbemaplein in Den Haag
af te springen. Huisvestingsmoeilijk
heden hadden hem hiertoe gebracht.
De man was enkele uren tevoren
door de gemeente Den Haag uit een
door hem gekraakt huis gezet. Hij
zou in het flatgebouw vergeefs op
nieuwe adressen zijn uitgeweest, ter
wijl zijn vrouw beneden wachtte. Een
brandweerman en een psychiater
wisten de man te bepraten om niet
te springen, maar met hen mee te
gaan.
voor de tweede ronde in de hoofd
klasse van de KNSB de verre reis
naar het hoge noorden op het pro
gramma, alwaar de strijd met de
Groningse debutant Unitas I zal
worden aangebonden. Daar Moerwijk
I in de vorige ronde een ruime 3-7
zege op de Groningers behaalde, lijkt
het voor de Sleutelstadbewoners een
zacht gekookt eitje te worden. Voor-
a! de kopborden hebben wat goed te
maken na hun nonchalante neder
lagen tegen Watergraafsmeer I.
LSG I zal in de eerste klasse B.
voor Overschie I als gastheer fun
geren. Vorig seizoen werd het een
Leidse zege (64) „zodat ook nu
weer op een Leidse succes gerekend
mag worden. Toch moet LSG oppas
sen, want de 7-3 overwinning van
Overschie I op VHS I uit de vo
rige ronde liegt er niet om.
In de tweede klasse B gaat Voor
schoten I op reis naar Alkmaar voor
de ontmoeting met VVV I, dat in
de eerste ronde met 4%-5\è van
Moerwijk II lik op stuk kreeg. In
dien het team van Voorschoten vol
ledig aan de start verschijnt, kan
het uit deze uitwedstrijd de eerste
matchpuntjes binnenhalen. Ter her
innering zij de 5%4% ze van
Philidor m op de kaasdragers ver
meld.
uitwedstrijd op het
programma staan. Als tegenstander
heeft de competitieleider het Delftse
DSC I uitgekozen, waar van vorig
jaar met maar liefst 8%-l% werd
gewonnen. Ook nu ligt een overwin
ning voor de Leidenaars in het ver
schiet, hoewel zij het eerst nog waar
moeten maken.
Het programma van de tweede
KNSB-ronde luidt:
Hoofdklasse: Moerdijk-I—VAS
ASC I; Eindhoven IDD I;
Charlois IRotterdam I: Water
graafsmeer I— BSG I: Unitas I—
Philidor I.
Eerste klasse B: DDII VAS/ASC
II; VHS I-WGA I; LSG I—
Overschie I: Utrecht IDordrecht
I; Breda/ Max Euwe Comb.- Euro
poort I.
Tweede klasse B: Moerwijk II—
Kijk Uit I; VHS H— Max Euwe/
Morphy II; VAS/ASC UI—
Purmerend I; Het Oosten I— BSG
II; VVV 1—Voorschoten I.
Tweede klasse C: Schiebroek I
SV Den Haag I; Utstud. Max
Euwe/ Morphy I; Vianen I—Rot
terdam n; Utrecht II—NRSG/
Wilhelm Steinitz I; DSC I—Phi
lidor U.
Bang
„Wij zijn bang", zegt hij, „om op
geslokt te worden door de land
macht. We hebben minder officie
ren aan de wal en hebben daarom
dat lobbyen nodig. Het leger heeft
een groot administratief apparaat
en kan meer mensen voor allerlei
organen leveren".
Dat het belang van een goede Ne
derlandse marine de laatste jaren
nog is toegekomen staat voor Wever
vast. Net als Luns, De Koster en
vele militairen wijst hij op de enor
me Russische expansie ter zee.
„Wij moeten", zegt hij, „de verbin
dingen met Amerika openhouden en
voorkomen dat we afhankelijk wor
den van andere landen. Dat bete
kent dat wij ook buiten de Noord
zee moeten optreden".
„Als er ooit een conflict tussen Oost
en West ontstaat, dan zal dat op
zee zijn. Daar zijn de Russen dyna
misch. Op het Westeuropese vaste
land zoeken ze de status quo. Maar
een conflict op zee hoeft niet beslist
tot een grote oorlog uit te groeien".
De kiel van de kruiser werd in sep
tember 1939 gelegd bij Wilton-Feij-
enoord in Schiedam. De Duitsers
lieten het casco in '44 te water om
het als „bolkschip" in een rivier
monding te leggen, maar dat ging
niet door.
Na de oorlog werd het moeizaam
afgebouwd; veel was er immers niet
over van de eigen industrie. In 1953
werd de kruiser door koningin Ju
liana in dienst gesteld. Op de boeg
prijkte niet de naam De Zeven
Vroege winter Twee maanden te
vroeg heeft de winter gisteren in de
Verenigde Staten zijn intrede ge
daan. Voor het eerst in 103 jaar tiiri
viel in New York op 19 oktober
sneeuw. In talrijke steden, zoals
Minneapolis Kansas City en
Rochester, werden de laagste tempe
raturen sedert mensenheugenis ge
meten. In Duluth in Minnesota
vroor het tien graden. De meteorolo
gen deelden mee: het wordt nog
kouder.
