Heinrich Heine wordt
op 175ste verjaardag
met revue en andere
evenementen herdacht
*W$ater
te doen is
\sn\aagse
agenda
■IN DUSSELDORF KNAAGT HET SLECHTE GEWETEN
flV00r
lavona
pAG 17 OKTOBER 1972
VARIA
PAGINA 23
ISELDORF Een slecht gewe-
i misschien bovendien een goed
reclame hebben de Düs-
ïr toe gebracht dit najaar
jog en dor haar?
na-crèmebehandeling
«voor 2-3
ndelingen f2,00
jeelflakon. voor
pandelingen TO/D
pen fijn haar?
na-haarhersteller
li voor
[«handelingen
jeelflakon voor
pandelingen
haar?
ra tegen vet haar
ndelingen
jeelflakon voc
pandelingen
stel van uw haar?
na-snelkuur met extra-
evigende werking voor
lal van alle haarsoorten.
[«handelingen f 2,40
jeelflakon voor
pandelingen f 6,95
gr vlug uit model?
aa-haarversteviger.
f 0,85
f 1,50
f2,05
f6,50
f2,45
f6,95
voor
andeling
«handelingen
jeelflakon voor
Pandelingen
;gbaar in 2 soorten.
f3,75
voor grijs-gemêleerd haar.
is een Wella-produkt
een groot Heinrich Heinefeest te vie
ren. De 175ste verjaardag van de
dichter valt op 16 december. Hü werd
geboren in Düsseldorf, Bolkerstrasse
53, herkenbaar aan een gedenksteen.
Deze week congreseren ln de stad
ruim 300 geleerden „Heineologen" uit
Amerika, Rusland, Azië, Australië en
natuurlijk Duitsland. By de Düssel-
dorfer Kammersplele ging eind vo
rige week een uit Heine-teksten sa-
Door
Wim Timmers
mengestelde revue ln première. De
titel „Dichter Unbekannt" is even
tekenend voor de verjaardagssfeer als
de titel van het referaat waanmee
professor Golo Mann het congres
opende: „Apropos Heinrich Heine".
Diisseldorf heeft namelijk tot voor
kort hopeloos met de man dde nu als
de „grootste zoon" wordt geëerd
overhoop gelegen. Heine is er gebo
ren. Het lag daarom voor de hand
dat hier de „Wiedergutntachung" zou
worden georganiseerd aan de dichter,
wiens naam Adolf Hitler voor eeuwig
uit de Duitse geschiedenis wilde ver
wijderen. Heine was een Jood, ook al
eerde hl) de sabbath niet. Hij was,
erger nog, een Jood die vanuit het
buitenland de spot had gedreven met
het Germaanse vaderland.
Hitier heeft in elk geval bereikt
dat Heinrich Heine voor veel Duit
sers niet meer is dan de dichter van
het volkslied over de Lorelei. Een
opinie-onderzoek in Diisseldorf heeft
eens aangetoond dat veel mensen er
„überhaupt" geen idee van hadden
wie de man was. Dat is uiteraard
niet typisch Düsseldorfc. Cabaretier
Wolfgang Neuss spotte al jaren gele
den, toen een straat naar Heine zou
worden genoemd „Is het niet wat
voorbarig om een zo jong atlete
vroeg te eren?"
Wel, Düsseldorf heeft het heel lang
volkomen laten afweten. Standbeel
den van Heine staan op veel plaat
sen, maar niet in zijn geboortestad.
Misschien ligt de satire van de dich
ter de mensen in dat nogal stijve
administratieve centrum van het
Ruhrgebied nog altijd niet en er ls
nu eenmaal een hele generatie die
niet weet dat Heine zoveel meer dan
zijn spotgedichten heeft geschreven.
Dat een allee naar hem werd ge
noemd, stemde ter plaatse ook al tot
tevredenheid.
De rust werd voor het eerst goed
verstoord teen Iemand op het onza
lige idee kwam om de in 1965 tot
universiteit gepromoveerde medische
academie van de stad Heinrich
Heine Universiteit te noemen. Het
voorstel verdween al gauw van tafel.
Vorig jaar ging echter een burger
initiatief, met de Oberbürgermelster
als lid, er zich voor inzetten. Diissel
dorf, dat werd ln brede kring er
kend, had de gelegenheid gevonden
om Heine waardig te eren.
Nu was het de leiding van de uni
versiteit stevig in handen van
medici, die geen enkele band met
Heine voelden die dwars lag. Het
voorstel werd afgestemd. Het argu
ment: Heinrich Heine heeft geen
enkele relatie tot deze universiteit
Omdat Goethe evenmin relaties heeft
onderhouden met de Goeth-universi
teit In Frankfurt, noch Marx met de
Marx-universiteit in Leipzig, zooht
men in brede kring andere motieven.
Domheid, anti-semitisme, geestelijke
afkeer van de man, die zo links was
dat hij zelfs Marx tot zijn vrienden
rekende?
Gelukkig schoot de autoriteiten een
nood-oplossing te binnen. Terwijl de
strijd om de universiteit nog niet de
finitief achter de rug was, werden
plannen gesmeed om het geboorte
huis tot een museum te maken. Daar
zouden de manuscripten van de dich
ter, zijn privébibliotheek en 5000 ban
den Heine-literatuur die ln Diissel
dorf voorhanden zijn, worden onder
gebracht. Zou Heine met een- mu
seum zelfs niet beter zijn geëerd dan
met een standbeeld?
Het ongeluk wil dat de woning
Bolkerstrasse 53 (waarvan helemaal
niet vaststaat dat Heine er heeft ge
woond. verschillende experts houden
het op het buurhuis) dat al genera
ties lang ln laanden is van een fami
lie van koekjesbakkers. Deze familie
Weidenhaupt heeft in een van de
kamers een Hetne-herdenktngshoekje
zelfs in ere gehouden toen Hitier zo
iets al lang had verboden. Men zou
wel hebben gevoeld voor verhuur
het historische bezit (men fluisterde
vorig jaar over een huurprijs
60.000 mark per jaar). De gemeente
wilden echter kopen. Daarvoor voel
den ook allerlei andere gegadigden.
De Bolkerstrasse ligt namelijk ln een
buurt die men in Diisseldorf „fe we
relds langste bar" noemt. Er werden
plannen gemaakt, er werd onderhan
deld, maar zaken zijn nog altijd niet
gedaan.
Diisseldorf heeft met als bruikbare
datum de 175ste verjaardag van Hei
ne, daama de nadruk gelegd op een
reeks gebeurtenissen die, alle moeite
ten spijt, onmogelijk nog kunnen
goedmaken wat er de afgelopen jaren
ls bedorven. Van alle kanten heeft de
stad moeten horen dat Diisseldorf
een begrip mag zijn in kolen- en
staalkringen, maar dat Heine bulten
Duitsland even bekend is als de ln
eigen land zo verafgode Goethe. Wie
uit plaatselijk belang zo biy is met
de goed draaiende voetbalclub Por-
tuna Diisseldorf, maar de wereldfaam
van Heinrich Heine niet onverbreke
lijk aan de naam van de stad pro
beert te binden js een ezel daar
van is men zich nu ook in Diissel
dorf bewust
De stad neemt dan ook voor 800.000
mark deel aan een grote, kritische
uitgave van de complete werken
(kosten ln totaal ongeveer 3 miljoen
mark), waarvan het eerste exemplaar
over enkele weken zal verschijnen
het laatste (het 16de) omstreeks
1980. De DDR die ln verband met
de geestelijke verwantschap ook deze
Duitse dichter voor zich opeist
begon met zo*n kritische uitgave op
een meer voor de hand liggend mo
ment, namelijk op Heines 100'ste
verjaardag in 1956.
CULTUURPRIJS
Aan Diisseldorf knaagt het slechte
geweten. De plaatselijke cultuurprijs
heet voortaan Heinrich Heineprijs,
er worden Heine-munten geslagen,
de PTT werkt mee met een Heine-
postzegel (ook in de DDR zal er één
verschijnen) en overal in de Bonds
republiek hebben de uitgeverijen er
voor gezorgd eind 1972 met nieuwe
uitgaven van en over Heinrich Heine
op de markt te zijn. Het is een
van overbodig brok „Heine-promo
tion".
BRAMMETJE FOK
Plotseling zijn ze allemaal weer terug op het strand:
S leger krijgers, met een groot pak. Dat zal het nieuwe
Bram en zijn vrienden behoeven geen vinger uit te
Een paar krijgers klimmen aan boord -en laten een touw
waarmee het pak naar boven wordt gehesen. Bram laat
yers over het pak glijden. "Tsjonge", momplelt hij be
wonderend, "dat is een puik zeiltje".
Het is een puur natuurprodukt. Gevlochten van brede en lan
ge bladeren uit het oerwoud. IJzersterk en onverwoestbaar. Het
is een koddig gezicht hoe vele krijgers zich als volleerde zeelie
den over de Kokanje bewegen. Ze zitten overal. In de mast, op
de kajuit, op het achterdek.En allemaal zijn ze bezig om het
zeil op zijn plaats te brengen. Ze werken als paarden.
Woensdag
Rijnlands lyceum Ramsee Slaaf fy
en Liaelore Gerrltse 8.15 uur nam.
Donderdag
Stadsgehoorzaal Musical Godspell
Vrijdag
LAK-theater (Levendaal 150) Guernl-
Leidae bioscopen
CAMERA: „De vier vuisten van de
duivel", 14 Jr., dag. 7.00, 9-15 uur. Elke
middag: „1000 tomahawks tegen Win-
netou", a.1. dag. 2.30 uur. zo. 2.00, 4.16
Nachtvooretelling: „The devlle", 18 Jr.,
vrij. en zat. 23.30 uur.
LIDO: „West side story". 14 Jr. dag.
2.30, 8.00 uur.
LUXOR: „De peetvader". 14 Jr.. dag.
2.00. 8.00 uur.
REX: „Meisjes die denken dat alles
mag". 18 Jr., dag. 2.30, 7.00. 9.16 uur,
vanaf zat. 7.00, 9-15 uur; zo. 4.30. 7.00,
9.15 uur.
STUDIO: .Frenzy", 18 Jr.. dag. 2.30,
7.00, 9.15 uur; zo. ook 4.45 uur.
TRIANON: „De Inbreker" 14 Jr., dag.
2.30, 7.00, 9.16 uur; so.: 2.f5. 4.30. 7.00.
9.16 uur.
De Lakenhal Expositie Leon van den
EIJkel (tekeningen en grafiek) dag.
10 uur voorm.-5 uur nam. zo 1-5 uur
nam 22 oktober).
Tentoonstellingen
Academiegebouw: Tentoonstelling
over de Spaanse burgeroorlog (t.e.m.
3 november).
Galerie t Dulvenhuys (Rapenburg):
schilderijen Theo van Laar, tekeningen
Leon v. d. Eykel (t/m 13 oktober).
Sociëteit Burgers (Burchtsteeg 2a):
Wandkleden, textlelobjecten, schilde
rijen en aquarellen van Cllja Schep-
man, Wil Blommerde en Marijke v. d
Stoepen
LAK (Levendaal 150) Expositie
Leldse studenten kunstgeschiedenis
fotograferen. Op werkd. (t.ejn. 21 ok
tober).
Gem. Archief Expositie Pieterskerk
ma t/m vr. 912 uur voorin, en 2—5
uur nam. za. 912 uur voorm. dond.
7.3010 uur nam. (t.em. 27 oktober)
Galerie v.d. Vllst (Botermarkt);
schilderijen en aquarellen van Amp
8mit (t/m 31 oktober).
Museum voor Volkenkunde, Steenstr
1 Lelden „Pal la" zomertentoonstelllng
over zeilen ln de Stille Zuidzee ma
t.e.m za 10 uur voorm.—5 uur nam
Zon. 1-6 uur nam (t.em. 7 Januari)
Ned, Legermuseum Geopend maandag
tot en met vrijdag 9 uur voorm. 6 uur
nam zon en feestdagen 1-5 uur.
Rijksmuseum voor de geschiedenis
der natuurwetenschappen dag 10-4
uur zondag 1 -4 uur
De Lakenhal; Dag 106 uur. son-
dag 1—6 uur
Rijksmuseum van Oudheden (Ra-
rnburg 28)' Werkd 10 uur voorm tot
uur nam zond 1-6 uur nam
(Raamsteeg 2) Dlerenlevi
uur nam (T.ejn 26 okt.)
Wassenaar Kunstzaal Heuff Exposl-
.- bovendien 810
(t.ejn. 28 oktober)
Bezoekuren Ziekenhuizen
8e klasse, da-
en 18.46—19.80
Kinderafdeling dagelijks 14.45
ïo.aü uur maandag- woensdag- en
vrijdagavond 18.3019.00 uur.
Ellsabethzlekenhul8 3e klasse, dai
dage
18.46—
14.00—15 00
19.30 u 2e klasse, dagelijks van 11.30
—12.00 en van 14.00—15.00
18.45—19.30
Amstelborg 16 p Brunsbüttel nr Delf-
Dutch Sailor 15 te Rotterdam
Fiducla 11 13 m v Amsterdam nr
Burghead
Oeulborg 14 p Dungenesa nr Antwer-
Loulse Smits 16 90 m wzw Casablan
ca nr Alexandrle
Lupia 15 te Rotterdam
Markborg 15 p EFunsbüttei nr Oulu
Noordborg 15 p Brunsbüttel nr
Utrecht
Roerborg 14 60 m w Beachyhead nr
Spaarneborg 14 te Rotterdam
Trias Trader 14 te Rotterdam
GROTE VAART
A&da 16 1150 m no Mauritius nr
Kaapstad
Achillea 17 te Georgetown
Acmaea 17 25 m o Krlstlansand nr Oslo
lo
Alaakacore 17 te Boll var
Alcor 17 te Paranagua
Algorab 16 v Bah La nr Tenerlffe
Ameland 16 v Stanlow nr Ardrossan
Amnion 16 v Hoek van Holland nr
Bremen
Amatelhof 14 v Dal ren nr Mojl
Amstelland 16 p Plnlsterre nr Santos
Amstelpark 16 400 m nw Vancouver
Vancouver
Area 16 v Kin
Banggal 16 360 m s Tenerlffe nr Be-
lowan
Barendrecht 16 t Karg Island nr
Madras
Batjan 17 150 m zw Reunion ar Colom
bo
BUderdlJk 18 te New Orleans
CaOamarw 17 v Koper m Syr
Chevron Madrid 16 700 m wow Sin
gapore nr Raittanura
Ghiron 17 v Georgetown nr Parama
ribo
Cinulia 16 16 m n Port of Spain nr
Durban
Copan 16 125 m wzw Sardinië nr Na
pels
Coppenam* 16 350 m zo Bermuda nr
Monteeobay
Crania lo v Curacao nr Stanlow
Dalllft 17 300 m w Cocosell. nr Mena
Del tad recht 16 410 m zzw Horta Ba
ton nr Odessa
Diogenes 16 t Le Havre nr Willem
stad
Doelwljk 16 New Orleans nr Kaap
stad
Dordrecht 16 te Chloggla verw.
Dos 1 na 16 55 m o Muscat nr Mena
Eemhaven 16 te Antwerpen
Den Haag 16 300 m zw Camo-
eil. nr Bahrain
Formsum 16 1200 m no Markus ell
nr Japan
Oaaaterland 16 v Hamburg nr Emden
Glessenkerk 16 420 m no St Helena nr
Antwerpen
Goeree 16 60 m zzo Mosselbaal nr Til-
Gorredijk 17 te Savannah
Graveland 16 110 m zzw Kp Verd. ell.
nr Vltoria
Hagno 16 v Rotterdam nr Le Havre
Hrrcules 15 te Puerto Plata
Hollandsburcht 16 170 m w Freetown
nr Tilbury
Kaap Hoorn 16 300 m n Bermuda nr
New York
Katelysia 17 te Pta Cardon
7 te Bordeaux
Jonden nr Kin_
_l 17 te Amsterdam
Kennla 16 1020 m otn Bermuda nr
Sheilhaven
Ladon 16 300 m wzw Queesant nr Am
sterdam
Machaon 16 v Amsterdam nr Brake
Main Lloyd 16 v Bremerhaven nr
Memnon 17 1
Turks Island
Neder Rijn 17 te Hamburg
Ned Lloyd Katwijk 16 220 m Cape
Agulhas nr Kaapstad
Ned Lloyd Kembla 16 140 m zw Mon
rovia nr Rotterdam
Ned Lloyd Nile 16 vAbldJan nr Da
kar
Neptunus 17 te Curasao
Palamedes 16 te Pto Cagello
Parthenon 16 v Maracalbo nr Puerto
Phllippia 16 v Curasao nr Perz. golf
Purmr'-1-4 c"
Safocean Albany 16
Yokohama nr Mojl
Seine Lloyd 16 285 m o Belra nr Du
bai
Sepia 16 900 m no Barbados nr Port
land Maine
Spaarnekerk 16 350 m o Durban nr
Singapore
Straat Bali 16 115 m zw Sabang nr
Durban
Straat Cook 18 te Djakarta verw.
Straat Honshu 16 450 m z Oaddu Atol
nr Singapore
Straat Kobe 16 75 m W Djakarta nr
Straat Torres 16 v Zanzibar nr Dar
nr Port Sudan
Tanamo 17 te Cristobal
TJlwangi 16 te Hongkong
Toloa 16 te Golfito
Trident Amsterdam 17 tc Amsterdam
Trident Rotterdam te Cabello
Ulysses 16 v Massart nr Baltimore
Waalekerk 17 1050 m n Wake Island
Honolulu nr
Kinderafdelingen Al en B4: Dagelijks
van 14.30—18 46 uur
Endegeest, dinsdag en vrijdag 13
14.30 's zondags 1112 en 1416 uur
Eerste klasse: de gehele dag
Annakllnlek: dag 18.3014.80 en 18
—19 uur
klasse 3 dag behalve dins
dag van 19—19.45 din v 13—14 uur zat
en ton tevens van 14.30—1650 uur
kliniek kindergeneeskunde (zaal 22 23
en 24: ouders dag 10501150 14.30—
16.30 en 18.1519 uur: overige bezoe
kers maandag tot vrij 18.1519 uur.
(zaal 61 babyzaal) alleen voor ouders
dag vanaf 10.30 uur Klndereaa) keel-
neus- en oorheelkunde dag. behalve
dinsdag 18.15—19.00 uur dinsdag 13-14
uur zat en zon tevens 14.30—15.30
Gynnacologle
Gp die dag ls er geen bezoek behal
ve voor patiënten die op woensdag ge
opereerd worden. Voor deze patiënten
ls er een extra bezoekuur van 19.00
20.00 uur
De bezoektijden voor de afdeling
Verloskunde (kraamvrouwen) zijn
mogelijk tnfectlegevaar helaas niet op
bezoek komen
moeders en moeders waarvan
do echtgenoot in het buitenland
latlénten die op die dag be-
n Voor heD ls er een avond-
bezoekuur voor de echtgenoot van
19 0020.00 uur
Voor de PraematurenafdeUng gelden
dag 18 30—1845 zaterdag en zondag:
15.30—15
echtgenoten 19.0019.30 uu
deling 15.00—16.30 alleen 1
WOENSDAG
i space theatre:
Congresgebouw (Pr. W. A. Zaal).
20.15 uur: Opera Compagnla Italians
„Tosca" van Puccini
Circustheater: 20.00 uur: De Neder
landse Operastichting m.m.v. Het Ned.
Kamerorkest en Operakoor o.l.v Cor
Olthuis .La Fedeltè Premlata" van
J. Haydn
Kon. Sohouwburg: 20.15 uur: Hoofd
stad Operette „lm welssen Rxssl".
Dlligentla: i'o.l
hoop in Panama".
DONDERDAG
„Neerland®
..De mu-
Hot: 2050 uur: Open space theatre
„The Marowitz Hamlet".
Microtheater, Delft, 20.00 uur: De
or de tuin" van Edward
Stadsgehoorzaal, Lelden: 20.15
„Godspell".
Theater Pepijn: 20.30 uur: Cabaret
Gerrlt m.m.v. Cecile -
Wouter Stlps en ense
Schellenberg „Truus".
Frank Kooman 1450 uur: ,JDe i
ziekmannetjes".
Amerikaanse
sardiensneetjes
'Druk 8 sardientjes fijn en
meng er een eetlepel pindakaas
door en 2 theelepels citroen
sap. Beboter 8 dunne sneetjes
brood, verdeel het sardien-
mengsel over 4 sneetjes en leg
de andere er op. Klop een groot
ei los met 1 eetlepel melk en
een mespunt zout. Doop de bco-
kanten ln en bak ze ln een koe-
kepan ln weinig boter aan bel
de zijden goudbruin op een
niet te hoog vuur.
WINA BORN.
PANDA EN DE MEESTER-ERFGENAAM
Nadat hij zijn bezoek door de telefoon had aan-
tü, stapte Joris naar het huis van Architect Propsma
'■toar aan.
9- de enige huisbouwkundige tekenaar in dit plaatsje"
■hij. „En een eenvoudige deductie leert ons, dat logi-
hij of zijn voorganger het pand van de heer Schraap
dorpen
d moment werd de deur ontsloten en er verscheen een
beperkte afmetingen in de opening.
,Ach, meneer Schraap", jammerde deze. „Vertel me toch
niet dat de huur alweer verhoogd wordtEhm-magr u
bent meneer Schraap niet/ Ik dacht
„Uw gedachtengang was ten dele juist", antwoordde Joris
waardig. „Ik ben Achterneef Schraap. De enige erfgenaam, om
precies te zijn. Maar ik ervaar de woning van oom Hebbes
als wat beklemmend voor iemand met mijn ruime geest en
aangezien ge ongetwijfeld de tekening nog hebt, wil ik even met
u spreken over enkele doorbraken en schaalvergrotingen