Optimisme over
Vietnam algemeen
Brandt maakt het
niet gemakkelijk
STRIJD JEMENS ZAL VOORTDUREN
Russo: Zuidkoreanen moordden in Vietnam
nodigt u graag uit voor een proefrit.
:®"J
VRIJDAG 13 OKTOBER 1972
BUITENLAND
PAGINA 9
KOPENHAGEN (Reuter)
Anthony Russo, mede-beklaag
de in de zaak van de "Penta
gon Papers" in Washington,
heeft verklaard dat hij over be
wijzen beschikt dat Zuidko-
reaanse grondtroepen in Zuid-
Vietnam de inwoners van twee
dorpen om het leven hebben
gebracht.
Russo getuigde in geschrifte
voor de Internationale Commis
sie van Onderzoek naar Ameri
kaanse Oorlogsmisdaden in
Indo-China, een particuliere or
ganisatie die deze week in
Stockholm een congres houdt
onder voorzitterschap van Gun
nar Myrdal, de Zweedse minis
ter en socioloog.
Volgens Russo zijn de bewij
zen te vinden in een rapport
van de Rand Corporation dat
tot titel draagt: „Vietcong mo
tivation and moral project". In
het rapport zijn interviews met
Vietnamese gevangenen en
overlopers opgenomen, aldus
Russo. In de interviews wordt
tot in details aandacht geschon
ken aan „marteling van gevan
genen, moord op burgers, on
beperkte bombardementen op
dorpen ziekenhuizen, gebruik
van giftige chemicaliën en an
dere oorlogsgruwelen zoals het
effect van napalm en andere
wapens".
Russo verklaarde dat in het
Rand-rapport weinig staat dat
niet al algemeen bekend is. „Het
belangrijkste is dat 't allemaal al
in 1965 gebeurde en de Ameri
kaanse regering er toen al weet
van had", zei hij.
De twee dorpen zijn volgens
hem door Zuidkoreaanse gealli
eerden van de Amerikanen en
Zuidvietnamezen uitgemoord. Er
zijn geen bewijzen dat generaal
William Westmoreland, in die
tyd opperbevelhebber in Zuid-
Vietnam, de zaak onderzocht.
„Ze werd zoals gebruikelijk on
der tafel geveegd", voegde hij
eraan toe.
WASHINGTON (Reuter, AFP)
Terwijl Henry Kissinger in Was-
binston terugkeerde en Le Duc-
tho vanochtend naar Hanoi ver
trok heeft het Witte Huis een
volledig stilzwijgen bewaard over
C het resultaat van de langste ge-
U heime bespreking die de twee he
ren deze week in Parijs hebben
gevoerd. Wel blijft in Amerika de
speculatie aanhouden dat aan
zienlijke vooruitgang Is geboekt.
Een verslag van de presidentieel
adviseur over de onderhandelingen
met zijn Noordvietnamese tegenspe
ler werd gistermiddag via de radio
naar president Nixon doorgeseind
i Washington naar At
lanta vloog om een verkiezingsbij
eenkomst bij te wonen. Kissinger
had vanochtend een onderhoud met
de president om de volgende stap te
bespreken. Men acht het in Was
hington waarschijnlijk dat er nieuwe
gesprekken met Saigon zullen plaats
vinden om te bepalen of er nu reeds
aat voor het beëindigen
van de oorlog in Vietnam.
Amerikaanse regeringskringen
waarschuwen echter tegen de ver
wachtingen dat belangrijke ontwik
kelingen op komst zijn. Slechts wei
ambtenaren in het Witte Huis
(jfl en van het State Department wor-
den op de hoogte gehouden van het
Verloop van de geheime onderhan-
:°5 delingen maar er bestaat een groei
ende indruk onder regeringsfunctio-
3Hlj narissen dat de besprekingen zich
jnljhebben toegespitst op het belangrijke
punt van de toekomstige regering in
Zuid-Vietnam.
De mogelijkheid dat er verfijnde
wijzigingen zijn gekomen in de on
derhandelingsposities van beide par
tijen werd niet ontkend door woord
voerder Robert McCloskey van het
ite Department toen hij zei niet
inger bereid te zijn in het open-
dpunten van Amerika
Noord-Vietnam te herhalen,
'oensdag al had McCloskey ver-
verteld dat hij niet kon
ijzen naar voorgaande stand-
iten van één van de twee partijen
ider het risico te lopen inbreuk
maken op het als "delicaat" ge-
'alificeerde proces.
In Washington wordt druk gespe-
Jculeerd dat in Parijs aanzienlijke
vooruitgang is geboekt by het ver
kleinen van de verschillen over de
ilitieke aspetcen van een regeling
aar dat men in een impasse is ge-
iraakt over het kernpunt de eis
Van Hanoi dat de Zuidvietnamese
■j iresident Van Thieu geep deel mag
I dtmaken van een eventuele coalitie-
regering in Saigon. Hoewel het Witte
Tïluis weigerde zich uit te laten over
plannen van Henry Kissinger zal
hjj naar verwachting spoedig naar
IParys terugkeren om het streven
van Nixon te vérwezeniyken een op-
te bereiken voor de presi
dentsverkiezingen op 7 november. De
Amerikaanse president, die in de
'opiniepeilingen een enorme voor
sprong heeft op senator George Mc-
Govern, heeft overigens gezegd dat
de verkiezingen geen invloed hebben
op de vredesonderhandelingen of an
dersom.
Inmiddels heeft een vroegere
ranse vertegenwoordiger in Noord-
Vietnam, Jean Sainteny, verteld dat
hij het begin van de geheime bespre
kingen heeft georganiseerd tussen
en Le Dus-tho. Volgens
die als Franryks alge
meen vertegenwoordiger van 1954 tot
in Noord-Vietnam was, zyn de
e byeenkomsten gehouden in
ai jZÜn woning in de Franse hoofdstad.
De besprekingen begonnen omdat
Nixon en Kissinger van mening wa
ren dat de wekelykse vredesonder
handelingen in een moeras waren
.terechtgekomen. Zy gevoelden de
behoefte aan meer directe bespre
kingen die parellel zouden lopen en
hem gevraagd ze te orga
niseren. Sainteny wilde zich niet
M wagen aan speculaties over de stand
van zaken al scheen het hem toe dat
een oplossing niet meer veraf is.
I Aanvallen
Gisteren voor het vertrek van Kis
singer uit Parys hadden op de 163ste
zitting van de Paryse vredesconfe
rentie Noord-Vietnam en de "Voor
lopige Revolutionaire Regering" var
Zuid-Vietnam heftige aanvallen ge
daan op de Verenigde Staten. Maar
met het oog op het elders in Parijs
Plaatsvindende geheime overleg
overheerste toch een sfeer van
matigd optimisme. Xoean Thuy, de
leider van de Noordvietnamese déle-
gatie naar de vredesconferentie,
woonden de zitting donderdagochtend
niet by.
Vermoedeiyk was hy aanwezig by
het laatste gesprek dat Kissinger had
met Hanoi's speciale afgezant Le
Duc-tho.
STIRLING (Reuter) Koningin Elizabeth van Engeland had gisteren bescherming nodig van
de -politie toen anti-monarchistische stu denten met hun vuisten zwaaiden en haar uitscholden
tijdens een bezoek aan de universiteit van de Schotse stad Stirling.
Enige honderden studenten, van wie een deel „weg met de koningin" schreeuwde, verdrongen
zich gevaarlijk dicht rond de Britse vorstin en haar gezelschap. De politie hield de opdringerige
menigte maar nauwelijks in bedwang ter wijl de koningin, schijnbaar kalm, maar met een grim
mige uitdrukkig op haar gezicht (zie fotomet groep ies studenten praatte tijdens haar verblijft
van vier uur op de campus.
De studenten protesteerden tegen het feit dat het bezoek aan de centrale Schotse universiteit
erg veel geld kost en hadden her en der aanplakbiljetten bevestigd met de leuze „weg met de
monarchie".
De eerste moeiijkheden begonnen toen Koningin Elizabeth een plaquette onthulde buiten het
universiteitstheater waar enige honderden zingende en schreeuwende studenten een sit-in
hielden. Terwijl ze over de ccumpus liep werd de koningin begroet door kleine groepjes demon
stranten van wie er enkelen door bloembedden heemenden en over geparkeerde auto's klom
men. Toen ze het theater binnenging bonsden sommige studenten op de ramen voordat ze
door de politie werden weggehaald.
Waar andere
auto's ophouden begint
Mercedes!
Rooyakkers automobielbedrijf N.V.
Oegstgeest, Leidsestraatweg 1tel. 01710 - 5 26 43 4
N.V. L.I.A.M.
Leiden, Vondellaan 45, tel. 01710 - 4 45 45
Veel autofabrikanten werken naar
veiligheid toe. Mercedes begint
bij veiligheid. Veiligheid is voor
Mercedes het vertrekpunt. Vanuit
die gedachte is elke Mercedes
ontworpen. Vandaar dat veiligheid
voor Mercedes meer betekent dan
alleen die nimmer geëvenaarde
uitvinding van de veiligheidskooi,
die ai sinds 1959 in alle Mercedes-
modellen wordt toegepast en
voortdurend geperfectioneerd. Het
betekent ook een ongekend rem-
Mercedes-Benz JL rijplezier door veiligheid
vermogen, een perfecte weglig-
ging, een onvermoeibaar rijkomfort
en een fikse acceleratie. Het be
tekent zoveel. Kom u er van over
tuigen, hoe ple-^
zierig veilig
rijden is.
(Door onze correspondent)
DORTMUND Als Bondskanse
lier Brandt vanavond de met 13.000
partijgenoten tot de nok gevulde
Westfalenhalle in Dortmund bin
nenkomt voor een grote verkiezings
manifestatie, waarmee zijn SPD
haar partijcongres besluit, wordt
hij ontvangen met een splinternieu
we kanseliersmelodie. Componist is
Kurt Edelhagen, die de Westduit
sers in München één van hun gro
te successen bezorgde: zijn muziek
bij de intocht der Olympische gla
diatoren.
Door
Wim Timmers
Kurt Edelhagen, succesfiguur
van het Jaar, werd na "München"
onmiddellijk zowel door de CDU als
door de SPD ingehuurd en in een
week tijd beleven nu eerst in Wies-
baden zijn CDU-hymne en vervol
gens in Dortmund zijn kanseliers
melodie de première. De muziek zal
dan het enige zyn, waarin de goede
luisteraar harmonie tussen de
grote politieke partijen in de Bonds
republiek bespeurt.
Bondskanselier Brandt heeft don
derdag in een sterke, maar ook bar
lange principiële redevoering uit
eengezet waarom vanwege het
landsbelang en vanwege de sociaal
democratische principes op dit
moment onmogelijk kan worden
overgestapt naar een regering van
CDU en CSU "de politieke krachten
van gisteren" die „de politiek jaren
lang zouden blokkeren".
Deze politieke tegenstander be
landde daarbij al gauw in de hoek
waar duistere krachten samenhok
ken, "die belastingvlucht, grondspe-
culatie en subsidiezwendel bedoelen
als zij vrije-markteconomie zeggen".
Gemakkelijk maakte Brandt het
zich overigens niet. Hij probeerde
inhoud te geven aan de wat erg ge
zocht aandoende SPD-verkiezings-
slogan "verbetering van de kwali
teit des levens", verklaarde dat dit
geld zou kosten dat met andere
woorden belastingverhoging volgend
jaar onvermijdelijk zal zijn.
Brandt, die zich in de controver
se ronde de afvallige professor Karl
Schiller lange tijd nogal op de ach
tergrond had gehouden, rekende bij
deze gelegenheid met zijn vroegere
"superminister" af: "Voor mij is dit
meer een psychologisch probleem".
De Bondskanselier had namelijk bij
zichzelf de grote fout ontdekt: hij
had Schiller zowel Economische
Zaken als Financiën in handen ge
geven en de hooggeleerden bewinds
man daarmee in een positie ge
bracht die deze innerlijk niet aan
kon. De IJdelheid boekte een over
winning op de intelligentie, aldus
Brandt. Dat Schiller's plaats in
middels is ingenomen door een man.
die in deze harde verkiezingsstrijd
weet wat de SPD van hem ver
wacht, had het congres onmiddel
lijk voor Brandt's rede beleefd.
Deze man Helmut Schmidt, zorg
de, als eerste spreker, voor de ge
wenste stemming op het congres.
Wie "dè stierenek uit Beieren" kiest,
kiest volgens hem niet alleen het
onberekenbare, maar ook het on
toelaatbare. De minister nam het
grote verkiezingswoord van de CDU
over: stabiliteit. In de SPD zal sta
biliteit echter in de eerste plaata
stabiliteit van de artjeidersplaatsen
betekenen. De werknemers zijn de
bevolkingsgroep waarop de SPD
(870.000 leden en dan ook veel meer
een "ledenpartij" dan de CDU, die
er nog geen 400.000 heeft) bouwt.
Die bevolkingsgroep probeert de
SPD te mobiliseren met een élan,
congres in Wiesbaden Jaloers zal
waarop de CDU na haar tamme
zijn en waarmee ook wij Nederlan
ders naar Schmidt's oordeel blij
mogen zijn.
In de eerste tien dagen van de oor
log tussen de Arabische Republiek
(Noord-) Jemen en de Democrati
sche Volksrepubliek (Zuid-) Jemen
zijn er volgens officiële Zuidjemeni-
tische cijfers aan beide zijden twee
honderd Jemenieten gedood gewond
of gevangen genomen. Vier Zuidje-
menitische dorpen werden geplun
derd.
Door
Bryan Fynnes
Copyright
AD LD-Observer
Noord-Jemen, „het land aan de
rechterzijde" (van Syrië), het Ara
bia Felix van de ouden, ligt aan de
zuidwesthoek van Arabië en heeft
een bevolking van ongeveer vijf
miljoen. Het werd een republiek in
1962, toen de Imam werd afgezet. In
de gevechten die volgden, werd de
republikeinse kant gesteund door
Egyptische troepen, terwijl royalisti
sche stammen hulp ontvingen van
het aangrenzende koninkrijk Saoe-
di- Arabië.
Zuid-Jemen is gevormd door de
staat Aden en zeventien sultanaten
en emiraten van de vroegere Fede
ratie van Zuid-Arabië. Na 129 Jaar
Brits bewind is in 1967 de republiek
Zuid-Jemen gesticht.
Kunstmatig
Alleen de kunstmatige lijnen, die op
een kaart zijn getrokken kunnen
aanduiden, waar de grens tussen
beide Jemens ligt. In het grensge
bied liggen tussen zwarte vulkaan-
toppen velden met sorgrum of
gierst, thans rijp om te oogsten.
De sporen van de strijd zyn, ge
meten naar de moderne oorlogvoe
ring, gerüig: enkele granaattrech
ters in een stenen grenspost, bloed
vlekken op een moskee en inslagen
van geweerkogels in fraai gedeco
reerde muren.
Jemenitische architecten hebben
traditioneel defensie en versiering
weten te combineren bij de bouw
van hun hoge gebouwen.
In een streek waar de vendetta
(bloedwraak) tussen stammen maar
niet wü verdwijnen hebben dergelij
ke gebeurtenissen echter een boven
matig grote betekenis. De plaatselij
ke Zuid jemenitische commandant
liet zeven Noordjemenitische identi
teitskaarten zien, die bij de aanval
waren buitgemaakt. Zij dienden als
bewijs, dat de regering van Noord-
Jemen in Sanaa verbannen feodale
heersers uit Zuid-Jemen onder
steunt. Zij zouden volgens de rege
ring van Zuid-Jemen bewapend en
getraind worden door Saoedi- Ara
bië in kampen in Noord-Jemen.
Andere groepen zouden klaar staan
om via onbewoond gebied uit Saoe
di-Arabië een inval in Zuid-Jemen
te doen.
Dorpsbewoners riepen leuzen: „Eén
Jemen". „Jemen is een vulkaan ter
verdediging van zijn revolutie". Het
was een gedisciplineerde betuiging
van steun aan de regering in Aden,
de hoofdstad van Zuid-Jemen.
„Deze huurlingen, die uit Noord-Je
men aanvallen doen, zijn geen ech
te vluchtelingen. Het zijn vroegere
werktuigen van Engeland die hier
hun voorrechten hebben verloren",
zo zei Ali Nasser Mohammed, de
32-jarige premier van Zuid-Jemen
met kalme stem tegen mij. „Enge-
j land maakte gebruik van twisten
tussen stammen en van de behou
dende stammenmentaliteit om onze
onafhankelijkheid te kunnen uit-
over vijf jaar zal uitzien. Daar wor
den, zoals bekend, ook de Indiërs
verdreven. Wel is Aden erin ge
slaagd energieke en kwieke Jeme
nieten aan te trekken.
Zuid-Jemen krijgt zijn wapens van
de Sow jet-Unie en medische hulp
van China. Het voert een militante
buitenlandse politiek en ondersteunt
alle Arabische revoluties, met inbe
grip van de kruistocht van de Pa
lestijnse „fedajien".
Dialogt
stellen. Thans bezigt het Noorden
dezelfde methodes".
Het huidige conflict geworteld in de
wederzijdse vrees dat het ene regi
me erop uit is het andere te ver
nietigen. Zuid-Jemen is in veel op
zichten een onnatuurlijke eenheid,
gevormd als het is door een samen
voeging van de vroeger Britse ha
ven Aden en de kolonie van die
naam met haar uitgestrekt groten
deels uit woestijn bestaand achter
land, dat de Britten nooit hebben
willen koloniseren. Evenmin hebben
zij iets gedaan tegen de armoede,
die haar oorzaak vindt in het feit
dat slechts één procent van het
land voor landbouw geschikt is.
Toen de Britten in 1967 uit Aden
verdwenen en in hetzelfde Jaar het
Suezkanaal werd gesloten verloor
Aden, eens de vierde bunkerhaven
in grootte van de wereld, vijfzesde
van zijn inkomen onder invloed van
deze economische tegenslag werd het
regerende Nationale Bevrijdings
front fel nationalistisch. Systema
tisch werd de grotendeels Indiase
middenklasse, die de Britse interna
tionale handelseconomie ten dienste
had gestaan, eruitgegooid.
De economische gevolgen waren
ruïneus. Aden wordt nu vergeleken
met Oeganda zoals dat er wellicht
en
President Nasser van Egypte zei mij
indertijd: „Er bestaat geen verschü
tussen Jemenieten uit Aden of Sa
naa. Wij kunnen het regime in Sa-
naë, niet tegen zijn eigen mei
verdedigen. Maar onze problemen
kunnen worden opgelost door dialo
gen en door vreedzaam naast elkaar
bestaan. Wij exporteren geen r
luties".
In Zuid-Jemen hebben 18 maanden
na de revolutie de meest extreme
elementen van het Nationale Be
vrijdingsfront hun rivalen weggezui
verd. zy moedigden 'n serie „boeren
opstanden" aan, waarby het mees
te land nabij Aden door plaatselijke
groepen, die met vorken en zeisen
waren bewapend, werd bezet en
verdeeld onder de boerenarbeiders.
Pogingen daarna om deze kleine
stukken land te collectiviseren heb
ben slechts plaatselijk succes gehad,
maar de golf van boerenopstanden
heeft zich nu uitgebreid naar de
oostelijke provincies van Wadie Ha-
dramoeth, het laatste gebied waar
het Nationale Bevrijdingsfront zijn
macht nog moet consolideren.
Om de financiële ruine te voorko
men, die critici hadden voorspeld
heeft het regime van de zomer
larissen ingekort tot 80 procent
zodat een ambtenaar aan de top
maandelijks niet meer dan 320 gul
den mee naar huis neemt. Verder
werd alle verhuurde eigendom ge
nationaliseerd. Theoretisch komt
men hierdoor tegemoet aan het
verlies van inkomsten, maar op
korte termijn zal de maatregel toch
vooral dienen om de schatkist in
staat te stellen een hele hoop ach
terstallige huur te innen, die nooit
betaald was aan grondbezitters, die
het land hadden verlaten.
Drukkend
Deze maatregelen kunnen drukkend
lyken, maar de gewone Zuid-Je-
menieten die altijd arm zijn ge
weest en nooit burgerlijke vrijheden
hebben gekend, hebben nu tenmin
ste het gevoel dat hun leiders ach
ter hen staan.
Salem Roby Ali president van
Zuid-Jemen is met 37 Jaar het oud
ste lid van de regering uit het Na
tionale Bevrijdingsfront de andere
ministers zijn omtrent dertig Roby
Ali bekend als „de Voorzitter"
houdt er een sobere levensstijl op
na, met lange werkdagen. Onver
wacht verschijnt hij in arbeiders
restaurants. Zijn moeder, die wedu
we is woont nog in de tent waar
haar zoons zijn geboren.
Er bestaat verder een alomtegen
woordig legioen, gewapend met no
titieboekjes. Het symboliseert het
streven naar precisi, dat bij het
„wetenschappelijk socialisme" hoort.
De nieuwste instellingen zijn de
vormeloze arbeidersraden een
soort economische Rode Gardisten
die overal in het land ten tonele
zijn verschenen. Deze instellingen
kunnen een tegenwicht vormen, te
gen contrarevolutionaire krachten
in het leger het voornaamste steun
punt tot dusverre van het regime.
Uit het verlangen om het leger een
nieuwe oriëntatie te geven heeft de
Voorzitter de stichting «bevorderd
van twee grote Rode Ster-scholen
waar honderden kinderen van Be-
doeienen tussen de 5 en de 16 huis
vesting krijgen en onder auspieën
van het leger worden opgevoed.
De „Chinese" vleugel van het Na
tionale Bevrijdingsfront houdt zich,
naar men meent, vooral bezig met
de interne ontwikkelingen en ls
minder dan het leger bezorgd over
agressie van buitenaf, en dientenge
volge minder geïnteresseerd in om
verwerping van het Noordjemeniti
sche regime.
Het land is nog lang geen regeerba-
re eenheid. Het heeft geweldige
problemen, zoals de behoefte aan
plaatselijke onderwijskrachten en
artsen die de plaatsen van Algerij
nen, Egyptenaren en Irakezen in de
met geld uit Koeweit gebouwde
scholen en klinieken zouden kunnen
overnemen.
De missie van de Arabische Liga is
een poging om een potentieel ge
vaarlijk territoriaal en Ideologisch
conflicht te doen afkoelen. Er be
staat echter geen eensgezindheid
over; het rijke conservatieve Saoe-
di-Arabië is tegen de missie en ko
lonel Gaddafi van Libië heeft on
langs zijn sympathie gewijzigd en
asiel verleend aan dissidente lucht-
piraten uit Zuid-Jemen. Algerije en
Irak zullen daarentegen Zuid-Jemen
steunen.
Het lijkt wel zeker, dat ln de ko
mende weken de strijd tussen
Noord-Jemen en zijn linkse zuider
buur zal voortduren en misschien
zelfs zal toenemen. De vastenperio
de van de maand Ramadan is be
gonnen en dat is een tyd van ex
treme houdingen, waarin vonken in
Arabië passies van vuur kunnen
doen ontsteken.