Agricola-expositie in
Leids
museum
WASSENAARSË
BELASTINGEN
WEER OMHOOI
Kritiek op de commissi*
maatschappelijk welzijn
CORRESPONDENT
Mijnbouwwerktuigen uit middeleeuwen
Vernieuwing riolering
vraagt 1,5 miljoen
Voorschotenaar spani
kort geding aan over
toelating van student
Aannemer knoeit
met rekeningen
LEIDSCH
DAGBLAD
GG-Voorschoten financieel niet te
verwezenlijken
24) Kwartet Bob Agerbeek
ZATERDAG
De Vink Dansen 9 uur
8 Breeatraat 19 Sociëteit Twentwei
SS
LEIDEN Mijnbouw en metal-
nrgle zijn het onderwerp van de
Agricola-tentoonstelling die van 17
oktober tot maandag zes november
dagelijks van 10.00—16.00 uur ln
het Rijksmuseum voor de Geschie
denis van de Natuurwetenschappen
(Steenstraat la) wordt gehouden.
In de zestiende eeuw, toen ook de
boekdrukkunst stevig in haar
schoenen stond, werden grote ver
zamelwerken geschreven, die een
grote verspreiding en populariteit
konden verwerven. Op het gebied
van kruidkunde, anatomie, chemie
en techniek ontstonden goede wer-
AgricoLa, eigenlijk George
Bauer geheten, werd op 24
maart 1494 in Sachs en g ébo
ren en stierf op 21 novem
ber 1555 in Chemnitz, tegen
woordig Karl Marxstadt in
Oost-Duitsland.
Hij studeerde filosofie in
Leipzig en medicijnen en
chemie onder meer in Bo
logna en Padua. Zijn vesti
ging in Joachimstal als
stadsarts kan gezien worden
in het licht van zijn belang
stelling voor de delfstoffen.
In 1533 verhuisde hij naar
Chemnitz, werd vele malen
tot burgemeester benoemd,
maar helaas in 1552 door
godsdiensttwisten van amb
ten en bezit beroofd.
Agricola stelde zich ten
doel geneesmiddelen, van
minerale en metallieke aard,
slechts bij name bekend uit
de Griekse en Romeinse lite
ratuur, terug te vinden. Zijn
werk is ten slotte een geheel
praktische handleiding ge-
wcfrden voor mijnbouwkunde
en metallurgie en is neerge
legd in zijn hoofdwerk „De
Re Metallica", dat na zijn
dood uitkwam (1556 in het
Latijn en 1557 in het Duits).
Het geeft een helder en vol
ledig beeld van de stand der
techniek in zijn tijd.
Zo beschrijft Agricola im
„De Re Metallica" verschei
dene soorten ovens waarin
proeven worden gedaan en
de daarvoor benodigde ge
reedschappen. Hij behandelt
eveneens de afscheiding van
metalen uit ertsen door
smélten. De ertsen zijn reeds
door het voorbereidende
roosteren, verpulveren en
wassen vocé een deel van
hun vermengingen gezuiverd,
maar om de juiste metalen te
winnen moest het smelten
worden uitgevonden. Hij te
kent en beschrijft de smelt
oven uitvoerig en heeft daar
mee zijn tijd en de eeuwen
na hem n waardevoUe dienst
bewezen; men kon zich
steeds naar zijn betrouwbare
en nauwkeurige beschrijvin
gen richtenzonder gevaar te
lopen voor explosies of on
nodige investeringen. Agri
cola past de smeltkunst la
ter ook op afzonderlijke ert
sen toe. en wél op goud, zil
ver, koper, lood, ijzer en
kwikzilver.
ken, die vastlegden wat door over
levering bekend was en door eigen
kritisch onderzoek was getoetst. Het
Jaar 1555 is in onze vaderlandse ge
schiedenis bekend als het Jaar dat
Karei V afstand deed van zijn
kroon ten behoeve van zijn zoon
Philips n en markeert een tijdperk,
waar onze tachtig Jarige oorlog nog
moest beginnen, om van de Gouden
Eeuw nog niet eens te spreken.
In 1555 stierf in Bohemen, op 61-
Jarige leeftijd Georg Agricola
eigenlijk heette hij Bauer die be
roemd is geworden als schrijver van
een boek genoemd "De Re Metalli
ca" (uitgegeven na zijn dood in het
Latijn 1556 en in het Duits 1557).
Bedoeld om de Jeugd op te wekken
tot de natuurstudie schrijft de
auteur zelf is heel lang een be
langrijk naslagwerk geweest op het
gebied van mijnbouwkunde en me-
talurgie. Voor de vraag: wat wist en
kon men op dit gebied rond het Jaar
1555, nog een belangrijk naslagwerk.
Waar het niet voor ieder even ge
makkelijk is deze antwoorden uit de
literatuur op te diepen, zelfs al is
zo'n boek als De Re Metallica met
een schat van afbeeldingen ver
rijkt, daar is het een grootse ge
dachte geweest enige van de door
Agricola afgebeelde toestellen op
schaal te reconstrueren en te expo
seren. Dit is gebeurd in het Tech
nisch Museum te Praag. Een aan
tal van deze modellen zullen de ko
mende weken te zien zijn in Leiden.
Nu zal aan velen duidelijk kun
nen worden hoeveel vakmanschap
en vernuft er stak in al die techni
sche hulpmiddelen van metallurgie
en mijnbouw. Het zijn ook vooral
die toestellen, die zich in een bij
zondere populariteit hebben mogen
verheugen. Met allerlei onderge
schikte variëteiten en verbeteringen
hebben de meeste van de tentoon
gestelde werktuigen en ovens zich
weten te handhaven van de middel
eeuwen af tot de negentiende eeuw,
toen zoals gezegd alles wijken
moest voor een geheel nieuwe tech
nologische aanpak.
kerk Zevendedags-
adventisten bijbelstudie IX) uur voorm.
P F Scl^akzolder" (Morsweg 114) Leldse
eugdschaaksociëteit 25.30 uur nam.
Bij molen De Valk Postaegelmarkt
Oegstgeest
ha'i dag. 10
St. Agnesgebouw Eijmerspoelstraat
3) Open hof bisdom Rotterdam 2.on
ZONDAG
Tuur l.
Middelweg 19c Leids Poppentheater
Ant Olughuls Sansen 8-11 uu
Breestraat 19 Sociëteit
wel (voor kamerbewoners en alleen-
ien) 9-12 uur nam
Geversstraat 65So-
'"Gaatje van
Warmond
heeft nieuwe
stuurman
WARMOND —Het Warmondse
regenboogzeiljacht "Caatje van
Warmond" heeft een nieuwe stuur
man gekregen: Mac. Berend uit
Voorschoten. Hij volgt Gé Blesot uit
Oegstgeest op, die de afgelopen pe
riode de Warmondse kleuren met
succes verdedigde. Het schip
is eigendom van het Warmonds
Syndicaat, 'n tiental particulieren
die Warmond een eigen plaats in
de Watersportwereld willen geven.
Deze groep kiest om de drie jaar
een nieuwe stuurman.
ZÜv&rsmeltoven, geschikt voor 40 kg zilvererts. Tot de 19de
eeuw ongeveer .ongewijzigd in gébruik.
WASSENAAR Anderhalf mil
joen gulden heeft Wassenaar nodig
om een deel van het rioleringsnet,
dat in zeer slechte toestand ver
keert, weer in orde te brengen.
Kleine instortingen, die gevaar
voor het verkeer opleverden, deden
al het ergste vermoeden. Bij onder
zoek bleek, dat over ertkele kilome
ters lengte (het gehele rioolnet met
82 km) het beton geheel verzeept
is en als los zand aan elkaar hangt.
De voegen tussen de buizen verto
nen zulke kieren, dat het rioolwa
ter de grond in loopt.
In zeven jaar zal Wassenaar aan
de onfrisse toestand een einde ma-
WARMOND Na de oorlog
kwam de heer F. Maximiak als
Pools "gastarbeider" bij de NV Pa-
dox in Warmond in dienst. Hij hield
het daar 25 jaar uit. Gisteren werd
de Jubilaris samen met zijn echtge
note gehuldigd. De heer Van Drie,
directeur van het bedrijf overhan
digde de zilveren-medewerker de
gebruikelijke enveloppe met inhoud
en een scheerapparaat. De heer
Van de Zeeuw bood de heer Maxi
miak het getuigschrift van de
Maatschappij voor Nijverheid en
Handel aan. Namens de personeels
vereniging overhandigde de heer
Bekkering bloemen.
ZOETERWOUDE De Zoeterwoudenaar rrvr. J. A. N. Patijn (33) is met ingang van 1 november
benoemd tot burgemeester van Dodewaard. De heer Patijn is plaatsvervangend secretaris van
de raad van advies voor ruimtelijke ordening. Hij is Nederlands Hervormd en lid van de PvdA.
Op de foto van links naar rechtsmemo uw Patijn met zoon Gijs (5 jaar), de heer Patijn met op
schoot de 2Vz-jarige Charlotte.
ken. Een kilometer vervanging
komt buiten de kosten van herbe
strating op een kwart miljoen. Dc
Achterweg staat bovenaan het lijst
je en voorts: 1973 Schoolstraat er
omgeving, deel Lange Kerkdam
1974 Herenweg, Tuinpad; 1975 de
Windlustweg en omgeving; 1976
Bloemcamplaan en omgeving, 1977
Groot Hoefijzerlaan en omgeving:
1978 Deyleroord.
alleensta&n.-
65) So-
al-
staanden)
ciëteit voor kamerbewoners en alleen
staanden 1 uur voorm.-2 uur nam. er
-12 uur nam.
Leiderdorp Wllhelmlnaetraat 10)
Gespreksavond Baha'i 8.15
Rij nliandslyoeum (Apollolaan
em. voor oorspronkelijk christen<
afd. Oegstgeest, Spr. evang. N. i
-ugge 7.30 uur nam.
Hogewoerd 175 Jehova getuigen
Vestestraat 39/49 Jehova getuigen 10
Oude Rijn 3 Pinkstergemeente spr.
dhr. The Sian King 3 uur nam.
Doktersdiensten
den Tot zaterdagmorgen tien
raadplege men de eigen huisarts,
daarna tot zondagnacht twaalf uur ul
sluitend voor spoedgevallen de dok-
Bruyne-Fonteln,
fendreef 27 Leiderdorp tel 31463, b.g.g.
54500).
Voorschoten Dokter F. Swen, Veur-
seweg 20 tel 2356) wijkverpleging Ge
9a Lelden tel 34112.
Warmond Dokter F. Walen
kamp, Dorpsstraat 45, telef. 2220
(wijkzuster S. Posbhuma, Kager-
plein 308 Sassenheim. Tel. 11463).
AMSTERDAM (ANP) Heeft een
universiteit het recht de toelating
van een student tot een volgeboekte
studierichting te weigeren, zonder
dat daarvoor een numerus fixus is
afgekondigd, of is zij verplicht hem
op te nemen?.
Over dit probleem handelt donder
dagmorgen (om 10.15 uur) een kort
geding voor de president van de Am
sterdamse rechtbank, mr. U. Sthee-
man. Het geding is door de Voor
schotenaar G. P. van Zijp aange
spannen voor zijn 19-jarige zoon te-*
gen de universiteit van Amsterdam.
De heer van Zijp eist dat, op straffe
van 1000 gulden per dag, zijn zoon
wordt toegelaten tot de faculteit
tandheelkunde van de universiteit.
Deze faculteit tandheelkunde is de
enige in Nederland waarvoor geen
studentenstop geldt. Nadat Joha;
van Zijp in augustus voor
melding aan de Utrechtse univi
teit was uitgeloot, richtte hij
met vele andere uitgelaten aa;
mende studenten tot Amsterdam;
Daar beschikte men over 90 si .m,
plaatsen, waarvan er 59 toekwj
aan de directe aanmelders en d
resterende werden verdeeld ovdve
uitgelote kandidaten in volgorde pr
hun lotnummer. Van Zijp viel e
ten. 161
In haar verweer zal de univers
zich op overmacht beroepen. Bi) e
normale gang van zaken zou
doende studieplaatsen hebben gef
maar door de stop aan de aier
universiteiten is Amsterdam Ml
een abnormaal hoog studenten: Z'i
bod gesteld.
Apothekers
De avond- nacht- en zondagsdienst
wordt waargenomen door apo
theek Reyst Steenstraat 35 en apo-
hiteek Voorschoten Leiidseweg 66.
XJS-dienst
SOS-Telefonische Hulpdienst ni
(01710)25202 Vooi alle die ln moei
lijkheden verkeren bereikbaar elke
werkdag van acht uur om tot acht
doorlopend ln Oef weekeinde
n vrtldag
Release
Hulpverleningsdienst Relaese: Nleu-
e Rijn 20a, tel. 24555 Maandag t.m.
vrijdag 20-22 uur; dinsdag t.m. don
derdag ook 15-18 i
Gezinsverzorging
Aanvragen hulp bejaarden en lang
durig zieken en gezinsverzorging Mors
singel 8 tel. 24800 9-10 uur voorm
De collecte van het Prinses Bea-
trixfonds in Valkenburg bracht een
bedrag op van f 479.49.
WASSENAAR Vergeleken bij
vorig jaar lijkt het tekort op de
Wassen a arse begroting van bijna
490.000 gulden nog mee te vallen.
Want het was toen 281.000 gulden
hoger. Maar bij de beoordeling
van het bedrag mag niet worden
vergeten, dat inmiddels de plaatse
lijke belastingen een half miljoen
meer opbrachten.
Een beroep op de saMi-reserve is
niet meer mogelijk, want per 1
januari is de bodem van die spaar
pot bereikt, de nieuwe begroting
heeft wel een post "onvoorzien",
van 720.000 gulden zodat in theorie
het tekort kan worden weggewerkt
maar B. en W. achten dit struisvo
gelpolitiek. Door stijging v
pitaalslasten en ervaring met
mingen is het waarschijnlijk ds
post "onvoorzien" hard nodig
zijn.
Verhoging van de plaatselijke"
lastingen biedt de enige kans;
raad zal in de eerste plaats w: iel
voorgesteld straatbelasting te vijled
gen met 6% voor bebouwde
voor onbebouwde eigendomfcm
Deze belasting kan niet meer
der worden verhoogd. Een ve m
ging van de riool-reinigingsrec ie
acht het college noodzakelijk;
1973 kan het tekort dan nog
den gedekt.
VOORSCHOTEN Bij de Voor-
schotense familie-vete was het er
uiteindelijk fors toe gegaan. Een
54-jarige aannemer werd bij de ge
beurtenissen door zijn tegenstan
ders tegen de grond geslagen. De
man liep hierdoor vrij ernstig letsel
op en is niet in staat zijn werk be
hoorlijk te doen. De zaak had te
maken met financiële onenigheden
waarbij de aannemer danig tekort
zou zijn gedaan.
ADVERTENTIE
De redactie van het LEIDSCH DAGBLAD zoekt
voor Zoeterwoude-Dorp een:
(het mag ook een zij zijn).
Zijn/haar taak zal ondermeer bestaan uit het bij
wonen van de raadsvergaderingen, contact onder
houden met verenigingen en het signaleren van
activiteiten in de Zoeterwoudse gemeenschap.
Sollicitaties kunnen worden gericht aan de hoofd
redactie van het Leidsch Dagblad, Witte Singel 1,
Leiden, telefoon 0171025041.
?üi.wa
Het liep stevig in de bedrag^
toen de aannemer als gevolg
dat alles in financiële
den geraakte, zou hij vaisnei "J
geschrifte hebben gepleegd ,doo
keningen en kwitanties te
sen, hetgeen tot gevolg had,
belasting werd bedrogen.
In verband met deze knoi"
stond de aannemer voor de 1
politierechter. Hij bekende d
ten, maar beriep zich op zijn
'lij kh eden.
Daarin zag de Officier aanle
met een milde eis te volstaai
boete.
De verdediger, mr. W. M. A.
man gaf toe dat verdachte
wat heeft geknoeid, hoewel dat
telijk overbodig was en verd
er niets aan heeft verdiend,
rechter vond het gepleegde fel
van ernstige aard, doch wilde
zien de omstandigheden vol
met f 100 boete en voorwaan
vier weken
proeftijd van een jaar.
LEIDERDORP De nieuwe
missie Beroep- en bezwaarschii
vergadert voor het eerst op
dag 16 oktober om kwart over
's avonds in het gemeentehuis.
Na de installatierede door b
meester Van der Have, begin
commissie meteen met de belu
ling van een beroepschrift vai
heer Van der Pluym, over de
braak van een tuinmuurtje
VOORSCHOTEN Een lid van de
Voorschotense commissie voor maat
schappelijk welzijn vroeg wethouder
Pels: "Wat is nou eigenlijk maat
schappelijk welzijn. Kunt u ons ver
tellen waar onze taak begint en waar
deze eindigt?"
Wethouder Pels deelde mee dat
maatschappelijk welzijn alle hande
lingen betreffen, maar dat de com
missie zich uitsluitend bezig moet
houden met bepaalde onderdelen
van het welzijn. KVP-er Marcelis
vond het maar matig dat de commis
sie nog steeds geen kans ziet iets af
te ronden. VVD-er Van Dalen vroeg
de wethouder over de stand van za
ken met betrekking tot de werkgroep
Samenlevenlngopbouw: "We hebben
eenmaal een kreet zien hangen "Is
Voorschoten a-soclaal daarna hoor
den we nooit meer iets. De wethou
der deelde mee dat spoedig een rap
port van die werkgroep verwacht
kan worden. Van Dalen meende dat
deze werkgroep volkomen uit het ge
zichtsveld van de gemeenteraad is
gekomen. Straks komt een rapport
uit, helemaal afgerond en de raad
kan er niets meer aan doen. Ook Ita-
lianer (P.vxLA.) had liever tussen
tijdse rapporten gezien, dan een toe
gezegd rapport dat alles zou moeten
omvatten. Het leek hem voor deze
tijd weinig zinvol.
Langdurig overlegde de commissie
over de verhogingen van eerste hulp
verleningsgelden. Enige commissie
leden maakten bezwaar tegen de
prijs welke een ambulancewagen re
kent. Wethouder Pels verloor tenslot
te zijn geduld en stelde dat het ei
genlijk een schande is de tarieven
van het ambulance-vervoer te
tiseren indien er met weinig ven
van zaken gesproken wordt, ff
rieven worden streeksgewijze
gesteld, ambulance-wagens zij
laatste tijd een soort rijdende
huizen geworden en dat kost nu
maal geld.
Een gemeentelijke geneest
dienst in Voorschoten is finas
niet haalbaar. Wil Voorschotent
ze richting iets gaan doen dat
contact gezocht moeten worden
omliggende gemeenten.