Agricola-expositie in Leids museum WASSENAARSË BELASTINGEN WEER OMHOOI Kritiek op de commissi* maatschappelijk welzijn CORRESPONDENT Mijnbouwwerktuigen uit middeleeuwen Vernieuwing riolering vraagt 1,5 miljoen Voorschotenaar spani kort geding aan over toelating van student Aannemer knoeit met rekeningen LEIDSCH DAGBLAD GG-Voorschoten financieel niet te verwezenlijken 24) Kwartet Bob Agerbeek ZATERDAG De Vink Dansen 9 uur 8 Breeatraat 19 Sociëteit Twentwei SS LEIDEN Mijnbouw en metal- nrgle zijn het onderwerp van de Agricola-tentoonstelling die van 17 oktober tot maandag zes november dagelijks van 10.00—16.00 uur ln het Rijksmuseum voor de Geschie denis van de Natuurwetenschappen (Steenstraat la) wordt gehouden. In de zestiende eeuw, toen ook de boekdrukkunst stevig in haar schoenen stond, werden grote ver zamelwerken geschreven, die een grote verspreiding en populariteit konden verwerven. Op het gebied van kruidkunde, anatomie, chemie en techniek ontstonden goede wer- AgricoLa, eigenlijk George Bauer geheten, werd op 24 maart 1494 in Sachs en g ébo ren en stierf op 21 novem ber 1555 in Chemnitz, tegen woordig Karl Marxstadt in Oost-Duitsland. Hij studeerde filosofie in Leipzig en medicijnen en chemie onder meer in Bo logna en Padua. Zijn vesti ging in Joachimstal als stadsarts kan gezien worden in het licht van zijn belang stelling voor de delfstoffen. In 1533 verhuisde hij naar Chemnitz, werd vele malen tot burgemeester benoemd, maar helaas in 1552 door godsdiensttwisten van amb ten en bezit beroofd. Agricola stelde zich ten doel geneesmiddelen, van minerale en metallieke aard, slechts bij name bekend uit de Griekse en Romeinse lite ratuur, terug te vinden. Zijn werk is ten slotte een geheel praktische handleiding ge- wcfrden voor mijnbouwkunde en metallurgie en is neerge legd in zijn hoofdwerk „De Re Metallica", dat na zijn dood uitkwam (1556 in het Latijn en 1557 in het Duits). Het geeft een helder en vol ledig beeld van de stand der techniek in zijn tijd. Zo beschrijft Agricola im „De Re Metallica" verschei dene soorten ovens waarin proeven worden gedaan en de daarvoor benodigde ge reedschappen. Hij behandelt eveneens de afscheiding van metalen uit ertsen door smélten. De ertsen zijn reeds door het voorbereidende roosteren, verpulveren en wassen vocé een deel van hun vermengingen gezuiverd, maar om de juiste metalen te winnen moest het smelten worden uitgevonden. Hij te kent en beschrijft de smelt oven uitvoerig en heeft daar mee zijn tijd en de eeuwen na hem n waardevoUe dienst bewezen; men kon zich steeds naar zijn betrouwbare en nauwkeurige beschrijvin gen richtenzonder gevaar te lopen voor explosies of on nodige investeringen. Agri cola past de smeltkunst la ter ook op afzonderlijke ert sen toe. en wél op goud, zil ver, koper, lood, ijzer en kwikzilver. ken, die vastlegden wat door over levering bekend was en door eigen kritisch onderzoek was getoetst. Het Jaar 1555 is in onze vaderlandse ge schiedenis bekend als het Jaar dat Karei V afstand deed van zijn kroon ten behoeve van zijn zoon Philips n en markeert een tijdperk, waar onze tachtig Jarige oorlog nog moest beginnen, om van de Gouden Eeuw nog niet eens te spreken. In 1555 stierf in Bohemen, op 61- Jarige leeftijd Georg Agricola eigenlijk heette hij Bauer die be roemd is geworden als schrijver van een boek genoemd "De Re Metalli ca" (uitgegeven na zijn dood in het Latijn 1556 en in het Duits 1557). Bedoeld om de Jeugd op te wekken tot de natuurstudie schrijft de auteur zelf is heel lang een be langrijk naslagwerk geweest op het gebied van mijnbouwkunde en me- talurgie. Voor de vraag: wat wist en kon men op dit gebied rond het Jaar 1555, nog een belangrijk naslagwerk. Waar het niet voor ieder even ge makkelijk is deze antwoorden uit de literatuur op te diepen, zelfs al is zo'n boek als De Re Metallica met een schat van afbeeldingen ver rijkt, daar is het een grootse ge dachte geweest enige van de door Agricola afgebeelde toestellen op schaal te reconstrueren en te expo seren. Dit is gebeurd in het Tech nisch Museum te Praag. Een aan tal van deze modellen zullen de ko mende weken te zien zijn in Leiden. Nu zal aan velen duidelijk kun nen worden hoeveel vakmanschap en vernuft er stak in al die techni sche hulpmiddelen van metallurgie en mijnbouw. Het zijn ook vooral die toestellen, die zich in een bij zondere populariteit hebben mogen verheugen. Met allerlei onderge schikte variëteiten en verbeteringen hebben de meeste van de tentoon gestelde werktuigen en ovens zich weten te handhaven van de middel eeuwen af tot de negentiende eeuw, toen zoals gezegd alles wijken moest voor een geheel nieuwe tech nologische aanpak. kerk Zevendedags- adventisten bijbelstudie IX) uur voorm. P F Scl^akzolder" (Morsweg 114) Leldse eugdschaaksociëteit 25.30 uur nam. Bij molen De Valk Postaegelmarkt Oegstgeest ha'i dag. 10 St. Agnesgebouw Eijmerspoelstraat 3) Open hof bisdom Rotterdam 2.on ZONDAG Tuur l. Middelweg 19c Leids Poppentheater Ant Olughuls Sansen 8-11 uu Breestraat 19 Sociëteit wel (voor kamerbewoners en alleen- ien) 9-12 uur nam Geversstraat 65So- '"Gaatje van Warmond heeft nieuwe stuurman WARMOND —Het Warmondse regenboogzeiljacht "Caatje van Warmond" heeft een nieuwe stuur man gekregen: Mac. Berend uit Voorschoten. Hij volgt Gé Blesot uit Oegstgeest op, die de afgelopen pe riode de Warmondse kleuren met succes verdedigde. Het schip is eigendom van het Warmonds Syndicaat, 'n tiental particulieren die Warmond een eigen plaats in de Watersportwereld willen geven. Deze groep kiest om de drie jaar een nieuwe stuurman. ZÜv&rsmeltoven, geschikt voor 40 kg zilvererts. Tot de 19de eeuw ongeveer .ongewijzigd in gébruik. WASSENAAR Anderhalf mil joen gulden heeft Wassenaar nodig om een deel van het rioleringsnet, dat in zeer slechte toestand ver keert, weer in orde te brengen. Kleine instortingen, die gevaar voor het verkeer opleverden, deden al het ergste vermoeden. Bij onder zoek bleek, dat over ertkele kilome ters lengte (het gehele rioolnet met 82 km) het beton geheel verzeept is en als los zand aan elkaar hangt. De voegen tussen de buizen verto nen zulke kieren, dat het rioolwa ter de grond in loopt. In zeven jaar zal Wassenaar aan de onfrisse toestand een einde ma- WARMOND Na de oorlog kwam de heer F. Maximiak als Pools "gastarbeider" bij de NV Pa- dox in Warmond in dienst. Hij hield het daar 25 jaar uit. Gisteren werd de Jubilaris samen met zijn echtge note gehuldigd. De heer Van Drie, directeur van het bedrijf overhan digde de zilveren-medewerker de gebruikelijke enveloppe met inhoud en een scheerapparaat. De heer Van de Zeeuw bood de heer Maxi miak het getuigschrift van de Maatschappij voor Nijverheid en Handel aan. Namens de personeels vereniging overhandigde de heer Bekkering bloemen. ZOETERWOUDE De Zoeterwoudenaar rrvr. J. A. N. Patijn (33) is met ingang van 1 november benoemd tot burgemeester van Dodewaard. De heer Patijn is plaatsvervangend secretaris van de raad van advies voor ruimtelijke ordening. Hij is Nederlands Hervormd en lid van de PvdA. Op de foto van links naar rechtsmemo uw Patijn met zoon Gijs (5 jaar), de heer Patijn met op schoot de 2Vz-jarige Charlotte. ken. Een kilometer vervanging komt buiten de kosten van herbe strating op een kwart miljoen. Dc Achterweg staat bovenaan het lijst je en voorts: 1973 Schoolstraat er omgeving, deel Lange Kerkdam 1974 Herenweg, Tuinpad; 1975 de Windlustweg en omgeving; 1976 Bloemcamplaan en omgeving, 1977 Groot Hoefijzerlaan en omgeving: 1978 Deyleroord. alleensta&n.- 65) So- al- staanden) ciëteit voor kamerbewoners en alleen staanden 1 uur voorm.-2 uur nam. er -12 uur nam. Leiderdorp Wllhelmlnaetraat 10) Gespreksavond Baha'i 8.15 Rij nliandslyoeum (Apollolaan em. voor oorspronkelijk christen< afd. Oegstgeest, Spr. evang. N. i -ugge 7.30 uur nam. Hogewoerd 175 Jehova getuigen Vestestraat 39/49 Jehova getuigen 10 Oude Rijn 3 Pinkstergemeente spr. dhr. The Sian King 3 uur nam. Doktersdiensten den Tot zaterdagmorgen tien raadplege men de eigen huisarts, daarna tot zondagnacht twaalf uur ul sluitend voor spoedgevallen de dok- Bruyne-Fonteln, fendreef 27 Leiderdorp tel 31463, b.g.g. 54500). Voorschoten Dokter F. Swen, Veur- seweg 20 tel 2356) wijkverpleging Ge 9a Lelden tel 34112. Warmond Dokter F. Walen kamp, Dorpsstraat 45, telef. 2220 (wijkzuster S. Posbhuma, Kager- plein 308 Sassenheim. Tel. 11463). AMSTERDAM (ANP) Heeft een universiteit het recht de toelating van een student tot een volgeboekte studierichting te weigeren, zonder dat daarvoor een numerus fixus is afgekondigd, of is zij verplicht hem op te nemen?. Over dit probleem handelt donder dagmorgen (om 10.15 uur) een kort geding voor de president van de Am sterdamse rechtbank, mr. U. Sthee- man. Het geding is door de Voor schotenaar G. P. van Zijp aange spannen voor zijn 19-jarige zoon te-* gen de universiteit van Amsterdam. De heer van Zijp eist dat, op straffe van 1000 gulden per dag, zijn zoon wordt toegelaten tot de faculteit tandheelkunde van de universiteit. Deze faculteit tandheelkunde is de enige in Nederland waarvoor geen studentenstop geldt. Nadat Joha; van Zijp in augustus voor melding aan de Utrechtse univi teit was uitgeloot, richtte hij met vele andere uitgelaten aa; mende studenten tot Amsterdam; Daar beschikte men over 90 si .m, plaatsen, waarvan er 59 toekwj aan de directe aanmelders en d resterende werden verdeeld ovdve uitgelote kandidaten in volgorde pr hun lotnummer. Van Zijp viel e ten. 161 In haar verweer zal de univers zich op overmacht beroepen. Bi) e normale gang van zaken zou doende studieplaatsen hebben gef maar door de stop aan de aier universiteiten is Amsterdam Ml een abnormaal hoog studenten: Z'i bod gesteld. Apothekers De avond- nacht- en zondagsdienst wordt waargenomen door apo theek Reyst Steenstraat 35 en apo- hiteek Voorschoten Leiidseweg 66. XJS-dienst SOS-Telefonische Hulpdienst ni (01710)25202 Vooi alle die ln moei lijkheden verkeren bereikbaar elke werkdag van acht uur om tot acht doorlopend ln Oef weekeinde n vrtldag Release Hulpverleningsdienst Relaese: Nleu- e Rijn 20a, tel. 24555 Maandag t.m. vrijdag 20-22 uur; dinsdag t.m. don derdag ook 15-18 i Gezinsverzorging Aanvragen hulp bejaarden en lang durig zieken en gezinsverzorging Mors singel 8 tel. 24800 9-10 uur voorm De collecte van het Prinses Bea- trixfonds in Valkenburg bracht een bedrag op van f 479.49. WASSENAAR Vergeleken bij vorig jaar lijkt het tekort op de Wassen a arse begroting van bijna 490.000 gulden nog mee te vallen. Want het was toen 281.000 gulden hoger. Maar bij de beoordeling van het bedrag mag niet worden vergeten, dat inmiddels de plaatse lijke belastingen een half miljoen meer opbrachten. Een beroep op de saMi-reserve is niet meer mogelijk, want per 1 januari is de bodem van die spaar pot bereikt, de nieuwe begroting heeft wel een post "onvoorzien", van 720.000 gulden zodat in theorie het tekort kan worden weggewerkt maar B. en W. achten dit struisvo gelpolitiek. Door stijging v pitaalslasten en ervaring met mingen is het waarschijnlijk ds post "onvoorzien" hard nodig zijn. Verhoging van de plaatselijke" lastingen biedt de enige kans; raad zal in de eerste plaats w: iel voorgesteld straatbelasting te vijled gen met 6% voor bebouwde voor onbebouwde eigendomfcm Deze belasting kan niet meer der worden verhoogd. Een ve m ging van de riool-reinigingsrec ie acht het college noodzakelijk; 1973 kan het tekort dan nog den gedekt. VOORSCHOTEN Bij de Voor- schotense familie-vete was het er uiteindelijk fors toe gegaan. Een 54-jarige aannemer werd bij de ge beurtenissen door zijn tegenstan ders tegen de grond geslagen. De man liep hierdoor vrij ernstig letsel op en is niet in staat zijn werk be hoorlijk te doen. De zaak had te maken met financiële onenigheden waarbij de aannemer danig tekort zou zijn gedaan. ADVERTENTIE De redactie van het LEIDSCH DAGBLAD zoekt voor Zoeterwoude-Dorp een: (het mag ook een zij zijn). Zijn/haar taak zal ondermeer bestaan uit het bij wonen van de raadsvergaderingen, contact onder houden met verenigingen en het signaleren van activiteiten in de Zoeterwoudse gemeenschap. Sollicitaties kunnen worden gericht aan de hoofd redactie van het Leidsch Dagblad, Witte Singel 1, Leiden, telefoon 0171025041. ?üi.wa Het liep stevig in de bedrag^ toen de aannemer als gevolg dat alles in financiële den geraakte, zou hij vaisnei "J geschrifte hebben gepleegd ,doo keningen en kwitanties te sen, hetgeen tot gevolg had, belasting werd bedrogen. In verband met deze knoi" stond de aannemer voor de 1 politierechter. Hij bekende d ten, maar beriep zich op zijn 'lij kh eden. Daarin zag de Officier aanle met een milde eis te volstaai boete. De verdediger, mr. W. M. A. man gaf toe dat verdachte wat heeft geknoeid, hoewel dat telijk overbodig was en verd er niets aan heeft verdiend, rechter vond het gepleegde fel van ernstige aard, doch wilde zien de omstandigheden vol met f 100 boete en voorwaan vier weken proeftijd van een jaar. LEIDERDORP De nieuwe missie Beroep- en bezwaarschii vergadert voor het eerst op dag 16 oktober om kwart over 's avonds in het gemeentehuis. Na de installatierede door b meester Van der Have, begin commissie meteen met de belu ling van een beroepschrift vai heer Van der Pluym, over de braak van een tuinmuurtje VOORSCHOTEN Een lid van de Voorschotense commissie voor maat schappelijk welzijn vroeg wethouder Pels: "Wat is nou eigenlijk maat schappelijk welzijn. Kunt u ons ver tellen waar onze taak begint en waar deze eindigt?" Wethouder Pels deelde mee dat maatschappelijk welzijn alle hande lingen betreffen, maar dat de com missie zich uitsluitend bezig moet houden met bepaalde onderdelen van het welzijn. KVP-er Marcelis vond het maar matig dat de commis sie nog steeds geen kans ziet iets af te ronden. VVD-er Van Dalen vroeg de wethouder over de stand van za ken met betrekking tot de werkgroep Samenlevenlngopbouw: "We hebben eenmaal een kreet zien hangen "Is Voorschoten a-soclaal daarna hoor den we nooit meer iets. De wethou der deelde mee dat spoedig een rap port van die werkgroep verwacht kan worden. Van Dalen meende dat deze werkgroep volkomen uit het ge zichtsveld van de gemeenteraad is gekomen. Straks komt een rapport uit, helemaal afgerond en de raad kan er niets meer aan doen. Ook Ita- lianer (P.vxLA.) had liever tussen tijdse rapporten gezien, dan een toe gezegd rapport dat alles zou moeten omvatten. Het leek hem voor deze tijd weinig zinvol. Langdurig overlegde de commissie over de verhogingen van eerste hulp verleningsgelden. Enige commissie leden maakten bezwaar tegen de prijs welke een ambulancewagen re kent. Wethouder Pels verloor tenslot te zijn geduld en stelde dat het ei genlijk een schande is de tarieven van het ambulance-vervoer te tiseren indien er met weinig ven van zaken gesproken wordt, ff rieven worden streeksgewijze gesteld, ambulance-wagens zij laatste tijd een soort rijdende huizen geworden en dat kost nu maal geld. Een gemeentelijke geneest dienst in Voorschoten is finas niet haalbaar. Wil Voorschotent ze richting iets gaan doen dat contact gezocht moeten worden omliggende gemeenten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 2