Dete koopjes lokken Hollander over grens
itse
■ivasie
js ter buren profiteren van rijksbouwpremie
1400
Duitsers
1
In Vaals
wonen al
ongeveer
3 OK
OLTZ Nu veel industrieel rumoer is verstomd, kan
»r?.l in het uiterste zuidoosten somtijds het geluid
rende Limburgers opvangen. Het zijn de huiszoeken-
iet schone, welvende land.
nnen zich maar moeilijk neervlijen naast de weten-
at menig fonkelnieuw pand in handen van de ooster-
echt komt. Velen zijn de mening toegedaan, dat er
genoeg Duitsers zijn neergestreken op een nest,
de Nederlandse belastingbetaler mede takken aan-
ie ontevredenen in het bronsgroen eiken kunnen
ig niet verkroppen, dat buitenlanders mee profiteren
rijkspremie ter stimulering van de woningbouw.
nog, in dat verre gebied met oogstrelende oorden als
jnpelveld en Bocholt wonen landgenoten, die hardop
„Er wonen meer dan genoeg Duitsers hier!
hun tegenstanders zijn niet minder talrijk. Sterk
Ier hen het besef, dat na het gewroet in de ingewan-
aarde, ontelbaren aan de overkant van de grens-
>n boterham verdienen, die in smakelijkheid kan
r!n met de veel bezongen Limburgse vlaai,
wat, hoort wat". Al komt daar vaak zachtjes achter
liet moet niet te gek worden".
Duitsers wonen in Bochottz
plezierig in de nieuwe Bloe-
menbuurt. Nederland be
taalde de rijkspremie.
Hoe de situatie op het ogenblik is valt moeilijk te peilen. Al hebben de bestuurderen
daar in diep-Limburg wel enige cijfers voorhanden. In Vaals bijvoorbeeld wonen onge
veer 1400 Duitsers op een totale bevolking van ruim 10.000. We meesten brachten veel
harde marken mee. Waarmee riante onderkomens werden gekocht. Waar de Nederlan
der na wikken en wegen moest afhaken om dat de prijzen van bijvoorbeeld grote bun-
gelow's te hoog bleken, sprong de Duitser meteen in. Het prijsverschil tussen Duitsland
en Nederland is immers aanzienlijk en voor een huis van 70.000 gulden zou de ooster
buur al gauw een ton of meer moeten betalen.
In een plaatsje als Bocholtz dat net
als Vaals en Simpelveld in de di
recte straling van Groszstad Aachen
ligt, wonen ongeveer 5000 mensen
Tegen de vijf procent van hen
240 om precies te zijn bezit de
Duitse nationaliteit. In dat Bocholtz
is men druk doende een wijk vol
nieuwe huizen af te ronden; de
bloemenbuurt.
Van de 260 woningen werden er 224
met rijkspremie gebouwd. En daarin
kan men nu 80 tot 90 Duitsers aan
treffen, die vooral in de duurdere
drive-in-woningen met plezier den
ken aan de Nederlandse faciliteiten.
Wat vindt burgemeester J. H. C. H.
Persoon ervan?
„Ik heb geen enkel bezwaar tegen
de komst van zoveel Duitsers, maar
ik wil duidelijk stellen dat de inwo
ners zelf niet in de knel mogen ko
men. We hebben nu een project
van 35 woningen, waarvan 26 koop
huizen met premie. Uitdrukkelijk
heeft de gemeente bepaald, dat deze
huizen gedurende een half jaar
eerst aan de inwoners moeten wor
den aangeboden. Blijven erover dan
kan iedereen z'n gang gaan."
Dat soort bepalingen treft men ook
elders aan. In Vaals kostte het
raadslid D J. J. Niesten zijn hoofd.
Hoewel zijn ontslag nog niet is
aanvaard, zal hij wel niet terugke
ren op het politiek tapijt. De plaat
selijke woningbouwvereniging, waar
van hij voorzitter is, verkocht na
melijk tegen de „half-jaar-bepaling"
in, negen huizen aan Duitsers. Stie-
kum. De Duitsers, natuurlijk happig
op de „goedkope" huizen, namen
het „ongehoorde" aanbod graag
aan. Toen dit uitlekte ontstond een
enorm schandaal, dat begin van
deze maand zeker niet de kop
werd ingedrukt. De gemeenteraad
besloot namelijk met 8 tegen 6 dat
de Duitsers mochten blijven zitten
waar ze zaten. Omdat het onmense
lijk zou zijn ze alsnog op straat te
zetten.
11 Terug naar burgemeester Persoon,
die veelvuldig zijn gedachten heeft
laten gaan over die Duitse immi
gratie.
„Ik geloof, dat de ontevredenheid
van veel Limburgers zich niet richt
op die rijkspremie, waarvan de
Duitsers profiteren. Veel Limburgers
zijn bouwvakkers (aardig is om te
vernemen, dat de carnavalsvereni
ging van Bocholtz „Kalk an de
boks" heet, hetgeen duidt op hert
veel beleden ambacht) en dus ei
genbouwers. Wat zij vragen is een
grondstuk, waarop ze naar eigen in
zicht kunnen bouwen en het is in
derdaad zo dat die groep wel eens
tussen wal en schip valt. Wij gaan
er iets aan doen. Een uitbreidings
plan in het centrum (plaats voor 90
woningen) geeft ook ruimte aan dio
eigenbouwers".
Omdat de gemeenten geen geld
hebben om de voorfinanciering
taankoop grond ed.) ter hand te
nemen, wordt er overgedragen aan
makelaars of projectontwikkelings
maatschappijen. Die uiteraard een
heel andere moraal hanteren.
Trouwens in de Duitse dagbladen
kan men regelmatig advertenties
van Nederlandse makelaars aantref
fen, waarin de lof van huizenbou
wend Nederland wordt bezongen.
„Veel mensen vergeten echter, als
ze klagen over „al die Duitsers",
dat deze voor een deel gezins- of
familierelaties hebben met Neder
landers. Van de Duitsers in Bo
choltz zijn er 30 met een Neder
landse getrouwd en hebben 52 fa
miliebanden. Samen bijna een derde
van hun totaal."
Burgervader Persoon heeft nog
meer argumenten tegen het schel
den op de geruisloze invasie.
„Er bestaat nog zo iets als een Eu
ropese gedachte. En wat te denken
van de arbeidsmogelijkheden, die
wij in Duitsland vinden, 's Morgens
stroomt mijn gemeente leeg. Rich
ting Aken! Na het sluiten van do
mijnen is het aantal pendelaars op
Duitsland enorm toegenomen.
Ik heb wel een aantal wensen ten
aanzien van die Duitsers in mijn
gemeente, die voor driekwart door
Duitse grenzen wordt omsloten. Ik
hoop dat ze tezijnertijd de Neder
landse nationaliteit zullen aanne
men en dat nergens een duidelijk
clan-vorming ontstaan. Maar als ik
wel ben ingelicht hebben vele vroe
gere „buren" zich aangemeld als lid
van de 70 verenigingen, die Bo
choltz rijk is."
„Laat de mensen niet te snel roe
pen, dat de dikste delen naar de
Duitsers 'worden afgeschoven. Na
tuurlijk ze komen met goed en con
tant geld, maar als we hier en daar
wat afremmen, zoals met die half-
jaars-bepaling, zou iedereen met
hun komst in vrede moeten kunnen
leven."
Hij wenst geen onderscheid en dat
doet ook het ministerie van volks
huisvesting niet.
„Wij hebben geen bezwaar tegen
het feit. dat ook niet-Nederlanders
profiteren van de rijkspremie. (Vo
rig jaar werden 66.994. PREMIE
WONINGEN GEBOUWD, OP EEN
TOTAAL VAN 136.595, bijna de
helft dus). Er wordt in elk geval
gebouwd en misschien komt een
deel van de woningen, die nu in
buitenlandse handen is op den duur
wel weer bij de Nederlanders te
recht. Het is in elk geval uitbrei
ding van het nationaal woningbe-
zit".
Wie de verontrusting van de Lim
burgers deelt en daar zijn de ge
moederen na het schandaal van
Vaals hoger dan ooit opgelaaid
mag bedenken, dat een fiks aantal
Nederlanders woont op Belgisch
grondgebied.
Iedereen zoekt zijn voordeel. Soms
ligt dat in Nederland. Eén groep
zou de Duitsers, die in zo groten
getale de grens zijn overgetrokken,
niet graag meer missen. De mid
denstand. Die heeft zeker in de
Limburgse grenssteek bemerkt, dat
de markt snel en goed rolt.
Makelaars hanteren uiteraard een heel andere moraal
een dubbeltje draait
i niet twee keer meer
e gulden bekijkt de Ne-
og van beide zijden eer
de kassa's laat verdwij-
t de Duitse zakenman
kr Hollander" komt al
Jar.n bij hem in de zaak
foto-apparatuur, sie-
io's te kopen. Zoals de
traditiegetrouw Butter
■Q deze kant van de
De uitwisseling in
ls een dagelijks feit
- verhouding tussen De
ll ilden bepaalt in welke
e stromen kopers
die Nederlanders met
met zoete aan-
,Ver de grens kunt lok-
^n ontdekking van de
Wie de regionale bla-
het grensgebied ver-
®d leest zal menige ad-
Duitse afkomst vin-
torbeeld van deze „Wer-
bet plaatsje Gronau te
ton steenworp afstand
if is het van oudsher
een winkel- en vermaaksoord voor
Twenten en Achterhoekers. Maar
sedert het grootste warenhuiscon
cern van West-Duitsland er een fi
liaal opende en zidh instelde op de
Nederlandse koper, hebben de doua
ne-beambten het drukker dan ooit.
Een derde van alle winkelenden
komt uit Nederland en van hen
verdwijnt het grootste deel in dat
warenhuis van de Karstadt A.G.
Waar de Hollander zelfs zijn fiets
van Nederlandse makelij koopt.
De plannenmakers op het hoofd
kantoor in Essen schudden verbaasd
met het hoofd, nu de cijfers aanto
nen, dat het niet „de nieuwigheid"
was, die vorig jaar vele tienduizen
den naar Karstadt in Gronau lokte.
De stroom blijft aanhouden en
steeds meer ruimte in Nederlandse
kranten wordt door Kartstadt ge
kocht. De kleine middenstand in
dat gebied meezuigend.
Karstadt A.G. heeft ongeveer tach
tig vestigingen in Duitsland, waar
van er enkele in typische grens
plaatsen staan: Gronau, Bocholt,
Geldern en Emmerich.
Ook de concurrentie is in de strook
te vinden, waar Duitsers en Neder
landers hetzelfde „plat" praten en
Je de gulden en de mark door el
kaar kunt gebruiken.
Zo staan in Wesel en Nordhorn (20
km ten noorden van Gronau) grote
warenhuizen van de Kaufhof, een
concern, dat zich voornamelijk in
Zuid-Duitsland concentreerde, maar
nu ook in noordelijker streken pe
netreert.
Herr Philip, woordvoerder voor de
Karstadt AG in Essen: „Het is niet
zo, dat Kaufhof en Karstadt met
een oorlog in de grensstreek bezig
zijn om de gunsten van het
Nederlandse publiek te winnen. We
erkennen het belang van die groep
kopers. Maar er zijn te weinig
plaatsen, die geografisch geschikt
zijn om er te bouwen. Loopt u de
grens maar na, alle mogelijkheden
zijn al verbruikt. Jammer, want
Gronau toont aan welke prima mo
gelijkheden er zijn."
Dieter Brockob, hoofd personeel van
Karstadt in Gronau: „Van oudsher
komen hier veel Nederlanders, het
ligt vlak bij Enschede en bovendien
zijn de grensbeambten in Glaner-
brug (dat tegenover Gronau ligt)
altijd makkelijk geweest.
Nergens tussen Nederland en Duits
land merk je zo weinig van de
Dieter Brockob
nergens merk je van de
grens zo weinig als hier
grens als hier."Wat heeft Karstadt
nu gedaan voor die Nederlanders?
„Van begin af aan hebben we ons
ingesteld op Hollanders, we zorgen
bijvoorbeeld voor Nederlands per
soneel want we weten uit ervaring,
dat de Nederlander vooral in tech
nische zaken Nederlandse uitleg wil.
Op dit moment hebben we 300 per
soneelsleden, van wie vijftig Hol
lands zijn. Meest meisjes. Dan heb
ben we zoals veel winkels in deze
streek de gulden en mark gelijk ge
steld. Een op een, dus geen gereken.
Men kan met beide betalen. Het is
voor ons een klein nadeel.
Onze klantenservice, de bezorging
en de reparatie strekt zich ook uit
tot Nederlands grondgebied. De au
to's rijden tot diep in Nederland."
Voor de deur van Karstadt vindt de
bezoeker uit Holland een service,
die uniek voor Duitsland mag wor
den genoemd: in de parkeermeters
kan hij zowel dubbeltjes als Gros-
sohen gooien.
„Toch zult u niet veel auto's met
een Nederlands nummerbord bij die
meters zien" lacht Herr Brockob.
„Ze weten dat wij een grote onder
grondse garage bezitten en dat er
een soortgelijke parkeermogelijkheid
in de binnenstad door de gemeente
is geschapen. Daar heb Je het weer.
de Nederlander is zeer prijsbewust!.
Prijsbewuster dan wij ooit hadden
gedacht en die ons heeft gedwongen
tot een manier van verkopen, die
hier vrijwel onbekend was. Met spe
ciale aanbiedingen, zeer scherp ge-
prijst halen we de Nederlanders
hier na toe. Vooral de van oudsher
begeerde artikelen gebruikten we
voor die aanbiedingen: televisies,
radio's, sieraden, fototoestellen, par
fumerieartikelen, donzen bedden, die
erg in de mode komen bij u en
fietsen. De Nederlander kan de Ne
derlandse fiets vele tientjes goedko
per bij ons kopen dan in zijn eigen
land. De fiets is een belangrijk ar
tikel voor ons geworden, ook al om
dat veel Duitsers voor die degelijke
Hollandse fiets hebben gekozen."
Wie de lange rekken vol langs het
gebouw van Karstadt bekijkt ziet
inderdaad rijen Hollandse fietsen.
Het typische Duitse Fahrrad met
zijn „breiwerkje" als Jasbeschermer
is zo goed als verdwenen."
„De Nederlanders mogen voor 457
DM mee de grens over nemen, de
elf procent Mehrwertsteuer (De
Duitse BTW) vervalt voor hen
maar de Hollandse BTW (14 pro
cent) komt daarvoor in de plaats.
Voor typische grensbewoners gel
den aparte bepalingen. Over 't alge
meen zijn de beambten van de
grensovergang bij Glanerbrug bij
zonder soepel.
„Personalleiter Brockob: „Het ver
voer bijna alle Nederlanders ko
men per auto de meesten uit En
schede, Hengelo en Oldenzaal is
geen kostenprobleem. De bestuurder
gooit immers, zo gauw als hij de
grens is gepasseerd zijn tank vol
goedkope benzine. Ook dat levert op
het tochtje naar Gronau vele gul
dens wjnst op. (De normale benzine
kun Je er al krijgen voor 56 pfen
nig).
Karstadt. vergelijkbaar met ons V
en D (Beide concerns zitten overi
gens in dezelfde internationale wa-
renhuisgroep) zou zich meerdere
plaatsen als Gronau wensen.
De verkopers hebben zich ingesteld
op de Hollander, die lang zoekt,
wikt en weegt, maar met tassen vol
naar de grens terug rijdt. De Duit
sers weten nu hoe ze hem moeten
„lijmen".
Met „Sonder an gebote"! De Duitser
op jacht naar Nederlandse sigaret
ten, vis, koffie, thee, boter en kaas
laat de mark vrolijk rollen. De Ne
derlandse koper houdt zijn gulden
lang vast, maar voor „koopjes"
geeft hij zich gewonnen. Dieter
Brockhob: „Wij zien ze graag in
onze zaak. Echt waar!"
Persocon
log zo iets als een Europes geduchte.
