LEIDSE 'HUTSPOT' NU
OP HET GROTE TONEEL
'Er moet duidelijkheid
komen in de
verhouding
tussenK&O
en Leidse ;-!/
Schouwburg' i
C(fV)l/an
nmck
...en p/steren 1
f/Hil mgrnm
SPEELSE PARADE YAW DE VADERLANDSE GESCHIEDENIS
Aad y.d. Pompe neemt morgenmiddag afscheid
DONDERDAG 5 OKTOBER 1972
Vijftienhonderdachtenzestig zes
tienhonderdachtenveertig. Het hee'ft
moeite gekost om het erin te stam
pen, voor de één meer en voor de
ander minder. Misschien is U het
ad kwijt en dat siert u dan niet, want
onze nationale heroïek vindt in die
langdurige krijg, die niet eens rede
lijk te overleven was, zijn voedings
bodem. Als we de geschiedenisboek
jes tenminste mogen geloven.
Er werd fier op de bres gestaan
of in het moeras, er werd gehon
gerd, men had wat over voor prins
en vaderland. Kom daar tegenwoor
dig eens om!
Maar was het wel zo? De Spaanse
en zelfs de r.-katholieke Nederland
se schoolboekjes zullen het met wat
andere accenten vertellen dan het
elders uit de doeken wordt gedaan.
De Watergeuzen waren niet zulke
nobele Jongens, zeker niet de man
nen, die alleen maar gedreven dach
ten de poort in naam van Oranje bij j
Den Briel open te stoten.
Twee Jaar geleden heeft Rein Ed-
zard met Leidse amateurs van „Im
perium" al een afwijkend licht op
onze vaderlandse geschiedenis laten
schijnen, de andere kant laten zien
van wat ons doorgaans over de tach
tigjarige oorlog wordt bijgebracht.
Dat programma is uitgangspunt
geweest voor „Hutspot" dat de Nieu
we Komedie zaterdag in t HOT in
première brengt in de regie van Ed-
zard en uitgewerkt in samenwerking
met Albert Maurits en Rob Scholten.
Bram Bol en Jan Kijne, die al in
Leiden hun best deden om onder
meer Valerius Gedenckklanck om te
vormen voor een opmerkelijke visie,
hebben daar ook nu weer hun beste
krachten aan gegeven.
KAPSTOK
Rein Edzard: „De tachtigjarige
oorlog is in „Hutspot" als een kap
stok gebruikt om ideeën te gSven
over de oorlog en van het volk in
in oorlogstijd. In feite houdt het een
kritiek in op de schoolboekjes. Wil
lem van Oranje was niet zo vrese
lijk voor zijn volk, het was ook geen
godsdiensttwist, de adel, die zich be
knot zag in zijn rechten gaf de
impuls".
Deze produktie keert zich tegen
een chauvinistisch nationalisme met
de mogelijkheid de andere kant te
tonen van wat de geschiedenisboek
jes laten zien.
Het materiaal uit die periode is
zo overvloedig, dat er met gemak
drie programma's van gemaakt
zouden kunnen worden .Er is daar
om voor een opzet in blokken ge
kozen, die steeds in korte fragmen
ten achtergronden belichten. Men
zal fragmenten uit Breero's "Spaan
se Brabander" uit Slauerhoffs "Jan
Pieterszoon Coen" en de apologie
van Willem van Oranje tegenkomen.
Tien acteurs en actrices van de
Nieuwe Komedie krijgen een grote
reeks van figuren te spelen in de
speelse parade van onze vader
landse geschiedenis. Daarom is voor
hen een militair basiskostuum ont
worpen, terwijl zij tijdens de voor
stelling in een grote hoop lappen en
doeken moeten graaien voor de uit
monstering van bepaalde figuren.
Een plankier op' haringtonnetjes
maakt net als in de tijd van de
wagenspelen het centrum van de
handeling uit. Maar ook moderne
middelen als dia's worden toegepast
voor deze collage.
PROFIJT
Het gezelschap heeft veel profijt
getrokken van de studie, die profes
sor Presser gedwongen onder een
andere naam in 1941 deed verschij
nen, over de nationale oorlog. Hij
gaf toen al een opvallend andere,
goed gedocumenteerde kijk op de
tijd van drie, vier eeuwen geleden.
De leden van de Nieuwe Komedie
hebben in de vakantie de pockets
meegenomen om hun schoolkennis
bij te vijlen. Wat zij daaruit en in
onderlinge samenwerking hebben
ontwikkeld zal zaterdag ongetwij
feld heel intrigerend aan het licht
komen.
BB King komt
Bluesfenomeen B. B. King zal na
zijn succesvolle optreden in december
vorig jaar, opnieuw in Nederland
concerteren en wel op vrijdagnacht
13 oktober a.s. om 24.15 uur in De
Doelen in Rotterdam en op zaterdag
nacht 14 oktober a.s. om 24.00 uur in
het Concertgebouw in Amsterdam.
Tijdens de twee volledige concerten
zal B. B. King begeleid worden door:
Sonny Freeman, drums; Joseph Bur
ton, trombone; Earl Turbinton, saxo
foon; Louis Hubert, saxofoon; Ron
Levy, piano; Milton Hopkins, gitaar;
Wilbert Freeman, bas; Edward Row,
trompet.
De nieuwe handige dwerg onder
de flitsers. Werkt op batterijen.
Zeker 200 flitsen per lading.
Richtgetal 16 bij
21 DIN. Midden;,
en kabelkon-,
takt.
Koop hem
Alleen bij Rinck
t/m woensdag
HtBT UAL SIN CA TAIOOUS7
HAAI tit ttUf DOS HUT HU f
MEER DAN 50 WINKELS
LEIDEN: NIEUWE RIJN 18
LEIDEN Aad van der Pompe
is voorgoed weg bij K. en O. Na
ruim een kwart eeuw als directeur
van de Leidse Volksuniversiteit het
culturele gezicht van deze stad te
hebben bepaald is voor hem de pen
sioentijd aangebroken.
Door Pieter C. Rosier
Niet langer staat de naam van A.
J. van der Pompe garant voor de
kwaliteit van toneelvoorstellingen,
concertseries, cabaretavonden en
film weken. Niet langer Is Aad van
der Pompe synoniem met de Leidse
Volksuniversiteit. Kunst en Ontspan
ning: het zijn naast het vormings
werk van de Volksuniversiteit de pij
lers waarop het levenswerk van Van
der Pompe heeft gerust.
Wat op cultureel terrein in het
Leiden van de afgelopen vijfentwin
tig Jaar tot stand is gekomen is een
uitvloeisel van de fusie kort na
de oorlog tussen de Leidse Volksuni
versiteit en de Stichting K. en O. Het
is echter Van der Pompe's grote ken-
van toneel en muziek geweest,
die deze fusie tot een levende wer
kelijkheid' heeft gemaakt. Een stad
als Leiden, waar vele zaken wel eens
wat moeizaam verlopen is er, om
volksuniversiteitsvoorzitter A. Brou
wer te citeren, wel bij gevaren.
Als kunstverbreidende organisatie
a als educatief centrum heeft de
Leidse Volksuniversiteit zich een re
putatie verworven, die mede dankzij
de organisatorische capaciteiten van
Aad van der Pompe niet tot de
kring van K. en O. beperkt bleef.
Bij tal van impresario's, toneeldi
recties, concertbureau's en cabare
tiers is de naam Van der Pompe een
begrip geworden, een waarborg voor
volle zalen. Het waren vooral ook de
persoonlijke contacten van Van der
Pompe met bevriende artistieke re
laties waarvan heel Leiden in cultu
reel opzicht heeft mogen profiteren.
Aad van der Pompe beschikte als
directeur van K. en O. niet alleen
over een grote culturele kennis, ook
op het terrein van de bedrijfsvoe
ring heeft hij succesvol gewerkt.
Van der Pompe heeft het altijd als
een grote verantwoordelijkheid ge
voeld aan het hoofd te staan van een
organisatie met tienduizend leden.
"Ik heb na mijn schooltijd vijf
jaar lang op een accountantskantoor
gewerkt en ik heb daar later in
mijn functie bij K. en O. veel pro
fijt van kunnen trekken", zegt Van
der Pomne zelf.
Aad van der Pompe „ik zou me
op de duur niet tussen al die cijfer
tjes hebben thuisgevoeld" was on
derwijzer toen hem in 1946 werd ge
vraagd het leiderschap van K en O
op zich te nemen. „Ik zag daar veel
mogelijkheden in en heb daarom al
gauw Ja gezegd. Ik was wel erg in
kunst geïnteresseerd, maar ik wist
echt niet veel meer van dan de
gemiddelde burger. Mijn kennis van
toneel en muziek heeft zich in de
dat ik bij K en O werkte pas
verrijkt. Ik heb bij het samenstel-
iran het Jaarlijkse culturele pak-
voor alles gestreefd naar kwali
teit. Ik heb heel wat toneelvoorstel
lingen die mij werden aangeboden
geweigerd omdat ik ze beneden ni-
vond. Het ging bij mij om de
kwaliteit en niet om de kwantiteit.
De concerten, de toneelvoorstellin
gen en de filmseries die ik Leiden te
bieden had zijn op een uitzondering
artistiek volkomen verantwoord
geweest, daarin lag naar mijn me
ning de kracht van K en O. Het is
trouwens ook K en O geweest die de
bedrijven voor het culturele werk
m wist te maken en kans zag
de werknemers bij het culturele
leven te betrekken.
In de beginperiode van K en O
droeg K en O het stempel van een
arbeidersclub. Er kwam echter al
gauw een vermenging, toen bleek dat
de voorstellingen die onder auspiciën
van K en O werden gegeven kwali
teit inhielden. Ik ben er gewoon
trots op dat K en O naast Antoi
nette en George ook Jan en Mien
de schouwburg in heeft weten te
krijgen. Ik heb als een leeuw moe
ten vechten om de beste stukken naar
Leiden te krijgen, maar voor mij tel
de alleen het resultaat. Vooral aan
de persoonlijke contacten met het
artistieke milieu heb ik veel waar
de gehecht. Als Guus Oster tegen mij
zei: Aad Je kunt dat stuk in Leiden
krijgen, dan luidde mijn antwoord:
nee Guus, ik wil dat andere stuk
hebben. En als Guus dan weer zei
dat dat stuk om theatertechnische
redenen onmogelijk in de Leidse
Schouwburg kan worden gespeeld
hield ik net zo lang aan tot het
zaakje geklaard was. Het was overi
gens wel vaak een kwestie van pas
sen en meten".
TRIEST
Over de huidige schouwburgsituatie
wil Aad van de Pompe niet veel tijd
meer kwijt dan dat hij dat een uiter
mate trieste zaak vindt. „Vergeet niet
dat de Leidse Schouwburg vroeger
met zeventig tachtig K en O-voor-
stellingen per Jaar de dichtste bezet
tingsgraad had. De meeste stukken
moesten zelfs meer dan éénmaal in
Leiden worden uitgebracht. Nu is dat
alles heel anders.
Trouwens het hele complex van
culturele activiteiten zal in Leiden
onder de loep moeten worden geno-
Dat er bij K en O nog geen nieu
we directeur is benoemd houdt vol
gens Aad van der Pompe verband
met het huidige culturele klimaat in
Leiden dat het nu alweer ruim een
Jaar zonder (gemeentelijke) schouw
burg moet stellen.
Wat er nu verder gebeuren moet?
Van der Pompe probeert het aarze
lend en voorzichtig formulerend on
der woorden te brengen: „Er zal ein
delijk eens wat duidelijkheid moeten
komen in de verhouding tussen K
en O als grote publiekorganisatie
en het instituut van de
Leidse Schouwburg".
RECEPTIE
Wie van Aad van der Pompe af
scheid wil nemen kan dat morgen
middag tussen vier en zes uur doen
in de Burgerzaal van het Stadhuis,
waar de gepensioneerde K en O-
directeur een receptie krijgt aange
boden. Dat heel Leiden hem de hand
zal willen drukken staat bij voor
baat vast.
20.00
20.25
20.45
Ti-ta-tovenaar (NOS)
Journaal (NOS)
Kinderkrant (EO)
The New Generation (EO)
Drie Jongens en twee meisjes zingen, in moderne stijl,
over de liefde van Christus.
Journaal (NOS)
En wat nu?, gesprek met programmamakers (EO)
Het geluid der stilte (EO)
Film over een man die Bolsward, de stad van zijn
Jeugd ontdekt.
21.35 Al ga ik door een dal van diepe duisternis (EO)
Film over de voorbereiding op de naderende dood.
21.55 Tenslotte (EO)
22.00 Het gat van Nederland (VPRO)
Een late show met muziek, schetsjes, filmpjes, actua
liteiten en mini-documentaires.
23.15 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Ti-ta-tovenaar (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 De vrouw in het wit, tv-feuilleton (NCRV)
19.30 Bejaardenfestival 1972 (NCRV)
20.00 Journaal (NOS)
20.20 Hendrik VU de schaduw van de Tower (NCRV)
Tweede aflevering uit de BBC-serie "The Shadow of
the Tower', een dramatische kroniek over de regering
van Hendrik VII. Het thema van deze aflevering:
'Strfjd om de macht'.
21.10 Zorgen voor de mens van morgen (NCRV)
Interview over erfelijke belasting, eerste aflevering
van een serie van drie programma's door Henk Mochel
22.00 De zonen van Jan Zwart (NCRV)
Filmportret van een muzikale organistenfamilie.
22.30 Den Haag vandaag (NOS)
22.40 Journaal (NOS)
De datum 29 november begint
al aardig koortsverhogend te
werken onder onze politici. De
krachtigste uitspraken rollen
over ons scherm van de ene
naar de andere punt van
de in „conferentievorm" opge
stelde decorstukken. Daartussen
staat of zit een gespreksleider
die zich de taak toemeet voort
durend de klok in de gaten te
houden, wachtend op het mo
ment waarop hij tegen de kij
ker kan zeggen; ik hoop dat u
er iets van opgestoken heeft
voor de 29ste november.
Nou, van het gesprek tussen
drs. Gruijters en de heer Aan-
tjes eigenlijk bitter weinig. Als
we goed hebben geluisterd vindt
de heer Gruijters confessionele
politici onbetrouwbaar en be
greep de heer Aantjes niet
waarom de heer Gruijters de
kiezer ter stembus wil laten
gaan om een minderheidsrege
ring te kiezen, die toch al na
korte tijd ter ziele zal zijn.
Kortom in tien minuten sa
mengeperst een dot wanbegrip,
die ons alweer beter bespaard
had kunnen worden. Debatjes
can tien minuten zijn geen
debatjes en zal daarvan zeker
geen informatieve werking
uitgaan Dan zal men wat meer
tyd moeten uittrekken en dat
kan op woensdagavond tussen
hoofdfilm en sport eigenlijk
best. Zeker gasteravond.
E'72, de documentaire over het
wel of niet toetreden van
Noorwegen en Denemarken tot
de EEG kwam niet alleen als
mosterd na de maaltijd, maar
bovendien zond de VARA al
eerder iets dergelijks uit, maar
dan toegespitst op Noorwegen
alleen. De Noren zijn tegen en
de Denen voor. Die verkregen
situatie was kennelijk in de
gedeeltelijk al voor de uitslag
van de stemming in die landen
gereedgemaakte documentaire
onvoldoende naar voren ge
haald. Als de Deense uitslag Ja
is voor de EEG dan zijn eigen
lijk maar twee dingen belang
rijk; hoe heeft men de Denen
zover gekregen en waar hebben
de tegenstanders In him propa
ganda gefaald. Ook dat heb ik
er niet in teruggevonden. Dus
alweer een brok informatie, die
die betiteling maar ten dele
verdiende.
Televizier Supplement leverde
wel weer informatie. Het on
derwerp was vrouwengevange
nissen. Nu zijn er in de Jour
nalistiek steeds onderwerpen,
die in pers, radio en televisie
door aantrekkelijke waarde als,
zoals dat dan wordt genoemd
„feature" evergreens zijn.
Daartoe behoort ongetwijfeld
dat onderwerp vrouwengevan
genissen.
Maar niettemin, een evergreen
blijft een evergreen en derhal
ve het waarderen waard. Mar
cel de Groot heeft niets over
het hoofd gezien. Niet de psy
chiater. niet de sociaal werker,
niet de bewaakster, niet de di
rectrice, noch de seks in de
vrouwengemeenschap. Het re
sultaat was het aanzien meer
dan waard.
Dat was ook de film, die door
Amerikaanse vrouwenbonden
voor de Tweede Wereldoorlog
nog al immoreel was aange
duid. „Conquest". De film over
moitresse met in de hoofdrollen
Greta Garbo en Charles Boyer.
INVALLER
VRIJDAG 6 OKTOBER
Hilv. I 402 m en FM-kanalen. 7.00
AVRO. 9.20 NOS. 9.40 AVRO 12.00 NOS
13.11 VARA 13.25 NOS. 17.00 VPRO
19.00 KRO
7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymnastiek.
7.20 (S) Dag met een gaatje. (8.00
Nws. 8.11 Radiojournaal. 8.30 De
Groenteman) 9.00 (S) Moderne pia
nomuziek. 9.20 pet'
rubriek.
J Arbeldsllede-
het verleden (I), muzikale
causerie. 10.00 (S) Voor de kleuters.
10.10 Populair verzoekplatenprogram-
'jH-s. 11.03-11.05 Radlo-
S) Spaanse ZuldlAme-
ederlandse gitaarmu
ziek. 11.55 Beursberichten. 12.00 Een
progr. ver ontwik.werk. 12.30 Uitz.
voor de landbouw. 12.40 (S) Lichte
grammofoonplaten. 12.50 Recht en
slecht^praatje. 13.00 Nws. j" jé
tische lnf. uit binnen- i
14.00 Muziek
14.35 Muziek e
PRjmuziek.
(16.00-16.02 Nws) Rechtstreeks progr..
waarin politieke analyses, report.,
achtergrondinf. en telef. reaktles.
(17.55 Mededel. 18.00-18.10 Nws: 18.20
Ultz. V. DB. '70) 19.00 (S) Jonge ar
tiesten. 19.30 gesprekken over kerk en
kerk-zljn In onze tijd. 19.45 Muziek
In de liturgie. 20.00 Verzoekpl.progr.
22.00 (S) Lledjesprogr. 2225 Overwe
ging. 22.30 Nws 22.40 (S) Sportprogr.
23\55 Nws.
Nws. 10.03 verzoekpl.progr.
voor zieken. 11.00 Nws 11.03 Popoorn.
(12.00 Nws. 12.03 Licht platenpro-
gramma 13.00 Nws. 13.03 Internatio
nale hitparade. 14.00 Nws. 14.03 Eu
ropees popparlement. 15.00 Nws. 15.03
Wereldtoppers. (16.00 Nws.) 17.00
Nws. 17.03 Radiojournaal. 17.06 Ver-
zoekplatenprogr. 18.00 Nws. 1802
Joost de Draayer Show. 19.00 Nws.
20.02 De Vincent van Engelen Show.
1.00 Nws. 21.00-1.00 nieuwe platen.
plaatsbesprekingen en humoristische
momenten. (22.00. 23.00, 24.00 en 0.55
Nws. 22.55 Mededelingen 21.30, 22.30,
23-30 en 0.30 Act.).
de panty
met het korte broekje
en de lange benen
(in de blauwe verpakking)
