Zeventien doden in Ulster
tijdens bloedig weekeinde
Mexico heeft nieuwe revolutie nodig
Explosie op VS-kruiser
Dr. Leakey
overleden
Pakistan en India
sluiten bestand na
beschieting in bos
Bemiddelingsbezoek
van Assad aan S.U.
ZUID-JEMEN
STAAKT VUREN
Basis in
Thai' ad
bestookt
MAANDAG 2 OKTOBER 1972
BELFAST (Reuter, AFP) In
Noord-Ierland zijn in het afgelo
pen weekeinde bij vele schietpar
tijen zeventien doden gevallen.
Vier Britse soldaten en dertien
burgers van wie volgens de
Britten zeker vier leden van
het verboden Ierse Republikeinse
Leger.
Terwijl op tal van plaatsen
vuurgevechten werden geleverd,
speculeerde men druk over een
mogelijk nieuw bestand na een
vredesgebaar van het IRA via een
vraaggesprek in de pers.
Een andere belangrijke ontwikke
ling was dat in Straatsburg de Euro
pese Commissie voor de rechten van
de mens zondagmiddag de klacht van
van Ierland tegen het Verenigd Ko
ninkrijk in verband met de gebeur
tenissen in Ulster gedeeltelijk ont
vankelijk verklaarde. Na overleg dat
dertien uur had geduurd deelde de
commissie mee dat de klacht op de
artikel 15 (uitzonderingsmaatrege
len) en artikel 14 (non-discrimina
tie) van de Europese Conventie voor
de mensrechten ontvankelijk was.
De bereidheid van het IRA om
vredesinitiatieven te bespreken kwam
ter sprake in een vraaggesprek van
één van de leiders Rory O'Brady, lei
der van de politieke afdeling van het
IRA, met de Londense Sunday Times.
Hij noemde de volgende voorwaar
den: erkenning dat de „provisionals"
een stem moeten hebben bij even
tuele toekomstige besprekingen over
de toekomst van Noord-Ierland en
opheffing van de wettelijke bepalin
gen die verhinderen dat het IRA en
de daarmee sympathiserenden als
openlijke politieke partij optreden.
Over vroegere voorwaarden als be
ëindiging van de internering van
verdachten en een verklaring dat de
Britse soldaten uit Ulster vertrekken
sprak h(j niet.
De Europese Commissie voor de
rechten van de mens, die na een
LONDEN (RTR) In de ouder
dom van 68 Jaar is zondag overle
den de Britse antropoloog en geoloog
dr. Louis Leakey.
In 1959 vond Leakey met zijn
vrouw Mary, die nog leeft, in Tan
zania een schedel die naar men
vermoedt ongeveer 1.750.000 jaar
oud is. Door de grote kiezen in de
kaken van deze schedel is deze be
kend als de schedel van de „noten
kraker-mens".
In 1962 maakten Leaky en zijn
vrouw de vondst bekend van een
wezen, dat een „voorloper" van de
mens zou kunnen zijn die naar
schatting 14 miljoen Jaar geleden
geleefd heeft. In 1967 werden res
ten van een „menselijke voorloper"
gevonden die wellicht 20 miljoen
Jaar oud zijn.
dertien uur durend beraad de klacht
van de Ierse republiek tegen Enge
land voor een groot deel ontvankelijk
verklaarde, zal zich nu gaan bezig-
nouden met het vaststellen van de in
de klacht gewraakte feiten en pro
beren een regeling tussen de twee
regeringen tot stand te brengen. Men
verwacht dat dit vele maanden in
beslag zal nemen.
De stemming in de uit twaalf le
den bestaande commissie was ge
heim. Volgens goedingelichte kringen
is de commissie bij lange na niet tot
een eensgezind oordeel gekomen. Het
was de vierde klacht van een rege
ring tegen een andere sinds het van
kracht worden van de conventie.
De commissie verklaarde de Ierse
beschuldiging ontvankelijk, dat de
internering van de verdachten door
de Britse strijdkrachten in Ulster op
grond van de uit 1922 daterende
..Special Powers Act" een schending
van de Europese Conventie voor de
rechten van de mens is. De commis
sie verwierp voorts de Ierse beschul
diging dat Engeland de „recht op le-
ven"-bepaling van de conventie heeft
geschonden. De beschuldiging refe
reerde aan verscheidene botsingen
tussen Britse militairen en Noord-
ierse betogers. In het bijzonder werd
de „bloeddige zondag" in Londonder
ry. waarbij dertien burgers omkwa
men. onder de aandacht gebracht. Op
deze punten achtte de commissie
geen opzet tot doden bewezen. De ge
hele behandeling, waarvoor Dublin
en Londen uitgelezen Juristen naar
Straatsburg had gezonden, vond ach
ter gesloten deuren plaats.
Gezamenlijk gebed
Duizenden protestanten en rooms-
katholieken hebben zondag op een
kerkhof in Belfast gezamenlijk gebe
den voor de vrede in Noord-Ierland.
Zij en duizenden andere rooms-ka-
tholieken en protestanten in andere
delen van Noord-Ierland baden op
verzoek van de kerkelijke leiders voor
de vrede. In Armagh, 40 kilometer
ten zuidwesten van de Noordierse
hoofdstad, knielden beide groepen in
de regen neer op het marktplein. Zij
baden twintig minuten.
Demonstratie
Een demonstratieve protestantse
optocht die zaterdagmiddag door de
straten van Belfast trok om kracht
oij te zetten aan de eis tot herstel
van 't Noordierse parlement is rustig
verlopen. Volgens de politie namen
aan de optocht ongeveer vijftiendui
zend personen deel, voornamelijk af
komstig uit de vier grootste loyalis
tische organisaties in Ulster. De or
ganisatoren spraken van 100.000
deelnemers. Veel demonstranten
droegen maskers en waren gekleed
in paramilitaire uniformen.
Aan het eindpunt van de optocht
voor het vroegere parlementsgebouw
hield William Craig, leider van de
protestantse Vanguardbeweging, een
toespraak waarin hij het herstel eiste
van het Stormont (het oude parle
ment dat in maart door de Britse
regering werd ontbonden) met al zijn
bevoegdheden. Brian Faulkner, de
laatste premier en leider van de
Unionisten, en ds. Ian Paisley, leider
an de Democratische Unionisten,
erschenen niet op het sprekersge
stoelte.
Bij Kalmar in Zweden is zaterdag de langste brug van Europa in gébruik gesteld: 6.070 meter
lang, tussen het Zweedse vasteland en het eiland Oeland. Met deze enorme brugde Oeland-
brug, is de Oosterscheldebrug in Nederland met duizend meter overtroffen. Op de foto een
fragment van de brug, zaterdag druk bereden door duizenden auto's die op de eerste dag van
de nieuwe verbinding gebruik wilden maken.
ADVERTENTIE
overal verkrijgbaar
Treinongeluk
eist 48 levens
MALMESBURY (AP) Bij het
treinongeluk in Zuid-Afrika zijn 48
personen omgekomen en 144 gewond.
Alle doden waren kleurlingen, zo
heeft het ministerie voor Transport
meegedeeld. Naar de oorzaak van
het ongeluk, waarbij een trein uit de
rails raakte en in een greppel te
rechtkwam. wordt een onderzoek in
gesteld.
NIEUW DELHI (Reuter. AFP)
India en Pakistan hebben besloten
tot een staakt het vuren aan de be
standslijn in Kasjmier. Indiase en
Pakistaanse grenstroepen begonnen
zaterdag op elkaar te schieten in het
bos van Tarkoendi, dat een kleine
honderd kilometer van de hoofdstad
van Kasjmier. Srinagar, ligt.
Een Indiase bekendmaking zegt
Stakingen op Cyprus De interna
tionale luchthaven van Nicosia, de
Cyprise havens en alle regerings
bureaus waren vrijdag dicht door
een 24-uursstaking van regerings
employés. In de ziekenhuizen zou
slechts hulp geboden worden in
spoedgevallen. Oe staking is gericht
op betere salarissen en arbeidsvoor
waarden.
Om noodzakelijke landhervorming te bewerkstelligen
Emilio Zapata en Pancho Villa
leidden de Mexicaanse revolutie on
der de leuze „Tierra y Libertad" -
land en vrijheid. Maar zestig Jaar
later hebben de boeren weinig meer
vrijheid dan in 1910 en ze strijden
nog steeds voor landbezit.
gebruikten de grote boeren bezit van hun familie toe te voegen. De „Boeren-Rechtvaardigheidsbriga-
Copyright
LD/ AD-Observer
fin de staat Guerrero, waar veel
van de toegewijde aanhangers van
Zapata vandaan kwamen, is de
gering gewikkeld in een langdurige
strijd met de „Boeren-Rechtvaar-
digheidsbrigade van de Partij der
Armen", waarvan de leider, Lucio
Cabanas, onlangs het leger beschul
digde van het martelen en doden
van boeren uit die streek en van
het gebruik van helikopters om hun
dorpen te bombarderen en te ver
branden.
In andere staten leidde overvallen
op „latifundios" - grote monopolis
tische boerderijen - door boerenar
beiders zonder land tot een toene
mend aantal gevechten met de poli
tie.
Indiaan
De boeren, die overwegend Indiaans
van afstamming zijn, menen aan
spraak te kunnen maken op het
land dat zij nodig hebben, zowel
onder het traditionele systeem van
gemeenschappelijk grondbezit van
de dorpen, dat al dateert van lang
vóór de Spaanse verovering, als on
der de agrarische hervormingswet
ten. waar indertijd de revolutionai
ren voor streden. Onder het tradi
tionele systeem, namen alle boeren
families deel aan de bebouwing van
het gemeenschappelijke grondbezit,
de „ejido". Maar gedurende de 19-
de
alle wettige en ontwettige middelen j Tegen 1960 maakte meer dan 40
om meer land te krijgen, en tegen procent van het bebouwbare land
1910 bezat bijna 90 procent van de I slechts 3 procent van het totale
boerenfamilies in het geheel geen I grondbezit uit. Thans zijn 90.000 fa
land, terwijl de „Latifundistas" de j milies erin geslaagd twee derde van
grootgrondbezitters, ongeveer 5 pro- alle bebouwbare grond in bezit U
cent van de bevolking - meer dan i krijgen. Van de boeren op de ge-
de helft van het land in bezit had- meenschappelijke „ejidos" moest als
den. De arbeiders waren aan hun
boerderijen gebonden door schulden,
die stegen door de kosten van alle
soort voedsel behalve het allergoed
koopste. De export van Mexico
steeg, maar de voedselproduktip
voor de binnenlandse markt daalde
begin dezer eeuw jaarlijks met een
half procent. De boeren moesten in
tussen hoge prijzen betalen dan wel
van honger omkomen.
Hervormingen
De revolutie, waarvan Zapata een
der leiders was, riep een agrarische
hervormingswet in het leven, waar
bij het gemeenschappelijke recht op
deelgenootschap in „ejidos" werd
erkend en grote landgoederen zou
den worden verdeeld ten behoeve
de dorpen en de kleine boeren.
De wet bepaalde, dat boerderijen
niet verhypothekiseerd konden wor
den of wegens schulden in beslag
genomen; dit om de nieuwe bezit
ters te behoeden voor wettelijke
manipulaties.
De hervormingen waren passend
het bevolkingstal van die tijd,
de landverdeling heeft sinds
dien geen gelijke tred gehouden
met de bevolkingsgroei. De wetten
ter bescherming van de armen zijn
vergeten, genegeerd of zelfs vervan
gen. Ironisch genoeg hebben som
mige vroegere revolutionaire leiders,
toen ze eenmaal aan de macht wa
ren. de landverdeling ten eigen bate eisten de vrijlating
uitgebuit om stukken land aan het I land.
gevolg van het gebrek aan machi
nes en hulpbronnen zestig procent
hun land verhuren aan de „latifun
distas" en feitelijk als slaven wer
ken.
De twee miljoen Mexicanen die to
taal geen land bezitten herinneren
zich de artikelen van de agrarische
revolutionaire wet van 1915, waarin
bepaald werd. dat elke Mexicaan
recht heeft land tot een zekere om
vang te bezitten en te bebouwen
Zij worden ongeduldig over de her
vorming, waarvan zij geen profijt
hebben getrokken en bezetten met
geweld de „latifundios". Bij een in-
in juli bezetten boeren in de
staat Veracruz de latifundio „Lom-
bardia". Zij verdreven de familie
betrokken grootgrondbezitter.
Maar op 31 Juli arriveerde de poli
deze boeren met geweerscho
ten te verdrijven. Achttien van hen
werden gedood of gewond.
Bezettingen van „latifundios" zijn
gewoon geworden in de noorde
lijke staten Guanajato en Queréta-
dat de regering een onderzoek
gelast heeft en Hunberto Serrano
Pérez gearresteerd heeft, de secreta
ris-generaal van de Agrarische
Raad, die ervan beschuldigd werd
tot de invasies te hebben aangezet.
Meer dan vierhonderd boze boeren
gingen toen zitten voor de ingang
van het gebouw van de raad en
Pérez - en
de" eist ook, dat er een eind komt
aan de arrestaties van boeren in
Guerrero. Een document van Lucio
Cabanas wordt vermeld, dat slechts
70 kilometer van de rijke badplaats
Acapulco het leger eind juni
boeren wegvoerde. Sindsdien heeft
niemand ze meer gezien.
De laatste vijf jaar zijn de geweld
dadige incidenten en guerrilla aan
vallen zeer in aantal toegenomen in
de landelijke gebieden.
Olympische Spelen
In de stad Mexico hebben de 267
doden bij de ongeregeldheden ten
tijde van de Olympische Spelen van
1968 veroorzaakt dat de „nieuwe
linksen" hun politieke acties zeer
serieus opvatten. Een studenten-
groep is zelfs naar Noord-Korea ge
gaan om daar in gevechten te wor
den getraind.
De regering, die gevormd is door
president Luis Echeverria uit de
monolithische en bureaucratische
Partij van de Revolutionaire Instel
lingen, die al jarenlang als enige
de macht is, geniet de onvoor
waardelijke steun van de corrupte
rechtervleugel van de vakbonden.
Maar nu moet de regering toch
haar tactiek veranderen om de
macht in handen te houden. Enkele
de meest conservatieve figuren,
die verbonden waren met de onder
drukking onder de laatste president
Gustavo Diaz Ordaz zijn moeten
aftreden. Aan de oppositie wordt
thans groter activiteit toegestaan.
Maar Luis Echeverria kan niet te
gemoetkomen aan de essentiële no
den van de naar het bezit van land
hongerende boeren zonder de „lati
fundios" te onteigenen. En daarvoor
nieuwe revolutie nodig zijn.
dat bij de schietpartij, die tot zondag
voortduurde, geen slachtoffers onder
de eigen mensen zijn gevallen. Vol
gens de Pakistanen werden door het
Indiase vuur een militair gedood en
twee gewond.
Beide partijen geven elkander de
schuld met schieten te zijn begonnen.
India zegt dat vijfentwintig Paki
staanse militairen zaterdagochtend
in het Tarkoendi-woud Indiaas ge
bied hadden betreden. De Pakistanen
wilden zich niet verwijderen en open
den van hun kant van de bestands
lijn het vuur op de Indiërs:
Volgens Pakistan hadden Indiase
troepen echter een Pakistaanse
grenspost onder vuur genomen.
Een woordvoerder in Nieuw-Delhi
verklaarde zondag dat India bereid
is de kwestie als een plaatselijk inci
dent te beschouwen. Hij hoopte dat
„het gezonde verstand zal zegevie-
CAIRO, AMMAN (UPI, AP) De
Syrische president Hafez Assad heeft
een geheim tweedaags bezoek aan
Moskou gebracht in een poging de
betrekkingen tussen Egypte en de
Sowj et-Unie te verbeteren, aldus po-
litike kringen in Cairo.
AMIN: GEEN
WIJZIGING
UITWIJZING
KAMPALA (Reuter) President
Amin van Oeganda heeft gezegd dat
hij er niet over peinst zijn besluit te
wijzigen om de niet-genaturaliseerde
Aziaten zijn land uit te zetten „zelfs
al zou Groot-Brittannië zijn vlag op
de maan planten". Het is het eerste
directe commentaar van Amin op de
Britse poging de kwestie van de Azia
ten in Oeganda voor de VN te bren
gen. Generaal Amin maakte de op
merking in een toespraak tot de
Oegandese troepen in het zuidwesten
van het land.
De staatsradio van Somaliland heeft
meegedeeld, dat de vredesbespre
kingen tussen Oeganda en Tanzanië
spoedig zullen beginnen in de hoofd
stad van Somalieland Mogadisjoe
als daar de Oegandese minister wan
Buitenlandse Zaken Wanoemoe Ki-
bedi arriveert. Volgens de radio zul
len de besprekingen ook worden bij
gewoond door de secretaris-generaal
van de organisatie voor Afrikaanse
Eenheid. Ekangaki.
BEIROET (AP) Zuid-Jemen
heeft gisteren eenzijdig een staakt-
het-vuren aangekondigd en heeft een
beroep gedaan op Noord-Jemen om
een einde te maken aan de al vijf
dagen durende grensgevechten tus
sen de twee landen, zo maakte het
Iraakse persbureau gisteren bekend.
De premier van Zuid-Jemen Moha-
med Ali Nasser stuurde een telegram
naar zijn .Noordjemenitische collega
waarin hij hem vroeg ook zijn strijd
krachten opdracht te geven het vu
ren te staken.
Een bemiddelingscommissie van de
Arabische Liga maakt zich intussen
gereed om dinsdag naar Aden en
Sanaa te vliegen om de breuk tus
sen de twee landen te helen.
Noord-Jemen meldde gisteren dat
zijn strijdkrachten zaterdag twee
Zuidjemenitische straaljagers had
den neergeschoten van het type Mig-
17.
Noord-Jemen heeft vanochtend
het door Zuid-Jemen aangeboden be
staand afgewezen en verklaard te
zullen blijven strijden tot een door
Zuid-Jemen ingenomen grensstad is
heroverd. De opperbevelhebber van
het Noordjemenitische leger kolonel
Hoessain Miswari maakte bekend dat
Zuidjemenitische eenheden zondag
de stad Kataba hebben ingenomen,
enkele uren voor de Zuidjemenitische
regering het bestand voorstelde. Bij
de strijd om Kataba, dat 180 km ten
zuiden van de hoofdstad Sana'a is
gelegen, zijn volgens radiio-Noord-Je-
men 80 soldaten en burgers gedood of
gewond.
De poging van Assad schijnt voor
lopig succesvol te zijn geweest en
Cairo zal premier Sidky op 16 okto
ber naar de Sowjetrussische hoofd-
sturen om met de leiders in liet
Kremlin besprekingen te voeren. As
sad maakte vrijdag op zijn terugreis
van Moskou een korte stop in Cairo
en had daar een onderhoud met
Sadat. Hij vloog zaterdag naar Da
mascus terug.
Sinds de uitwijzing van de Russi
sche adviseurs uit Egypte, in Juli van
dit jaar, zijn de betrekkingen tussen
Cairo en Maskou, veel verslechterd.
ïen personenauto met
500 kg explosie ven. bestuurd door een
Palestijnse guerrillastrijder in beslag
genomen op het belangrijkste plein
van de Jordaanse hoofdstad Amman,
zo heeft de politie bekendgemaakt.
De man was van plan geweest de ex
plosieven te verbinden met twee tijd-
mechanismen om ze zondag om 12
uur te laten ontploffen. Hij kwam
uit Syrië Jordanië binnen en was op
weg naar Boulevard nummer twee in
Amman, vlakbij het ministerie van
Voorlichting en het gebouw van de
Britse ambassade.
BANGKOK, PARIJS (AP> - Zon
dagavond zijn ongeveer tier rtier-
granaten afgevuurd op d Thaise
luchtmachtbasis Oebon in het noor
den van het land. Op deze basis is
een groep van de Amerikaanse lucht
macht gestationeerd. De materiële
schade betreft een van de startbanen
en een onderhoudsgebouw.
Het was voor het eerst dat in
Thailand mortieren tegen een vlieg
veld wei-den gebruikt. Het was de
derde aanval op de basis Oebon. De
eerste twee werden gedaan door com
mando's die door bewakers werden
teruggejaagd.
De Amerikaanse ambassadeur Wil
liam Porter in Parijs heeft in zijn
rede de „cynische exploitatie" gehe
keld door de Noord-Vietnamezen van
de vrijlating der drie Amerikaanse
krijgsgevangenen. Hij verklaarde dat
dit opnieuw bewijst, dat Noord-Viet-
nam geen respect heeft voor interna
tionaal recht, voor mensenrechten of
aangegane verplichtingen. Porter zei
dat een en ander ook van invloed
zou zijn op het verloop van de on
derhandelingen in Parijs.
Porter maakte bezwaar, tegen de
volgende aspecten van vrijlating: het
j lange tijdsverloop dat heeft gelegen
tussen de aankondiging dat de drie
j piloten zouden worden vrijgelaten en
de feitelijke repatriëring; de voor
waarden vooraf en de eisen die
Noord-Vietnam had gesteld; de tocht
langs verschillende plaatsen in
Noord-Vietnam die de piloten had
den moeten maken en waarbij zij
j voor propaganda werden misbruikt;
de omweg die de piloten hebben moe-
I ten nemen voor him terugkeer.
Negentien Amerikaanse zeelieden
zijn zondagochtend gedood en tien
gewond bij een ontploffing in een der
geschutstorens van de zware kruiser
„Newport News" tor hoogte van de
Zuidvietmamese kust. De explosie
deed zich voor toen de kruiser onder -
steuningsvuur verleende voor Zuid-
Volgens een Amerikaanse marine
woordvoerder is het een van de ern
stigste ongelukken aan boord van een
Amerikaanse oorlogsbodem in het
Vietnamese operatiegebied. De „New
port News" is de enige zware kruiser
die de Amerikanen in het gebied
hebben. Het schip heeft een beman
ning van 1300 man en arriveerde op
11 mei in de Vietnamese wateren.
Over de oorzaak van de explosie zijn
