KRYPTOGRAM
WAAR
ZIT DE
REM?
Grootmeestertoernooi
van Las Palmas 1972
al
VLAG VAN TWINTIG CENT
OOK ALS KWARTJESZEGEL
CLUBKAMPIOENSCHAPPEN
WEER IN VOLLE GANG
Kom er ACHT-er
fr
>AG 30 SEPTEMBER 1972
Wanneer men het produkt (A—X)
x (BX) uitwerkt, d.w.z. de „haak
jes wegwerkt" ontstaat de volgende
reeks termen:
AB AX BX -f X*.
Dat zijn vier termen waarvan er
twee (de eerste en laatste! positief
zijn. Gaat men het produkt aldus
verlengen: (A—X x (B—X) x (C—X)
dan luidt dit produkt:
ABC ACX BCX CX* ABX
AX* BX» X«.
Dat zijn vier positieve en vier ne
gatieve factoren.
Onze vraag is nu, uit het hoofd uit
te rekenen hoeveel positieve en hoe
veel negatieve termen er voorkomen
ln een over het gehele alfabet voort
gezet produkt. dus:
(A—X) x B—X) x C—X.etc.
t/m (Y—X) x Z—X).
Geen oplossingen inzenden, want
voor deze puzzel loven wij geen
prijzen uit.
De oplossing van vorige opgave was
zeer eenvoudig. Het eerste deel pro
dukt is groter dan het tweede, want
het wordt van een groter getal (vier
cijfers) afgetrokken en geeft een rest
van 1 cijfers, terwijl het tweede deel-
produkt van een getal van drie cijfers
wordt afgetrokken en drie cijfers als
rest geeft. Het derde deelprodukt is
weer groter dan het eerste, want het
bestaat uit vier cijfers. Het eerste
cijfers van het quotient is dus groter
dan 7 en het laatste groter dan het
eerste. Voorts staan de twee nullen in
het quotient vast gezien het tweemaal
aanhalen van cijfers voordat kan
worden verder gedeeld. Het quotient
luidt dus 80709. De deler moet 124
zijn, omdat het produkt van 8 maal
de deler uit drie cijfers bestaat waar
van de eerste twee negens moeten
zijn, omdat anders de rest niet uit
één cijfers kan bestaan. De deling
luidt derhalve als volgt:
12410007916/80709
992
iet verschijnen van deze ru
is het na het persoonlijk
ampioenschap van Nederland
grijkste nationale damevene-
de strijd om het clubkam-
schap, alweer in volle gang.
dan ooit tevoren worden de
clubs door hun beste spelers
genwoordigd. Zo is Harm Wiers-
r terug bij zijn oude club
waarin hij met Visser en
as een produktief trio kan
Met Twente's Eerste, dat
oozenburg, De Ruiter en Dal-
r sterke troeven bezit en
iit jaar door het toetreden van
leugdkampioen Jeroen Gondt,
versterkte Verenigd Am-
Damgenootschap vormt
club de grootste concurrentie
het als favoriet getipte Resi-
Damgenootschap. De lands-
>ioenen komen dit Jaar met
ongekend sterke formatie ach-
let bord.
ands. Holstvoogd. Toet, Boog,
en ondergetekende vormen
hun enkel- of meervoudige
leming aan de persoonlijke lan-
eindstrijd een goede basis
en eindoverwinning. Boven-
hangt nog een versterking in
ucht. of deze doorgaat zult u bij
lezen van deze rubriek wellicht
hebben ervaren, van de we-
studieredenen naar Nederland
uisde Zwitser Andreas Kuyken.
temln blijft het een open strijd,
strijd waarin spanning, tech-
?n taktiek ongetwijfeld hoogtij
vieren. Als voorbereiding op
deze clubcompetitie hebben sommige
RDG'ers deelgenomen aan diverse
oefentoernooien. Uit een van deze
toernooien een interessant gevecht
tussen Ed Holstvoogd (wit) en Ton
Si j brands.
1. 31-27, 17-21; 2. 37-31,- 21-26; 3.
41-37, 18-23; 4. 33-28, 12-17; 7. 27-
22. 17-21; b. 31-27, 7-12; Om niet in
een ongunstige korte vleugel opslui
ting te geraken, heeft wit reeds
vroeg een Ghestem-doorstoot geno
men. Globaal kan nu gezegd wor
den, dat degene die de andere vleu
gel gaat beheersen in het voordeel
komt. 7. 39-33, 12-18; 8. 43-39, 20-
25! Op 20-24 ziet het er voor wit
na 33-29 alleen even gunstig uit.
9. 33-29, 14-20; 10. 39-33. 10-14; 11.
44-39, 20-24; 12. 29x20, 15x24; 13.
49-43 zie diagram.
m
a 9 9
m mm
9 ma v
te O
aa m a
IP O
m m hk m
eigen speelwijze van
eer in de lijn leek op
de tiende zet 20-24, 25x14) is een
boeiend fragment ontstaan. Zwart
moet iets doen tegen 34-29 en kan
niet vervolgen met 14-20 omdat
daarop zou kunnen volgen: 37-31!
26x37; 42x31, 21-26; 47-41! 26x37;
27-21! en zwart mag niet slaan met
18x27 vanwege 34-30, 25x34; 40x18,
28x17 gevoegd door 21x25! Vanuit
de diagramstand zette zwart voort
met 13 5-10; 14. 34-30 (na 34-29.
23x34; 40x20, 10-15! 39-34, 15x24;
34-29, 14-20! komt zwart door de
opbouw 4-10, 10-15 zeer sterk te
staan) 52x34; 15. 40x20. 14x25: 16.
39-34, 9-14; 17. 45-40, 10-15; 18. 50-
45, 14-20; 19. 37-31; doorzetten met
33-29 ziet er niet al te aantrekkelijk
uit. Na 20-24; 29x20. 25x14; 43-39.
14-20; 39-33. 4-9; 34-30. 20-24; 40-
34, 9-14; 33-29, 24x33; 38x29. 14-20
kan wit verlies niet meer ontgaan.
19... 26x37; 20. 42x31. 21-26; 21.
47-41! heel handig bevrijdt wit zich
enigszins uit zijn toch wel nadelige
kerkhof opstelling. 21... 26x37; 22.
27-21, 16x27 (Op 18x27 geeft 34-30,
25x34; 40x9, 4x13; 21-17, 11x22;
32x21 gelijk spel) 23. 22x42, 11-17;
24. 41-37, 20-24! Zoals zoveel blijkt
uit klassieke standen met bezetting
van een randschijf komt ook hier
weer tot uiting, dat dit belangrijk
voordeel kan op leveren. Zwart
dreigt nu met 17-22; 28x17, 24-30;
35x24, 19x28 een" schijf te winnen
terwijl 43-39 verhinderd is vanwege
18-22 met dodelijke dreiging 24-29!
25. 34-30. 25x34; 26. 40x20, 15x24; 27
37-31, 8-12; 28. 31-27, 6-11; 29. 45-
40, 2-7; 30. 40-34, 11-16; 31. 34-30,
17-21; 32. 36-31, 3-8; 33. 46-41, 21-
3 3
3
3
3 3
l fe*; ;i 1
ui m
- 5 „J
fTl
3
5
6
T"
i
a
a
i
B
9
'O
a
a
B
2
'3
'9
f?
t9
20
it
2Z
23
'2b
m
28
'29
30
B
B
3'
Duidelijk is te zien dat zwart groot
voordeel heeft. Volgens de in één
van mijn vorige rubrieken aange
haalde tempo-theorie, die vooral bij
klassie standen zwaar weegt, heeft
zwart een voordeel van 5 tempi.
Sijbrandt voert vanuit de diagram
stand de spanning op door te ver
volgen met 35... 23-29. 36. 27-21.
16x27; 37. 31x22, 18x27; 38. 32x21,
7-11! Waarschijnlijk bemerkte de
door tijdnood geplaagde witspeler te
laat dat nu 21-16 verhinderd is
vanwege 13-18: 16x7, 18-23; 7x18,
23x32; 38x27. 29x49; 18-13, 49x16;
13x2 en 1-7 anders had hij beslist
het wegens de dreiging 11-16 aange-
vezen 36-31 gespeeld. In plaats
daarvan blunderde hij met 39. 28-
23? 19x39; 40. 43x23. 11-16; 41.
30x19, 13x24; en kon spoedig daarna
opgeven.
C. VARKEVISSER
HORIZONTAAL
1. constructiehokje is vrij, alles is
dan gauw vol 9. het begin van een
bekende zaak 10. een van de eerste
woorden van ons aller repertoire 11.
opstokende volgelingen van Michlel
de Ruyter? 12. over een droge huid
stappen we steeds weer heen 16.
drommels, wat ligt er op de pan
nen? 20. achternaam van de kleine
haan 24. B.T.W. kopen we niet ln
beperkte omvang 28. lekker pechge-
bak 29. dit doet de rust 30. alvorens
de heilige vooraan loopt 31. LJ3.,
drie gevaren dd. heden bedreigen de
grote belastingopmaker.
VERTIKAAL
1. Zoiets als over de snoet van het
dier gestreéld, zo kom Je er af 2
vee in een melkfabriekje! De vogel
kijkt er naar 3. och, iets anders in
een vod, is als een vader voor u 4.
O
Het zal omstreeks negentien twintig
geweest zijn dat mijn oom, de
kunstschilder Dirk Filartkl een
motorfiets te zien kreeg. HIJ
mocht even op dat glimmend
nieuwe ding rijden en dat be
gon goed. Maar toen hij, aanvan
kelijk trots met een duivelasnel-
heid van zo'n 40 km per uur op
de dorpskom van Bergen afstorm
de kon hij de rem niet vinden.
Dat vergat men hem te vertellen
en van pure ellende is hij, toen ln
de verte een paard met kar op
doemde, maar in een heg gereden.
Dit avontuur toont gelijkenissen
met hetgeen bridgespelen beleven
die met de glimmend nieuwe mo
derne klaversystemen te werk gaan.
Zij weten wel hoe zij de zaak op
gang moeten krijgen, maar onder
weg komen zij door gebrek aan
voldoende kennis ook nogal eens
in de heg terecht. Dit zag ik on
langs ln een oefenwedstrijd die te
Utrecht werd gespeeld:
5
O 8 7
B 9 7 I
5 A H T
H V 9 7 3 B 8 2
O A B 6 2 w H 9 5 4
H 5 I 4>AYJ
4 BS 4
C> A 10 6 4
V 10 3
10 4
Oost gever, allen kwetsbaar. U
kunt zien, dat zowel zes harten
als zes Sansatout gemakkelijk te
winnen contracten zijn voor OW.
Weliswaar zitten er vier hartens
bij zuid, maar dat wordt tijdig
ontdekt, zodat op harten tien kan
worden gesneden. Het superieure
contract is natuurlijk zes Sansa
tout. waarbij men op twee paar
den kan wedden: zitten de har-
teps slecht, dan kan men nog
overschakelen op de ruitens.
Nu is er een bekende, theorie die
zegt, dat het altijd voordelig ia
een troefkleur te ontdekken waar
in men elk 4 Jaarten heeft: de 4-4
fit wordt dat genoemd. Voor me
nige speler is dat een heilige koe
en toevallig kregen zulke spelers
de OW-kaarten in handen. Oost
opende netjes met één klaver
(sterk) west gaf precies aan
hoeveel ..controles" (azen en he
ren) hij wel bezat oost herbood
in Sansatout west toonde een
hartenkleur en oost zei drie
Sansatout. De oostspeler ging nu
verder met vier ruiten en de
vermaarde 4:4 fit was dan gevon
den. Maar dat werd dan de slem
en down. want noord kreeg een af
troever in harten en zuid maakte
later ruitenvrouw nog. Aan de an
dere tafel wónnen OW zea ruiten
omdat noord niet met harten
startte, zodat u ziet dat ook de
slechtste biedingen in bridge nog
kunnen worden beloond. Zolang
echter zulke contracten het prak
tische resultaat zijn van .moder
ne" biedsystemen, hoeft dat voor
mij niet.
H. W. PILARSKI
Oplossing
vorige puzzel
mooie plaatjes maken door het cen
trum van t vertrek 5. met weinig
geld een stuk muziek kopen, kan
toch kostbaar zijn 6. de stamvrouw
van de sleden was niet rijk 7. een
veranderd dier voor het openbaar
vervoer op de toren 8. senior aan
het slot ln de verten 13. O. stop, t
klinkt zo vrolijk 14. voor een opdof
fer zijn 15. verdraaid moet u beta
len. zo kunt u winnen 17. de vijfde
per expressie hierheen zenden 18.
dat "s plus geld. 9. een Europeaan
op een marktkraam 20. de bekende
vogels en het gat 21. een hoop
voorzetsels? 22. zonde, anders had u
er mee kunnen peilen 23. hij moet
zich strekken; dom hoor 24. hij is
bezig B weg te werken omdat hij er
zo gezond uit ziet 25. in de keuken:
er ligt een etui 26. is een ton nu
nergens goed voor? 27. een zeer
rustige veehouder in het corps.
De eerste prijs van f 10,— werd
toegekend aan de hesr A. W. Boodt.
Kamerlingh Onnes laan 19 te Oegst-
geest, de tweede van f 7.50 aan mevr.
J. Honsbeek. Anna van Burenhof 9 te
Leiden. De twee prijzen van f3,—
gaan naar de heer J. C. Koordes,
Terweeweg 12 te Oegstgeest en naar
de heer P. A. van Hal. Stuwstmat
12 te Leiden. De prijzen worden de
winaars toegezonden.
Kom er achter
oins trj usux
p*uf 8 ïaaSs tswnu ahui anoui l
*nun uhui mpdoxis 9 soop *jn raoq
-uoq s tzHAoq hwom aajomfajznui
SXU1I UHUI JIOtfldpUHM "fi
«pni Z sjqaw toduwoio
NIMZO-INDI5
Pg8-f6 2. c2-c4
zal de schaakliefhebber wellicht bekend zijn dat Spanje
nteel in Europa, een land is, dat ijverig grootmeester-
oien organiseert. Hk vinden jaarlijks drie grote evene-
a plaats op Mallorca, Malaga en Olot. Bij dit drietal heeft
lans ook Las Palmas geschaard. Zojuist is een toernooi
gd, waarin 16 deelnemers de degens kruisten. Onder de
vinden wij Portisch (die winnaar werdLarsen, Smys-
Jronstein, Benko, Andersson (de talentvolle Zweed)
ar. Kwt.
int-schi
formati,ongaar J0"?*011 be"
ferd met Smyslow gedeelde
met 11 punten. Bronstein, die
indhOV^ onseslagen bleef, werd der-
Jijmegi veel remises maakte
-aanda iherpe stijl is echter groten-
erdwenen!) vormde hij geen
VOO"6
w ipt.l
c3 Lf8-b4 4. e2-e3 c7 -c5 5. Lfl-d3
Pb8-c6 6. Pgl f3 d7-d5 7. 0-0 0-0
Deze stelling is in de schaakwereld
zeer bekend. Beide partijen hebben
in feite nog geen vast omlijnd plan
voor ogen. Alles draait voorlopig om
het gevecht op de centrale velden.
Larsen
iettemin boekte hy in dit ge
ien behoorlijk resultaat,
verloor van Portisch en
ir won fraai van Smyslow.
zal wederom een zeer sterk
ïrnooi in Las Palmas plaats-
Op deze Canarische eilanden
;haakspel zeer geliefd. Er
rl gedaan aan de bevorde-
het spel voor de jeugd,
►nderd jeugdige talenten zijn
organisatie, die ten
?ft alle lagen van de bevol-
isiast te maken voor "het
spel der spelen"! Wij zien
ingstelling de ontwikkeling
organisatie tegemoet,
ongenoemd toernooi enige
loudrijke fragmenten.
Wit: L. Portisch
Zwart: B. Larsen
Ook in de match Spasski-Fischer
werd aan dit systeem aandacht ge
schonken, alhoewel in gewijzigde
8. a2-a3 c5xd4 9. e3xd4 Lb4xc3 10.
b2xc3 d5xc4 11. Ld3xc4 Dd8-a5 12.
Ddl-c2 e6-eö 13. Lcl-e3 e5xd4.
Dit schijnt beter te zijn dan 13
Lg4. Wit neemt dan op e5 en ver
krijgt het initiatief.
14. Le3xd4 Pc6xd4 15. c3xd4 Lo8-f8
Een andere mogelijkheid was 15.
b5 16. Le2 Lb7 17. Dc5 a6 18. a4!?
Tac8 enz.
16. Dc2-b3 Lf5-e4 17. Pf3-eö Le4-d5.
(Zie diagram)
Larsen meende dat met deze zet
spoedig een remise op het bord zou
verschijnen. Er volgt echter een ver
rassing. Portisch behandelt het nu
volgende gedeelte zeer sterk.
b3 b7-b6 22
18. Ye5-d7! Ld5xc4 19. Pd7-f6t g7xf6
20. Db3xc4 Ta8-c8 21. Dc4-b3 b7-b6
22. Db3-f3 Kg8-g7 23. Tal-el Tf8-d8
24. Tel-e4 h7-h5 25. h2-h4 Da5-d5
26. Tfl-el Tc8-c4 27. Df3-g3t Kg7-f8
28. Dg3-f4! Kf8-g7.
Vanwege de slechte koningsstelling
van zwart moet wit deze partij kun
nen winnen.
29. Tel-e3 Tc4-clt 30. Kgl-h2 Tcl-c6
31. Te3-g3t Kg7-h7 32. Te4-e7 a6-a5
33. Df4-e3 Tc6d6 34. De3-d3t Kh7-
h8 35. Dd3-e2! Kh8-h7 36. De2-c2t
Kh7-h8 37. Tg3-g6!
Een Hongaarse paprika-salade
37Td8-g8 38. Tg6-h6t Kh8-g7
39. Th6-h7t Kg7-f8 40. Th7xf7t
Dd5xf7 41. Te7xf7t Kf8xf7 42. Dc2-
c7t Kf7-e6 43. Dc7-c4t! Td6-d5 44.
Dc4-c6t Td5-d6 45. d4-d5t Ke6-e7.
Op Ke5 volgt f4/ enz.
46. Dc6-c7t Td6-d7 47. d5-d6t en
zwart gaf het op. Torenverlies is on
vermijdelijk. Een merkwaardige slot
stelling! Larsen was in deze party
niet te herkennen
Vervolgens zien we hoe Portisch
met een onervaren speler korte met
ten maakt.
1. c4 f5 2. g3 Pf6 3. Lg2 g6 4. d4 Lg7
5. Pc3 0-0 6. Ph3! (Zo kan men ook
de stukken dirigeren!) Pc6 7.
0-0 d6 8. d5 Pe5 9. b3 Pe4 (Dit lijkt
goed. Het is echter een grapje!) 10.
Pe4: Pf3t 11. ef3: fe4: 12. Lg5! (Een
fijne zet. Zwart heeft de keus, maar
zijn keus is overigens zeer beperkt!)
Lal: 13. Dal: ef3: (Tot zover
had zwart gerekend, maar Portisch
enige zetten dieper. Wat nu volgt
heeft een zekere charme14.
Tel! Tf7 (In alle varianten is zwart
verloren. Het is interessant de va
riant 14fg2: eens te spelen.
Wit begint dan met 15.Le7: enz.) 15.
Lfl Df8 16. Del! Tf5 17. Te7: Te5:
18. Tc7: De8 19. Lf6! Tel 20. Pg5!
(Een voltreffer....!) De2 21. Del:
Del: 22. Th7: en zwart gaf het op.
De slotstelling is een diagram
r i
P
11
Portisch die ook in ons land een
graag geziene gast is, zal in 1973 we
derom deelnemen aan het Hoog
oventoernooi. Hij behoort met Ma-
róczy en Szabo tot de beste spelers
die Hongarije ooit heeft gekend!
BISHOP
DE BIJZONDERE POSTZEGEL'400
Jaar Nederlandse vlag", die op 4
Juli 1972 verscheen met een fran-
keerwa&rde van twintig cent. is als
gevolg van de verhoging an de
posttarieven tot de incourante
waarden gaan behoren. In verband
hierrmee is besloten de vlagzegel
ook uit te geven in de waarde van
25 cent. het nieuwe drukwerktarief
Het verschil zal alleen de waarde-
aanduiding zijn, de aanpassing zal
geschieden door de kunstenaar Jellr
van der Toorn Vrijthoff. De zegels
van en kwartje zullen vanaf 1 no
vember verkrijgbaar zijn.
Andorra De Franse posterijen
hebben voor het door Frankrijk be
stuurde deel van het Pyreneeën-
staatje Andorra een nieuwe serie
zegels de vierde sinds 1969
uitgegeven met afbeeldingen van
fragmenten van de schilderingen op
het altaarblad van de aan Johannes
De Zweedse PTT zal op 7
oktober een postzegelboekje
uitgeven, ivaarvan de op
brengsten zullen moeten
bijdragen in de financie
ring van de internationale
postzegel-tentoonstelling
Stockholmia 74". De uit
gifte is eveneens gecombi
neerd met de 100ste geboor
tedag van de postzegelont
werper Olie Hjortzberg.
de Doper gewijde kapel in Caselle.
De afbeeldingen op de zegels van fr
0.30, 0.50 en 0.90 zijn ontleend aan
het leven van de evangelist en zijn
openbaring.
Duitsland (DDR) De Oostduitse
PTT heeft de 90ste geboortedag
herdacht van de Bulgaarse staats
man Georgi Dimitroff met een ze
gel van 20 pf. Naar aanleiding van
de thematische postzegeltentoonstel
ling ,-,Interartes" in Berlijn <van 4
oktober tot 5 november) zullen vier
zegels verschijnen, van respectieve
lijk 10 pf. 15plus5, 20 en 35plus5 pf.
Groenland In de serie het ver
voer in Groenland verscheen een
derde waarde. Op een zegel van 70
öre is het postvervoer te water per
umiak afgebeeld.
Hongarije N.a.v. het 175-jarig
bestaan van de landbouwhogeschool
in Keszthely verscheen een bijzon
dere zegel van 1 forint. De porse
leinfabriek in Herend (in 1839 op
gericht) wordt in de belangstelling
gebracht met een serie van niet
minder dan acht zegels.
Italië T.g.v. de 60ste conferentie
van de interparlementaire unie
(IPU) die in Rome werd gehouden,
kwamen twee zegels uit van respec
tievelijk 50 en 90 lire.
Joegoslavië Tot 14 oktober wordt
in Skopje de 20ste schaak-olympia
de voor heren, de 5de voor dames
en het congres van de internationa
le schaakfederatie FIDE gehouden.
Hieraan werden twee zegels gewijd,
van 1.50 en van 6.00 din.
Noorwegen Bekende schepen van
Noorse poolonderzoekers staan afge
beeld op drie zegels. De Maud (van
Amundsen) op 60 öre de Fram
iNansen) op 80 öe en de Gjoa
Amundsen) op 1.20 kr.
Scandinavië De postadministra
ties van de vijf Noordse landen zijn
overeengekomen volgend Jaar ee>
gezamenlijke „norden-zegel" uit te
geven. Het ligt in de bedoeing C'
gelijke zegels eens in de drie Jaar
te laten verschijnen. Scandinavisch p
kunstenaars zijn uitgenodigd een
embleem te ontwerpen, dat de pos
tale samenwerking van de Noordse
landen symboliseert.
Spanje In Spanje is een dieren-
serie van vijf zegels uitgekomen, ir
de waarden van 1, 2, 3. 5 en 7 pe
seta.
Zwitserland In Zwitserland ver
scheen een serie van vijf portretze
gels: 10 rappen (Giacometti), 20 rp
(Ramuz), 30 rp (Le Corbusier), 40
rp (Einstein) en 80 rp (Honegger).
Er kwamen ook 4 zegels met ver
schillende onderwerpen uit: 10 rap
pen de BB. 20 rp de Zwitserse Al
pen, 30 rp de vliegende reddings
dienst en 40 rp de milieubescher
ming.
PIETER TAFFIJN
