antal zelfbedieningszaken
eemt steeds meer af...
Nieuwe methode
van menstruatie
verzorging uit VS
Soms is er zon pijntje-
dat te klein is voordedokter
maarte groot om te negeren.
Bord warm eten
uit automaat
compacta3
KinderAspro*. tabletje op maat
Jr
23 SEPTEMBER 1972
reel supermarkten ontlopen
ir niet veel in prijs, als 't
om artikelen die er op
komen voor het dagelijks
asonderhoud. Dat conclu-
t het blad Koopkracht van
Consumenten Kontakt na
onderzoek van de prijzen
kruidenierswaren. Alleen
■and-carry supermarkten
duidelijk goedkoper. Het
blad controleerde de prijzen
van een pakket levensmidde
len waaraan de gemiddelde
consument per jaar in ons
land per gezin met twee kin
deren in de gemiddelde winkel
737 gulden besteed.
Die levensmiddelen waren:
gesneden witbrood, ontbijt
koek, appelmoes, pakje groen
tesoep, suiker, koffie vruch
tenlimonade, bier, margarine,
melk, koffiemelk, yoghurt en
belegen kaas. Volgens de sta
tistieken vergen die dertien
boodschappen 40 procent van
de uitgaven aan voeding als
men tenminste groenten en
fruit, vlees, vis en dingen die
buiten de deur worden gege
ten, buiten beschouwing laat.
Dat pakket van gemiddeld
737 gulden per jaar, kwam bij
de cash-and-carry op 611 gul
den. Daarna volgden V en D
662 gulden, de Gruyter 672 gul
den. Simon de Wit 673 gulden,
Albert Heijn 680 gulden, A en
O 686 gulden, Co-op 690 gul
den, Vivo 698 gulden, en Spar
met 733 gulden.
Over de aldus waargenomen
duurte bij de .middenmoot"
supermarkten merkt het blad
op: „Als men er rekening mee
houdt dat men alleen als vaste
klant bij de ene zaak uiteinde
lijk goedkoper uit is dan bij de
andere, zal het bij de keuze
uit die winkels vermoedelijk
zwaarder wegen of ze ver weg
zijn of dichtbij".
a er in Nederland
0 winkels en andere ver-
Daarbij waren ruim 8.600
Dgszaken. Dat was op-
minder dan het jaar er-
sinds 1969 takelt het
jedieningswinkels lang-
gestadig af. Sedert in
rste zelfbedieningswinkels
ebroeders Van Woerkom
tenlandse vinding in Ne-
trd geïntroduceerd, heeft
iieningssysteem een ge-
cht genomen. Tot 1969
iets bijzonders als er per
juizend winkels bij kwa-
rd in de statistische cij-
mekeer merkbaar, die al
was ingezet. Men
idieningswinkels geopend
gswinkels verbouwd zon-
ikeurig te plannen,
iconcerns hadden in
sijken op angstig veel
Naast elkaar, te-
kaar. Allemaal dezelfde
seis, die er altijd al -
en toonbank - wa-
g begon. Kleine winkels
;edoekt, andere uitge-
a 1965 en 1971 nam het
ibedieningswinkels toe met
maar de verkoopopper-
eide met 166 procent. In
het aantal „ouderwetse"
gswinkels nog maar met
toe, terwijl het aantal
in in die tijd bijna zes
ot werd.
n wordt steeds meer ge-
rd met grote eenheden.
kwam in handen van
Van de 300 De Gruyter-
er in een paar jaar
100 gesloten. Albert Heijn
de Wit over, en vormde
n concentratie van 282
gswinkels, 234 super-
verbruiksmarkten en 2
U.bgswarenhuizen, waarin
sok sanering nodig was.
textiel- en vooral in de
ache werden grote eenhe-
i uitgebreid, waarin
eer de zelfbediening
mzen
itten ook de warenhuizen
er ruim 200 in Ne
derland. V en D heeft er 63, waar
van 9 Vendets. In die laatste ziet
men de toekomst, want men wil er,
met ver doorgevoerde zelfbediening,
in de komende acht jaar 50 openen.
In de 100 Hema-winkels wordt ook
al snel overgeschakeld op zelfbedie
ning, en het Bijenkorfconcern
waartoe de Hema behoort, is van
plan met zijn andere dochter Gale
ries Modernes helemaal op de zelf-
bedieningstoer te gaan.
Speciale zelfbedieningswarenhuizen
worden ook nieuw opgezet. We zit
ten daarmee nog in de begintijd.
Albert Heijn heeft er nu drie: in
Vlissingen, Maastricht en Leeuwar
den zijn reeds zogenaamde Miro-
warenhuizen geopend. Centra open
de er als eerste in het land een in
Tilburg (Familia). Bijenkorf Beheer
denkt eind 1973 in Muiden zijn eer
ste „superstore" te openen.
Ijlings gesmede en geopenbaarde
plannen zijn er de laatste paar Jaar
echter in indrukwekkende mate op
tafel gekomen. Zoals dat van AH
voor de vestiging van meer en meer
Miro's bij grote steden. Van Bijen
korf Beheer voor „een ekten van
superstores over het hele land". En
van Interco-op (de internationale
organisatie van verbruikscoöpera
ties) om in de toekomst in West-
Europa meer dan 500 zelfbedie
ningswarenhuizen op te richten.
Een algemene definitie van het
zelfbedieningswarenhuis is: een wa
renhuis dat overwegend via het
zelfbedieningssysteem werkt, een
minimum verkoopoppervlakte heeft
van 4.000 a 5.000 vierkante meter,
en dat een groot parkeerterrein
heeft".
Dergelijke warenhuizen zullen zich
er, naar verwachting, op richten de
consument aantrekkelijk lage ver
koopprijzen voor te zetten. Of ze al
lemaal zo erg goedkoop zullen zijn,
blijft afwachten. Want tussen „kale
goedkoopte" en „aangeklede duurte"
zijn een massa varianten mogelijk.
Weliswaar is vooral het Nederlandse
publiek gevoelig voor prijsvoordeel,
doch het kent toch ook zijn voor
keuren voor een gezellige winkelin
richting.
Duurder
En dan wordt ook zo'n - meestal
buiten de stad gelegen - super-zelf
bedieningswinkel weer wat duurder.
Wat kan men bijvoorbeeld in België
bij dergelijke vestigin-
Er bestaat weer een nieuwe methode die de vrouw tijdens
haar menstruatie kan toepassen om zo min mogelijk last te
hebben van het bloedverlies. Nadat in 1921 het "wegwerpver-
band" al een revolutionaire verbetering betekende, werd enkele
tientallen jaren geleden de "tampon" ingevoerd, die inwendig
moet worden aangebracht. Naast de vele voordelen die deze
tampon biedt (waarvan de onzichtbaarheid wel een grote kos-
metische vooruitgang betekent) heeft zij toch ook nadelen. Vele
gynaecologen hebben grote bezwaren tegen deze tampon, maar
behalve deze medische- zijn er ook praktische tekortkomingen,
waaronder het "doorlekken" gedurende de tijd dat het bloed
verlies sterk is.
Kijkje in een "te kleinezeljbedieningszaak.
gen van de Grand Bazar, die be
paald geen koopjeswinkels zijn,
maar wèl gezellige koopcentra.
Tegen de tijd dat er meer zelfbe
dieningswarenhuizen in het land
staan, zal van de consument een
grote dosis prijsbewustheid worden
geëist.
Cash-and-carry
Tenslotte de verbruikersmarkten. De
cash-and-carry supermarkten die
het overduidelijk op weinig anders
dan prijsconcurrentie gooien, en die
daarbij worden gevreesd omdat zij
ook veel bekende merkartikelen ple
gen af te prijzen.
Van die zaken, die door him wegla
ten van „aankleding" uiteraard vol
ledig ingesteld zijn op zelfbediening,
waren er vorig jaar in ons land 171.
De omzet van die zaken steeg naar
schatting van 1970 op 1971 met 23,5
procent. De cash-and-carry is veelal
met levensmiddelen begonnen, doch
heeft zijn totale verkoopoppervlakte
thans bijna half om half verdeeld
tussen levensmiddelen en niet-le-
vensmiddelen.
Van de totale verkoopoppervlakte
nemen de grote cash-and-carry su
permarkten (met een winkelruimte
van 1000 vierkante meter en meer
ongeveer tweederde voor hun reke
ning. Ook deze cash-and-carry su
permarkten blijven streven naar
vergroting van hun verkoopopper
vlakten. In Den Haag opende bij
voorbeeld eind vorige maand een
verbruikersmarkt (KonMar) een tot
3000 vierkante meter uitgebreide
zaak.
Onuitstaanbaar is momenteel het
streven in de detailhandel om te
komen tot zeer grote verkoopeenhe
den met weinig persoonlijke service
verlening. Dat er bij de verdeling
van de markt voor dergelijke een
heden grote belangen meespelen,
blijkt wel uit het feit dat de Duitse
supermarktkoning (500 zaken) Theo
Albrecht nog zeer onlangs zijn inter
esse liet blijken om via een "coup"
een tiental Nederlandse Combi-su
permarkten in handen te krijgen.
En het blijkt tevens uit de op
schudding die dit in kringen van de
detailhandel teweeg bracht. Enorme
belangen, die eigenlijk allemaal
stoelen op de uitvinding van het fe
nomeen „zelfbediening", nog niet zo
lang geleden. Steeds meer wordt
duidelijk dat zelfbediening en „in
het groot doen" onverbrekelijk sa
menhangen. Men getroost zich dan
ook hier en daar grote kosten om
zo snel mogelijk ook aan die tweede
voorwaarde te voldoen. Want zelf
bediening-zonder-meer is een te
wankele basis gebleken. Dit laten
ook weer eens de hiernaast ver
werkte cijfers en gesignaleerde ont
wikkelingen in een recent rapport
van het Economisch Instituut voor
het Midden- en Kleinbedrijf zien.
De nieuwe methode zou berusten op
het initiatief (in 1952) van een
danseres, wier beroep uiteraard eist
dat zij zich volkomen vrij en on
bekommerd kan bewegen tijdens
haar menstruatie. Een rubber
kapje, dat in de schede wordt ge
bracht, vangt 't bloed op en op
dit principe werd sinds 1959 een
aantal onderzoekingen verricht
dat resulteerde in de "tassette",
en nu in de sedert kort ook in
ons land verkrijgbare "tassaway".
Het is een vrij groot, van een bij
zonder soort plastic-achtig mate
riaal vervaardigd, klokvormig toe
stelletje, dat zich heel goed laat
vervormen. Dat gebeurt dan bij
het inbrengen, waarbij het terde
ge samengebouwen moet worden
om dan met de wijde opening
voor in de vagina, de schede, te
worden gebracht. Het grote ver
schil met een tampon is, behalve
de vorm en het materiaal waarvan
het is vervaardigd, dat een tam
pon zo hoog mogelijk in de sche
de moet ziten, terwijl de tassaway
vlak boven de ingang der schede
moet blijven liggen. Er boven blijft
dus een ruimte, zodat tussen de
baarmoedermond en de tassaway
ook plaats is voor een hoeveelheid
bloed die tijdens de menstruatie
uit de baarmoeder tevoorschijn
komt.
Het materiaal van de tassaway is
zodanig samengesteld, dat het on
der invloed van de temperatuur
in de schede weker wordt en zich
daardoor precies aan de vorm van
de schedewand kan aanpassen.
Bovendien zijn er enkele ringen
omheen aangebracht, die ervoor
zorgen dat het goed op z'n plaats
blijft zitten. Een aantal fijne
gaatjes moet ervoor zorgen dat
het vacuum, dat boven de tassa
way ontstaan is bij het uithalen
ervan wordt opgeheven, doordat
van buitenaf lucht binnendringt.
GRONDGEDACHTE
uwen
hcink
rouwen die evenveel ver-
nannen gaat een groot
lit en wordt dan even
us de directeur van de
alcoholisme in Mersey-
iand W. H. Kenyon. Ke-
'i dit verklaard in een
ierleden week is gepubli-
heeft vastgesteld dat vrou-
even groot risico lopen
bijna een half miljoen
Wales te
dit cijfer tussen vier vijf op een,
met een sterke aanwijzing dat het
alcoholisme onder vrouwen stijgt.
Het Australische ministerie van Ge
zondheid heeft door een onderzoek
vastgesteld dat gehuwde mannen en
vrouwen meer drinken dan vrijge
zellen. Een derde van de gehuwde
mannen drinkt elke dag.
Alcohol, van de vrijgezellen drinkt
slechts 18,8 procent elke dag. Bij de
vrouwen zijn deze cijfers 25 en 9,1
procent.
ADVERTENTIE
VET HAAR
Informatie hierover
Muusse
m» 3annel
mtK i alcot
idel a
Een bord warm eten uit de automaat zal binnenkort geen
bijzonderheid meer zijn. Op de Automatenbeurs die van 23
t/m 25 oktober in Utrecht zal worden gehouden demonstreert
Van Duijnen zo'n automatische kelner. Deze maaltijdenauto-
maatkombinatie bestaat uit twee delen: een speciaal type
loketautomaat en een verwarmingseenheid met een magne-
bronische oven. Na inworp van penning of munten trekt men
een komplete maaltijd op een (eventueel eenmalig) bord en
plaatst deze in de daarnaast geplaatste magnetron oven. De
verwarmingstij d (variërend van 1 tot 2 minuten) wordt aan
gegeven door een gekleurd fiche, dat bij iedere maaltijd is
gevoegd. In de verwarmingseenheid zijn ook bestek, servetten
etc. aanwezig. De loketautomaat, waarin elk hokje plaats
biedt aan een bord van maximaal 25 cm doorsnee en een
bakje met sla, soep of dessert, bestaat uit een draaibare zuil
met 12 plateaus. Ieder plateau heeft 6 vakjes voor de maal
tijden.
iSSZ&u
mrnmmem
Geef dan een tabletje op kinderformaat.
KinderAspro. Een voorzichtig tabletje dat een aange
paste hoeveelheid koorts- en pijnwerende stof bevat.
KinderAspro is simpel en goed.
Door de frisse smaak is innemen
nooit een probleem.
De aan kinderen aangepaste
hoeveelheid medicijn maakt dat de
voorgeschreven hoeveelheid
tabletjes zich makkelijker over de
dag laat verdelen, wat yeel beter
is dan het geven van meer tabletjes
tegeliikl
ADVERTENTIE
van
LEWENSTEIN
klein, licht, handig,
en ó-zo-kompleet
de vagina op te vangen, lijkt een
verbetering te zijn boven de tot
nu toe gevolgde methoden, waar
bij het pas ln de buitenwereld
wordt opgevangen, of tevoren ln
een tampon wordt opgezogen. De
tassaway vult zich en wordt bij
tussenpozen uit de schede gehaald
en weggeworpen. Dat uithalen
vereist, evenals het inbrengen, een
zekere handigheid en een bepaal
de techniek. Wanneer het een
maal ter plaatse zit. merkt de
vrouw er nauwelijks iets van, het
geen ook een groot voordeel is,
evenals de volkomen onzichtbaar
heid van dit hulpmiddel.
Het materiaal waarvan de cup is
vervaardigd werd uitvoerig onder
zocht onder meer op toxiciteit, op
het veroorzaken van irritaties ln
de schedewand en op eventuele
bacteriologische gevolgen op de
flora in de schede. Al deze tests
vielen gunstig uit, alhoewel bij de
stagnatie van een hoeveelheid
bloed in de warmte van de vagina
volgens een algemene medische
ervaring, de kans op infectie ver
groot wordt. Omdat er nu een
Door
dr. J. Kater
luchtvacuum heerst zou deze bac-
teriële groei niet algemeen kun
nen plaatsvinden. Bij het gebruik
van tampons die zich met het ge
produceerde bloed opvullen, is die
kans op infectie groter, maar voor
beide methoden geldt dat zowel
tassaway als tampon niet steriel
zijn en door het inbrengen
tenzij door een kokertje nog
eens extra met bacteriën worden
besmet.
De voorlopige ervaringen met de
tassaway in het buitenland lijken
gunstig, en na de Verenigde Sta
ten (waar intussen enkele hon
derdduizenden vrouwen het sinds
1970 toepassen), hebben Scandina
vië, Engeland en Zwitserland het
ingevoerd.
Er blijven echter een aantal bezwa
ren en vele vraagtekens. Jonge
meisjes en vrouwen zullen het
middel heel moeilijk of niet kun
nen inbrengen, en pas bij vrou
wen die gebaard hebben zal het
inbrengen van deze vrij grote, zij
het goed samendrukbare tassaway.
zonder veel moeilijkhecfep lukken.
Er is echter wel een vrfj goed be
grip van de plaatselijke anatomie
voor nodig en een zekere handig
heid bij het inbrengen en uitha
len. Omdat in de eerste dag (en)
van de menstruatie gemiddeld de
helft van het totale bloedverlies
plaatsvindt, zal de tassaway dan
niet langer dan enkele uren op
zijn plaats kunnen blijven zitten.
Uiteraard komt bij het verwijde
ren ervan ook de bloedkolom die
zich erachter heeft verzameld
naar bulten, hetgeen begrijpelijke
ethische bezwaren oplevert, even
als het inbrengen van een nieuwe
tassaway .Of dit alles zonder pijn
en beschadiging van de schede
kan gebeuren is niet voor elke
vrouw gelijk.
Resumerend kan men zeggen dat
slechts een (klein) deel van de
vrouwen de tassaway zal kunnen
gebruiken, bij voorkeur niet gedu
rende de eerste menstruatiedag en
alleen in die omstandigheden die
daartoe aanleiding geven, zoals bij
sport, uitgaan, tijdens belangrijke
werkzaamheden en dergelijke.
Over de eventuele schadelijke bij
werkingen zouden gynaecologische
poliklinieken en vrouwenartsen ln
ons land eerst op grotere schaal
moeten oordelen. Dat geldt ook
voor het toepassen van de tassa
way voor therapeutische doelein
den.
ADVERTENTIE
DAMESMODE
in exclusief jongt stip_
BPEESTRAATI08a-lf2 1 PIOEN
