Revalidatie: vooral werken
in een hecht teamverband
Nederlandse regering kan geen stappen ondernemen'
'Open dag' in het Rotterdamsch Zeehospitmm
Hulp voor
pastoor
Rijksdiensten
naar Groningen
Klaverjassen
Kinderkleding-
beurs van UW
KRITIEK VAN
BEERNINK OP
DRS. TILANVS
OAE WIL DAT
KENIA BEMID
DELT TUSSEN
TANZANIE
EN OEGANDA
DAF ver met
aardgasauto
MENING VAN MINISTER LARDINOIS OVER BRITSE VISSERIJ-MAATREGEL
DONDERDAG 21 SEPTEMBER 1973
KATWIJK AAN ZEE Revali
datie is in deze tijd geen mode
woord meer. Het is een behande
ling, die steeds meer wordt toege
past. Helaas beschikt men nog
niet over voldoende centra om
alle daarvoor in aanmerking ko
mende patiënten te kunnen op
vangen. Eén van die centra in de
regio Leiden, Alphen en de Bol
lenstreek is het Rotterdamsch
Zeehospitium in Katwijk aan Zee
Er worden daar echter niet alleen
revalidatiebehoevenden uit deze
gebieden behandeld, maar bij
voorbeeld ook uit Haarlem, Den
Haag en Rotterdam. In de toe
komst zal daarin zeker verande
ring optreden, want het is een
voor de hand liggende zaak, dat
over niet al te lange tijd ook die
steden en de gebieden daar om
heen zo'n centrum rijk zullen
worden. Dat werd wel duidelijk
tijdens de gisteren in het Zeehos
gehouden bijeenkomst in het ka
der van de landelijke open dag
voor revalidatie van de Vereni
ging van revalidatie-inrichtingen
in Nederland. Overal in het land
werden van die bijeenkomsten ge
houden. Die in Katwijk aan Zee
werd bijgewoond door een groot
aantal artsen en velen, die ver
der bij de revalidatie betrokken revalidatiearts
Mevrouw dokter C. W. Nederburgh, getroffen is. Helaas moet nog
het Zeehos
zijn. uit Leiden en omgeving. het J chef de kliniek, zette in een boeiend iaat i
gebied rond Alphen en de Bollen
streek.
i terug te brengen in het leven. bezoeken
I den geconstateerd, dat patiënten
betoog uiteen, dat het doel van de Holland beschikt thans over twee
revalidatie is de motorisch gebonden 1 verpleegsters, die de patiënten thuis
allerlei acht rgronden
Het Rotterdamsch
bereidde zijn gasten een hartelijke I OThap£eHjke en sociale leven. Om al
ontvangst. Zij werden begroet door I t
directeur-geneesheer dokter E. B. M Jeze 'acetten te kunnen benaderen porteren hun bevindingen aan de
Dillmann. directrice zuster M. H. ï166" me" een "eoht deskundig revalidatie-arts. Deze kan dan zi,n
Rijken en econoom G C Taillie team n°dig, want revalidatie is met onderzoek beginnen en daarna de
•- zigheid en heeft tot gevolg, dat de
e behandelde wat angstig wordt als
de revalidatie gaan. Zuid- j hij pijn, moeheid en een hele groep
andere klachten bij zichzelf con
stateert Hii of zij is bang weer door
zo'n infarct te worden getroffen.
Begrijpelijk, maar dat gevaar is be
paald niet groot.
Door
Cees Com bee
afwijkingen meestal blijvend orga
nisch gestoord zijn en daardoor in
hun maatschappelijke milieu's niet
de plaats kunnen innemen, die zij
zonder stoornis zouden bezetten
kon men door het bezichtigen van
een kleine expositie over de mogelijk
heden op dit gebied in het Zeehos
en door gesprekken met de werkers
op de revalidatie-afdelingen nader
kennismaken met wat op dit ter
rein in Katwijk aan Zee wordt ge
realiseerd.
Teamverband
Dokter E. B. M. Dillmann gaf een
overzicht over de historie van het in—
1908 opgerichte Rotterdamsch Zee
hospitium, dat van een verpleeg
inrichting voor t.b.c.-patiënten is
uitgegroeid tot een revalidatie
centrum van de eerste orde en dat
zich mede toelegt op de huisvesting
van nu zo'n tachtig poliopatiënten
Hij stelde dat revalidatie meer is dan
uitsluiend 'n medisch handelen. Het
geschiedt in teamverband met in
breng van meerdere disciplines waar
door het bepaald geen zuivere me
dische aanglegenheid meer is. Struc
tureel is er op het gebied van de
revalidatie reeds veel verbeterd, zei
dokter Dillmann, maar er zal nog
heel wat meer moeten worden ge
daan; zoals door de patiënt hulp te
bieden ln eigen milieu. Helaas moe
ten tot nu toe nog tekorten op al
lerlei gebied worden geconstateerd.
Aan het opheffen daarvan zal iede
reen, die de revalidatie ter harte
gaat moeten meewerken.
val aldus de
In zo'n team werken velen nauw I
samen met de revalidatiearts, zoals J Fietsen
fysiotherapeuten, medische arbeids-
therapeutes (in het gehele land zijn
er maar drie mannelijke», mensen
uit de verplegings- en verzorgings
sector. logopedisten, onderwijskrach
ten, Instrumentenmakers, psycholo
gische en maatschappelijke begelei
ders, kinderarts, neuroloog, oog- en
oorarts en tandarts.
Door die hechte samenwerking en
de uitwisseling van ervaringen komt
men gezamenlijk tot de beste resul
taten voor de verpleging van de pa
tiënten. Dokter Nederburgh lichtte
al deze aspecten van het in team
verband optreden nader met voor
beelden uit de praktijk toe.
v teamverband. j gelijks werk en die tussen de
spanning vroeger en nu. Na die
eerste week wordt ook aan sport en
spel gedaan, waarbij uit de praktijk
Dokter Weeda vertelde, dat de pa- is gebleken, dat de patiënten zich
tiënten de eerste week van de revali- veel vrijer bewegen dan op de fiets
en zich tot grotere inspanning dwin
gen.
Ook aan groepswerk wordt veel
aandacht geschonken. Het wegpra
ten van klachten en het aan de
hand van het revalidatieonderzoek
uitzoeken van wat er moet worden
gedaan voor de patiënten zijn be
langrijke bezigheden voor het team,
dat bij de behandeling niet in wit
te jasjes werkt, maar in overhemd
of colbertje om de zieken het ge
voel van thuis te geven.
De 'open dag* van de vere
niging van revalidatie-in
richtingen in Nederland,
gisteren o.m. gehouden in
het Rotterdamsch Zeehos
pitium van Katwijk aan
Zee, werd bijgewoond door
veel artsen en revalidatie-
werkers uit ie regio Leiden
en Alphen aan den Rijn en
uit de Bollenstreek.
(Foto Jaap van Duljn>
dat deze volkomen op de hoogte zijn
van de werksituaties in het bedrijf,
waarin de gerevalideerde werk-
VOORHOUT Nog maar enkele
igen na de benoeming van kape
laan J. W. M. Nijman tot pastoor te
Voorhout (deze was al vier Jaar in
Voorhout's Bartholomeusparochie
als kapelaan werkzaam) is tot zijn
hulp als kapelaan benoemd, pater
F. R. Gerritsma, geboren te Bols-
ward op 21 februari 1944. Deze nieu
we kapelaan heeft gestudeerd in
Utrecht aan de Theologische Hoge
school. Hij heeft stage gelopen te
Hilversum en in Leidschendam.
De installatie van pastoor J. W. M.
Nijman zal op een later tijdstip
plaats vinden door de deken van de
bollenstreek, de eerwaarde heer
Tervoorn, rector van Sancta Maria
te Noordwijkerhout.
Den Haag De verplaatsing van
rijksdiensten uit het westen zal zich
vooral conentreren op de stad Gro
ningen. Dit staat in de nota Noor
den des lands van de ministers
Langman (Economische Zaken) en
Udink (Volkshuisvesting en Ruimte
lijke Ordening).
Voor een zo goed mogelijke ontwik
keling van het Noorden is het on
ontbeerlijk dat daar een stedelijke
agglomeratie tot stand komt, die in
veel opzichten kan concurreren met
de Randstad Holland.
LEIDEN Met een prijskla-
verjasavond in het clubhuis „Het Mie
rennest" (Morsweg 59) vangt mor
genavond de start aan van de 14-
daagse klaverjasavonden in dit klub-
huis.
OEGSTGEEST Dinsdag 26 en
woensdag 27 september wordt in
het patronaatsgebouw achter de rk
kerk een kinderkledingbeurs van de
UW gehouden. Dinsdag kan men.
tussen een uur en half vijf, hele,
schone en bruikbare kinderkleding in
leveren, de verkoop begint woens
dagmorgen om negen uur en eindigt
om half drie. Iedereen mag veertig
minuten blijven.
DEN HAAG (ANP) Oud CHU-
fractievoorzitter en de oud minister
van binnenlandse zaken, mr. Beer-
nink heeft vanmorgen voor de ra
dio scherp gereageerd op uitlatingen
van de huidige fractievoorzitter van
de CHU Tilanus. Deze zei gister
avond in een uitzending van de
CHU, dat het „slechts een hele klei
ne groep is in de CHU, die niet te
vreden is over wat de unieraad
heeft besloten en dat die hele kleine
groep heel veel publiciteit krijgt".
Mr. Beernink: „Ik ben het be-
laid niet met de heer Tilanus eens.
Naar mijn mening heeft een heel
groot deel van de Unie bijzonder
veel bezwaren tegen het advies van
de Unieraad over de kandidaten en
tegen de linkse koers die het bestuur
en helaas ook de heer Tilanus willen
NAIROBI (AP) De Organisatie
voor Afrikaanse Eenheid is vandaag
tussenbeide gekomen om een moge
lijk conflict tussen de buurlanden
Tanzanië te voorko-
De secretaris-generaal van
OAE, NZO Ekangaki zou een
roep hebben gedaan op het neutra
le Kenia om te bemiddelen in
conflict.
Keniaanse functionarissen
geren commentaar te geven
dat Ekangaki een onderhoud heeft
gehad met de Keniaanse president
Jomo Kenjatta.
Volgens adviseurs zou Ekangaki,
behalve met Kenia en Tanzanië ook
al contact hebben opgenomen met
de Soedan, Roeanda en Zaire.
Oeganda en Tanzanië zijn beiden
ondertekenaars van het handvest
van de OAE waarin de lidstaten
verklaren zich niet te mengen i
binnenlandse aangelegenheden
andere landen.
Hartpatiënten
Over de revalidatie
tiënten sprak dokter H.
da uit Leiden, hoofd
EINDHOVEN De DAF is verge
vorderd met de ontwikkeling vai
een automotor, die op vloeibaar fSJazor
aardgas rtfdt. Over een maand wordt
in Groningen de eerste bus. die wordt
aangedreven met een nog experi
mentele aardgasmotor ingeschakeld
op de lijndienst. Het Is de eerste be
kroning op een langdurige reeks
ling poliklinische hartrevalidatie j proeven van DAF, het Groningse ge-
van het Rotterdamsch Zeehospitium. vervoersbedrijf
Nadrukkelijk stelde hij, dat de reva-
lidatie al moet beginnen als een pa
tiënt met een hartinfarct of een an
dere hartaandoening opgenomen is
in het ziekenhuis. Hij betreurde het,
dat het vandaag de dag nog voor
komt dat patiënten worden ontsla
gen met een ondeugdelijk program
ma. Zij komen daardoor met een
aantal moeilijk defineerbare zaken
terug in huis, voelen zich onzeker en
weten niet precies wat ze hebben en
moeten doen.
Eén van de belangrijkste zaken
noemde dokter Weeda de nazorg,
namelijk het zoeken naar mogelijk
heden om het gerevalideerde li
chaam op peil te houden. Daarbij
zal het contact met huis- en be-
'^e drijfsartsen een nuttig effect kun-
Gasunie.
Bij de DAF
veel van de bezwaren die het gebruik
van aardgas met zich meebrengt als
schone brandstof voor een automotor
te overwinnen. Groningen overweegt
op den duur het hele autobusvervoer
over te schakelen op aardgas.
Gas is per kilometer 7 a 10 cent
goedkoper dan benzine. Daar staat
tegenover een hogere motorrijtuigen
belasting. De Gasunie heeft in Gro
ningen apparatuur geïnstalleerd
waar het aardgas vloeibaar wordt
gemaakt.
Als men er by DAF in mocht sla
gen de aardgasmotor verder te ont
wikkelen dan zal hij waarschijnlijk
voorlopig alleen maar rendabel zyn
voor zwaardere auto's die zeer in
tensief in bedrijf zijn.
hebben. Er wordt dan ook alles
aan gedaan hen te betrekken bij
besprekingen over de eigen patiën
ten om op die wijze tot een goede
nazorg te komen en te bepalen wat
wel of niet gedaan mag worden. In
de gesprekken met de gerevalideer-
den gebruikt dokter Weeda veel
voorbeelden. Ook die van een
acht-cylinder motor, waarop de niet
zieke mens loopt en de zes-cylinder
van een door een hartinfarct ge
troffene. Daarbij erop tttenderende,
dat hij met die geringere kracht
moet leren te leven en dat hij voor
al niet angstig moet zijn.
Er werden aan het slot van deze
referaten nogal wat vragen gesteld,
waarbij nogeens vanuit de vergade
ring de nadruk werd gelegd om
naast de huisarts toch vooral ook de
bedrijfsartsen in te schakelen, om-
De historische kaasmarkt in Woerden werd gisteren officieel door Prinses Beatrix geopend. Tij
dens de rondgang greep de koperslager Jaap Feijt de Prinses bij de hand om haar met sonore
stem "O sole mio" toe te zingen.
LEIDEN Zeven vaartuigen
zorgden gisteren voor een aanvoer
in IJmuiden van 1.455 kisten vis,
818 kleine kistjes vis en 500 kilo
tong. Er waren 50 kisten en 215
kleine kistjes sohelvis, 105 kisten
gul, 830 kisten en 600 kleine kistjes
haring, 270 kisten en 3 kleine kisten
makreel, 35 kisten haai, 150 kisten
schol en 15 kisten diversen. Sche-
veningen kreeg een verse aanvoer
van 50 kisten gul.
Onder de kust werden trekken ge
daan van vijf tot vijftien manden
vis. In de Noord trekken van vijftig
tot tachtig manden vis. bij de P-
boeien werden trekken gedaan van
tien tot vijfentwintig kilo tong en
3 a 5 manden bijvis. In de buurt
van de Bruine Bank trekken van
15 bot 30 kilo tong met daarbij 4 k
6 manden andere vis. Tussen 56 en
57 noorderbreedte deden de grote
kotters trekken van tien tot vijfen
twintig manden vis.
Voor vandaag stond in IJmuiden
genoteerd: de LJm 9 „Haarlem" met
860 kisten en 318 kleine kistjes vis,
KW 15 .Rijnmond I" met 1.125 klei
ne kistjes haring, TX 22 „Bartina
Brits verbod
De Nederlandse regering heeft
geen basis voor het ondeniemen
van stappen om de Britse maatregel
ongedaan te maken, waarbij de ha
ringvangst van 20 augustus tot 30
september in de twaalfmijlszone tus
sen Teesmouth en Flamiborough
Head is verboden.
Minister Lardinois antwoordt dit
(tevens namens zijn ambtgenoot
van buitenlandse zaken) op schrifte
lijke vragen van het tweede kamer
lid Koningh. Verder merkt hij op,
dat het niet te voorzien is in hoeverre
de haringvissers door het verbod
ernstig dreigen te worden gedupeerd
nu zij anders dan dit het vorig
Jaar het geval was hun visserij
in het overige gedeelte van de
Noordzee kunnen blijven uitoefenen
De Nederlandse visserij heeft in
derdaad historische rechten op dit
gebied. Op grond van het Visserij-
verdrag 1964 van Londen is de Brit
se regering bevoegd maatregelen als
deze te treffen. Hierbij heeft de
Britse regering voldaan aan beide
in bedoeld verdrag gestelde voor
waarden, te weten: de maatregel
mag geen discriminatoir karakter
dragen en alle medebetrokken kust
staten, partij bij het Verdrag, die
nen hiervan in kennis te worden
gesteld.
Voor bedoelde kennisgeving is in
het Verdrag geen termijn vastge
legd. Uiteraard zou de Nederlandse
regering het op prijs hebben gesteld,
als aan het treffen van de maatre
gel enig overleg vooraf zou zijn ge
gaan.
De Noordzee gaf de afgelopen
week niet veel haring. Er was een
behoorlijke bries, waardoor de mees
te haringspanners, die dinsdag pas
uitgingen, vrijdagavond weer binnen
waren. De vangsten waren niet al
te ruim. De meeste zijtreilers visten
in de Ierse wateren, waar de laat
ste week de vangsten verbeterden
Een groep hektreilers bleef neg vis
sen in de wateren bij de Hebriden.
De volle haring (gekaakt) blijft op
een goed peil, namelijk f 108f 120
per kantje. De volle steur haring
van f 92 tot f 110 per kantje. Verse
haring blijft schaars, alleen de
weekeinden is er wat haring, van
daar dat de haringverwerkende be
drijven veel verse haring en ha
ringfilets importeerden uit Dene
marken en Engeland. Tevens kwam
er bevroren makreel uit Engeland
en Noorwegen.
Bij de haringexporteurs blijft het
bedrijvig. Volgens de gegevens van
de Dienst Nederlandse Haringcon
trole bedroeg de uitvoer van gezou
ten haring in de week van 28 augus
tus tot en met 2 september vanuit
Scheveningen 1.530 vaten van 100
kg netto), Katwijk 1.710 vaten,
Vlaardingen 1.006 vaten en IJmui
den 4 vaten. In totaal 4.250 vaten,
tegen vorig Jaar 5.488. De uitvoer
van gerookte haring onder rijkscerti
ficaat bedroeg 25.915 kg netto, vo
rig Jaar 25.325 kg.
In de week van 4 tot en met 9
september bedroeg de aanvoer van
gezouten haring in Scheveningen
295 kantjes, Katwijk 2.701 kantjes,
Vlaardingen 50 kantjes. In totaal
3.046 tegen vorig Jaar bijna het
dubbele: 6.032 kantjes. Vanaf begin
teelt tot en met 9 september be
droeg de aanvoer van gezouten ha
ring in Scheveningen 40.161 kantjes
(vorig jaar 32.044), in Katwijk
76.066 (55.898), in Vlaardingen 24.415
(31.299) en in IJmuiden 817 (284).
Voor het totaal betekent dat 141.459
kantjes, in het afgelopen jaar waren
dat er 119.525.
Aan ir. H. A. M. van Erp, inspec
teur der visserij in algemene
dienst bij het ministerie van land
bouw en visserij, is met ingang van
1 januari 1973 op zijn verzoek we
gens het bereiken van de pensioenge
rechtigde leeftijd eervol ontslag ver
leend, met dank voor de door hem
bewezen diensten.
Henricus Antonius Maria van Erp
geboren 14 december 1907 te 's-Her-
togenbosch, studeerde in 1935 af aan
de Landbouwhogeschool in Wagenin-
gen. In 1937 werd hij verbonden aan
de „Dienst van de Visscherijen". In
1948 werd hij benoemd tot inspecteur
van de visserijen, als zodanig is
hij een 25 jaar werkzaam geweest.
Hij is officier in de orde van Oranje
Nassau.
Over het treffen van de visserijmaatregelen in Engeland
moest minister Lardinois melden, dat Nederland geen poot
heeft om op te staan voor wat betreft een tegenactie.
