EIDSCH
DAGBLAD
drachtige rem op de inflatie
noet onze economie redden
Bezetting Enka in
Breda duurt voort
'orse belastingverhogingen in 1973
Drees wil weer regeren
utorijden
uurder
LEIDSCH
DAGBLAD
Aanslag op
ambassade
Israel in
Londen
Pianist
Robert
Casadesus
overleden
sricht 1 maart 1860
DINSDAG 19 SEPTEMBER 1972
No. 33816
(Cteur: G. Koopman
nflfredacteur: Han Mulder
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 25,90 per kwartaal (postabonnementen f 28,30), f 8,76 per maand (by vooruitbetaling), giro 57055, losse nummers f 0,35
Witte Singel 1, Lelden - TeL: 25041. Redactie: 21507
Nabezorging tot 20 uur, teL 30500 (zat. 18 uur)
DEN HAAG De voortdurende explosieve stijging
n prijzen en inkomens moet krachtig worden afgeremd.
j het centrale thema van de vanmiddag door de ko-
igin uitgesproken Troonrede. Minister Nelissen van Fi-
nciën heeft er de Miljoenennota en de rijksbegroting
aan opgehangen.
fonder matiging ivordt de begroting uitgehold", aldus minister
issen in een toelichting op zijn begroting. Kenmerken ervan zijn,
nals vorig jaareen sterke stijging van de rijksuitgaven (tot
miljard), flinke bezuinigingen op bestaande uitgaven en forse
ütingverhogingen over vrijwel de hele linie.
b.t.w. gaat omhoog. Het hoog-
tarief van 14 naar 16 en het
igste tarief van 4 naar 5 pro
nt. De kosten van levensonder-
nid zullen daardoor met 1.2 pro
nt stijgen;
lasten voor automobilisten
arden zwaarder door een dms-
Bhe verhoging van de motorrij-
Igenbelasting en een hogere be
ating op nieuwe auto's. Perso-
nauto's met een leeg gewicht
600 kg gaan straks f 217,28
len in plaats van f 172,28;
i 's van 800 kg gaan van
230,04 naar f 290,04 en auto's
in 1250 kg gaan van f 360 naar
453,—
ndere
reffenD
7 promille)vennootscliaps
Blasting (46 naar 48 pet), kans-
lelbelasting (15 naar 25 pet) en
loon- en inkomstenbelasting;
ilge verlichting ontstaat door
et toepassen van de inflatiecor-
ttie op loon- en inkomstenbe-
jting tot 80% en voor zelfstan
den door invoering van de eerste
tse van de fiscale oudedagvoor-
oüng. De middengroepen wor-
m minder zwaar belast dan aan-
akelijk de bedoeling was.
jpkracht
regering meent, dat de koop-
:t in het komend jaar over het
d genomen gelijk blijft: de
te inkomens zullen er nog iets
OUDE NACHT
Bilt verwacht van vanavond
morgenavond: overwegend
weer met in de nacht en och-
op vele plaatsen mist en mini-
temperaturen vlak aan zee 8,
i ongeveer 3 graden. Morgen
op de dag vrij zonnig met ma-
rond 15 graden. Weinig wind.
(Opgemaakt om 12.40 uur)
20 september
[*ater te Katwijk 0.54 en 13.23
laagwater 9.02 en 21.25 uur.
op 06.23 uur, onder 18.43 uur.
Dop 17.24 uur, onder 02.44 uur.
op vooruit gaan, de hoge inkomens
gaan achteruit.
Deze herverdeling wordt onder
meer bereikt door de aow- en aww-
uitkeringen per 1 januari met vier
procent te verhogen. Ook wordt ge
dacht aan een extra-verhoging van
het minimumloon.
Door bevriezing van de kinderbij
slag voor het eerste kind komen mid
delen vrij voor verbetering van de-
pensioenvoorziening voor werknemers
Om een te grote stijging van de so
ciale premiedruk te vermijden wil de
regering ook de kinderbijslag voor
het tweede kind bevriezen en een be
perkt* eigen risico in de ziekenfonds
verzekering invoeren.
De bezuinigingen treffen evenals
vorig jaar de ministeries van Ver
keer en Waterstaat en Onderwijs het
-hardst. Bij het hoger beroepsonder
wijs gaat de groepsgrootte omhoog en
wordt het aantal lessen verminderd.
Er komt minder geld voor de wegen
bouw beschikbaar. De PTT krijgt
minder geld, wat o.a. langere tele
foonwachtlijsten betekent. Verder be
perkt de regering de rijksbijdrage in
het ontwikkelings- en saneringsfonds
voor de landbouw, het ao.w-fonds en
de gezinsverzorging en gezinshulp.
Het overheidspersoneel zal meer aan
pensioenpremie moeten betalen, want
het rijk besnoeit haar bijdrage met
honderd miljoen.
Uitgesloten
De drie vakcentrales hebben van
middag in een eerste reactie op de
Miljoenennota laten weten de kans
op een speciaal contract (centrale
afspraak over lonen en prijzen in
1973) uitgesloten te achten wanneer
de kamer het beleid van de regering
niet op essentiële punten wijzigt. „De
regering is de Nederlandse vakbewe
ging op vrijwel geen enkel punt tege
moet gekomen", aldus NW. NKV en
CNV.
Het onaanvaardbaar hebben de
vakcentrales uitgesproken over de
volgende regeringsplannen:
de verhoging van de b.t.w. tarie
ven. Alleen een verhoging van het
hogere b.t.w.-tarief met 1 punt is
acceptabel;
het onderwijsbeleid, en wel de
achterstelling van de werkende
jongeren en het niet verlagen van
de leerlingenschaal bij het kleu
ter- en basisonderwijs;
een aantal sociale maatregelen,
waaronder het opnemen van een
eigen risico in de ziekenfondsver
zekering.
Meer nieuws over de Miljoenen
nota op de pagina's 7, 8 en 9 com
mentaren op pagina 11.
Ter kennismaking: het
4 weken voor de halve prijs
Ik word abonnee per 3 oktober 1972 en ontvang
de krant reeds vanaf heden.
Stuur mij 4 weken het Leldsch Dagblad voor
half geld en noteer mij aansluitend als abonnee.
naam:
adres:
plaats:
Hok|e zwart maken, bon Invullen In open envelop (zonder
Postzegel) sturen aan Leldsch Dagblad, antwoordnummer
214, Lelden.
Keizerin F ar ah Dibah van Perzië is in de Volksrepubliek China aangekomen voor een staats
bezoek op uitnodiging van de Chinese regering. Op de foto zien we de keizerin, die bij haar
aankomst in Peking op het vliegveld begroet wordt door premier Tsjoe En-lai.
Uitbreiding tot andere bedrijven mogelijk
BREDA/DEN HAAG De actie
van de ruim achthonderd werkne
mers die gistermiddag bij verras
sing, en volgens een al wekenlang
voorbereid plan, het Enka-bedrijf
in Breda bezetten duurt ook vandaag
nog voort. Vanmorgen hebben Jon
ge werknemers een aantal oudere col
lega's bij de bezetting afgelost. De
kans bestaat dat de actie zich zal
uitbreiden tot andere bedrijven.
De bezetting, volledig gesteund
door de vakbonden willen met hun
actie bereiken dat AKZO geen en
kel bedrijf van de ENKA-groep sluit.
Minister Boersma (Sociale Zaken)
heeft de bezetting een betreurens
waardige actie genoemd. De werk
nemers hebben de eis van de con
cernleiding om de bezetting direct
op te heffen naast zich neergelegd.
Vandaag hebben de ministers
LONDEN (Reuter) Een func
tionaris van de Israëlische ambassa
de in Londen is gedood toen een pak
je dat hij wilde openen explodeer
de. De politie zegt dat het pakje met
de truc-bom door de post was afge
leverd.
Het is de eerste geslaagde aanslag
nadat de Israëlische instellingen
in het buitenland onder zwaardere
bewaking zijn gesteld na de moord
op de Israëlische Olympische ploeg
In München.
De omgeving van de ambassade
ls nu door de politie omsingeld.
Boersma (Soc. Zaken) en Langman
(Economische Zaken) de situatie met
de raad van bestuur ENKA/AKZO
besproken. Morgen brengen zij ver
slag uit aan de kamercommissie voor
Sociale en Economische Zaken.
Van diverse kanten zijn Inmiddels
adhesiebetuigingen binnengekomen
bij de bezetters. AKZO-vestigingen
in het noorden hebben meegedeeld
dat stappen worden overwogen. De
ondernemingsraad van Ketjen in
Amsterdam pleegt overleg over een
eventuele sympathie-actie.
Ork de werknemers van het even
eens met sluiting bedreigde onder
deel Wuppertal-Barmen in Duits
land bereiden zich voor op een actie.
Vanmiddag hielden zij een vergade
ring en voor vanavond staat een pro-
testmeeting op het programma.
Het bericht, dat het personeel
van in Wuppertal-Barmen overweegt
het bedrijf stil te leggen werd in
Breda met gejuich ontvangen.
Het bestuurslid F. Drabbe van de
Industriebond NW, heeft scherp
gereageerd op uitlatingen van ir.
Wesenhage, voorzitter van de raad
van bestuur van Enka, over invloe
den van extreme groepen op de be
zetting in Breda. Hij ontkent ten stel
ligste, dat extreme groepen gepro
beerd hebben zich in de actie in te
dringen.
De heer Drabbe zei wel rekening
is gehouden met activiteiten van ex
tremegroepen. Er is daarom vanaf
het eerste moment een zeer scherpe
bewaking van het fabrieksterrein en
de gebouwen ingesteld.
NW-districtsbestuurder Lakerveld
stelde, dat de vakbonden de actie
Juist naar zich hebben toegetrokken,
omdat de vrees bestond dat extreme
groepen anders binnenkort met wilde
acties zouden kunnen beginnen.
Midden vorige week s het in het
Bredase bedrijf al zeer gespannen
geweest en dreigden wilde acties.
Politiek Peytoe Place
De miljoenennota van het over een paar maanden opstappende
kabinet-Biesheuvel heeft alle karaktertrekken van een papieren
Potemkins dorp. De facades van een beleid worden opgetrokken,
maar het vermoeden is gerechtvaardigd dat het de huidige rege
ringsclub aan tijd en lust ontbreekt om achter die gevels vol
rijkspapier iets wezenlijks op te trekken. Daarom doet het zo
merkwaardig aan dat in de Troonrede van vandaag van een lawine
van maatregelen wordt gewag gemaakt zonder enige reserve ten
aanzien van de uitvoering ervan.
Wel spreekt het sombere stuk er over dat de nu geopende zitting
"slechts van beperkte duur" kan zijn en dat er beslissingen zijn
„die geen uitstel gedogen". Het spookachtig schimmenspel van het
Binnenhof voor de komende maanden houdt in dat het kabinet-
Biesheuvel met een politiek van verder bezuinigen (vooral in de
sfeer van onderwijs en sociale wetgeving), komt terwijl tegelijker
tijd de confessionele geestverwanten in de Kamer hun moeizame
vrijagepogingen met de progressieven zullen voortzetten. Deze mil
joenennota en troonrede lijken in elk geval niet erg als koppe
laarsters te kunnen dienen van een hernieuwd huwelijk van con
fessionelen en progressieven. Het Binnenhof zal de komende
maanden eerder op een politiek Peyton Place lijken.
Zware erfenis
Ook al zitten in de initiatieven van minster Nelissen een paar moe
dige pogingen om door verzwaring van de fiscale lasten meer
geld voor hoognodige algemene voorzieningen vrij te maken, dan
nog is het op de rand van politiek fatsoen om een volgende rege
ringsploeg met een erfenis op te schepen, die niet of nauwelijks
valt terug te draaien. Het voorgestelde, zeer gecompliceerde be
lastingsysteem, is daar een goed voorbeeld van. Als straks bij de
nieuwe kabinetsformatie alles volgens traditie verloopt en pas in
1973 een nieuwe ploeg in de regeringskussens zit, valt aan de fis
cale maatregelen nauwelijks meer te sleutelen.
Het gehele dekkingsplan van minister Nelissen is gebouwd op de
twee magische percentages van het Centraal Planbureau: de loon
stijgingen mogen niet hoger gaan dan 9 procent en de prijsstij
gingen moeten tot 5 procent beperkt blijven. Lukt dat niet dan
valt kennelijk de bodem uit een oude emmer, want verder dan de
constatering dat de situatie dan aanzienlijk ongunstiger zal wor
den, komt de regering niet. Voor die 9 en 5 is een sociaal con
tract nodig en voor wat nu al aan reacties uit de vakbeweging
bekend is, betekent deze miljoenennota geen bijdrage tot een ak
koord.
Verzwaring in de sfeer van de indirecte belastingen, verzwaring van
de premiedruk van de sociale voorzieningen, bevriezing van de
kinderbijslag op het huidige peil en de introductie van een be
perkt eigen risico bij de ziekenfondsverzekering zijn evenzovele
rechtse directen op de kaak van de lager-betaalden. De extra ver
hoging van de aow en aww-pensioenen en een eventueel optrekken
van het minimumloon zijn daarbij vergeleken hoogstens een
koekje bij de thee; de honger blijft.
hamvraag
De hamvraag luidt: wat kan deze regering van al haar plannen
nog uitvoeren en waar houdt de steun van de confessionele aan
hang ln de Kamer halt. Den Dyl in een "winning mood" ge
neigd tot overvragen eist van de confessionelen nu al dat het
hun ernst is met de flirtation naar links.
Maar als de KVP en AR-fracties ln de volksvertegenwoordiging
het nu neergelegde beleid van de ploeg van Blesheuvel zouden
aanvaarden, dan is elke vorm van akkoord vóór de verkiezin
gen of eventueel er na zeker van de baan. Als de enquêtes en
steekproeven het juist hebben en de KVP brokkelt Inderdaad
straks verder af ten behoeve van PvdA en de progressieve bijwa
gentjes, dan is er slechts één conclusie: sinds vanmiddag één uur
is de kans op een progressief minderheidskabinet na de verkiezin
gen groter dan ooit.
PARIJS (AFP) De Franse pia
nist Robert Casadesus is vandaag
op 73-Jarige leeftijd overleden in een
Parijs ziekenhuis waar hij veertien
dagen geleden een operatie had on
dergaan.
Casadesus was op 5 augustus tij
dens het festival van Prades (Frank
rijk) voor het laatst in het openbaar
(9uct
DEN HAAG Dr. W. Drees Jr.
op basis van de begroting 1973
weer meeregeren. In een vraagge
sprek noemde hij een absolute
voorwaarde; „Er zou een goed con
tract over de inflatiebestrijding
moeten zijn. En contract voor
twee Jaar", dacht Drees. De oud-
minister van Verkeer en Water
staat zegt: „Een goed sociaal con
tract zou een hernieuwde samen
werking met KVP. ARP. CHTJ,
en WD vergemakkelijken. Aan de
uitlatingen van AR-fractieleider,
Aantjes dat hij zich moeilijk kan
voorstellen dat zijn party straks
weer samen met „breker" DS'70 re
geert, tilt Drees niet zwaar: Ik
denk dat die opstelling alleen slaat
op een situatie zonder sociaal con
tract tussen werkgevers, werk
nemers en regering. ARP en DS
'70 staan wat dat betreft het verst
van elkaar. „Als dat punt is op
gelost kunnen we weer meerege
ren". Drees, die als oud-directeur
teur van de rijksbegroting en
voormalig schatkistbewaarder weet
wat een miljoenenbegroting is, oor
deelt over hot werkstuk van mi
nister Nelissen: „Een facinerend
stuk. Knap werk. Een heleboel in
formatie". Kritiek heeft hij wel:
„De begroting is misschien te
hard. De belastingen hadden niet
meer omhoog behoeven te gaan
als er wat was geleend op de ka
pitaalmarkt. De verhoging van de
btw zal slecht vallen", denkt Drees
Opmerkelijk vindt hij het dat de
begroting over de breekpunten voor
hem en zijn collega De Braauw ei
genlijk geen opheldering verschaft.
Drees noemt een breekpunt verho
ging van de motorrytuigenbelas-
ting, terwijl minder uitgege
ven wordt voor wegen.
„De exploitatietekorten bij het
openbaar vervoer vangt men ken
nelijk op door minder voor we
gen uit te geven". Ik vind dat
principieel onjuist", aldus Drees.
teuws
Te Rotterdam is eene
naamlooze vennootschap op
gericht onder den titel van
Jlotterdamsche Handels-
vereeniging" met een kapi
taal van f 15.000.000. Tot de
oprichters behooren behal
ve o.a. de Rotterdamsche
Bank, ook bankiers uit Brus
sel, Antwerpen, Frankfort a.
Main en Berlijn. Het hoofd
doel der vereeniging is het
doen van alle ondernemin
gen, die strekken kunnen om
den handel, de scheepvaart,
en de industrie van Neder
land in het algemeen en van
Rotterdam in het bijzonder,
te bevorderen.
Te Dieren heeft een land
bouwer met uitnemend suc
ces de proef genomen om
zijn aardappelen te poten
met weinig of geen mest;
geen zweem van ziekte heeft
zich op zijn land geopen
baard, terwijl bij zijne buren,
die als gewoonlijk sterk heb
ben gemest, de ziekte in ge-
lijksoortigen bodem groote
verwoestingen heeft aange
richt.
Vandaag 50 jaar geleden:
Uit Wassenaar: De aard
appelen zijn op het oogenblik
zoo laag in prijs, dat de mee
ste tuinders er toe overgaan
ze te voeren aan de varkens,
terwijl anderen ze inkuilen
voor den winter, in de hoop.
dat de prijzen dan beter zul
len zijn. Deze oogst is voor
niemand loonend.
Keizer Wilhelm zou zich
met prinses Hermine Schob-
naich Carolath, geboren
prinses Reuss oudere tak)
hebben verloofd. De bruiloft
zou in november plaats vin
den. De Prinses is sinds ver
leden jaar weduwe en moe
der van vier kinderen. Prin
ses Hermine houdt thans ver
blijf bij haar tante, de ex-
groothertogin Louise van
Baden.