"Mijn
pro
test
lis m'n
stem"
Cohen over
f 1000-wet
C. Jongejan weg bij NZH
Leiden vroeger en nu(3 7)
ZATERDAG 2 SEPTEMBER 1972
LEIDEN
Reconstructie
Ververstraat
kan beginnen
LEIDEN Maandag as. begin
de reconstructie van de Ververstraac
Een ploeg van circa zes straatma^
kers gaat er in een periode van drie
weken een drastische verandering
aanbrengen. In najaar en voorjaar
zal de beplanting pas kunnen wor
den aangevuld.
Nog in juli is het plan met de
omwonenden voor de laatste keer kri
tisch doorgenomen. Daarbij werd men
het eens over een aantal verbete
ringen. Zo wordt het aantal parkeer
plaatsen beperkt tot 15 en zijn er
ruim 20 in de omringende straten
gepland, o.m. bij de ingang van de
Ververstraat aan de Oude Heren
gracht. He project dat voor de helft
wordt gesubsidieerd door het minis
terie van CRM, omvat voorts het
maken van een speelterrein waar
eerder doorgaand verkeer was. Verder
zullen de straatstenen voor de hui
zen door tegels worden vervangen.
Pas in het plantseizen komend na-
Jaar en voorjaar zal de afronding
plaats hebber door verfijning vau
beplanting en het aanbrengen van
bomen.
Een tekening van de nieuwe situa
tie zal worden getoond in het ge
meentelijk informatiecentrum (stad-
-huis).
KLOKKEN
Friese staart en StoelJ es.
Zaanse- en Sallanders. Echte
antieke Franse en Comtoise
klokken, enz.
Uw specialist met vak-service
v. d. Water
Haarlemmerstr. 181 - Leiden
LEIDEN Voor vandaag een stukje Oudt Ley den, dat maar moei
lijk valt in te passen in de huidige situatie. De rechtérfoto dateert
dan ook uit het einde van de vorig eeuw en richt onze aandacht op
het huidige drukke verkeersknooppunt hij de De Gijselaarshank, ge
zien in de richting Noordeinde. Het was in een tijd, dat .Motel et
pension Plaats Roijaal" voor vele hinnen- en buitenlandse gasten
een békend overnachtsverblijf was. Op de hoek van het Noordeinde
en het Rapenburg was destijds de broodbakkerij van de heer Schnei
der gevestigd, met daaraan grenzend, maar dan gaan wij in onze her
innering slechts terug tot 1956 de muziekschool van de heer Van
Wouw.
Het is nu bijna zestig jaar geleden om precies te zijn op 20 de
cember 1913 dat de broodbakkerij onder slopershanden viel en dat
de Leidsche Maatschappij vari Verzekeringen op het Leven er een
voor die dagen modern pand liet bouwen. Een pand. waarin sedert
1938 het huidige assurantiebedrijf van de heer lm Noomen is onder
gebracht en waaraan in later jaren de muziekschool van de heer-
Van Wouw en het pand Rapenburg 3 het antiquariaat van mej.
Wiersma) wérden toegevoegd. Het enige dat aan het hoekpand al die
jaren ongewijzigd is gebleven is de vestiging van de sigarenzaak,
in 1913 in handen van de heer Jung en later overgenomen en gemo
derniseerd door de héér v. d. Burg.
Dat er in de afgelopen zestig jaar gelukkigveel is veranderd,
blijkt uit het bestek en de voorwaarden van „het afbreken en weder
opbouwen van het perceel hoek Rapenburg en Noordeinde te Lei
den". Daarin lezen wij o.a. dat het uurloon van een timmerman,
metselaar en steenhouwer was vastgesteld op 28 cent en van een
schilder en loodgieter op 26 cent
„Plaats Roijaal" slechts de bovengevels op foto Jan Holvast
geven nog een aanknopingspunt is in de loop der jaren nog al
eens van bestemming veranderd. Joop Crama opende er onlangs een
bloemenmagazijntérwijl het belendende pand. in de kelders waar
van eertijds een miner aalwater fabriek en een bierhundel waren ge
vestigd. nu al tientallen jaren huisvesting biedt aan de universitaire
boekhandel van J. Ginsberg.
In 1910 is het Kort Rapenburg in verband met de aanleg van een
baan voor de elektrische tram ook reeds verleden tijd 9V%9'.
wulfd Gaan ivij enkele eeuwen in de historie terug dan blijkt, dat
in 1450 werd besloten om de Noorderpoort, staande aan het einde
van de Breestraatte slopen. De in dat jaar bij de stad getrokken
buitenweg, waaraan het Noordeinde zijn naam ontleent, eindigde in
een dubbele poort, t.w. de Witte/Haagpoort, die in 1863 werd afge
broken. De voormalige Wittepoortkazetne herinnert nog aan die tijd
SAM PLATTEEL
LEIDEN "Het is heel
goed mogelijk, dat de eerste
jaarsstudenten zich in deze
tijd eenzamer voelen aan de
universiteit, omdat de stu
dieprogramma's veel compac
ter zijn dan vroeger. De eer
stejaarsstudent moet veel
presteren, zodat er weinig tijd
overblijft voor gezelligheid.
Als de studies straks in vier
jaar moeten worden afge
werkt wordt dat nog sterker.
De beginnende student heeft
die vrije tijd echt wel nodig
om zich thuis te gaan voelen
in een gemeenschap. Ik heb
dan ook veel waardering
voor de manier waarop veel
studenten het klaar spelen
zich thuis te voelen in Lei
den. Een stad als Leiden
heeft maar beperkte aanra-
kinsvlakken met de univer
siteit, voornamelijk in het
culturele en sociale leven. Ik
geloof dat de grote tegenstel
ling die vroeger bestond tus
sen de Leidse burgerij en de
studenten, die wederzijdse
minachtingniet meer be
staat. De Leidenaars worden
zich bewust van hun achter
stand en verwachten iets van
de studenten. Ik vind het
prijzenswaardigzoals som
mige studenten zich het lot
van de burgers aantrekken"
Bedachtzaam formuleert
hij zijn antwoorden: prof. dr.
A. E. Cohen (58) voor de stu
diejaren '72-'73 en '73- 74 be
noemd tot rector magnificus
van de Leidse universiteit.
Daarvoor werkte hij aan het
Rijksinstituut voor oorlogs
documentatie.
Hij heeft, in 1932 en de
daaropvolgende jaren, zelf
in Leiden gestudeerd, is zich
ook goed bewust van de ver
schillen die tussen de twee
tijdperken bestaan: "De
groep waarmee ik mijn stu
die begon was zeven man
groot. Onderling bestond wel
contact, maar met vele hoog
leraren had je dat nauwe
lijks. De hoogleraar hield
zich bezig met de wetenschap
en die studenten vond hij een
lastige bijzaak. Het hoger on
derwijs is nu meer gericht
op het onderwijs dan op de
wetenschap. Het aantal eer-
stej aarsgeschiedenisstuden
ten dat in september gaat
studeren bedraagt bijna hon
derd, maar ik geloof dat ik
met elk van mijn studenten
meer contact heb dan ikzelf
vroeger met mijn hooglera
ren had. Je geeft meer lei
dingi. Ik vind het belangrijk
dat mijn studenten weten
hoe ik denk over middel
eeuwse geschiedenis."
Collegegeld
Een van de zaken waar de
nieuwe rector al direct met
de neus wordt opgeduwd is
de "duizendguldenwet"Hoe
zijn zijn gedachten daarover?
"De Brauw heeft, voor hij
vertrok, een hoop op stapel
gezet. Regels waarmee ive
moeten zien te werken. Als
lid van de universiteitsraad
heb ik destijds tegen het
voorstel van De Brauw tot
verhoging van het college
geld gestemd. Die wet is, al
hoewel onder sterke drang,
op democratische wijze aan
genomen door het parlement.
Of ik daar nu voor of tegen
ben doet er niet toe. Ik heb
twee keer de ambtseed afge
legd dat ik trouw zou zijn
aan de koningin en aan de
wet. Het is mijn plicht om
de wet uit te voeren. Op het
ogenblik kan dat gewoon nog
niet omdat de wet te ondui
delijk is.
Het geheel lijkt niet uit
voerbaar en daarom heeft
het college van bestuur be
sloten om de hele inschrij
ving en uitgifte van college
kaarten uit te stellen tot er
meer duidelijkheid is. Ik
weet dat deze wet voor veel
mensen moeilijkheden ople
vert. Een van mijn eigen stu
denten zal waarschijnlijk
niet verder kunnen studeren
door die verhoging.
Mijn mening is, dat protes
ten bij de huidige regering
en Tweede Kamer, niet bu
ten. Het enige protest dat
kans van slagen heeft is de
verkiezing die straks wordt
gehouden. Dan kunnen we
met onze stem protesteren.
De kunnen onze stem uit
brengen op die politieke par
tij die toezegt de ivet te wil
len intrekken. Studentenpro
testen proberen we zoveel
mogelijk te voorkomen door
onnodige samenkomsten als
inschrijving en afhalen van
collegekaarten niet te hou
den. De inschrijving ging in
Leiden overigens al jaren per
post. De collegekaarten zul
len nu ook worden toege
stuurd. Zo verklein je de
kans op al te hardhandige
studentenprotesten"
Openbaarheid
"Waar ik, in m'n komende
ambtsperiode, bijzonder voor
zal ijveren, is de openbaar
heid. De leden van de uni
versitaire gemeenschap moe
ten weten wat zich binnen
de universiteit afspeelt. Ik
wil ernaar streven enkele
tijdingenzalen in te richten,
waar iedereen alle relevante
informatie kan krijgen. Op
die manier kun je de ont
wikkeling van allerlei zaken
op de voet volgen. Ook de
mensen die straks in de uni
versiteitsraad en faculteits
raden gaan zitten kun je op
goed op de hoog-
te brengen van wat zich af
speelt. Een ander aspect
waarmee we te maken krij
gen is de steeds snellere groei
van het aantal studenten,
terwijl het personeel, wegens
de bezuinigingen, niet mag
groeien. Dat houdt in dat het
personeel meer moet aan
kunnen. Daar moeten we. in
de toekomst, bij sollicitaties
op letten.
De wet universitaire be-
stuurhervorming heeft al ja
ren mijn belangstelling. Nu
de wet in de hoogste regio
nen is doorgevoerd wil ik
me gaan inzetten voor het
totstandkomen van vakgroe
pen. Vroeger had je de hoog
leraar, die ver boven zijn staf
stond. Hij besliste wat op zijn
afdeling gebeurde en de staf
gehoorzaamde. Die situatie is
gelukkig al jaren veranderd.
De hoogleraar moet in de
toekomst samen met zijn staf
het beleid op de afdeling be
palen. Hij is weliswaar het
centrum van de leiding,
maar staat er niet boven.
Vroeger was de leiding dui
delijk hiërarchisch, nu moet
die coöperatief worden. In
veel gevallen is dat al zo.
En. wat ik als een erg be
langrijke taak zie. we moeten
regelmatig de resultaten van
de genomen maatregelen na
gaan. De mogelijkheid dat de
dinaen, die we als goed zien,
verkeerd gaan blijft bestaan
en dat moeten we weten".
Door
Ronny Vink
Foto
Jan Holvast
I LEIDEN Tien Leidse NZH-jaren
waren voor de heer C. Jongejan,
I chef van het vervoersdiistrict van
j deze maatschappij - ..geef ruimte aan
het openbaar vervoer" - voldoende
I om zich in de Leidse regio van een
populaire en vooraanstaande plaats
j te verzekeren. Wie daaraan nog ge-
j twijfeld moóht hebben, had de gister-
I middag „In den Vergulden Turk"
druk bezochte en geanimeerde „Jon-
gej an-receptie" moeten bijwonen. Een
paar honderd receptieganeers deden
dit en hadden bij dit afscheidsfeest,
tevens de mogelijkheid om kennis te
maken met zijn opvolger, de heer J
G. van der Sluys. Zoals bekend gaat
de heer Jongejan zich in de toekomst
inzetten als planologisch stafmede
werker bij het bureau van de coör-
dlnaator bussector van het NS-con-
cern in Utrecht, waardoor zijn regio-
l vervoerscapaciteiten een meer lande
lijk karakter krijgen.
Onder de zeer velen, die de heer
Jongejan deze middag in zijn nieuwe
functie veel geluk toewensten - en
ook met een geschenk dit afscheid
van Lelden onderstreepten - waren
o.a. vertegenwoordigers van de N.S.,
de rijks- en gemeentepolitie, tal van
dochterondernemingen, de KNVTO,
de Commissie Vervoersvergunningen.
Prov Waterstaat en vakantieorgani
saties. Uit de Leidse regio kwamen i Dollekamp, waren ook tal van staf-
afgevaardigden van de Kamer van leden van deze maatschappij aan we -
Koophandel, vele burgemeesters het zië- Gelet op zijn kerkelijke funetie -
Rijnsburgs Bloemencorso en de Drie de heer Jongejan is kerkvoogd van
Octobervereeniging naar de receptie I de Leidse Hervormde Gemeente
gaven ook vele kerkvoogden, o.w de
Met de directie van de NZH. mr. J president-kerkvoogd, de heer M
P. Ballegooyen de Jong en mr. W. H. j Struys, ds. A. J. Lamping, voorzitter
van de centrale kerkeraad van dear
gemeente en predikanten van hun
belangstelling voor dit afscheid blijk.
Op de foto (Jan Holvast) neemt de
wethouder van het Verkeer, de heer
Kret. afscheid van de heer Jongejan.
Rechts zijn opvolger, de heer Van der
Sluys.
