'Snelrecht' voor rehnakers
Maatschappelijke kosten
auto innen via heffingen
van
Regering wil
elke maand
trekking van
staatsloterij
De Romeinen
in Nederland
Kamerlid De Jong werkt
aan brede centrumpartij
Gevangenisstraffen van tien
dagen tot drie maanden
Ziekenhuizen
doen met de
moeten samen
apparatuur
,Naardermeer" dreigt
rnstig te vervuilen
Integrale verheers- en vervoersstudie
DINSDAG 29 AUGUSTUS 1972
ROTTERDAM (ANP) Zeventien rellenmakers in de
\frikaanderwijk in Rotterdam zijn gistermiddag voor de
>olitierechter verschenen. Ze liepen veroordelingen op, die
radeerden van 10 dagen tot 3 maanden gevangenisstraf,
-en van de Turken, die eveneens van openlijke geweld-
ileging werd verdacht, werd door mr. A. R. Jolles vrijge
sproken, omdat de tenlastelegging niet geheel juist was.
)e officier van Justitie, mr. J. Hage, had in alle gevallen
itrengere straffen geëist.
De meest ongelukkige, die voor het
erdachtenbankje verscheen, was de
-jarige tuindersknecht J. L.. Even-
de andere verdachten had hij op
augustus met stenen naar de po-
ie gegooid. Daarvoor was hij dan
ok gepakt. Doordat tijdens het ver
oor het televisieprogramma van
VRO's Televizier over de rellen nog
werd afgedraaid, kwam de offi-
van Justitie erachter dat hij nog
op zijn kerfstok had. Op het
eeld zag men de Jongeman bezig
iet het stichten van een brandje in
Wapenstraat.
Dat nam mr. Hage hem ernstig
walijk en eiste tegen de tuinders-
oecht, die al gedeprimeerd was door
et verlies van zijn meisje aan een
urkse werknemer, de maximum-
;raf: zes maanden. De verzachtende
ostandigheden, die door de verdedi-
werden aangevoerd, brachten de
raf uiteindelijk,,terug tot vijf maan-
irvan twee voorwaardelijk.
Een moeilijk geval bleek de ten-
ïlegging aan de 24-jarige chauf-
C. F..de V., die verdacht werd
poging tot doodslag. Tijdens de
ïlusten was hij met zijn auto weg
reden, terwijl een groep agenten
vagen stond. Het werd een
ridisch steekspel tussen de officier
Justitie en de raadsman van de
rdachte.
Mr. Hage meende, dat het optreden
de chauffeur ernstige gevolgen
Ld kunnen hebben. De verdediger
fhtte een poging tot doodslag ech-
niet bewezen. „Het was stom van
om weg te rijden", gaf de chauf-
r als verklaring, „maar ik was
[odsbang dat de agenten me in el—
r zouden slaan. Ik wilde dus niet
de auto komen en dacht: weg-
De eis luidde: drie maanden,
uitspraak werd een week uitge-
feld.
[enen gooien
meeste rellenschoppers kregen
straf voor het gooien met stenen
de politie, voor het opruien van
bevolking, brandstichting en voor
Idere gewelddaden. Iedereen be
nde vlot, behalve drie Turken die
hetzelfde terechtstonden. Een-
I rig bleven zij ontkennen stenen te
bben gegooid.
De verklaring van enkele agenten,
als getuigen optraden, konden
hun categorische ontkenning
:ts veranderen. De officier van
stitie, die bereid was tot een mil-
'wee doden
Vliegtuig van
Verocarto
erongelukt
AMSTERDAM (ANP) Aerocarto
eft uit Bolivia bericht ontvangen
twee van haar vliegers daar do-
ijk zijn verongelukt met een twee-
torige Cessna-402.
.Iet zijn J. E. van Gilst (32) uit
"derkerk a.d. IJssel, die op 1 mei
J9 in dienst trad van Aerocarto, en
vlieger van niet-Nederlandse
tonaliteit, die als kortverbander
a de maatschappij was verbonden.
6de slachtoffers laten vrouw en
[deren achter,
''bver plaats, tijd en toedracht van
ongeval zijn nog geen bijzonder-
bekend.
gjPe twee vliegers maakten deel uit
een Aerocarto-team van vijf
dat voor carteringsopdrachten
rUrende een half Jaar in Bolivia
tationeerd is. De heer Van Gilst
iveerde op 25 augustus in La Paz,
i collega was daar al enkele maan-
dere eis omdat de Turkse bevolking
het slachtoffer van de onlusten
geweest, hechtte niettemin meer ge
loof aan de getuigen. Hij eiste vier
weken. De politierechter maakte er
drie van. Alleen de 31-jarige pijpfit-
ter R. B. werd vrijgesproken.
Mr. Hage had de rellenmakers in
twee groepen gedeeld: buurtbewoners
en mensen uit andere delen van Rot
terdam, die volgens hem alleen maar
op rellen uit waren. Gezien de sociale
achtergronden toonde hij enig begrip
voor de eerste groep. Met de andere
had hij geen genade. Behalve de Tur
ken waren de mensen, die gisteren
terecht stonden, allen afkomstig uit
andere delen van Rotterdam.
Voetbalclubs
in Dordrecht
discrimineren
de Turken
DORDRECHT (ANP) In de
gemeenteraad van Dordrecht is een
vorm van discriminatie van Turkse
arbeiders gehekeld. Veertien Turken
hebben namelijk getracht lid te
worden van een Dordtse voetbalver
eniging, maar geen van de dlubs
heeft hen geaccepteerd. Dit iis voor
de Dordtse „Stichting opvang en be
geleiding van buitenlandse werkne
mers aanleiding vandaag een adver
tentie te plaatsen in de in Dordrecht
verschijnende dagbladen, waarin
„wegens teleurstelling" een beroep
wordt gedaan om de Turken als le
den te aanvaarden. Volgens het be
stuur van de stichting is de adver
tentie bedoeld als ,een stuk kei
harde confrontatie met de problemen
waarmee de stichting worstelt".
Brezjnew op oogstreis Par
tijleider Brezjnew, die in de Sowjet-
Unie de graangebieden bereist om te
tonen dat Moskou zich ongerust
maakt over de oogst van dit jaar, is
gisteren aangekomen in de Siberi
sche stad Krasnojarsk. Hij was zijn
reis begonnen in Kazachstan en
ging toen naar het gebied van Altia,
nu geoogst wordt.
Op de foto: tijdens een van de besprekingen: v.l.n.r. dhr, T. H. Jansen (Dem. Midden Partij
dhr. II. Middel <Dem. Midden Partij), dhr. De Jong (lijsttrekker Dem. Midden Partij), dhr. Tj.
Pathuis 'Dem. Midden Partij), dhr. D. T. Niekus (Dem. Midden Partij), dhr. G. Walter (Ac-
tiegr. Zelfstandigen) en dhr. Den Bleker (Dem. Midden Partij)
UTRECHT (ANP) Het Twee-
?-kamerlid Jac de Jong, destijds
!gesplitst van de Middenstandspar-
en sindsdien een eenmansfractie
vormend, is bezig een aantal kleine
rechte partijen te bundelen tot één
democratische middenpartij. Op een
bijeenkomst gisteravond in Utrecht
vertelde hij dat hij eerder op de dag
gesprekken had gevoerd met de Be
jaarden Partijen en gisteravond met
functionarissen van Binding Rechts.
Na afloop van dit gesprek deelde
De Jong mee, dat de besprekingen
„positief" waren verlopen. „Binding
rechts" moet zijn leden echter nog
raadplegen over het voornemen op te
gaan in de ..democratische midden
partij" van de heer De Jong. De
„Algemene bejaardenpartij Neder
land" besluit deze week over deel
neming.
Als bejaardenpartij en Binding
Rechts definitief besluiten op te
gaan in de nieuwe organisatie dan
zal deze deelnemen aan de verkie
zingen op 29 november.
De heer De Jong is volgens zijn
eigen zeggen gevraagd als lijsttrek
ker te fungeren. De Jong stelt wel
voorwaarden: bij Binding Rechts
moet het rechts eruit en bij de be
jaarden moet he tprofessioneler, lie
ver een niet bejaarde deskundige
dan een bejaarde niet-deskundige in
de democratische Middenpartij.
De heer De Jong sprak op uitnodi
ging van het initiatief-comité „po
litieke inspraak zelfstandigen" voor
een groep van ruim dertig bestuurs
leden van diverse vakorganisaties
van middenstanders en zelfstandige
ondernemers.
Zij kregen van het kamerlid te
horen, dat hij er geen zin meer in
heeft de belangen van de zelfstan
digen op het Binnenhof te behar-
UTRECHT (ANP) De Unie van
Ziekenfondsen vindt dat het hoog
tijd wordt dat de minister artikel 18
van de wet ziekenhuisvoorzieningen
werking stelt. Dit artikel bepaalt,
dat ziekenhuizen niet zonder toestem
ming kostbare apparatuur mogen
aanschaffen. Tot dusver zijn van de
wet alleen de artikelen die de bouw
van ziekenhuizen betreffen van
kracht geworden.
De heer H. J. Anbeek, voorzitter
in de unie, zegt in het blad van
zijn ziekenfondsorganisatie dat bij
voorbeeld gestreefd moet worden
naar onafhankelijke laboratoria die
diensten verrichten voor meer dan
:n ziekenhuis.
Volgens hem kan alleen door con
centratie worden bereikt, dat ook de
specialisten die aan de kleinere zie
kenhuizen verbonden zijn de be
schikking krijgen over uitgebreide
betrouwbare laboratoriumgege-
•{AARDEN (ANP) Het Naarder,
j >r, het oudste natuurmonument
Nederland, wordt met vervuiling
(jzelfs totale vernietiging bedreigd
op een weiland van veehouder J.
Beuker in de omgeving van het
i wel is ontdekt, waaruit ern-
vervuild water opborrelt.
2 ie veehouder, die vlakbij het meer
9 int, heeft Rijkswaterstaat, de vis-
j-inspectie en de werkgroep "Mi-
9 beheer Naarden" ,er bij gehaald,
eigenaresse, "natuurmonu-
iten", is op de hoogte gesteld,
water is onderzocht door chemici
8 biologen van de universiteit van
echt, die hoge concentraties ko-
chroom en zink aantroffen, die
maal zo hoog zijn als voor de
1 toelaatbaar is.
Omdat het weiland afwatert op
sloten die uitkomen op het Naarder-
meer, bestaat het gevaar dat het hele
meer wordt verontreinigd. De plas
"veertig morgen" is al bijna bereikt.
Opzichter J. Slijkerman zou dan ook
het liefst zien dat deze sloten wor
den afgesloten. Enkele moerasplan-
ten in de buurt van de sloten zijn al
uitgestorven, aldus de heer Slijker-
Het is niet bekend wie de vervuiler
is, maar men verdenkt de afvalstort-
plaats "De Lepelaar" van de chemi
sche fabriek Naarden en de emaille-
fabriek "Langeat". Bovendien wordt
in een deel van Naarden op open
water rioolwater
vens. Bovendien hebben de sterk ge
automatiseerde' laboratoria behoefte
aan hoog gespecialiseerd technisch
personeel, een behoefte, waaraan
niet zal kunnen worden voldaan
als een te grote versnippering op
treedt. De heer Anbeek gelooft niet
erg in de bereidheid om op vrijwil
lige basis tot samenwerking tussen de
ziekenhuizen te komen.
Hij illustreert zijn betoog met de
M 12-installatie die van een bloed
monster automatisch twaalf bepa
lingen maakt. De apparatuur kost
drie-en-een-half tot vier ton en
moet, gezien de snel voort schrij
dende ontwikkeling op dit gebied, in
enkele jaren worden afgeschreven.
De kosten per bloedmonster bedra
gen ongeveer f 14 nog afgezien van
de verdere kosten van ruimte en
personeel. Om rendabel te zijn moet
de M 12 minstens 50 bloedmonsters
per dag verwerken, maar zijn capa
citeit is belangrijk groter. Vol
gens de heer Anbeek is er dan ook
reden om aan te nemen dat deze
apparatuur in de ziekenhuizen die
er gebruik van maken niet vol bezet
is.
tigen als er niet wat me
fut komt in de kringen
dernemers zelf.
CBS onderzoekt
kosten van
waterzuivering
DEN HAAG (ANP) Om een
eind te maken aan de waterveront
reiniging door afbreekbare stoffen is
een investering van 7,6 tot 10 miljard
gulden nodig. Daarnaast brengt
deze investering jaarlijks een
bedrag van 1 tot 1,35 miljard aan
kosten met zich mee. Dit blijkt uit
een berekening van het Centraal bu
reau voor de Statistiek, dait een on
derzoek instelt naar de verande
ringen in het leefmilieu in Neder
land.
Huishoudelijk afvalwater, indu
strieel afvalwater (waaronder de
landbouw) en de grensoverschrijden
de rivieren, vormen de voornaamste
bron van deze. soort vervuiling. In de
bedragen is de laatste categorie niet
doorberekend, het CBS heeft de ra
mingen uitgevoerd op basis van sta
tistisch materiaal uit de periode
1950-1970.
Octasjileider gedood Een lei
der van de extremistische Kroati
sche O'estasji-beweging is vorige
week met zijn vrouw en dochtertje
in Italië doodgeschoten door andere
Oestasji's, zo meldt het Joegosla
vische persbureau Tan joeg. De man
zou bevelhebber van dé Oestaji's in
een deèl van West-Duitsland zijn
geweest. Hij zou in Stuttgart een
restaurant gedreven hebben dat
diende om leden te recruteren voor
de Oestaji, een beweging die
afscheiding van Kroatië van Joego
slavië voorstaat,
DEN HAAG (ANP) Het ligt in
het voornemen het aantal loterijen
van de. Staatsloterij uit te breiden
van zes tot ten hoogste 12 per Jaar.
Een voorstel daartoe is gistermiddag
bij de Tweede Kamer ingediend. Bij
aanvaarding van dit ontwerp tot
wijziging van de wet op de kansspe
len reeds aangekondigd in de
„prioriteiten-lijst" van het kabinet-
Biesheuvel wordt het mogelijk,
maandelijks een loterij te houden.
De toelichting op het wetsontwerp
noemt de nu voorgestelde uitbrei
ding van het aantal loterijen „niet
alleen mogelijk, maar ook wenselijk.
„Een uitbreiding van het aantal
jaarlijkse loterijen komt tegemoet
aan de bij het publiek bestaande
wensen." aldus de toelichting.
Verhoging van de inkomsten van
de staat uit hoofde van de staatslote
rij is in de huidige budgettaire om
standigheden uiteraard welkom, al
dus de toelichting.
De vereenvoudigingen zullen er o.m.
toe leiden dat de periode, waar
binnen een loterij wordt voorbereid,
gehouden en afgewikkeld, wordt te
ruggebracht van 56 dagen tot 28 da
gen. Hiertoe zal het tijdstip, waar
binnen de trekkingen worden ge
houden. worden verkort van 15 da
gen tot acht dagen. Verder wordt
voorgesteld om over te gaan tot af
schaffing van de mogelijkheid om
„klassikaal" te spelen en zal het
voorschrift, dat elk lot uit vijf „be
wijzen van aandeel" moet bestaan
worden ingetrokken. In het kader
van de vereenvoudigingen zal ook
de mogelijkheid om reeds terstond
dus nog voordat de derde trekking
heeft plaats gevonden de bij de
eerste en tweede trekking uitgelote
prijzen uitbetaald te krijgen niet
gehandhaafd kunnen worden.
Uit de toelichting blijkt nog, dat
de huidige verkoopprijs van f 25,- per
geheel lot zal worden gehandhaafd,
ook bij de vervanging van de hui
dige tweemaandelijkse loterijen door
loterijen die in principe maandelijks
worden gehouden. Het is de bedoe
ling om zoveel mogelijk op een vasta
dag van de maand met een loterij te
beginnen.
De omzet van de staatsloterij en
de daaruit voortvloeiende inkomsten
voor het rijk vertonen in de laatste
jaren een stijgende lijn. Bedroeg de
opbrengst in 1964 nog 2,7 miljoen
gulden, voor 1972 wordt naar
schatting een opbrengst verwacht
van zestig miljoen gulden. Berekend
wordt, dat indien reeds dit Jaar elke
maand een loterij zou zijn gehou
den de opbrengst dit Jaar ruim 80
miljoen zou hebben bedragen.
Nieuwe uitgaven
Wat weten wij nu eigenlijk van de
invloed der Romeinen op de Lage
Landen gedurende de eerste eeuwen
na Christus? Anders gezegd: hoe is,
op grond van de nieuwste vondsten,
de stand van onze kennis over Ro
meins Nederland?
Dr. W. A. van Es, directeur van de
Rijksdienst Oudheidkundig Bode
monderzoek in Amersfoort, geeft
een duidelijk antwoord op deze vra
gen in zijn zojuist verschenen boek
De Romeinen in Nederland, uitgave
Fibula-Van Dieshoeck, Bussum
(f27,50). Ter vermijding van mis
verstand: het gaat hier niet om een
geschiedenis van Nederland in de
Romeinse tijd, maar om een be
schrijving van .Romeins Neder
land", waarbij de nadruk uiteraard
valt op het zuidelijk gedeelte van
ons land. Wat dit laatste betreft,
ook het „noorden" komt goed aan
zijn trekken. Wie bijv. iets wil we
ten over de vestigingsplaats van de
Nederlandse stammen ten tijde van
Caesar of van Augustus, vindt in
dit royaal met foto's, tekeningen en
plattegronden geïllustreerde boek
enige kaartjes, die hem wegwijs
maken. Hetzelfde geldt voor tiental
len vondsten ten noorden van de
grote rivieren (Rijswijk, Nehalennia
enz.), herkomst en rol van de Bata
ven en Cananefaten, de grote we
gen (met plaatsen als Katwijk, Val
kenburg, Roomburg, Alphen, Zwam-
merdam enz.) en dergelijke, ook al
ligt dan het zwaartepunt op de in-
valsroute der Romeinen in het zui
delijke deel van ons land. De na
men der hoofdstukken geven een
goed inzicht in wat dit boek te bie
den heeft: Het keizerrijk op de
achtergrond. De landschappelijke
achtergrond, Nederland en d# Ro
meinse buitenlandse politiek, De
militaire nederzettingen, De burger
lijke nederzettingen, Romanisatie,
„Vrij Nederland" (na 47 n, Chr.),
Dr. Van Es heeft op een overzichte
lijke en vaak boeiende wijze een
enorme hoeveelheid gegevens in dit
boek verwerkt, met niet minder dan
460 verwijzingen in een register
achterin. Zo beschrijft hij in „Da
burgerlijke nederzettingen" achter
eenvolgens de stad, resp. als Ju*
ridisch begrip en als nederzettings-
vorm, dorp en gehucht, villa en
tempels. Kortom, een belangwek
kend, op de nieuwste gegevens ge
baseerd overzicht van een interes
sante periode uitde oude geschie
denis van ons land. En daarmee is
Van Dishoecks Fibula-reeks een
van de activiteiten van de Neder
landse Jeugdbond ter Bestudering
van de Geschiedenis, voor Jongeren
tussen 12 en 23 jaar, postbus 378,
Utrecht uitgebreid met een even
instructieve als lezenswaardige' uit
gave. Eerder verschenen boeken in
deze reeks beschrijven: Brittenburg,
Middeleeuwse kastelen in Neder
land, Nederland in de Bronstijd en
Archeologie en monument.
RL
Het personenautopark groeit volgens
de integrale verkeers- en vervoers
studie van thans 3 min tot 4,6 min in
1980, 6 min in 1990 en 7,5 min in 2000.
Door middel van een heffingensys
teem zou het mogelijk zijn de auto-
gebruiker te confronteren met de
door hem veroorzaakte maatschap
pelijke kosten. In het westen van het
land zou voor het gebruik van de
infrastructuur een hogere vergoeding
gerechtvaardigd kunnen zijn. Een be
langrijk deel van de maatschappe
lijke kosten worden door het auto
verkeer in het spitsuur- veroorzaakt.
Een mogelijke heffing zou dus een
z.g. congestieheffing kunnen zijn, die
kunnen worde:p door
het gebruik van elektronische appa
ratuur in de auto en/of elektronische
apparatuur in de weg. Omdat de in
voering van deze apparatuur gerui
me tijd in beslag neemt, zooi op korte
termijn kunnen worden gestart met
een vignettensysteem. Daarbij wordt
gedacht aan vignetten voor gebruik
van wegen in de Randstad voor ge
bruik van stedelijke infrastructuur
en voor het gebruik van wegen in het
spitsuur. Het zouden maand-, week-
of dagvignetten kunnen zijn. De
laatste twee verkrijgbaar bij benzine
stations. Om dit systeem aan zijn
doel te laten beantwoorden, met na
me wat de juiste hoogte van de hef
fingen in de daarvoor in aanmerking
komende gebieden en op bepaalde
tijdstippen betreft, zal evenwel nog
nader onderzoek nodig zijn.
Een additioneel heffingensysteem
zou volgens het rapport kunnen wor
den gevonden in de introductie van
een depositosum, te betalen door
autobezitters bij aanschaf van een
auto. Deze som zou worden terugbe
taald bij inlevering van een bewijs
van vernietiging. Voordelen van dit
systeem zijn: de overheid krijgt de
beschikking over een omvangrijk be
drag ter financiering van infrastruc
tuur, de groei van het autopark zou
worden vertraagd. En de kneusjes en
autowrakken zouden verdwijnen, al
dus het rapport, dat dit voordelen
vindt uit oogpunt van verkeersveilig
heid en milieubescherming.
Door de arbeidsplaatsen en woon
plaatsen dichter bij elkaar en ten dele
anders te situeren zou de verkeers
omvang aanzienlijk kunnen worden
beperkt en zouden tegelijkertijd de
kosten voor infrastructurele voorzie
ningen kunnen worden verminderd.
Een dergelijke wijziging in de struc
tuur van de Randstad is evenwel
slechts mogelijk indien de ruimtelijke
structuur van de steden hierop mede
is afgestemd.
Zo zou bij het opstellen van ste
delijke structuurplannen kunnen
worden gestreefd naar een zo kort
mogelijk maken van de afstanden in
het woon-werkverkeer, onder meer
door hogere bebouwingsdichtheden.
Dit stelt echter hoge eisen aan het
woon- en leefklimaat in de betrokken
gebieden, wil een en ander niet lei
den tot aanzienlijke vervoersstromen
in de weekeinden in de vorm van een
vlucht uit de woning naar recreatie
gebieden of tweede woningen. Een
andere aanbeveling is, dat gelijktij
dig met het opstellen van een struc
tuurplan voor een stad, agglomeratie
of stadgewest een hiermee constistent
verkeers- en vervoersplan, met een
parkeerplan als onderdeel zou moeten
worden vervaardigd. In dit vervoer
plan zullen op een uit sociaal*
economisch oogpunt optimale wijze
het openbare en particuliere verkeer
moeten worden geïntegreerd.
