Artistieke ontdekking
;EORGES LA TOUR:
Dansen is puur plezier!
te doen is
VOOR UW
VREEMD
GELD
DE GRENSWISSELKANTOREN N.V.
Gehoord, gisteren op radio veronica?
bessenjenever
slaBgeogen ep een konijntje:
sommige schilderijen op de
jte, die in Parijs Georges la
komt ontdekken. De schilder
in de eerste helft van de ze-
nde eeuw. Hij was succesvol
■lgesteld. In Parijs kreeg hij de
;1 "schilder des konings" en
zijn dood in 1652 raakte hij
Welling
rgetelheid. Pas in deze eeuw is
lerontdekt" en sedertdien kon
lertigtal schilderijen met stel-
aan hem worden toegesehre-
l Dat is ten hoogste het tiende
?an zijn levenswerk. Vrijwel
Tours zijn nu tot 25 sep-
te zien in de Orangerie
!e Tuilerieën in Parijs. On-
het beperkte aantal werken
een expositie waar men lang
wordt vastgehouden, met ge-
de gevoelens.
minste één schilderij van La
is altijd beroemd gebleven:
„Borelingske" in het museum
!lennes. Door reproducties is
kaarslichtscène met twee vrou-
die 'n stevig verpakte zuigeling
en, vrij algemeen bexend. Al
de Bijbelse entourage,
kan geneigd zijn in de vrouw
ladonna te sien. Het doek was
ohreven aan de schilder Ie
maar de schrijver Ta ine vond
eeuw, dat het alleen maar
een Hollander geschilderd kon
Dat is verklaarbaar: vooral
eggen en Honthorst wa-
fermaard door hun „kaars-
s". Honthorst werd in Rome
Gherardo delle Notti ge-
Gerard van de nachten.
irwerk
1915 begint een reconstructie
iet oeuvre van de schilder van
'Borelingske". Zijn hand wordt
id in andere nachtelijke scè-
ervoigens ook in daglicht-doe-
Sn 1950 publiceerde de in Ne-
(Den Haag) werkende
listoricus Vitale Bloch een
waarin hij twintig werken
am van Georges la Tour kon
Nog in Januari 1972 Is In het
van het museum te Teesside
geland een La Tour aan het
gebracht.
is hebben we nu een dertigtal
erijen plus replieken en co-
die ook op de expositie zijn én
m er tenminste één"De op-
van Maagd Maria", zeer
ïtiek aandoet. Vermoedelijk
nog enkele toeschrijvingen
ipelen. De me-iste nu beken-
lilderijen zijn, of men nu van
nre houdt of niet. ven een
soms op het ee-ste gezicht
enemende kwaliteit. Uit dat
blijkt, dat La Tour ons weer
veel méér doet dan hij vorige gene
raties deed. De daglicht scènes zijn
realistisch, zoals een deel van onze
nieuwste schilderkunst het is: cc
kaarslichten puren uit de realiteit,
het essentiële en hebben ie*s van
obsederende filmclose uus.
De catalogus 30 frs citeert
alle oorkonden over de meester, die
voornamelijk in Lunéville in Lotha
ringen heeft gewerkt, maar het is
moeilijk om de man die -i'.t die
spaarzame gegevens opdoemt, in
verband te brengen met de mens die
we achter die schilderijen vermoe
den. Hij kwam uit eert milieu van
welgestelde amoa ï'slieden. huwde
een vrouw uit een familie met
voornamere relaties en w&s kenne
lijk een maatscnaope.ijke Streber
Hij trad als een hardhandige poten
taat op tegen minder bedeelden. Na
zijn dood, wist ziin zoon de begeer
de adelsbrieven te verkrijgen, zodat
hij zich met recht Dé la Tour kon
gaan noemen. Het schildersverleden
van vader Georges werd toen blijk
baar verdoezeld. Veel scnilcdrijen
zullen door de woelingen van de
Dertig Jarige Oorlog verloren zijn
gegaan.
La Tour was blijkbaar uitslui
tend schilder van de mens andere
motieven zijn niet bekend ook
schetsboeken en tekeningen zijn niet
opgespoord. De super - realistische
daglichten gingen kennelijk aan de
uiterst geconcentreerde kaarslichten
vooraf. Mogelijk ging de kunste
naar kaarslichten maken omdat dat
In- Parijs succes beloofde. Maar de
wens, uit zakelijke overwegingen te
behagen, bracht doeken voort die
van een hooggestemd geestesleven
lijken te getuigen.
Geen vlees
Fascinerend zijn onder andere
twee daglichtscènes van kaartspe
lers met een man die bedrog pleegt.
Hier zoals in ander werk is La Tour
een meester in het gebruik van
ADVERTENTIE
aan- en verkoop van alle vreemde
valuta tegen de officiële koersen
alle courante valuta direkt leverbaar
ook voor reis-, betaal- en Euro
cheques
alle reisverzekeringen
spaar-, salaris- en depositoreke
ningen
aan-en verkoop gouden en zilveren
munten
IET0P
HETGWK-EMB1EEM
60 vestigingen op N.S.-stations en aan
de grenzen. Ruime openingstijden,
ook 's avonds en in het weekend.
Vestigingen o.m. te: LEIDEN - station
N.S.
Samenwerking van: N.V. Nederlandse Spoorwegen,
N.V. Amev en Pierson, Heldring Pierson.
Centraal Station, Amsterdam. Tel.: 020-2213 24.
Leidse bioscopen
Camera: De slag om Neretra, 14 Jaar,
avonds 7 en 9.30 uur, vrijdag, maan
dag en dinsdag 2.30 uur Laurel en
Hardy als dansmeesters, a.l„ zaterdag
2.30, zondag 2 en 4.15, woensdag 2.30
uur. Nachtvoorstelling vrijdag en zater
dag 11.30 uur: Een dollar met een
gaatje, 18 jaar
Luxor: What's up doc? a.l. Dag 2.30,
en 9.15 uur. zondag ook 4.46 uur.
Lido: Veel liefs uit Moskou. 14 jr.
Dag. 2.30, 7 en 9.15 uur, zondag ook
4.45 uur.
School voor sex. 18 jr. Dag.
2.30. 7 en 9.15 uur. zondag alleen
avonds. Zat. en woensdag 2.30 uur
Pippi Langkous, a.l. Nachtvoorstelllng
vrijdag en zaterdag Hat Girls, 18 Jaar.
udlo: Sacco en Vanzetti. 14 jaar.
Dag. 2.30, 7 en 9.15 uur. zondag ook
Trianon: Woeste hoogte, 14 jaar.
ag. 2.30, 7 en 9.15 uur, zondag 2.15,
30, 7 en 9.15 uur.
Tentoonstellingen
De Lakenhal Expositie „De Leidse-
hofjes". Dag. 10 uur voorm. 5 uur na
middag, zo. 1-5 uur nam. (t.e.m. 9
september).
De Lakenhal Expositie 18dP
Leids zilver (t.e.m 26 augustus) dag
10-5 uur. Zon. 1-5 uur nam.
Museum voor Volkenkunde, Steenstr
1 Leiden „Pal la" zomertentoonstelling
zeilen in de Stille Zuidzee ma
schakeringen in het rood, in de I met de bevreemdende werkelijkheid
stofuitdrukking, in virtuositeit van
toets zonder dat die bedrevenheid
zoals bij Hals direct in het oog
springt. Merkwaardig is, dat het
werk veel kleurengloed heeft en
toch weinig warmte. Hier al en
zoveel te meer in de latere kaars
lichten is het vlees nooit vlees,
maar een vreemd cosmetisch mate
riaal dat in de daglichten toch sterk
sensueel werkt. Als men voor zo'n j
doek staat, valt heel de omgeving rend raadsel,
weg, terwijl men zien assimileert
van La Tour. Geen rèproauctie kan
van die belevenis een indruk geven.
Déze, onze La Tour, komt als het
ware kant en klaar uit de lucht val
len. De historische La Tour, met
zijn artistieke vorming en bedoelin
gen, zal nooit voldoende meer
achterhalen zijn. Ogenschijnlijk
minder gecompliceerd in zijn the
ma's dan de vorige eeuw herontdek
te Vermeer, blijft hij een tantalise-
DOLF WELLING.
ADVERTENTIE
Vooral als je het goed kunt. Dat is logisch.
Maar op Radio Veronica
hadden ze het over dansles.
Ja, je moet het eerst leren.
Maar je leert het al dansend.
Met goeie muziek, ontspannen
sfeer, leuke lui om je heen.
Puur plezierl
Hangt wel van de dans
school af, natuurlijk. Echt
goed dansen dat betekent de
nieuwste dansen als eerste
leren, de nieuwste hits als
eerste horen. In een gezellige
omgeving. Daarom: dansen is
puur plezier bij
PLEZIER
Danscentrum Evert Castclein, Hooglandse Kerkgracïit 48, Leiden
Dansschool Martin Visser, Op 15 plaatsen in de Ryn en
Gouwestrcck, Tel. 01710-2 08 46
Dansacadcmie YVielinga, Nwe. Rijn 28, Leiden
BRAMMETJE FOK EN DE BRAMPOPPEN
Zelden had Bram zo'n kalme overtocht gehad als met
ng poppetjes van meneer Carlo di Ponto. Het zat hem al-
at dwarsdat hij zich almaar niet kon herinneren, aan wie
'neer Di Ponto hem zo sterk deed denken,
nu scheen het.maantje en hij babbelde wat met zijn vrien-
hij rookte zijn pijpje, en hij bedacht hoe genoeglijk het le
ven voortolde van een geruste zeeman. Rust was errust alomme.
Behalve dan, maar dat wist Bram niet, in het ruim van de
Kokanje.
Lang was het stil geweest tussen de kisten met poppetjes, maar nu
klonk er plotseling een gekraak en een traag gepiep, alsof er heel
langzaam... een deksel werd opgetild. En in het halve donker
kioa.m inderdaad plotseling de bovenkant van een kist omhoog.
Dreigepd voorzientigen heel geheimzinnig
gelijks 13.15—14.00 uur en 18.45—19.30
uur. Kinderafdeling dagelijks 14.45
15.30 uur maandag- woensdag- en
vrijdagavond 18.3019.00 uur.
Ellsabethzlekenhuls 3e klasse, dage
lijks van 14.00—15.00 en van 18.45—
19.30 u. 2e klasse, dagelijks van 11.30
—12.00 en van 14.00—15.00 en van
18.4519.30 uur le klasse dagelijks v.
a. 11.30. Kraamafdeling: 3e klasse 15
—16 en van 18.45—19.30 u 2e Klasse
11.3012.00 (alleen vaders) 15.0016
en van 18.4519.30 uur.
Kinderafdelingen Al en B4: Dagelijks
van 14.30—18.45 uur.
Endegeest: dinsdag en vrijdag 13
14.30 's zondags 1112 en 1415 uur
Eerste klasse: de gehele dag.
Annakllnlek: dag. 13.3014.30 en 18
19 uur.
Academisch Ziekenhuis: Klasse 1 en
2 dag 10.3011.30, 14.3016.00 en
19.20 uur: klasse 3 dag behalve dins
dag van 1919.45 din v 1314 uur zat
en zon. tevens van 14.30—15.30 uur
kliniek kindergeneeskunde (zaal 22 23
en 24: otiders dag 10.3011.30 14.30
15.30 en 18.1519 uur: overige bezoe
kers maandag tot vrij 18.1519 uur,
zat en zon 14.3015.30 uur (zaal 50)
alle bezoekers maandag tot vrij 18.15
19 uur zat. en zon. 14.3015.30 uur
(zaal 51 babyzaal) alleen voor ouders
dag vanaf 10.30 uur. Kinderzaal keel-
neus- en oorheelkunde dag. behalve
dinsdag 18.1519.00 uur dinsdag 13-14
uur zat.
zon tevens 14.30—15.30
10
—5
Zon. 1-5 uur nam. (t.e.m. 7 januari).
Molen de Valk Molenmuseum di c.e.
zat. 10 uur voorm.-5 uur nam (zo
q f.d. 15 uur nam
Ned. Legermuseum Geopend maandag
Dt en met vrijdag 9 uur voorm 5 uur
am zon. en feestdagen 1-5 uur
Rijksmuseum voor de geschiedenis
der natuurwetenschappen dag 10-4
uur zondag 1-4 uur.
De Lakenhal: Dag 108 uur zon
dag 15 uur
Rijksmuseum van Oudheden t Ra
penburg 28) Werkd 10 uur voorm tot
5 uur aam zond 1-6 uur aam
Rijksmuseum voor Volkenkunde
(Steenstraat 1)' Dag 10-5 uur zondag
Rijksmuseum voor natuurlijke his
torie (Raamsteeg 2) Dierenleven In Su-
runame ma. tot en met zat. 9.30 uur
voorm. 4.30 uur nam (T.em. 26 okt.).
Warmond: Galerie De Jomp. Exposi.
tie Bert Slingerland (monotypes, stil
levens, aquarellen, ma. t.e.m. za. 710
uur nam, zo. 1210 uur nam (t.e.m.
26 augustus).
Bezoekuren Ziekenhuizen
LEIDEN
Diaconessenhuis: le klasse dagelijks
11.00—12.00 uur 13.15—14.00 uur.
18.4519.30 uur 2e en 3e klasse, da-
Kalfslapjes uit
Zuid-Italië
Wrijf vier uiterst dunne kalfs
lapjes in met zout, peper en
weinig basilicum. Vermeng een
losgeklopt ei met een lepel
melk en giet dit over de lapjes.
Laat ze er een uur in staan en
keer ze van tijd tot tijd. Laat
ze uitlekken en druk ze aan
beide zijden in geraspte kaas.
Doe dit stevig zodat de kaas
goed in het vlees wordt ge
drukt. Haal de lapjes nog tens
door de rest van het eimengsel
en bak ze vervolgens een kwar
tiertje in boter. Roer twee eet
lepels tomatenpuree met een dl
w-arm water en een mespunt
oregano tot een dun papje.
Verwarm dit papje in een pan
en leg de laojes vlees er in.
Giet de braadboter er over en
laat het vlees zo nog ee:i half
uuur sudderen, op een laag
vuur.
VVINA BORN
Gynnacologle en vooqr zwangeren
dagelijks van 10.00—11.30 uur en van
15.0020.00 uur behalve op dinsdag.
Op die dag ls er geen bezoek behal
ve voor patiënten die op woensdag ge
opereerd worden. Voor deze patiënten
ls er een extra bezoekuur van 19.00
20.00 uur.
De bezoektijden voor de afdeling
Verloskunde (kraamvrouwen) zijn
mede in verband met de voedingstij
den als volgt vastgesteld: dagelijks v.
15.3017.00 uur en van 18.3020.00 u
Kinderen tot 12 Jaar kunnen wegens
mogelijk infectiegevaar helaas niet op
bezoek komen.
et avondbezoek ls uitsluitend be
stemd voor de echtgenoten. Alleen
staande moeders en moeders waarvan
ue echtgenoot in het buitenland ver
toeft kunnen 's avonds één bezoeker
ontvangen.
Op dinsdag ls er geen bezoek behal
ve voor patiënten die op die dag be
vallen zijn. Voor hen ls er een avond
bezoekuur voor de echtgenoot van
19.0020.00 uur.
Voor de Praematurenafdcllng gelden
de volgende bezoekuren (alleen voor
ouders): maandag, woensdag. vrij
dag 18.3018.45 zaterdag en zondag:
15.30—15.45 uur.
14.00—14.45 en 18.00—19.00 uur 3e klas
14,0015.00 en 18.0019.00 uur Kraam
afdeling 16.0017.00 uur alleen voor
echtgenoten 19.0019.30 uur. Kinderaf
deling 15.0015.30 alleen voor ouders
18.0018.30 uur.
HAAGSE BIOSCOPEN
14.
Asta „De rauwe leerschool" dag 14.30
19.15 en 21.30 uur B 14.
Bijou „Blue movie" dag 14, 19.30 en
21.30 uur B 18.
Camera „A clockwork orange" dag 2.15
20.15 uur B 18.
Cineac „Goofy de held van de Olym
pische Spelen", dag 9.30, 11.30, 13.30.
en 15.30 uur. e.l. „Zeg maar ja tegen
het le^er", dag 17.30, 19.30 en 21.30
Corso „Veel liefs uit Moskou" dag 14;
19 en 21.15 uur B 14.
Du Midi „Wat zied Ik?' dag 20.16 üur
B 18.
Euro Cinema „Can Can" zat zo wo 4
8 uur, overige dagen 2 en 8 uur a.l.
Flora, Ongekende erotiek, dag. 14, 19 en
21.15 uur B 18.
Kriterion „Ciao Manhattan" dag 15.
19 en 21.30 uur B. 18.
Metropole „West Side Story" dag 14
en 20 uur B 14.
Odeon Ontembare vrouwen dag 14,
18.45 en 21.15 uur B 14.
Olympia „Dirty Harry" dag 14 etn 20
uur B 18.
Passage Frenzy dag 14.30, 19 en 21.30
18.
15.30, 17.30, 19.3
Roxy, Sex tussen dewielen. Dag. 14.30
en 20.15 uur B 18.
Studio de luxe „Puppet on a chain",
dag 14.15, 19.15 en 21.30 uur B 14.
Studio 2000 Jane Eyre dag 19.30 en
21.45 uur B 14
Thalia Ik schiet Je naar de hel 14.30
en 20.15 uur B 18.
De Uitkijk „Les Histoirres Extraordi-
nalres" dag 14.30 19.15 en 21.30 uur.
Scheepsberichten
Abel tasman 23 te Melbourne
Alkes 24 te Santos
Amstelhoek 24 te Hamburg
Amstelveen 24 vn Alexandrië naar
Gibraltar
Ares 23 180 wnw Azoren nr Amster
dam
Aristoteles 23 vn Tortola nr St Croix.
Atlantic Crown 24 te New York
Batjan 23 vn Cadiz naar Antwerpen
Batu 23 vn Amsterdam nr Bremen
Bengkalis 23 te Balikpapan
Bovenkerk 23 t.a. rede abu dhabi
Britsum 24 vn Rotterdam nr Smal-
kalden
Castllla 23 vn Southampton nr Cris
tobal
Chevron Eindhoven 23 300 o PhillppiJ-
nen nr Honolulu
Chevron Naples 23 vn Papeete nr Pa-
gopago
Chiron 24 te Savannah verw
Coral Maeandra 23 te Rotterdam
Diogenes 23 vn Curacao nr Cristobal
Dlone 23 280 w Honolulu nr Singapore
23 vn Hamburg nr Rotter-
Goeree 24 120 wtz Sabang nr Singa
pore
Gooiland 24 te Santos verw
Grotedijk 23 te Antwerpen
tr»x. 3e]ize
- Freeport nr Svannah
Hilversum 24 te Nassau verw
Holendrecht 23 vn Newhaven naar
Wilmington
Ilias 23 vn Cadiz nr Rotterdam
Ittersum 23 vn Houston nr New Or
leans
Katwijk 23 vn Acajutla nr Champeri-
Kennemerland 23 135 wtz Tenerife nr
Paranagua
Khasiella 24 te Laromana
Ladx>n 23 vn Aruba nr Curacao
Leersum 23 360 wnw Acapulco naar
Balboa
Leuve Lloyd 23 vn Auckland nr Cris
tobal
Loire Lloyd 24 te Balboa verw
Marne Lloyd 24 te L. Marques verw
Medon 23 vn Port au Prince naar
Kingston
Memnon 23 550 zw Houston nr Hou
ston
Moerdijk 24 te Cristobal
Mijdrecht 23 vn Clarkson nr Aruba
Neder Ebro 24 te Mobile verw
Neder Lek 24 te Papeete
Neder Llnge 23 vn Hamburg nr Bre-
NedLloyd Klmberley 23 75 zw Cp Blanc
nr Gyon
Oranje Nassau 23 te Amsterdam
Ouwerkerk 23 vn Kakimada nr Co-
Pericles 23 vn Amsterdam nr Lon
den
Poeldijk 23 vn Hamburg nr Rotter
dam
Pooldrecht 23 vn Yokohama nr Kobe
Queen of Sheeba 23 te Aarhus
Rijnborg 23 vn Hudiksval nr Norrsuin-
det
Safocean Auckland 23 vn Port Elisa
beth nr Durban
Schlekerk 23 vn Lelxoes nr Lissabon
Socrates 24 te Amsterdam
Solon 22 vn Guanta nr Pt of Spain
Spaarnekerk 23 vn Kaapstad nr Ham
burg
Steenkerk 23 122 zzw Madagascar nr
Port Kelang
Stolt Munttoren 24 vn Freeport naar
Port Kaiser
Straat Clarence 24 te Auckland
Straat Florida 24 400 no Singapore nr
Durban
Straat Frazer 23 vn Luanda nr Mon
rovia
Straat Luanda 23 vn Melbourne naar
Adelaide
Straat Luzon 23 vn Wellington naar
beth
Straat Nagoya 23 vn Rio Grande nr
Montevideo
Straat Nassau 24 te Durban verw
Theron 23 vn Maracaibo nr Pto Ll-
mon
Thuredrecht 24 te Rotterdam
Toloa 24 te Cristobal verw
Toltec 23 vn Almirante .nr Bremerha-
Trldent Rotterdam 23 510 zw Azoren
nr Puerto Cabello
Vivipara 23 van Rio de la Plata nr
Pto Rosales
Voorne 23 vn Brisbane nr Japan
Wieldrecht 23 vn Port Swettenham nr
Hongkong
Acapulco nr Buo-
Wonosari 23 480
Hoe is het ontstaan?
Dit woord: MARE
In de spreektaal wordt het
woord mare nooit gebruikt. Het
behoort tot de wat kunstmati
ge of dichterlijke schrijftaal. Het
bijvoegelijke naamwoord ver
maard is al iets gewoners, maar
men zégt: beroemd.
De betekenis van mare, een
woord dat reeds in het Middel
nederlands voorkwam, is: be
richt, tijding, gerucht en ook:
de roep die van iemanduit
gaat, dus: zijn faam, zijn roem.
Vroeger was heel gewoon de
zegswijze: de mare gaat voor:
het gerucht loopt, men zegt.
Vandaar dat men soms nog als
naam van een periodiek de
naam Loopmare, Nieuwsmare of
Vlugmare aantreft.
Mare is een Germaans woord
dat in verband wordt gebracht
met het Gotische werkwoord
merjan: verkondigen.
ADVERTENTIE
'nToastop I
de nieuwe oogst. j||
Coebex*gh 4
PANDA EN DE VERDORSTER
1116. Panda had heel wat lawaai gemaakt toen hij van
U van de drooggevallen river naar beneden viel. En dat
tnnelijk gehoord door de camera die naar hem zocht. Het
lat zwenkte tenminste onmiddellijk naar de rivierbedding
die af te speuren. Panda krabbelde haastig overeind
zich zo plat mogelijk tegen de oeverwand aan.
Imompelde hij opgelucht, toen de camera besluiteloos
terug draaide, „dat was op het nippertje. Ik moet hier zo vlug
en zo snél mogelijk vandaan dat is zeker".
Hij sloöp voorzichtig weg over de bedding, en zodoende kwam
hij bij een dammetje, dat dwars over de rivier ivas gebouwd.
„Geen wonder, dat er geen water naar beneden stroomt", mom
pelde hij. „Hat wordt hier tegengehouden en afgetapt in een
buis. Vandaar dat de rivier in Donkerstein helemaal droog is.
Maar wie heeft dit gemaakt? En waarom? Dat moet wel een heel
lelijke schurk zijn!"
