JlNDREOrn ZIT W AL MOEIT IJK g over Vietnam in slop Extra pantsers tegen IRA-kogels Senaat aanvaardt SALT-afspraak Albanezen agiteren tegen communistisch regime Veel kandidaten voor opvolgen Mansholt WHITELAW WIL ULSTERS REFERENDUM HOLERA [EISTERT ILIPPIJNEN IcGovern is jiog niet rond BUITENLAND BRUSSEL (DPA/ ANP) Wellicht zullen op de Europese topconferentie düe vrijwel zeker van 19 tot 21 oktober in Parijs wordt gehouden, de veertien le den van de nieuwe Europese com missie warden gekozen. Enge land en Frankrijk zouden reeds informeel overleg plegen over de opvolging van dr. S. L. Mans- holt als voorzitter van de com missie. Als gevolg van de toe treding van Engeland, Ierland, Noorwegen en Denemarken zal het ledental van de commissie worden verhoogd van negen tot veertien. Thans hebben de grote EEG-landien Frankrijk, Italië en West-Duitsland elk twee leden, de kleine, Nederland, Bel gië en Luxemburg elk een. En geland krijgt in de nieuwe com missie twee leden, de overige nieuwe lidstaten elk een. Naar in Brussel verluidt heeft de Engelse regering bezwaar te gen de persoon van de vroegere Franse minister van Industrie Frangois-Xavier Ortoli als nieuwe voorzitter van de Euro pese commissie. Londen zou in geval de voorzitter een Frans man is, de voorkeur geven aan de onlangs afgetreden premier Jacques Chaban-Delmas. Overi gens worden als Engelse kan didaten genoemd sir Christopher Soamas, die binnenkort zijn functie als ambassadeur in Pa rijs zal neerleggen, en de La- bour-politlcicus George Morgan Thomson, een overtuigd „West europeaan". De Bondsrepubliek en Italië zouden resp. Wilhelm Haf erkamp en Ralf Dahrendorf, en Altiero Spinelli en Carlo Scarascia- Mognozza willen handhaven. Als opvolger van het Neder landse lid, dr. Mansholt, die na 1 januari geen deel meer zal uitmaken van de nieuwe com missie, worden in Den Haag tal rijke namen genoemd: de oud minister van Sociale Zaken Veldkamp, de oud-minister van Financiën Witteveen, de voorzit ter van de SER De Pous, de bur gemeester van Amsterdam Sam- kalden, de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Westerterp, de PvdA-fractieleider in de Tweede Kamer Den Uyl, de so cialistische leden van het Euro pese parlement Vredeling en Oele, en sinds kort de naire premier Biesheuvel. MANILLA (UPI) In het door erstromingen geteisterde Filippijn- gebied Luzon is een cholera-epi- J mie uitgebroken, die al dertien mensenlevens heeft geëist. Er zijn 100 cholera-patiënten. De gezond- ijiidsautoriteiten noemden de toe- ind kritiek. Medische ploegen zijn et vaccins, antibiotica en water Iveringsmiddelen naar het getrof- gebied overgebracht. Eerder berichten maakten er mel- ag van dat wanhopige inwoners, het slachtoffer zijn van meer dan Jie weken zware regenval, welke eds 357 mensenlevens heeft WASHINGTON (AP) George cGovern heeft nog geen opvolger 1 or senator Eagleton, die heeft moe afzien van het kandidaat zijn r het vAce-presidentschap namens Democraten. Gisteren heeft Mc- ptfcvern bekend gemaakt dat hij de- functie had aangeboden aan Hu- rt Humphrey, Edward Kennedy en iraham Ribicoff, allemaal leden q de Senaat. Maar zij hebben le drie geweigerd. McGovern i nog dat hij nu eerst met Muskie 1 praten, die de laatste dagen eeds vaker is genoemd als „run- ng mate". Papadopoelos broers De Griek- premier Papadopoelos heeft giste- zijn broer Karalaimbos Papado- olos benoemd tot secretaris-gene- 1 van het ministerie van Openba- Orde. De nieuwe secretaris-ge- sraal behoudt tevens zijn functie vice-voorzitter van de raad voor openbare diensten. Afgelopen aandag, tijdens een ingrijpende c ibinetswijziging, had de Griekse emier zijn tweede broer Konstan- ijn Papadopoelos benoemd tot hoofd het ministerie van Planning en geringspolitiek. Zeven van de acht Grieken die gisteren in Athene voor de rechter zijn verschenen hebben ontkend dat ze staatsgevaarlijke activiteit hebben bedreven en onder meer het voornemen had den gemaakt om de elf jarige zoon van wijlen pre sident John F. Kennedy van de Verenigde Staten te iontvo<eren. De achtste beklaagde, Christos Ra- mantanis, vermeend leider van de groepbekende "on der bepaald voorbehoud". Door middel van overval len en ontvoeringen, zo staat in de aanklacht, wil den de beklaagden aan geld komen om er wapens en explosieven voor te ko pen. De acht zouden beho ren tot een beweging die zich "nieuw links" noemt en die als uiteindelijk doel de omverwerping van 't be staande bewind m Athene zou hebben. Met de verkre gen ivapens zou men een 'volksbevrijdingsleger' heb ben willen vormen. ROME (Reuter) De Italiaan- ceotrum-coalitderegering die nog en zes weken geleden beëdigd werd, !t zich geplaatst voor een belang- ijke begrotingscrisis na nederlagen beide huizen van het parlement ajke een nieuwe pensioenwetge- tag- tet drie-partij enbewind van pre fer Awdreottd deelde mee dat amen- menten de wet zo kostbaar zou- Q maken dat de financiële lasten or de staat te groot zouden zijn, te huidige en toekomstige econo- isohe planning gewijzigd zouden oeben worden en het inflatiespook u worden opgeroepen. De regering verklaarde dat het fcontwerp, dat drastisch gewijzigd ffd door twee amendementen van oppositie in de Kamer van afge vaardigden vorige week en door nog twee in de Senaat gister, opnieuw aan de Kamer zou worden aangebo den met een beroep om het in de oude vorm te herstellen. De regering-Andreotti bestaat uit Christen - Dem ocraten, Sociaal -Demo craten en Liberalen en kan reke nen op steun van de Republikeinse partij. Zij werd op 26 juni gevormd na een crisis van vijf maanden. Voor het eerst in tien jaar ontbreken in de coalitie de socialisten. Zij wor den vervangen door de rechtse libe ralen. De regering beschikt in het Huis van Afgevaardigden over een meerderheid van 18 zetels en in de Senaat van slechts vier zetels. PARIJS (UPI, DPA) Het Jong ste geheime overleg tussen de Ver enigde Staten en Noord-Vietnam heeft kennelijk nog niet tot resul taten geleid, gezien het feit dat bij het officiële overleg in Parijs giste ren weer de gebruikelijke beschul digingen werden geuit. De Noordvietnamees Xuan Thuy beschuldigde de VS van "gruwelij ke oorlogsmisdaden", die nog erger zijn dan die welke na de Tweede Wereldoorlog in Neurenberg zijn veroordeeld. In het bijzonder sprak de delegatieleider uit Hanoi over Amerikaanse luchtaanvallen op dij ken. Volgens hem waren tussen april en augustus 173 van dergelij ke acties uitgevoerd waarbij 149 maal dijken waren getroffen. Xuan Thuy eiste de onvoorwaar delijke staking van de bombarde menten en de opheffing van de blokkade van de haven van Haip hong, als de Amerikanen werkelijk willen onderhandelen. Mevrouw Ngujen Thi Binh, het hoofd van de afvaardiging van de voorlopige re volutionaire regering van Zuid- Vietnam, liet zich in dezelfde zin uit. Zij sprak van "de misdadige uitroei ingsbombardementen" op zowel Noord- als Zuid-Vietnam. Het vredesvoorstel van president Nixon van 8 mei jl. noemde zij on aanvaardbaar. De vertegenwoordiger van de re- reging in Saigon, Pham Dagh Lam wees op zijn beurt het voorstel van de voorlopige revolutionaire regering voor een coalitie regering af. Een dergelijke gang van zaken zou volgens hem tenslotte er toe leiden dat de communisten in Zuid-Viet nam de macht grijpen. De Noordvietnamezen hebben ge- eist dat de Amerikanen zich uit Vietnam moeten terugtrekken en de steun aan het regiem van Ngu jen van Thioe in Saigon moeten stopzetten, als zij de oorlog tenmin ste willen beëindigen. De Amerikaanse ambassadeur William J. Porter zei dat het zeven punten voorstel van de communis ten verder dan ooit tevoren van de politieke realiteit verwijderd schijnt te zijn. Porter herhaalde de Ame rikaanse eis voor het onmiddellijk afkondigen van het staakt-het-vu- De Amerikaanse onderhandelaar zei dat "een afkoelingsperiode, die het gevolg zou zijn van een staakt- het-vuren en ^sn onmiddellijk be gin met de ui, visselóng van poli tieke en milita re standpunten veel betere vooruitzichten bood op een (Door onze correspondent) LONDEN Alle 550 pantserwa gens. die het Britse leger in Noord- Ierland in gebruik heeft, zullen bin nenkort naar Engeland terugkeren om te worden uitgerust met extra pantserplaten. Deze maatregel volgt op de ontdekking, dat de IRA al enige tijd beschikt over speciale ko gels, die in staat zijn bijna 2,5 cen timeter staal te doorboren. De kogels van Oosteuropese origine, zijn voor zien van een punt van Wolfram, een zeer hard metaal. Zeker twee Britse soldaten zijn in de afgelopen weken om het leven ge komen terwijl ze in alle rust in hun gepantserde voertuigen zaten. Derge lijke kogels hebben een zeer demora liserende uitwerking op de Britse troepen en de actie van de comman dant in Noord-Ierland werd dan ook algemeen als onvermijdelijk gezien. De voertuigen, die worden terugge zonden staan bekend als „pigs" (var kens) Ze zullen in snel tempo worden vervangen door „saracens". die wel bestand zijn tegen deze kogels. Som mige van deze pantserwagens zullen moeten worden onttrokken aan de Britse NAVO-troepen in West-Duits- land. waar ook de 4000 man verster kingen vorige maand vandaan zijn gekomen. Soldaten gedood Een bomopruimingsdeskundige van het Britse leger in Noord-Ierland is gistermiddag doodgeschoten. Eerder op de dag kwam een Britse soldaat om het leven toen een „booby trap" ontplofte. Daarmee is het totale aan tal Britse soldaten dat dit jaar in Noord-Ierland is gesneuveld, gestegen tot 75. Zo spoedig mogelijk na de aanvaar ding door het Britse parlement van een desbetreffend wetsontwerp, dat in het najaar zal worden ingediend, zal er in Noord-Ierland een volks stemming worden gehouden over de vraag of de bewoners deel willen blij ven uitmaken van het Verenigd Ko ninkrijk of zich bij de Ierse republiek willen aansluiten. De Britse premier voor Noord- Ierland, William Whitelaw, die dit aankondigde, zei dat hij over de wenselijkheid van een referendum en een conferentie over het politieke bestel van Noord-Ierland uitvoerig beraad heeft gehouden. Winst Lynch De partij van de Ierse premier Jack Lynch, de Fianna Fail, heeft een belangrijke tussentijdse verkiezing, in het district Mid-Cork gewonnen. Als lijst met e WASHINGTON (DPA. Reuter) De Amerikaanse senaat heeft het verdrag over beperking van anti- taket-wapens met overweldigende meerderheid aangenomen. Het was op 26 mei in Moskou ondertekend door president Nixon en partijlei der Brezjnew. Het eveneens in Moskou gesloten interimverdrag van vijf jaar over de beperking van strategische aanvals wapens wordt maandag door de Se naat in stemming gebracht. De Amerikaanse regering had gisteren onverwacht steun toege zegd aan een amendement op de Salt-overeenkonist, dat de Sowjiet- Unie waarschuwt dat de VS hun atoommacht niet zullen laten on dermijnen. Het amendement dringt er tevens bij de president op aan, te streven niet de VS beperkt tot een peil van ni tede VS beperkt tot een peil van intercontinentale strategische strijdmacht dat lager is dan het zelfde peil voor de Sowjet-Unie. Het is ingediend door de Demo cratische senator Henry Jackson en mede door de Republikeinse se naatsleider Hugh Scott. Senator Jackson is een van de belangrijkste critici van de overeenkomst. Hij heeft in een memorandum aan zijn mede- senatoren gezegd dat r e geringsfunctionarissen voor de commissie voor de strijdkrachten duidelijk hadden gemaakt dat de Russen een strategische kernmacht zouden kunnen scheppen die be- langrijfce elementen van de Ameri kaanse atoommacht buitengewoon kwetsbaar kunnen maken, en dat zij dat konden doen zonder de be palingen van die overeenkomst te overtreden. de kandidaat van deze partij versla gen zou zfjn, zou dat algemene ver kiezingen hebben betekend. Gene Fitzgerald had bij de eerste telling 19.959 stemmen. Ingevolge het kies reglement werden de stemmen van de kandidaat die de minste steun kreeg, verdeeld onder de andere kan didaten, waardoor Fitzgerald met 20.214 stemmen een absolute meer derheid behaalde. Het resultaat wordt gezien als een persoonlijke overwinning voor pre mier Lynch en diens politiek. Met een enkelwoord Lynchpartij in Nigerië Drie mannen, die ervan werden verdacht ontvoerders te zijn, zijn woensdag in Lagos gesteinigd en doodgeslagen ondanks pogingen van de politie om tussenbeide te komen, aldus melden de kranten uit Lagos. Volgens één blad maakte een opgewonde menig te vrijelijk gebruik van stenen en flessen om de mannen te bekogelen. „Jachtmessen en bijlen" werden ge bruikt om de lichamen van de man nen onherkenbaar te verminken. Zondag werd in de Nigeriaanse hoofdstad reeds een man doodgesla gen en gestenigd, omdat hij werd verdacht van een poging om twee spelende kinderen te ontvoeren. Vol gens een bericht gebruiken de ont voerders de lichamen van kinderen voor Juju-rituelen toverij praktij ken en de politie maakte bekend dat zij een slavenkamp voor kinderen in het westen van Nigerië heeft ont dekt. Doe-het-zelvers De politie van Fresnoy-le-Grand, een stadje in het noordoosten van Frankrijk, heeft gis teren zeven vrijwillige leden van de plaatselijke brandweer op beschuldi ging van brandstichting gear resteerd. De brandweermannen, al len in de leeftijd van 16 tot 21 Jaar, blijken zelf de reeks branden die de laatste tijd in het stadje en in de om geving hebben gewoed te hebben ge sticht. Een van hen zei dat zij dit hadden gedaan omdat zij betaald werden voor elke keer dat zij moes ten uitrukken. Protest tegen straf De interna tionale Commissie van Juristen in Genève heeft geprotesteerd tegen de manier waarop in de Centraal- Afrikaanse Republiek dieven zullen worden gestraft. In een telegram, aan president Bokassa eist de com missie. dat de straffen in overeen stemming worden gebracht met de overal ter wereld erkende mense lijke normen. De overheid van de Centraal-Afrikaanse Republiek had laten weten, dat een dief bdj de eer ste diefstal een oor zal worden af gesneden, bij de volgende het tweede oor en dat hij, als hij een derde keer wordt betrapt, in het openbaar zal worden opgehangen. Sacharow doet beroep De Sow- Jet Russische natuurkundige Sacha row, de „vader van de Russische H- bom" en een voorman van de bewe ging voor de burgerrechten in de Sowjet-Unie, heeft een beroep ge daan op de autoriteiten om de levens te sparen van twee dissidente inte- lectuelen die in de psychiatrisohe in richting van Leningrad zijn opgeslo ten In een op 1 augustus gedagte kende brief aan de Sowjet-Russi- sche minister van Volksgezondheid Petrowski zei Sacharow dat de kunstcriticus Wikt or Feinberg en de Ingenieur Wladimir Borisow „ster vende zijn" in de psychiatrische in richting waar zij al meer dan drie Jaar een gedwongen behandeling on dergaan. Sacharow schreeft dat de twee dissidenten in de inrichting te Leningrad worden vastgehouden on danks een beslissing van het Centra le Serbski-Instituut in Moskou dat geen van beiden nog langer een psy chiatrisohe behandeling nodig heeft. MADRID De "Balkanisering" was in langvervlogen jaren een veel gebruikte uitdrukking in de politiek, waarmee men de gevaren aanduidde van de versplintering van een oude staat en de opkomst van nieuwe, kleine landen, die meetr door sentiment dan door werkelijkheidszin bijeengehouden worden. Na 1945 maalkten communisti sche partisanen en anti-commu nistische kolonels met opvallende eensgezindheid een einde aan die onrust. Dank zij de sterke man nen van Belgrado, Tirana, Sofia, Athene en Ankara leek het pro bleem voorgoed opgelost. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. In Joegoslavië dreigt een nieu we "Balkanisering" zodra partisa- nen-maarschalk Josip Broz "Tito" heengaat. Iets verder naar het zui den. in Albanië, zal het met de rust in het Europese paradijs van het Maoisme spoedig ook gedaan zijn tenminste, zo geloven velen in Madrid. IJzeren hand Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog regeert kameraad Enver Hodscha met ijzeren hand in Tirana over de volksrepubliek Albanië met een goede twee mil joen onderdanen. Er is echter nog iemand die de soepter over Alba nezen zwaait: vele honderden ki lometers naar het westen, in Ma drid, vindt men de hofhouding van koning Leka I van Albanië, drager van het grootldnt van de orde van Besa-Albanië en de orde van Skendefr-berg, vorst der Al banezen. Koning Leka I verzekert dat er meer Albanezen in ballingschap le ven. dan er landgenoten zwoegen onder het 'maoïstisch- hodschisti- sche juk. Telt u maar mee: ander half miljoen in Joego-Slavië, nog 'ns anderhalf miljoen (hoewel voor het merendeel genationaliseerd) in Turkije, 350.000 in soortgelijke si tuatie in Italië, nog eens 10.000 in ballingschap in verschillende Euro pese landen en een goede 70.000 die naar andere werelddelen emi- Met deze Albanezen wil Leka I de strijd opnemen tegen de commu nisten. Dat schijnt een soort tra ditie in de (korstondige) dynastie te zijn. Leka's vader Achmed Zo- goe, de „sterke man" van de Alba nese nationalisten na de eerste we reldoorlog, wist wel voor de twee de maal in de geschiedenis van het land een onafhankelijke republiek uit te roepen, maar werd eerst door communistische rivalen verjaagd, totdat hij in 1924 met Joegoslavi sche hulp terugkeerde. Het volgende jaar riep hij zichzelf uit tot president. Na een nieuwe crisis tussen de buurstaten Joego slavië, Griekenland en Italië te hebben overleefd, vond hij dat hij zo langzamerhand de vorstelijke waardigheid wel had verdiend en liet zich in 1928 als Zogoe de eers te tot koning van Albanië kronen. Toevlucht Op 14 april 1939, na een glorierijke invasie van Mussolini's heerscha ren, die praktisch geen weerstand ondervonden van de Albanese gen darmerie, liet Victor Emanuel zich eveneens de kroon van Albanië op het hoofd drukken. Zogoe zoch toer vlucht in het land van zijn echtge note, Engeland. Zijn zoon Leka. die enkele dagen voor de Italiaan se invasie nog net op Albanese grond geboren werd, zou zijn oplei ding dan ook afronden op de militaire academie van Sandhurst Toen koning Zogoe op 66-jarige Leeftijd in ballingschap stierf, nam Leka zijn titels en verantwoorde lijkheid over, en verplaatste in 1961 als eerste regeringsdaad de hofhou ding naar Madrid, waar anti communistische staatshoofden in ballingschap vrij gebruikelijke en welkome gasten zijn. Hier begon hij plannen te maken om de 28.748 vierkante kilometer van zijn va derland te zuiveren van het Hod- scha-regime. „Zowel om aardrijkskundige, als om politieke redenen is Albanië een van de communistische staten, die de beste kansen heeft om de vrij heid te herwinnen", zo pleegt hij te verzekeren. „Het gaat mij er niet in de eerste plaats om het koning schap te herstellen, maar om het Albanese volk te bevrijden. Dat neemt niet weg dat onze dynastie nooit afstand heeft gedaan. Ons volk heeft ons nooit verjaagd. Neen. het kwaad lag altijd in buitenland se invasies en buitenlandse ideolo gieën, zoals die welke nu de Al banezen knecht". Dezer dagen riep koning Leka I in Madrid 'n algemene vergadering bijeen van de zeven politieke par tijen en drie algemene organisaties van de Albanezen in ballingschap Na lange debatten besloten de ver tegenwoordigers van de Albanese ballingen om een overkoepelend „bevrijdingsfront voor Albanië" op te richten. Koning Leka legde na dien de doelstellingen van het be vrijdingsfront uit: „Het is de samenwerking van al le nationale krachten om de onaf hankelijkheid van het ethnisch Albanië en de val van het huidige volksvijandige regime te bewerk stelligen. Wij willen Albanië ook vrijwaren van buitenlandse invloe den. De oprichting van het bevrij dingsfront is slechts het begin van een stijgende activiteit om. het zij door een gewapende revolutie, het zij door vreedzame middelen, heit Albanese volk zijn recht op zelfbe stemming terug te geven". Een van de belangrijkste maat regelen van de vergadering was he<t besluit om voortaan slechts een ge zamenlijk voorlichtingorgaan uit te geven, in het Engels en het Alba nees. Koning Leka sprak ten slotte zijn dank uit voor de welwil lendheid van de Spaanse regering, en zijn bewondering voor de vrij heid in Spanje. Er staat Albanië dus heel wat te wachten

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 9