LEGERING HEATH MOEILIJK DOOR STAKING IN HAVENS IRA valt massaal aan BEROEP OP DEN HAAG VOOR VIETNAM Sowjet-geleerde eist meer democratie 4LIK WIL (ATEN OVER TWIJZING (HUMACHER MacLeod werd nodeloos neergeschoten O.A. BOMBARDEMENTEN OP DIJKEN in vogelvlucht in vogelvlucht ERDAG 22 JULI 1972 (Van onze correspondent) ;/I|onden Het arrestatiebevel tegen vijf Londense dok kers in de loop van gistermiddag kan de oorzaak worden een onoverzienbare nieuwe golf van ellende voor de Brit- en voor de regering-Heath namelijk door de grimmige drei- van een nationale havenstaking. Drie van de vijf mannen i- den gistermiddag al naar de gevangenis overgebracht. 'er amentatoren zien in het verschiet zelfs de eventuele val het conservatieve kabinet. vijf dokwerkers zijn de a-s van groepen, die container- itwagens aan de poorten havengebied tegenhielden deer in te hinderen hun vrachten schepen te lossen. Deze maat- s in strijd met de zogenaamde ;er atrial Relations Act, de wet die etrekkinigen flusBeni weriknemers jke »rkgevers regelt, en die een om en produkt is van de regering- Het Hof voor de Industriële ingjfckingen had de vijf aanvoerders het de dokwerkers al herhaaldelijk rit- imeerd de vrachtwagens met -ntainers niet meer te hinderen, in-ievel van het hof werd door de die ien niet opgevolgd. De rechter L-|[iet hof, bijgestaan door twee kon toen niet anders beslisfcen it de ongehoorzame dokwerkers [en worden gearresteerd, zoals et voorschrijft. BUITENLAND PAODfA olph Bakker niddellijk daarop gingen 7500 erkers in de Royal Wes,t In'diia- all- en Tilbury-dokken in sta- Hiermee was het gehele Lon- havengebied tot stilstand ge- Ook in Huil legden de dok- rs het werk neer. De kans is dat de staking zich als een rand over het land zal uitbrei de arrestatie van de vijf wordt ie arbeiders in het gehele land belediging van henzelf en van rakbonden beschouwd, voorzitter van de TUC, de vakcentrale, zal de staking lande maandag aan een oor- inderwerpen. Tot dan is er ge- de het komende weekeinde nog 1 te veel aan de hand, want igt het werk vrijwel toch stil. Genadeslag vijf dokwerkers hadden vijf geleden ook al op het punt l te worden gearresteerd. Toen trad geheel onverwacht de bekende figuur van de lands- at naar voren met de overwe- dat er niet genoeg bewijzen inden waren om de mannen op iten. Tot grote opluchting van gering kon daarmee de ramp voorkomen, die nu in alle ïeid over haar is losgebarsten onafzienbare gevolgen voor de 1 zo wankele Britse economie ich dreigt mee te brengen. De idvccaat zag gistermorgen na ak van het hof geen kans de dokwerkers nog te redden, rertreding van wet was te dui- öe havengebieden heerst al ja- onder dokwerkers grote r het verlies van hun be togen. De voortgaande mecha- maakt dat men van hun i steeds minder gebruik hoeft aken. De ontwikkeling van het inerprincipe, waarbij de psladingen verpakt en wel de ken en pakhuizen verlaten en a klaar- aan boord worden ge- dreigen de genadeslag aan de Iwinning van de dokwerkers toe aigen. De chauffeurs op de con- •-vrachtwagens behoren echter ezelfde vakbond als de dokwer- ook zij willen graag aan het blijven. maanden en maanden lang in toefening van hun beroep door de dokwerkers te zijn gehinderd, be sloten de chauffeurs vorige week van him kant de dokwerkers te gaan hinderen. Zo ontstond de chaotische situatie dat aan beide kanten van de havenhekken vakbonders de vuist tegen elkaar ophieven. Na het be kend worden van de arrestatie de, vijf aanvoerders besloten de chauffeurs echter him protest t< staken en ze marcheerden arm ir arm met de dokwerkers in de beto ging langs de haven. Het verzoek aan het Hof voor d< Industriële betrekkingen om de ha venwerkers te verbieden de contai nervrachtwagens tegen te houden, was afkomstig van de container- firma, die enorme schade begon op te lopen doordat zij in de onmogelijk heid verkeerde aan hun verplichtin gen te voldoen. Confrontatie De wet op de Industriële Relaties is een poging in het onoverzichtelijke struweel van de Britse vakbondswe reld en haai- gespannen relaties met de werkgevers en de staat regelend op te treden. De laaifcte Daboup-re- gering van Harold Wilson had de noodzaak van enige wetgeving op dit gebied al ingezien en een wetsont werp opgesteld. De macht van de vakbonden in de Lalbourpartij de bonden storten immers het leeuwen deel in de Labour-kas had het ontwerp echter een voortijdige schip breuk doen lijden. i regering-Heath probeerde het eigen inzicht opnieuw en slaag de erin de wet aangenomen te krij gen. Vakbondsleiders waarschuwden de regering toen al, dat het onmo gelijk is een vakbondslid bijvoorbeeld met de sterke arm ertoe te dwingen te werken. Nu is het moment van confrontatie aangebroken. Het valt te bezien of de regering deze over leeft. In ieder geval staat vast dat de arrestatie van de vijf dokwerkrs geen politieke beslissing meer is, r een beslissing, die werd ge daan door een onafhankelijk hof in een geheel duidelijk zaak. Binnen de komende 14 dagen zul len de mannen voor het hof worden gebracht iets dat ze uit vrije wil steeds hadden geweigerd en in staat worden gesteld een uitleg te geven voor hun gedrag of excuses aan te bieden. Wanneer ze dat niet doen kan de toestand er bijzonder gespannen gaan uitzien. Dit geldt vooral, wanneer de havenarbeiders het werk niet hervatten vioor hiuni vijf „martelaren" weer op vrije voe ten zijn. Het is zelfs de vraag of de staking tot de havenarbeiders be perkt zal blijven. Voor de regering die wanhopig probeert de vakbonds- anarchie te bedwingen, staat de strijd tegen de inflatie op het speL AKARTA (Antara) De Indone- minister van Buitenlandse Za- Adam Malik is bereid het bestuur de Buitenlandse Persvereniging Jakarta te ontvangen om over de izing van Peter Schumacher te lumacher, correspondent van de en de groep dagbladen binnen 'PD, w.o. het Leidsch Dagblad iakarta, heeft Indonesië moeten ten nadat zijn verblyfsvergun- niet werd verlengd, toster Malik, die het BPV-be- zal ontvangen na de kwestie het ministerie van Defensie en tsveiligheid te hebben besproken, duidelijk uitkomen dat de rege- haar eigen redenen heeft gehad fe verblijfsvergunning van Schu- niet te verlengen. Buitenlandse Persvereniging 'Jakarta heeft onlangs zijn spijt sproken over het besluit van de Desische autoriteiten en ophelde- Bevraagd. Gisterochtend is bij het station El Cuervo, tachtig kilometer van Sevilla een exprestrein op een lokale passagierstrein ingereden. Het ongeluk gebeurde omdat een ivissel verkeerd stond. Volgens de opgave verloren 76 passagiers het leven. FRANKFORT (DPA, AFP) De Westduitse procureur-generaal in Karlsruhe heeft gisteren meege deeld dat de 34-jarige Schotse zaken man Iai MacLeod die op 25 juni bij een optreden tegen de Baader-Mein- hof-groep in zijn woning in Stutt gart door een politieman werd dood geschoten, geen onderdak aan leden leden van de groep had verleend. De procureur-generaal heeft vast gesteld dat MacLeod de betrokken woning al in dec. 1971 had veria- en met de nieuwe huurster, Irm- 1 Möller van de Baader-Meinhof- groep niets te maken gehad had. Dat de telefoon in het appartement nog steeds op MacLeods naam stond en zijn naambordje nog op de deur zat, was volgens de procureur-gene raal niet meer dan nalatigheid. De politieke politie in West-Beriijn heeft een zorgvuldig voorbereide en geheim gehouden bliksemactie tegen de Baader-Meinhofgroep uitgevoerd. De politie legde de hand op de 20-jarige Verena Becker, tegen wie al een bevelschrift tot inhechtenisne ming bestond omdat ze ervan ver dacht wordt bij springstofaanslagen betrokken te zijn geweest. DEN HAAG (ANP) Een groot aantal personen en politieke en ker- kelyke organisaties heeft een beroep op de Nederlandse regering gedaan, zich uit te spreken tegen de Ame rikaanse Vietnampoldtiek en met name het bombarderen van dijken Noord-Vietnam te veroordelen. Dergelijke bombardementen, vlak voor het begin van de natte moes- kunnen een ramp veroorzaken die de Nederlandse waterramp van februari 1953 tien tot honderd maal zal overtreffen, aldus de verklaring, die oa. is getekend door het hoofd bestuur van D'66, de PSP, Pax Chris tie, Kerk en Vrede, de bisschop van Breda, H. Ernst, een aantal kamerle den van de PvdA, de burgemeester Rotterdam, W. Thomassen 'en de Nederlandse Politieke Jongeren Contact Raad, waarin de jeugdorga nisaties van politieke partijen sa menwerken. Door zich niet uit te spreken te gen de Amerikaanse politiek heeft de Nederlandse regering reeds een grote verantwoordelijkheid op zich genomen. De ondertekenaars van de oproep vragen zich af, of Nederland ook de verantwoordelijkheid wil dra gen voor het forceren van een „de finitieve oplossing" van het Vietna mese „probleem door een aanslag op het leVen van twaalf miljoen bur gers". Delta Vooral de delta in het noorden bij Haifong en Hanoi, doei in opper vlakte gelijk is aan het laaggelegen gedeelte van Nederland, kent een omvangrijk en vernuftig dijkenstel- sel. De delta is met gemiddeld 800 Inwoners per vierkante kilometer Nederland 350 één der dichtsbe- volkte gebieden ter wereld. In dit gebied ongeveer even groot als de driehoek Den Haag- Den Bosch-Vlissingen woont drie kwart van de bevolking van Noord- Vietnam, gelijk aan het aantal in woners van Nederland, en liggen de fabrieken, waterwerken, energiecen- belangrijkste landbouwgronden, fa- trales, aldus de verklaring. «Van onze correspondent) BONN De Sowjet-Unie moet meer democratisch en liberaler wor den. Dit heeft de vooraanstaande Russische atoomgeleerde Andrej Sa- charow geëist in een memorandum aan partijleider Breznjew. Concreet eiste hij bovendien een algemene amnestie voor politieke gevangenen, revisie van vonnissen, grotere open heid bij processen, terwijl de „psy chiatrische dwangmaatregelen" (het opbergen van politieke tegenstanders in psychiatrische inrichtingen) „uit politieke, ideologische en religieuze overwegingen" ontoelaatbaar worden geacht. Het memorandum van Sacharow, die in 1968 ook al met een soort gelijk stuk de aandacht heeft ge trokken, werd Breznjew al ruim een jaar geleden toegestuurd. Omdat de geleerde tot dusver geen antwoord had ontvangen, hield hij „zich niet voor gerechtigd de publikatie verder uit te stellen". Het stuk werd in Moskou enkele Westelijke correspon denten ter hand gesteld. Het West duitse weekblad Die Zeit publiceert de volledige inhoud in zyn uitgave van dit weekeinde. Sacharow's memorandum is van stuk bètekenis, omdat het bij wijze uitzondering niet gaat om ondergrond-kritiek, maar om het werk van een zeer prominente Sow- jetrussische burger, die zich direct heeft gericht tot de hoogste in het Kremlin. In 1970 stichtte de 51- jarige geleerde in Moskou een co mité voor de rechten van de mens. In het memorandum wordt gepleit voor grotere openheid. Er dient een door het volk beoordeelde, nieuwe wet op de pers en massamedia te komen, vrije publikatie van statis tische en sociologische gegevens moet mogelijk zijn. Grotere vrijheid van reizen, culturele uitwisseling met de kapitalistische landen en bijvoor beeld beëindiging van het storen van buitenlandse radiozenders, zouden het leven in de Sowjet-Unie mede kunnen veranderen. „De uitwerking van een duidelijk en consequent programma van ver dere democratisering en liberalise ring is noodzakelijk in het belang van de technisch-wetenschappelijke vooruitgang en het stap voor stap overwinnen van de achterstand en de isolering tegenover de ontwikkelde kapitalistische landen", aldus Sacha- (Van onze correspondent) BELFAST De Noordierse hoofd stad Belfast veranderde gistermid dag binnen een half uur in een rampgebied, nadat om 3 uur een serie bomexplosies begon die maar geen eind scheen te nemen. Dikke rookwolken begonnen boven de stra ten te drijven, terwijl brandweer- Door Rudolph Bakker auto's en ambulance's met gillende sirenes een weg zochten door het puin. Winkelende huisvrouwen en kinderen, huilend en in een staat van shock probeerden weg te vluch ten. Het centrum was het toneel van de meest geconcentreerde IRA-aanval tot nu toe, op een ogenblik dat dui zenden huisvrouwen bezig waren hun weekend-inkopen te doen. Er ont stond een geweldige chaos. Alle bus diensten werden voor de rest van de dag gestaakt en alle toegangswegen tot de binnenstad afgesloten. Ook in andere delen van Ulster ging het IRA tot massale nietsontziende acties De bommen ontploften met de re gelmaat van een klok met tussen pozen van minuten. In het centrum van de stad verdween het busstation in Oxford Street met een enorme klap en een grote rookwolk, waaruit stenen, brokken en lichaamsdelen naar beneden kwamen. Een man die de scène overleefde, vertelde dat hy meteen al drie doden zag liggen en verspreide armen, benen en handen. Bommen Andere bommen ontploften onder twee bruggen ,in twee andere bus stations, een spoorstation, een gas fabriek en een café. Tegen 6 uur werd het aantal doden op 16 geschat, maar men vreest dat het aantal zal stijgen. Tegen de 100 slachtoffers waren toen al naar ziekenhuizen gebracht. Onder de doden bevinden zich drie soldaten, die in een ge pantserde auto de wacht hielden. Een bom ontplofte vlak by een pantserauto die in de lucht werd geblazen. De soldaten waren op slag dood. Politiemannen spreken al van een ware noodtoestand. Het is het ergste wat men in Noord-Ierland tot nu toe ooit beleefde. De aanval van het IRA kwam als antwoord op nieuwe strenge veiligheidsmaatrege len van de Britse minister voor Noord-Ierland, William Whitelaw, die poogde tegen te gaan dat het IRA bommen buiten haar eigen ge bieden in de andere stadsdelen smokkelde. Het is duideiyk dat het IRA opnieuw op verschrikkeiyke ma nier aan haar politiek uitdrukking geeft. Kracht Het lijkt daarbij dat haar kracht groot is, dat ze door geen enkele maatregel, met uitzondering van een zware gewapende actie van het Britse leger, in de uitvoering van van haar praktijken kan worden ge hinderd. De gigantische IRA-aanval komt ook maar een paar dagen nadat de leider van de .provisionele IRA in Londen met de oppositieleider Ha rold Wilson had gesproken. Het was geen aangenaam gesprek geweest en ook Wilson had, net als eerder mi nister Whitelaw (in een onderhoud met de IRA-leiders, duidelijk te ver staan gegeven dat op de eisen van het IRA niet zonder meer loon wor den ingegaan. Met name moesten de laatsten beseffen dat de Ierse een wording niet met geweld kon wor den afgedwongen. De massale aanslag op de gehele bevolking van Belfast, want dat was de actie van vrijdag maken woorden als „vredesgespretk" en goede wil" tot een farce. De woede die zich ook in het parlement in Londen tegen Whitelaw, en nu ook tegen Harold Wilson begint te richten, zal steeds moeilijker tot bedaren te brengen zijn. Want wie een moordpartij als deze ongestraft over zich heen laat gaan, moet als gezagsdrager defini tief iedere geloofwaardigheid hebben verloren. Terwijl in Belfast de halve stad werd opgeblazen, kwam in Londen de minister van Buitenlandse Zaken van de Ierse Republiek, Hillery, voor besprekingen op liet Londense mi nisterie van Buitenlandse Zaken aan. De Ieren van de republiek waren ernstig beledigd dat minister White law een dag eerder tegen het parle ment had gezegd, dat het bezoek van minister Hillery niet meer dan een beleefdheidsbezoek zou zijn. Deze mededeling van minister Whitelaw ging welbewust voorbij aan het feil» dat minister Hillery nauw betrokken is by de politieke gesprekken die op gang zijn gekomen over de toekomst van Noord-Ierland. Vertroebelen Zo kan Whitelaws verklaring in het Lagerhuis die weer tot doel heeft de protestanten in Noord-Ier land te kalmeren, de langzaam ver beterde relaties tussen Londen en Dublin ernstig vertroebelen. Minis ter Whitelaw vloog gistermiddag van Londen naar Belfast, zodra hy hoor de welke ramp zich over de stad het voltrekken was. Met hem mee vloog de Britse minister voor Oor log, Lord Carrington. Ook minister Hillery, die in Londen had willen overnachten, keerde onmiddeliyk naar Dublin terug. Stap voor stap nadert in Ulster d« echte burgeroorlog. Want de para militaire protestantse verdedigings organisatie (Ulster Defence Associa tion UDA) kwam in actie om de ple gers van de bomaanslagen op ts sporen. PERPIGNAN De Franse schil der Francois Desnoyer, die fauvisme en kubisme in een zeer persoonlijke stijl combineerde is vrijdag in een ziekenhuis in Perpignan aan de ge volgen van een beroerte overleden. Hij was 77 Jaar. Desnoyer was vooral bekend door zijn zeegezichten en landschappen. Hij ontwierp ook tapijten en decors voor de Opera Comique in Parijs. Hy heeft o.a. de grote Amerikaanse prijs voor schilderkunst van de Gu- genheim-stichting ontvangen. Hoewel er al geruime tyd sprake as van spanningen tussen Moskou Cairo, is het gedwongen vertrek in de Sowjetrussische militaire ad viseurs uit Egypte een toch nog on verwachte gebeurtenis èn een van groot belang. Vijftienduizend Russen, onder wie piloten van Mig-straalja gers en bedieningsmanschappen van raketinstallaties, moeten hun plaat- op korte termün aan Egyptena- overlaten; vyfduizend instruc teurs kunnen de cursussen inzake de door Moskou geleverde conventionele wapens voltooien en zullen dus nog blyven. Van grote betekenis is in dit verband de vraag of de Sow jet-Unie al of niet zal kunnen bly- beschikken over haar lucht machtbases bij Assoean en Mersa Matroe. Die by Assoean is natuuriyk grote betekenis voor de verde diging van de daar gelegen dam in de Nyi, maar tegelykertyd samen met het andere steunpunt van enorm belang voor de bescherming i de Sowjetrussische vloot In de Middellandse Zee, die Immers niet vliegkampschepen kan beschik ken en derhalve is aangewezen op de genoemde bases op het Afrikaanse vasteland. Waar moet men nu de oorzaak zoeken van deze breuk in 'n samenwerking, die al zeventien Ja- duurt? Het voornaamste punt ïykt de steeds fellere Egyptische kri tiek op de Sowjetrussische politiek van handhaving van de "status quo", de bestaande toestand. In Cairo ge raakte men er steeds meer van over tuigd, dat Amerika, de Sowjet-Unie en natuuriyk Israël alleen maar baat hadden by het voortduren van de be staande situatie, terwyi Egypte intus sen het kind van de rekening was. Egyptes agressieve plannen tegen Is raël werden in Moskou niet serieus genomen en de eisen van de regering- Sadat aan het Kremlin om over te gaan tot levering van speciale raket ten en van Mig 23-gevechtsvliegtui- gen werden door de Sowjetrussische regering onder allerlei voorwendsels van de hand gewezen. Dit leidde in Egypte, vooral onder studenten en jonge officieren, tot steeds luider klinkende verwyten aan het adres van de bondgenoot in Moskou, die zich o.m. verontschuldigde met de mededeling, dat bedoelde wapens aan India waren geleverd voor de stryd tegen Pakistan. Veel indruk maakte dit niet op de Egyptische militaire leiding en zowel tijdens het bezoek van president Sadat en zyn minister van Defensie Sadek aan Moskou als tydens het verbiyf van de Sowjet russische minister van Oorlog Gretsj- ko aan Cairo drongen de Egyptena- ren telkens weer aan op leverantie van bedoelde wapens. Maar Moskou reageerde negatief. Nog eenmaal on dernamen de Egyptenaren een po ging om hun zin te krygen: kortge leden bracht president Sidki een on verwacht bezoek aan Moskou. Maar de Russen voerden aan, dat de Egyp tische militairen onvoldoende kennis van zaken bezitten om de zeer inge wikkelde militaire apparatuur te be dienen; Egypte zou bovendien slechts één bruikbare piloot kunnen leveren voor elke drie machines, die de Rus sen geleverd hadden. Natuuriyk was men zich intussen in het Kremlin terdege van bewust van de gevaren van eventuele Amerikaanse bemoei ingen ten gunste van Israël ingeval van een nieuw conflict. En tenslotte wil de Sowjet-Unie liever niet voor de tweede maal alle aan Egypte ge leverde wapens ln Israëlische handen zien overgaan Naast die militaire wrijvingen zyn er ook psychologische geweest, al de den die zich ten dele ook op militair terrein voor, namely k tussen de strenge opvattingen van de Sowjet russische adviseurs enerzyds en de gemakkeiyke, om niet te zeggen ge makzuchtige houding van de Egyp tische militairen anderzyds. De Ara bieren in het algemeen en de Egyp tenaren in het byzonder, zo zou men het kunnen formuleren, hebben nog altyd niet begrepen, dat Israël een moderne staat is met een militair straf-gedrild leger. Wie daartegen iets wil ondernemen, zal toch moeten be ginnen met zelf de uiterste discipline in acht te nemen. Maar de Egyptena ren voelen daar niets of althans niet veel voor. Zy leven in een droomwe reld, die alleen rekent met de illusie van een revanche-oorlog, zonder dat zy er de daarvoor onontbeeriyke har de oefening voor over hebben. En dan waren er nog de speciale voorrechten voor de Russen, die veel kwaad bloed zetten, zoals het "aparte" strand by Alexandrië (alleen voor Sowjetrussi sche soldaten...), de Russische aan kopen van gouden voorwerpen in de bazaars en een ogenschynlyke klei nigheid als de Russische nalatigheid om voor alles en nog wat een fooi te geven Dit laatste lykt onbelang rijk, maar weegt in het arme Egypte byzonder zwaar! Nog een voorbeeld: toen president Sadat in maart aan de Libische leider Gaddafi de haven van Mersa Matroe wilde laten zien, weigerde de Sowjetrussische com mandant hun het betreden van het hem toegewezen gebied. Pas een tele foontje met de Russische topleiding in Egypte kon de weg vrymaken. Men stelle zich eens voor hoe diep beledigd Sadat is geweest, toen hy zyn Libische vriend niet verbergen kon, dat hy in feite nauweiyks baas in eigen huis was. En zo begon het „neo-imperialisme" van de Russen hoe langer hoe meer ergernis te wek ken. Voeg daarby het inzicht van de Egyptenaren. dat er onder de ge geven omstandigheden voor hen niets meer te bereiken was, dan be- grypt men, dat deze achtergronden langzamerhand tot het conflict moes ten leiden dat nu tot uitbarsting ia gekomen. Voorlopig is de trots van Egypte gestreeld, maar de vraag is wèl hoe het moet, wanneer tot uiting komt dat er in wezen eerder van verzwakking dan van versterking sprake is. Welke koers zal Sadat kie zen voor de politiek van zyn land? Zal hy naar bondgenoten zoeken in het Westen of zal hy er de voorkeur aan geven een neutrale richting in te slaan? Hoe dan ook, hy heeft toch wel een krachtige ruk gegeven aan het roer van het Egyptische schip van staat, een ruk die de koers van Nasser sterk ombuigt. Interna tionaal gezien is het voordeel, dat de kans op een botsing tussen de super - mogendheden, via een conflict tus sen Egypte en Israël, thans vry sterk verminderd is. In Israël voelt men dit ook zo, maar is toch niet ge neigd een vreugdedans uit te voe ren. Want de Israëliërs vragen zich toch wel af wie het vacuüm zal op vullen nu de Russen gaan vertrek ken. Probeert Sadat niet, door het wegzenden van de Russen, de Amerikanen voor zyn wagentje te spannen en langs politieke weg te verkrygen wat hy militair niet kon bereiken?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 9