agtmans
Kwam
KAATSEN: SPORT MET EEN EIGEN KARAKTER
'IK BEN ER NOG'
ndependiente
lomt met
indere data
APPIE
HAPPIE
weede ritzege voor formatie-Pellenaars
RINI WAGTMANS:
AGOSTINHO
PAKT DOPE
Foto's gemaakt
linkerknie
Jan Mulder
ZATERDAG 22 JULI 1972
SPORT
PAGINA U
Stelt u zich voor: een straat
met antieke, eeuwenoude, hui
zen ter weerszijden, in het toch
al aantrekkelijke Friese stadje
Frankeker, dat zo'n 10.000 inwo
ners telt. De ene toegang tot
dlie straat (de Voorstraat) is af
gesloten door een hoge tribune,
de bestrating is verlevendigd
met witte en blauwe verf stre
pen, aan weerskanten over een
afstand van een meter of 100
zijn twee hagen toeschouwers
die tegenover die tribune weer
him voleinding vinden in een
afgesloten gedeelte waar ook
weer toeschouwers staan of
zitten.
Vanaf de tribune gezien links
zit op een alternatieve tribune
een muziekkorps, eigenlijk twee
muziekkorpsen, die van Ping-
jum en van St. Jacob, alle
bei klasse-korpsen met vaste
mannelijke gebaren werden de
horens aangegrepen, en luid
keels, zonder enig schromen,
spoot de muziek tussen de bo
men: heldhaftig, trots. Een
onverbloembe, voor elk ver
staanbare muziek, die aan het
ademloos publiek ieder gevoel
met name noemde
U zult misschien zeggen: ver
rek, dat rijmt, maar dat komt
omdat deze regels afkomstig
zijn uit het gedicht „fanfare
corps" van M. Vasalis. Die mu
ziek belet overigens niet, dat op
de vrijgehouden straatweg een
aantal Jongemannen van ver
schillende nationaliteit (Belgen,
Fransen, Friezen, Italianen)
gekleed in kwieke lange broe
ken, de meesten met een zwaar
omzwachtelde rechterpols, druk
in de weer is met een bal. De
ene keer een klein balletje ter
grootte van een groot kievitsei,
de andere keer een uit zijn
krachten gegroeide tennisbal,
en de derde keer een ineenge
schrompelde voetbal, die we in
mijn Jongensjaren een „eentje"
noemden.
Door
Nico Scheepmaker
Hoe kleiner het balletje, hoe
meer spelers er op straat staan,
te weten tien bij het kievitsei
en acht bij de mini-voetbal. Het
spel met het voetballetje ver
mag de meeste goedkeuring
van het publiek weg te dragen.
"Heej" roept het publiek als
een van de demonstranten uit
Amiens het ledertje een enor
me optater verkoopt, en "heej"
roept het opnieuw als de tegen
partij de bal weer een zwieper
van Jewelste teruggeeft, zodat
hij bijna door de ruiten vliegt
van een oud, gerestaureerd
pand. Harde klappen, gauw
thuis.
Toch merk Je, dat dat geheej
op den duur wegebt, om ook la
ter op de zaterdagmiddag niet
meer terug te keren als de
Italianen, die als het hen mee
zit met hun liefhebberij, Pal-
lone Elastico geheten, zo'n
100.000 gulden per Jaar kun
nen verdienen, hun maxi-ten-
nisbal heen en weer Jagen, half
Franeker door. Voor de Frie
zen hoeft het niet. Zij erken
nen de slagkracht van de Ita
lianen, Fransen en Belgen (die
met hun jeu de pelote de Frie
zen met 8—2 oprollen als een
loper die voor hen is uitgelegd),
zij begrijpen best dat het niet
meevalt om zo'n bal 80 meter
ver binnen de perken te slaan,
maar zij zien er te weinig spel
in. Te weinig "brains", te wei
nig tactiek. En ze hebben ge
lijk.
Ballon au Poing (vuistbal)
mag dan spectaculairder zijn
dan het echte onvervalste Frie
se kaatsen, met die eerste klap:
poing, de volgende klap: poing,
net zolang tot de bal over de
tribune wordt geslagen of bui
ten het perk raakt, maar Je
zou ook twee maal vier voet
ballers de opdracht kunnen ge
ven in de voorstraat tegen el
kaar te gaan doeltrappen: dat
is wel even leuk, maar "voet
bal" in de hogere betekenis van
dat woord zal het toch nooit
worden.
Tijdens de Jeu de pelote-wed-
strijd tussen de Belgen en de
Friezen die een revanche voor
semi- prof essionele Belgen
moest opleveren nadat zij twee
jaar lang het onderspit had-
dig
een
tweedeklasser naar Friesland te
sturen (zoals Canada vroeger
dacht het zich te kunnen per
mitteren een willekeurig ama
teurteam naar de wereldkam
pioenschappen ijshockey te
kunnen afvaardigen), lieten de
Belgen zich tijdens een wisse
ling even kieken door een foto
graaf.
zy stelden zich met hun vij
ven in slagorde op, knip, zei de
fotograaf, en het spel kon weer
verder gaan. Het koddige tafe
reeltje veroorzaakte enige hila
riteit bij de Friese Journalisten.
Zy beschouwden het als een ty
pisch voorbeeld van de kermis
achtige wijze waarop het jeu de
pelote in België wordt beoefend,
met veel „premieslagen" en der
gelijke, zoals ook in een zes
daagse sprintjes worden gere
den om gerookte hammen en
„levendige" biggetjes. „Stel Je
voor", zei een van hen, „dat
Ajax tijdens de Europa-Cup-
flnale even recht ging staan
voor een groepsfoto, om daarna
het spel weer te hervatten
Dat is inderdaad ondenkbaar,
maar de vergelijking is toch on
juist. Er zit bij Ajax-Inter tij
dens de wedstrijd ook niet een
muziekkorps uit Pingjum te
spelen, helaas. Ajax-Inter wordt
niet op de Dam gespeeld, met
de goals resp. op de stoep van
het Koninklijk paleis en de tre
den van het monument. Nog
even afgezien van het feit dat
Ajax niet met 82 van Inter
op zijn falie krijgt Die mu
ziek, dat fotograferen ertussen
door, maken nu Juist de charme
uit van die verschillende kaats
spelen en kenmerken ze als de
veredelde dorpsspelen die ze zijn.
Het aardige van kaatsen is,
dat het hun eigen spel is van de
Friezen, hun onvervreemdbaar
eigendom. Zij voetballen ook,
weliswaar niet als de besten,
maar ze doen het dan toch
maar. Voetbal echter is een
allemansvriendinnetje, 't wordt
beoefend van de Fidzji-eilan-
den tot aan Wladiwostok. van
Roodeschool tot Paardenburg,
het mist dat volstrekt eigene
dat kaatsen voor de Friezen
heeft, met alle eigenaardighe
den die erbij horen (het mu
ziekkorps, de verdorde krans
van de winnaar bi/ de voordeur
aan het huis, de horloges als
prijzen, het uitroepen van de
„koning" na elke partij, de tel
ling met de „telegraaf", etc.).
Zo'n sport dient gekoesterd
te worden, levend te worden ge
houden, gesubsidieerd te wor
den, echter niet om het kaatsen
bij monumentenzorg onder te
brengen en het dan opgepoetst
te bewaren zonder het te „ge
bruiken". Een genummificeerde
sport die niet leeft is immers
het grootste onding ter wereld
maar je kan de levenskansen
en vooral de overlevingskansen
van zo'n sport als kaatsen wel
vergroten door de beoefening
ervan op alle mogelijke manie
ren te stimuleren. Me dunkt
dat dat wel de moeite waard is,
want kaatsen (dorp tegen dorp,
stadje tegen stadje) kan een
heel aardig bindingsmiddel zijn
voor kleine gemeenschappen,
zoals die tegenwoordig door
menigeen als de ideale levens
vorm worden gezien.
En ook los van het eventuele
„nuttigheidseffect" verdient
het kaatsen als sport-puur (op
sommige punten weliswaar wat
aangepast) te worden aange
wakkerd, niet buiten Friesland,
want dat *ou niet kunnen daar
voor mist het elders de wartels,
maar wel in dat gedeelte van
Friesland, de "kaatshoek"
rondom Franeker, waar het
kaatsen sinds de oprichting in
1879 van de Kaatsbond (van
daar de vele 75-jarlge herden
kingen dezer dagen van kaats-
verenigingen) altijd druk is be
oefend. Want kaatsen is het
waard, het is een "goeie" sport
met een eigen, onafhankelijk
karakter.
De prijs voor de fanatiekste
renner in het Tour de France
peloton zo lees ik, had ongetwij
feld toegekend moeten worden
aan de Fransman Mintkiewicz
(Franse wielrenners plegen zo
als bekend Poolse namen te dra
gen, denk ook aan Walkowiak,
Stablinski en vele anderen).
"De Fransman kwam vrijdag
bij een valpartij zo ongelukkig
terecht, dat hij bijna een van
zijn testikels verloor", meldt de
krant. Hij weigerde echter af
te stappen en stapte bij de vol
gende etappe weer op. Welis
waar zakte hij af tot de laatste
plaats, maar dat mag met an
derhalve testikel geen verwon
dering baren. Hooguit bewonde
ring.
Ik herinner mij nog dat Fan
ny Blankers goud op de Olym
pische Spelen in Helsinki ver
speelde door een karbonkel
maar dat is toch weer van an
der orde dan het verliezen,
of bijna verliezen van een tes
tikel. Van alles is er al tijdens
de sportbeoefening verloren
Keizer verloor vorig seizoen
zijn broekje. Menige autocou
reur heeft tijdens de race een
wiel verloren, paarden verlie
zen bij de military hun berij
der, zoals motorcoureurs bij de
cross-country's menigmaal hun
zijspanberijders verliezen, zei
lers verspelen hun mast, esta
fettelopers verliezen het stokje,
honkballers verliezen bij het
stelen van het tweede honk hun
petje, tennissers verliezen hun
service, vissers hun geduld en
zwemmers hun garderobenum
mertje, maar ik heb nog nooit
gehoord van een tafeltennisser
of korfballer, die één of meer
dere testikels verloor. Ik heb
wielrennen altijd al een klere-
sport gevonden
AUXERRE In noodweer, in een verschrikkelijke
l6lgenbui, heeft Rini Wagtmans zijn aanval ingezet, die
ploeg van Goudsmit-Hoff de tweede ritoverwinning
deze Tour bracht. Met een indrukwekkende solo, in
:airee delen gesplitst, voltooide hij de langste en meest
blakke" etappe van de Tour. Met nog 55 km te rijden
Dirong Wagtmans weg. Veertien km voor de streep
erd hij achterhaald door Mortensen, Vianen en Tabak,
aar een paar kilometer verder ging Wagtmans opnieuw,
'agtmans liep opnieuw 40 seconden uit op het veld, dat
Iree kilometer voor de eindstreep het groepje van Via-
n terugpakte. In Auxerre, waar nog 2 kilometer op een
nkomstcircuit moest worden gereden, had Wagtmans
>g slechts 8 seconden over. Met zijn laatste krachtsin-
anning slaagde hij er in die winst tot 20 seconden te
rgroten.
asen het afstappen van Guimard
de vlucht van Wagtmans ge-
irde vrijwel niets bijzonders: Mint-
fficz (2x) en Santambrogio
de premiesprints, Zoetemelk en
Impe kwamen als eerste boven
twee hellingen van de vierde
orie. Maar steeds was de voor
ga ong op het peloton
S arlozen betekenis,
de middellijk na de derde premie-
de
sprint viel Raymond Riotte aan. Hij
kwam echter niet ver. Wagtmans, die
onmiddellijk daarna wegsprong, wèl.
In iets meer dan 10 km, in een zond-
vloedachtige regenbui, veroverde hij
een winst van bijna 2 minuten.
Lenf Mortensen, die opnieuw wilde
proberen een eind te maken aan de
deprimerende resultaten van zijn
ploeg, zette een tegenactie in en
kreeg twee rijders van Goudsmit
9
nn iUENOS AIRES De Argentijnse voetbalclub Independiente de
;Ujl tornaar van de Zuidamerikaanse beker, wil niet op 6 september en
■ïnd °ktober om de wereldbeker spelen tegen Ajax, de houder van de
l m kopacup. Dit heeft de directeur van Independiente, José Epel-
pi, tel, gisteren op een persconferentie in Buenos Aires meegedeeld,
wedstrijden zouden achtereenvolgens plaatsvinden in de Argen-
öse hoofdstad en in Amsterdam. Volgens de heer Epelboim kan
onmogelijk overeenstemming over deze data bestaan, omdat In-
'Pendiente nog steeds geen antwoord heeft gekregen op een eigen
tofstel van 5 juli om te spelen op 27 september en 10 oktober. Ajax-
r forzitter Van Praag: „Dat voorstel heeft ons nooit bereikt, het zou
ere ?UWehs onmogelijk zijn om op 10 oktober te spelen, want één dag
ter is er een wedstrijd van het Nederlands elftal. Maar de zaak is
°menteel in handen van de KNVB en de UEFA. Wij weten van
te en wachten af".
Hoff (Vianen en Tabak) aan zijn
wiel. Mortensen knabbelde ruim een
minuut van de voorsprong van
Wagtmans af en voelde ook al weer
de adem van het Jagende peloton in
zijn nek.
Toen gingen Tabak en Vianen
"meewerken". N? 238 kilometer op
de Cote Neuve (vierde categorie) had
Wagtmans nog 20 seconden over op
het trio dat hem achtervolgde en
bijna een minuut op het peloton,
waarin Eddy Merckx een zeer be
scheiden rol vervulde. Vijf kilometer
verder kreeg Wagtmans gezelschap.
Hij verzamelde zijn krachten voor
een tweede aanval. Tabak en Vianen
lieten hem, met nog twaalf kilometer
te rijden, gaan. Mortensen had niet
meer de macht hem nog eens terug
te pakken. Rini Wagtmans had zijn
slag geslagen en bewezen dat zijn
vorm in het slechtste seizoen uit zijn
carrière weer aan het terugkomen is.
Tlog ttUUVl 2 dag&H,..
22JULI-19e eteppe-230 km
AUXEVRE "Ik moest, ik had
nog maar drie dagen de tijd te be
wijzen dot ik nog alltijd een coureur
ben. Gerben Karstens had in een Ne
derlandse krant (de Telegraaf) ge
zegd dat Rini Wagtmans voorbij ls.
Dat het belachelijk is dat bij is aan
gewezen voor het wereldkampioen
schap op de weg. Dat een man die
zo'n slechte conditie heeft, dlie een
heel jaar nog geen uitslag heeft ge
maakt, niet voor Nederland in Gap
behoort te sitarten.
Daarvoor wilde ik een revanche. Ik
wilde bewijzen dat ik misschien nog
ntlet de grote vorm van vorig jaar
heb, maar dat ik altijd nog goed ge
noeg ben om een rit te winnen, wat
een heleboel anderen in deze ronde
niet kunnen. Het is gelukt. Mijn
mooisite overwinning. Veel meer dan
de ritoverwinning van vorig jaar in
Nancy. Vandaag heb ik weer wat
zelfvertrouwen terug gekregen. Ik
ben ook dolgelukkig voor mijn ploeg
leider Kees Bellenaars, die, hoe slecht
ik ook reed, steeds vertrouwen in mij
heeft gehouden".
De voldoening van Wagtmans werd
geëvenaard door de .tevredenheid'van
Kees Peïlenaars. "Geweldig. Eindelijk
ZEILEN De Zweedse zeiler Len-
nart Danielsen heeft bij Kiel het
Europese kampioenschap in de Fly
ing junior-klasse gewonnen. Hij nam
de titel over van zijn landgenoot Ulf
Petterson, die nu tweede werd. De
derde plaats was voor de Nederlan
der Martin Heinicke uit Loosdrecht.
AUXERRE Joaquim Agos-
tinho is met Heinz Junkerman,
die na Orcieres de strijd staakte,
betrapt op het gebruik van ver
boden stimulerende middelen.
Beide renners krijgen een
schorsing van een maand voor
waardelijk plus een boete van
1000 franken; bovendien krijgen
zij een straf van tien minuten
in het algemeen klassement en
worden gedeklasseerd naar de
laatste plaats in de rit waarover
werd aangetoond dat zy de ver
boden middelen (sporen van
amfetaminen zyn aangetroffen)
hebben gebruikt.
De strafmaatregelen hebben
voor Junkerman nauwelijks
consequenties, voor Agostinho
echter wel. Ondanks tien straf-
minuten blijft hij nog wel acht
ste in het algemeen klassement
maar zijn voorsprong op The-
venet slonk tot 3 minuten en
14 seconden.
heeft Rlnl zich weer eens laten alen.
Ik wist dat hij het nog zou kunnen.
De gehele ploeg heeft er geweldig aan
meegewerkt. De jongens krijgen een
extra premie van 4000 gulden".
De overwinning van Rini Wagt
mans heeft de ploeg van Goudfcmit-
Hoff veel gefld opgeleverd. Nameiyk
1600 franken voor de eerste plaaXe
van Wagtmans en 1000 voor de dag-
winst in het ploegenklassemenit. Bo
vendien wend Wagtmans uitgeroepen
•tot de strijdlustigste van de dag, ook
goed voor 750 franken. Tabak en Via
nen wei-den "benoemd" tot de meest
voorbeeldige ploeggenoten, waarvoor
zy 1100 Franken mogen delen.
Deze 4450 franken worden nog ver
hoogd met 560 franken voor de acht
ste en tiende plaats van respectieve-
ïyk Krekels en Vianen.
AMSTERDAM Gisteren zyn in
het Academisch Ziekenhuis van Am
sterdam foto's gemaakt van de lin
kerknie van Jan Mulder, die eerder
op de dag door dokter Roliink was
ontslagen uit het trainingskamp ven
Ajax in Hoogeveen. De blessure van
Mulder, die dateert uit rtJn Amder-
lecht-tijd, is gedurende de intensieve
training van de laatste dagen welis
waar niet verergerd, maar ook zeker
niet beter geworden. By Ajax wil men
nu weten waar men aan toe is. De
uitslag van het onderzoek wordt vol
gende week dinsdag verwacht. Ook
doelman Heinz Stuy is voorlopig uit
de running. Hy heeft een enkel ver
zwikt.
Ploegenklassement 18e etappe: L
Pellenaars (Wagtmans, Krekels en
Vianen 22.55.43; 2. Stablinski 22.53.03
25 plaatsen; 3. Driessenis zt. 26 plaat
sen.
Algemeen ploegenklassement: L
Caput 297 0027; 2. Driessens 297.07.22:
3. Albona 297.22.22 4. Stablinski
297.24.03 5. De Muier 297.50.53;
Adorni 298.00.20; 10. Pellerraars
300.18.14.
Bergklassement: 1. Van Impe 220
pnt.; 2. Merokx 221 pnt.; 3. Agos
tinho (Port.) 158 pnt.; 4. Pustjenk 107
pat.; 5. Zoetemelk 106 pnt.
Puntenklassement: 1. Merckx (B.)
181 pnt.; 2. Zoetemelk (NeÖ) 126 pnt.;
3. Poulidor (Fr.) 109 pnt.; 4. Van
Linden (Belg.) 106 pnt.; 5. Verbeeck
(Belg.) 101 pnt.
Achttiende etappe:
1. Wagtmans (Ned-Pellenaars) 7.38.21
(met bonificatie 7.38.01), 2. Van Lin
den (Belg-Driessens) 7.38.41 (met bn
7.38.26), 3. Verbeeck (Belg-Jossart)
7.38.41 (met bon. 7.38.31), 4. Teirlinck
(Belg-Stablinski) 7.38.41 (met bon.
7.38.36), 5. Zoetemelk (Ned-Schotte)
7.38.41, 6. Van Stayen (Belg-Dries
sens), 7. Basso (It-Adorni), 8. Kre
kels (Ned-Pellenaars), 9. Van Impe
(Belg-Stablinski), 10. Vianen (Ned-
Pellenaars), 11. Wolfshohl (W-Dld-
Van Vaerenbergh)12. Hezard (Fr-
Stablinski) 13. Poulidor (Fr-Caput),
14. Danguillaume (Fr-Plaud), 15.
Godefroot (Belg-Plaud)18. Dolman
(Ned. Schotte), 21. Pust Jens (Ned-
Stablinski), 35. Merckx (Belg-Alba-
ni), 44. Van der Vleuten (Ned-Pelle
naars), 47. Prinsens (Ned-Pelle
naars), 68. Tabak (Ned-Pellenaars),
88. Karstens (Ned-Van Vaeren
bergh) allen 7.38.41.
Algemeen klassement:
1. Merckx (Belg-Albani) 98.07J25). 2.
Poulidor (Fr-Caput) op 10.03, 3. Gi-
mondi (It-Adorni) op 10.07, 4. Van
Impe (Belg-Stablinski) op 14.05, 5.
Zoetemelk (Ned-Schotte) op 15.17, 6.
Martinez (Fr-Driessens) op 16.53, 7,
Hezard (Fr-Stablinski) op 20.42. 8.
Agostinho (Port-Driessens) op 30.52,
9. Thevenet (Fr-Plaud) op 34.06, 10.
Janssens (Belg-Driessensop 36.37.
CRICKET De Nederlandse
batslieden zyn op de eerste dag van
de driedaagse cricketwedstryd tegen
Denemarken, die in Bagsvaerd by
Kopenhagen wordt gespeeld, niet
verder gekomen dan een schamele 78
runs. De Denen antwoordden met 49
voor twee.
kÖCoMEL200 'T-BJl-
KJOU &CHT 'M MIUTZMf2£- 2*J^?
