'Heilige verontwaardiging'
bommen op Vietnam
over
Nieuw railvervoer Leiden Praktijken rond pension
Lezers schrijven
voor vreemdelingen
Do ontwikkeling van de strijd in
Vietnam zal om uiteenlopende re-
denen verbazing hebben gewekt.
In de eerste plaats om.lat Ame
rika, na de oorlog lange t.ijd op
een laag pitje te nebben gevoerd,
te langen leste toch nog aUe regis
ters heeft opengetrokken. Verder
omdat Moskou en Peking daarop
niet of nauwelijks hebben gerea
geerd, hetgeen onder de aanhan
gers van Noord-Vietnam als "ver
raad aan Hanoi" wordt gevoeld.
Ten derde, omdat de verdedigings
kracht van het zuiden aanzienlijk
blijkt te zijn gestegen.
Vooral dit laatste lis opmer
kelijk. Nu spreekt het vanzelf, dat
Saigon, zonder de steun van de
Amerikaanse luchtmacht, door de
brutale Invasie van de Noordviet
namezen allang in een hachelijke
positie zou hebben verkeerd. De
hulp van de Amerikanen schijnt
sommigen dan ook bijzonder hoog
te zitten. Als reactie spreekt men
met nauwelijks verborgen bewon
dering over de nieuwe uitrusting
en de beweeglijkheid van de noor
delijken, constateert in dezelfde
trant dat Saigon zonder Ameri
kaanse hulp al gevallen zou zijn
en grijpt elk motief aan om af te
geven op de kwalitatief geringe
kracht van de Zuidvietnamese le
gers.
Wanneer men hier en daar der
gelijke uitlatingen lees of hoort,
staat men stom verbaasd over het
respect voor de cynische invasie
van keiharde communistische
"Pruisen" uit Hanoi. Het is steeds
weer het oude lied: de rollen wor
den omgekeerd. Niet de inval
wordt gelaakt, maar de steun die
de Amerikaanse luchtmacht aan
de bondgenoot in Saigon ver
leent. Men huilt, nu Amerika de
agressors uit Hanoi tracteert op
koek van eigen deeg en vergeet
met het grootste gemak, dat bijv.
ook Griekenland na de Tweede
Wereldoorlog vooral dank zij het
ingrijpen van Amerika aan de
grijpgrage klauwen van Stalin kon
worden ontrukt. En om dicht bij
huis te blijven: Is Nederland soms
door de Prinses Irene-brigade van
de Duitse overheersing bevrijd?
Hoe dan ook. van een murw ge
slagen Zuid-Vietnam lis geen
sprake. De invasietroepen van Ha
noi zijn van die zijde op een te
genstand gestuit, die men daar
niet zal hebben verwacht. Dit is
des te opmerkelijker, omdat Zuid-
Vietnam volgens de communisti
sche propaganda bestuurd werd
en wordt door een dictatoriale re
gering in Saigon. Op zichzelf is
dat al een lachertje, want wie ter
zake van Noord- en Zuid-Vietnam
over diotatuur wil spreken, zal
toch eerst naar het totalitaire re
gime in het noorden dienen te
kijken. Met het autoritaire be
wind in het zuiden blijkt het toch
altijd nog in zovere mee te vallen,
dat de slachtoffers daarvan bereid
zijn de taak van de teruggetrok
ken Amerikanen over te nemen.
De zuiderlingen blijken niet ge
diend van de overheersing door
het noorden. En de vluchtelingen,
Hanoi heeft erop gegokt, dat
president Nixon zich wel tweemaal
zou bedenken alvorens tot tegen
maatregelen tegen de invasie te
besluiten. De Noordvietnamezen be
sloten tot de inval in de veronder
stelling, dat er, na het wegtrekken
van de Amerikaanse grondtroepen,
weinig tegenstand te verwachten
zou zijn. Die gluiperige gok bleek
een dubbele misrekening: de Ame
rikanen brachten hun vloot en
luchtmacht in actie en de Zuid
vietnamese infanterie en artillerie
bleek sterker dan het hoofdkwartier
in Hanoi had verwacht.
Nu èn het Zuidvietnamese ver
zet èn de hulp van de „grote
broer" uit Amerika de oorlog een
ander verloop hebben gegeven dan
de agressors zich hadden voorge
steld, pogen zij door het aanheffen
van klaagzangen alsnog sympathie
te verwerven, die ze hier en daar
Door C. J. Rotteveel
die zich bij de nadering van de
troepen uit Hanoi zuidwaarts
spoedden, hebben, door op deze
wijze te "stemmen met de voeten",
him voorkeur voor Saigon duide
lijk tot uiting gebracht.
Dit alles moet voor de bewuste en
onbewuste aanhangers van de
Noordvietnamezen wier agressie
op allerlei wijze gemaskeerd pleegt
te worden een bittere pil zijn.
Men reageert vooral door het aan
heffen van een klaagzang over de
wreedheden van de Amerikaanse
luchtmacht/Toegegeven: de Ame
rikanen zijn niet mals in hun
steunverlening aan Saigon. Maar
wat wil men? Toen de Amerika
nen, Britten en Canadezen in de
Tweede Wereldoorlog Duitsland
plat bombardeerden, kwamen de
protesten alleen uit de hoek van de
overtuigde nazi's en him buiten
landse aanhang. Buiten de Duitse
grenzen juichte de bevolking de
bombardementen toe, omdat het
immers ging om haar eigen bevrij
ding. Het nachtelijk zoemen van
de zware bommenwerpers op weg
naar het oosten (klonk de Nederlan
ders als muziek in de oren.
in de vrije wereld dan ook grif
krijgen. Maar toen de Amerikanen
en hun bondgenoten in de Tweede
Wereldoorlog met alle mogelijke
middelen in het krijt traden, was
er geen vuiltje aan de lucht. Men
dankte de hemel als men de zware
bommenwerpers oostwaarts hoorde
vliegen. Nu vergeet men rustig,
dat de Zuidvietnamezen hetzelfde
doen als de Amerikaanse bommen
werpers zich noordwaarts spoeden
om de agressie van Hanoi tot stil
stand te brengen. Toen de Noord
vietnamezen en hun Vietcong-aan
hang destijds in het zuiden tien
duizenden leidende figuren in ge
terroriseerde dorpen om het leven
brachten, was er niemand, die een
woord van protest liet horen. Dat
mocht, want het doel, het brengen
van de zegeningen van de commu
nistische diotatuur, heiligde de
middelen.
Maar als de Zuidvietnamezen te
rugslaan en zich daarbij kunnen
verheugen over de zeer krachtige
steun van hun grote broer uit
Washington, os het plotseling„vol-
kerenmoord" die bedreven wordt,
leutert men over „hérverkiezings-
bombardementen" of over „schan
delijk gedrag van een zich christe
lijk noemende natie". Die „chris
telijke natie," was echter wel goed
genoeg om Europa te bevrijden en
wie beweert, dat het daarbij
zachtzinnig toeging is een leuge
naar. Nu het over niet-Europese
landen gaat, worden er plotseling
politieke maatstaven aangelegd op
een wijze, die suggereert, dat een
Aziatisch land met een totaal an
dere geschiedenis en achtergrond
zonder meer te vergelijken is met
Europese democratieën.
Als vergoelijking voert men ver
der aan, dat de Vietcong dan toch
maar een organisatie van het
"verzet" uit het zuiden-zelf is.
Alsof dat als excuus kan gelden
voor de gruwelijke moordpartijen,
die deze heren in ontelbare dor
pen in het zuiden hebben aange
richt, waar de leidende figuren, die
weigerden „mee te doen", syste
matisch om zeep werden en. als
men de kans krijgt, worden ge
bracht. Bovendien gaat het hier
om een zeer oude truc van de
communisten, die ook na de Twee
de Wereldoorlog in noord-Grieken
land werd toegepast, toen generaal
Markos een actie tegen de rege
ring in Athene ondernam. Neen.
niet tegen de kolonels, want die
waren er toen nog niet. Het ging
tegen een democratisch gekozen
bewind. Daar speelde zich hetzelf
de af als later iin Zuid-Vietnam:
buitenlandse steun (van Albanië,
Bulgarije en Jcego-Slavië» aan
communistische rebellen, die in
Griekenland gretig de (indirecte)
steun van Stalin aanvaardden, en
in Zuid-Vietnam die van Moskou
en Peking.
In Griekenland zagen de "bui
tenlandse geestverwanten" nog
kans 28.000 Griekse kinderen te
ontvoeren, een schanddaad waar
over men een even diep stilzwij
gen bewaart als over de moord
partijen in Zuidvietnamese dorpen
en over het wegvoeren van tien
duizenden jongeren, die verplicht
werden dienst te nemen in de ge
lederen van Vietcong en Noord-
Vietnam. Zuid-Vietnam moest
„bevrijd" worden van de „kapita
listische overheersing". Die terreur
heeft niet geholpen: de Vietcong is
thans dermate verzwakt, dat Ha
noi zich onlangs verontwaardigd
toonde over het gebrek aan
"steun". Maar voor de critici in de
vrije wereld die stuk voor stuk
genadebrood eten van de Ameri
kanen, onder wier beschermende
atoomparaplu zij hun propaganda
kunnen bedrijven is dat geen
reden om er bij stil te staan. De
Amerikanen in hun bommenwer
pers die overigens thans over
middelen beschikken om heel wat
zuiverder hun doelen te raken dan
ten tijde van de Tweede Wereld
oorlog bedrijven "massamoord".
Het nieuwste is het gehuil over
het bombarderen van dijken dn
Noord-Vietnam, waardoor straks,
als de rivieren gaan stijgen, grote
gebieden gevaar lopen overstroomd
te worden. Afgezien van de vraag
of het hier wellicht om een list van
Hanoi gaat, dat op die manier het
eigen gebrek aan dijkverzorging
wil maskeren, twee opmerkingen.
In de eerste plaats: er is nooit
één woord van protest gehoord te
gen het Britse bombardement van
de Möhne-dam, waardoor acht
honderd Duitse burgers de ver
drinkingsdood vonden. Allicht niet,
want het ging om de bevrijding
van het nazi-bewind. Ten tweede:
als men dan zo -heilig verontwaar
digd" is over de oorlogvoering van
de Amerikanen, dan is er een bij
zonder gemakkelijke en uiterst
snelle methode om daaraan een
einde te maken: laat Hanoi be
kend maken, dat het de agressie
tegen het zuiden staakt. Dan hou
den de bombardementen op dat
zelfde ogenblik op.
Helaas, degenen die zich opwin
den over de inderdaad niet zoetsap
pige methoden van de Amerika
nen, weten niet eens het verschil
tussen oorzaak en gevolg. Het is
nu eenmaal een feit, dat de bom
bardementen niet ooi-zaak zijn,
maar gevolg. Een gevolg van de
gluiperige politiek van Hanoi om,
na het wegtrekken van de Ameri
kaanse grondtroepen nog snel
even de militaire en politieke winst
in de zak te steken en een land,
welks bewoners daarvan aller
minst gediend zijn, binnen de sfeer
van de rode dictatuur te trekken.
De oorzaak ligt dus niet in Was-
Een kameraadschappelijk uitgestoken hand naar een
Vietnamese soldaatdie in huilen is uitgebarsten nadat
vriend (op de grond liggend) gedood werd door een Nooré
namese raketaanval in Hoeé. De voormalige keizerlijke Ju
stad werd eind vorige week drie dagen door de NoordvU
mezen beschoten. De herovering van de provincialee Ju
stad Quang Tri ivordt geleid vanuit het hoofdJcwartier
de Zuidvietnamezen in Hoeé.
hington of Saigon, maar in Hanoi.
Elk woord van medelijden met
het noorden berust dus op omke
ring van de feiten en op partij kie
zen voor de keiharde soldatenstaat
in het noorden.
Deze dingen dienen eens gezegd
te worden nu men alom huilerige
kreten over de Amerikaanse oor
logvoering verneemt. Alsof Hitier
het onderspit heeft moeten delven
tegen de Amerikanen, Canadezen
en Britten met een wandelstokje
in de hand. Of waren het mitrail
leurs? Men late zioh dus geen om
kering van de feiten aai
Op het bewind van Zuid-1
is, gemeten met Weste
maatstaven, zeer veel aan
ken. En de keiharde oorlog
van de Amerikanen is niet
over te Juichen. Maar
ten zijn duidelijk: Zuid-Vie!
niet gediend van overheersdn)
het noorden en heeft
recht op eigen vrijheid aü
Europa in de Tweede WeijBi
log. De agressors uit het
dienen zich in de kortst mi
tijd van het grondgebied
buurman terug te trekken.
Plaatsing van ingezonden stukken behoeft geen redactionele tnsU
te betekenen. De redactie behoudt zich het recht voor, brieven te b
of eventueel terug te zenden.
„Geef de tram een nieuwe kans".
Onder deze kop publiceerde de heer
D. Wortel een ingezonden stuk in
dit blad van 13 Juli. In de eerste
plaats wil ik stellen dat het me
pijn doet te moeten opmerken dat
ik niet geloof dat in Leiden de tram
binnen afzienbare tijd kans maakt
op realisering. Nieuwe vervoers
technieken hebben intussen hun
intrede gedaan.
Veel meer mogelijkheden biedt
een oplossing la Zoetermeer; een
lus van stadsgewestelijke railtran
sport om en dóór de stad. In deze
krant werd daarover reeds het een
en ander gepubliceerd. Een railtracé
door de binnenstad, dat bij voor
keur ondergronds moet worden uit
gevoerd kan directe treinverbindin
gen scheppen met Noordwijk, Kat
wijk, Utrecht, Leiderdorp en Den
Haag (Via Voorschoten- oost). Dat
heeft ongekende voordelen en het
zal Leiden een krachtige stimulans
geven.
In mijn studie „Ontwerp voor
een S-baan systeem rond Den Haag
en Leiden" wordt gepleit voor lich
ter treinmateriaal en infrastructuur
Naar aanleiding daarvan berichtte
ik „Modern Tramway", een Engels
blad voor secundair railvervoer:
„It must be an interurban semi-
metro, a sort of Super Blauwe
Tram
De verkeers- en vervoerspolitiek
voor de Randstad zal in de nabije
toekomst zijn gericht op een krach-
vervoer. Dat wil natuurlijk niet zeg
gen dat er nog meer busconvooien
door de stad zullen denderen.
Ook het openbaar vervoer behoort
milieubewust te zijnde drukste ver
bindingen moeten in de toekomst
door railvervoer worden bediend.
Het is daarom te hopen dat een
voorgenomen experimenteerproject
van de werkgroep milieubeheer niet
zal uitlopen op méér autobussen
maar gericht is op een daadwerke-
Sport en
Recreatie
HILLEGOM Voor het komende
seizoen heeft de Stichting Sport en
•Recreatie Gehandicapten Bollen
streek de plannen klaar. Er is weer
een wekelijkse sociëteit, die na 16
augustus weer wordt gehouden. Tot
die tijd is de soos gesloten. Aan de
Taptoe van Delft wordt 24 augus-
lijke voorbereiding van een nieuw
rail vervoerssysteem
IR. LUUK AARTS,
Verspronckweg 2,
Haarlem.
tus een bezoek gebracht. In de ko-
Imende maanden zal er gelegen
heid zijn voor paardrijden. Er wordt
daarbij onder deskundige leiding
geoefend. Verder zal een vis-con-
cours worden georganiseerd, waar
voor men zich reeds nu kan opgeven
bij het secretariaat van de stich
ting: Heereweg 334, Lisse, telefoon
02521—3212. Daar kan men zich te
vens opgeven voor de Gymnastiek
club, die medio september van start
gaat.
Schrijfmachineroof opgelost
LEIDEN De inbraak eind mei
in een schrijfmachinefabriek fin Lei-
den-Zuidwest, waarbij 164 machines
met een winkelwaarde van f 100.000,-
buit werden gemaakt, is opgelost.
De Leidse politie heeft namelijk
in samenwerking met de gemeente
politie van Rotterdam een 40-jarige
Nederlandse koopman uit Antwerpen
aangehouden, in wiens bestelauto
129 gestolen schrijfmachines wer
den aangetroffen. De meeste van
deze machines waren voorzien van
een voor export naar het buitenland
bestemd toetsenbord. Uit het onder
zoek bleek dat de koopman de
•schrijfmachines met een in Neder
land gangbaar toetsenbord al had
weten af te stoten. In de bestelauto
bevond zich ook een partij kleding,
afkomstig van een inbraak in Ant
werpen. De koopman is inmiddels
aan de officier van Justitie voorge-
het Diacooessenhuis.
De penibele situatie in de pen
sions voor buitenlanders en de
rechteloosheid van de buitenlandse
„gasten", is de laatste week in
Leiden weer eens duidelijk geble
ken. In de Jan Vossensteeg werden
6 buitenlanders zonder enige toe
lichting van bed, dekens, gas en
waterleiding beroofd. Op de Oude
Vest vonden we in een pension het
vriendelijke vel papier aan de
muur: „Dit pension wordt op 11
augustus gesloten; sleutels vóór 11
augustus inleveren". De mensen
die er wonen begrepen het niet zo
goed.
Deze gevallen en praktijken zijn
niet zo nieuw in Leiden. De werk
groep buitenlandse arbeiders hield
eind 1970 een onderzoek in 21 pen
sions in Leiden. Negentien daarvan
bleken niet te voldoen aan de eisen
die in de pensionverordening van
Leiden zijn vastgelegd. De resulta
ten werden gepubliceerd en aller -
wege scheen men gealarmeerd. De
werkgroep liet vragen stellen in de
gemeenteraad; men scheen de toe
stand ernstig te nemen. Er werd
een commissie ad hoe gevormd.
Deze commissie zou gaan werken
aan een nieuwe pensionverorde
ning, waarin voor het openen van
een pension een vergunning ver
eist zou zijn.
Het liep allemaal met een grote
sisser af. De commissie hief zich
zelf op. (eind 1971) omdat men op
landelijk niveau (in de Vereniging
voor Nederlandse Gemeenten,
VNG) ook met zo'n vergunningen
stelsel voor pensions bezig was.
Maar deze vereniging heeft nog
steeds het nieuwe vergunningen
stelsel niet klaar.
Erger ls echter dat al dit werk
slechts papierwerk was. Effectieve
pensioncontrole door gemeente is
nog steeds afwezig; de pensions
zijn even slecht als voorheen en de
praktijken van de huisbazen pre
cies hetzelfde.
Gethovorming
De gettovorming van buitenlan
ders in Leiden neemt toe: vooral
de Jan Vossensteeg en de Groene-
steeg huisvesten steeds meer bui
tenlanders. Het blijft voor de huis
bazen aantrekkelijk om voor ge
ringe prijs oude afbraakpanden te
kopen in deze buurten en ze dan
per bed (vanaf f 20,per week)
aan buitenlanders te verhuren.
Deze concentratie is niet oeval-
lig. Het grootste gedeelte van de
pensions (ongeveer 50) zijn in han
den van enkele „huisjesmelkers".
Het zijn deze mensen die in
hoofdzaak de situatie in de pen
sions in Leiden bepalen. Deze
mensen bepalen ook de huurprijzen
voor een bed. Deze prijzen zijn
sinds 1970 aanzienlijk gestegen.
(20 k 25% gemiddeld).
In het algemeen moet echter ge
zegd worden dat de huisvestings
situatie niet alleen voor de buiten
landers erg moeilijk is. Talloze ge
zinnen in Leiden zitten tegen hoge
huren in al of niet goede panden.
En ook daar kan men concentratie
van huizen in handen van relatief
weinig mensen vinden. Toch gelo
ven we dat de situatie van de bui
tenlanders bijzonder kwalijk is om
twee redenen: de eerste is dat voor
buitenlanders per bed verhuurd
wordt, niet per kamer; de tweede
is dat de huisbazen, wanneer zij
pensions .exploiteren" zeer goed
misbruik weet te maken van het
gebrek aan kennis van de buiten
landers en bijzonder goed buiten
landers van elke actie tegen hen
af weten te houden, soms door de
grofste intimidatie. Enkele van deze
gevallen deden zich deze week
voor:
Sinds 1969 is het pand Jan Vossen
steeg 1 in gebruik voor buitenlan
ders. Het pand is eigendom van
mevrouw Den Heyer-Kromhout te
Rijnsburg. Vanaf die tijd is er nau
welijks iets van onderhoud te be
speuren geweest, wel zijn er in
1970 gaskachels geplaatst. Het
voormalig winkelpand bevat 6 ka
mers. Het winkelgedeelte is provi
sorisch omgebouwd tot kamertje.
Bij volle bezetting woonden er 9
mensen die een huur betaalden
variërend van 20 tot 25 gulden. In
april 1970 vroegen 7 bewoners een
prijsadvies aan bij de huuradvies
commissie. Begin mei werd aange
kondigd dat het wrakkige pand
leeg verkocht zou worden, er werd
echter geen datum genoemd wan
neer de huurders het pand verlaten
zouden moeten hebben. De ambte
naren van bouw- en woningtoezicht
vonden het pand dermate bouwval
lig dat de reparaties het niet in
redelijke staat zouden kunnen
terugbrengen.
Eind Juni werd aangekond
het pand 1 augustus leeg vi
zou worden, in die tussentijd
ten ze maar een ander onda
zien te vinden. Schijnbaar
eigenaar niet dat eenzijdige
opzegging van haar kant b
dat de huurders 3 maande
nog in het pand kunnen blij
iets anders te zoeken. De
scherming is n.l. van toepaJ
Alles weg
De bewoners waren echt
snel 'genoeg weg: woensdag
(alle mensen waren op hun
werden alle kachels uit he
gesloopt. Vrijdagavond kwar
bewoners thuis en ontdekt
alle dekens en matrassen
weggehaald; dat gasstelle
geiser weg waren, dat de
kraan uit de muur gerukt v
en water waren afgesloten. 1
de duidelijkste hint dat z
moesten verdwijnen, want i
alles was het huis volledig
woonbaar geworden.
De werkgroep schakelde ói1
tie in om de bewoners hun J
op wonen te geven. Ze prob J
beddegoed en gasstellen ter
krijgen. Deze bleken verwijd
zijn door de „zaakgelastigd! i
de eigenaresse. Na een telel >q
sprek van de wachtcomnaf r
met de eigenaresse stemde d
dat alle spullen terug zoudei c
den gehaald. De eigenares t
echter naar zijn zeggen nté
de wachtcommandant te mal
weigerde de spullen te geve
litie kon verder niets doen
zo zeiden ze, de bedden en t
eigendom waren van de
resse: dat betekende geen j
maar een civiele procedure
bescherming).
In de loop van zaterdag e
dag zijn alle bewoners vertfl
bang voor nog erger. De wed
kon de dekens, geleend vi
Leger des Heils weer terug
De civiele procedure behoefd
meer door te gaan. Er waf
mand meer. Het recht is 1
zoeken.
CHARLES COENRAAT
werkgroep
buitenlandse arbeiders.
Leiden.
