Nieuwelingen in de politiek
na een jaar al buitenspel
I
Drukte op wegen
Oppositie ziet
verkiezingen in
het verschiet
Vijf persone
verdronken
het weekein<
Profielen van Drees en De Brauw
BIJ KABINETSCRISIS:
Vrees voor stagnatie
op onderwijsgebied
tr
Trek naar Waddeneiland: nieuw record
Jhr. mr. M. L. de Brauw was een eerzaam en voortvarend
„directeur automatisering" van de Nationale-Nederlanden toen
vorig jaar uit het niets bekend werd dat hij in het kabinet-
Biesheuvel „minister zonder portefeuille belast met de Zaken
van wetenschappelijk onderwijs en wetenschapsbeleid" zou
worden.
Moeizaam werd in de eerste lagen
bekend dat hij tot voor zeer kort
lid van.de WD was geweest en
recent had meegewerkt aan het op
stellen van een plan van DS'70 over
de universiteiten. Zelfs verkeerde
zijn collega-minister Geertsema
aanvankelijk in de veronderstelling
dat De Brauw nóg lid van de WD
was.
Aan de portefeuilleloze ministerpost
van De Brauw werd aanvankelijk
weinig gewicht toegekend, tot in de
loop van de zomer de consequenties
van de in het regeerakkoord over
eengekomen collegegeld-verhoging
steeds duidelijker werden. De nieu
we minister trad voorts doortastend
en hard op wat betreft personeels
stop en bouwstop voor de universi
teiten en bij het ook vorig Jaar al
actuele te grote aanbod van studen
ten in bepaalde studierichtingen.
„Nieuwelingen" De Brauw deed zich
tenslotte in winter en voorjaar na
zijn nog vrij kalme aanloop kennen
als een bikkelharde vechter. Zowel
naar de kant van de universitaire
wereld als naar die van het parle
ment. Hij schuwde -geen enkele dis
cussie met studenten, het Landelijk
Overleg van Grondraden schreef hij
brieven die ronduit provocerend wa
ren („bewijs eerst maar eens dat U
werkelijk vertegenwoordigt wat u
pretendeert te vertegenwoordigen",
daar kwam het op neer).
In het parlement spreidde hij bij
diverse gelegenheden een vermogen
ten toon om schijnbare toezeggin
gen en concessies te doen die dat
achteraf helemaal niet waren („ik
zeg u toe dat iik jaarlijks een glo
bale kwalitatief getinte probleemin
dicatie" zal geven, en een Kamerlid
was hem zéér dankbaar).
Maar enkele weken geleden bij de
laatste behandeling van de college
geldverhoging was dit spel voorbij;
de minister gaf geen duimbreed toe,
ook niet in nietszeggende woorden,
maar rammelde met alle portefeuil
les van het hele kabinet.
De Jonge Drees" zoon van de
oude dr. Willem Drees die vele
Jaren het politieke en sociale
beeld van Nederland had beheerst
had zich voor de verkiezing van
1971 nooit met de actieve politiek
ingelaten. Hij was een zeer hoog
geplaatste ambtenaar: thesau
rier-generaal van het ministerie
van Financiën.
Wel deed hij zeer krachtig mee
aan de ontwikkeling van denkbeel
den in het kader van de Wiardi
Beckmanstichting van de PvdA. Als
lid van deze partij verenigde hij
zich echter allengs met anderen die
verontrust waren over rukken naar
links. Zlij vormden uiteindelijk, na
uittreden uit de PvdA, de nieuwe
groep Democratische Soialisten '70
om oude idealen veilig te stellen.
Drees Jr.'s denkbeelden gingen ech
ter niet alleen het denken van deze
partij beheersen, maar ook dat van
het hele kabinet. Begrippen als „be
leidsombuiging" en voor „profijtbe-
Drees jr.
giinsel" zijn terug te vinden in wat
hij al vele Jaren geleden verkondig
de. De door zijn mee-afgetreden
partijgenoot De Brauw ingevoerde
collegegeldverhoging is zelfs in
Van onze onderwij sredak teur
DEN HAAG Ogenblikkelijk gevolg
van een kabinetscrisis zal kunnen
zijn, dat de parlementaire behande
ling stagneert van de voorgestelde
Schoolgeldwet. Die wet zou 1 Ja
nuari a.s. moeten gaan gelden. De
wet zou tienduizenden gezinnen met
schoolgaande kinderen veel geld
gaan kosten.
Er werd al op gespeculeerd dat de
schoolgeldwet bij de behandeling
(in september?) een breekpunt zou
kunnen zijn a binnen de regerings
partijen: de confessionelen staan er
zeer onwelwillend tegenover, vooral
de KVP. Deze laatste is de verkie-
zingevan 1971 ingegaan met de eis
„kosteloos anderwijs tot 18 Jaar" En
was nu gedoemd mee te werken
aan het tegengestelde: schoolgeld
heffingen naar inkomen van 54 tot
500 gulden voor alle leerjaren in het
voortgezet onderwijs, ook de leer
plichtige.
Andere voornemens die kunnen
stagneren:
het ingedilende wetsontwerp
waarbij het praktisch onmogelijk
wordt gemaakt nog nieuwe scholen
voor voortgezet onderwijs te stich
ten door krasse opvoering van de
De reacties in het regeringskamp op
het uittreden van de DS'70-minis-
ters zi'jn in de trant van „we zijn
niet boos maar wel verdrietig".
AR-fractieleider mr. W. Aantjes
zei: „Het is wel triest als in deze
situatie, waarin het land grote be
hoefte aan een homogeen kabinet
heeft, één van de vijf partners
meent te moeten opstappen."
Drs. A. D. W. Tilanus van de CHU:
„De twee DC'70-bewindslieden die
weggaan, laden een bijzonder zware
verantwoordelijkheid op zich; ze
stellen de regeerbaarheid van het
land in de waagschaal. Als DS'70
niet twee andere ministers levert,
dan moeten de drie confessionele
partijen met de WD bekijken of
zij op basis van het regeerakkoord
met een minderheidskabinet kunnen
doorgaan. Op dit mament zie ik
geen noodzaak voor verkiezingen."
Bij de WD zei fractieleider Hans
Wiegel schamper: „Onbegrijpelijk
dat DS'70 uit het kabinet stapt om
dat er teveel zou worden bezuinigd.
Dat is in tegenspraak met de
ideeën waarmee zij vorig Jaar zo
veel kiezers achter zich heeft gekre
gen."
PvdA-leider dr6. Joop den Uyl heeft
vanmorgen de haringen van z'n ten
tje uit de grond van een Noord-
Franse camping getrokken en zich
ijlings op weg naar het Binnenhof
begeven om bij een kabinetscrisis
op het vinkentouw te kunnen zit
ten. Intussen zegt waarnemend
voorzitter drs. H. M. Franssen„Het
zou een daad van politiek fatsoen
van het kabinet zijn als het verkie
zingen uitschrijft."
Franssen benadrukt dat het hier
niet om twee ministers gaat, maar
om een partij die haar vertrouwen
in het regeerakkoord opzegt. „Er is
dan maar één reden denkbaar om
een geamputeerd kabinet te laten
zitten; het moet verkiezingen uit
schrijven. Beel heeft na het laatste
kabinet-Drees in '58 óók op zich ge
nomen om met het rompkabinet
verkiezingen uit te sohrijven."
Die verkiezingen zouden volgens
Franssen op zo kort mogelijke ter
mijn moeten worden gehouden,
maar dit lijkt op z'n vroegst eind
september of begin oktober mogelijk
omdat de medewerkers van de par
tijapparaten met vakantie zijn.
De SGP-voorzitter in de Tweede
Kamer, ds. H. G. Abma, zegt desge
vraagd: „Wij staan niet te trappe
len om nu in de regering te komen;
het is nooit zo plezierig om als op-
vuller van gaten te moeten funge
ren." Hoewel zijn fractiegenoot Van
Rossum ingenieur voor rijn naam
mag zetten, ziet hij hem nog niet
als minister van verkeer en water
staat.
,De personele vulling ds niet het
grootste probleem. Er is nog zoiets
als de abortus-kwestie, die hangt en
wringt. Maar dat wil niet zeggen
dat het landsbelang voor ons een
„quantité negligable" is"
stichtingsnormen",
verdere parlementaire behande
ling van de voorstellen-Posthu-
mus voor totale vernieuwing van
het universitaire onderwijs (beper
king van de inschrijvings- en stu
dieduur),
en (eveneens in de sector van de
afgetreden minister De Brauw) een
volgend jaar in te voeren geheel
nieuw studie-financieringsstelsel,
waarbij het accent gaat vallen op
studieleningen; met veel moeite had
De Brauw juist gedaan gekregen
dat de collegegeldverhoging werd
aangenomen zonder dat dit nieuwe
stelsel er al was.
Internationale
ballonwedstrijd
DEN HAAG (ANP) De déeltne-
mers van de 27ste internationale bal-
loniwedtetrijd om de "roph'ee du ballon
üibre" onder auspiciën van hét
Haagjsch Vakantie Comité hadden
opdracht op een oost-west-lijn hun
koers te bepalen en hun landing op
die lijn uit te voeren. Van het Haag
se Zuiderpark uit zijn zeven ballons
geabarit. De nummers 1, 2 en 3 be
haalden een gelijk aantal punten:
Nini Boesman uit Den Haag landde
bij Ziertkzee, evenals de Hagenaar
Jacques Deminirnlb, de Belg A. van
den Bemden kwam bij Hoek van Hol
land neer, allen- precies op de aan
gegeven lijn. De Zwitiser S. Oster-
wal'cLer landde bij Rockanye, 300 me
ter van de liym.
DEN HAAG Tijdens het zon
nige en warme weekeinde deden zich
in ons land diverse verdrinkingsge-
vallen voor.
De 29-Jarige J. H. van der
Heijden uit Helmond is zaterdag
middag in de Zuidwillemsvaart in
zijn woonplaats vedronken.
De man had volgens de politie
nogal wat gedronken en had een
weddenschap met familieleden aan
gegaan om een stuk onder water te
gaan zwemmen. Hij was evenwel
dusdanig onder invloed, dat van
zwemmen niets terecht kwam. Voor
dat de omstanders te hulp konden
schieten was de man reeds verdron
ken.
De 44-Jarige P. M. Kok uit
Lekkerkerk is gistermiddag bij
Haamstede ter hoogte van hetvuur-
torenstrand, in zee verdronken. Hij
wilde een van zijn kinderen, die in
het water in moeilijkheden verkeer
de, helpen, maar kwam daarbij zelf
om het leven. Zijn vrouw is hem na
gesprongen. Zij kreeg echter zoveel
water binnen, dat zij naar een zie
kenhuis in Zierikzee is gebracht.
De 3-jarige Conrad Scholten
uit Luttenberg (gem.Raalte) iszater-
l dagavond in een piasvijver van het
recreatiepark „De Wol<
men geraakt en verdri
honderden campingga
uren hadden gezocht,
De 71-Jarige S.
Emmeloord is zaterdags
vissen in een kanaal b >1
plaats te water geraakt^ 0I
dond
De 30-Jarige mevrt
Walraven-Brummer uit
termiddag bij het zwenaar
zee bij Domburg verdi )pni(
lijk werd door enige ba.r ar
dekt.
Mevrouw Zoutende !n
heeft gistermiddag t 'ilia
uur in het water gedob Pog11
door een Jacht werd opg ot*;st
Hindelopen gebracht. 13UClel
jaar gehuwd en moed eel1
kinderen, is met vakantg
te Workum. Toen zij z<Seric
aan het zwemmen was1 ws
een gegeven ogenblik ni^ Bl
en de wal evenmin. D
middels alarm geslagei st
Jacht haar in Hindelopran
stond de reddingsboot iverli
uit te varen. en r
op e<
Drees' uitingen uit het midden van
de jaren zestig terug te vinden.
Dit alles was weinig verrassend. Dat
was wél zijn optreden als minister
van Verkeer en Waterstaat, nadat
zijn nieuwe parij acht zetels in de
Kamer had veroverd, mede dank zij
zijn naam, die in Nederland nog al
tijd een vertrouwde klank heeft.
Drees' verschijnen op Verkeer en
Waterstaat was volkomen onver
wacht. Buiten zijn eigen portefeuille
drukte hij zijn persoonlijk stempel
op de hele politiek door het streven
naar drastische bezuiniging, binnen
zijn ambtsterrein deed hij zich
steeds meer kennen als een man
die mikte op bepaald revolutionaire
herzieningen, met name wat betreft
de verhouding tussen particulier
(auto) verkeer en het openbaar
vervoer.
In het verleden was altijd al het
autoverkeer zo zwaar belast als mo
gelijk was; het nieuwe element dat
Drees hier echter wilde invoeren
was, dat steeds nadrukkelijker zou
worden getracht het gebruik van
die andere verkeersmogelijkheid, he'
openbaar vervoer per rail en langs
de weg, te vergroten. In zijn éénja
rige bewind waren er aanzetten
naar deze beide kanten.
Dit bleef er over van het
DEN HAAG De grote drukte, die werd verwacht aan
het slot van de bouwvakvakantie is dit weekeinde uitge
bleven. Wel ontstonden op enkele belangrijke wegen af en
toe files, maar over het algemeen konden die vrij snel wor
den opgelost. De NS heeft wel een druk weekeinde achter
de rug.
Vooral de lijnen naar het noorden
(Friesland en Groningen) waren
goed bezet, terwijl er tussen Amster
dam en Zandvoort extra-treinen
werden ingelegd om badgasten naar
het strand te vervoeren.
De trek naar de Waddeneilanden
bereikte zaterdag een record. Nog
nooit hebben de twee veerboten zo
veel auto's naar Texel vervoerd. Al
leen op zaterdag werden ruim 3000
auto's en 12.000 personen naar het
Waddeneiland overgevaren. Door de
grote stroom vakantiegangers ont
stonden er lange wachttijden, die op
een gegeven ogenblik zelfs vijf zes
uur bedroegen.
Het verkeer eiste tijdens dit zon
nige weekeinde ook weer zijn tol:
Een jongen uit Krimpen aan de Lek
en een automobilist uit Den Haag
verloren zaterdagmiddag het leven
door een aanrijding, gevolgd door een
autobotsing op de weg tussen Zeist
en Woudenberg. De echtgenote van
de automobilist en zijn moeder wer
den zwaar gewond. De Jongen (12)
wilde plotseling de weg by de Pyra-
mide van Austerlitz oversteken, werd
aangereden en was op slag dood.
Na de aanrijding botste de auto,
die uitweek, op 'n tegenligger, waar
in vier mensen zaten. De bestuurder
de 20-jarige K. R. Glastra uit Den
Haag was op slag dood. Zijn echtge
note werd zwaar gewond, evenals de
moeder van de bestuurder. De vierde
inzittende werd lichtgewond.
De 14-jarige Sylvia Faassens werd
zaterdag gedood toen zij op haar
fiets tussen twee auto's de weg
opreed in Den Haag. Ze werd
aangereden door een passerende
auto en was op slag dood.
In de nacht van zaterdag op zon
dag kwam de 22-jarige receptio
niste N. Joustra uit Den Burg om
het leven toen ze op de kruising
PontwegPelikaanweg op Texel
in botsing kwam met een Duitse
auto.
In Berkhout bij Alkmaar werd de
26-jarige Hagenaar Boudewijn
Grandadam gedood toen de auto
waarin hij zat bij het inhalen in
botsing kwam met een tegenlig
ger. Drie inzittenden van de an
dere auto werden gewond.
De 49-jarige W. Hulieman uit El-
burg is zondagmiddag in het zie
kenhuis te Zwolle overleden. Kort
daarvoor was de auto waarin hij
meereed in Wezep (gem. Olde-
broek) naast de Zuiderzeestraat-
De 16-jarige J. Katerberg uit
Nieuw-Weerdinge (gem. Emmen)
is in de nacht van zaterdag op
zondag in een ziekenhuis in zijn
woonplaats overleden. Hij zat een
week geleden by een vriend ach
terop de brommer. Door een kuil
in de weg verloor de vriend de
macht over het stuur; beide Jon
gens kwamen te vallen.
De 21-Jarige H. Kone uit Mussel-
kanaal is zondag in het zieken
huis te Groningen overleden. Hij
was zaterdag in zijn woonplaats
met zijn motor tegen een auto
gebotst.
De 5-Jarige Antonius Govers uit
Huiten (gem. Gilze-Ryen) is af
gelopen weekeinde in het zieken
huis te Breda overleden. De jon
gen was donderdag van een hooi
wagen gevallen en overreden door
een tweede hooiwagen.
LjSSükl&tÉ.
De laatste dag van de bouwvakvakantie werd bege leid door een stralende zon. Daar dooi
het strand van Zandvoort gisteren van duin tot eerste zandbak geheel gevuld.
Op de Deventerweg in Oene (gem.
Epe) is de 49-Jarige A. K. uit
Rijswijk zondagmiddag op nog
onverklaarbare wijze met zijn
auto tegen een boom gereden. K.
alsmede zijn 44-jarige echtgenote
en drie kinderen, jongens van 13,
8 en 7 jaar werden ernstig gewond
naar een ziekenhuis in Zwolle
overgebracht.
In de nacht van vrijdag op zater
dag is in Mander (gemeente Tub-
bergen) de 54-jarige J. B. Sauer
uit Tubbergen op zijn fiets door
'n achteropkomende auto aange
reden en om het leven gekomen.
Bij een verkeersongeval vrijdag
avond op de Friese weg in IJssel-
muiden is de 53-jarige mevrouw
B. H. Colenbrander-Rijzebol uit
de Noordoostpolder om het leven
gekomen. Haar 60-Jarige echtge- j
noot moest met ernstig hoofd
letsel naar een
39-jarige inwoner uit Urfc
zaakte het ongeval, in ke
staat van dronkenschap.
In Losser bij Enschede is
middag de 4-jarige Gerald
der uit die plaats om hei
gekomen, toen hij vanaf
keerterrein plotseling de
oprende. Het jongetje we
grepen door een passerend!
sonenauto en was op slag do
