Milieugift
i slaat in
Japan bijna
kernbommen
irim ie tit nu
k op dansvloer
NFRONTATIE MET BEROEMDE TIJDGENOTEN
I STEEDS MEER VREEMDE ZIEKTES GECONSTATEERD
fin
BRAND IN
ENGELSE
INRICHTING:
38 DODEN
FESTIVAL-
4 V
ca''
ie°lciyestatistieken in de
v. iz Nederlandse Bond
(NBD) het ons
%ve moeten dansen
igaio^ig te sterven aan
■en mekten. Anders ge-
icht dg NBD is dansen
iven^r van trimmen.
i iiièi erkenc*e dansleraren
idaks zullen het thema
;akkeeven" uitgelegd krij-
^uJundigen onder wie
gstherapeuten. Nog
ze het in het
zuLar kunnen uitdra-
i en
B^tal tit" is niet zomaar
rulllistische kreet om
irkruaar de 180 erkende
>ud n Nederland te trek-
i^ttMartinus"Reys^ arts'
f jde Nederlandse Ver
is lfcrtartsen en docente
4-24^ie voor Lichamelij-
Den Haag) staat "er
de slogan
„Bewegingstherapie
6.00C ,,al", die zij sartien-
,423 Federatie van Dans-
rsaili3aties- zi,J drukt de
lèna het hart „een ware
aderj» tenen", opdat het
geliefd onderdeel van
4jjprdt en daarmee een
stuk preventieve gezondheidszorg."
Het „beentjes van de vloer" is vol
gens de NBD de beste remedie voor
alle bekende en onbekende cultuur
ziekten. En, wat uitermate belang
rijk is, het is een trim-method'e die
niet aan leeftijd is gebonden.
Ook ouderen, 65-plussers en zelfs
80-plussers kunnen voordeel beleven
aan de gezelligste bewegingstherapie
die je maar bedenken kunt: het
trimdansen!
Het sociale aspect is minstens be
langrijk: hoeveel bejaarden vereen
zamen niet? De „dansles" kan ook
hen weer nieuwe „contacten" ople
veren.
Naast de bejaarden hoopt de NBD
dat met name vrouwen en mannen
van boven de 35 de weg naar de
dansschool (weer) zullen inslaan:
„Ze hebben het hard nodig."
Ankie Martinus-Reys weet waarom.
Voor de vrouwen van 35 plus gelden
volgens haar de volgende dansargu-
menten:
Uw maai is in de gevaarlijke
leeftijd, doe er iets aan. Ga dansen,
regelmatig
#'t Is ook voor u zelf zo goed. U
vond het toch altijd leuk en 't
helpt uw élégance te bewaren.
De mannen van boven de 35 houdt
zij minstens zo doorslaggevende ar
gumenten voor. Deze:
Ken uw verantwoordelijkheid,
juist nu hebt u regelmatige bewe
ging nodig, ga dansen voor uw ge
zondheid.
U zult kwieker zijn dan ooit en
men zal U bewonderen.
#U doet er uw vrouw een plezier
mee.
Het zal duidelijk zijn: de NBD gaat
een markt ontginnen die te lang
braak heeft gelegen. De cijfers wij
zen het trouwens uit. Van de pak
weg 220.000 seizoencursisten is 50%
scholier en 40 werkende jeugd.
Slechts 10% is ouder dan 30.
Om het (weer) op dansles gaan po
pulairder te maken, zullen de dans
leraren, vindt d'e bond, de hand ook
in eigen boezem moeten steken.
Vele dansinstituten behoeven drin
gend een modernisering, de buiten
kant van de meeste scholen zou wel
eens wat attractiever kunnen en
het publiek moet toegelaten worden
in de kleding die het zelf kitst:
„Het is waanzin dat je een foxtrot,
een tango of een wals niet in een
coltrui zou kunnen dansen."
Het landelijke „dans je f it" r startsein
zal gegeven worden tijdens het in
augustus in Arnhem te houditn
NBD-congres. Een demonstratie
team van 65-plussers uit de buurt
zal het goede voorbeeld geven. Met
beatdansen
TOKIO De dag voordat in
Stockholm de V.N. conferentie over
het leefmilieu werd geopend is een
77-jaar oude Japanse vrouw gestor
ven aan een ziekte die hier bekend
staat als „Itai-itai". Het woord is
een nabootsing van de kreten van
pijn die de slachtoffers slaken als
I zij worden aangeraakt. Zelfs als zij
zachtjes worden opgetild breken
hun beenderen.
Sinds maart 1968 toen inwoners van
1 Tojama een proces begonnen tegen
de Mitsuimijnbouwmaatschappij
omdat de ziekte veroorzaakt zou
worden door giftige stoffen die vrij
kwamen bij de cadmium fabricage,
zijn 27 mensen er aan gestorven,
onder wie drie de vorige week.
De dag dat de VN-conferentie be
gon is in Minamata een tiental Ja
panners hard aangepakt bij botsin
gen met functionarissen van de
Chisso maatschappij, die zij hadden
uitgemaakt voor moordenaars. De
Minamataziekte, welke veroorzaakt
wordt door kwikvergiftiging, heeft
al 54 doden geëist, terwijl duizen
den mensen invalide zijn geworden.
Een groep verminkte Japanners uit
Minamata, heeft de conferentie in
Stockholm geconfronteerd met de
dwingende aard van het treffen van
voorzieningen. Maar deze kreupele
mensen vormen slechts een klein
deel van de miljoenen Japanners
wier gezondheid direct of indirekt is
aangetast door de vervuiling van
land. water en lucht. Geconstateerd
is dat de melk die zij drinken, de
vis en groenten die zij eten en de
lucht die zij inademen nadelig voor
hun gezondheid is. De crisis is
acuut geworden omdat de 105 mil
joen Japanners samengeperst zijn
op een stuk grond dat tien keer zo
groot is als Nederland. Zij moeten
voor een ongekende industriële bloei
de prijs van een grote aantasting
van hun welzijn betalen.
Evenals in andere sterk geïndustria
liseerde landen heeft de crisis in
het leefmilieu de Japanners over-
vallen. Minamata illustreert dit. Het
ligt in het district Koemamoto in
het zonnige zuiden van Japan dat
j lang bekend heeft gestaan om zijn
I sinaasappel boomgaarden en hout-
fabrieken. De visserij was er een
I voorname bron van inkomsten
Chisso heeft er in 1908 een kunst-
j mestfabriek gevestigd. Het telde
toen 12.000 inwoners, maar het dorp
is intusen uitgegroeid tot een indu
striestad van 50.000 en Chisso is
één van de belangrijkste Japanse
chemische industrieën geworden.
In mei 1956 heeft een dokter dia
aan het bedrijfsziekenhuis was ver
bonden melding gemaakt van een
vreemde nieuwe ziekte welke leek
op hersenverlamming en rugge-
mergverlamming. De ziekte kwam
toen reeds drie jaar voor, maar uit
vrees dat deze besmettelijk was
werd zij in de doofpot gestopt en
de patiënten werden in het geheim
j in ziekenhuizen behandeld.
De ziekte, die als ongeneeslijk
wordt beschouwd, is nog niet elders
i in de wereld geconstateerd. Sommi-
ge patiënten liggen al 20 jaar te
bed. Hun zintuigen zijn aangetast
en zij zijn verlamd. Het ergst ge
troffen werden de vissers en hun
I gezinnen.
Een tweede geval van de Minama-
1 taziekte werd in 1965 ontdekt in het
bekken van de Agano riveir in het
I district Niigata bij de Japanse Zee.
I De oorzaak was vergiftiging van
I vissen door het methyl-kwik afval
I dat een grote chemische fabriek
I van Showa Denko in het water
loosde.
Het aantal geconstateerde gevallen
van de ziekte blijft groeien naar
mate zich symptomen openbaren in
mensen die de ziekte tussen 1954 en
1960 opgelopen hebben. Eén van de
griezelige nieuwe ontdekkingen is
dat de ziekte erfelijk is. „Itai-itai"
is bekend sinds 1910, maar pas in
1955 werd er op grote schaal mel
ding van gemaakt. Pas in 1967 werd
vastgesteld dat de veroorzaker cad
mium is. Daarna hebben 496 pa
tiënten en nabestaanden schadever-
I Ieder jaar wordt i7i Nagasaki
I de dag herdacht dat de atoom-
j bom viel. Inmiddels zijn de Ja-
panners zonder bom bezig hun
I toekomst uit te roeien.
1 goeding van Mitsui geëist. In Juni
1971 werd 57 miljoen jen toegekend
j aan 31 eisers of nog geen 18.000
j gulden per eiser. Tegen deze ge
rechtelijke uitspraak is beroep aan-
I getekend.
ige memoires van veelschrijver MacMillan
q taands industrie ook te vrezen mag hebben van de
'°™ier concurrentie, die door het Europa van de EEG
Ithans één tak die zich geen zorgen behoeft te ma-
'^"Se mémoires-industrie.
die zo op volle toe- j
haar ondernemers. I Door
»,eurs' zovee' gou?f" James Huizinga
m(fs wanneer hun prij-
Dah: in de boekwinkels
[nemers vinden, zor-
die vaak vóór pu-
5,—'ie sappige uittreksels
voor dat de mémoi-
aan hun trekken
lïfluidt dat de Times
een klein mil-
otoregdc voor zes artike-
,- uit de uitzonderlijk
0 Pemoires van Lord
ff gekend als Anthony
ïogri zijn niet alleen
ons broodschrijvers
ui van jaloezie. Ieder -
Jelk gebied dan ook
gemaakt kan ter
1 zijn AOW, een kapi-
icor schrijven; onlangs
iserl.v. de beroemde foto-
teJJen costuumontwerper
non Cecil Beaton, met
^jteloze als potsierlijke
pver zijn liefdesge-
enqGreta Garbo.
l
2,1
die alle
te zullen slaan, zo
j eieren dan toch in
oujn zijn produktie, is
.jjËillan. Zijn jongste
mol alternatieve Harold
Tht het niet verder
van 800 pagina's.
Wal maar die kijkt dan
langer leven terug
|f delen van elk meer
f3ys het licht doen zien
aaJeeds druk aan het
gezegd, aan het
teg Want net zoals bij
I j ook zijn werk voor
)m| uit citaten ontleend
^el4a, brieven en dagboe-
,fc de historici van de
ieitt" niet voor de gemid-
adj thans.
*j de memoires van de
heel wat leesbaarder
linkse, die geen de-
vergeelde agenda's te
™rond om aan de ver-
ontrukken. Vooral
ervaringen met zijn
'jcollega's, De Gaulle,
'°°Kennedy, geven hem
;elt een aantal sappige
hij onlangs voor de
lens extra sjeuig heeft
zijn verslag
tk van de grote Char-
p en „tante Yvonne"
i£n
°drn
die hij in 1960 in zijn buitenhuis te
gast had. De avond voor him aan
komst kwam „Dorothy", de blauw-
bloedige echtgenote van de geens
zins blauwbloedige Mac, hem vertel
len dat zij was opgebeld door „een
jonge man van het Foreign Office
in een korte zwarte Jas en fantasie
broek". Hoe weet Je in hemelsnaam
wat hij aan heeft, vroeg Harold
„Door de manier waarop hij sprak",
zei Dorothy; „hij wilde weten wat
wij met het bloed van de generaal
gingen doen". De verklaring van
deze vreemde nieuwgierigheid was
dat de generaal een vrij zeldzaam
type bloed had waar een speciaal
plasma voor nodig was dat te allen
tijde beschikbaar moest zijn (voor
het geval van een aanslag) en in
de ijskast moest worden bewaard.
Maar daar had Dorothy's keuken
meid bezwaar tegen „omdat dit
meubel al vol was met veel smake
lijker waren zoals schelvis". Dus
werd in allerijl een tweede ijskast
gehaald, die, vol met gaullistisch
bloed in de squash-baan werd gezet
omdat er in het huis geen geschikt
stopcontact was.
Huiselijk
Hoe huiselijk het bij dit bezoek
toeging bleek ook toen MacMillan
de volgende dag met zijn dure gast
zat te praten <of, liever gezegd, te
luisteren, want hoewel de „keizer
van de Fransen buitengewoon veel
waardigheid en charme heeft, aller
plezierigst gewoon kan doen en aar
dig is met bedienden en kinderen,
schijnt hij eenvoudig niet te kun
nen luisteren; hij herhaalt alleen
keer op keer wat hij al eerder heeft
gezegd"). In het midden van de
Gaulle's monoloog werd er op de
voordeur gebonsd. „Denkend dat het
huis misschien in brand stond of
dat een moorddadige aanslag dreig
de", ging MacMillan zelf kijken wat
er aan de hand was. Het bleek de
Jachtopziener te zijn die er tegen
protesteerde dat de mannen, ver
antwoordelijk voor de veiligheid van
de generaal, overal met hun politie
honden door het omringend land
schap zwermden. Want daar moest
de volgende dag gejaagd worden en
er zou dan geen fazant meer te
vinden zijn. De premier wees er op
dat er nu eenmaal een belangrijke
internationale bespreking plaats
vond. „Belangrijk of niet", was het
antwoord van de man aan de voor-
1 SHERBORNE (AP) In een In
richting voor geesteszieken te Sher
borne in Engeland zfln vanochtend
vroeg door een zware brand 38 pa-
j tiënten om het leven gekomen. Bo-
I vendien werden twaalf personen ge-
1 wond. De brand woedde in Win-
frith Villa, een vleugel van het
Coldharbcur-ziekenhuis te Sher
borne. een plaats m het graafschap
Dorset.
Het Holland Festival biedt mor
genavond 'donderdag 6 juli) in
de Kon. Schouwburg in Den Haag
ETC Company La Mama met
1 „Carmilla"
in de Rotterdamse Doelen het
Concertgebouworkest o.l.v. Carlo
)Giulini (Haydn, Berlioz, Turchi)
1 in de Amsterdamse Stadsschouw
burg Cavalli's opera „L'Ormindo"
1 in het Concertgebouw in Am
sterdam Wajang-voorstelling 'De
I roof van Sinta
ADVERTENTIE
deur, „er moet een eind aan dit ge
doe komen". MacMillan vond het
komisch genoeg om het zijn gast
later die avond te vertellen; „maar
hij scheen het niet amusant te vin
den". Hetgeen zijn gastheer slechts
bevestigde in zijn indruk dat de ge
neraal, hoewel geestig, geen gevoel
voor humor had, althans niet van
de Britse soort.
Schoen
Dat het MacMillan zelf daaraan al
lerminst ontbreekt blijkt ook uit
wat hij te vertellen heeft over het
befaamde incident toen Chroesjts-
jow in de Verenigde Naties zijn
schoen uittrok om er mee op de ta
fel te hameren. De Rus was zo
kwaad geworden omdat Macmillan
hem heerlijk op zijn nummer had
gezet toen hij, zoals gebruikelijk,
Chroesjtjow en Eisenhower
mislukte top
hoog had opgegeven van de zonden
van het imperialistische kolonialisti
sche westen. Waar zijn al die on
derdrukte koloniën van ons, had
Mac gevraagd. Kom. zei hij zich
richtende tot de talrijke zwarte zo
wel als blanke vertegenwoordigers
uit het Gemenebest, vertel mijnheer
Chroesjtsjow dan eens hoeveel gij
nog steeds van ons kolonialisme te
lijden hebt. En toen de Rus daarop
begon te hameren had hij gezegd;
ik heb deze interruptie niet goed be
grepen en zou graag een vertaling
hebben". Maar blijkbaar was
Chroesjtsjow ook niet ontbloot van
gevoel voor humor. „Toen ik hem
de volgende dag tegenkwam", ver
haalt Macmillan, „hebben wij heer
lijk om het incident gelachen".
Voor zover humor, immers een
symptoom van gevoel voor propor
tie, een van de meest onmisbare ei
genschappen voor een staatsman is,
waren het gezegende tijden. Want
ook Kennedy, vertelt Macmillan.
ontbrak het daaraan niet. En ook
de Jonge president had volgens hem
„zeer veel charme, zoveel zelfs dat
men soms nauwelijks merkte dat
men het met hem oneens was".
Alleen zijn keuken wist hij
minder te appreciëren. Uitgenodigd
voor een lunch-bespreking. waar
voor hij een afstand van 1500 mijl
moest afleggen, kreeg hij een Ham
burger. „niet het soort van noen
maal waar ik erg van houd maar
beter dan niets, dus ik hield mijn
mond maar".
„Tragisch"
Uiteraard zijn het niet alleen ple
zierige herinneringen die Macmillan
ophaalt. Hij vertelt ook van wat
hij, merkwaardig genoeg. ..het
meest tragische niu.nent" van zijn
leven noemt. Dat was het falen van
de topconferentie in Parijs van
toen de Russen er uit wegliepen
omdat zij de Amerikanen op spio
nage van uit de lucht hadden be
trapt. Hij vond dat zo tragisch om
dat hij er zich zo veel van had
voorgesteld, er van droomde dat de
conferentie zou kunnen uitgroeien
tot een Jaarlijkse bijeenkomst van
de zogenaamde Grote Vier „om de
wereld te regeren en de VN en Vei
ligheidsraad, die volkomen hadden
j gefaald, te vervangen."
Dat hij daarin geloofde, dat hij
Engeland en Frankrijk nog als ge
lijkwaardige partners van Rusland
en Amerika zag. toont wel dat hij
toentertijd nog geenszins rijp was
voor de erkenning dat zijn land
nog slechts als een vooraanstaand
lid van een verenigd Europa een
leidende rol in de wereld kon hopen
te spelen. Des te groter de verdien
ste dat hij er nauwelijks een jaar
voor nodig had om tot dat inzicht
te komen, te beseffen dat Engeland
zonder de EEG „een oninteressante
antiquiteit zou worden waar de toe
risten naar toe komen om te zien
hoe wij plachtten te leven en de
wereld te regeren".
