'Muziek is voor mij als
een gebed'
r/Bl mmwmE)
Doodlopende speurtocht
choreografe
van een
r(^yj\vSncfaag... i
...en gisteren!
Sitarspeler Shri Jamal Ud Din Bhartiya:
Top-Tien blijft tam
ZATERDAG 1 JULI 1972
In een doorsnee flat acht hoog in Amsterdam-Osdorp heerst
flower-power. Een klein gezelschap uit India dat zich daar
heeft genesteld heeft ons iets te zeggen. Niet in woord of
geschrift. Het zijn geen zendelingen die ons een reïncarnatie
willen aanpraten. Het zijn musici die ons even op een paar
dingen opmerkzaam willen maken. Allereerst natuurlijk op de
door eeuwenoude tradities gevormde muziek van hun land.
Maar Indiase muziek is meer dan zitten en spelen. Het is een
manier van denken, van voelen, van de ander tegemoet treden,
kortom van leven.
In die geest praat Shri Jamal Ud
Din Bhartiya, bespeler van een
snaarinstrument dat sitar heet, er
over: „Kijk naar die bloem." Hij
pakt er een uit een vaas. „De musi
cus die zich daarop concentreert
met de Juiste mentaliteit moet goe
de muziek maken." En even later
„Stel dat hier een ernstige zieke
ligt. Laat hem hier een paar maan
den. Ik zou geregeld voor hem
spelen en dan moet hij op den
duur beter worden. Hak anders
mijn arm er af. Muziek kan immers
alles. Een cobra wordt er ongevaar
lijk door. Een kind gaat door een
wiegeliedje slapen. Dat is muziek."
Bhartiya is niet in de eerste plaats
naar Nederland gekomen om con
certen te geven. Hij kwam hier
ruim een maand geleden in gezel
schap van Abdul Gafour. zijn bege
leider op de tabla (trommels), met
een ideaal voor ogen: het oprichten
van een sitarschool. Nederland zou
de eerste Europese natie met zo'n
instituut worden.
Waarom Nederland? Jonge leerlinge
Kumari Darshan die al een half
Jaar in Amsterdam aan het Ko
ninklijk Instituut voor de Tropen
sitarles geeft had haar leermeester
bericht dat hier onder de jongeren
een opmerkelijke belangstelling voor
de Indiase muziek en speciaal de
sitar bestaat.
Bhartiya. die ook soortgelijke scho
len heeft gesticht in New Delhi
(samen met Ravi Shank'ar) en Bos
ton kwam met zijn tablaspeler naar
Nederland en nu kijken ze met z'n
drieën, vanuit de met veel affiches
van Air India, een rieten wandbe
kleding en kussens op de grond
flat, op het Sloter-
NEDERIGHEID
Het zelfstandig naamwoord dat in
het gesprek met Bhartiya het meest
voorkomt is „humbleness" (beschei
denheid. nederigheid). Even een
verschil tussen West en Oost illu-
sterend pakt hij een schaal met
noten en deponeert die met een
kordaat armgebaar voor de bezoeker
op tafel. „Zo doet men het hier."
Vervolgens neemt hij de schaal te
rug en zet die weer neer, maar nu
met een gebaar als een penseel
streek van Renoir bij het schilderen
van een meisjeskopje. „En zo bieden
we in India iets aan." De bezoeker
gaat onwillekeurig was meer op zich
zelf letten.
Even later zegt Bhartiya: „Het lijkt
wel alsof de mensen hier altijd het
gevoel hebben dat ze zich tegen de
samenleving moeten wapenen. Wij
zijn anders, ook wat de muziek be
treft. Wij gaan er vanuit dat alleen
een goed mens goede muziek kan
maken. Muziek is voor mij als een
gebed. Je geest komt er mee los.
Van mijn guru Ustad Amir Khan
heb ik evenveel over god als over
muziek geleerd. Het een komt voort
uit het ander."
Momenteel werkt Bhartiya regelma
tig samen met een Amerikaanse
pianist en een Nederlandse fluitist.
Het antwoord op de vraag of die
instrumenten niet onverenigbaar
zijn met de sitar en ook op de
vraag of een versmelting van Oos
terse en Westerse muzikale elemen
ten wel zin heeft maakt nog
eens duidelijk dat hier gewoon
sprake is van geheel andere priori
teiten.
Want Bhartiya zegt: „Wat is goed.
wat is niet goed? Het is toch altijd
zinvol wanneer mensen ergens een
eenheid in trachten te bereiken. De
intentie is tooh belangrijker dan
het resultaat, dan de vraag of het
ene toontje wel bij het andere com
bineert."
LUCHTKASTEEL
Hoe lang duurt het voordat iemand
de sitar behoorlijk kan bespelen?
„Met een goede concentratie is na
een jaar al een aardig resultaat
mogelijk. Maar voor een werkelijke
technische beheersing gaan er zeker
vijf jaar voorbij. De instrumenten
die uit India moeten komen kosten
vier- vijfhonderd gulden."
De scholo is voorlopig nog een
luchtkasteel en Bhartiya is zeker
geen miljonair.
Het Holland Festival biedt mor
genavond (zondag 2 Juli)in de
Kon. Schouwburg in Den Haag Ca-
valli's opera "L'Ormindo": in de
Amsterdamse Stadsschouwburg
Etc Company/La Mama (Demon/
Renard)in het RAI-Congrescen-
trum in Amsterdam het Nat. Bal
let met "De schone slaapster"; in
het Amsterdamse Concertgebouw
popconcert m.m.v. Focus, Alquin en
Sail.
Het Holland Festival biedt maan
dagavond (3 Juli)in de Kon.
Schouwburg in Den Haag Anna
Sokolows Players Project (toneel en
dans)in de Amsterdamse Stads
schouwburg Etc Company/La Ma
ma (Carmilla); in het RAI-congres-
centrum in Amsterdam het Nat.
Ballet met "De schone slaapster":
in het Piccolo-theater in Rotter
dam "De zangen van Maldoror", so
lotoneel door Jules Croiset.
Anna Sokolows Players Project
Anna Sokolow. in Nederland dat de toeschouwer prikkelt en sti- -
bekend door een aantal choreo
grafieën van haar hand hier in
gestudeerd. maakte in dit zilve
ren Holland Festival haar op
wachting met iets anders, dat zij
echter geen experiment zou wil
len noemen
Gisteravond kwam Anna Sokolow's
Players Project met een driedelig
programma in de Amsterdamse
Stadsschouwburg als begin van een
korte toernee. Haar oogmerk was de
danskunst niet meer als autonome
kunstvorm te presenteren, maar een
integratie tot stand te brengen met
andere kunstvormen. De Ameri
kaanse erkent, dat er al heel wat
experimenten zijn geweest, die naar
een fusie streefden, maar zij zag er
veel valse effecten in. Liever geen
pseudo-avantgarde, maar theater
AMSTERDAM De vaderlandse
Top-Tien biedt ook deze week
weinig nieuws. Mouth and Mc-
Neal staan met „Hello-a" nog steeds
boven aan de lijst, gevolgd door Gil
bert O'Sullivans „Matrimony" en
Arne Jansens „Meisjes met rode
haren". Nieuwkomers: Chris Mon-
tez met „Loco por ti" en Procol Ha-
rum met „A whiter shade of pale".
De top-10 van deze week met tus
sen haakjes de posities van vorige
week:
Amsterdam:
3. (3) Meisjes met rode haren: Ar
ne Jansen
4. (5) Let's dance: Cats
5. (-) A whiter shade of pale (Ma-
ADVERTENTIE
CONTESSA,fijn datje d'r bent
xi)Procol Harum.
6. (7) Give up your guns (Maxi)
The Buoys
7. (-) Loco nor ti: Chris Montez
Wings
9. (9) Little Willy: The Sweet
10. (4) Take me bak'omeSlade.
Londen:
1. (1) Vincent: Don McLean
2. (2) Take me bak'ome: Slade
3. (-) Rock and roll part 11: Ga
ry Glitter
4. (-) Little Willy: The Sweet
5. (5) Rockin'Robin: Michael Jac-
6. (4) At the club: Drifters
7. (6) Mary had a little lamb:
Wings
8. (-) Puppy love: Danny Osmond
9. (7) California manMove
10. (3) Metal Guru: T. Rex
New York:
1. (2) Song sung blue: Neil Dia
mond
2. (5) Outa space: Billy Preston
3. (1) Nice to be with you: Gal
lery
4. (8) Lean on me: Bill Withers
5. (7) Toglodyte (cave man) Jim
my Castor
6. (6) Last night I didn^t get to
sleep at all: Fifth Dimension
7. (3) Candy Man: Sammy Davis
Jr.
8. (10) Too late to turn back now
Cornelius Brother and Sis
ter Rose
9. (-) I need you: America
10. (-) Amazing Grace: Royal Scots
Dragoon Guards
Bonn:
1. (1) Es fahrt ein Zug: Christian
Anders
2. (3) Beautiful Sunday: Daniel
Boone
3. (2) Am Tag als..: Juilana Wer-
ding
4. (6) Beg. steal or borrow: New
Seekers
5. (4) Samson and Delilah: Middle
of the Road
6. (7) Poppa Joe: Sweet
7. (5) American Pie: Don McLean
8. (10) Metal Guru: T. Rex.
9. (-) Hab Sonne im Herzen Chris
Roberts
10. (8) Heart of gold; Neil Young.
muleert in een eenvoudige stijl.
Op papier klinkt het mooi, maar de
resultaten moeten er naar ziin. Dat
was bepaald niet het geval. Buiten
de grenzen van het specifiek dan
sante moet er veel zijn. dat een
goede ruil kan betekenen, wil men
erdoor overtuigd raken. Nu werd
lonken naar andere muzen,
r heel bleekjes tevoorschijn
trippelden.
De keuze van „Act without words"
van Samuel Beckett liikt een voor
de hand liggende in Sokolow's op-
toch niet
juist, want de schrijver is er tot
dergelijk punt van naaktheid
in zijn dramatisch oeuvre mee te
komen, dat zelfs een voorzichtige
dansstilering die reductie al mis
kent. Het Players Project keek er
mee naar het toneel.
Een sketch over de ontwikkeling
van de jazz wilde cabaret beoefe
nen. maar buiten een knipoog naar
de klassieke dansbewegingen bleek
veel te weinig puntige inspiratie
te pas te komen. Men moet er
niet aan denken wat een Sonneveld
Albert Mol van zoiets zouden
maken.
Players Project is eigenlijk een mis
leidende naam voor dit onderne-
Men Dancers Project zou men
er vrede mee kunnen hebben,
ook al blijft het dan nog een tot
doodgelopen speurtocht. In de
verbeelding van acht schilderijen
de surrealist Magritte bleeik dat
het Amerikaanse groepje dichtbij de
dans zelf nog het meest te zeggen
had, ook al waren het maar spaar-
vlagen, die dat lieten weten.
In „Discovery" onthulde Tonia Shi-
bij de muziek van C S. Hay-
ward een ontluikende lichamelijk
heid, die doet verlangen naar een
terugkeer tot een danskunst binnen
engere grenzen door Anna Sokolow
P. Ruivenkamp
Wat „Kort en Klein" betreft 1
is het na zaterdagavond gedaan
met voorvallen en situaties, ge
presenteerd door de vaste kern
van één dame en twee heren.
„Kort en Klein" gaat het medium
tv voorlopig verlaten. Reden voor
de VARA-tv om vanavond via Ne-
derland I (22.15 uur) veertig mi-
nuten terug te kijken naar de dit i
seizoen gepresenteerde afleverin
gen. Ook de veertien gasten zoals
Willeke Alberti, Leen Jongewaard
Ferd. Hugas, Piet Romer en Ria
Valk komen vanavond nog eens
aan bod. De meeste speelruimte
blijft echter weggelegd voor de
vaste Kort en Kleiners van dit
seizoen, te toeten v.l.n.r. Jeroen
Krabbé, Elsje de Wijn en Martin
Brozius.
NEDERLAND I
4.00 Journaal (NOS)
4.02 Pipo op Bizarra, tv-serie voor de Jeugd (VARA)
5.00 Kinderprogramma (VARA)
6.45 Brigadier Dog (NOS)
6.55 Journaal (NOS)
7.05 Pop-zien (VARA)
8.00 Journaal (NOS)
8.20 Met de muziek mee (VARA)
9.30 Een klein uur U (VARA)
10.15 Hoogtepunten uit Kort en Klein (VARA)
10.55 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
6.45 Brigadier Dog (NOS)
6.55 Journaal (NOS)
7.05 Koor- en samenzang, gewijde muziek (E.O.)
7.25 Nader bekeken, gesprekken (E.O.)
7.50 Tenslotte (E.O.)
8.00 Journaal (NOS)
8.21 Op het punt van herkenning, speelfilm (NCRV)
9.50 Een generaal mag niet huilen, documentaire film
(NCRV)
10.40 Avondsluiting (NCRV)
10.50 Journaal (NOS)
VEDERLAND I
3.00 Filosofie - les 15 (TELEAC)
3.30 Journaal (NOS)
3.32 Weekjournaal (NOS)
3.52 Ben de Beer. tv-serie voor de kinderen (NOS)
4.15 Honkbalweek (NOS)
5.00 Dienst van Schrift en Tafel (IKOR)
6.00 Pauze
6.55 Brigadier Dog (NOS)
7.00 Is het altijd goed om gelijk te hebben, korte film
(IKOR)
7.05 Het Petekind, gedramatiseerde documentaire dL V
(IKOR)
7.30 'n Reisje naar het Poolgebied, natuurfilm (AVRO)
8.20 Journaal (NOS)
8.25 Varna, speelfilm met Volker Vogeler (AVRO)
9.55 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
6.25 Tour de France (NOS)
6.55 Brigadier Dog (NOS)
7.00 Journaal (NOS)
7.05 The Partridge Family, tv-serie (NOS)
7.30 Studio Sport I en II (NOS)
8.30 The High game. tv-spel (NOS)
9.25 Holland Festival 1972: hoogtepunten uit het thans
plaatsvindende Holland Festival (NOS)
10.15 Journaal (NOS)
Premier Biesheuvel wil best te
rugkomen voor zijn vrijdagse
toelichting op het kabinetsbe
raad. zo zei hfj gisteravond te
gen Ad Langenbent. En waar
om niet? Ik heb nog weinig
cijfers gezien van de afdeling
Studie en Onderzoek van de
NOS, waaruit blijkt dat kijk
dichtheid en waardering bij de
kijker voor de regeringswoord
voerder aanleiding zouden zijn
tot verandering van de opzet
of het geheel laten vervallen
van deze informatie.
Da.t de babbel Den Haag nu
direct zoveel dichter bij ons.
het gewone volk. brengt geloof
ik nu ook niet direct. Maar het
is beter dan niets. Je hebt toch
een beetje het gevoel, dat Je
gelijk een lid van een voetbal
vereniging die na afloop van
een bestuursvergadering het
recht heeft om bestuursleden
uit te horen over de plannen
voor het nieuwe biljart erbij
hoort.
De tijd is te kort om de voor
zitter van de landspolitiek de
gelijk uit te horen. En het zou
steeds zo moeten zijn, dat
net als gisteren bij Brandpunt
het publiek rechtstreeks de
gelegenheid krijgt de premier
aan zijn jasje te trekken. Maar
zoiets is bij de omroep naar
het schijnt alleen maar aan de
zomer voorbehouden.
Zoals ook de zomer voor de
omroepen het geëigende mo
ment lijkt om de mens in de
provincie eens op te zoeken en
zijn sores in beeld te brengen.
Brandpunt is dit keer op toer
nee gegaan. Van andere seizoe
nen herinneren we ons nog de
VPRO-programma's „Piknik"
en „Campus" en het wat sulli
ge NOS-programma „Op vakan
tie". Allemaal voorbeelden van
een genereus gebaar dat de
omroepen in de zomermaanden
wel weer maken tegenover de
mens in de provincie.
Zo krijg je ieder jaar een stuk
provincie-probleem te zien, dat
weer een fase verder is. Ik
herinner me een gure Cam
pus-uitzending vorig Jaar van
uit Zeeland, handelend over
dezelfde materie van industrie
vestiging en alle ellende van
dien.
Campus, verre van een ideaal
programma overigens, had voor
die provinciale problemen toch
een betere aanpak dan Brand
punt die op haar toernee voert.
Zeeland is daar slechts een on
derdeel met Van Hanegem. de
Franse atoombom en de minis
ter er tussenin alsof het een
normale uitzending betreft met
toevallig een Zeeuws onder
werp.
Als Je werkelijk die Zeeuwen
een plezier wilt doen, dan moet
Je er zeker een anderhalf uur
lang durende Brandpunt van
maken.
En dat kan makkelijk, want
Jos van der Valk mag ook wel
eens op vakantie met zijn cir
cusspul. Dat geeft ruimte voor
Bonanza in de vooravond en
Anneke Grönloh, als onderdeel
van een serie shows (waar zijn
ze gebleven?) kan een kwalita
tief uitsmijtertje voor de avond
zijn.
Er is geen Zeeuw die van deze
Brandpunt-uitzending^ iets
meeneemt. Laatstaan wij bui
ten de Zeeuwse grenzen.
NICO SCHEEPMAKER.
O.OO Nieuws.
ZONDAG 2 JILI
KRO. 14.30 NOS.
CVK. 18.30
IKOR. 19.00 NCRV. 22.30 TROS.
8.00 Nieuws. 8.10 Overweging
Jeugduitzending. 8.30 (S) klassieke
muziek (gr). 9.00 Nieuws en water
standen. 9.15 (S) gewijde muziek.
10.00 Eucharistie vier'
11.02 (S) muzikaal
Mededelingen. 12.0<
achtergrondinformatie
11.00 Nieuws,
dankbeeld. 11.55
magazine met
Mededelingen,
achter grondinf
samenleving. 12.30 Nieuws. 12.40
Echo. 12.50 Buitenlands commentaar.
13.00 (S) lichte muziekprogramma.
14.00 toeristisch magazine. 14.30 (S)
klassieke en moderne muziek (opn).
15.12-15.35 Adempau
ze). 16.30 (S) Muziek
leeuwen en de Renaissance. 17.00
Kerkdienst van de Gereformeerde
Kerk Vrijgemaakt. 18.00 Schriftnoten.
18. 30 Waar blijft bet Wilde Gan
zen-geld? 18.45 De organist als pro
bleem. 18.58 Wilde Ganzen. 19.00
Nieuws. 19.07 (S) klassieke en mo
derne muziek (gr 20.30 Boekbespre
king. 20.35 (S) Melodieuze promenade
(gr). 21.00 (S) gewijde koormuziek.
21125 actuele kroniek. 21.37 (S) 9e
i-klassieke pianomuziek (gr.)
14.30
NOS. 17.00 VARA. 19.30 VPRO. 20.30
AVRO.
8.00 Nieuws. 8.10 Voor het platteland.
8.17 gevarieerd programma. (Om 9.00
Sportmededelimgen9.45 Lezing of
gesprek. 10.00 Klnderzamgdlenst. 10.30
Wilde Ganzen.
.35 (S) oude muziek.
itry Wes'
14.30 Programma
(S) Country Western progrf
buitenland-
derne muziek (opn.). 17.55 Medede
lingen. 18.00 Nieuws (S) Melodieën
Expres. 18.35 cabaretprogramma. 19.00
discussie. 19.30 Nieuws. 19.35
muziek. 20.00 klankbeeld. 20.30 (S)
ve rzoekplatenp rogr amma22.25 D<
Ronde van Frankrijk. 22.30 sport er
muziek, waarin om 22.55 Mededelin
gen. om 23.00 Nieuws en om 23.IC
Radiojournaal. 23.55 Nieuws.
Hilv. III 240 m. en FM-kanalen 7.0(
AVRO. 12.00 VARA. 13.00 NOS
7.00 Nieuws. 7.03 gevarieerd platen
8.00-8.02 Nieuws.) 9.00
een toDDODDroeramma.
zondag.
verzoekplatenpro-
'Uws. 13.02-18.00
afgewisseld met dlrekte
de Ronde
6.00 i
17.00 Nieuws).
tuinbouw 12.30 Nws
MAANDAG 3 Jl LI
NCRV 19.00 E.O 20.00
NCRV
7.00 Nws 7.02 Het levende woord 7.
gewijde zang
Hier
Nu 7.55
(gr.) 7.30 Nws
ISklassieke
8.30 Nws. 8.41 (S) Podium
de vrouw 9.10 (S) moderne
9.50 (S; klass. muz. (opgen.)
Theologische kroniek 10.30 Nws
(S) een hoogtezonprogramma
Nu. 11.32 (S) 18e
eeuwse muziek voor blazers 11
ded. 12.00 gevarieerd dtoct.
Voor boer
10.33 (S) i
11.30 Hier
tuinder 1226
(12.21
2.30 Nws
-12.50 Hier en Nu 13.00—13.04
drie) 13.30 (S) Klass.
operaanas (gr.) 14.30 (S) oude muz.
(opn.) 15.00 Geref. mlddagdlenst
15.30 Nws 15.33 progr. voor oudere
luisteraars 16.30 Voor de kleuters
16.45 (S) Licht ensemble 17.00 (S)
Meisjeskoor en instrumentaal
17.20 Dwars door het oerwoud
'SS
S) Vokale verrassingen 18 A0
nws 18.41 Toelichting bij het nws
18.47 (S) The Hendon Band (19.00
(S) muz. informatie en ber. met om:
19.04 Reformatie en Reveil; 19.20
Klankbord en om 19.40 Uit het le
vende woord 20 00 (S) Holland Festi
val 1972: magazine met reportages,
interviews en informatie en om 20.15
oude Poolse muziek 22.30 Nws 22.40
radiokroniek over boeken, schrij
en toneel 23.00
VARA 7.54 VPRO 8.00 VARA 9.00
NOS 12.15 VPRO 14.50 AVRO 20.00
11 Actualiteiten 8.23 (S) Spit
suur Amsterdam (vervolg 9.00 Uitge
breide reportage. 9.35 Waterstanden
9 40 pcdagogsche rubriek 10.00 (S)
Muziek uit de Middeleeuwen en Re-
11.00 Nws ll.C
week 12.15
Echoklndermagazl-
J onge re nprogramma
en 1800 Nws 18.11
praatje 18.30 (S)
20.00 RVU Vijfentwintig Jaar archeo
logische opgravingen in België 20 00
Nws 20.05 (S) minder bekend buiten
lands repertoire BI.00 (S) een popu
lair programma over electronica 21.30
reoente vorderingen in de wetenschap
Music (Om 22 25
Frankrijk) 22.56 Ma
's 23 .10 RaT
Radlorama 23.55 Nws.
FM-kanalen.
:Jockeyahow
11.00 Nws) 12.00 Nws
12.03 KRO's Pauzeprogr.
Raden maar.
Radio Tour de
5 etappes, afgewisseld
portages van de Ronde van Frankrijk
(14.00 15.00, 16 00 en 17.00 Nws.
Draadomroep
(Over de 4e lijn)
Maandag 3 Juli van 18.00—20 nur
Bohuslav Marttou 1. Tre recercarl.
Tsjechisch Phllharmon.sch Orkest
oJ.v. Martin Turnovsky 2. Concert
voor hobo en orkest. Frantlsek H&n-
tak Hobo: Staata Phllharmonlsch Or
kest van brno o.l.v. Martin Turnovs
ky Anton Dvorak „Het Bruilofts
kleed" Cantate voor soil, koor en or
kest op 69 op tekst van K. J. Erben
Drahomlra Ti kal ova; Bono Blachut;
Ladlslav Mraz; Tsjechisch Zangkoor
Veselka);
■■MOT (MMl
roslav Krombholo.