'Ik geloof niet
dat de macht
van radio en tv
zo groot is'
Vara's programmamaker Henk van Stipriaan: [d^yfyjSncIaaai
CHARMANTE PARABEL
MET VEEL ZELFSPOT
Von Karajan
ja en nee
...e/7 aistërërT)
Anneke Gronloh met
eigen show op de tv
FESTIVAL-
TV morgen]
VRIJDAG SO JUNI 1972
PAGINA 5
RADIO - TV - KUNST
Hij ziet er vriendelijk en goedmoedig uit, Henk van Stipriaan, radioman van de VARA, brein
achter de uitzendingen „Spitsuur Amsterdam" en „Centraal". Maar schijn bedriegt: hoe rond
borstig en gezellig de 47-jarige Van Stipriaan (,Stip" voor de intimi) ook lijkt, hij is minder
aardig dan menigeen veronderstelt.
Dat beweert hij zelf althans: „Ik ben
niet zo verschrikkelijk innemend. Ik
ben juist lastig en agressief. Ik vind
trouwens dat aardig zijn op zichzelf
helemaal niet zo'n enorme verdien
ste is. Dat zie ik niet zo".
„Ik ben echter wel tolerant, mi-
schien is dat in de praktjk welbe-
langrijker. Volgens mij moeten bij
voorbeeld alle mensen vooral een
gelijke kans krijgen om zich in
deze maatschappij te kunnen ont
wikkelen. Ik zou ook willen dat de
mensen meer naar elkaar toegroei
den, maar de grote meerderheid, dat
beaam ik onmiddellijk, die wil ik
liever niet ontmoeten. Nee, laat ik
het anders stellen: die wil ik
slechts kort ontmoeten. Hier op de
afdeling zeggen we: als ik met die
of die maar niet op vakantie hoef,
zo iets zegt ontzettend veel".
En hij herhaalt nog eens met na
druk: „Dat zegt ontzettend veel".
Vervolgens: ,,'t Kan aardig zijn om
met bepaalde mensen eventjes aan
een tafel te zitten, maar om er
veertien dagen of drip weken lang
mee te moeten omgaan, tegen el
kaar aan te moeten praten, aan te
moeten kijken en staren, dat is heel
wat anders. Want er is alleen echt
contact tussen mensen mogelijk op
hetzelfde niveau hè? Zodra er een
verschil bestaat, wordt het moeilij
ker. Dat mag je voor mijn part ho
vaardij noemen. Maar Je leeft nu
eenmaal op een zeker niveau, Je in
telligentie heeft een zeker niveau,
dus kan Je alleen met personen die
globaal hetzelfde hebben goed con
tact maken".
„Als ik naar zo'n voetbalwedstrijd
kijk, naar zo'n stadion vol, dan is
dat in mijn ogen iets afgrijselijks.
Het meest afzichtelijk van '72
vond ik die twee mannen die in de
pauze van Ajax-Inter Milaan in het
Feyenoord stadion met die vlaggen
en in hun Ajax-gewaden op de
middenstip knielden. Dat zijn po
tentieel gevaarlijke mensen, mensen
die zich door een vorm van nationa
lisme zo laten opzwepen. Ik ben
bang dat die zelfde twee mannen
nog veel verder kunnen gaan".
„En dan denk Ik: stel je voor dat
ik met hen elke dag aan een tafel
moets zitten. Het is van geen enkel
belang, niet voor mij, noch voor
hen. om contact met elkaar te heb
ben".
ORANJEHUIS
„Ik en van mening dat je mensen
vrij gemakkelijk in kunt delen. Ie
mand die vóór het Oranjehuis is, is
ook vóór Het Gezag, is ook vóór het
leger, die is tegen lange haren, te
gen moderne kunst, vóór de KLM,
tegen vrije huwelijken, tegen abor
tus en die is vóór gereglementeerd
slapen. Dat klopt altijd. Die groep
dient er te zijn, zeker, al was het
maar om mij in leven te houden, ze
vormt echter een ongelooflijke
meerderheid".
wel
bang
Zo dat je
bent?
„Ja, volgens mij loopt „links" voort
durend langs de rand van het con
centratiekamp, altijd en overal, ge
loof ik".
Henk van Stipriaan met Achter het
Nieuws-lezer Jan de Graaff zete
lend in een kamertje in de nok van
een driehoge villa naast de VARA-
studio, woonde geruime tijd in In
donesië, zat er in een kamp, werkte
na zijn vrijlating bij een krant in
Djakarta, was er later omroeper bij
de radio en kwam na zijn terugkeer
ADVERTENTIE
Alle L.P.'s
NU
i*- 14,90
Witte Kiosk
Hogewoerd 11
LEIDEN
PLATENOORLOG
i*- 14,90 -»i
in het vaderland in het Hilversumse
terecht, aanvankelijk bij de Wereld
omroep, later bij de VARA, waar
hij de „Dingen van de Dag" ver
sloeg. Later ging hij zelf program
ma's maken. „Voor dag en dauw"
bijvoorbeeld, waarmee hij medio de
vijftiger jaren startte.
Nu is hij de man achter „Spitsuur
Amsterdam" (gesproken woord af
gewisseld door (goede) muziek en
„Centraal" een utzending telkens
uit een andere plaats in Nederland,
waarin de zaken die daar ter plek
ke leven uitvoerig (kritisch) worden
belicht.
Probeert Van Stipriaan via de mi
crofoon mensen te beïnvloeden?
„Ik maak me wat dat betreft on
voorstelbaar weinig illusie. Ik geloof
niet dat de macht van de radio,
zelfs niet van de tv zó groot is".
ANDERE SMAAK
Je hebt het niet zo begrepen op
contact met de grote massa, maar
is het niet jujLst je taak om een
stukje van jezelf prijs te geven om
de communicatie op gang te kun
nen brengen?
„Je moet me goed begrijpen, ik
vind het tussen haakjes al absurd
om hierover te praten, ik heb er
niets op tegen wanneer mensen van
die boekjes van 75 cent, hoe heten
ze, Avondlectuur of zo, lezen, Laat
ze in vredesnaam. Maar waar moet
ik met die mensen over praten als
het over boeken gaat?"
„Ik zeg niet: ik lees betere boeken,
nee, ik lees andere boeken. Wat mij
bezighoudt zijn zaken die hen niet
bezighouden. Dat verschil kan on
overbrugbaar groot zijn. Ik houd ook
niet van het Heikrekelsgenre, maar
laat die jongens alsjeblieft optreden,
laat de mensen dat gerust mooi
vinden. Je hoort mij niet zeggen:
de mensen die daar naar luisteren
zijn van minder allooi. Ze hebben
alleen een andere smaak dan ik.
Dat is het gewoon'.
Tenslotte Henk van Stipriaan over
„links" zijn: „Links hoort naar
mijn gevoel synoniem te zijn met
verdraagszaamheid. Maar niet ie
dereen die zich links noemt, is dat
ook werkelijk".
HENK VAN STIPRIAAN
Mijn familie- toneel uit Belgrado
Het toneel in het Holland Fes
tival vs tot dusverre maar ma
gertjes aan de beurt geweest met
tegenvallende voorstellingen,
maar Ateltje 212 uit Belgrado
hee/ft gisteren plotseling de zon
laten schijnen in de Rotterdamse
Schouwburg.
Vandaag in het Haagse Congresge
bouw en morgen nog in de Am
sterdamse Stadsschouwburg kan men
zien hoe „De rol van mijn familie
in de wereldrevolutie" van Bora Co-
sic een verfrissende ervaring ople
vert als spot op een kibbelende bur-
gelijke familie, maar ook op het
drietal, dat het rode evangelie komt
verkondigen met mooie volzinnen
uit de boekjes en pamfletten. Men
kan daar in het land van Tito ten
minste ook om lachen en dat is op
luchtend op zichzelf én een teken
van volwassenheid.
Men moet zich zoiets voorstellen als
de Amerikaanse komedie ..You can't
take it with you", waarnaar Capra
zijn befaamde film maakte. Een
dwaze familie kibbelend over alle
menselijke hebbelijkheden, levend
met grote en kleine illusies. Een
moeder, die terugkijkt naar haar
Jeugd toen zij zeer gevierd was, een
verlangend dochtertje, een opa, die
met de drankfles rondkuiert, een
oom met erotische ambities.
Het onderling geharrewar wordt
verstoord door een eigengereide
buurvrouw, die een drietal schilders
komt aankondigen, die alles rood
zullen gaan verven. Dat de twee
mannen en een vrouw, geheide
functionarissen van het doel waar
naar zij streven, ook maar mensen
van vlees en bloed zijn bewijzen zij
na hun referaties in een massale
vrijpartij.
Makavejevs film „Mysteries of orga
nism" was dus zeker geen eenzame
zwaluw. De actrice Milena Dravic,
die daarin een hoofdrol had, speel
de nu op het toneel met veel gevoel
voor het groteske een tegendraads
dochtertje. Ook de overige typerin
gen waren grappig in deze char
mante parabbel, waarin de dialoog
vooral een cabareteske toon had.
Men behoeft trouwens niet bang te
zijn daar veel van te missen, want
het Nederlandse Centrum van
Internationaal Theater Instituut
biedt uitkomst met zeer moderne
vertaalapparaajtes.
Dat het spel van Cosic zo aantrek
kelijk overkomt is voor een niet ge
ring deel te danken aan het samen
spel van regisseur Ljubomir Draskic
en dekortontwerper Dusan Otasevic.
De laatste ontwierp een compleet
huis zonder muren en dat werd
voor een deel van de voorstelling
draaiend gehouden op een schijf
om op alle activiteiten een bewege
lijk uitzicht te bieden.
P. Ruivenkamp
Zoals woensdagavond in het Con
certgebouw bij Herbert von Karajan
zijn Berliner Philharmoniker
twee werelden tegenover elkaar
stonden die
Strauss zo
de Doelen wi
ja als een
wat deze mi
Het is de laatste tijd weer druk
rond „gouden" zangeres Anneke
Grönloh. Was ze onlangs nog te
zien bij Pim Jacobs en zijn ex-baas
(AVRO's „Muziek is troef") mor
genavond schittert Anneke (29) in
een eigen tv-show.
De KRO-tv zendt Anneke's portret
onder de titel „Een lied voor jou"
om 21.20 uur via Nederland I uit.
Anneke zingt morgenavond uitslui
tend liedjes van haar nieuwe elpee,
geheel Nederlands produkt
ze verschrikkelijk trots op is. Anne
ke brengt hierop voornamelijk tek
sten van Frits Lambrechts. Jans
Beuker en Marjolein Heijermans.
Het tv-portret van Anneke anno
1972, sterk verschillend met de
„Brandend zand"- en „Surabaja"-
tijd, werd geregisseerd door Fred
Rombiuts. Anneke krijgt in de show
medewerking van één van haar
twee zoons, Wim Jaap (4).
Strawinsky en
was ook gisteravond
eer sprake van zowel
i nee als reactie op
hier presteerden.
„Ja" is het antwoord op de uitvoe
ring van Schumanns Vierde symfo
nie, het „nee" werd opgeroepen door
de manier waarop de „Prélude a
l'après midi d'un faune" van Debussy
en de Tweede suite uit het ballet
„Daphnis et Chloe" van Ravel hier
klonken.
Zo zwart-wit als het hier als con
trast duidelijkheidshalve tegenover
elkaar wordt gesteld is het natuur
lijk ook weer niet helemaal: de
Schumann-interpretatie had discu
tabele punten en daartegenover
duwden sommige momenten var
pure (klankverrukking alle bedenkin
gen in Debussy en Ravel even naai
de achtergrond. Maar wanneer hel
om de vraag naar al dan niet we
zenlijke affiniteit van Von Karajan
en zijn orkest met deze componis
ten gaat, dan ligt dat contrast
inderdaad.
Over de perfectie van dit orkestspel
als zodanig kan geen meningsver
schil bestaan en in de open akoes
tiek van de Grote Doelenzaal kwa
al die schitterende details in
de verschillende groepen nog iet-s
duidelijker aan het licht dan in de
compacte klank die het Con
certgebouw oplevert. Maar de faun
in Debussy's Prelude lag hier niet
te rusten, hij bevond zich compleet
in een coma in deze gestolde uit
voering.
De slotdans uit „Daphnis et Chloé"
zal men zelden bezetener en precieser
hebben gehoord. Wat daaraan voor
afging was echter zo loom van be
weging en zo voluptueus van klank
dat het eigenlijk op een grote leugen
uitdraaide. Maar ook met die indruk
blijf je verbijsterd luisteren naar
wat Von Karajan met niet meer dan
vend uit dit orkest krijgt.
Von Karajan dirigeerde Schumann
enorm stuwend en plotseling inval
lende suggestieve bijna-stiltes creë
rend, af en toe ietwat nadrukkelijk
in het uitspreiden van brede strij
kersmelodieën.
Aad van der Veen.
NEDERLAND I
6.45 Brigadier Dog (NOS)'
6.55 Journaal (NOS)
7.05 Lippy de Leeuw, tekenfilm (KRO)
7.10 Piste, variétéprogramma (KRO)
8.00 Journaal (NOS)
8.21 Brandpunt, actualiteiten (KRO)
9.20 Een lied voor jou, show rond Anneke Grönloh
(KRO)
10.00 Bonanza, tv-film (KRO)
10.50 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
6.45 Brigadier Dog (NOS)'
6.55 Journaal (NOS)
7.05 Mekka, de verboden stad, documentaire film
(AVRO)
7.49 Entre Nous, Jan Brusse leest uit eigen werk
(AVRO)
8.00 Journaal (NOS)
8.21 Toffe meiden, speelfilm (AVRO)
9.35 Imperial Place, tv-serie (AVRO)
10.20 Uit de kunst (NOS)
10.50 Journaal (NOS)
Hoe zou het toch komen, vraag
ik me soms af, dat de „gewone
man", om deze dubieuze maar
algemeen aanvaarde definitie
dan maar even te gebruiken,
de TROS een warmer hart
toedraagt dan de VPRO? La
ten we vergelijken: „Berichten
uit de samenleving" van de
VPRO en „Zomer-omnibus"
van de TROS. Ze zijn natuur
lijk niet echt gelijksoortig, ten
eerste niet omdat het VPRO-
programma wekelijks wordt
uitgezonden en het TROS-pro-
gramma maandelijks, en ten
tweede niet, omdat de „berich
ten" werkelijk actueel zijn en
het TROS-programma slechts
ten naaste bij.
„Zomer-omnibus" bestond gis
teren uit een reportage over
een bijeenkomst van gilden in
Venray, een korte impressie
van het Nederlands kampioen
schap touwtrekken en een
filmpje over het liften. Alle
maal zaken dus die iets met de
zomer uitstaande hebben, maar
weinig met de dag van van
daag. Allemaal onverplichte
vingeroefeningen bovendien,
waar je als kijker naar kijkt
als een visser naar zijn dobber
in een visvrije vijver.
,3erichten uit de samenleving"
van de VPRO pakte het heel
anders aan. We gingen eerst
naar de Molenpolder in Papen-
dreoht, waar men 206 woningen
wil afbreken om er een city
plan te kunnen realiseren. Aar
dige woninkjes, zo te zien,
waar de merendeels oudere
mensen zich met hun voortuin
tje en vrij uitzicht uitstekend
op htm gemak voelden. De
burgemeester heeft echter ge
zegd, dat Je om een lekkere
ommelet te kunnen maken (in
casu het city-plan, met een
stadhuis etc.) nu eenmaal eie
ren moet breken. Een mooie
vergelijking, ware het niet dat
er voldragen kuikentjes in die
eieren zitten. We hoorden dat
de burgemeester geweigerd had
zioh te laten interviewen en
dat staatssecretaris Buck in
zijn auto langs de huizen was
gereden, maar geen tijd had
gevonden ook even uit te stap
pen om zich nader te oriënte-
Je zou z
6tellen, dat de VPRO op die
manier opkomt voor de gewone
man. Zoals dat ook gedaan
werd in het tweede onderwerp:
een reportage van de aandeel
houdersvergadering van de
Rubber Cultuur Maatschappij,
waarop beslist zou worden over
het voortbestaan van de Suri
naamse plantage Marienburg,
waarvan drieduizend mensen
moeten bestaan.
Het pleit voor de RCMA dat
zij de VPRO toegang verleende
tot de vergadering. Een be
dankje is hier wel op zijn
plaats, want wij dankten er
een mooie plaatjesreeks van
aandeelhouders aan en de van
af heden klassieke vraag van
een oudere aandeelhoudster:
„Waarom is die man met die
knirps eigenlijk hier?" Vermoe
delijk de eerste keer dat ergens
ter wereld de staafmicrofoon
met het bekende inschuifbare
paraplumerk werd vergeleken.
Een kleine aandeelhouder stel
de vragen over de waarborg
van 3,5 miljoen gulden pen
sioengeld van de werknemers
op de plantage. Opnieuw dus
nam de VPRO het op voor de
gewone man, En toch.
Hoeveel vertegenwoordigers van
dat geheimzinnige genootschap
„de gewone man" zullen giste
ren de VPRO in plaats van de
TROS hebben gebeld om zich
als lid op te geven? Minder
dan omgekeerd, denk ik zo. De
grote vraag is nameüjk of die
gewone man het wel appre
cieert dat zijn belangen wor
den verdedigd ten koste van
het ontzag voor het gezag. Als
de burgemeester van Papen-
drecht dat nu wil, dan zal hij
daar zijn redenen wel voor
hebben. En als de staatssecre
taris niet uitstapt, zal hij het
wel druk hebben gehad. En als
die plantage wordt opgeheven,
zal de rubbercultuurmaatschap
pij daar haar argumenten wel
voor hebben.
Daarom kijkt men liever naar
het echte touwtrekken en naar
een herhaling van „De dief
van Washington" (want dat
was op „veelvuldig herhaald
verzoek") en naar een film
over onze koopvaardij.
Door Nico Scheepmaker
ZATERDAG
Hllv. I 402
FM-kanelen. 7.0
foonmuziek, reportages
(7.30 Nieuws: 7.41—8.00 Aktualitei-
ten; 8.308.40 Nieuws). 10.00 (S)
Het Holland Festival biedt i
genavond (zaterdag 1 Juli):
in de Kon. Schouwburg in Den
Haag "Antony and Cleopatra" door
het Glasgow Citizens Theatre.
in het HOT-theater in Den
Haag "Apocalyps", actueel muziek
theater
in de Grote Kerk in Den Haag
orgelconcert door Anton Hedler met
werken van Bach.
in het Scheveningse Circusthea
ter popconcert m.m.v. Super Sister
en Alquin.
n de Amsterdamse Stads
schouwburg "De rol van mijn fa
milie in de wereldrevolutie" door
Ateljé 212, ironisch blijspel uit Joe-
in het Concertgebouw in Am
sterdam het Radio Filharmonisch
Orkest (met Groot Omroepkoor)
o.l.v. Bruno Maderna.
in "De Brakke Grond" in Am
sterdam "De zangen van Maldo-
ror", solotoneel door Jules Croiset.
in de Amsterdamse RAI het
Nat. Ballet met 'De schone slaap
ster".
in de Rotterdamse Doelen het
Rotterdams Philharmonisch Orkest
o.l.v. Bernard Klee (Berlioz, Haydn,
globale melodische
aan ge- Strauss).
(10.30—10.32 Nieuws). 11.55 Medede-
Llhgen. 12.00 AtotuallGeiten. 12.16 Ex-
portivited.t&n. 12.26 Mededelingen
t.b.v. land. en tuinbouw. 12.30
Nieuws. 12.51 muziekprogramma en
tips voor automobilisten. 14.00 (S)
Jazz-cocktail. 14.45 (S) Tross-Coun-
try. 15.30 Nieuws. 15.33 een lichte
doe-het-zelf kursus ln revue-spelen.
16.45 (S) Licht muziekprogramma.
17.30 Nieuws.
leven, klankbeeld.
18.19 Uitzending van de Communisti
sche Partij van Nederland. 18.30
Nieuws. 18.41 Voor de kleuters 19.00
informaties,
moderne muziek.
(S) sport, kabaret en muziek. 23.55
FM-kanalen. 7.0
NOS. 17.55 VARA
7.20 (S) gevarieerd programma. (7.21
Van de voorpagina. 7.54 Deze dag
8.00 Nieuws. 8.11 Actualiteiten. 9.3!
—9.40 Waterstanden10.30 (S) mu
ziek en Informatieshow (11.00—11.0L
Nieuws) 13.00 Nieuws. 13.11 Actuali
teiten. 13.23 (S) jongerenprogran
14.33 VARA-Varia 14.35 Het
HIRO magazine 15.05 De komende
week in het Nederlandse muziekleven.
15.30 lichte muziek (opn.) 16.00
muziekbeoefening. 17.15 Maakt
nieuw hart (I). 17.30 Thorbecke
leve de Grondwet! (II): politie.
Mededelingen.
18.20 licht
ke discussie. 17.55
18.00 Nieuws. 18.11 Actualiteiten.
:ht programma. 19.00 Lichte
20.00 Nieuws. 20.05 operamu
ziek (gr). 21.00 (S) De Staalkaart.
22.05 Patsy Dick en de Loprichaun:
hoorspel. 22.55 Mededelingen. 23.00
XT, de
Nieuws. 23.10 (S) muziek
late avond. 23.55Nieuws.
Hllv. III >40
NCRV
7.00 Nieuws. 7.02 Pi
Nleu6) 9.00 Nieuws.
FM-knnelcn 7.00
10.00 Nieuws. 10.03 Muziek bl) d'e-
koffie (11.00 Nieuws) 12.00 Nleuw^e-
12.03 Elpee Pop. 13.00 Nieuws. 13.0.
platenprogramma 'a'
verzoeknunf
(17.00 Nieuws).
Nederland I
lei*
NOS: 16.00 (K) Journaal. VARA: 16.C^e*
Plpo op Blzarra, TV-serle voor Cie*
1. 17.0017.30 Klnderprogramir
18.45 (K) Brigadier Dog. NO!
18.55 (K) Journaal. VARA: 19.05 POT e'
zien: popmagazine. NOS: 20.00 (ütu«
Journaal. VARA: 20.20 (K) Met cTf
Muziek mee. 21.30 Een klein uur:
22.15 (K) Hoogtepunten uit Kort c1"1
Klein. NOS: 22.5523.00 (K) Journal)
Nederland II
Koor en Samenzang: gewijde muzlt
19.25 Nader Bekeken: gesprekken.. 1
Amerikaanse speelfilm. 21.50 (K) E>
NOS: 22.60—22.65 (K) Journaal.
ADVERTENTIE
VERLOVINGSRINGEN
DESIREE
klassieke en moderne modellen, ia
Wij hebben reeds ringen vanaf
f 49,75 p.p. to
Levenslange schriftelijke garant! d
F. W. FLESSEN 3
LEIDEN Z.W.: Bevrijdingsplein
Telefoon 26670
OEGSTGEEST: Geversstraat 4
