Vliegramp bij Londen: 118
doden
Podgorni: Vietnamgesprek wordt snel hervat
Devlin roept 'provisionalstot bestand
Treinramp bij
Soissons: de
zwaarste in
Franse
geschiedenis
Harder standpunt
kabinet-Vorster
MAANDAG 19 JUNI 1972
BUITENLAND
Radio Moskou eist stopzetting actie tegen Noordvietnamese havens
CALCUTTA (Reuter, AFP, UPI,
AP) President Podgorni van de
Sowjet-Unie heeft gisteren in Cal
cutta verklaard, dat de vredeson
derhandelingen in Parijs over Viet
nam spoedig hervat worden.
De Russische president zei dit in
antwoord op vragen van journalis
ten bij aankomst per vliegtuig in
Calcutta na een bezoek van twee
dagen aan de No ordMetname-s e
hoofdstad, Hanoi.
De Parijsa vredesbesprekingen
werden vorige maand geschorst toen
de delegaties van de Verenigde Sta
ten en van Zuid-Vietnam de confe
rentie verlieten omdat volgens hen
Noord-Vietnam en de Vietoong geen
geen serieuze onderhandelingen wil
den voeren.
Enkele dagen geleden nog zei pre
sident Nlxon van de Verenigde Sta
ten, dat de Verenigde Staten pas
dan naar de conferentie tafel zullen
terugkeren als de tegenpartij be
reidheid aan de dag legt tot het
voeren van besprekingen in volle
ernst.
Podgorni, die op de terugweg naar
Moskou is, zei nog, dat hij met de
Noordvietnamese leiders van ge
dachten heeft gewisseld en dat hij
zeer voldaan is over zijn bezoek aan
Noord-Vietnam, "Alles liep, zoals ik
dat gewenst had", zo zei de Rus
sische president. "De bevolking daar
(in Noord-Vietnam) is monter en
zij houdt stevig vast aan haar ver
langen, haar leven op haar eigen
manier in te Dichten".
"De Sowjet-Unie zal alles doen
wat het kan om te komen tot een
inkrimping van die Vietnamese oor
log", aldus Podgorni, die er vrolijk
en gelukkig uitzag, tot de journa
listen. Hij bleef slechts een half
uur in Calcutta om dan door te
vliegen naar Moskou.
Bij de Russische vluchten van
Moskou naar Hanoi gaat men
over het grondgebied van China
De persconferentie van Podgorni
was uitzonderlijk omdat hij in
eigen land nooit zoiets heeft
gegeven. "Ik ben over het resultaat
van mijn besprekingen daar zeer
tevreden".
Iemand vroeg of hij nog voorne
mens was naar China- te gaan in
verbaind met de oorlog in Indo-
Ohina. en andere problemen. "Als
men mij uitnodigt ga ik er heen",
zei Podgorni, d'lo vender met. geen
woord repte over hetgeen hij in
Hanoi had besproken.
In Parijs had geen der leiders dei-
vier delegaties commentaar op de
uitlating van Podgorni, dat het vre-
mieit den herwat.
China
Le Due tho, lid van het poli
tieke bureau van de Noordvietna
mese communistisch partij en spe
ciaal adviseur van de vredesdele-
gatie van Hanoi in Parijs, had gis
teren in Peking een onderhoud met
premier Tsjoe En-lai, een dag voor
dat Henry Kissinger, de
ste raadgever van president Nixon
in veiligheidszaken, in de Chinese
hoofdstad wordt verwacht.
De Noordvietnamese topfunctio
naris, die zaterdag uit Moskou in
Peking was aangekomen, vertrok
gisteren alweer naar Hanoi. Zijn
aankomst in de Chinese hoofdstad
had aanleiding gegeven tot specula
ties over een eventuele ontmoeting
met Kissinger om het vastgelopen
vredesoverleg in Parijs weer op
gang te brengen. Zij hadden in het
verleden al geheime besprekingen
gevoerd.
Blijkens een mededeling van het
persbureau „Nieuw China" wa
ren bij het onderhoud tussen Tsjoe
en Le Duc-tho onder andere aan
wezig functionarissen voor de bui
tenlandse handel van beide landen
en een vertegenwoordiger van de
Vietcong. Het persbureau gaf geen
bijzonderheden van het besprokene.
De Verenigde Staten hebben
vandaag na vier dagen de bombar
dementen op het gebied rond Ha
noi en Haifong hervat. Thioe gaf
in Saigon het startsein voor een
driedaagse campagne in Zuid-Viet-
nam voor de herovering van het
aan het Bevrijdingsfront verloren
gebied.
In een raidotoespraak tot zijn
troepen zei Thioe dat het offensief
van het Bevrijdingsfront op niets
was uitgelopen en schilderde hij
de guerrillastrijders als neerslach
tig af. Hij zei dat de Amerikaanse
bombardementen op grote schaal
het transport van militaire voorra
den had stilgelegd.
De militaire stappen van de Ver
enigde Staten en Thioe werden
door enkele waarnemers uitgelegd
als een poging om het front en Ha
noi te dwingen tot wat de Amerl-
kanen noemen „serieuze besprekin
gen" aan de conferentietafel in
Parijs, d.w.z. concessies te doen.
De Sowjet-Unie eiste vandaag
dat de Verenigde Staten „onmid
dellijk en onvoorwaardelijk" hun
militaire acties tegen de Noordviet
namese havens zullen stopzetten en
„constructieve besprekingen" in
Parijs hervatten. Radio Moskou be
vestigde dat de Sowjet Unie zal
voortgaan om het volk van Noord-
Vietnam „alle noodzakelijke steun"
te geven in zijn strijd tegen de
Amerikanen.
(Van onze correspondent) i
PARIJS De dodenlijst van de
botsing van twee Michelinetreinen I
in de tunnel van Vierzy op het baan-
vak Parijs en de Noordfranse stad
Soissons had vanochtend het cijfer j
van 100 al ruimschoots overschre- I
jjn. Een nog groter aantal zeer
zwaar gewonden was toen in zieken-
huizen opgenomen. Aangezien het
aantal reizigers dat in de treinen zal
op ongeveer 500 wordt geschat, moet
worden gevreesd dat beide cijfers nog
aanzienlijk zullen stijgen.
Als oorzaak van deze zwaarste
treinramp waardoor Frankrijk sinds
40 jaar werd getroffen, wordt alge
meen aangenomen dat grote brok
stukken kalk en stenen vana.f het bin
nenwerk van de tunnel op de rails
waren gevallen. Daarop zijn kort na
elkaar uit beide richtingen de twep
turbinetreinen in volle vaart letter
lijk te pletter gereden.
Op weekdagen vervoeren deze
snelle, luxe treinen vaak maar en
kele tientallen passagiers, maar
vrijdagavond, toen het ongeluk
-plaatsvond, zaten er honderden Pa-
rijzenaars in om zich naar hun bui
tenhuizen te begeven, terwijl talrij
ke soldaten van het garnizoen van
Soissons in Parijs hun verlof wil
den doorbrengen. Vooral ten gevolge
van die laatste omstandigheid is de
gemiddelde leeftijd van de slachtof
fers opvallend laag.
Bij de ramp is maar een getuige,
en dan nog indirect, geweest. Een Al
gerijnse arbeider, die aan de berm
bij de tunnel werkte en die enkele
minuten nadat de trein uit Parijs in
de donkere holte was verdwenen, dp
machinist met bebloed hoofd naar
het daglicht zag snellen. De arbei
der rende op zijn beurt naar een te
lefoonpost in de buurt, om de gen
darmerie van Vierzy te waarschu-
Onmiddellijk werd het zogeheten
Orsec-signaal gegeven, da/t bij gro
te natuur- of andere rampen in
Frankrijk alle beschikbare krachten
van politie, brandweer, hospitalen en
leger mobiliseert. Niettemin kon de
machinist van de trein, die enkele
minuten later vanuit Soissons de tun
nel naderde niet tijdig meer worden
gewaarschuwd.
De aanblik van die gevolgen, voor
zover aanvankelijk in het pikdonker
van een aanblik kon worden
gesproken, tartte volgens de eerste
helpers iedere beschrijving. Meters
hoog lag het gekraakte staal en
ijzer opgehoopt en opeengeperst.
Hier en daar was een fragment van
een compartiment gespaard geble
ven en de reizigers die het ge
luk hadden zioh in die gedeelten te
bevinden konden het eerst worden
gered. Het merendeel van de passa
giers lag echter onder een stalen
woesternij gevangen, meestal ver
pletterd, dood of zwaar gewond en
het leek de eerste uren dan ook wel
onbegonnen werk te pogen hen te
ontzetten. Vooralomdat elektrische
zagen en snijbranders niet gebruikt
konden worden uit vrees brand te
veroorzaken vanwege de honderden
liters stookolie van de locomotieven,
de koffers en andere brandbare ba
gage die zich in het puin en ijzer
bevonden. Tenslotte was er dan nog
de angst dat ook andere delen van
de tunnel ineen zouden kunnen zak
ken. zodat gelijktijdig met de red
dingswerkzaamheden ook nog stut
ten moesten worden aangebracht.
Ondertussen liepen de dragers met
hun brancards af en aan om doden
gewonden te vervoeren. Grote
schijnwerpers waren 's nachts in
stelling gebracht die met hun fehe
schijnsel de ijzermassa's stelselmatig
aftastten. De plaatsen vanwaar nog
enig geluid te horen viel werden na
tuurlijk het eerst beschenen, maar
zondagavond hadden zich die plek
ken nog slechts tot een geval ge
reduceerd. Een speciaal laser-appa
raat, dat reageerde op de aanwezig
heid van levenden en doden, werd
gebruikt om de chaos af te speu-
Ook die onderzoekingen lever
den geleidelijk minder en tenslotte
niets meer op. Gisteravond moest wel
worden aangenomen dat in de tun
nel onder de treinresten geen enkel
levend wezen meer lag.
Vandaag begon men met behulp
van buldozers aan de opruimings
werkzaamheden. Hoeveel slacht
offers bij dat opruim in gswerk nog
gevonden zouden worden, was gis
teravond nog lang niet te voorspel
len. Zeker is wel dat sinds de trein
botsing van 1933 bij Lagmay, waar
bij 230 doden vielen, in Frankrijk
geen spoorwegcatastrofe zoveel do
delijke slachtoffers heeft geëist.
Regen in Dakota Honderden in
woners van Rapid City (Zuid-Dako-
ta) hebben de stad moeten verlaten,
waar zaterdag zoveel regen is geval
len, dat de straten in beekjes wer
den veranderd. Precies een week na
dat de Amerikaanse staat Zuid-Dako-
ta door overstromingen werd geteis
terd, die 216 mensen het leven kostte,
moesten de inwoners van Rapid Ci
ty opnieuw vluchten voor het water.
Onrust in Bern Bij incidenten in
Bern tijdens een betoging van onge
veer vierhonderd separatisten uit het
Westzwitserse Jura-gebied zijn
terdag 120 personen gearresteerd. De
Franssprekende bewoners van de
Jura, die reeds vele Jaren een schei
ding van het overwegend Duitstalige
kanton Bern eisen, protesteerden
zonder toestemming tegen het
sultaat van een referendum (in het
kanton Bern) over schoolkwesties,
waarin zij overstemd werden.
(Van onze correspondent)
LONDEN Een verregend Brits weekeinde eindigde gister
middag laat in een ramp, toen een pas opgestegen Trident van
de BEA met bestemming Brussel neerstortte en in een veld
uiteen reet. De zeven bemanningsleden en 111 passagiers wer
den op slag gedood. Ze werden door de eerste hulpploegen nog
rechtop in hun stoelen, met de riemen omgegespt aangetroffen.
Uit het feit, dat het landingsgestel was ingetrokken, neemt men
aan dat de piloten door de ramp volledig zijn verrast. De enige
aanvankelijke overlevende was een zakenman uit Dublin, die
kort na de ramp overleed.
produkt van de hrow opgeven, die door de familie
Brandweerlieden en bergers
zoeken in de wrakstukken naar
overlevenden: zonder succes.
JOHANNESBURG (UPI) Het
aftreden, vrijdagavond, van de Zuid-
afrikaanse minister van Binnenland
se Zaken, Theo Gerdenier, is volgens
de meeste politieke waarnemers in
Johannesburg een bevestiging van
toenemende invloed van rechtse fi
guren in de regerende Nationale Par
tij, zoals deze zich in het jongste
verleden heeft afgetekend.
Gerdener, die ais een gematigd
man wordt beschouwd, verklaarde
bij zijn aftreden dat hij dit deed om
zich te kunnen wjjd'en aan de ver
betering van de betrekkingen bussen
de rassen in zijn land. Hij zou ook
pogen de betrekkingen tussen Zuid-
Afrika en de- andere landen in het
zuidelijk deel van Afrika nauwer te j
maken.
Volgens
Gerdener mede afgetreden omdat hij
afwijzend staat jegens de jongste
ontwikkeling in de Nationale Partij
en het harde optreden van de politie
tegen Engels-sprekende blanke stu
denten.
De politieke correspondent van de
"Rand Daily Mad" schreef zaterdag
dat al enige tijd bekend is dat Ger
dener in krachtige bewoordingen zijn
afkeuring heeft uitgesproken over het
standpunt van zijn partij ten aan
zien van het politie-optreden tegen
de studieraten en over de partijcam
pagne om zich van de steun der Afri
kaners te verzekeren door een zekere
kleinering van de Engelssprekende
bevolking van Zuid-Afrikia.
Advocaat van
Okamoto mag
Israël niet in
TEL AVIV (UPI, AP. AFP) De
Israëlische advocaat Jacob Hagler,
die de Japanner Kozo Okamoto is
toegewezen, heeft zich teruggetrok
ken omdat zijn cliënt niet met hem
wil praten. Okamoto is de enige
overlevende van het Japanse zelf
moordcommando dat 30 mei in het
wilde weg in de douanehal van de
luchthaven Lod om zich heen schoot,
De Japanse advocaat die Okamoto
op zijn verzoek zou verdedigen, Hi-
rosji Sjoji, mocht Israël gisteren niet
binnenkomen toen hij op de lucht
haven Lod van TelAviv was geland.
Op last van het Israëlische ministe
rie van Binnenlandse Zaken moest
Sjoji met hetzelfde toestel als waar
mee hij gekomen was, teruggaan.
Als reden voor de weigering werd
opgegeven dat Sjoji's "verleden"
niet aanvaardbaar was.
Volgens berichten in de Israëlische
pers is Sjoji eerder opgetreden als
advocaat voor leden van het Japan
se "Rode leger"
De Trident,
cddeley Ha w':es-f abrieken. werd
acht jaar geleden ontwikkeld. Het.
oestel dat neergestort is, behoorde
tot de oudste serie, maar het werd
in luchtvaartkringen nog als „jong"
aangemerkt. De ramp met het BEA-
toestel is de grootste sinds 1950. toen
een AVRO Tudor neerstorttte, wat
de dcod van 81 passagiers ten ge
volge had.
Het nieuws van de ramp bereikte
het Britse volk om even over Zes,
en meteen zette dit een fille in be
weging van nieuwsgierigen, die er
zoals in dergelijke omstandigheden
gebruikelijk, voor zorgden dat iede
re hulpverlening ernstig werd ver
traagd. Geen mens wist toen nog
dat de tientallen ambulance-auto's
die zich over de moerasachtige gras
velden naar de resten van de Trident
hadden geploegd, voor niets waren
gekomen. Te redden viel er toen
niets meer.
Sabotage
BEA-officials sloten gisteravond
sabotage nog uit, hoewel het toch
wel werd genoemd. Het wachten is
op het openen van het zogenaamde
zwarte kistje, waarin de automa
tische registratie van de bewegin
gen van het toestel zich bevindt, dat
heelhuids uit het wrak tevoorschijn
is gekomen. Gisteravond laat was er
nog geen enkele redelijke oorzaak
voor het neerstorten van de Trident
te bedenken. Van de drie motoren
I kunnen er twee uitvallen en dan nog
i kan het toestel zijn stijgvlucht voort
zetten.
Wanneer het eventueel te snel
omhoog wordt getrokken, wat tot
een gevaarlijk afglijden kan leiden,
is er een veiligheidssysteem dat deze
manoeuvre corrigeert. Ook een sto
ring in de elektrische leidingen, die
de enige oorzaak tot het uitvallen
van alle drie de motoren tegelijk
had kunnen leiden, is onwaar
schijnlijk, omdat er verschillende
parallellopende elektriciteitscircuits
in de Trident zijn ingebouwd.
Gisteravond konden de autoritei
ten niet meer doen dan speciale tele
foonnummers op het vliegveld Heat-
de verongelukte passagiers kon-
den worden gedraaid.
Gisteren verongelukte in Engeland
ook een klein sportvliegtuigje, wa
bij de piloot het leven verloor.
twee passagiers konden nog uit hui
stoelen klimmen voor het wrak
brand vloog. Eén van hen was eu
Britse jockey die op het continent 11a
aan een paardenrace zou meedoen tee
De bestemming van het sporttoestej
was Brussel.
Het. ongeluk bij Heathrow is lijfe
derde grote vliegtuigongeluk in
dagen. Woensdag stortte een Japani (we
lijnvliegtuig neer bij Nieuw Delhi
waardoor 87 mensen om het levet
kwamen. De volgende dag veronge
lukte in Zuid-Vietnam een toestel j
van Cathay Pacific, waarbij 81 men
sen omkwamen.
Wallace weer
geopereerd
SILVER SPRING (UPI) Gouver
neur George Wallace van Alaba
ma heeft gisteren in het Holy Cros„
ziekenhuis in Silver Spring in Mary
land een operatie van anderhalf u
voor de verwijdering van een kogel
uit zijn rug ondergaan. Wallaö 5frj
werd op 15 mei op een verkiezing* b;
bijeenkomst neergeschoten,
woordvoerder van het z
klaarde dat Wal
kandidaat i
tie, de operatie voortreffelijk
doorstaan en het uitstekend ma
De operatie werd uitgevoerd c
leiding van de neurochirurg dr. Sti-
cy L. Rollins jr. uit Washington D.C, re
een persoonlijke vriend en oud-klas- H
genoot van Wallace.
Dr. Rollins zei op een persconferen-fa
tie dat Wallace, als zich geen
plicaties voordoen, in juli de denwElalc
cratische nationale conventie kan bij-11,66
wonen. Hij zei ook dat er negenti?
procent kans is dat de gouverneffi
met behulp van prothesen
kunnen lopen. De benen van Walla-H
ce zijn sinds de aanslag verlamd.
GERUCHTEN OVER GROEIENDE VERDEELDHEID IN MILITANTE IRA
(Van onze correspondent)
LONDENDERRY Bernadette
Devliin heeft de leaders van de IRA
"provisionals" opgeroepen om een
wapenstilstand van zeven dagen
te beginnen. De Noordierse Jean
ne d'Arc van de onderdrukte ka
tholieke minderheid d'eed haar op
roep vanuit Dublin, de hoofdstad
van de Ierse republiek. Er zijn
trouwens tal van tekenen die er op
wijzen, dat het in Noord-Ierland
misschien tot een althans voorlo
pige vrede zal komen.
Door
Rudolph Bakker
De Britse minister voor het ge
bied, William Whitelaw, hield af
gelopen zaterdag een toespraak tot
de Noordieren via de televisie, die
waarschijnlijk de historie van de
lange jaren van onrust zal in
gaan. Whitelaw kon zijn toespraak
houden terwijl hij zich gesterkt
wist door een groeiende bereid wil-
lighied van allerlei zijden, om met
hem over een oplossing te praten.
In zijn televisietoespraak vroeg
vertegenwoordigers van alle la
gen van de bevolking dan ook, met
hem aan de tafel te gaan zitten,
om de toekomst van het land te
bespreken. Intussen kwam het ge
sprek al op garag mot de belangrijk
ste oppositiepartij, de katholieke
sociaal-democratische en labour-
partij. Hoewel deze had beweerd
niet eerder met Whitelaw aan de
onderhandelingstafel te gaan zit
ten, zolang er nog een katholieke
Ier in de interneringskampen zat.
heeft ze haar politiek gewijzigd.
Ze kon dit doen onder het mom
van met Whitelaw te willen pra
ten over het aanbod van de extre
mistische vleugel van het IRA om
met de Britse minister te onder
handelen. Whitelaw had dit aan
bod echter van de hand gewezen,
omdat hij niet met moordenaars
om de onderhandelingstafel wilde
gaan zitten, zoals hij verklaarde.
Het aanbod tot onderhandelen
werd van de zijde van "t IRA ge
daan door haar aanvoerder, die
men eerder haar dictator kan noe
men. de vroegere Engelsman Sean
MacStiofain. Het afgelopen week
einde deden geruchten de ronde
dat MacStiofain was gedwongen
af te treden en dat zijn opvolger,
de tweede man in de beweging,
David O'Connell, een vroegere on
derwijzer, zou zijn.
Bekend
Deze geruchten werden van d(
zijde van het IRA direct na hun
bekend worden tegengesproken
Maar of hier nu geloof aan moet
worden gehecht of niet, uit de ont
wikkeling van het weekeinde is nog
weer duidelijker geworden, dat
men bi nine n 't voorlopige IRA toch
genoeg van MacStóofaln begiinit te
krijgen. Dit zou als oorzaak heb
ben. dat hij te weinig flexibel is
en als een van de weinigen er ken
nelijk niet over denkt om een
staakt het vuren af te kondigen.
Men redeneert rau ook dat een af
treden van MacStiofain met de
opvolging door de gematigde O'
Conned een gevaar tegenover de
Britse Wiliam Whitelaw zou kun
nen betekenen.
Deze zou dan eventueel een be
slissing over een ontmoeting met
het IRA opnieuw kuiranen overwe
gen. In een recent opinie-onder
zoek in de katholieke no-go-ge-
bieden in Londonderry bracht aan
het licht dat 60 procent van de
gevraagden antwoord gaf en dat
daarvan 15 procent met "ja" had
geantwoord op de vraag of men
voor de eis was die het IRA stelde
voordat men tot een wapenstil
stand zou overgaan. Deze eisen
houden onder meer in dat alle ge
ïnterneerden moeten worden vrij
gelaten en dat de Britse troepen
uit het straatbeeld moeten ver
dwijnen.
Op het ogenblik zijn door de
Britse minister voor Noord-Ierland
Wiliam Whitelaw, 553 geïnter
neerden op vrije voeten gesteld, na
zijn ambtsaanvaarding afgelopen
februari. Aanvoerder van de vre
desbeweging in de no-go-gebieden
verklaarde na afloop van het opi
nie-onderzoek, dat in feite de helft
van alle 15.000 bewoners van het
gebied zich van de wapenstilstand -
eisen van het IRA hadden gedis-
tancierd.
Dames
IRA-ctóctator MacStiofain had
zich enige dagen geleden aangs
diend in het huis waar het vroü-
wencomité vergadert, dat de laai'
ste weken in contact met WiliaS
Whitelaw is gebredien,
groot aandeel heeft in
zamer ontwikkeling van het pr>
bleem. De dames hadden hem g<- r!6
zegd dat hij moest ophouden u rt11
het opblazen van hun land. En i te
hadden hier op zijn verzoek en? b
voedsel voorgezet, wat hij met vb
vaart opat, dat de dames daan)!
de conclusie trokken, dat MacSt*
fain al dagen niet behoorlijk
geten had.
hing
Macstiofain is op de vlucht votf tegjj
de regering van de Ierse republic tnoet
ook buiten de no-go-gebie$ Vers
in Noord-Ierland kan hij zioli De
vertonen. Daarenboven begint 0
hem achter zijn eigen barricadö Kha]
ook steeds minder
vinden.
óelin
,t 1
vree* 15 W
