SCHAAK IN IJSLAND, TONEEL
VAN DE GROTE TITELSTRIJD
mTOESLAGZEGELS RODE KRUIS
EN VLINDERS IN SURINAME
HARM WIERSMA STEVIG IN DE
TOPREGIONEN VAN HET DAMMEN
WEDSTRIJDBRIDGE EIST
AFWEGEN VAN KANSEN
Kom er ACHT-er
HERSENBREKER
Kruiswoordraadsel
|pAG H J UNT 1972
EXTRA
PAGINA 2,
:,jan eindelijk, na veel beslommeringen, vaststaat dat de
de wereldtitel tussen Spasski en Fischer op IJsland
verspeeld, lijkt het mij aan het gestelde doel ten goe-
iets meer over dit (niet alledaags genoemde!land
met het aveegevecht begin juli start de tempe-
dit eiland is dan verrukkelijk verwacht men zowel
als daarbuiten veel toeristen.
[telt ongeveer 250.000 inwo-
iv hoofdstad Reykjavik, de
waar wat bedrijvigheid
irt omgeven door vele ber
egen in de omgeving zijn
ïht begaanbaar, zodat men
itisch alleen in Reykjavik
,obiel kan voortbewegen
slechts één elektriciteits-
komt men er geen trams
tegen! Er heerst in dit
ongekende rust en de at-
altijd even zuiver en
isieprogramma's staan niet
oog peil; veelal geeft men
folkloristische dansen en
waarin men echter zeer
is. Aan sport doet men de
ui jaren veel, waarbij het
schaatsen en voetballen de
voeren. Gezien de grote
jen van Peyenoord op
„Reykjavik", enige jaren
de strijd om de Europa -
de voetbalsport nog steeds
pitje
schakei- van IJsland is mo
menteel grootmeester Olafsson, die
ook buiten zijn geboorteland een
aantal opmerkelijke successen heeft
geboekt. Voor de oorlog en enige
jaren daarna was Gudmundsson de
voorvechter van de IJslanders, maar
behaalde geen opzienbarende pres
taties. Hij speelde uitsluitend voor
zijn genoegen, want hij was zeer ge
fortuneerd.
Opvallend is dat er in het gehele
land maar weinig café's te vinden
zijn. Men vindt er meestal hotels en
restaurants, waar men wel goede
alcoholische dranken kan verkrijgen
en men in deze zaken wederom een
grote voorliefde heeft voor dan
sen! Men krijgt onwillekeurig de in
druk. wanneer men er met vakantie
is, dat men zich in een dorp bevindt
en niet in een stad!
De activiteit van de geisers ivuur-
fonteinen uit grond en water) neemt
in de loop van de jaren af. De grote
geiser op IJsland. 85 kilometer van
Reykjavik, spoot bij zyn ontdekking
aan het eind van de 19e eeuw, om de
4 of 5 uur, tegenwoordig nog maar
iedere 40 uur.
Enige maanden geleden vond in de
hoofdstad een toernooi plaats waar
aan ook werd deelgenomen door onze
landgenoot JAN TIMMAN. Hij werd
van de 10 deelnemers 7e, maar had
met veel pech te kampen. Was alles
normaal verlopen dan was hij na
Olafsson. die winnaar werd (Hort
tweede) op de derde plaats geëindigd
en had dan opnieuw een grootmees-
terresultaat behaald. De norm was
namelijk GM 10!£ pnt. en IM -
8 punten. Timman scoorde 9^ pnt.
Met de Russen ging het wederom
minder goed: Stein werd 5e en Tuk-
makov 6e!
Even voor het begin van het toer
nooi kwam Robert Fischer, in gezel
schap van Edmondson. Reykjavik
bekijken. Zonder in contact te komen
met de deelnemers was hij de vol
gende dag alweer verdwenen
Wit: Tukmakov
Zwart: Olafsson
SPAANS
1. e4 e5 2 Pf3 Pc6 3. Lb5 a6 4 La4
d6 5. 00 (Men houdt zich tegen
woordig ijverig bezig met 5. c4?!
Pf6 6. d3 waarna wit een langdurig
initiatief kan handhaven. Voor hoe
lang? 5 Pf6 6. c3 Le7 7. Tel
0—0 8. h3 Ld7 9 d4 Te8 10 a' a5 11.
Lc2 Lf8 12 d5 'Deze zet
geeft wit veel hoofdbrekens! Het
handhaven van de spanning in het
centrum blijkt in het Spaans solider
te zijn) 12 Pe7 13. c4 Pg6 14
Pc3 Ph5 15. g3 Dc8 'Op Lh3? volgt
Pg5!> 16 h4 Lg4 17. Dd3 Le7 18. Ph2
Lh3 19. Ldl Phf4? 20. gf4:? (Juist is
20. Lf4:! ef4: 21. g4? enz. Er was dan
enig vuurwerk ontstoken!» 20
ef4: 21. Lf3 Lh4: 22. De2 f5 23. Khl
Te7 24. Tgl fe4: 25. Le4: Dd7 26.
Df3 Tf8 27. Ld2 Lf5 28. Lf5: Df5: 29.
Tael Pe5 30. Te5: (Gedwongende5:
31 Pe4 Lf232. Tg2 «Op Pf2 gaat
de zwarte e-pion tippelen
Ld4 33. La5: Td8 34. Pg4 Kh8 35. Lel
Stelling na 35. Lel
1
1 1
if M
1
V?
1
l
i
£i l'ö
a m
A
I
'Nu volgt een onverwacht slot)
35 Td8-d6! 36. Lel-h4 (Wat ge
beurt er op 36. Lb4 enz.?) 36
Te7-e8 37. Pe4xd6 c7xd6 38. Lh4-f2
e5-e4! 39. Df3-h3 e4-e3 40. Lf2-gl
f4-f3 41. Tg2-g3 f3-f2 42. Pg4xf2
Df5xli3+ en wit gaf het op.
Wit: Keene
Zwart: Jan Timman
1. Pf3 c5 2. b3 Pc6 3. Lb2 d6 4. c4 e5
5. Pc3 g6 6. g3 Lg7 7. d3 Pge7 8. Lg2
0—0 9. 0—0 h6 10. Pd2 Le6 11. a3 d5!
12. b4 cb4: 13 ab4: Pb4: 14. La3 a5
15. cd5: (Beide spelers moesten op
winst spelen om kansen op een
grootmeesterresultaat te behouden
Ped516. Pd5: Pdo: 17. Lf8: Pc3 18.
Del Lf8: 19. Pe4 Pd5! 20. Dbl? (Te
angstig. Waarschijnlijk is 20. Tbl de
enige zet) 20. Lb4 21. Ta4 De7
22 Db2 Ld7 23. Tfal Ta6! 24 Tab4
ab4: 25. Tbl f5 26. Pd2 Pc3 27. Db3
Kg7 28 Db4Db4 29 Tb4: Tal f-
30. Lfl Pe2:-f 31. Kg2 Lc6^ 32. f3
Pc3! 33 Pc4 Kf6 34. Pd6 Pd5 en wit
gaf de partij op.
Men ziet dan onze kandidaat-groot-
meester Jan Timman behoorlijk kan
schaken. Toch hebben insiders nog
steeds de indruk dat hij tegen zwak
kere speler het wat te gemoedelijk
opneemt! Dit is onlangs gebleken in
de strijd om het persoonlijk kam
pioenschap van Nederland.
Zij zijn er echter wel van overtuigd
dat deze „gemoedelijkheid" spoedig
zal verdwijnen wanneer hij in de
gelegenheid wordt gesteld aan veel
buitenlandse toernooien te kunnen
deelnemen. Topschaak is „meedo
genloos". maar het brengt wel „het
idool", waar iedere Nederlander van
droomt, op de bovenste sport van de
(uitschuifbare) ladder..
BISHOP
rlandse PTT zal op 15
tier bijzondere postzegels
ïaarvan de toeslag ten
xan het Neder-
Je Kruis. Op de zegels
tlangrijkste werkzaamhe-
Rode Kruis tot uit
bracht. Ze zijn vervaar-
ontwerpen van de Am-
kunstenares Marte Rö-
Kfels worden uitgevoerd
iolgende kleurenrood
plus 10 cent) rood en
ius 10) rood en zwart (30
ood en blauw (45 plus 25
cent.) De prijs per serie bedraagt
1.80.
De verkooptermijn van de Rode
Kruiszegels loopt tot en met 30 sep
tember, de geldigheidsduur is onbe
paald. Voor de druk wordt gezorgd
dooi^ Joh. Enschedé en zonen, de
zegels worden uitgevoerd zonder
watermerk op fosforescerend papier,
d^ tanding is 12 3/4 X 14.
VLINDERS
De postadministratie van Suriname
zal op 1 juli een serie van dertien
luchtpostzegels uitgeven. Op de door
N. C. Loning in Paramaribo ontwor
pen zegels zijn in Suriname voorko
mende vlinders afgebeeld. De on
derwerpen zijn als volgt gekozen: 15
cent. Eucyana Bicolor; 20 cent, He-
licopis Cupido; 25 cent. Papiliu
Thoas Thoas; 30 cent, Urainia
Leilu's; 35 cent, Stalachtis Calliope.
40 cent, Stalachtis Phlegia; 45 cent.
Victorina Steneles; 50 cent, Papilio
kortgeleden gehouden
oi was de Nederlander
sma het gesprek van de
uitermate sterke start,
overwinin'inigen op Baba
uriers liet noteren, deed
oodverfde winnaar Sij-
'ijfeld wanhopen. Een
ïg onituram zijn iflüusie
zege, doch met een
nen-Born Berger sy-
ekende tweede plaats
hij het Nederlandse
,i
1953 te Leuwarden
leerde het dammen op
Éftijd van zijn vader
Kien later werd hij lid
li) en groeide zeer snel
lubgenoten uit. In 1966
Sdkampioen van Neder-
Jaar later debuteerde
tfige, by het sentiorein-
wat een derdc-
erde. Nam in 1968 ook
l wereldkampioenschai-
vijfde plaats (achtei
oeperman, Tsjegolev er.
ïd behaald.
H i Suikertournooi behaal-
poot succes door dit sa
men met Sijbrands te winnen. Door
zijn studie vóór te laten gaan ging
het daarna wat minder. Studerend
aan de universiteit in Groningen
heeft hij nu weer meer tijd voor de
damsport hetgeen direkt met, succes
werd beloond. Kampioen van Ne
derland en zoals reeds vermeld
tweede bij het wereldkampioenschap
zullen waarschijnlijk de doorslag
geven tot een meer professionele
aanpak van de damsport.
Zijn meest indrukwekkende over
winning in het wereldtoernooi was
die op de Zwitserse kampioen An
dreas Kuijken. Met Harm achter de
zwarte schijven had deze partij het
volgende verloop:
1. 32—28, 19—23; 2 28x19, 14x23; 3
37—32, 10—14; 4. 35—30, 20—25;
geeft wit de gelegenheid tot een
Roozenburg-aanval. 5. 3329, 14—
19; 6. 40—35, 5—10 7 41—37, wit
moet nog wachten met 3024 we
gens 13—19! 7... 10—14, 8. 46—41
17—22; 9. 44—40, 11—17; 10. 38—33,
6—11; 11. 42—38, 22—28; 12. 33x22,
17x28; zie diagram.
Nu wit de Roozenburg-aanval niet
door wil zetten met 31—27 gevolgo
door 30—24 geeft zwart met deze
gedurfde uitval het spel een zeei
gecompliceerd karakter. Een direkte
afstraffing door 3127 torn daarna
te vervolgen met 36—31, 4136) is
niet mogelijk wegens 1924; 30x10.
9—14; 10x19, 13x22; Wit vervolgde
in de diagramstand met 13. 3024.
19x30; 14. 35x24 Beter is 48—42.
16—21; 31—26 enz. doch het spel
1 2 3 4 5
m <a M S
wordt nu wel erg ingewikkeld.
1416—21! anders komt 3227,
15. 31—26, 11—17! op 38—33 volgt
17—22; 26x17. 22x11; 33x22, 18x38;
29x18. 12x23; 43x32. 14—20! 32—28
-of?) 23x32; 37x28. 20x29; 34x23 en
de stand is nog wel gelijk doch
zwart zal geen moeite hebben de
partij te winnen 16. 36—31. 711!
Schitterend gespeeld. 3127 wordt
verhinderd door 1822!!; 27x27,
14—20; 29x18. 13x35: 32x23. 20x18;
17. 4136, 1420! wit wordt steeds
meer belemmerd in zijn spel. 31—27
is nog steeds verhinderd terwijl
38—33 nu is uitgeschakeld door 2
7; 33x22, 18x38; 29x18 (op 43x32
volgt 23—28 en 21—27) 12x23: 43x32,
20x29 met schijfwinst. 18. 5044,
11—17! Ongelooflijk sterk zet
Wierania zijn partij op. 31—27
wordt simpel weerlegd door 1722
en toen wit dacht te kunnen ver
volgen met 19. 3833? volgde 1822
waarna werd opgegeven want na
29x7 verliest wit na 20x27 twee
schijven, terwijl na 29x7 de partij
wordt beslist door 20x38; 32x23,
21x41; 43x32, en 41—46
Een fraaie combinatieve overwin
ning behaalde Harm op Deslauriers.
(Zie diagram).
Zeer sterk en eveneens verrassend
zette zwart vanuit de diagramstand
voort met 3—8! Nu is 2823 ge
woon schijfverlies voor wit terwijl
42—38 simpel is verhinderd wegens
18—23. Evenzo is 28—22 fout van
wege 7—11, 16x7, 1x12; 27x16 en
18x40. Het beste voor wit is nog
43—38 en na b.v. 19—23; 28x19.
13x24; 4440. 9—14; geeft een
schijfoffer door 29—23 nog enige
kans op remise. Toen wit 3—8
Zwart: Wiersma
1 2 3 4 5
a s
a
i„, m -J
O.
Wit: Deslauriers
beantwoordde met 4540 was het
na 19—23; 28x19, 13x24 altijd verlo
ren. Er dreigt 1822; 27x18, 812;
16x27, 12x45; 44-40, 45x34 39x19,
2024! 19x30, 25x34 met winst.
40—35 is verhinderd vanwege 24
30! 35x24, 18—23; 29x18 en 20x40:
terwijl 3934 belet is door 1822;
27x18, 24—30; 16x27 en 30x48. Na
wits 4034 in de partij volgde: 18
—23! 29x18; 7—11 16x7, 1x18;
27x16, 24—29; 33x24, 20x47 en wit
t op.
C. VARK EVISSER
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
spelen bete-
't men op juiste wijze
t tegen elkaar moet
!*n. De spelleider en
kregen zulke kansen
Kaand spel:
A B 2
3
AH V B
1A 10 6 4 2
tl)
N V5 -
Wo r?V 10 985
z -0» 10 9 2
AB93
8 7 4 3
AH B 7
West gever, allen kwetsbaar. Zonder
snit kunnen NZ 12 slagen maken in
klaveren, ruiten of Sansatout. Toch
bleek dit een levensgroot biedpro-
bleem want na: noord één klaver
zuid één harten noord twee
(soms: drie) ruiten moet het ini
tiatief tot een slembod van zuid
uitgaan. Maar al te vaak bleven NZ
steken in drie SA of vijf klaver.
De spelleider die zes klaver bereikte
kreeg een start met ruiten tien, wat
is de goede speelwijze? Het spelen
van klaverheer en vrouw biedt het
voordeel, dat eventueel de boer
vierde bij west gemarkeerd wordt.
Het nadeel is dat het een mogelij
ke overslag weggeeft, zie: slag 1
voor ruitenaas, slag 2 voor klaver
vrouw en slag 3 voor klaveraas. Nu
weet noord dat de troef goed zit en
kan vrijwel zonder risico op harten-
vrouw snijden Als dat lukt wordt
de laatste troef gehaald en maken
NZ 13 slagen. Als het mislukt blij
ven er altijd nog wel 12 slagen
over, daar klaverheer een entree is
om alsnog hartenaas en her te ma
ken.
In een parenwedstrijd moet noord
wel de kans nemen op 13 slagen
vooral omdat de kans op klaverboer
vierde bij west maar heel gering is.
Zou oost klaverboer vierde hebben,
dan is het zelfs nódig om een hoge
klaver in zuid te bewaren en een
snit op hartenvrouw te nemen.
Natuurlijk kan een zes-Sansbieder
bij ruitenstart door in harten te
snijden ook 13 slagen maken, maar
dat bod is met dichte kaarten niet
zo aanlokkelijk, omdat er een dui
delijk lek in schoppen aanwezig is.
Maar niet alle kansen waren in
deze partij voor het uitverkoren
NZ-paar. OW hebben n.l. ook één
kansje: wanneer NZ tot zes klaver
of zes SA komen, zal onderweg wel
gebleken zijn dat schoppen bij NZ
vermoedelijk een zwakke plek is.
Oost moet dan ook met schoppen
starten omdat al het andere zin
loos lijkt. Noord zal nu tevreden
moeten zijn met 12 slagen hij
kan zich niet veroorloven nu nog
eens van slag te gaan. OW redden
dan tenminste nog een overslag uit
de brand
H. W. FILARSK1
De eerste prijs van f. 10.- werd toe
gekend aan mevrouw Schonenberg
v. Neerbos, Princestraat 22e, Katwijk
aan Zee, de tweede prijs van f. 7.50
aan de heer Th. Admiraal, Hotel Zee
en Duin, Kon. Astrid Boulevard 27,
Noordwijk aan Zee. De twee prijzen
van f. 5,- gaan naar mevr. E. H. Jung
—Boom, Melchior Treublaan 25, Lei
den en de heer R. van der Tuin, Zijl
singel 53a, Leiden.
Kom er achter
SUIJTniSUIBBJ '8 'A'l
uba dou^ i ubui uba puBq 9 JOIS
-ufipjoS ui jopuitu innSij g .wnox\
uba snau f ai do uaj^Bi g iod
-uiaoiq do 8uiaaisraA z [pwpimos T
Neophilus; 55 cent, Anartia Ama-
thea; 60 cent, Adelpha Cytherea: 65
cent, Heliconius Doris Metharmina,
70 cent, Nessaea Obrinus; 75 cent,
Ageronia Feronia.
De zegels worden voor onbepaalde
tijd uitgegeven, de prijs per serie
bedraagt in Nederlandse munt f
11.70. De postzegels worden in offset
gedrukt door Joh. Enschedé en zo
nen, hebben een tanding van 13 x
13 en geen watermerk.
PIETER TAFFIJN
Een ervaren reken-puzzelaar zal
al vrij gauw zien, dat deze reken-
opgave "niet kan". In zeker opzicht
is dit oordeel juist: de opgave kan
namelijk nooit kloppen in het tien
tallig stelsel. Er is dan ook een an
der talstelsel gebruikt maar wij zeg
gen niet welk.
In de gecombineerde vermenig
vuldiging en deling zijn alle cijfers
op vier na vervangen door punten.
Gegeven zijn slechts twee cijfers 2
en twee cijfers 3. Voorts is gegeven,
dat de vermenigvuldiger (het twee
de getal van boven van vier cijfers)
gelijk is aan de deler (het linker ge
tal van vier cijfers» en derhalve
zijn het vermenigvuldigtal en het
quotient gelijk.
Het is mogelijk dat de opgave
meer dan één oplossing heeft, na
melijk voor "hogere" talstelsels dan
de oplossing die wij vragen. Wat ia
het laagste talstelsel, waarin deze
opgave een oplossing heeft, en hoe
luiden bij die ene oplossing de ver
menigvuldiger en het vermenig
vuldigtal?
Geen oplossingen inzenden svp; er
worden geen prijzen voor deze
(ogenschijnlijk) bijzonder moeilijke
opgave uitgeloofd.
s
t
In de vorige hersenbreker moes
ten van onder naar boven de vol
gende woorden ontstaan: voorproef,
schiereiland, opereren, voetsteun,
betitelen, haardracht, genererend,
ongenegen, vertrek. Op de middelste
kolom ontstaat dan het woord pre
sident.
HORIZONTAAL
1. glijdend onderstel 5. verdriet 8
zonder inhoud 10. schudding 12.
zoogdier 14. ontvreemder 15. zeep
water 17. zoogdier 19. gezwel op
planten 21. uitstekende strook van
systeemkaart 23. plaats in Limburg
25. vaartuig 27. inhoudsloos 30. zo
denerts 32. vogel 33. sneeuwhut 36.
rivier in West-Duitsland 38. stoffe
lijk 42. sorteerinrichttng 44. zuil 45.
deel van de hals 46. reptiel 47. zou
teloos 49. teerprodukt 53. drijvertje
55. zandheuvel 57. keer 58. toon 60
verkwikken 61. vlezig aanhangsel 62.
opdracht 63. zich voeden.
VERTIKAAL 1. natriumcarbonaai
2. paradijs 3. huisgrond 4. blikken
doos 6. kiem 7. paard 8. ongelijk
soortig 9. boom 11. bij voortduring
voegwoord 16. verworpeling
18. bordspel 20. scheepazeu
22. vogel 24 ogenblik 26.
geweldig 28. monster 29. eetketeltje
31. roodachtig 34. hoofddeksel 35*
hafachtige riviermonding 37. tijd
perk 39. bouwwerk 40. register 4L
Balt 43. handvat 48. praalziek 50,
heks 51. zijde 52. familiestam 54*
symbool voor bismut 56. voeg 5*
drank 59. voorzetsel.
Oplossingen onder 't motto KRUIS
WOORDRAADSEL dienen voor
woensdag aanstaande te 9 uur in hef'
bezit te zyn van de redactie van
het Leidsel) Dagblad. Witte Singel li
Leiden. Wij stellen vier prijzen be
schikbaar: één van f 10. één van
f7,50 en twee van elk f6. Alleen
abonnees kunnen meedingen.
