t
ABORTUS NU
EDS MOGEUIJK"
Peter Robinson:
kelder vol mode
lanse autoriteiten proberen
irtus „dood te zwijgen"
-PALET-PALE
e juriste baronesse Van
jAulnis de Bourouille:
^aVRrm
diefstee? 3 I
m
PAGINA 19
Ijolitie maakte on-
Tdat er in Madrid,
ircelona een dozijn
(gehouden zijn we-
>peraties en dat er
lestaties zullen vol-
is in Spanje niet
jjk verboden, maar
indien een enorm
jk taboe op deze
1^t is echter een feit
ijks tienduizenden
(s gepleegd wordt
Barcelona spreekt
psschart
k) per Jaar, in Ma-
ïjfer waarschijnlijk
t in andere grote
(toestand navenant.
spreekt er over.
rocent van de vrou-
taanse gevangenis-
gouden en veroor-
wJjdeelname aan een
ook dit wordt ge-
verzwegen. De
it in Spanje niet",
tsradio en tele-
anten, steeds hef-
leer er in het
buitenland openlijk over de
abortus gesproken wordt.
Men moest na de arrestaties
echter toegeven dat er ook in
Spanje's grote steden regelmatig
abortusoperaties plaatsvinden.
Onder het dozijn arrestanten
van de laatste razzia bevonden
zich twee dokters uit Madrid, in
wier "kliniek", een huis in het
hartje van de hoofdstad aan de
Paseo de Las Delicias, dagelijks
drie tot vier abortusoperaties
verricht werden. De politie trof
een geldbedrag aan van 130.000
peseta's, de opbrengst van een
enkele dag.
Lijst
De zaak begon toen de politie
van Bilbao twee jonge meisjes,
studenten aan de plaatselijke
universiteit, aanhield op de ver
denking dat zij abortus hadden
gepleegd. Zij legden een volledi
ge bekentenis af en verklaarden
dat zij in Madrid "behandeld"
waren, tegen betaling van bedra
gen tussen de 10.000 en de 50.000
peseta's (500 tot 2.500 gulden) en
dat zij het adres gekregen had
den van een contactman. Ook
deze zat spoedig achter de tra
lies en in zijn huis vond de po
litie een flinke lijst met namen
van abortusspecialisten, de prij
zen die zij vroegen en het
"wachtwoord" dat men moest
gebruiken om telefonisch een af
spraak te maken.
De Madrileense politie kwam in
actie en een jonge inspecteur en
een secretaresse maakten een te
lefonische afspraak met een van
de "specialisten" onder het voor
wendsel dat het meisje zwanger
was en abortus wilde ondergaan
In het huis aan de Paseo de las
Delicias troffen zij twee dokters
aan die op dat moment Juist be
zig waren met een abotrus: de
patiënte moest onmiddellijk naar
een ziekenhuis overgebracht wor
den in zeer ernstige gezondheids
toestand.
In de wachtkamer zaten ver
schillende paren die hun beurt
afwachtten en eveneens gearres
teerd werden. Verder hield de
politie de eigenaresse aan van het
huis, die ook een chalet buiten
Madrid bleek te bezitten, waar
soortgelijke praktijken plaatsvon
den.
Chantage
Dankzij de lijst heeft de politie
verder nog een oudere vrouw in
Madrid aangehouden, die even
eens abortus pleegde zonder eni
ge medische kwalificatie te be
zitten. Ook in dit geval was men
juist bezig met de "behandeling"
van een meisje, dat er zo ernstig
aan toe was dat zij onmiddellijk
naar het ziekenhuis overgebracht
moest worden. De laatste arres
tatie (tot op dit moment) vond
plaats in Barcelona, waar een
67-Jarige man, die zich "dokter
Martinez" noemde, maar even
min medicijnen had gestudeerd
niet alleen abortus pleegde, maar
de winstgevende zaak nog uit
breidde met chantage. Hij had
al minstens 40 operaties achter
de rug. In tenminste één geval
ontdekte de politie dat hij een
26-jarige ongehuwde vrouw die
hij had geholpen, niet alleen
zijn vaste loon van 20.000 pese
ta's, maar ook het chantagegeld
vn 140.000 peseta's in twee
maanden had afgeperst.
De twee dokters uit Madrid wer
den al door verschillende ge
rechtelijke instanties gezocht,
omdat zij voordien al wegens
het plegen van abortus waren
aangeklaagd. Alle arrestanten
wachten gevangenisstraffen van
ongeveer zes jaar en boetes van
25.000 tot 250.000 peseta's: de
dokters zullen verder het verbod
krjgen ooit nog medisch werk
zaam te zijn.
LI
De verhitte discussie over abortus bereikt bijna het kook
punt en plotseling stelt een vrouw de onverwachte vraag:
wanneer begint voor het recht nu precies het menselijk le-
Jll-d'Aulnis de Bourouille.
wenswear Fair
^erhemden op
len, waardoor
leid ontstaat,
raag en lange,
h. Voor shirts
tails als inzet-
fciksels van be
komt terug in
6t fraaie weef-
^Jjlie enige tijd
in Nederland woedde is een
beetje over. Toch blijft de pruik
een mode-artikel en in de fabrieken
wordt steeds gewerkt aan de verbete
ring ervan. Baley komt met een
pruik die niet warm meer zit, de
klacht van veel vrouwen, maar
waarvan het synthetische haar op
een "haarnet" is gezet. Op deze
manier krijgt de hoofdhuid toch
voldoende frisse lucht. De prijs van
deze pruik is f 97.-.
Mum heeft een nieuwe deodorant
op de markt gebracht die de naam
pink rose heeft gekregen. Bij de
spuitbus wordt een kleine navul-
spray gegeven, die gemakkelijk in
een handtas kan worden meegeno
men.
ADVERTENTIE
ven?
Een vraag waarop men nooit een
eenstemmig antwoord heeft gevon
den, die zelfs nimmer zo logisch ge
steld is. Sommigen nemen aan dat
dat leven begint bij de bevruchting.
Anderen denken iets later: als de
bevruchte eicel zich nestelt in de
baarmoederwand.
De vrouw die de politici, de medi
sche en juridische wereld dwingt
tot een antwoord op die exacte
vraag is de Haagse juriste dr. mr.
baronesse van Till-d'Aulnis de Bou
rouille. In haar brochure „Vrije
abortus nu reeds mogelijk", ontwik
kelt zij een opmerkelijke theorie:
Op 'n gegeven moment is de struc
tuur van de hersens bij het embryo
zover ontwikkeld dat psychisch
functioneren mogelijk is. Voor die
tijd kan er niet een „iemand" zijn.
alleen nog maar een „iets". Dan is
abortus nog geoorloofd.
Over het tijdstip waarop een „iets"
een „iemand" wordt lopende neu
rologische meningen uiteen van
veertig dagen tot vier maanden. In
een gesprek met mevrouw Van Till
blijkt dat zij denkt dat dat tijdstip
dat zij de week X noemt eer
der bij de vier maanden ligt. Maar
het is de taak van de medici om
dat nauwkeurig te onderzoeken. Nu
ls abortus op medische en sociale
gronden geoorloofd tot ongeveer
tien weken.
Elk menselijk leven, geboren en on
geboren, wordt door het strafrecht
beschermd. Nu stelt dat strafrecht
het ongeboren leven gelijk met
reeds bestaand leven. Bii het onge-
boren leven spreekt zij wel van een
vrucht, maar behandelt het als iets
menselijks gelijk.
Volgens mevrouw Van Till wordt
het hoog tijd dat die oude opvat
ting herzien wordt- „Maar dan zul
len we eerst aan de hand van re
cente gegevens uit de embryologie
en neuro-anatomie moeten vaststel
len wat we onder menselijk leven
verstaan", zegt ze. En dat kan vol
gens haar vrij snel.
Bouwstenen
De bouwstenen voor haar betoog
had mevrouw Van Till al. Zij pro
moveerde in 1970 op het proef
schrift „Medisch juridische aspecten
van het einde van het menselijk le
ven". In de Commissie Orgaan-
transplantatie van het Rode Kruis
nam zij deel aan het overleg over
criteria op dat punt. waaraan men
sen uit verschillende takken van de
wetenschap meewerkten. Eind vorig
Jaar verscheen het eindrapport.
„Bij ons denken en handelen ten
aanzien van het einde van het
menselijk leven passen we een cri
terium toe", zegt mevrouw Van Till.
„We erkennen leven van menselijke
herkomst als een persoon, zolang en
omdat die mens psychische functies
heeft. Of. eventueel onmerkbaar
voor anderen, kan hebben.
Dat criterium nu kunnen we ook
toepassen od het begin van het le
ven. Het enige verschil is dat je die
hersenstructuren in het begin kunt
berekenen en aan het einde moet
aantonen".
Als de opvatting van mevrouw Van
Till weerklank vindt bij deskundi
gen en politici, zou dat betekenen
dat abortus ook bij de huidige wet
alleen strafbaar is na wat zij noemt
de week X. dan is abortus een mis
drijf tegen het leven, tenzij bij le
vensgevaar voor de moeder"
Voor de week X moet de vrouw be
schermd worden tegen onvrijwillige
abortus en de vrucht tegen medi
sche experimenten", aldus de juris
te. „De vrouw maakt uit of zij wel
dan niet een abortus wil hebben.
Zij is niet strafbaar".
Het wetsontwerp van de ministers
Stuyt "volksgezondheid) en Van Agt
".Justitie) strijk"; mevrouw Van Till
tegen haar juridische haren in. In
de eerste plaats wil zij tegenhouden
dat er een nieuw element in de wet
wordt ingevoerd dat op grond van
ongewenstheid medemensen gedood
mogen worden.
Bovendien vindt zij het onjuist dat
de vrouw nu is overgeleverd aan
degene die de aanvraag voor abor
tus moet behandelen. Het gaat haar
echter niet alleen om grotere abor-
teervrijheid, mar vooral om het
vaststellen van consequente regels
op dit gebied. Met goede regels zou
ongelijkheid bij het toestaan van
abortus voorkomen kunnen worden.
Mevrouw Van Till schat dat haar
standpunt voor Juristen gemakkelijk
te accepteren is. Hoe het bij de
artsen ligt. is nog maar de vraag.
„Als blijkt dat de week X bij vier
maanden ligt, zegt ze, „kan ik me
voorstellen dat vrouwenartsen en
verpleegkundigen kritiek hebben,
omdat zij emotioneler bij de abor
tus betrokken zijn".
Wie moeten zich buigen over de
vraag wanneer de week X valt?
Mevrouw Van Till: „Daar moet een
werkgroep voor gevormd worden,
waarin naast zenuwartsen en derge
lijke ook een psycholoog, een Jurist
en misschien een logicus moet mee
werken.
Verder moeten in de groep ook
wouwen ziitten, onder wie enkele
met kinderen. Het blijkt namelijk
dat de sekse van de ondervraagde
een rol speelt bij de waag wanneer
het menselijk leven begint".
De gedachte dat Je het abortuspro
bleem moet oplossen aan de hand
van de neurologische groei van het
embryo is vorig Jaar al aangekaart
door prof. dr. W. Ruff (arts en
theoloog). Maar daar is nooit veel
aandacht aan besteed. Mevrouw
Van Till heeft met haar brochure
die zaak opengegooid voor discussie.
Maar zij is even bang geweest dat
ze met haar verhaal teveel dingen
ineens zou losmaken. Maar de man
die de kernenergie uitvond, wist ook
niet dat er ooit nog eens een
atoombom van zou kunnen komen.
Een heerlijk lang weekeinde, wat
let je om eens de Noordzee over te
steken en een bezoekje te brengen
aan onze gloednieuwe EEG-partner?
Londen is dan meestal het doel van
deze vliegende bezoekjes. Als vrouw
ontkom je dan niet aan de dwang
ook eens een warenhuis binnen te
stappen. Gewend aan winkelen in
Amsterdam of een andere Neder
landse stad is Londen voor modieu
ze snuffelaarsters een belevenis. Je
hoeft geen keus te maken uit vier
of vijf warenhuizen die overal be
kend zijn, de Britse hoofdstad biedt
veel meer mogelijkheden.
He eerste bezoek geldt dan natuur
lijk Harrods, het beroemdste waren
huis. Een monumentaal gebouw,
versierd met een prachtig wapen
met een portier voor de deur die
een taxi voor je aanroept als je be
pakt en beladen weer huis-waarts
wil gaan. Ook houdt hij, nog
sneller dan de privé chauffeur toe-
Door
Henriette v. d. Hoeven
schietend het portier open voor
de dames die daar in een Rolls Roy-
ce komen "aanglijden". Dergelijke
tafereeltjes op Brompton Road heb
ben nog iets van de oude, nu wel
geheel verdwenen glorie van het
Britse koninkrijk.
Wegzakkend in het mollige tapijt
wandel je dan de hoge zalen van
het warenhuis door waar creaties
van Lanvin, Dior en Ricci in de uit
stalkasten staan te pronken, een
zaal verder de entourage is nu dui
delijk minder chique, maar toch
stijlvol, staan wat Victoriaans aan
doende maxl's in vage bloemen
voor nog geen f 100,- te koop.
Iets wat typerend is voor een En
gels warehuis, Harrods heeft een
Tartan-corner op de kinderafdeling.
Voor de peuter en kleuter is hier
alles in de mooiste Schotse ruiten
te koop. Alleen de prijzen zijn niet
mis. Mary Poos. een Schotse die
een Jaar of tien geleden naar Au
stralië emigreerde en daarvoor in
Londen werkte zegt: "Bij Harrods
kijk Je alleen maar, kopen doe Je
ergens anders".
Toch is het behoorlijk
maar nooit onbeschaafd druk op
de levensmiddelen afdeling waar
een koel klaterende Barok-achtlge
fontein de koele indruk die de af
deling maakt nog versterkt.
Heel anders is Escalade, ook aam
Brompton Road, vlak bij Beau-
champ Place, waar allerlei leuke ar
tistieke winkeltjes zitten. Net als
die winkeltjes gooit Escalade het
wat op de Franse toer maar voor
goed f 50,- loop Je er ook een paar
leuke öchoenen van Mary Quant.
Het eigenlijk een boetiek in het
groot, dat warenhuis. Alle afdelin
gen lijken weer aparte winkeltjes
ein ben Je mooi van al dat winke
len, of dolgedraaid door de spiegels
kun Je heerlijk op de bovenste ver
dieping in de sauna.
Wat meer in de tiener- en twenstijl
is Peter Robinson ik pik er zo
maar een uit in Oxfordstreet. In
het keldergewelf is na een lange af
daling. begeleid door teksten die
aankondigingen dat je nu toch echt
in de buurt komt, een gigantische
boetiek. In een gezellige sfeer, met
muziek en geraffineerde verlichting
kun je Je hele garderobe, van schoe
nen tot badkleding daar aanvullen.
Voor iedereen is er wel iets te vinden
want ook de prijzen lopen van laag
tot tamelijk hoog. De kwaliteit
hangt natuurlijk voor een groot
deelsamen met de prijs maar de
kwalificatie "rommel" heeft niets
bij Peter Robinson. Krijg Je opeens
zin in een drankje, dat kan want al
snuffelend beland re automatisch
bij een gezellige bar waar niet al
leen koffie wordt geschonken.
ADVERTENTIE
DAMESMODE
in exclusief jonge stijL_
I BRKSTRAAT1080-112 LEIDEN I
