„Niet teveel in catalogus kijken"
elopen met „reisjes"
eden voert een zeer verantwoord uitgifte-beleid
bassadeur van de Nederlandse postzegel ging na 46 jaar met pensioen
Een Duitse vrouw kreeg eens de volgende vraag voorgelegd: „Wat
Iran filatelie voor het huwelijk? Het lieve mens moet hebben gebloosd voor ze
antwoordde: „Nou, geen bezwaar hoor, als er maar geen kinderen van komen".
Kiggen, pas 65 geworden, schatert het uit als hij deze anekdote vertelt, maar hij
:Jook al een hele poos, dat het risico van gezinsuitbreiding bij het verzamelen van
I vrij gering is. Kiggen werkte 46 jaar bij de PTT. Als hoofd van de Filatelis-
bestudeerde hij 23 jaar alle mogelijke zegeltjes.
ien met de leuke reis-
buitenland, want daar
s ambassadeur van
postzegel heel wat
Filatelistische Dienst
.eeft zich namelijk tot
Ie vaderlandse franke-
buitenland te propa-
jodzaak aanvankelijk,
na de oorlog", herin-
uch, „soldaten gingen
wereld was kleiner
insen kregen belang-
postzegels
jOnze. De PTT kreeg
jmaken in het buiten-
in 1948 in de
de Filatelistische
11951 als „buitenbeent-
ELpliciteitsdienst van de
jrgebracht.
bede
PI zo'n 40.0
lasten bevredigt. De
heeft een abonne-
^t voor een vast be-
ir elke Nederlandse
^ordt uitgegeven, au-
estuurd. De anderen.
Iht verzamelen, klop-
n voor het zegeltje
lief of het zegeltje
«nel aars uit Meppei
jkzee pikten het niet.
Istische Dienst alleen
Jdse afnemers lonkte,
ke ogen", weet Kig-
I mensen hier wilden
Sinds een half jaar
wordt daarom ook in eigen land ge
werkt, wat nu al zo'n 5.000 abonne
menten opleverde.
Was de omzet in 1951 nog niei
meer dan 10.000 gulden, nu loopt
hij in de miljoenen. Voorlopig nog
grotendeels het gevolg van het acti
veren van de buitenlandse markt
Nederland geeft een zegel uit en
kranten over de hele wereld, filate
listische bladen en handelaren heb
ben een foto plus tekst op het bu
reau liggen. Inzendingen naar ten
toonstellingen completeren de ken
nis, die de buitenlander van de Ne
derlandse postzegel heeft.
Door
Daan Overhoff
door Kiggen. „Een postzegel is veel
meer dan een kwitantie voor het
verzenden van post", zegt hij, „een
zegel is een goed publiciteitsmiddel.
een boodschapper voor het land
dat hem uitgeeft. Als je verstandig
werkt kan je de wereld laten zien
wat je aan toerisme, aan industrie,
aan produkten, aan cultuur t:
Opvoedkundig
Daarom, vindt Kiggen, is het verz.
melen van postzegels zo'n prachtig
vrijetijdsbesteding. „Het is opvoea
kundig. Wie werkelijk de beeltenis
sen op zegels bestudeert, ontwikke
zich, leert over de gebruiken in an
dere landen. Bovendien kan een fi
latelist zich nooit vervelen. Wat is
er nou heerlijker dan voor een paar
gulden een kilo zegels te kopen, ze
af te weken en ze bij elkaar te zoe
ken".
In Nederland zijn zeker 250.000 se
rieuze verzamelaars dat met Kiggen
eens. Over de hele wereld zijn dal
er bijna 300 miljoen, al is het doel
niet altijd even verheven als Kig
gen voorstelt. „Verzamelaars kijken
over het algemeen erg veel in de
catalogus", moppert hij, „naar de
.vaarde van hun zegels. Postzegels
kunnen natuurlijk een geldbelegging
zijn, maar dan is de vreugde van
het verzamelen verloren. Als er
geen prijs bij een zegel staat, dan
loopt hij minder en dat is jammer".
Niet iedere filatelist straalt het
idealisme van Kiggen uit. Ieder
uitgeeft, trou
wens ook niet. Per jaar zou men er
zo'n 5.000 kunnen opbergen „Maar
een zegel moet je uitgeven naar be
hoefte", klaagt Kiggen, „je moet
hem zijn functie laten verrichten
en dat gebeurt lang niet in alle
landen".
Propagandistisch
Achter het IJzeren Gordijn bijvoor
beeld regent het nieuwe zegels, die
alleen propagandistische waarde
hebben. Nog erger is het in de Ara
bische staten. „Anderhalve man kan
er schrijven, maar die oliejongens
geven elke dag een nieuwe zegel
uit. Dat is pure geldklopperij, ex
port bedrijven. De wereld wil zo'n
zegel voor de verzameling en met
het geld, dat ze daarvoor vangen,
dekken ze het staatstekort".
Irits-Guyana moet het zo eens heel
>ont hebben gemaakt. Het stuurde
•en papagaai naar de wereldten
toonstelling in New York. Een dui
vels iemand leerde het beest echter
In twee wereldtalen vloeken, wat hij
jok plichtsgetrouw veelvuldig deed
De papagaai moest naar huis, waar
lij prompt een nationale held werc'
Reden voor Brits-Guyana een
kerstzegel van de vloekende vogel
uit te geven. Nou vraag ik je
toch...."
ij adviezen van een raadbestaande
tenschapsbeoefenaars en kunstenaars
|LM De Zweedse PTT besteedt grote aandacht
ramma van uit te geven postzegels. De centrale di-
leen adviserend lichaam ter beschikking, speciaal
in het leven geroepen. Men heeft het getooid met
rtistieke en Programma Raad voor Postzegel Uit-
aanstaande vertegenwoordigers van wetenschappen
ten deel uit van de adviesraad.
ie zegels kunnen worden onderverdeeld in twee
Eén ervan omvat de zegels die min of meer per-
Irijgbaar zijn. Zij zijn voorzien van motieven, die
Ongewijzigd blijven. In de loop van de laatste jaren
irwerpen vrijwel allemaal vernieuwd. Dit is het
liet idee dat men nu heeft: een 'totaalbeeld' van
[uur en natuur te laten zien. Van dit soort zegels
jplage vastgesteld, men drukt ze naar behoefte.
parallel worden uitgegeven met de
langer-lopende zegels kan de brief
schrijver altijd een keus maken uit
verschillende motieven op zegels
van dezelfde waarde. De geldig
heidsduur van Zweedse zegels is
niet, zoals tot voor enige tijd in ons
land gebruikelijk was aan een ter
mijn gebonden, zij kunnen onbe
perkt worden gebruikt. Zegels die 50
jaar geleden Zijn uitgegeven kunnen
daarom nog steeds voor frankering
worden gebruikt.
Rollen en boekjes
Sinds 1920 heeft de PTT een eigen
zegeldrukkerij en worden de zegels
in rollen (met tweezijdige tanding)
en in boekjes (met driezijdige tan
ding) afgeleverd, in de regel tot een
totaal van tien zegels. Deze twee
afleveringswijzen hebben het werk
voor de klanten en de beambten
vereenvoudiig-d. De rollen zijn voor
de kleine en middengrote verbrui
kers bedoeld, terwijl de boekjet
hoofdzakelijk zijn bestemd voor
particulieren. De boekjes kunnen
die men kan makkelijk in de handtas ot de por-
Postmuseum van temoimale worden bewaard
Je zegel van 3 öre Sinds maart 1967 worden de Zweed-
u op 1 juli 1872. se postzegels over het algemeen ge
iep wordt gevormd
um-en gedenkzegels.
If aan hebben hiierin
missies plaatsgevon-
atste tijd is het ge-
r ieder Jaar wel en-
tgegeven. De hoogte
[lijft beperkt, omdat
korte tijd in gebruik
ze bijzondere zegels
drukt op fluorescerend papier. Op
"normaal" papier kwamen de vol
gende zegels nog uit: wereldkam
pioenschap tafeltennis, Finse kolo
nisten, 300-jarig jubileum van de
Bank van Zweden(70 öre), Europa
1969 en Ivan Aguéli. Zweden heeft
nooit het (lastige) principe gévoerd
postzegels zowel op wel- als op
niet-fluorescerend papier af te
drukken.
Verkoop
De jubileum- en gedenkzegels kun
nen als regel worden besteld bij de
philatelistische dienst van de PTT
tot vijf jaar na de datum van uit
gifte, Deze periode van vijf jaar be
gint voor de andere zegels te tellen
op het moment, dat er wordt be
kendgemaakt, dat ze niet zullen
worden herdrukt. Op de normalt
postkantoren worden de Jubileum-
en gedenkzegels slechts gedurende
korte tijd verkocht.
De postzegels, die door de Zweedse
PTT worden verkocht, zijn samen
gebracht in een catalogus. Hierin i:
een chronologische volgorde aange
houden. Deze catalogus wordt bijgp-
houden door het uitgeven van losse
anvullingen, het zogenaamde infor
matie-bulletin. Hierin worden nieu
we uitgiften aangekondigd. Voor
een gratis abonnement hierop kan
men terecht bij de Post Office Sec
tion for Philately, PFA. Fack, S
101 10 Stockholm 1.
Dit jaar
De Zweedse PTT heeft dit jaar de
volgende uitgiften het licht laten
zien. Op 23 februani kwam er een
serie uit van vijf zegels, ieder vai.
55 öre, gewijd aan de vrouw in de
sport. Het doel hiervan was te to
nen, dat de sport in Zweden in vele
vormen wordt uitgevoerd Op de ze
gels wordt getoond: schermen,
schoonspringen, turnen, tennis en
kunstrijden op de schaats. Tot deze
uitgifte waren er al eerder sportze-
gels uitgekomen in Zweden, maar
altijd ter gedegenheid van bepaa'lie
jubilea en kampioenschappen. De
PTT gaat nu proberen meer in het
algemeen aandacht te besteden aan
de sport door zo nu en dan postze-
geldboekjes uit te geven met zegels
met sportmotieven. Men probeert
hiermee ook de sportbeoefening te
stimuleren.
Op dezelfde datum kwamen vier ze
gels uit ter ere van "beroemde"
mannen: journalist Lars Johan
Hierta, dichter Frans Michael Fran-
zén, componist Hiuigo Afivén en
dichter Georg Stiernhielim. Hierta
(1801—1972) richtte in 1830 het
avondblad "Aftonbladet" op en wa
daarvan tot 1851 hoofdredacteur.
Hij luidde 'n nieuw tijdperk in voor
de Zweedse pers en wordt algemeen
gezien als voorvechter van de peré-
vrijihieid. Op de postzegel is een
standbeeld afgebeeld van Hierta,
dat in Stockholm %taat.
Franzén werd in 1772 geboren in
het Finse Oulu en kwam in 1811
naar Zweden, waar hij in 1847
overleed. Hij is vooral bekend door
zijn romantische gedichten en zijn
Door
Pieter Taf fijn
religieuze poëzie. Alfvén (1872
1960) behoort tot de beste compo
nisten van Zweden in deze eeuw. In
1910 werd hij benoemd tot muzikaal
directeur van de universiteit van
Uppsala, een post die hij dertig
jaar bekleedde. Stiernhielm (1598—
1672) wordt beschouwd als de vadei
van de Zweedse poëzie. Hij geniet
vooral bekendheid door zijn gedicht
"Hercules".
Sinds het midden van de zestiende
eeuw wordt er in Zweden glas ver
vaardigd. al kwam de grote produk-
tie pas op gang in de achttiende
eeuw. In de jaren twintig en derti
werd het Zweedse glas wereldbe
roemd door de samenwerking die
ontstond tussen getalenteerde kun
stenaars en vaardige glasblazer.
Hoewel er natuurlijk veel is geauto
matiseerd. komt er nog veel hand
werk uit de glasblazerijen.
Een aantal voorbeelden daarvar
is afgebeeld op de vijf postzegels
ivan ieder 65 öre) die op 22 maar
werden uitgegeven.
Rendieren zijn erg populair in Zwe
den. Zij zoeken veelal de nabijheid
van de mens op en komen vaak
boomgaarden en tuinen binnen om
afgevallen appels op te eten. Omda
de strenge winters problemen bete
kenen voor het eten van de dieren
richt men vaak voederplaatsen in.
Tegenwoordig vindt men heel wa
rendieren in Zweden, maar 150 Jaar
geleden werden ze met uitsterve
bedreigd door roofdieren en een in
tensieve jacht. Op een postzegel va
95 öre, die op 22 maart werd uitge
geven, is de kop van een rendier
afgebeeld.
In de doorlopende serie toeristische
attracties werden op 8 mei vijf ze
gels uitgegeven (elk 55 öre) met af
beeldingen uit het zuidoosten van
Zweden: paarden in de ruïne van
het kasteel in Borgholm. de brut
naar het eiland öland, het kasteel
van Kalmar, de schoener "Falken'
in de haven van Karlskrona en
zalm-vissen in de rivier Mörrumsan.
Daalders
Lang geleden was it monetaire sys
teem al gebaseerd op kostbare me
talen: goud en zilver, al sprong
men nog wel eens van het één over
op het ander. Aan het eind van de
vijftiende eeuw deed men zo'n over
stapje van goud naar zilver, waarbij
de gulden (2.53 gram goud) moest
L.15KA AKADEMIEN
200 AK
Ter gelegenheid van het 200-
jarig bestaan van de Koninklijke
Muziekacademie werd op 27 au
gustus 1971 deze zegel uitgegeven.
Het ontwerp is van Ingvar Lid-
holm, voor het graveren tekende
Heinz Gutschmidt.
worden vervangen. Dat gebeurde
door een grote zilveren munt (25.6
gram), die daalder werd genoemd
naar de plaats waar hij werd ge
maakt, Joachimstal. Deze daalder
werd afgebeeld op de zegel van 6
kronen, die op 8 mei in roulatie
kwam.
Tenslotte dan twee zegels die op I
juni werden uitgegeven naar aanQei-
dlng van de milieu-conferentie van
de Verenigde Naties in Stockholm,
die daar tot 16 Juni plaatsvindt. Op
één zegel (die van 65 öre) is het
embleem en het motto van de con
ferentie afgebeeld, op de ander
staat een reliëf uit hout van Brö?
HJorth, getiteld "Lente".