Samen in de
uimte in 1975
EKRAKEEL TUSSEN BONDGENOTEN WORDT STERKER
Drie Amerikanen bij
een bomaanslag in
Heidelberg gedood
MENWERKING MOSKOU-WASHINGTON
ÏIJGT DUIDELIJK MEER GESTALTE
Brand in
Tandjoeng
Priok: 26
doden
Italië beschermt
zijn kunstwerken
Communisten
hernieuwen
aanvallen
TECHNI-SHOW: machines hout- en metaalbewerking, lastechniek, hydrauliek en pneumatiek, aandrijvingstechniek, toelevering
dagelijks van 9-17 uur
voordelige trein-
toegangs biljetten
op 180 stations
verkrijgbaar
\AVO bijeen in sfeer van onzekerheid over VS
(Van onze correspondent)
BRUSSEL In een sfeer
van politieke ongewisheid trek
ken de NAVO-ministers van
Buitenlandse Zaken en hun col
lega's van Defensie vol
gende week naar Bonn. Dinsdag
en woensdag zullen zy daar op
nieuw de .tanden zetten in vraag-
SttuMcen als de voorbereiding van
een Europese veiligheidsconfe
renties en de wederzijdse even
wichtige vermindering van de
Door
Henk Kolb
strijdkrachten. Dit zijn projec
ten die na de Goedkeuring van
de Westduitse verdragen met
Warschau en Polei, iet steeds Ogenblik
meer nadruk de bezigheden
van de Atlantische verde
digingsorganisatie zullen gaan
beheersen.
De besprekingen die president
Nixon in Moskou voert, zullen
de basis vormen voor het stand
punt dat de NAVO in de naas
te toekomst zal innemen wan
neer de houding tegenover het
oostblok moet worden bepaald.
En in weerwil van mr. Luns'
kruistocht tegen gebundelde Eu
ropese zelfstandigheid inde bui
tenlandse politiek of het daar
mee onverbrekelijk verbonden
defensiebeleid zijn de Europe
se landen er geenszins bij ge
baat wanneer NAVO's onder
handelingspositie bij een con
ferentie over veiligheid en sa
menwerking in Europa in eer
ste aanleg wordt bepaald door
tweezijdige afspraken die Nixon
in het Kremlin signeert.
ben voor de grote bijdrage die
de VS aan de gezamenlijke de
fensie-inspanning leveren, heb
ben zij ook duidelijk gemaakt
dialt him eigen aandeel allerminst
behoort te worden onderschat.
Met de als noodzakelijk erkende
verruiming van de Europese
contributie komt onherroepelijk
het ogenblik naderbij dat het
al in zoveel opzichten verenigde
continent ook zijn politiek ge
wicht wil zien toenemen.
Weliswaar heeft Nixon zijn
minister van Buitenlandse Za
ken Rogers aüan de vooravond
van zijn uitstapje naar Moskou
naar Europa gezonden om de
partners omtrent zijn bedoelin
gen voor te lichten, maar van
Amerikaanse kant werd die daar
van politieke erkenning luchtig
jes als „hanidije-vast-houiden",
omschreven. Het is op z'n minst
genomen onwaarschijnlijk, dat
een zo op zijn eigen land ge-
oriënterende president als Ni
xon (o.a. biykens de VS-bydira-
ge aan het monetair tumult)
nu eenmaal is, van overzeese
partners veel meer verwacht of
accepteert dan nerveuze aan
dacht.
Ongerustheid
Een van de fundamentele rede
nen voor de Russische interes
se in een veilighei'dsconferentie
schuilt in de economische voor
delen en niet in ideologi
sche overwegingen. Ook de Rus
sische bevolking gaat meer en
meer eisen stellen aan de kwa
liteit van haar bsetaan. Rus
land heeft niet zo'n grote be
hoefte aan uitwisseling van bij
voorbeeld personen en informa
tie met het westen, meer aan
westelijke investeringen en kre
dieten voor de import van graan
want tegen lege magen is geen
enkele ideologisch bestand, zoals
Karl Marx al opperbest besef
te. De Sowjets hebben boven
dien de westelijke technologie
nodig. Het zijn allemaal terrei
nen waarop Europa het een en
ander heeft aan te bieden en
dat bovendien kan doen vanuit
het zelfbewustzijn dat de ver
grote EEG meebrengt.
Het is dan ook met enige on
gerustheid dat de Europe
se NAVO-partners afwachten in
hoeverre de afspraken die
Nixon in Moskou gaat maken
hun eigen onderhandelingsposi
tie en him politieke statuut zul
len bepalen tegenover een Sow-
Jet-Unie die de Chinese drei
ging kennelijk serieus neemt en
mede met het oog daarop naar
ontspanning zoekt.
In weerwil van de formele be
tuigingen van het tegendeel ligt
zo langzamerhand binnen de
NAVO een belangwekkende
hoeveelheid splijtstof opgesta
peld. Mr. Luns' politieke stok
paard, de wederzydse even
wichtige vermindering van
strijdkrachten, ondervindt steeds
meer weerstand (van de Brit
ten en langs de zijlijn ook van
de Fransen, die zich er officieel
buiten hebben gehouden). Er
is een groeiend Frans bewust
zijn dat Europa zich politiek
meer moet kunnen doen gelden
enrda-t het voor dit Europa drin
gend noodzakelijk is een eigen
programma van politieke en
economische eisen voor een vei
ligheidsconferentie te formule
ren, factoren die tot een wijzi
ging van de Franse politiek van
afzijdigheid zouden kunnen lei
den. Het vooruitzicht van nieuwe
verkiezingen in de Bondsrepu
bliek kan de voorbereiding van
een veiligheidsconferentie met
enkele maanden vertragen.
Groeiende wil
Bij de zogenaamde "Euro-
groep" van NAVO-landen ont
staat een groeiende wil tot sa
menwerking die Europa voor
de levering van bepaalde soor
ten bewapening minder afhan
kelijk zal maken van de VS
maar tevens de kiem legt voor
nieuwe animositeit tussen die
Verenigde Staten en Europa om
dat bewapening een industriële
onderneming is, die thuis hoort
binnen een EEG waarmee de
Amerikanen al geruime tijd op
slechte voet staan.
Om al deze redenen en van
wege het feit dat nog geen diep
gaand waardeoordeel kan zijn
geformuleerd over het resultaat
van Nixons' reis naar het
Kremlin ligt een duidelijke be
sluitvorming van de NAVO-mi-
nisterraad in Bonn volgende
week niet in de lijn der ver
wachtingen. Het is waarsehyniyk
dat de westelijke voorbereiding
van de veiligheidsconferentie tot
toenemend gekrakeel tussen de
Verenigde Staten en Europa zal
leiden.
SKOU (Reuter, DPA) De
ilgde Staten en de Sowjet-Unie,
eg naar een belangrijke door-
in hun betrekkingen, zijn over
iomen over drie jaar tot een
lenlijke ruimtemissie te ko-
Een overeenkomst over samen-
ng in de ruimte werd onderte-
door president Nixon en pre-
Kosygin, na twee uur bespre-
n in het Kremlin. Een andere
inkomst, over de uitbreiding
ie samenwerking op het gebied
wetenschap en technologie,
van handtekeningen voorzien
de Amerikaanse minister van
olandse Zaken William Rogers
voorzitter van de Russische
sie voor wetenschap en tech-
!e Wladimir Krillin.
grond van de eerste overeen-
zullen op 15 Juni 1975 drie
ikaanse astronauten in een
a-ruimtevaartuig een koppeling
stand brengen met drie Rus
kosmonauten in een Saljoet-
estation. Ze zullen dan de aarde
ielen in een baan op een hoog-
a 300 km die leidt over vier-
deel van het bewoonde gebied
ieze planeet. Tijdens de eerste
dagen hebben beide landen nu
overeenkomsten ondertekend,
ree eerste betroffen het ge-
ïeidswezen en het milieu,
vijfde overeenkomt is een ak-
om incidenten tussen Ameri-
se en Russische schepen op zee
orkomen. Dit zal vandaag wor-
letekend.
opese problemen
topgesprek in Moskou (de on-
iening van de overeenkomsten
aar een formaliteit) heeft zich
a voornamelijk geconcen-
op Europese problemen. Naar
trouwbare bron verluidt ging
laarbij ook om de Europese vei-
idsconferentie en de overeen-
van de grote vier over Ber-
vaarvan de inwerkingtreding na
itificering van de Westduitse
lagen met Moskou en Warschau
gehinderd kan plaatsvinden,
ond'erhandelingsdelegaties on-
van Nixon en Brezjnjew
len gistermorgen bijeen voor
atting van bijna twee uur. Gis-
ond troffen ze elkaar tot na
fernacht in een regerings-bui-
as in de omgeving van Moskou.
Amerikaanse president en de
ische partijleider hadden maan-
ffl dinsdag reeds in totaal zeven
ia kleine kring geconfereerd,
sis het begin van het topgesprek
de aanwijzingen sterker gewor-
morgen mogelijk een over-
®ist wordt ondertekend over
(king van strategische wapens.
Helsinki werd bekend dat de
(ikaanse delegatieleider bij de
I-besprekingen, Gerad Smith,
naar Moskou vliegt. Aan-
wordt dat ook zijn Russi-
llega Wladimir Semjo-
oaar de Russische hoofdstad zal
Beide heren willen zich in
tou beschikbaar houden voor
•'•üele afsluitende onderhandelin-
over een gedeeltelijke overeen-
De mogelijkheid nog tijdens
^blijf van Nixon in Moskou een
overeenkomst te ondertekenen, werd
ook aangeroerd in het gesprek tus
sen Nixon en Brezjnjew.
Punten
Deze overeenkomst zou ondermeer
de volgende punten-omvatten.
Een verdrag waarbij de Ver
enigde Staten en de Sowjet-Unie er
mee instemmen om hun anti-raket
raketten te beperken tot twee bases
per land van ieder 100 raketten.
Bevriezing van het aantal ra
ketten op het land en in onderzee
boten op het huidige niveau. De Rus
sen hebben ongeveer 1.600 intercon
tinentale raketten. De Verenigde
Staten hebben er 1.054. De Verenig
de Staten hebben 41 onderzeeboten
bewapend met raketten en de Rus
sen 42, waarbij inbegrepen 17 die
nog in aanbouw zijn.
Een overeenkomst waarbij het
mogelijk wordt binnen het totaal
aantal raketten van de ene categorie
naar de andere over te brengen.
De Sowjet-Unie zou mogen voort
gaan met de installatie van raket-
bases op onderzeeërs tot haar achter
stand ten deze is ingehaald.
De verdragen zouden beide lan
den toestaan bestaande raketten te
vervangen door modernere, naarma
te de technologie voortschrijdt, maar
het aantal zou gelijk moeten blijven.
(Van onze correspondent)
HEIDELBERG (GPD) Bij een
bomaanslag in Heidelberg zijn
gisteravond drie Amerikaanse sol
daten gedood, waardoor de ver
ontrusting in de Bondsrepubliek
over het terrorisme van de laat
ste weken sterk is toegenomen.
Minister Genscher van Binnen
landse Zaken deed via de televisie
een dringend beroep op sympa
thisanten van de 'revolutionairen'
die handelen volgens een ijskoud
terroristisch recept er zich van
bewust te worden dat zij mede
plichtig zijn aan moord.
De bommen ontploften even na
zes uur op het terrein van het Eu
ropese hoofdkwartier der Ameri
kaanse strijdkrachten in Heidelberg
in twee geparkeerde auto's. Drie mi
litairen kwamen om het leven, vijf
werden zwaar gewond. Enkele ge
bouwen en een dertigtal auto's wer
den beschadigd. De aanslagen deden
zich voor ondanks verscherpte be
waking van de legerplaatsen naar
aanleiding tot eerdere bomexplo
sies. Op 11 mei verloor een Ameri
kaanse officier het leven bij het
ontploffen van drie bommen op een
kazernecomplex in Frankfurt.
Regering en oppositie in Bonn
spraken gisteravond hun afschuw
uit over de moord, het hoogtepunt
in een reeks aanslagen die op 2 mei
begon met bomexplosies in Augs
burg en München. De schade be
perkte zich toen nog tot gebouwen
en auto's. Daarop volgde echter de
in Frankfurt. Op 15 mei
explodeerde in Karlsruhe de auto
van een rechter die met het onder
zoek naar het terrorisme is belast.
Zijn echtgenote raakte zwaar ge
wond. Op 19 mei werden zeventien
personen gewond twee van hen
ernstig toen twee bommen ont
ploften in een gebouw van Sprin
gers krantenconcern in Hamburg.
Na de misdaad in Heidelberg is
nu een tiental Duitsers voor onder
vraging opgepakt. Al woensdag
avond leek het echter onwaar
schijnlijk dat zij thuishoren in de
kring van daders, die volgens mi
nister Genscher in alle gevallen de
zelfde is. Alle beschikbare politie-
krachteu in de bondsrepubliek zijn
thans ingeschakeld bij het zoeken
naar de terroristen. Ook de bevol
king is bij dit speurwerk ingescha
keld dinsdag waren al beloningen
ter hoogte van 190.000 mark uitge
schreven. Woensdag publiceerde het
boulevardblad Bild een eis van de
Münchense politiecommandant: de
beloning zal tot een miljoen moeten
worden vergroot. „Daar zullen velen
kritiek op hebben, maar het is te
laat om te kiezen tussen goede en
minder goede mogelijkheden", al
dus deze politie-officier. Voor de
politie staat de richting vast waar
in moet worden gezocht: anarchis
tische groepen van links-intellectue
len die gemakshalve nog altyd
worden samengevat onder de ver
zamelnaam 'Baader-Meinhof-bende'.
De politie is ervan overtuigd dat
ze te maken heeft met een grote
hoeveelheid cellen, die is opge
bouwd rond de kern van de Baa
der-Meinhof-bende. Deze zonden
de laatste maanden versterking
hebben gekregen uit het oorspron
kelijke bolwerk van de anarchis
ten, West-Berlijn. Deze theorie werd
kort voor de aanslagen in Frank
fort en München onderstreept door
een toevallige arrestatie in Bad-
Neuenahr, waar een paar studen
ten in hun auto een grote hoeveel
heid materiaal voor het fabriceren
van bommen vervoerde. Zij waren
afkomstig uit Berlijn.
Vliegtuig
SAL gekaapt
JOHANNESBURG (Reuter, UPI)
Een Boeing-725 van de Zuidafri-
kaanse luchtvaartmaatschappij SAL
is gisteren door twee mannen ge
kaapt op een vlucht van Johannes
burg naar Salisbury in Rhodesië.
Daar mochten 52 passagiers en 2 ste
wardessen uitstappen, de bemanning
en 5 passagiers moesten aan boord
biyven. Eerst hadden de kapers
geëist, dat zij naar Tananarive, de
hoofdstad van Malagasië, gevlogen
moesten worden, maar intussen is
het toestel geland in Blantyre, in de
Afrikaanse staat Malawi, waar twee
van de vijf passagiers zijn vrijgela
ten. evenals twee van de vier be
manningsleden. Het toestel stond
vanochtend nog steeds aan de grond.
De gezagvoerder van het gekaapte
toestel, Flemington, is onderhande
lingen begonnen met de kapers, die
vermoedelijk Arabieren zijn.
President Nixon heeft giste
ren een krans gelegd op het graf
van de onbekende soldaat bij de
muur van het Kremlin.
DJAKARTA (UPI) Gisteren
heeft brand gewoed op een pier
in Djakarta's haven, Tandjoeng
Priok. Het vuur sloeg over naar 27
boten, die aan de pier gemeerd la
gen. Volgens de politie zijn 26
opvarenden van de boten om het le
ven gekomen en 38 ernstig gewond.
De schade wordt op miljoenen gul
dens geschat.
ROME (AFP) Weldra zullen de
toeristen in Italië naar musea moe
ten gaan om de schatten van de Ita
liaanse beeldhouwkunst te bewonde
ren die voorheen de straten of par
ken van de „Eeuwige Stad" sierden.
Na de beschadiging van de Piëta van
Michelangelo in de Sint Pieter in Ro
me nemen de autoriteiten uitge
breide voorzorgsmaatregelen.
Zo zagen toeristen op de oude Via
Appia tot hun verbazing dat mannen
systematisch de bas-reliëfs van de
Romeinse tomben weghaalden en op
vrachtauto's plaatsten. Op een nabu
rige politiepost moest de commissa
ris de toegestroomde menigte ge
ruststellen en meedelen dat het
slechts een veiligheidsmaatregel be
trof om de oudheden te beschermen
tegen vandalen en dieven.
Lenin-orde voor Tito Het pre
sidium van de Opperste Sowjet heeft
gisteren de Joegoslavische president
maarschalk Tito onderscheiden met
de orde van Lenin wegens „zijn grote
verdiensten in de strijd tegen het
facisme, zyn belangryke bydrage aan
de versterking van de broederlijke
vriendschap en de veelvoudige be
trekkingen tussen de Sowjet-Unie en
Joego-Slavië, zijn actieve deelneming
aan de strijd voor de vrede en de
ontwikkeling van de internationale
samenwerking, en zijn 80ste verjaar-
Aanslagen in Parijs In de nacht
van gisteren op vandaag zyn
slagen op twee Amerikaanse bureaus
in Parijs gepleegd. Er zyn geen
slachtoffers gevallen. Wel werd
schade aangericht.
SAIGON (AP, Reuter) Noord-
Vietnamese troepen zijn nieuwe aan
vallen begonnen tegen de provincie
hoofdstad Kontoem in het centrale
hoogland. Eerder hadden de Ameri
kanen het vermoeden uitgesproken
dat Kontoem het voornaamste doel
was van het noordelijk offensief. In
de stad woeden zware straatgevech
ten. Communistische soldaten hou
den ook het vliegveld in handen en
zij kunnen niet met luchtsteun wor
den verdreven, omdat er dan een
enorme explosie dreigt van benzine
in de opslagplaats, waar de Noord-
vietnamezen zich hebben verschanst.
De noordelijke infanterie wordt ge
steund door tanks.
Ook de oude keizerstad Hoeé staat
bloot aan zware noordelijke infante-
rie-aanvallen. Zuidvietnamese troe
pen trachten tevergeefs de aanvals
golven te breken.
De Amerikaanse luchtmacht bom
bardeert op het moment verschillen
de Noordvietnamese havensteden.
Waarnemers in Hanoi hebben overi
gens de indruk dat de blokkade van
de noordelijke havens wel degelijk
effectief is. Ook de speciale verslag
gever van de New York Times Anto
ny Lewis in Hanoi, is teruggekomen
van zijn oorspronkelijke mening dat
de blokkade vanaf het begin werd
doorbroken door Oosteuropese sche
pen. De Amerikaanse luchtmacht is
verder ingeschakeld aan de diverse
fronten. Hierbij werden nogal wat
verliezen aan helikopters geleden.
Ook worden verschillende aanvak
en verkenningsvliegtuigen vermist.
De operatie van de Zuidvietname
se troepen in de provincie Quang
Tri, die door de noordelijken wordt
beheerst, is vandaag afgesloten. Uft
de schaarse berichten valt niet op te
maken of de regeringstroepen ge
slaagd zyn in hun missie om do
noordelijke linies hier te doorbreken,
ADVERTENTIE