De Ierse
Setter
BISSEN VANGEN MET DE VLIEG
1 v*s
I sport
R. KAREL
HENK TEUNISSEN
ONZE SPECIALITEITEN
VELTMAN
Den Holder - Hengelsport
«ÏDERDAG 25 MEI 1972
Watervlug en geruisloos
Ieder volk krijgt de hond die
het best bij zijn karakter past.
De Engelsman heeft de flegma
tieke bulldog, de Zwitser zijn
Sint Bernard en de Ieren heb
ben hun prachtige Ierse Set
ter. Setters zijn "psychic"
schreef eens een Engelsman.
Hij bedoelde, dat ze buitenge
woon gevoelig voor stemming
zijn en bovendien wispelturig
op de meest onverwachte mo
menten. Oorspronkelijk gefokt
en afgericht voor de Jacht op
vogels was het nun taak om
voorzichtig door het kreupel
hout te sluipen. Als zij dan fa
zanten bemerkten drukten zij
zich voorzichtig plat tegen de
grond, zodat de Jager de aan-
Door
Paul Marijnis
en Aad Hakkert
wezigheid van wild gewaar
werd. Daarna werden fazanten
en hond onder een groot klap-
net gevangen.
Het gebruik van vuurwapens
voor de Jacht veranderde veel.
Nu is het de taak van de setter
om roerloos te verstarren bij
de aanwezigheid van wild. Als
een standbeeld blijft hij staan
tot de Jager dichterbij is. Daar
na Jaagt hij de vogels op, zo
dat ze in de vlucht geschoten
kunnen worden.
Koperrood
Engelse en Ierse Jagers heb
ben door de eeuwen heen altijd
gestreefd naar Jachthonden die
duidelijk afstaken tegen het
landschap. Hierdoor wordt
voorkomen dat zondagsschut-
ters de hond voor wild aan
zien en hem neerknallen. Zo
ontstonden !n Engeland de
pointer (met veel wit) en de
wit-zwarte spaniels. In het
altijd groene Ierland met zijn
uitgebreide grasvlakten en zijn
smaragdgroene heuvels werd de
koperrode Ierse setter een ge
wilde metgezel. De vacht is
van een moeilijk te omschrijven
diep roodbruin. Eigenlijk lijkt
hij nog het meest op de kleur
van een kastanje. Voeg daarbij
de golvende zijdezachte beha
ring en U kunt zich voorstel
len hoe mooi een Ierse Setter
is. Ze hebben een typisch Iers
karakter. Dat wil zeggen: on
stuimig en grootmoedig, het
ene ogenblik door het dolle heen
van vrolijkheid om dan vijf mi
nuten later zo weemoedig
naar de baas op te kijken dat
Je er een brok van in de keel
krijgt.
Ze zijn helemaal niet ge
schikt voor de man die zijn
hond gehoorzaamheid denkt bij
te brengen door er bij het
minste of geringste flink op los
te rammelen. De Ierse Setter
moet met veel liefde en vrien
delijkheid opgevoed worden.
Ruwe woorden of slaan maken
hem buitengewoon nerveus en
schuw. Eén klap kan de opvoe
ding van maanden teniet
doen. En ook de man die
meent dat zijn hond voldoende
beweging krijgt als hij drie keer
per dag een blokje omloopt
moet geen Ierse setter kiezen.
Want de Ierse Setter is de
snelste van alle Jachthonden en
moet flink kunnen rennen. Te
weinig beweging maakt hem
onhandelbaar.
In Ierland komen ze nog
steeds veel voor en er was een
tijd dat iedere Ierse pachter,
hoe arm hij ook was, er een
Setter op na hield. Want Set
ters zijn heel geschikt als stro
pershond. Tijdens de onder
drukking van Ierland door de
Engelsen was stropen voor de
Ieren vaak de enige manier om
nog aan voedsel te komen. De
slimme geruisloze en watervlug-
ge Setter hielp hem daarbij
voortreffelijk.
Naast de hier beschreven ro
de Ierse Setter komt ook nog de
Ierse rood-witte Setter voor.
Eigenlijk is deze oude kleurslag
alleen in trek bij sommige
Ierse Jagers. Het is echt een
gebruikshond die aan een ten
toonstellingscarrière nog nau
welijks is toegekomen.
In Nederland zijn Ierse Set
ters bijna nooit gebruikt als
Jachthond.
Ze werken snel, tè snel voor
het Nederlandse Jachtterrein
dat meestal niet zo erg uitge
strekt is en dan nog vaak door
sneden wordt door hekken en
sloten. Als huishond is hij zéér
geschikt, vriendelijk en enthou
siast als hij is. Vechtersbazen
zijn het niet en ze gaan een
hondenruzie liever uit de weg.
Alleen als het echt moet bijten
ze van zich af. Sinn Fein, de
Setter op de foto groeide op in
gezelschap van een Engelse
bulldog. Uiteraard had de in
schikkelijke Setter weinig te
gen zijn vastberaden metgezel
in te brengen. Toch aarzelde hij
niet om zijn tanden te laten
zien wanneer de bulldog zijn
etensbakje trachtte leeg te
schrokken.
Setters zijn goede zwemmers
die het heerlijk vinden om bij
voorbeeld in zee te zwemmen.
Dat is niet erg, want ondanks
het lange haar droogt de vacht
snel. Iedere dag stevig borste
len volstaat om het haar in
goede conditie te houden.
Gaat Uw hond te water op
plaatsen waar ratten kunnen
voorkomen (en waar is dat niet
het geval in ons binnenwa
ter?) laat hem dan wel ieder
Jaar even inenten tegen ziekte
van Weill. Het risico van be
smetting is echt te groot om
hier zorgeloos aan voorbij te
gaan.
Voeding
's Ochtends: een halve liter
melk, en 3 a 4 stukken oud of
geroosterd bruin brood en af en
toe een rauw ei.
's Avonds: een tot anderhalf
pond vlees of pens al naarge
lang de prestaties die Uw hond
moet leveren. Dit vlees geeft U
in niet te kleine stukken. Het
spijsverteringskanaal van de
hond is nu eenmaal berekend
op ruw afgescheurde stukken
vlees, omdat hij niet kauwen
kan, flink wat gekookte groen
te. 4 k 5 stukken oud brood.
Gistocal en een eetlepel lever
traan completeren zijn diner.
Schoon drinkwater moet steeds
bereikbaar zijn en een flink
stuk mergpijp om op te klui
ven zorgt ervoor dat zijn gebit
in goede conditie blijft.
Alle gewenste inlichtingen
over het ras worden gegeven
door de Ierse Setter Club.
Secr. Mevrouw M. Braun.
Oost- Knollendam 11,
tel. 02989—355.
Van de vele honderdduizenden
bezoekers, die de komende maan
den de Flor iade in Amsterdam be
zoeken zullen er velen zijn, die
aan een dagje bloemen kijken, nog
een "avondje Amsterdam" willen
vastknopen. Omdat de Floriade
voor een groot deel in de zomer
wordt gehouden betekent het dat
er in de Amsterdamse theater iets
gemakkelijker aan plaatsen is te
komen. Er lopen dan nog maar
weinig abonnementenseries.
Het zomerprogramma brengt
voor iedereen wel iets van zijn ga
ding. De mime-revue Funhouse
Horror gaat weer draaien, vanaf
4 augustus is de musical "Pro
motie, promotie" in Carré. The
Sissies en het Residentie Orkest
zijn op het ogenblik in het Shaf-
fy Theater en Strawinsky's Le
Renard en De Geschiedenis van
de soldaat komen in Carré waar
schijnlijk in Frascati (in Juni).
Er zijn Vondelparkfeesten met
operette, ballet en folkloristische
dansgroepen. Het Hollland Festi
val loopt dit Jaar van 16 Juni tot
9 juli met het Nationale Ballet en
het Nederlands Dans theater. Voor
de liefhebbers van de kleine
"sfeer-theatertjes" is er het Shaf-
fy-theater, de Brakke Grond en
het engelstalige Mickery-theater
op de Rozengracht. Ze kunnen
ook gewoon eens een folksongca-
fe als het Cloppertjen binnen
stappen.
Wilt u weten wat er precies op
die en die dag te doen is in de
hoofdstad loop dan even aan bij
de informatie-balies van de Cisca
in de hal van de Stadsschouwburg
op het Leidseplein of bij de hoofd
ingang van de Floriade. U kunt
ook bellen voor informatie: 020—
229011 of 422933. Op deze num
mers kimt u ook vragen om toe
zending van de CISCA-uitkrant
met alle theaterprogramma's voor
Amsterdam.
In de zomernummers zullen ook
vermeld van alle gratis Jeugdvoor
stellingen.
Alkmaar Waagplein Iedere
vrijdagochtend wordt hier de tra
ditionele Alkmaarse kaasmarkt ge
houden met dragers in het histo
rische gildeuniform. Tevens wor
den er in de morgenuren demon
straties gegeven van oude am
bachten.
Amsterdam Tropenmuseum
ma. t/m za. 1017 uur, zo. en
vrijd. 12—17 uur, 25 mei ook 19—22
uur 'Tn het land van Ghor" heet
de expositie van het leven van een
semi-nomadengroep in Afghanis
tan.
Amsterdam Bosbaan op 28
mei worden vanaf 's middags een
uur op de Bosbaan internationa
le speetbootraces gehouden De
winnaar ontvangt de Grote Prijs
van de stad Amsterdam.
Haarlem De Hallen ma.
t/m. za. 10—17 uur, zo. 13—17 uur
Tot en met 1 Juli is er een ten
toonstelling onder de titel "Van
medicijnman tot medicus", een
overzicht van meer dan twintig
eeuwen medische wetenschap.
Bollenstreek Keukenhof
Tegenover de nationale bloemen
tentoonstelling het Kasteel Keu
kenhof waar van 27 mei tot en met
4 Juni een oude kunst en antiek
markt wordt gehouden. Op werk
dagen van 14 tot 22 uur en op za.
en zo. vanaf 11 uur.
Gouda "700 jaar festiviteiten"
Op 27 mei is er van 11 tot 18
uur parachutespringen op de ter
reinen achter de Oosterwei 2; een
dag later, op 28 mei worden van
half twee tot half vier motorbe-
hendigheidswedstrijden gehouden
op het veemarktterrein.
ADVERTENTIE
Pijn is te verhelpen.
MetTogaL
In doordrukstrip.
Handig. jrprrjï
Helpt. Goed.
Ir valt de laatste tijd een groeiende belangstelling te con-
rtateren voor het vissen met de kunstvlieg. Steeds meer
portvissers gaan er toe over een vliegenhengel, kunst
heg, vliegenlijn en reel aan te schaffen om ook iets te
ffoeven van dit fascinerende onderdeel van de sport vis-
irij. Omdat bij vele hengelaars nog steeds verkeerde op-
attingen bestaan over de sportvisserij vroeg ik collega-
iportvisser Joop Leibbrand een artikel te schrijven met
idviezen voor de hengelaar, die op het punt staat, zich op
rliegvisserij te storten.
Omdat Joop Leibbrand al zo'n
chttien jaar de vliegenhengel han-
eert mag hij gerust een van de
ioniers van de Nederlandse vlieg-
isserij worden genoemd. Vandaar
lat ik u het volgende graag ter le-
ing aanbeveel:
„Bij het horen van de termen
Vliegenhengel, kunstvlieg en vlie-
enUjn" bekruipt menige henge
aar een vreemd gevoel. Immers,
s dat niet die „snobistische sport"
oor miljonairs en andere lieden,
lie in hun geld zwemmen? Een „ge-
rone" hengelaar kan het zich niet
eroorloven zo'n spulletje aan te
Khaffen. Dat denkt hij tenminste,
sant de aanschaf van een „vlie-
genspulletje" behoeft helemaal niet
duur te zijn.
Een redelijk goede vliegenhengel
kost niets meer dan een redelijk
ADVERTENTIE
Hengelsportartikelen
Steenstraat 21 - Tel 20629 - Leiden
goede werphengel of vaste hengel;
'n vliegenreel is meestal niet duur.
der dan een werpmolen uit de
middenklasse. Vliegenlijnen zijn in
vergelijking met andere vislijnen
wel duurder, maar daar staat te
genover. dat je van een vliegenlijn
bij normaal gebruik jarenlang
plezier kunt hebben.
De „leader", die aan het eind
van de vliegenlijn wordt vastge
knoopt en waaraan de vlieg wordt
bevestigd is in de winkel te koop,
maar kan met een klein beetje
inzicht ook zelf geknoopt worden.
Datzelfde geldt voor de kunstvlie
gen. Al met heel weinig materiaal,
bijvoorbeeld wat nekveren van een
3-jarige haan, wat vliegenhaakjes,
een klein bankschroefje, velpon en
w-at nylon-garen kun je zelf heel
aardige kunstvliegen maken.
U zult zich misschien afvragen
waarom wij in ons land met de
vlieg vissen? Wtf zijn geen forellen-
jagers, behoren niet tot de „upper
ten" en leven evenmin in Ierland of
Joego-Slavië. Maar we hebben in
ons land een vis. die niet onderdoet
voor de forel: een ruisvoorn. En
dan bedoel ik exemplaren van zo'n
evendaal 28 - Telefoon 22053 - Leiden
IITCHEL - DAIWAI - LERC - GARBOLINO - OLYMPIC RU
AIR-CEL - GARCIA - DAM VLIEGENLIJN.
ADVERTENTIE
2% k 3 pond. Zo'n ruisvoorn krijg
je niet gauw aan de vaste stok met
'n lange opslag evenmin als aan de
ultra-lichte werphengel met werp-
dobbertje en vlok. Deze methoden
zijn nog te luidruchtig.
Schuw en slim
Deze ruisvoorn vraagt om een heel
aparte viswijze vanwege z'n schuw
en slimheid. De kunstvlieg is het
beste alternatief voor zo'n ruis
voorn, omdat de kunstvlieg op de
meeste natuurlijke wijze en vanaf
vrij grote afstand wordt gepresen
teerd. Let wel: de vlieg dient zich
aan: niet met een plons of veel
gespetter, nee, geluidloos. Zonder
een rimpeltje te veroorzaken aan
het wateroppervlak is daar opeens
die vlieg. Precies zoals andere echte
vliegen wel eens de vergissing
van hun leven maken door op het
water te landen komen de kunst
vliegen ook onverbiddelijk in een
vissemaag terecht.
Overigens is er niet alleen ruis
voorn mee te verschalken. Ook de
baars, de winde en de alver kun
nen wanneer u met de vliegen
hengel vist voor verrassingen
ADVERTENTIE
HENGELSPORTHUIS
Lage Rijndijk 76, Leiden, tel. 34867
ADVERTENTIE
ROBBERS goedkoper
dan ooit
Zie pagina 22
zorgen. Mogelijkheden om in de om
geving van Leiden met de vlieg te
vissen zijn legio. Om er maar eens
een paar te noemen: de Oude Ade,
de Vaarsloot, de Akkert en Zomer -
sloot en de Leisloot.
Eén geheel
Nu eerst iets over het materiaal:
er is slechts één keuze mogelijk.
U moet er voor zorgen dat hen
gel, lijn, reel en leader één geheel
vormen. Een vliegenlijn is geen lijn,
die men per meter kan kopen. Een
vliegenlijn moet u zien als een
hulpmiddel met speciale eigen
schappen en hoedanigheden. Een
vliegenlijn is in feite een „werpge-
wicht". Daarom is deze lijn ook vrij
dik en heeft een relatief hoog ge
wicht, ongeveer 40 gram.
In bijna alle gevallen worden
tapse-lijnen gebruikt; dit zijn lij
nen die vanuit een bepaalde dia
meter ongeveer 5 meter voor het
einde van de lijn geleidelijk dunner
worden. Lijnen, die aan beide zij
den zo'n dun uitlopende punt heb
ben worden symmetrische lijnen ge
noemd. Er bestaan ook a-sym
metrische lijnen. De vroeger ge
bruikte zijden lijnen vergden veel
en intensief onderhoud, maar met
de moderne lijnen van nylon en
andere kunstvezels zijn deze proble
men overwonnen.
Op de meeste vliegenhengels staat
aangegeven welke lijnen er gebruikt
kunnen worden. Het wordt aange
geven in „aftma's" Soms wor
den ook de cijfers van de meest ge
schikt voor een HCH-lijn van 6
aftma: staat op de hengel dit
teken Is een hengel geschikt
schikte 1 ion vermeld. Bijvoor
beeld: e< vliegenhengel is ge-
voor een HPH-lijn, dan staat op
de hengel 5#. Hieruit blijkt dus
al. dat HCH een 6-lijn is, en een H.
D.H. een 5-lijn, dus iets dunner.
Bij aanschaf van een vliegenlijn
nog even het volgende. Waaraan
kunnen we zien of de lijn drijvend
of zinkend is?
Maten
Wel, F betekent „floating" (drij
vend), S betekent „sinking" (zin
kend), DT betekent „doublé tape-
red" (dubbel taps), en FT betekent
„forward tapered" enkel taps).
Willen we nu een drijvende, dubbel
tapse 6-lijn dan moet er op de ver
pakking staat DT 6F-HCH. Wat
betekenen nu de letters HCH, HDH
en HEH? Dit zijn diktematen van
de lijn en de letters H staan voor
de beide uiteinden (punten) van de
lijn, terwijl de middelste letter de
dikte van de lijn (de buik) aan
geeft. H is 0.63 mm. C is 1.25 mm.
D is 1.13 mm en E is 1.00 mm. De
lengte van een vliegenlijn is onge
veer 27,a meter
U moet er rekening mee houden.
dat u, voordat u de lijn op de reel
windt, een 'backing' aanbrengt van
ongeveer 25 meter. Dit kan zijn
een ondervulling van sterk vissers
garen of een perlonlijn.
Rest ons nog iets over de leader
te vertellen. Ze zijn in twee soor
ten en verschillende dikten te koop.
Er zijn geknoopte leaders en lea
ders uit één stuk. Persoonlijk pre
fereer ik de knooploze leader voor
plantenrijk water, maar geknoopte
leaders zijn in de eerste plaats
goedkoop en vissen even goed als
ongeknoopte. Leaders die u koopt
ADVERTENTIE
DE ENIGE SPECIAALZAAK
voor al uw
HENGELSPORTARTIKELEN.
DE SPORT
Haarlemmerstraat 11 - Tel. 24020
zijn visklaar, u hoeft ze dus niet
in te vetten. De dikte wordt aan
gegeven in X-en.
Uit het „hart"
Onnodig te zeggen dat de beves
tiging aan de vliegenlijn goed moet
zijn. De leader moet namelijk uit
het „hart" van de vliegenlijn ko
men om de worpen zo exact mo
gelijk te doen zijn. Hiervoor zijn di
verse knopen ontwikkeld, maar de
beste manier is mijns inziens om
het dikke gedeelte van de leader
door het uiteinde van de vliegen
lijn te steken en het dan als een
gewone vishaak af te binden <6 k
7 wikkelingen en dan door het lus-
Je). Tenslotte met een beetje blan
ke lak van moeders afwerken.
Tenslotte nog een tip: koop niet
teveel vliegen tegelijk. Neem zowel
van droge als van natte vliegen een
paar haakgrootten van 2 of 3 soor
ten vliegen. Om te beginnen is dit
ruim voldoende"
Tot zover Joop Leibbrand Mocht u
belangstelling hebben voor 't vissen
met de kunstvlieg, gaat u dan zon
dagmorgen eens kijken bij de grote
vijver van de Leidse Hout in Lei
den. Als het wat redelijk weer
is zijn daar in het gesloten vissei-
zoen altijd wel enkele vliepenvia-
sers bezig om worpen te oefenen.
Mocht u iets meer willen weten
vraag de sportvissers gerust om ad
vies en inlichtingen. Zij zijn graag
bereid u dat te geven.
Leidens Oudste Speciaalzaak
Wossensteeg 75/77 - Leiden
ADVERTENTIE
J DE GOEDE VANGST
J Morsstraat 46 Leiden
t Telefoon 21751
HOLGLAS HENGELS, van 3 tot 8 meter lengte,
Lerc, Garbolino, D.A.M., enz.
Zacht style lood, druppel lood, Tortue- Platil TRILON-nylon
en NYLORFI, VANAF 0.06 mm.
Een tafereel, dat in het ge
sloten visseizoen elke zondag
ochtend te z{en is bij de grote
vijver van tiet Leidse Hout.
Vliegvissers oefenen hun wor
pen. (Foto Holvast)
