pinksteren - zending - vrede
erken op de bres voor vrede en gerechtigheid
«jjmjui'iiiuja
HET KOMEN VAN DE GEEST
WOORD VANBEZimiNG
rkdiensten Leiden en omgeving
jste
Tweede
Pinksterdag
fjflPAG 20 MEI 1972
•n zal in heel wat kerk-
i de schriftlezing uit de
Testamenten zijn uit Gene-
het verhaal van de toren
label waarvan de top tot in
^Jsnel moest reiken. Doch dit
bleef onafgebouwd liggen
Le de verwarring der taal,
- de mensen die er zo ijverig
m aan hun project, elkaar
geer verstonden. En zo werd
van die toren niet een
jian eenheid, maar van ver
beid. En de schriftlezing uit
fieuwe Testament zal na-
5J jk zijn uit Handelingen 2
na de uitstorting van de H.
mensen uit allerlei volken
g m Palestina in hun eigen
- >rstaan hetgeen er gespro-
irdt over de grote werken
ïadat de H. Geest was uit-
Daartoe staat er een hele
namen van volken in dat
j ituk waarover menigeen bij
e2 nog wel een struikelt. Zon-
ïdj eer zal het duidelijk zijn
a deze twee bijbelgedeelten
J enlijk worden gelezen.
betekent scheiding, met alle
ttt s van dat uiteengaan. Het
■3 t volken die, naar het beeld
*boek Daniël, elkaar als die-
:hten. Het betekent rassen
>ver elkaar staan omdat
ras het andere niet de
ruimte wil gunnen om zich
fcjjneri ontplooien. Het bijbelse
van het Pinksterfeest is het
van Genesis 11. Daar komt
Ier bijeen: mensen die elkaar
eer verstonden, gaan elkaar
als de H. Geest is
rt. Het gaat hier om meer
telingen. Vóór zijn heengaan
zijn jongeren de op
gegeven de volkeren te ma-
zijn discipelen en hen te do
leren onderhouden al wat
olen heeft. Pinksteren heeft
eggen tot de volkeren op deze
die eigenlijk altijd gereed
kaar naar de keel te vliegen,
oesterfeest heeft ook iets te
de rassenkwestie waar de
lellingen vaak nog moeilijker
dan bij de volken en waar de
ezig is schipbreuk te lijden.
Itters van de Wereldraad
rken hebben hieraan ook ge-
hun Pinksterboodschap dit
zij schrrijven: „Het Ko-
van God gaat het politiék
(_ivan mensen te boven. De
k doorbreekt onze halfslachtige
n om de oorlog in te perken,
ons in staat voor de vrede
een vrede waar de ver
sheid en spanningen tussen
generaties, sexen, culturen,
groepen en volken er alle toe
tot groter eenheid en vol
ei te komen". Zij weten ech
ter ook wel hoe de werkelijkheid op
deze aarde is en het zal daarom wel
zijn dat hun boodschap begint met
de woorden: „Noch om ons heen,
noch bij ons zelf zien wij veel ge
loof. Daarom bidden wij om de Hei
lige Geest".
Het Pinksterfeest is een zendings-
feest bij uitnemendheid. Al willen
we die Pinksterdag in Jerusalem, toen
de H. Geest werd uitgestort, dan
misschien liever niet noemen het
begin van de kerk, (die was er ook
reeds onder het Oude Verbond)
toch heeft deze dag wel iets te ma
ken met de uitbreiding van de kerk.
In zijn eerste boek (het evangelie)
heeft Lucas beschreven hetgeen Je
zus begonnen is te doen en te leren
tot aan de dag van de hemelvaart En
nu gaat hij zijn tweede boek schrij
ven dat wij gewoon zijn aan te
duiden met de naam van de Hande
lingen der Apostelen. Tegen die
naam is altijd reeds enig bezwaar
gerezen, omdat er slechts iets wordt
verteld van 'n paar apostelen. Daar
om is wel eens voorgesteld hier te
gaan spreken van het boek van de
voortgang omdat het vertelt datgene
waarmee Jezus is voorgegaan te doen
en te leren en daarmee gaat dan ook
de kerkgeschiedenis voort en komt
in een geheel nieuwe fase. De uiter
sten der aarde zijn immers in 't
zicht. Pinksterfeest is een zendings-
feest. God stuurt de kerk op weg,
de wereld in, met zijn Woord en
Geest.
De Heilige Geest
De uitstorting van de H. Geest. Dat
gedenken wij. Er is veel gedacht en
gepeinsd over het werk van de H.
Geest en daaraan zitten verschillen
de kanten. Menigeen houdt zich bezig
met wat de Geest hem te zeggen
heeft in contemplatieve meditatie
over zijn eeuwig heil. Menige secte.
is hiermee bezig. Het werk van de
H. Geest wordt in Verband gebracht
met wedergeboorte en bekering. We
zullen dit niet ontkennen. Maar wan
neer we het Pinksterverhaal uit Han
delingen 2 lezen, worden we toch op
een ander spoor gezet. De H. Geest
wordt uitgestort onder de bekende
tekenen en dan beginnen de discipe
len en die met hen tesamen waren
te spreken met andere tongen. In
deze wereld hebben zij iets te zeg
gen. En wanneer Petrus zijn predi
king houdt, gaat hij uit van de woor
den van de profeet Joël, die nu tot
rijke ontplooiing zullen komen. Uw
zonen en uw dochteren zullen profe
teren. De Geest geeft kracht en moe
tot het getuigenis in en aan de we
reld. Dit was aan de discipelen ook
beloofd dat zij kracht zouden ont
vangen om getuigen te zijn. Het gaat
er met Pinksteren niet om dat de
H. Geest in de gemeente, in de kerk
woont en werkt, maar dat hij de ge
meenteleden en kerkleden uitdrijft
om in deze wereld getuigen van Je
zus Christus te zijn. Op het Pink
sterfeest zullen we moeten denken
aan het werk dat de H. Geest niet al
leen voor ons, maar vooral door ons
wil doen. Alle christenen worden ge
roepen werkende ambtsdragers te
zijn. De H. Geest wil de mens in
schakelen in Gods plan en hü wil
deze mens toerusten tot dit werk in
de wereld. Dit is toch duidelijk ge
noeg in het Pinksterevangelie te le
zen. Pinksterfeest betekent zending.
Vredesvraagstuk
Maar we komen toch ook niet los
van de gedachte dat de kerk door de
eeuwen heen verband heeft gelegd
tussen Genesis 11 en Handelingen 2,
de verdeeldheid van de volkeren en
het samenkomen van de natiën der
aarde. Ligt ook hier niet een taak
voor de kerk en wil de H. Geest ook
niet mensen en kerken voortdrijven
dat zij bezig zijn met het vredes
vraagstuk op deze aarde, waar de
vredesduif nog altijd geen plaats
vindt voor het hol van haar voet?
Is niet nog altijd een van de zalig
sprekingen die er in Mabtheus 5
staan: Zalig zijn de vredestichters,
want zij zullen Gods kinderen ge
noemd worden? Wat is er nu van
zelfsprekender dan dat de kerk zich
met vredesvraagstukken bezig houdt
en wat is er vanzelfsprekender dan
dit gebeurt in interkerkelijk en
oecumenisch verband? Dat gaat
over de grenzen der landen heen en
dat is hier een noodzakelijkheid.
De laatste tijd is de naam van het
IKV, het Interkerkelijk Vredesbe
raad nog al eens gevallen doordat
personen en instanties over zijn acti
viteiten vielen. De pauselijke ency
cliek Pacem in Terris was koren op
de molen van de Pax Christi-bewe-
ging, die de wens uitsprak dat het
vredeswerk in Nederland een inter
kerkelijk karakter zou krijgen. Her
vormde en Gereformeerde instanties
hebben aan die uitgesproken wens
gehoor gegeven en zo kennen we dan
sinds 1966 het IKV. Nadien zijn er
ook vertegenwoordigers gekomen uit
andere kerken in ons land. „Het nieu
we was, dat de kerken zich als ker
ken verantwoordelijk stelden voor 't
vredesvraagstuk." De meest beken
de activiteit van dit IKV is de vre-
desweek die in september wordt ge
houden, samen met groepen, al dan
niet kerkelijk, die zich op dit ter
rein bewegen. Het vorige Jaar heeft
die vredesweek nog al wat moeilijk
heden opgeleverd. Dit IKV wil voor
al werken aan een „mentaliteitsver
andering".
Wereldvrede
Het moet in de kerken niet meer
als gewoon worden aangenomen dat
er altijd oorlog geweest is en dat er
ook altijd oorlog zal zijn. Bovendien
zitten de kerken, althans de kerken
die aan dit IKV meedoen in wereld-
Het pinksterfeest is vooral
zendingsfeest. Zending en missie
prediken sinds eeuwen de pink
steropdracht: predikt het evan
gelie aan alle creaturen. Op de
foto een inheemse godsdienstoe
fening in Afrika.
verbanden en mede door de zending
worden zij met de neus gedrukt op
problemen die niet geringe spannin
gen in de wereld teweeg brengen.
En zo legt het IKV „het accent voor
al op de verantwoordelijkheid van
de christen voor de wereldvrede en
wil het bewustmakingsproces daar
toe voeden". Aldus in één van zijn
geschriften. Het wil werken aan een
„positieve vrede, d.w.z. aan de ver
wezenlijking van de gerechtigheid in
deze wereld". Het schuwt de kritiek
op eigen kerken allerminst.
We laten ons, zonder dat zelf
direct in de gaten te hebben, wel
eens al te veel beïnvloeden door
allerlei kreten en slagzinnen, zo
als bijv. veel in reclame ge
bruikt worden. We hebben daar
door de neiging om allerlei za
ken te beoordelen op het directe
effect. Als je niet onmiddel
lijk resultaat ziet, dan weg er
mee.
Af en toe een stukje „bezin
ning" kan heel best helpen te
gen deze 6lechte leef-gewoonte.
Want als je bij alles alleen maar
ongeduldig gaat staan vragen
naar het onmiddellijke re
sultaat, naar op-slag-te-zien-su
ces of direct effect dan ga je
een heleboel waardevolle dingen
gewoon wegsmijten en op de
duur niet eens meer zien.
In ons geestelijk leven (een
heel stuk van Je werkelijke be
staan!!) zijn er vrijwel geen
dingen die zo direct effect heb
ben, die zo op slag voordelig
blijken te zijn. Juist omgekeerd,
tort en goed, dat het onzin is,
inplaats van een beetje geduld
te hebben. Dat eerste Pinkster
feest uit de bijbel, dat over
kwam een stel mensen, die te
voren ook een heleboel geduld
en onzekerheid en wachten had
den meegemaakt, (t Staat er
allemaal in. in het boek Hande
lingen, dat weer het tweede deel
is van het boek Lucas, dus een
lange voorgeschiedenis).
Wel, net zo'n voorgeschiede
nis" moet Je durven doormaken.
Pas wanneer Je echt tijd durft
te besteden aan bezinning op het
woord van God en wanneer Je Je
eigen logica en korte-zicht wat
durft te doorbreken en wanneer
Je een beetje langere adem. dan
ons onmiddellijke effect-bejag,
getraind hebt. pas dan. ga Je
deel werkelijk zelf iets merken
van dat Pinksterfeest.
Het betekent in Je leven niets
minder dan een enorme storm.
Een heleboel komt op de kop te
staan, je zult heel wat zaken an
ders moeten gaan doen en be-
gaat daar alles op de veel lan
gere termijn. Je hebt er een lan
ge adem voor nodig en je moet
niet direct gaan schelden of
weglopen als er niet zo gauw
effect te zien is.
Deze ellenlange inleiding heeft
een heleboel te maken met het
vieren van het Pinksterfeest.
Als ergens, dan nu en hier
dreigt dat kreterige en dat onge
duld en die oppervlakkigheid
ons pinkster-gebeuren maar 'n
vaag en onwerkelijk gedoe.
Kijkt u maar eens mee.
Het gaat over het komen van
de Geest van God bij ons men
sen. Toen dat voor het eerst ge
beurde, vertelt de bijbel, toen
was er direct effect. Toen zag
Je van alles en Je hoorde de
meest sensationele dingen. Het
gebeurde de toeschouwers pal on
der de neus!
Dat zult u morgen vast en
seker zo niet ook beleven. En
daarom zeggen veel mensen
kijken. Ennooit beroerder.
Altijd opluchtend, altijd moed
gevend, altijd echt vernieu
wend. En dat vuur, waarover
verteld wordt, beleef Je dan zélf
als een gloed en een warmte, die
Je eigen leven doet opbruisen en
tegelijk koesterend is voor an
deren. Wat er ook in onze
tijd in allerlei levens van al
lerlei mensen, voor geweldige
fijne èn troostende èn nieuw
uitzicht-biedende dingen gebeurt
door dat Pinksterfeest, dat kan
ik in zo'n klein stukje nooit sa
menpersen. Ik kan het u met
„vuur en vaart" aanbevelen om
;en geduldig Pinksterfeest te
?aan beleven. Vooral niet weg
lopen of schouders ophalen als
er niet direct effect is. Denk om
de „voorgeschiedenis"! En dan
heel veel geluk, écht met hoofd
letters bedoeld levensgeluk!
J. Bovenberg,
Geref. Pred. Leiden Z.W.
Ook wordt men gedreven door de
gedachte dat de kerken door de in
ternationale verbanden waarin zij
zich bevinden, „een vrij unieke scha
kelfunctie vervullen, waarlangs deze
werelden met elkaar in contact kun
nen komen en een verantwoorde po
litiek kunnen ontwerpen". Zoals
reeds gezegd komt er nog al eens
wat kritiek los over dit IKV en dat
zal wel zo blijven ook, want het
werkt in een hoek waar de meningen
nog al eens verdeeld kunnen zijn en
de hartstochten kunnen oplaaien. Wie
tegenwoordig werkt voor een leefba
re wereld en niet voor eigen wel
vaart, wekt allerlei weerstanden op
Moeten de kerken er dan maar mee
ophouden? Moeten ze niet langer op
komen voor vrede en gerechtigheid?
Gezien vanuit het Pinksterfeest als
tegenhanger van Babel. geloof ik
niet dat zij dit mogen. Zij zouden
him roeping niet verstaan wanneer
zij hier hun mond hielden en niet
opkwamen tegen onrecht dat gele
den wordt. Zij zouden het evangelie
dat zij brengen krachteloos maken
wanneer zij niet zouden opkomen
voor het recht van de ontrechten.
De kerken zijn maar een lastig
element in de samenleving. Dat was
een opmerking die wij onlangs hoor
den uit de mond van een randkerke
lijke. We hebben gevraagd wat de
kerken anders zouden kunnen doen
en er aan toegevoegd dat zij dit nog
veel meer zouden doen als zij niet zo
innerlijk verdeeld waren. Het is nog
altijd nodig dat de Geest waaie door
deze hof.
ei ksterdag
Hervormde Gemeente
udse Kerk 10 u ds C. H. Bijl,
üst 11.45 u Oec. stud.dienst 5
Kievit, Gouda.
«rk 10.30 u ds A. J. de Jong.
ithakerk 10 u ds H. J. van
!r&-
Hl «kerk 10 u ds G. C. Post.
«Ungskerk 9 u en 10.30 u ds
ïberg en ds Joh Poort (gez.
hemkerk 10 u ds E. M. Pan-
Vrljz. Herv. (aula Asserstr.
dr T. Bruinsma, Den Haag
Ziekenhuis 10 u ds J. E. Bre-
lessenhuis 10.30 u. ds. H. W.
Jtepel Vredeskerk 10 u mej. A.
>||H ra-erf.
■^"ïel „De Goede Herder" 10.30
K. van der Zee.
iJfcensteeg 17 11 u Oec. werk-
Kerken Zuiderkerk (Lam-
nsweg 15): 10 u ds Krone-
u ds Hortensius.
inperk (Surinamestraat) 10 u ds
lus 5 u dr v. d. Zwaan.
^Vestkerk (Oude Vest 133) 10
TOnkert 6.50 u ds Bovenberg
met belangstellenden)
fcerk (Robijnstr.) 10 u. dr. v.
5 u dr Dronkert.
Jngskerk (A. Bruunstr.) 10.30
)Vm taschapp. dienst met herv. 5
WT Jnemeljer.
IfPJGroenhoven" 10 u ds Maaskant.
lensten „Jeugdhaven" 10 u
--X- ds. Post 10 u „Het Mleren-
'0, De Heer.
Tamboerijn" Valerius,
uur Jeugddienst voor
han 4 tot 13 jaar.
Kerk (Vrljgem.) 10 en 5 u de
tengem. 8 (Oude Rijn 3) 10 u
Ojarkeuken.
Luth. Gem. 10.15 u ds W. L.
tes Heils 10 u Heiligingsdienst
■flosslngssamenkomst.
wence (Steenschuur 6) 10.30
&e dienst.
Chr. Gemeenschap (Mid-
jcht 3) 10 u evang. Th. Dikkes
frfk H. Antonius (zat. av. 7 u)
jn 12.15 uur.
T (zat. av. 7 u), 8, 9, 10, 11,
«n 6 u.
Ppochle (zat. av. 7 u).
^•f'ltskerk 11.45 u in Hooglandse
Wuskerk (zat. av. 7 u) 9 en
7 u.
j«rk (zat. av. 7 u) 9. 10.30 12
«Ph (zat. av. 7 u) 8.30, 9.30
10 u.
jtork (zat. av. 7 u) 9.30, 11
Kerk (Zoeterw. Singel 49)
uur.
tongen H.M.
Chr. Geref. Kerk 10 en 5 u ds ear
lier
Nieuwe Apostolische Kerk (H. Rnd.)
9.30 en 4 u (dond. 8 u).
Doopsgez. Rem. Qem. 10 u ds H. van
Bilderbeek.
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 u ds
G. van Hoegee. 7 u ds G. Zonneveld te
Valkenburg. Geref. Kerk 10 u en 6.30 u
ds J. P. van der Stoel te A'dam. Chr.
Geref. Kerk 9.30 u dienst des woords.
7 uur ds P. Sneep te Alphen aan den
Rijn. R.K. Kerk (zat. 7 u) 7.30 u en
10.30 uur. Dorpshuis Ter Aar Aardam
9 en 12 uur
Alphen aan den Rijn Herv. Gem.
Adventskerk JuÜanastr. 9.30 u ds. M.
Fokkema m.m.v. Con Amore. Kruis
kerk Gouwsluis 9.30 u ds P. A. Lefe-
ber. Opstandlngskerk Pr. Marijkestr
9.30 u ds J. H. Bogers. 6.30 u Open
Deurdlenst. Voorgangers ds. A. Bor-
man en ds. M. Fokkema m.m.v. Rijn
lands vocaal Kwartet. Maranathakerk
Raadhuisstraat 6.30 uur Open Deur-
dienst. voorgangers ds Fr. de Jong en
ds J. H. Bogers m.m.v. Cantori) Geb.
Ne-bij Van Lennepstr. 9.30 u Jeugd-
kapel dhr C. Otto. Zaal Opstandlngs
kerk Pr. Marijkestr. 9.30 u Jeugdkapel
Martha-Stichting Rijnstroom 10.30 u
ds I. J. Walpot. Oudshoorn. Oudshoorn
seweg 10 u ds P. van der Laarse te
Boskoop. 8.45 u gez. Pinksterontbljt
Herv. Sionskerk Hooftstr. 9.30 u ds S.
W. Verploeg. 6.30 u ds H. Koudstaal te
Bolnes. De Goede Herderkerk Ten
Harmsenstr. 9 u ds N. J. M. Hoogen-
dijk m.m.v. kerkkoor Onderweg. Rid-
derveld Het Kasteel Veldbloemw. 10.30
u ds N. J. M. Hoogendljk Aula Mor-
gensterschool Parelstraat 5 u ds S. W.
Verploeg. Geref. Kerk Maranathakerk
Raadhuisstr. 10 u ds M. van Harme
ien. 6.30 u ds J. H. Bogers en ds Fr.
de Jong. Salvatorikerk W. de Zwijger-
Marijkestr. 10 u ds A. Borman
M. Fokkema m.m.v. Rijnland Vocaal
kwartet. Alphen aan den Rijn- Noord
De Goede Herderkerk Ten Harmsen-
straat 10.30 u ds J. Vos. 6.30 u ds G
O. N. Veenhuizen. Kasteel Rldderveld
Veldbloemweg 9 u ds G. O. N. Veen-
huizen 6.30 u ds J. Vos. Geref. Kerk
(vrijgem.) 9.30 u leesdienst, 6.30 u ds
Feenstra. Chr. Geref. Kerk Jeruzalem-
kerk Grijpensteinstraat 9.30 u en 4.30
u ds P. Sneep. Rem. Geref. Gem. Van
Mandersloostr. 10 u dienst in Zwam-
merdam ds F. Elders- Mayer. Bapt.
Gemeente geen opgave ontvangen
Leger des Heils Corn, de Vlamingstr.
10 uen 7.3D u. R.K. St. Bonifaciuskerk
(zat. 7 u) 8.30, 10 met meerstemmig
koor en 11.30 uur Pred. J. Velthuijse
R.K. Plus X. kerk (zat. 7 u) met be
jaardenkoor) 9. 10.30, 11.45. Jongeren-
dienst o.l.v. W. Happel en 5.30 uur. RK
Parochie Ridderveld (zat. 6.30 uur)
8.45. 11.15 met Latijnse koorzang en
5.30 uur Pred. J. Seijsener.
Benthuizen Herv. Gem. 9.30 u ds
Den Dikken 6 u ds H, Smit te Gou
derak. Geref. Gem. 9.30 en 6 u lees
dienst.
Boskoop Herv. Gem. 9.30 u ds W.
L. Heijmans, 6.30 u ds T. H. Oosten-
brug; Geref. Kerk. 9.30 en 5 u ds H.
Dilkstra. Maranatha-school (Snijdel-
wijk) 1 u ds W. L. Heijmans. Geref.
Gem. 9.30 u leesdienst, 3.30 uur ds
Honkoop. Vrljz. Prot (in Rem. kerk)
10 uur prof M. J. Heerlngs uit Lei
den Plnkstergem.. in Concordia, 9.30 u
dhr Th. Verwoerd. Verg. van gelovi
gen, (lokaal Nleuwstr. 27) 9.30 en 5
u samenkomsten, Volle evangelie, Bet
hel, 9.30 u dhr. J. Modderkolk, R.K.
Kerk (zat.av. 7 u) 8.45. 10 en 11.30 u.
Ontmoetingscentrum Snijdelwijk. (za
terdagmiddag 5.30 u) 9.30 u Chr. Ger.
ref. Kerk, 9.15 leesdienst, 6.30 u ds W.
van Dijk, Gouda.
Bodegraven Herv. Gem. Dorps
kerk 9.30 uur ds G. van Embden, 6.30
u ds W. Arkeraats, van Zegveld. Sal-
vatorkerk 9.30 u. ds. J. H. Cirkel. 6.30
u ds W. Balke. Bethlehemkerk 9.30 u
W. Balke. 6.30 u ds J. Poort van Lel
den. Geref. Kerk 10 u ds L. Buitenhuls
6.30 u ds B. J. F. Schoep. (Nieuwer-
brug) 9.30 u ds B. J. F. Schoep. 6.30 u
ds L. Buitenhuls. Geref. Kerk (vrijge
maakt) 9 en 415 u ds H. J. J. Feen
stra. Geref. Gem. 10 en 6.30 uur lees
dienst. Evang. Luth. Kerk 9 u ds D.
Pobuda. Evangel.kring 10 u Ere
dienst 16.45 u Joh. H. van Oostveen.
Verg. van Gelovigen 10 u Eredienst,
6.30 u. Woordiverkondiging.
Hoogmade Herv. Gem. 10 u ds P.
Schoonenboom. R.K. Kerk (zat. 7 u)
9 en 11 uur.
Hazerswoude Herv. Gem. 9.30 u en
6.30 u ds L. Boer. Geref. Kerk 9.30 en 5
u ds Brink. R.K. Kerk St. Bernardus
Rijndijk (zat. 7 u) 9.30 uur en 11. R.K.
Kerk St. Michael Rnd. (zat. 7 u) 9
u en 11.30 u. R.K. Kerk Engelbewaar
ders Dorp (zat. 7 u) 8, 10 en 11.30 uur.
Katwijk aan den Rijn Herv. Gem.
Dorpskerk 9.30 u ds Makkenze. 6 u ds
Heijmans Ontmoetingskerk 10 u ds
Heijmans. 6.30 u ds Makkenze. School
Narclsstr. 10.30 u ds Steenstra vloot-
predikant M.V.K. Valkenburg. Geref
Kerk 9.30 en 5 u ds Elderman R.K.
Kerk (zat. av. 7 u) 8, 9.30 en 11.15 u.
Katwijk aan Zee Herv. Gem. Nwe
Kerk 10 u ds Jac. de Vos, 6 u ds C.
Treure. Oude Kerk 10 u ds D Bouman
Sr. 6 u ds J. P. van Roon Zeist. Ich-
thuskerk 10 u ds C. van den Bergh
5 u d D. W. Koelman. Pnlëlkerk 9.30
u ds L. Lagerwey, em. pred. te Den
Haag 6 u ds J. Vroegindewey. Groen
van Prinsterschool 10 u ds J. Vroeg
indewey. Zeehospitium (Longkliniek)
8.45 u Geref. dienst. Wijkgebouw ..De
Hoeksteen" 10 u Dovendienst. Zieken
huis „Overduin" 2 u ds M. Heymans.
van Katwijk aan den Rijn. Geref. Kerk
Vredeskerk 9.30 u ds G. van Halsema.
5 u. ds F. Pijlman. Triumfatorkerk 9.30
u ds F. Pijlman 5 u ds G. van Halsema.
Chr. Geref. Kerk 10 u ds H. C. van
der Ent. 5 u ds H. C. van der Ent. Ge
ref. Kerk 9 tl ds G. Roukema, 7 11 ds
G. Roukema. (vrljgem. buiten ver
band). Geref. Gem. 10 u en 5 u lees-
diensten. Volle Ev. gem. "Katwijk' 9.45
u. Soefi beweging. Universel. Sporln. 3
uur bijeenkomst voor belangstellen
den 4 uur Universele Eredienst, lnfor-
mee, thema .Levend geloof". Geref.
Kerk (vrijgem.) 8.30 en 3 u ds Th.
Hoff R K Kerk (in Vredeskerk) 7 u
Koudekerk aan den Rijn Herv.
Gem. 10 u ds F. A. L. Franken, van
Woubrugge. 7 u Gez. Herv. Geref.
dienst. DS. H. J. Swlerts. Geref. Kerk
10 u ds H. J. Swierts. 7 u zie Herv. Ge
meente.
Geref. Kerk
Honnef. Kerk
Hoofdstraat 10 ds J. A. van Netten.
6.30 u ds G. van Loenen. Schepplngs-
kerk 9 u ds A. Geense 10.30 u ds G. v.
Loenen. 5 u ds J. A. van Netten. R.K,
Kerk „Menswording" Gaarmeesterstr.
(zat. av. 7.30 u) 9. 10.30 en 12 u (idem
maandag).
Lisse Herv. Gem. Grote kerk 10 u
ds J. van der Velden 7 u ds J. J. Rui
tenberg van Abbenes. Helvetlakapel 10
u ds H. G. Oostinga. Geref. Kerk 10
u ds P. Popma van Hoofddorp 7 u ds
P. Huisman van Rijnsburg. Chr. Ge
ref. Kerk 10 en 4.30 u ds D. H. Biesma
Openb. Belijdenis en Bed. H. D. Ge
ref. Gem. 10 en u ds W. Suvker.
Geref. Kerk (vrijgem.) 10 u leesdienst
2.30 u ds H. W. Ophoff van Gouda.
Openb. bel. des geloofs. Geref. Kerk
(vrijgem. bulten verband) 9.30 en 5
u ds J. J. Verleur. Oud Geref. Gem.
9.30 en 3 uur leesdlensten. Ned. Prot.
Bond (zaal Groene Kruisgebouw) 10.15
u drs Roos van Leiden. St. Agatha Pa
rochie R K. Kerk (zat. av. 7 u) 10 en
11.30 u. Dependance Poelpolder (zat.
av. 7 u) 9 en 11.30 u. Maria Parochie
(zat. av. 7 u) 8.30 u 10.30, 12.00 en
5.30 uur. H. H. Engelbewaarders pa
rochie (zat. av. 7 u) 7.30 u 9.30 u. 11
u en 5.45 uur.
Lelmuiden Herv. Gem. 9.30 u ds J.
H. de Vree 6.30 u ds Jos G. Los. Geref.
Kerk 9.30 u ds Jos. G. Los. 7 u ds J. de
Vree. R.K. Kerk (zat. 7 u) 7.30, 9.30
en 11.15 uur.
Noordwijk-Binnen Herv. Gem.
(in Geref. Kerk) 10.30 u dr J. G. B.
Jansen 7 u ds S. Oegema te Oegstgeest
(De Vonk) 7 u ds A. L. Lapré. Ge
ref. Kerk 9 u ds C. Warner. 7 u ds
Oegema (ge. dienst) R.K. Kerk (zat.
av. 7 u) 8, 9.30, 11 en 12 u.
Nieuwveen Herv. Gem. 9.30 u ds
Joh. Stehouwer te Alphen aan den
Rijn 6.30 u ds A. M. Lindenburg te
Ter Aar. Geref. Kerk 9.30 u dr J.
Schelhaas te Amsterdam 6.30 u ds Lin
denburg te Ter Aar Gez. dienst R.K.
Kerk (zat. 7 u) 9, 10.45 u en 5 u.
Nieuwkoop Herv. Gem. 9.30 u ds
G. van Doorn. 6.30 u ds De Vos te
Katwijk aan Zee. Geref. Kerk 9.30 u
Kand R. W. Scholten te Bunnik. 6.30
u ds H. Post te Oegstgeest. Rem. Geref.
Gem. Dienst ln Zwammerdam 10 u ds
T. Elders-Mayer. Chr. Geref. Kerk 9.30
u Dienst des woords. 2.15 u ds H. C.
v. d. Ent te Katwijk an Zee. R.K. Kerk
(zat. 7 u) 7.30, 9, 10.45 en 7 uur.
Noordwijkerhout Herv. Gem. 9 u
ds J. Streefland 10.30 u ds C. Warner,
Herv. Geref. dienst. 10.30 u in de Zilk
aula r.k. Meisjesschool ds J. Streefland.
R.K. St. Josef (zat. av. 7 u) 8. 10, 11.30
en 7 u. St. Viktor (zat. av. 7 u) 8, 9.30.
11 en 6 uur. H. Hart van Jezus in de
Zilk (zat. av. 7 u) 9.30, 10 en 11.30 u.
Noordwjk aan Zee Herv. Gem.
10 u ds Lapré, 7 u ds Warner (gem.
dienst) Sole Mio 9.30 u ds D. Keunlng,
Geref. Kerk 10 u ds B. Bouma (v. d.
Bergstichting 11 u ds G. van Halsema)
7 u gem. dienst in herv. kerk Herv.
Geref. evang. (Schoolstr.) 10 u dhr.
10.30 12 en 7 v
7 u) 7,
Oegstgeest Herv. Gem. (Groene
Kerk) 9 en 10.30 u ds W. E. Verdonk
(Pauluskerk) 10 u prof. dr. H. Berk
hof (Gem.centr.) 10.30 u ds M. J. Wa-
Senvoorde 10.30 u (Jeugdkerk) mevr.
R. Enklaar. Geref. Kerk 10 ds Veg-
ter, 7 u mevr. Doornenbal en ds Vegter.
Geref. Kerk (vrijgem.) 8.30 en 3 u ds
K. Deddens R.K. Kerk (zat. av. 7.30
u) 10.30 en 12 u Bonaventurakapel
(zat. av. 6.30 u) 8 en 10 u.
Oude Wetering Herv. Gem. 9.30
u ds Lalleman, 6.30 u zie geref. kerk
Geref. Kerk 9.30 u en 6.30 u ds J. Czi-
ria nam. gez. dienst met Herv. Rem.
Geref. Gem. 10 u dhr. F. H. Fockema
Andreae te A'dam. R.K. Kerk Meer-
kreuk (zat. 7 u) 7.45, 9.15 en 11 uur
Rijnsaterwoude Herv. Gem. 9.30
u ds. T. H. Oostenbrug 7 uur ds. W.
L. Heilmans te Boskoop. Chr. Geref.
Kerk 9.30 uur Dienst des Woords 2.15
uur Ds. G. Bouw te Scheveningen. RK
Kerk (zat. 7 uur) 7.30, 9.30 en 11.16
Rijnsburg Herv. Gemeente (Gro
te Kerk) 9.30 uur ds. I. J. Wisse, 5 u.
ds. H. van Niel (mm.v. kerkkoor) Bet-
helkerk 9.30 uur ds. H. van Niel, 5 u.
ds. I. J. Wisse (Camping Koningshof)
11 uur ds. Bergsma. Geref. Kerk Pe-
trakerk 9.30 uur Ds. v. d. Linde. 5 u.
ds. Hulsman. Immanuëlkerk 9.30 uur
Ds. Huisman, 5 uur ds. Baayen. Ma
ranathakerk 9.30 uur Ds. Baayen 5 u.
Ds. v. d. Linde. Geref. Kerk (vrijge
maakt) 10 en 5.15 uur ds. K. Deddens
Evang. Chr. Gemeente (mavoschool)
10 uur ds. A. H. Agtereek (m.m.v. het
kwartet De Gier) R.K. Kerk tuin
bouwschool (zat. av. 7 uur) 10.30 uur.
Sassenhelm: Herv. Gem (in Geref.
Kerk) 9 uur ds. A. Westra 7 uur ds.
L. A. Bodaan te Amsterdam (Open
Deurdlenst) Geref. Kerk 10.30 uur ds.
J. D. te Winkel, 7 uur ds. L. A. Bodaan
den Boer. Ned. Prot. Bond
Nieuwenhuijsen-den Herder. R.K.-
Kerk St. Pancratius (zaterdag 7 uur
Jongerenmis) 8 uur 9.30. 11 en 5.30 u.
Valkenburg Herv. Gemeente 10.00
uur Ds. G. Zonneveld 6.30 uur Ds. G
van Hoegee te Aarlanderveen. Gerefor
meerde Kerk 9.30 en 6.30 uur ds. Roo-
ze. Geref. Kerk (vrijgemaakt) 10 en 5
uur ds. Th. Hoff.
Voorhout Herv. Gemeente 10.00 u.
Ds. Hogenkamp (openbare belijdenis
en H.A.) R.K. Kerk (zat. 8.00 en 19.00
uur) 9.00, 10.30, 11.45, 5.30 uur.
Voorschoten Ned. Herv. Gemeen
te Dorpskerk 10 uur ds. Meijering 7
uur Ds. v. d. Schoot. Hulp en Heil: 10
uur ds. v. d. Geest. Rijndijk: 10 uur
Ds. v. d. Schoot. 2de Pinksterdag Hulp
en Heil 10 uur Ds. v. d. Geest. Geref
Kerk 9 en 10.30 uur Ds. De Zeeuw 5
uur ds. Koetsveld (Jeugddienst. Aula
Noord-Hofland 9.45 uur ds. Reedijk (de
gez. dienst). Geref. Kerk (vrljgem.).
8.30 en 3.15 uur ds. J. v. d. Haar uit
Leiden. R.K. Kerk (Laurentius) (zat
av. 7 uur) 8.30, 10.30 en 12 uur (en
maandag idem). Moeder Jode (zat. av
6 uur (maandag
Waddinxveen Herv. Gem. Brug-
kerk 9.30 uur Ds. D. van Vliet 6.30 u.
Ds. T. v 't Veld; Wijkgebouw: 9.30 u.
Ds. v. d. Heuvel 6.30 uur Ds. D. van
Vliet; Bethelkerk 9.30 uur Ds. T. v. 't
Veld, 5.00 uur Ds. J. v. d. Heuvel:
Immanuelkerk 9.30 uur Ds. N. J. Flink
7.00 uur Ds. J. Feunekes. Ger. Kerk,
Kruiskerk 10.00 uur Ds. D. J. Modde
raar. 5.00 uur Ds. J. G. Kunst te Gou
da; Ontmoetingskerk 10.00 u Ds. B.
Koekkoek 5.00 uur Ds. D. J. Modde
raar. Rem. Ger. Gem 10.00 uur Ds.
G. A. Hooykaas. Chr. Afgesch. Gem.:
9.30 en 5.00 uur Ds. A. P. Verloop Oud
Ger. Gem. in Ned. 10.00 en 6.30 uur
Leesdienst. RK Ontmoetingskerk 8.30
uur 11.45 en (Zaterdagavond 7.00 uur)
St. Viotorkerk 8.00 en 10.00 uur (za
terdagavond 7.00 uur).
Warmond Herv. Gemeente 10.15
uur ds. A. Westra R.K. Kerk (zat
av. 7 uur) 8.30 en 11.30 uur.
Wassenaar Herv. Gemeente de
Dorpskerk 10 uur Dr. Th. C. Prede-
rikse 7 u. vikaris Th. G. Hulst Kieviet-
kerk 10 uur Ds. J. T. Wlersma Mes-
siaskerk 10 uur Ds. J. A. G. van Zan
ten Dorpscentrum 9.30 u Ds. M. Ot-
tevanger Oegstgeest. Geref. Kerk (de
Bloemcamplaan) 10 en 7 uur Ds. L
Bech (Zijllaan) 10 en 7 uur Ds. E. Ver
burg. Ned. Prod. Bond (Lange Kerk-
dam) 10.30 uur Ds. D A Werner. RJK
Kerk Willlbrordus (zat.av. 7 u) 8. 9, 10
11, 12.15 en 5 u. Goede Herderkerk zat.
av. 5 u. 8.30. 10, 11.30 St. Joseph (zat.
av. 7 u) 7.30, 8.45, 10.30. 12.15 en 7 u
Woubrugge Herv. Gemeente 9.30
uur Hr. Goedhart Nieuwkoop, 6.30 u.
Ds. Franken. Geref. Kerk 9.30 en 6.30
uur Ds. Tom, Harderwijk.
huls te Amsterdam. Hez. dienst kan
didaat met gereformeerden ln herv. k.
Geref. Kerk 9.30 uur L. te Neljenhuis
te Amsterdam. 7 uur kandidaat L. te
NiJenhulste Amsterdam ln Herv. Kerk
RK Kerk (zat. 7 uur) 7.45. 9 en 10.45
7.30. 10 en
Dienaar (zat. 7 uur) 8.30. 10, 11.30 en
6 uur. RK Kerk Meerburg (zat. 7 u)
8.45. 10.30. 12 en 6 uur.
Zwammerdam Herv. Gem. 10 uur
en 6.30 uur ds. D. Goudzwaard: Geref.
Kerk 9.30 en 6.30 uur ds. Warnink te
Rodenrijs. Rem. Geref. Gem. 10 uur
Ds. T. Elders-Mayer te Rockanje RK
Kerk (zat. 7 uur) 8. 10. 11.30 en 5.30 u.
LEIDEN
Hervormde Gemeente Hooglandse
Kerk 10 uur ds. E. M. Pannekoek.
R.K. Kerk Antlonus 9.30, 11 1215
uur Leonardus 9 en 10.45 uur Lodewljk
9.30 en 11 uur St. Joseph 9.30 en 11
uur Petrus 9, 10.30 en 12.00 uur
Aarlanderveen R.K. Kerk 7.30 en
10.30 uur.
Alphen aan den Rijn Herv. Gem.
Opstandlngskerk Prinses Marijkestr.
9 uur ds. J. H. Bogers. Oudshoom. De
Hervormde Sionskerk Hooftstraat 9.30
uur ds. S. W. Verploeg. Chr. Geref.
Kerk Jeruzalemkerk Grijpenstelnstr.
9.30 uur ds. P. Sneep. Baptisten ge
meente Kerkgebouw Molenvlietlaan de
R.K. Kerk St. Bonlfaclus 10 en 11.30 u.
R.K. Plus X kerk 9 en 10.30 uur. R.K.
H. Geestparochie Rldderveld 10 uur,
Oud-Geref. Gemeente (Hooftstraat nr.
240) 3 uur ds. v. d. Breevaart.
Bodegraven Herv. Gemeente de
Dorpskerk 9.00 uur ds. W. Balke. Beth
lehemkerk 9 uur ds. J. H. Cirkel. Ge
ref. Gemeente 11.00 uur ds. Kleppe v.
Woerden.
Benthuizen Herv. Gemeente 9.30
uur ds. Den Dikken. Geref. Gemeente
11 uur ds. Honkoop.
Boskoop Geref. kerk interkerkelij
ke dienst. 9 uur ds. H. Dijkstra en ds.
W. L. Heijmans; Geref. Gemeente te
centrum Snijdelwijk 10.30 uur.
Hazerswoude Herv. Gem. 9.30 uur
Gez. dienst in Geref. Kerk Ds. A. Brink
en ds. L. Boer RK St. Bernardus kerk
Rijndijk 9.30 en 11 uur. R.K. St, Mi
chael kerk Rijndijk 9 en 11.30 uur. R.K
Kerk Engelbewaarders 10 en 11.30 u.
Hoogmade R.K. Kerk 9 en 11 u.
Katwijk aan den Rijn Herv. Ge
meente Ontmoetingskerk 10 uur ds De
Vos Katwijk aan Zee.
kerk 9.30 uur Ds. C. van den Bergh
Chr. Geref. Kerk 9 uur G. Bouw van
Scheveningen. Geref. Gemeente (Re
misestraat) 11.15 uur Ds. A. Hofman
van Scheveningen.
Koudekerk aan den Rijn Herv.
Gemeente 9.30 uur ds. G. Koerselman.
De kansel van de hervormde
Dorpskerk in Wassenaar.
(Foto Holvast)
Llsse Herv. Gemeente Grote
Kerk 9.00 uur Ds. J van der Velden
Chr. Geref. Kerk 9.00 uur Ds. D. H.
Biesma. Geref. Gemeente 10.00 uur ds
W. Suyker. Oud Geref. Gemeente 9.30
uur Leesdienst 4.00 uur Ds. J. van
Prooljen van Stavenisse. R.K. Kerk de
diensten als op zondag.
Nieuwkoop Herv. Gem. 9.30 uur
de heer J. Goedhart. Chr. Geref. Kerk
9.30 uur Dienst des Woords. R.K. kerk
9 en 10.45 uur.
Noordwijkerhout RK Kerk St. Jo-
eef 8.00. 10.00 en 11.80 uur; St. Viktor
8.00, 9.30 en 11.00 uur.
Oudewetering R.K. Kerk Meen»
kreuk 9.15 en 11 uur.
11.15 uur.
Rijnsburg Herv. Gemeente (Gro
te Kerk) 9.30 uur ds. A. J. de Jong te
Leiden. Geref. Kerk Immanuelkerk 10
uur ds. R. H. Zijlstra te Delfzijl.
Sassenheim Herv. Gem. (In ge
bouw Ontmoeting) 9 uur ds. A. Wes
tra (gezlnsdlenst). R.K. Kerk St. Pan
cratius) 8. 9.30 en 11 uur.
Valkenburg Herv. Gemeente 9.30 u
Gezamenlijke Dienst: Ds. G. Zonneveld
met medewerking van het kinderkoor
„De LofsUm".
Waddinxveen Herv. Gem. Brugkerk
9.00 uur Ds. D. van Vliet. RK Ontmoe
tingskerk 8.30 11.45 en 630 uur. R.K.
Kerk St. Vlctorkerk 8 00 en 10.00 uur.
Chr Afgesch. Gem. 9 30 uur Ds. A. P.
Verloop. Oud Ger. Gem. ln Nederland
10.00 uur Leesdienst.
Wassenaar Herv. Gem. (Dorps,
kerk) 10.00 u de. C. Treure te K&tb
wijk.
