Cwaad als
sijweg
laar geluk
NAAR HOMERUS
De revolutie
is vergeten
VERANDEREN
REPAREREN
BEWAREN
HJDAO 12 MEI 1972
FILM
PAGINA 27
Cannes met zijn zeventigdui
zend inwoners heeft ruim een
kwart-eeuw geleden een mees-
tercoup uitgevoerd in het ver
overen van een rijke clientèle
voor zijn lange keten van ho
tels. Het heeft een naam ver
worven als festivalstad, waarbij
Nice, Menton, Saint Tropez het
nakijken hadden. Zeker een
zeshonderd journalisten uit alle
delen van de wereld komen elk
jaar in mei verhalen hoe zij in
Cannes en nergens anders zich
in een filmavontuur gaan stor
ten- En die stroom van verslag
gevers groeit nog steeds, elke
filmcrisis ten spijt.
Cannes
door
Piet Ruivenkamp
De middenstand wrijft zich in
de handen, zeemt de talloze ter
ras-tafeltjes en verhoogt de al
gepeperde prijzen nog wat de
klantjes komen toch wel en
de hotels voeren al snel het
bordje "Complet" op de deur.
Als het festival een onberaden
stap maakt door het over een te
artistieke of zelfs revolutionaire
boeg te willen gooien komen de
plaatselijke winkeliers boos
overeind. De opstandige jonge
ren met hun aanklachtfilms
hebben geen duizenden francs te
verteren en zo iets moet in het
oog gehouden worden!
De revolutie van 1968 lijkt
reeds lang vergeten. Eigenlijk
heeft ze Cannes alleen maar
goed gedaan, want sindsdien i'
het Festival du Film nog meer
dan voorheen, ver voor op de
Berlinale en de Venetiaanse
Mostra hèt grote film treffen in
de wereld geworden. Men heeft
het slim gespeeld door bijna
iedereen zijn zin te geven.
Naast het hoofdprogramma is
er een week voor de critici die
kunnen laten draaien, wat zij op
hun hart dragen; een bioscoop-
je in een achterafzijstraat (op
veilige afstand van het festival
paleis) staat twee weken lang.
van 's ochtends vroeg tot diep in
de nacht zeer democratisch open
voor een non-stop-programma
der nieuwlichters. En waar dat
nog niet voldoende is kan men
in een kleine twintig andere za
len terecht, want Cannes blijft
buiten de maand mei met zijn
dertien bioscopen ook zeer film-
minded.
De boulevard van Cannes, La
Croisette, enkele kilometers
lang van het haventje, volge
stouwd met een miljoenenkapi
taal aan jachten tot aan een
landtong, heeft een internatio
nale reputatie verworven. Hal
verwege ligt het filmpaleis ge
kroond met vele vlaggestokken,
die alle naties ter wereld wel
zouden willen bedienen. Er loopt
een grens oostelijk van dit bios
cooppaleis, niet zichtbaar, maar
wel heel duidelijk aanwezig.
Aan gene zijde huizen de dure
filmbazen, die zich eigenlijk al
leen maar in smoking aan de
andere zij begeven om met
moeder of dochter in vol ornaat
een festival gala bij te wonen.
Zjj hebben intrek genomen in de
barokke giganten met honder
den kamers aan lange gangen,
waarvan je veronderstelt dat er
halverwege een spiegel staat om
het effect te verdubbelen. Maar
je komt jezelf nooit tegen. Die
gangen zijn gewoon zo lang.
Carlton herbergt naast de Ame
rikanen, die voor hun filmmaat
schappijen kubieke meters pu
blicity uitpakken in twee weken
minstens honderd romans aan
stof, komische en tragische.
Zo was er vorig jaar een Pa
ri jse baron, die voor een schap
pelijke prijs in Carlton nog juist
'n linnenkamer had kunnen hu
ren. HU liet drank aanrukken en
vroeg op de laatste dag van het
festival aan de grote schare
journalisten aandacht voor zijn
probleem. Slecht getimed na
tuurlijk, want met rood omran
de ogen en tuitende oren van
tientallen films wilde toen nie
mand meer weten hoe zijn
vrouw en advocaat hem slim
hadden bedrogen.
Het simpele volk, en ik, hui
zen in de smalle parallel-
straat met hotels achter
de boulevard, de Rue d' Anti
bes. De bioscopen daar doen die
smalle maar essentiële verkeers
ader vol raken als tijdens de
filmmarkt een opwindend werk
stuk wordt aangekondigd. Want
in deze weken is Cannes hele
maal filmgek.
Nog eenvoudiger geesten, die
het festival beslist niet willen
overslaan, huizen in oude au
tootjes, die in de eerste ver
snelling komen aanrijden. De
politie schudt er het hoofd
over en het is dus zaak parkeer
ruimte vinden in een particu
liere tuin waar men ongemeoid
kan blijven.
Die tuinen en ook de potsier
lijke villa's, die worden echter
elk jaar minder in aantal. Er
zijn ingenieuze architecten, die
luxe residenties ontwerpen, be
tonnen gevaarten onderverdeeld
in vele kleine appartementen en
een paar meter Middellandse
Zee in uitzicht stellen. Als een
van de onnoemlijk vele verkoop
bureautjes van Cannes tenmin
ste een ton daarvoor wil uit
tellen. Ook de grond aan de
achterkanten van de gebouwen
wordt, zij het billUker, verkocht.
Het heet in de aankondiging
„rustig".
De Nederlandse kolonie vindt
elkaar in deze dagen op twee
plaatsen, de bar „Le petit Carl
ton" een op- en neer bar, waar
de staf terecht vierentwintig
uur etmaal paraat blijft voor de
nabeschouwers om steeds nieu
we demi-rouges aan te dragen,
en in het kleinere „L'esquina-
de". Tien jaar geleden kwam
een Armeense immigrant van
Bourgogne naar de kust met
het voornemen tot de fabricage
van geraffineerd voedsel. De
patron bracht lifters mee, on
der wie één schoonzuster. Zijn
initiatief deed hem eer aan. De
Nederlanders hebben hem een
gouden palm uitgeloofd, de eni
ge die ooit buiten het festival
om is vergeven.
Het is een verschijnsel apart,
het festival te zien ontwaken.
Sinds het paleis een immense
glazen uitbouw heeft gekregen
moet men denken aan Sneeuw
witje in haar doorzichtige kist.
Nog maar een etmaal voor de
openingsfanfares haar wakker
kussen.
Men talmt- Als het toch ge
beurd is begint men driftig
duizenden petunia's te plan
ten om de pompeuze palmen,
die nauwelijks echt lijken, de
bloemenman bezorgt zijn hor
tensia's op de trap, iedereen
timmert en schildert, vorkhef
trucks brengen de grote ver
lichte affiches in stelling.
En men probeert de grote
stroom filmprofessionals te ka
naliseren. Louisette Fargette,
die met nimmer aflatende char
me de niet snel tevreden jour
nal istenschare bedient, versaagt
niet. Groot probleem: er zijn
maar zeshonderd persvakjes
geconstrueerd, voor de distri
butie van het informatiemate
riaal. Een Hollandse journalist
moest vorig jaar zün kastje de
len met een man uit India.
Het was gewoon een kwestie
van vroeg opstaan om de invi
taties te bemachtigen.
Cannes is ook serieuzer ge
worden. Sinds de filmwereld
wat minder boert, slonk het
aantal rijk voorziene recepties
aanzienlijk.
De vaste aow-genieters
van Cannes laten zich door
geen festival wegjagen, ook
niet van het Carlton Hotel
volgeplakt met affiches van
opzienbarende rolprenten.
De kittige stariets zijn zo
goed als verdwenen. Ze zijn
er eenvoudig niet meer. Wor
den ook niet meer gemaakt.
Twee jaar geleden was er nog
een door de zon en het leven
gelooide blondine. Toen zij op
een party rond een zwemb
haar beha losknoopte wendde
iedereen geschrokken het hoofd
af.
Neen, sinds Brigitte Bardot
een twintig jaar geleden haar
welgevormde billen op het
strand zette en zU zo naam
maakte hebben eerzuchtige
meisjes andere wegen ontdekt.
Ze rammelen rechtstreeks aan
de studiodeuren. Of ze zitten op
distributiekantoren aan kleine
bureautjes net te doen of ze
niet ontdekt willen wezen. Of
misschien hebben ze wel heel
andere interesses gekregen dan
filmster worden-
-DVERTENTIE
Titel: Maar verlos ons niet van
et kwaad: Regie: Joël Seria.
oornaamste rollen: Jeanne Gou-
il, Catherine Wagener. Theater:
tudio.
De eerste film van Joël Seria,
Maar verlos ons niet van het
waad", is na zijn eerste vertoning
de „quinzaine des rëalisa-
eurs" in 1971 in Cannes onmid-
ellijk door de minister van Cul-
uur in Frankrijk verboden. Als
ïotief gaf de „beleids"-man op dat
de film het thema op zichzelf al
iterst gewaagd, tot op de bodem
itbuitte en zo een werk werd dat
Is één van de ongezondste werd
eschouwd die de keuring in
rinkrijk had onderzocht, op grond
an perversiteit, sadisme en kie
len van morele en mentale af-
ffaak die in de film liggen opge
sloten".
Inderdaad gaat de film over
twee meisjes, die gezworen hebben
niets dan kwaad te doen, en die
zich daaraan zeer strikt houden.
Zij vermoorden dieren, steken hooi
schuren in brand, verleiden debiele
mannen en plegen tenslotte een
moord. „Morele en mentale af
braak", noemt de Franse censuur
dat.
Ware reden
Waarschijnlijk is dit echter niet
de ware reden geweest van het ver
bieden van de film. Het zou best
eens kunnen zijn, dat het rode pot
lood vooral is gebruikt omdat Seria
duidelijk stelling neemt voor de
meisjes, en zeer duidelijk kenbaar
maakt dat him gedrag voortvloeit
uit de omstandigheden waarin ze
opgroeien: keurige, rijke, maar vol
ledig ongeïnteresseerde ouders, een
strenge kostschool, een kleinzielige
maatschappij.
De mensen waar de kinderen mee
in aanraking komen zijn debiel, af
gestompt of hypokriet. In zo'n
maatschappij zoeken de meisjes
naar een vorm van geluk. Dat
geluk vinden zij in het kwaad. Dit
schept tussen hen een band, die zij
Een in het kwaad, tegen hy
pocrisie en afstomping Jeanne
Goupil en Catherine Wagener.
jeen recht-voor-
lijn-raap-bloot
n vervelende film
BlIlliUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Stel: „Vrouwen in hun vrUe(rs)
oren". Voornaamste rollen: Doris
Men, Astrid Boner, Renate
ksche. Theater: Rex.
kze Duitse film is een combina-
ie van sex en wetenschap. Bij ge
rouwde huisvrouwen wordt een on
derzoek gehouden naar het wel of
niet hebben van vriendjes in hun
vrije tijd. Dat gaat zo; een moe-
kijkende reporter stelt een vraag
aan winkelende mensen: „Wat
vindt U van sex?" Antwoord: „We
hebben het nodig, hé". Of: „Wat
vindt U van trouw in het huwe
lijk?" en het antwoord: „Altijd
goed." Tenslotte gaat deze reporter
steeds vermoeider kijken en na nog
wat slimme vragen gesteld te heb
ben, verdwijnt hU. Daarna komt een
aardig meisje op het doek, pratend
over sex met een huisvrouw die
meestal een mini-rokje of hotpants
aan heeft en een of ander verhaal
vertelt waarom zij met een andere
man dan haar eigen, naar bed is
gegaan. Dan komt de bedscène. In
een groot en solide bed, omgeven
door prachtige gordijnen, lampen,
fraai meubilair en doosjes sigaret
ten liggen man en vrouw. Even
komt de boezem op het scherm (zie
plaatjes in vitrine), een dreinerig
muziekje begint te spelen, wat
filmbeelden van ruggen en dan is
het afgelopen. Geen spel, geen ero
tiek. Het recept begint dan weer
van voren af aan: moe-kijkende re
porter, enz., enz.
Waarom geeft deze film piet recht
voor zijn raap vrouwelijk bloot?
Waarom moet bijna alles, letterlijk
worden aangekleed in een kwasi-
wetenschappelijk jasje? Of is dat
niet anders mogelijk?
We zitten midden in de vraag:
wat is een goede sex-film?
Een sex-film blijkt geen film te zijn
over sex, maar over vrouwelijk
bloot. Een goede film in dit genre
zou dus zijn, een film met mooi en
veel van dat bloot, maar wat ge
beurt er dan? Dat werkt benau
wend. beklemmend, omdat het een
zeer beperkt beeld geeft van de
sexuele werkelijkheid, laat staan
van de rest van de werkelijkheid.
Omdat het een vertekend beeld
geeft van de werkelijkheid is een
„goede sex-film" toch (beoordeeld
als gewone film) slecht en verve
lend. Als er in zo'n film ook nog
weinig humor zit wordt hij hele
maal onverteerbaar. Daarom lopen
misschien veel mensen met een lege
en soms loodzware stemming de
bioscoop uit als ze de film ,31ue
Movie" gezien hebben.
Functioneel bloot? Maar dan ook
echt functioneel, als onderdeel van
een verhaal dat aansluit bij het
verhaal van de kijker 'sommige
stukken van de film „Women in
Love" doen dat).
Titel: De held van Troje. Regie:
Siorgio FerronL Voornaamste rol-
ct 'en: Steve Reeves, John Drew Bar
dere. Theater: Luxor.
De liefhebbers van het uit de klui
ten gewassen spektakelwerk kun-
jjen hun hart deze week ophalen in
/e het theater aan de Stationsweg.
Hele drommen body-builders, gron-
tög bewerkt met dat vet dat zo
Prachtig bruin maakt, bevolken on
ophoudelijk het grote scherm
uiteraard 77 mm en strijden op
leven en dood met elkaar.
Het verhaal behandelt de laatste
fase van de Trojaanse oorlog, vrU
nauwkeurig volgens Homerus. De
grote held aan Trojaanse zijde is
Aeneas, die zelfs midden in het
Griekse kamp niet van wijken weet:
tijdens wedstrijden verslaat hij de
gevreesde Griekse held AJax.
Aeneas wordt echter thuis voortdu
rend dwars gezeten door Paris, de
zoon van de Trojaanse koning, en
de man die Helena de koningin van
Sparta heeft geschaakt. Om die
schaking is de strijd begonnen.
Als Aeneas door hem in de gevan
genis is geworpen, valt Troje dan
ook, doordat de Grieken het beken
de paard van stal hebben gehaald,
en doordat de ij dele Paris de truc
niet doorziet en het gevaarte trots
binnen do muren van de stad haalt.
Tijdens de brand van Troje, die
hierop volgt, weet Aeneas te ont
snappen met zijn zoon, die diezelf
de nacht is geboren. De moeder
Creusa, een dochter van koning
Priamus, en dus een zus van Paris,
is bij de geboorte overleden.
De rest van het verhaal wordt in
een paar woorden afgedaan: Aeneas
zal Jaren rondzwerven, maar zijn
nageslacht zal eens de ontsterfelijke
stad Rome stichten.
Nogmaals, een overbekend verhaal,
een overbekende manier van filmen,
maar voor de afwisseling best te
verteren.
BERT VAN DOMMELEN
OIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
Nachtfilms
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllirrF.
REX De liefdesorgieën van
Hendrik VTH. De figuur van de
laat Middeleeuwse vorst Blauw
baard (Hendrik VHI) is er een die
In deze tijd, waar de venusheuvel
weer volop in de aandacht staat,
sterk tot de verbeelding spreekt.
CAMERA The Cincinnati Kid
van Norman Jewison geeft stevige
mannelijkheid, verpersoonlijkt door
een superboys cast met o.a. Steve
McQueen, Karl Malden en Edward
G. Robinson,
^Jiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiuiniifliiiiiiiiip
Blijvers
TH VAN EGMOND
BREESTRAAT
INTERNATIONALE
BONTMODE
BREESTRAAT 173
TEL. 01710-23337 LEIDEN
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiitiiiiiiiiuii
De Funes moet
het teveel
alleen doen
kwaad niet eens echt kwaad, al
leen een zyweg naar het geluk,
waar eigenlijk een bord „verboden
toegang" voor staat, maar waarop
ze nu eenmaal terecht zijn geko
men. Het kwaad is een oplossing.
Voor de Franse censuur blijkt
het echter nooit te verteren dat
deze maatschappij tot dit alles kan
leiden. De maatschappij is goed, en
wie zich niet conformeert is niet
goed. En als je dan zomaar partij
trekt voor het kwaad, dus tégen
de bestaande orde, dan ben Je als
regisseus aansprakelijk voor „mo
reel en mentaai verval".
Gelukkig
Maar goed, censuur of geen cen
suur in Frankrijk, in Leiden is de
film deze week te zien, en dat is
een heel gelukkige zaak. „Maar
verlos ons niet van het kwaad" is
namelijk een ongemeen boeiende en
indringende film, Juist door de dui
delijke stellingname van Seria.
Deze stellingname bhjkt uit alles:
de grapjes zijn van een zeer naïeve
soort, precies zoals de kinderen ze
zouden maken: elke kwade daad
die wordt volbracht wordt begeleid
door een bijna hemels muziekje
(het kwaad maakt immers geluk
kig). Bovendien weet Seria de sfeer
waarin de kinderen leven, en waar
in het kwaad aannemelijk wordt,
zeer helder te treffen. En met het
sadisme, en het „moreel en men
taal verval" valt het dacht ik
nogal mee. Ik heb teveel cowboy
films gezien om van wat deze film
laat zien nu zo geweldig onder de
indruk te komen.
BERT VAN DOMMELEN
Maar goed, er valt nog van alles
te zeggen over deze kwestie. De
Engelse voorfilm, een tekenfilm,
laat daar wat van zien: .Karna
Sutra rides again". De meest inge
wikkelde „standjes" worden met
fijne spot belachelijk gemaakt. Die
spot en relativering ontbreken he
lemaal in de hoofdfilm daarna
over de vrije uren van huisvrou
wen. Daarnaast is het binnen het
genre van de sex-cinema nog een
slecht product. Bij elkaar een niet
te pruimen film.
TONY KIESOUW
LEDO Een woord van liefde
van Paul Collet en Pierre Drouot is
over het algemeen door de mand
gevallen als een mooie kUkfilm met
een gechargeerde problematiek.
CAMERA Flesh van Paul Mor-
risey en Andy Warhol observeert
meer dan een uitwerking te geven
van de problematiek van randfigu
ren in catabolisch New York.
De Funes boven en Montand
blijft onder.
Titel: „De bedrieger bedrogen"
(La folie des Grandeurs). Regis
seur: Gerard Oury. Voornaamste
rollen: Louis de Funes, Yves Mon
tand, Karin Schubert en Gabriëlle
TintL Theater: TRIANON.
Regisseur Oury heeft als het om
humoristische films gaat al heel
wat lauweren geoogst. Om maar
eens een paar van zijn succesvolste
rolprenten te noemen: „De eend en
de cadillac", "Wie het laatst lacht"
en „Samen uit, samen thuis". Voor
al de laatste film heeft er heel wat
weekjes Leiden opzitten.
Vergeleken we de nieuwe film van
Oury met bijvoorbeeld .Kamen uit"
dan vallen een paar punten in het
oog. De Franse komiek Louis de
Funes is in beide films dezelfde
springerige bekkentrekker, die vaart
In de films weet te leggen. Het gro
te verschil zat hem in de acteurs en
actrices naast De Funes.
In „Samen uit" waren er „kracht
figuren" als de flegmatieke Brit
Terry Thomas, en de inmiddels
overleden Bourvil. Stuk voor stuk
mensen die de evenknie waren van
De Funes. In „De bedrieger bedro
gen" is dat niet het geval. Al moet
gezegd worden dat Yves Montand
alles in het werk stelt om De Funes
te evenaren, maar toch komt hU
niet verder dan de schouder van
De Funes, wat niet zo hoog is voor
diegene, die het postuur van De
Funes kent.
Ook de andere acteurs kunnen
niet bijster imponeren met als
dieptepunt Karin Schubert, die dan
mag uitblinken door haar schoon
heid, maar verder niets meer dan
een nietszeggend actrice is.
En dat is Jammer want het gege
ven voor de film is eigenlijk zo gek
nog niet. De Funes is de machtige
minister van. Financiën die Spanje
doorreist om belastinggelden te in
nen. Zijn bediende Blaze (Mon
tand) staat hem trouw terzijde tot
dat minister Sallustre in ongenade
valt en wordt afgezet. Blaze wordt
door toeval minister, maar Sallustre
blijft proberen zijn oude machts
positie terug te winnen.
Er zijn tal van kolderieke situa
ties, maar ze moeten steeds teveel
van De Funes komen. Oury heeft
er nog alles aan gedaan om de
zaak op een wat hoger plan te
brengen, maar de „cast" is en blijft
daarvoor te zwak.
BRAM VAN LEEUWEN
