Verdere uitbreiding
Vietnamese oorlog
Sombere stemming BonnWALLACE HEEFT
MEER STEMMEN
DAN HUMPHREY
Hanoi: Kissinger
wilde niet echt
onderhandelen
KGB probeert Kroniek de das om te doei
Spoedberaad in Washington
Fischer
akkoord
Een vrouw heeft recht op ruimte en tijd
voor bezinningen rust.
MAANDAG 8 MEI 1972
BUITENLAND
O I i T^l Alleen McGovern heeft meer afgevaardigden
(Van onze correspondent»
BONN Bondskanselier Brandt
ontving vandaag opnieuw leidende
Door
Wim Timmers
politici van de vier partijen uit
het Westduitse parlement. Aan de
orde is een nieuw ontwerp van een
gemeenschappelijke verklaring bij
de verdragen met Moskou en War
schau, dat gisteren door minister
Scheel is overhandigd aan de ex
pert voor Buitenlandse Zaken van
de CDU. Marx.
De hoopt dat het tot een verkla
ring komt die de verdragen ook
voor een deel van de oppositie aan
vaardbaar maakt, is het afgelopen
weekeinde in Bonn verder gesmol
ten. CSU-leider Strauss heeft zich
in de discussie gemengd hij was
de afgelopen week opvallend
zwijgzwaam en heeft duidelijk
gemaakt dat de verdragen voor z'n
partij onaanvaardbaar blijven. Al
leen al het feit dat de aarts-conser
vatieve Marx als gesprekspartner
voor Scheel dienst doet, toont wel
ke invloed de groep die hij verte
genwoordigt in de oppositie heeft.
De kans is groot dat CSU en
CDU morgen zullen proberen het
debat over de verdragen in de
Bondsdag nogmaals uit te stellen.
Terwijl men nog op zoek is naar
een voor allen aanvaardbare, ge
meenschappelijke verklaring, eist
de oppositie dat zo'n verklaring,
waarin de principes van de Duits-
land-politiek moeten worden vast
gelegd, door de Sowjet-Unie op de
Inmiddels handhaaft de regering
het standpunt dat het Bondsdag -
debat morgenmiddag moet begin
nen en op z'n laatst woensdag
avond met de stemming over de
verdragen moet worden besloten.
Ze wfjst de kritiek van de hand
als zou ze de oppositie onder tijds
druk zetten. „De discussie loopt al
bijna eeuwig. Het buitenland be
gint ons ietwat merkwaardig te
vinden," aldus een FDP-afgevaar-
digde gisteravond
RALEIGH AFP i George Walla
ce. de gouverneur van Alabama,
heeft zaterdag met flinke voor
sprong de voorverkiezingen gewon
nen in de Amerikaanse staat Noord-
Carolina. Met dit resultaat heeft
Wallace in deze fase van de prima
ries al meer afgevaardigden achter
zich verzameld voor de Demo
cratische conventie in Miami
Beach (waar de presidentskandi
daat wordt aangewezen) dan Hu-
bert Humphery.
Gouverneur Wallace, die zijn ver
kiezingscampagne had gericht op
het verzet tegen het zogenaamde
respectievelijk 4 en 1 procent.
Steun
Wallace weet zich hiermee verze
kerd van de steun van 37 af
gevaardigden op de nationale con
ventie en Sanford 27. Tot op dit
moment heeft hij al 210 afgevaar
digden achter zich geschaard, tegen
senator George McGovern. die in
Noord-Carolina niet meedeed, 267
en senator Hubert Humphrey, die
eveneens ontbrak, 197.
De verkiezingen in Noord-Carolina
hebben een dikke streep getrokken
door de rekening van Terry San-
"busing" (het gedwongen busver- ford, de liberaal-gezinde oud-gouVer-
voer van schoolkinderen om scholen
te integreren), behaalde 50 pro
cent van het totale aantal stemmen
tegen 37 procent voor zijn voor
naamste rivaal Terry Sanford oud
gouverneur van Noord-Carolina.
Shirley Chisholm, afgevaardigde
neur die veel waarnemers be
schouwden als een reële kandidaat
voor de Democratische nomina-
tuur in het geval van een onbeslist
tussen de grote favorieten Mc
Govern en Humphrey op de natio
nale partij-conventie.
voor New York, kreeg 8 procent. Voor de Republikeinen behaalde pre-
senatoren Edmund Muskie
(Maine» en Henry Jackson (Was
hington) die niet meer actief aan de
campagne deelnemen behaalden
sident Nixon 95 procent van de
stemmen, tegen 5 procent voor
Paul McCloskey, afgevaardigde
voor Californië.
WASHINGTON (Reuter, AFP,
UPI, AP) President Richard
Nixon begon zich vandaag te be
raden met zijn naaste medewer
kers over de weinig rooskleurige
situatie in Zuid-Vietnam, Waar
nemers in Washington verwach
ten algemeen, dat de VS hun
bombardementen op het gebied
rondom de Noordvietnamese
hoofdstad Hanoi en op de grote
havenstad Haifong zullen gaan
hervatten om voorraden voor het
Noordvietnamese offensief in het
zuiden te vernietigen.
De belangrijkheid van het Ameri
kaanse topberaad wordt geïllustreerd
door het feit dat de president er zyn
minister van Buitenlandse Zaken
William Rogers, voor uit Bonn heeft
teruggeroepen, en het besluit om
het voorgenomen bezoek van dr
Henry Kissinger de belangrijkste ad
viseur van de president op het ge
bied van het buitenlandse beleid,
aan Japan voor een tweede maal
uit te stellen,
Amerikaanse luchtaanvallen op
het textielcentrum Nam Dinh, de
op twee na grootste stad van Noord-
Vietnam op 80 km ten zuiden van
Hanoi, zouden naar de mening van
genoemde waarnemers, wel eens een
inleiding kunnen zijn tot groot
scheepse luchtacties tegen het noor
den.
De uitbreiding van de Amerikaan
se luchtstrijdkrachten in Zuidoost
Azië oa. sterke eskaders zware
bommenwerpers van het type B-52
die van bases in Thailand en op hel
eiland Goeam opereren en de ver
sterking van de Amerikaanse marine
voor de kust van Vietnam tot on
geveer 60 oorlogsbodems met circa
50.000 man hebben president Nixon
de middelen verschaft om de groot
ste lucht- en vlootoperatie uit dé
gehele Vietnamese oorlog te begin
nen
Toen Nixon het verrassende be
sluit nam Rogers uit de Bondsrepu
bliek terug te roepen bevond de
president zich in zijn buitenverblijf
in Camp David, gelegen in de ber
gen van Maryland bij Washington
Politieke waarnemers achten het op
merkelijk. dat de minister zo hals
over kop terug moest komen, terwijl
het overleg over Vietnam pas 24 uui
later zou beginnen. Door de naast
had minister Rogers, die zaterdag
avond in Bonn was aangekomen
voor een bezoek van drie dagen geen
gelegenheid met Bondskanselier
Brandt te spreken. Het enige lid van
de Bondsregering dat hij ontmoette,
was zijn collega Walter Scheel die
hem van het vliegveld afhaalde en
hem ruim een halve dag later uit
geleide deed
De Russische leiders hebben tot
dusver kalm gereageerd op de her
vatting van de Amerikaanse bom
bardementen op Noord-Vietnam.
Daarom zijn Amerikaanse functio
narissen van oordeel, dat de reis
van Nixon naar Moskou niet in ge
vaar komt door de gebeurtenissen in
Vietnam. Veiheviging van de lucht
oorlog. met name met bombardemen
ten bij Hanoi en Haifong. zou ech
ter wel eens tot een wijziging van
de houding van de Sowjet-Unie
kunnen leiden.
Landtroepen
Behalve tot uitbreiding van de
luchtoorlog kan Nixon ook besluiten
tot versterking van de Amerikaanse
veiligheidstroepen nu ter sterkte
van zes bataljons met in totaal b 000
tot 8.000 man en het zenden vau
meer militaire .adviseurs" Wat een
uitbreiding van de veiligheidstroepen
betreft, kan een amfibiestrijdmacht
van circa 5.000 mariniers aan land
worden gebracht ten zuiden van de
gedemilitariseerde zone. Deze mari
nierstroepen bevinden zich al enige
weken op twee helikopterdekschepen
voor de kust van Vietnam.
Bij de luchtaanvallen op Noord-
Vietnam hebben, volgens Ameri
kaanse gegevens, zaterdag Jachtbom
menwerpers van het type Phantom
twee Migs-21 en een Mig-17 neerge
schoten. zonder zelf verliezen te
lijden.
Radio Hanoi meldde echter het
leerschieten van vijf Amerikaanse en het andere beschadigd. Op 65 km
toestellen, terwijl drie Amerikaanse I ten noorden van Saigon werden bij
vliegtuigen door kustbatterijen wer- gevechten om de weg naar An Loc
den getroffen. Het station berichtte. zaterdag 55 Noordvietnamezen ge-
dat de Amerikanen grootscheepse dood. aldus eên Zuidvietnamees le-
aanvallen hadden gedaan op zeker gerbericht.
7 gebieden in Noord-Vietnam.
toestellen dieten van zo hoog hun
bommen vallen dat zij niet konden
worden geïdentificeerd. Er werden
plaatsen genoemd als Nam Dinh, 80
km ten zuiden van Hanoi. Thanh
Hoa E Ha Tinh. Volgens 'n corres
pondent van AFP vielen alleen in de
provincie Thanh Hoa tot dus ver
700 slachtoffers onder de burgerbe
volking. In de gelijknamige stad kwa
men op 27 april zes bommen van een
ton terecht op een ziekenhuis, waar
door ruim 20 doden vielen, onder wie
zes leden van het verplegend perso
neel. Op diezlfde dag werd in een
dorp op 10 km afstand een lagere
school getroffen, waarbij 20 kinderen
en verscheidene onderwijzeressen om
het leven kwamen.
Strijd
De strijd te land in Zuid-Vietnam
speelde zich in het weekeinde voor
namelijk af in het centrale hoog
land. Volgens radio-Saigon vielen za
terdag Noordvietnamese troepen met
tanks de artilleriebasis Le Chanh, op
25 km ten westen van Kontoem aan
Daarbij zouden 610 Noordvietname
zen zijn gesneuveld en vier tanks ver
nield. Zeker 100 Zuidvietnamezen
werden gedood of gewond. Ook op
andere posities rondom Kontoem
werden aanvallen gedaan.
Andere acties van Noordvietname
zen en Vietcongleden waren gericht
tegen posten bij de oude keizerstad
Hoee. Een raketaanval op Danang
kostte de Amerikanen twee vliegtui
gen, waarvan er een werd vernield
In een ander bericht werd door
het leger te velde gemeld dat een
Amerikaanse X-4 Phantom gevechts
bommenwerper vrijdag bij vergissing
het dorp My Than in de noordelij
ke defensielinie van Hoe-ee had ge
bombardeerd. waardoor negen Zuid-
vietnamese mariniers om het leven
kwamen en 21 werden gewond.
Een Zuidvietnamese woordvoer
der bevestigde dat een dergelijk in
cident had plaats gevonden maar vei
wees voor commentaar naar het
Amerikaanse opperbevel. Het Ameri
kaanse opperbevel zei geen bericht te
hebben ontvangen dat mariniers door
een verkeerd bombardement waren
gedood, maar voegde eraan toe dat 'n
infanteriecommandant had gemeld,
dat een Amerikaans vliegtuig vrijdag
te dicht bij de Zuidvietnamese linies
bommen had had uitgeworpen.
De delegatie van het Bevrijdings
front publiceerde zaterdag een be
richt van het Volksbevrijdings
leger waarin gezegd werd dat in de
periode van 30 maart tot en met 1
mei meer dan 90.000 man vijande
lijke troepen zijn gedood, gewond of
gevangen genomen. Honderden ma
rionetten officieren en Amerikaanse
adviseurs van tweede luitenants tot
kolonels zijn onder de gevangenen,
aldus het Bevrfjdingsfront.
Volgens het front zijn in dezelfde
periode 530 vliegtuigen neergehaald
of op de grond vernietigd en wer
den 69 vijandelijke oorlogsschepen tot
zinken gebracht.
Het bericht besloot met de mede-
Een foto van het Noordviet
namese persbureau: troepen van
het Bevrij dings front rukken
Dong Ha binnen het laatste
bruggehoofd voor de val van
Kwang Tri vorige week.
deling dat in de afgelopen maand op
nieuw twee miljoen mensen hebben
meegemaakt dat hun geboortedor
pen zijn bevrijd. 1
PARIJS (AFP. AP, Reuter) De
Noordvietnamese delegatie op de
j vredesconferentie over Vietnam in
Parijs heeft zaterdag in een verkla
ring laten weten dat de VS bij het
geheime overleg tussen president
Nixons adviseur Henry Kissinger en
de vertegenwoordiger van Hanoi, Le
Duc-tho, "niet ernstig hebben willen
onderhandelen".
De VS, aldus de verklaring willen
hun standpunt niet wijzigen. "Zij
zijn volledig verantwoordelijk voor
de gevolgen van hun oorlogszuchti
ge politiek en koppige houding bij de
onderhandelingen". In diplomatieke
kringen in Parijs gaf men te kennen
dat Kissinger en Le Duc-tho elkaar
wel weer zullen ontmoeten.
Het Noordvietnamese ministerie
van Buitenlandse Zaken heeft de
Ver. Staten verzocht het gesprek in
de Franse hoofdstad voort te zetten.
Volgens Hanoi saboteert de Ameri
kaanse regering de Parijse bespre
kingen omdat zij op het slagveld
i geen "machtspositie" heeft weten te
j verkrijgen.
Vietnamisering
I Noord-Vietnam en het Bevrij.
dingsfront zullen Zuid-Vietnam per
manent kunnen belegeren vanuit
Laos en Cambodja, ongeacht het
eventuele succes van de "Vietnami
sering". Deze conclusie staat in een
rapport van een afdeling van de
Amerikaanse senaatscommissie voor
Buitenlandse Zaken.
"Laos is dichter bij zijn ineenstor
ting dan ooit in de afgelopen negen
jaar. De regering van Cambodja
heeft de helft van haar grondgebied
verloren en in de rest heerst onvei
ligheid voor het regime Lon Nol. Het
schijnt duidelijk dat het Bevrij
dingsfront het gebied van Laos en
Cambodja zal kunnen blijven gebrui
ken om de oorlog in Zuid-Vietnam
voort te zetten", aldus het rapport.
Bij een raketbeschieting van
Phnom Penh door guerrillaeenheden
zijn zaterdagochtend 23 mensen om
het leven gekomen en 138 gewond.
Dit heeft de Cambodjaanse minister
van Voorlichting bekendgemaakt.
Raketten van 122 en 240 mm trof
fen o.a. het vliegveld, waar een
liegtuig en een hancar werden be
kwamen zeker 40 raketten ii*e
stad terecht, waar ook ongeveiaf
huizen en verscheidene spooifa
wagons werden vernield.
De Chinese premier Tsjoe lr^
heeft zaterdag overleg gepleegd^
een Noordvietnamese delegate
op het ogenblik een bezoek b
aan de Volksrepubliek om te ol8'
handelen over de steun van P'^
aan Noord-Vietnam. Dit heef10'
Chinese persbureau China bel
gemaakt. Aan het overleg wer<ïa
Chinese zijde onder meer deel
schadigd. Ten zuiden van de stad men door Jean Va-ping, het
brandde een benzine-opslagplaats van de afdeilng bewapening va
af. Volgens de minister sneuvelden Chinese volksleger, aldus China.
DEN HAAG Bobby Fischer
akkoord met Reykjavik. De ty,
kamp om het wereldkampioen l
schaken, die de laatste maj
steeds onwaarschynlyker werd,
door. De Amerikaanse grootmi
heeft bij monde van zyn zaaki
nemer Paul Marshall aan de w(
schaakbond (FIDE) medegedeel
hy bereid is op 2 Juli in Reyk
de tweekamp tegen Spasski t(
ginnen.' De verklaring van Fi
kwam nog voor het aflopen
ultimatum van prof. dr. Max
(de voorzitter van de FIDE)
geëist dat beide partyen zich
zaterdag 10 uur zouden uitspi
over Reykjavik als plaats van d
hele tweekamp.
n Fi
n vaiy
(lax F*
I), dit
ier aanvallers en werd er eer
vangengenomen. In drie uur
ADVERTENTIE
Voor de vrouw-van-vandaag
is, op initiatief van de A'mro Bank,
een sieraad van een boek
geschreven. Vol tips, ideeën en
informatie over wat een vrouw
belangrijk vindt: mode,
verzorging, sieraden, haar rol
in de maatschappij, haar rechten
en plichten, kinderen, gasten,
feestjes, vrije tijd, huisinrichting,
geldzaken. Meer dan 140 pagina's
en meer dan 35 kleurenfoto's.
Samen met een handig
huishoudboekje en een vernuftig
boodschappenlijstje verpakt in
een luxueuze geschenkdoos.
En bij de Amro Bank verkrijgbaar
voor wie daar spaart of gaat
sparen.
Hoe? Stap een kantoor van de
Amsterdam-Rotterdam Bank
binnen om inlichtingen.
Amro Bank
Het Boek Vrouw: Tip voor Moederdag?
JL eei
MOSKOU (AP» De Russische
geheime politie heeft vrijdagavond
Kennelijk als onderdeel van de of
ficiële pogingen een einde te ma
ken aan het verschijnen van het
ondergrondse blad "Kroniek van
de Lopende Gebeurtenissen" de
flate van tenminste 14 Moskouse
dissidenten doorzocht.
Van betrouwbare zegslieden
werd vernomen dat agenten van
de KGB de flat van PJotr Jakir,
één van de meest actieve leder
van de zogeheten "Democrati
sche Beweging" gedurende negen
uur hadden doorsnuffeld. Tegelij
kertijd werden ook in andere ge
deelten van de stad huiszoekingen
verricht, aldus de zegslieden.
Bij Jakir namen de KGB-ers
een pak ondergrondse litteratuur
en in het buitenland gepubli
ceerde boeken in beslag. Zij ver
telden Jakir dat deze huiszoeking
in verband stond met "zaak
no. 24".
"Zaak 24" werd. zo werd verno
men, begin dit jaar geopend toen
de leiding van de Russische com
munistische partij besloot een ein
de te maken aan het verschijnei
van de Kroniek van de Lopende
Gebeurtenissen, het orgaan van
de ondergrondse beweging voor de
burgerrechten.
Van Odessa tot Leningrad, van
Riga tot Nowosibrisk zijn in ver
band met "zaak 24" honderden
mensen aan een verhoor onder
worpen en tientallen woningen
doorzocht. Ondanks de inzet van
de KGB-agenten, die volgens de
dissidenten sinds Stalin niet mee:
zo groot is geweest, verscheen de
jongste editie van de Kroniek zo
als was voorzien tegen het eind
van maart.
Het werd niet onmiddellijk be
kend of de andere huiszoekingen
eveneens in verband stonden met
"zaak 24". De meeste personen
wier flats werden doorzocht, heb
ben echter wel eens een van de
vele petities of oproepen onderte
kend. die het ruwe materiaal van
de Kroniek vormen.
De Kroniek, getypt op dun pa
pier, gaat klandestien van hand
tot hand en maakt melding van
wat de schrijvers beschouwen als
schendingen van de burgerrech
ten door de autoriteiten, verschaft
nieuws over mensen die gevangen
gezet zijn en beschrijft de activi
teiten van voorstanders van de
zaak van de Democratische Bewe-
flDff-
Het blad is sinds 30 april 1968
bijna iedere twee maanden ver
schenen en bestaat gewoonlijk uit
20 tot 30 aan elkaar geniete velle
tjes De redacteuren van de Kro
niek zyn anoniem.
Volgens de zegslieden waren de
KGB-agenten die Jakir's flat
doorzochten dezelfde als die op
14 januari een huiszoeking bij
de dissident deden. Ook toen na
men zij een aantal boeken en tijd
schriften in beslag.
De 48-jarige Jakir is de zoon
van gen. maj. Iona E. Jakir. eem
prominente commandant van het
rode leger, die tijdens Stalins zui
vering van de generale sl tg!
1937 werd geliquideerd. Geifde
Jakir en enkele anderen
tijdens het bewind van Cro^ui
jow gerehabiliteerd.
Tot de huiszoeking van Uk-
werd aangenomen dat Jafc v
zekere mate beschermd werd
de prominentie van zijn vader.
Behalve de flat van Jakir
den vrijdag ook de woningen^
onder meer Anatoli Jakobsof
Grigori Podiapolski doorzoohl 'a
zijn samen met Jakir lid vi
.Initiatiefgroep voor de vel k
ging van de rechten van de ff
in de USSR".
