PANORAMA
Bergman
iver bewogen
iefdesrelatie
Neder
landse
film
wat
moet
je daar
over
zeggen?
Simon van Collem
wer zichzelf de
c:lm en de televisie
Glenda Jackson
formidabel in
vrij matte film
Bruidshandelingen voor vampiers
Watik
vanmorgen voelde
was totaal nieuw
voormij.
FILM
door publiciteitsjagers. Die willen
niet meer. Net voor we weggingen
hadden we de kans Doris Day te
interviewen. Die wil ook eigenlijk
niet meer. Als ze ja had gezegd
wilde ze alleen maar over honden
en katten praten.
Doris Day is het praten over Viet
nam en milieuvervuiling moe. Ze
vindt dat de slechte behandeling
van de dieren de mensen zou moe
ten beroepen. Dat vindt dat mens
nou eenmaal. Burt Lancaster begint
Emeteen over Indianen en Vietnam
te praten. Patricia Morow (Rita in
Peyton Place) is erg geëngageerd en
Rod Steiger praat alleen maar over
Einstein. In haar ogen de eerste
hippie".
Hoe staat het met de geëngageerd
heid van Simon van Collem zelf.
Hij begon met de „Oude draaidoos"
bij de VPRO en stapte twee jaar
geleden over naar de AVRO. Twee
tegenpolen in het omroepbestel.
„Dat laatste heeft met mijn geën
gageerdheid weinig te maken. Bij
de AVRO legt niemand mij iets in
de weg. Als ik beelden van naakte
vrouwen toon uit „Woman in love"
dan is er niemand, die mij op de
vingers tikt. Bovendien de meest
linkse mensen vinden de Ameri
kaanse film op het moment erg in.
Je kunt hoogstens zeggen, dat ik bij
de VPRO nooit een special gemaakt
zou hebben over de sterren uit Pey
ton Place. Maar wat dan nog, het
is een tv-serie die het publiek pakt.
Het is erg gek met Peyton Place.
Hoe langer het bezig is hoe meer
tv-critici positieve dingen in de se
rie gaan ontdekken. Eerst was er
niks goed aan en nu ontdekt men
plotseling knappe regie dingen of
geraffineerd acteerwerk".
Dan mij onderzoekend aankijkend.
„Vindt jij de Fred Haché-show zo
geweldig. Ja van mij mag je hoor,
maar dat modieuze geëngageerde
toontje in veel programma's, ook bij
de VPRO, dat zul Je bij mij niet
vinden. Die Amerikaanse sterren
zijn dat ook niet gewend. Ameri
kaanse interviewers vragen keihard
naar het liefdesleven, de kinderen,
welke rollen ze gaan spelen of niet
gaan spelen en dan is het afgelo
pen. Soms krijgen de artiesten er
geld voor. Dick Cavett is natuurlijk
een uitzondering. Dat is erg goed.
maar de mensen die hij interviewt
worden ook betaald. Ik heb nog nooit
betaald. Af en toe bij vrouwen kost
het je wat geld. Rita Hay worth
UPAG 21 APRIL 1972
een vrouw, die zich bijna bij het
leven had neergelegd en een man
die er nog niet afscheid van heeft
genomen.
Bibi Anderson is weer op supe-
waarvoor Bergman heeft gekozen
„de vrouwenwereld is mijn univer
sum", vertelde hij laatst „de ge
dragingen, reacties, de bewogenheid,
de achtergronden van vrouwen fa
scineren me, bewegen me, stimule
ren me". Elliot Gould maakt een
David Kovac waar we verwonderd
naar kijken omdat hij (met baard.
Jooda kosjerheid etc.) tot nu toe
nog nooit in een wereld van Berg
man is voorgekomen, wat Karin
ook beseft: voor haar opent David
nieuwe einders.
De film is opgehangen tussen een
tweetal sleutelscènes, toevallig ge
filmd om ze vooral niet te veel te
accenturen: de dood van Ka-
rins moeder en de ontmoeting van
Karin en Sara (David Elliot
Goulds zuster haar minnaar).
Daar tussen door zonder bijna enig
commentaar laat Bergman David
en Karin gaan volgens een klassiek
patroon dat steeds meer schuld
bewust zijn veroorzaakt. Na een
korte climax komt aan de verhou
ding een eind wanneer Karin ont
dekt dat Davids zuster een soortge
lijke rol voor hem speelt als haar
echtgenoot voor haar; een compen
satie van een moederbinding
steunpilaar voor een op drijfzand
gebouwd geestelijk imperium. Van
de werkelijk belangrijke lief
desrelatie (om derwille van hun bei
den) blijft niets meer maar ook
niets minder over dan een baby: 'n
herinnering het tijdperk van de
Aanraking (Touch) voor bij is.
HEIN ELBRINK
Al veertien jaar verschijnt hij met
een gepaste regelmaat op het
scherm. Hij trakteert de kijkers op
filmfragmenten uit de filmhistorie
en uit hedendaagse films. Hij ver
baast door interviews met sterren,
die internationaal worden gekoes
terd. Sterren die normaal al onge
naakbaar zijn laat staan voor Ne
derlandse tv-camera's te strikken.
Hij doet het, maar hij verdient er
nooit het aureool van tv-persoon-
lijkheid mee. Simon van Collem
(53) is er, hij hoort bij de huisraad.
Als hij tegenover mij zit in de zeer
onpersoonlijke lokaliteiten waar het
dubbeldikke fleurige tv-blad Televi-
zier redactioneel wordt vervaardigd,
is dat ook wel verklaarbaar. Zijn
ronde hoofd, voor deze gelegenheid
afwisselend getooid met een leesbril
en een zonnebril, zijn dagelijkse bril
is stuk, staat op een corpulenter
postuur dan ik mij had voorgesteld.
Zijn stem haalt bij lange na niet
het zelfbewuste volume, waarmee
mannen als Koos Postema, Willem
Duys en Wimbo van de Linde het
scherm vullen.
Hij toont ook in geen enkel opzicht
het type met de olifantenhuid, dat
alles voor elkaar krijgt, zoals mij
voor hert interview in gesprekken
met anderen over Van Collem is
gebleken. Hij zou evengoed een man
kunnen zijn achter het loket ge
boorte-aangiften bij iedere willekeu
rige burgerlijke stand. Zijn ijdel-
heid waarover men mij heeft ver
teld straalt hem evenmin van het
weldoorvoede lichaam.
Toch is hij één van de weinigen in
ons land, waarschijnlijk wel de eni
ge, die Mary Tyler Moore, Alfred
Hitchcock en Peter Ustinov tot zijn
kenniskring mag rekenen. De enige
die achteloos een interview regelt
met de 61-jarige Ginger Rogers en
Burt Lancaster tot een ouwe-jon-
gens-krentebrood-sfeer weet over te
halen, nadat dezelfde Lancaster
eerder mors AVRO-regisseur John
Schelfhout, cameraman Cor de Ja
ger en Simon zelf duidelijk ge
maakt, dat hij voor een tv-interview
niets voelt.
Schelfhout, De Jager en Simon van
Collem zijn niet zolang geleden te
ruggekeerd van een drieweekse reis
naar Hollywood. Simon was er voor
de tiende keer. Gedrieën maakten
zij voor acht AVROscoop-afleverin
gen materiaal en een speciaal over
de sterren uit Peyton Place. John
Schelfhout over Simon van Collem:
„In die drie weken ben ik een war
me sympathie voor Simon gaan op
vatten".
Belangrijke contactman voor Van
Collem is wel Louis Blaine van
Universal Pictures, die getrouwd is
met de Nederlandse ballerina Joyce
van der Veen. Hij kan in ieder ge
val de Amerikaanse sterren uitleg
gen wat Nederland is. „Niet dat het
helpt, want vaak weten ze niet eens
waar het ligt. Rita Hayworth zei
heel enthousiast: Ha, Nederland,
Brussel vind ik erg mooi. Charlton
Heston was een gunstige uitzonde
ring, die wist donders goed wat Ne
derland is", zegt Simon van Collem.
Namen van acteurs en actrices van
film en tv zullen gedurende het ge
sprek rijkelijk vloeien.
Hij zegt: „Je bent de eerste die in
formeert of ik ijdel ben. Hoe kom
je daar toch aan. Ik ben ijdel,
maar niet op gebied van televisie.
Het streelt mijn ijdelheid als Gene
Kelly tegen een Duitse tv-ploeg
zegt, dat hij alleen voor veel geld
een interview wil. Toen de Duitsers
zeiden, maar voor de Nederlandse
tv deed u het voor niets, heeft hij
gezegd: Nederland dat is heel wat
anders, daar heb ik speciale banden
mee. Heel gek. Hij heeft een zwak
voor prinses Irene".
„Het geeft me wel voldoening dat
nog maar weinig is mislukt. Ja kijk
mensen als Elisabeth Taylor en Ri
chard Burton die krijg ik ook niet.
Die mensen zijn helemaal verziekt
Titel: The Touch. Voornaamste
'sollen: Bibi Anderson, Max von
j. iydow, Elliot Gould. Regie: Ingmar
lergman. Theater: Trianon.
Iemand aanraken is een bijna
leilige handeling, vooral als dat be
kent een vervreemding opheffer
uwe dimensies openen. Berg
eerste helemaal Engels ge
proken film gaat daarover. Voor
'n aanraking zijn een aantal voor
gaarden voor nodig: een situatie
raarin het mogelijk is geraakt tr
jorden. Dat is het geval met Bibi
taderson in de rol van Karin, me
iuw Andreas Vergerus, die door
dood van haar moeder, het on-
ewuste in haar naar boven kan
iten komen in weerwil van een
omgeving, die haar een rol toebe
deelt heeft. Dat. is ook het geva'
met de lector archeologie Kovac die
uit eenzaamheid om via een Jood?
verleden (concentratiekamp, zelf
handhaving, moedercomplex) in
een stille Zweedse stad een zelf-
moeder probeert, maar stuit op Ka
rin Vergerus. Omdat hij hun we
gen precies op het juiste momenl
laat kruisen, kan Ingmar Bergman
eens een tedere film maken ove)
mensen. The Touch Ode aanraking)
Over The Touch zei Bergman
zelf: „Het is de eerste keer dat ik
een eenvoudig liefdesverhaal vertel
Alles in de film komt voort uit per
soonlijke ervaringen.. Ik hou var
Karin. Andere verklaringen zijn
belachelijk".
Minder ambitieus, minder diep-
jrijpend zal The Touch vele teleur
stellen. maar in mijn ogen niet te
recht. De situatie waarin de 35-ja-
rige Karin, de vrouw van een ge
achte chirurg (aardige man, leuke
kinderen, mooi huis etc) zich plot
seling geconfronteerd ziet met een
minnaar met een totaal an
dere achtergrond is met terughou
dendheid maar zonder cynisme
door Bergman („de ironie zit in de
situatie zelf") integer gefilmd.
Doolhof
The Touch wordt daarom geen
souverein imperium van zijn ab
stracties, maar een eenvoudige dool
hof waarin de Zweed een ieder mee
laat spelen met de gevoelens van
pagina 29
kostte driehonderd dollar, omdat ze
geschminkt en gekapt wilde worden
voor het interview. Dat doe Je dam
TV-artiesten hebben kinderpreten
tie. De Peyton Placesterren hapten
gewoon gretig toe".
Simon van Collem drinkt sherry.
„Ik ben geen drinker. Ik houd wel
van gezelligheid. Ik kom graag bij
Eylders (Amsterdams binnenstads
café) of op de Kring (artiestensocië
teit in Amsterdam), meer voor de
gezelligheid dan om te drinken'/
Het valt mij op dat hij noch op
straat, noch in het café wordt her
kend, althans niemand laat dat
blijken.
„Dat vind ik ook de vervelenste
kant van televisie doen. Je wordt
vaak gevraagd voor dingen die je
eigenlijk niet zou moeten doen. Ik
heb eens in een wijnproefjury geze
ten. Toen ik wegging moest ik alle
wijn en kaas zelf betalen. De man
bij de uitgang geloofde niet dat ik
Simon van Collem was. Dat kan ie
dereen wel zeggen, zei ie.
We praten over zijn liefde voor
practical jokes („Houd ik van, maar
er zijn mensen die er veel beter in
zijn") over de Nederlandse film
(„Journalisten vragen altijd, meneer
Van Collem wat vindt u van de
Nederlandse film? Wat moet Je nou
met zo'n vraag?") en over Neder
landse artiesten.
ADVERTENTIE
!s de supermarkt
middenstands
moordenaar?
Hoe stil 'twas in
Nederland tijdens
Benfica-Ajax.
Zweden krijgen heke!
aan Nederland.
Een vreemde ziekte:
de oranjeklant.
Voorts: Humor/
Veel Fotonieuws/
Informatierubriek Memo/
Meisje van de Week.
Let op: vanaf nr. 19
extraTripTips voor
zomer, weekend en
vakantie.
Panorama
is Nederlands
grootste
geïllustreerde
weekblad.
Overal te koop.
Titel: Sunday, bloody sunday. Re-
fie: John Schlesinger, Voornaam
ste rollen: Glenda Jackson, Peter
Finch, Murray Head. Theater:
Lido.
"Sunday, bloody sunday" is het
verhaal over een driehoeksverhou
ding. Centrale figuur in de driehoek
is een bi-sexuele knaap, gespeeld
door Murray Head, bekend van
'Jesus Christ, superstar". Zijn bi-
sexualiteit is voor hem een uitste
lend middel om niet te hoeven kie
zen tussen de arts en de vrouw die
verliefd op hem zijn. Met beiden
beleeft hij gelukkige momenten,
maar hij is niet in staat om zich
volledig aan één van hen te geven
Niets dwingt hem daar trouwens
toe, want zowel de vrouw als
de arts zijn bang om hun Jalouzie
te uiten. Daardoor is er met geen
van beiden een diepgaande relatie
mogelijk. Op een gegeven moment
vertrekt de knaap naar Amerika.
Dan vindt de confrontatie plaats,
tussen arts en vrouw.
Dat is het thema vah John
("Midnight cowboy") Schlesinger's
nieuwste film. Een thema dat
best ruimte zou bieden voor inte
ressante doorkijkjes naar de psy
chologische gegevens en de ont
wikkelingen daarin van de arts en
zijn concurrente. Helaas heeft
Schlesinger van deze gelegenheid
weinig gebruik gemaakt. De inner
lijke strubbelingen blijven diep on
der de oppervlakte verborgen. Je
ziet wel dat die mensen "ergens
mee zitten", maar je komt voort
durend in de verleiding om hardop
te zeggen "Nou en?". Desondanks
is "Sunday, bloody sunday" een
film die best fijn is om naar te kij
ken. Dat komt dan voornamelijk,
door het formidabele acteerwerk
van Glenda Jackson. Zij geeft aan
de met de problemen die de knaap
haar geeft worstelende vrouw een
diepgang, die je gezien het sce
nario nauwelijks voor mogelijk
houdt. Deze zelfde diepgang heeft
Schlesinger echter niet kunnen be-
„Sunday, bloody sunday'
v.l.n.T. Peter Finch, Murray
Head en Glenda Jackson.
reiken. Wél heeft hij rond Glenda
Jackson een fraaie verzameling
sfeerplaatjes gemaakt.
BERT VAN DOMMELEN.
Zabriskie
9oint: maar
m indruk
an Antonioni
Titel: Zabriskie Point: Regie:
Michelangelo van Antonioni voor
naamste rollen: Mark Frechette
(n Daria Halprin; Theater Stu-
Michelangelo Antonioni is één
ier groten van de Italiaanse film
regisseurs. Met een universele, kos
mopolitische aanpak. Voor het
srote publiek was hij de man
Blow Up, de film die het blije
pe Londense leven schetste uit
de jaren zestig. In elk geval was
Antonioni's faam hiermee ge
maakt en toog hij naar de Ver
ruigde Staten. Zabriskie Point is
het resultaat van de reis van de
meester. Een film met een fe
nomenale inzet en een fenome
naal eind.
Daartussenin beweegt zich het
verhaal van de moderne Romeo
Julia, traag als een schildpad,
ronder veel spanning, naar een
^waarschijnlijke anti-climax.
Dat begin: revolutie onder stu
denten van Berkeley, met het
beklemmende fascistoite politiege-
weld. Dat wordt gevolgd door de
"vlucht" van een in het nauw ge-
dreven student. Hij ontmoet in
het woestijnlandschap van Cali-
fornië het meisje Doria. Na een
uitvoerige liefdesscene gaat het
paar uiteen en de jongen sterft
onder het politiegeweld. Volgt het
einde: Doria ziet voor haar gees
tesoog onze "beschaving" in de
luoht vliegen. Een klofje naar An-
tonioni's hand. Zes camera's re
gistreren de explosie van het woes
tijnhotel. In een majestueuze
vlucht gaat alles de lucht in,
en dat is dan een werkelijk gran
dioos eind na de wezenloze boch
ten door het woestijnlandschap
van Mark Frechette en vooral van
de hulpeloze Daria Halprin, die
nog nergens een actrice be
lichaamt, zoals Antonioni eerder
regisseerde: een Monica Vitti, een
Moreau of een Vanessa Redgrave.
Wat blijft is de indruk van een
grandioos Europees filmer die een
hem vijandige maatschappij
waarneemt, in een veelal over
dreven beeld. Maar het zou Anto
nioni niet zijn, als Zabriski Point
geen signaal bvatte, welke geva
ren, welke onmenselijkheid, de
welvaartsmaatschappij bedreigen.
j. r. soetenhorst.
Volle romantiek
Titel: Jane Eyre. Regisseur:
Delbert Mann. In de hoofdrollen:
George C. Scott, Susannah York
en Nyree Dawn Porter. T heater
Camera.
ten en te strijden", zegt iemand
halverwege in de film tegen Jane
Eyre. Hij had dat niet hoeven
want Jane deed niets an
ders dan vechten en strijden. Het
verhaal, geschreven door Char
lotte Brontës dat, toen het in boek
vorm verscheen een enorm succes
was, speelt zich af in Engeland, zo
rond 1850.
"We zijn geboren om te vech- In het eerste stuk van de film
is Jane een klein wees-meisje in
een opvoed-instituut, waar nog
ouderwets wordit gestrafd.
Het tweede stuk van de film
speelt 10 jaar later. Jane komt uit,
het opvoed-instituut en is volwas
sen. Zij gaat werken als gouver-
tante op een kasteel waar zij ver
liefd wordt op de kasteelheer. Zij
gaan steeds vertrouwder met el
kaar om, maar Rochester kan
niet met haar trouwen omdat hij
officieel nog een vrouw heeft.
Een verhaal met veel hartstocht,
strijd, meeslepende muziek, glooi
ende heuvels, lijden en uiteinde
lijk geluk.
Volle Romantiek, en een gave
film. Als Je buiten staat bij je fiets
is dat allemaal anders; geen glooi
ende heuvels, maar Ja.
TONY KIESOUW
Titel: Dracula's lustige vampier
vrouwen. Regie: Mario d'Alcala.
Voornaamste rollen: Des Roberts
Ola Copa en Horror Charlie. Thea
ter: Rex.
Seks verkoopt goed. Dus worden
ook griezelfilms als Dracula hoe
langer hoe meer voorzien van
wulps bloot. En de meisjes, die in
deze Duitse Dracula-film ten prooi
vallen aan de zinnelijke lusten van
de bekende keelbijter, zijn bepaald
niet zo bloedeloos dat er geen ple
zier meer aan te beleven valt. De
geschiedenis, die zich voor het
grootste deel afspeelt in Dracula's
kelderclub is echter spannend
genoeg om ook anderen dan
sekszoekers aan hun trekken te la
ten komen. Per slot van rekening
ziet men niet élke week een bloed
zuigend monster in een doodskist
handelingen verrichten die gewoon
lijk in het bruidsbed worden uitge
voerd. Het duurt wel lang voordat
de griezelige graaf het meisje van
zijn wellustige dromen de genade-
beet toebrengt maar het verhaal
bevat zoveel bloederige intermez
zo's dat de rillingen voortdurend
over de rug van de bioscoopbezoe
ker blijven lopen. Het grimew-erk
sorteert in dit geval erg veel effect
en is daarom een extra vermelding
waard.
PIET ROSIER.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM
Kindermiddag
iillllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilillllllllllllllllllllllllllli
Titel: Sjors en Sjimmie op het
Pirateneiland. Theater: Hogewoerd.
Tijden: za. en woe. 14.30, zo. 14
en 16.15 uur.
Het bekende duo van vaderland
se bodem begeeft zich in de clinch
met gevaarlijke zeerovers, net als
Pippi Langkous dat nu ook doet.
Voor zover ons bekend, een hele
oude, maar wel aardige Nederlandse
kinderfilm.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiim
Nachtfilms
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIN
Titel: Ace High. Regie: Giuseppe
Colizzl. Voornaamste rol: Eli Wal
lach. Theater: Camera. Tijden: vrij.
en za. 23.30 uur.
Colizzi behoort niet tot de groten
van de spaghetti- Westerncultuur
maar staat wel voor een stuk vak
werk. Dat kan hij mede dankzij Eli
Wallach leveren in dit laatste pro-
dukt vol met klassieke elementen
van de Italiaanse Western: keihard,
veel actie, nauwelijks romantiek.
Veel vlees in dit produkt dat de
-iiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiM
Blijver
'■"'"■iiiii'iiiiiii'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiinniiiniii
LUXOR De Vier Vuisten van de
Duivel is de tweede Trinity-film
en weet dat staand te houden. Avon
turen en humor, hand in hand in
deze aardige Western.
ADVERTENTIE
Je moet 'm voelen.
De nieuwe
Philishave'QO Super.
(Maak ook het gebaai
van de tevreden
driekop-scheerder).
nachtelijke uren in de Haarlemmer
straat siert. Geen romantiek, maar
ook niet alles is te zien. Desondanks
amusement.