Tussen Leiden
^ordt een bos
en Den Haag
vermoord...
yo
Fietsenactie
op de Leidse
warenmarkt
BALLY
cM
Weer
\aanslag
lop onze
schaarse
natuur
AVRO-tv op
Leidse school
Noord: "dit gaat de hele stad aan"
Actie voor Leidse
schooladviesdienst
Harry Mulisch
in Augustinus
OMBOUW DOOR
ELECTR0B0UW
ho^
heet uw baby?
WANDELEN IN
ZUID-WEST
B00MMARKT-
SCIIOOL
VOOR WW?
aHPËBPAQ a APRIL 1872
oei
Vi
7 I
?ni|
em i
k LEIDEN Ingeklemd tussen de zich steeds uitbreiden-
woonkernen van Leiden, Voorschoten, Leidschendam,
c iriahoeve (Den Haag) en Wassenaar ligt het laatste stuk
2 jwel ongerepte natuur, dat in dit deel van de Randstad
m >g niet is opgeofferd aan woningbouw en wegenaanleg,
to' silanden, afgebakend door bossen, vormen een laatste
iffer in de wereld die steeds wordt overschauduwd door
d raai- en geluidsoverlast.
Weilanden afgebakend door elzen-essenbossen.
nderdeel van dit overigens
rdevolle restant van de na-
vormt de Duivenvoordse-
•oejnzijdse polder, die aan één kant
dt begrensd door de torenhoge
van Leidschendam, en
1(1877 ontstond door samenvoeging
de Fluit-, Raaphorster-, Dui-
ta voordse- en Veenzijdse polder.
m (ens het comité Europees Na-
ijs, rbeschermings jaar 1970 be
rt dit gebied tot de rijkste wei-
igelgebieden van Nederland.
het ongeveer vijftig hectare
e bosgebied broeden ongeveer
Liui tig v°selsoorten, waaronder de
jes, nvalk, de torenvalk, de hout-
de bosuil en de ransuil. Op el-
jjhectare bos broeden in de lente
■eer honderd paren. Naast de
ke fauna bezit dit gebied ook
een flora, die in ons land zeld-
:de:m
Sam van Leeuwen
bossen behoren tot het zoge-
'elzen-essenbos"-type en
[ooit het Kooi-, Achter- en Mid-
met eigen ogen heeft gezien
[t er verbaasd over, dat de na-
op een steenworp afstand van
[dichtstbevolkte deel van Neder -
nog zo ongerept kan zijn.
Schaars
a zijn, moeten we eigenlijk zeg-
Iwant ook hier is de mens al be
leen stukje van onze toch al
natuur te vernietigen. Het
I allemaal nog goed, toen de
en enkele jaren geleden eigen
waren van mr. H. Jochems uit
senaar. De eigenaar liet zich
Iswaar weinig gelegen liggen aan
staat van de bossen en de sloten
juist daardoor werden de
nvaarden voor het behoud van
zeldzame stukje natuur in stand
ouden.
•oor het slechte onderhoud be
de zaak langzamerhand te ver-
ien. Elke herfst zorgden de val-
le bladeren er weer voor, dat de
in de bossloten aan-
dat sloten langza-
hand veranderden in moeras-
Ige stroken. Het bos kreeg daar-
een eigen waterhuishouding,
zich kenmerkte door een hoog
idwaterpeil.
Zeldzaam
i het moerasachtige bos kwam
steeds rijkere afwisseling van
iten voor, werden steeds meer
Izame vogelsoorten gesignaleerd
kreeg het gebied langzamerhand
grote natuurwetenschappelijke
«de. Zo groot, dat de bossen eni-
Leiden De zesdeklassers van
school aan het Noordeinde van
Eerste Leidse Schoolvereniging
ID1en aan het woord in een AVRO-
Nsieprogramma over het geluk
de mens. Hier en op een Am-
rdamse school maakt Fred Oster
ramen voor dit programma met
vraag wat het geluk van de mens
Walt. De opnamen in Leiden zijn
feende week donderdag.
ge Jaren op de aankooplijst van het
ministerie van CRM hebben ge
staan. Officieel zouden de sloten ge
regeld schoongemaakt en op diepte
gehouden moeten worden, maar om
dat de eigenaar toch met plannen
rondliep om de bossen aan de pro
vincie te verkopen, zag het polder
bestuur een en ander door de vin
gers.
In 1970 brak voor de bossen een
nieuwe naar later bleek cata
strofale periode aan. De provin
cie kocht de gronden aan en was
daarmee tegelijkertijd ook onder
houdsplichtig. In de herfst van het
vorig jaar verscheen er plotseling
een cutterzuiger in het Achterbos. De
bijna dichtgeslibde sloten werden
tot een diepte van bijna een meter
uitgebaggerd en de modder werd in
het bos gespoten.
Zo werd een bos met een unieke
vegatatie plotseling met enige deci
meters modder bedekt. Volgens bio
loog Wim ter Keurs, die in deze "bos
sen hulp jachtopziener was en er vo-
gelonderzoek verrichtte betekent dat
grote schade aan de soortenrijkdom
in dit bijzonder kwetsbare bos. On
danks de voorspelling, dat de vege
tatie binnen enkele weken weer door
de modderlaag heen zou dringen, is
er nu vele maanden later nog
steeds niets te zien.
Verdrongen
Het uitbaggeren van de sloten
heeft nog een ander desastreus ge
volg: de bossen staan bloot aan een
snellere en diepere afwatering bij
bemaling van de polder en het
is dan ook zeker, dat een groot deel
van gevarieerde vegetatie zal wor
den verdrongen door brandnetelvel-
den. Plantensocioloog drs. E. C. J
Ott van de Landbouw Hogeschool in
Wageningen: "Het stabiliseringspro
ces in dit bos is op gewelddadige
wijze doorbroken".
Maar nog was de aanslag op de
bossen in de polder niet voltooid. Op
16 maart Jl. verschenen de tractoren
en de cutterzuiger opnieuw; nu in
het Middenbos. Ook in dit bos wordt
de bodem op dit ogenblik met een
dikke laag modder bedekt. Afgezien
van de gevolgen van de ont
watering voor de vegetatie, speelt
nog een ander punt een belangrijke
rol in de aantasting van het bos.
De werkzaamheden vallen name
lijk precies in het broedseizoen. De
rust zo kenmerkend voor dit bos
is verdwenen en men vreest dan
ook, dat vele potentiële broedvogels
zijn verjaagd. Bioloog Ter Keurs:
'Ze zijn begonnen in het kwetsbaar
ste deel van het broeseizoen. Vele
vogels zitten op dit ogenblik in de
"testfase", een periode, die vooraf
gaat aan het bezetten van een nest.
De vogel test de omgeving op de
rust. Juist in die periode heeft de
provincie opdracht gegeven met het
werk te beginnen".
Bedreiging
Vogels, die ondanks het lawaai in
de buurt van het bos zijn gebleven
worden langs andere weg bedreigd.
In het bos zijn nesten met eendeleg-
sels bedolven onder een dikke mod
derlaag en hazen zijn uit hun le
gers verdreven door de plotselinge
modderstroom. De vegetatie zal on
der de modder verstikken of door de
ontwatering sterk verarmen. Duide
lijk ls, dat een natuurgebied, dat no
ta bene formeel erkend is, verloren
gaat door een verregaande onacht
zaamheid van de provincie.
Enkele Jaren geleden gold voor dé
ze gebieden nog een meldingsplicht.
Alle voorgenomen werkzaamheden
van natuurweten
schappelijke betekenis moesten wor
den gemeld aan het ministerie van
Volkshuisvesting en Ruimtelijke Or
dening. In 1970 verviel in ons land
deze vorm van natuurbescherming
en moesten in het vervolg alle mel-
dingsgebieden worden ondergebracht
in gemeentelijke bestemmingsplan
nen. Waren die er nog niet. dan
moet ei* een voorbereidingsbe-
sluit worden genomen. De ge
meente Leidschendam op wiens
grondgebied de bossen liggen
heeft indertijd een dergelijk besluit
genomen, maar dat is inmiddels ver
lopen en niet verlengd.
ADVERTENTIE
CASSETTES
De ruimste keuze in Pleet,
Edelstaal en Vlekvrij.
Uw Juwelier en Gero-dealer
Grote keuze verzilverde
geschenkartikelen,
v. d. WATER
Haarlemmerstraat 181, Leiden
Daardoor hebben zij dan ook voor
de werkzaamheden, die nu in het
bos worden uitgevoerd nooit een
aanlegvergunning geëist van de pro
vincie. De provincie heeft op haar
beurt verzuimd deskundig advies
in te winnen bij deskundige in
stellingen als Staatsbosbeheer en het
Zuidhollands Landschap.
Bedroevend
Het bedroevende van de hele zaak
is, dat er legio mogelijkheden waren
om dit belangrijke stukje natuur te
sparen. Omdat de sloten niet van
overwegend belang zijn voor de wa
terhuishouding in de polder ("Het
polderbestuur tilt er niet zo zwaar
aan") zou ontheffing gevraagd kun
nen worden voor de schouw. Een an
dere mogelijkheid was de onttrek
king van de bossloten aan de pol
der. Ook zouden er simpele voorzie
ningen getroffen kunnen worden,
zoals het aanbrengen van enkele re
gelbare stuwen, waardoor het hoge
waterpeil in de bossen gewaarborgd
zou zijn.
De provincie heeft noch het een,
Een plaatje dat karakteristiek
is voor de bossen in de Duiven-
voor dse-Veenzijdse polder.
noch het ander overwogen. Natuur -
deskundigen bleven buitenspel. In
middels zuigt de cutterzuiger elke
dag opnieuw een stukje leven weg
uit een uniek bos. De techniek en de
mens met zijn onverschillgheid
hebben het voor de zoveelste maal
gewonnen van de natuur.
ADVERTENTIE
Schoenen
kei kenmerk ku/a.Uteii
Oon.feer^(eeq 2.1
LEIDEN Het wijkcomité Plan Noord gaat actie voeren voor de
Leidse schooladviesdienst, omdat de onderwijshulp die deze instel
ling aan (volks(scholen geeft, wegens geldgebrek dreigt te stokken.
Het wijkcomité gaat in Noord handtekeningen verzamelen onder
een adres, dat aan B. en W. en de gemeenteraad zal worden over
handigd. In dat adres wordt de bezorgdheid uitgesproken over een
mogelijke besnoeiing van de begrotingspost van de schooladvies
dienst. Het adres vraagt om een onverkorte handhaving van deze
begrotingspost. Plan Noord vindt het werk van de schooladviesdienst
„van eminent belang" in deze stadswijk van Leiden.
Het wijkcomité is echter van mening, dat deze zaak de hele stad
aangaat. Plan Noord hoopt, dat personen en instellingen uit de
gehele stad zich achter het adres zullen scharen, zodat de actie een
sneeuwbal-effect zal krijgen. Adhesie-betuigingen kunnen worden
gestuurd naar Kemperstraat 5 in Leiden. Bij hetzelfde adres kunnen
ook stencils over de moeilijkheden bij de schooladviesdienst worden
aangevraagd.
De bedoeling is, om de petitie tevens aan Gedeputeerde Staten,
de minister van Binnenlandse Zaken en de vaste kamercommissie
voor Binnenlandse Zaken te sturen. Nog andere acties voor de voort
zetting van het schooladvies-werk in Leiden worden overwogen.
LEIDEN "Pak de fiets". Ach
ter deze slogan hebben honderd
kooplieden 90 pet. van de deel
nemers op de Leidse waren
markt zich geschaard voor de ac
tie, die zaterdag van start gaat.
De auto met zijn problemen (lucht
verontreiniging en parkeerproblemen
tn het centrum) en trimacties zijn
aanleiding geweest om de actie dit
maal te zetten in het teken van de
fiets: goed voor de gezondheid en
gemakkelijk als vervoermiddel in de
(Leidse) binnenstad.
Tweeënvijftig fietsen met een totale
waarde van f 12.500 de duurste
(race)fiets kost f 750 staan zater
dag op de warenmarkt te pronken.
Met 49 extra prijzen vormen ze de
101 prijzen, die te winnen zijn door
het oplossen van een rebus, waarin
volgens de reclamecommissie duide
lijk de waarheid wordt gesproken.
Rebusbonnen krijgen warenmarkt-
bezoekers bij de deelnemende koop
lieden bij aankoop van elke twee gul
den. Dat gebeurt a.s. en volgende week
eaterdag. Op zaterdag 29 april kan
men de bonnen inleveren en op zater
dag 6 mei is de prijzentrekking.
De warenmarkt zal worden versierd.
Door medewerking van directeur v.
Overmeire van de betreffende ge
meentelijke dienst (met wie de koop
lieden uitstekend amenwerken) zul
len veel vlaggen wapperen.
LEIDEN Vanavond is Harry
Mulisch bij Augustinus (Rapenburg
24) op bezoek. Hij zal voorlezen uit
eigen werk en vragen uit
publiek beantwoorden, waarbij mis
schien ook gesproken wordt over
zijn felle houding tegen de spel
lingsverandering. De avond begint
om 8 uur.
LEIDEN De commissie voor de
bedrijven vergadert a.s. maandag
middag om 4 uur in het openbaar
in kamer 204 van het stadhuis. Op
de agenda staat o.a. een onderzoek
naar de uitvoering van de ombouw-
werkzaamheden door Electrobouw
NV.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Chr. Geref. Kerken
Beroepen te Zeist P. den Butter,
Bunschoten, te Haamstede-
Zierikzee, A. van de Veer, te Nieuwe
Pekela.
ADVERTENTIE
(Xujco Audl/L ux*>c (Luufecluo
in> QjjLrnaLzcJu
Koop tin.
(Lu/fco /tn
oon, UfcLut.
asoMi pi 5033>0.
De kooplieden zyn over het bezoek
aan de Leidse markt tevreden. Ze
zeggen: ondanks de slechte bereik
baarheid per auto en ondanks de
aanvankelijk gevreesde concurrentie
van cash and carrybedrijven. Ze
constateren elke week weer, dat ie
dereen op de markt komt en dat he<t
openluchtwarenhuis mest specialisten
achter elke kraam op prijs wordt ge
steld.
ADVERTENTIE
Spaar met Ardita voor baddoeken
met ingeweven de naam van uw baby
'broertje of zusje mag ook).
Let op bet pak met dc kuikentjes.
Ardita - kuikenzacht.
Ardita Extra - nóg zachter.
De betere luier ft) 'ff 1 fff
bijuwkruidenier.LV/ LVVVLV 1
unicura nv, amsterdam postbus 1384
LEIDEN „Wandel op z'n best
bij vereniging Zuid-West". De
wandelsportvereniging Zuid West
organiseert zaterdag 6 mei een mars
over verschillende afstanden, name
lijk 5. 10. 15. 25 en 40 kilometer. De
organisatie belooft een fraai par
cours en een keurig verzorgde me
daille. Bij het clubhuis "De Klin
ker" naast speeltuhKZuid-West aan
de Berlagestraat wordt er vanaf tien
uur 's morgens voor alle afstanden
gestart. Opgaven kunnen worden
bij het WV-kantoor, Stationsplein
en bij mevrouw Massa ar, van 's-
Gravensandestraat 95, Leiden.
LEIDEN Uit het antwoord van
burgemeester en wethouders op vra
gen van PvdA-raadslld Van Aken
blijkt, dat de Culturele Raad denkt
aan een mogelijke huisvestiging van
„Werkmans Wilskracht" in de school
aan de Boommarkt. B. en W. hebben
dit in overweging. De Culturele Raad
heeft geen verzoeken ingediend voor
het Burchtcomplex. De verdieping
van de Waag ls definitief bestemd
voor het bureau van deze raad. Voor
a: bestemming van de boterhal wordt
een nader voorstel van de raad af
gewacht.
