Wederom vondsten oudheidkundige in Valkenburg Opnieuw proces tegen de KNVB Realisering van het Katwijkse Centrumplan duurt erg lang Burgerlijke nederzetting in 5De Woerd PUINHOOP ACHTER EMMAPLEIN WORDT STEEDS ERGER PAGINA 4 STREEK MNSjDAG M APRS}» LimburgiaRCH en NO AD RBC terug naar het profvoetbal VALKENBURG Dat Valken burg een roemruchte geschiede nis heeft wist men al. Het is dui delijk geworden uit de opgravin gen, die reeds in het verleden zijn verricht en waarbij men tot de ontdekking kwam, dat er in het dorp in vroeger eeuwen ten minste zes Romeinse Castella zijn geweest. Nu heeft men bij grondwerkzaamheden in het tuindersgebied „De Woerd", gele gen zuidelijk van de Voorscho- terweg net voor het bruggetje naar de dorpskern, weer enige belangrijke vondsten veel aar- dewerkscherven, enige paalkuilen en een waterput ontdekt. Deze wijzen erop, dat er zich daar ook een nederzetting heeft bevonden. Het Rijksinstituut voor Oudheid kundig Bodemonderzoek in Amersfoort is gisteren, nadat men eind vorige week bij de graafwerkzaamheden in het ver- kavelingsgebied scherven was te gengekomen. met het onderzoek begonnen. Het ziet er naar uit, dat in eerste instantie één hec tare grond onderste boven moet worden gewoeld. Door Cees Combee Foto Holvast DEN HAAG (ANP) Voor het gerechtshof in Den Haag heeft mr. A. W. A. M. Fievez gisteren gepleit namens viei voetbalclubs, die vinden dat zij ten onrechte door de KNVjf uit het betaalde voetbal zijn gezet na afloop van het seizoen 1970-'71. De vier clubs, Limburgia, RCH, NOAD en RBC, had den vorig jaar samen met AGÖVV, SC Drenthe en ZFC in. kort geding voor de president van de rechtbank in Den Haagj gevorderd dat het besluit van de sectie betaald voetbal vad de KNVB ongedaan zou worden gemaakt. De rechtbank-pr^ sident wees hun vordering af, waarna de vier clubs van heb vonnis in beroep gingen. ..De clubs willen het komende sei zoen weer in het betaalde voetbal meedoen"', zei mr. Fievez gisteren voor het hof. Hij stelde dat het be sluit om de clubs uit het betaalde voetbal naar het amateurvoetbal te verwijderen in strijd is met het re glement betaald voetbal van de KNVB. „Het beginsel is bij de KNVB altijd geweest dat clubs niet tegen hun zin uit het betaalde voet bal konden worden gezet", aldus Fievez. Uitsluiting van de clubs op grond van het ongeschreven vereni gingsrecht, zoals volgeps de KNVB mogelijk was, kan naar de mening van mr. Fievez nu juist niet. „De sectie betaald voetbal is geen vereniging, en zelfs als dat zo zou zijn geweest dan is eliminatie van leden van een vereniging volgens het ongeschreven verenigingsrecht alleen mogelijk in noodsituaties en daarvan was hier geen sprake. De clubs had den verwilderd kunnen worden via een reglementswijziging van de sectie betaald voetbal. Ook financieel ver keerde de KNVB niet in een nood situatie, want er was extra geld uit de toto-opbrengsten toegezegd", al dus mr. Fievez. Mr. Fievez vocht de norm aan die de sectie betaald voetbal heeft ge bruikt - om te bepalen welke clubs In „Het Wapen van Valkenburg" ontmoetten we gistermiddag niemand minder dan prof. dr. W. Glasbergen van het Instituut voor Pre- en Proto historie in Amsterdam met enige van zijn medewerkers en onderzoekers van het Rijksinstituut voor Oudheid kundig Bodemonderzoek uit Amers foort met aan het hoofd de oud-Kat- wijker Cees van Duijn <56 en al 32 jaar voor dit instituut werkend en wonend in Amersfoort). Inheems Prof. Glasbergen is een gezellig causeur, die heel wat weet over de opgravingen en oudheidkundige vond sten in het stroomgebied aan weers- zijden van de Oude Rijn. Hij heeft J wat in „De Woerd" rondgesnuffeld i en streelt zo blij ais een kind een] scherf bruin-rood aardewerk. Tegen! Van Duijn zegt hij met een veel be-1 tekenende knipoog..Precies zulke sch'/rven als bij de opgravingen in Wfik bij Duurstede. Wat hier zit kan zijn uit de grote inheemse geschiede- j Een aanvulling van het burgerlijke leven op de vesting Valkenburg. Mis schien een gebied waar welgestelde i boeren woonden, die hun huizen all gedeeltelijk opgetrokken hadden van steen. Het kan zeer belangrijk wor-l den". Lange tijd heeft men gedacht, dat prof. di-. A. E. Remouchamp van 19221 tot 1927 de eerste was geweest, die inl Valkenburg oudheidkundige onder- zoekingen heeft gedaan, doch uit oude geschriften is men te weten ge-1 komen, dat in 1870 dr. W. Pleijte hem j al was voorgegaan en dat daarna om -1 streeks 1914 prof. dr. A. E. van Gif fen met zijn medewerkers in het dorp aan het graven is geweest. In 1964 verklaarde dr. J. E. Th. E. A. Bo- gaards, dat in Valkenburg in de Clau- disohe tijd het staatshotel „De Woerd" heeft gestaan. Prof. Glasbergen met klem: „Mis schien zal nu blijken, dat hij gelijk heeft gehad. Het moet in elk geval een burgerlijke nederzetting zijn. Een mooi groot complex. Er zal echter nogwel geruime tijd overheen gaan voor we lets met zekerheid kunnen vaststellen". Dr. H. Sarfaty, de provinciaal ar cheoloog van Zuid-Holland, die zeer nauwe contacten onderhoudt met het R.I.O.B. in Amersfoort, is eind vorige week op het eerste bericht, dat er scherven in „De Woerd" waren ge vonden naar Valkenburg gekomen en heeft toen daarvan het rijksinstituut direot mededeling gedaan. Prof. Glas bergen betreurde het, dat niet eerder gewag was gemaakt van het verrich ten van cultuur-technische werk zaamheden in Valkenburg, waar reeds veel eerder historische vondsten wer den gedaan. Een onvoorziene com municatie-stoornis moet hiervan de oorzaak zijn, want in de regel wordt het R.I.O.B. altijd direct door de ge meente of de provincie gewaar schuwd, dat dergeiyke objecten zullen worden uitgevoerd. Dan kan men ty- dig maatregelen nemen. Voorzichtig Het Ryksinstituut voor Oudheid kundig Bodemonderzoek kreeg gister middag van prof. Glasbergen de toe zegging, dat enige van ztfn medewer kers enkele dagen per week behulp zaam zullen zyn bij de opgravingen. Namens het R.I.O.B. zyn de hqren A. Buisman en K. Greving belast met de dageiykse leiding. Het werk wordt uitgevoerd onder supervisie van de oud-Katwyker Van Duyn, die het toezicht heeft op alle opgravingen, die in ons land worden verricht. De medewerkers van het Rijksinstituut voor Oudheidkun dig Bodemonderzoek in Amers foort zijn gisteren in het tuin dersgebied „De Woerdlangs de Voor schot er weg in Valkenburg begonnen met de opgravingen. Een „dieplepel" is hen behulp zaam bij het verwijderen van de cultuurlaag van ongeveer zestig centimeter. Met een hydraulische kraan in vaktermen een „dieplepel" genoemd wordt door een bak van 2,40 meter breed de bovengrond tot op een diep te van ongeveer 60 centimeter er voorzichtig afgeschoven. Is deze cul tuurlaag verwyderd, dan is er een gleuf ontstaan en gaan de mensen van het R.I.O.B. er met schep en ook wel met de hand achteraan om de overtollige aarde er af te halen. Heel i duidelijk kan men dan de vertekenin-1 gen in de grond al zien. Van Duyn nadrukkelyk: „We we-i ten nu helaas al zeker, dat een paar hectare nederzetting door de grond- werkzaamheden ten behoeve van de verkaveling behoorlyk is vernield. Veel particulieren schijnen ook al schei*ven te hebben verzameld. Sinds vrijdagmiddag kan dat niet meer. j Daar hebben we een stokje voor ge- stoken. Uit wat we gezien hebben i kunnen we nog niet opmaken wat er! in dit gebied is geweest. De grote vraag blyft naar myn mening of het een burgerlyk of militair object is. Voor 30 juni hopen we gereed te zyn met het werk en dan ook haarfyn te weten wat voor nederzetting er hier in de Romeinse tyd heeft gestaan, 'k Geloof niet dat het op dit stukje/ wat we nu onderhanden hebben, een stenen bebouwing is geweest. Er zit ten nameiyk genoeg paalkuilen in en die behoren by houten bouwsels". Oudheidkundige Buisman beaamt Van Duins woorden. Hy zegt: „De eerste soherven en putten hebben we j op zestig centimeter diepte gevonden. Dat wordt door de archeologen lees bare grond genoemd. Dus grond waaruit je iets kunt aflezen, nameiyk j of er gebouwen hebben gestaan èn of' er grachten om de vesting zyn ge- j weest. Doordat we zo laat zyn ge- j waarschuwd is dit een zogenaamd noodobject. Dat wil zeggen een object. dat niet op de R.I.O.B.-begroting is opgenomen. In een kleine week was de hele zaak rond. Nu moet de finan ciering van het onderzoek nog wor- j den geregeld. Dat is echter onze zaakj niet. Wy moeten zorgen, dat het technisch gedeelte feilloos wordt uit- KATWIJK AAN ZEE Het nog steeds niet realiseren van het "Centrum van Katwijk aan Zee" zit de Katwijkers heel hoog. Ze beginnen onrustig te worden. Vooral nu er steeds maar weer rapporten en nieuwe visies ovsr aan de openbaar heid treden. Kortom, men gelooft er zo langzamerhand niet meer in, dat de OD 205-plannen ooit nog eens in zijn totaliteit verwezenlijkt zullen worden. Niet ten onrechte misschien, want nadat in de raad zij het met pijn het principebesluit was gevallen om zo snel mogelijk met de uitwerking van het defini tieve plan te beginnen is er weinig gebeurd. Enkele stemmen over dit centrumplan. Van Duyn voegt er aan toe: „Het Ministerie van Cultuur, Recreatie en Ma-atschappelyk Werk en het pro vinciaal bestuur zullen de financiële zyde moeten regelen. Dat zal wel in orde komen. Jammer, dat dr. Sarvaty momenteel iin Engeland verbiyft. Hy woont daar een conga-es by. Wanneer je kykt, dan zie je de paalkuilen en de waterput zo zitten en ook tekent zich al iets af van de bebouwing. Voor we echter iets met zekerheid kunnen zeggen zyn we wel enige we ken verder. Er moet nog heel wat worden gegraven. Leuk werk overi gens. Ik doe het al 32 jaar met heel veel genoegen". Het weer is de onderzoekers op deze maandag niet gunstig gestemd. In de morgenuren hebben ze behooriyk wat kunnen doen, maar 's middags zette de gestaag neerstromende regen het werk stil. Endat kunnen ze be paald niet hebben nu dit „karwei" snel geklaard moet worden, omdat de Valkenburgse kwekers in juli willen beginnen met het teelbaar maken van deze tuinbouwgrond en met het bouwen van de kassen. Een fractievoorzitter van een be paald niet kleine groepering in de gemeenteraad„Wanneer B. en W. nu niet snel beginnen en met definitieve plannen komen, dan stem ik beslist tegen en zal dat dan ook myn gehele fractie ad viseren. Er is lang genoeg over gepraat. Die puinhoop moet nu eindelyk maar eens plaatsmaken voor wat goeds. We kunnen wel blyven praten". Het oordeel van een middenstan der en heus geen kleine: „Van dat plan van OD 205 komt niets te recht. Neem dat maar van my a,an. Er wordt door de raad maar gepraat en gepraat en er komt niets tot stand. Ze hadden al tien, vyftien jaar geleden kunnen gaan bouwen. Hoe vaak is dat centrum nu al niet onderwerp van ge sprek geweest in de raad" Een raadslid „Och het OD 205- plan op ziclazelf is niet onaardig. Voor my echter hoeft dat ver zonken plein niet. Laten we het gewoon op z'n Katwyks houden. Dat wil zeggen: eenvoudig en toch doelmatig. Het plan van die twee T.H.-studenten is niet gek. Er zit zeker wat bruikbaars in. Maai- ja, als we zo door gaan kunnen we wel plannen blyven maken, Er zyn nu, met die van Haasnoot en Kornet, al drie alternatieven. Je ziet intussen door de bomen het bos niet meer". Een beetje gebjk hebben de pessi misten wel. Wanneer we dan in De Katwyksche Post over dat afstudeer project over .De oude kern van Katwyk". gemaakt door twee Delftse studenten, de volgende ontboezeming lezen, dan breekt onze klomp hele maal: „Hun voorbereidende studie is nu afgerond en aan de hand daar van werd een plan opgesteld, dat in middels besproken werd met enkele heren van het gemeentebestuur t.w. burgemeester A. G. Vermeulen, wet houder C. van der Plas, de heer P. C. Priester, directeur van openbare wer ken en de heer J. P. van Brake!Ge zegd moet worden, dat de heren enthousiast waren over dit nieuwe plan, deze volkomen nieuwe benade ring van de problemen rond het oude centrum". Mag men daaruit concluderen, dat B. en W. van Katwyk en de gemeen- teiyke „bouwplannenmakers" over stag zullen gaan en het ontwerp van I het Delftse stedekundig bureau OD 205 in belangi-yke mate zullen wyzi- gen om zodoende meer begrip van I de raad en van de toekomstige „cen trumwinkeliers" te ontvangen? We geloven er zo direct neg niet I in. Er is B. en W. nameiyk alles aan gelegen, dat het plan waar ze aoh- I ter staan, in grote lynen wordt uitge- I voerd. Was dat niet het geval ge- j weest, - dan zou men dit reeds veel j eerdei- hebben gedaan, onder meer aan de hand van de twee al enige jaren op de tafels van B. en W. lig gende alternatieve plannen en van de maquette van het raadslid Haas noot. In dat afstudeerproject hebben de twee T.H.-studenten getracht naast de winkelfunctie plaats te vinden voor andere centrum voorzieningen Rond het Emmaplein hebben zy een winkelplein gesitueerd, dat aansluit by Voorstraat, Badstraat en Prince- straat en vanaf dit plein loan men afbuigen naar de Boulevard, die op dat punt een acent krygt een uit- kykplatform bijvoorbeeld met WV- kantoor en politiepost zoals de Oude Kerk de andere zyde van het, centrumgebied markeert. Rond de Havenstraat hebben de studenten plaatsgevonden voor voor- ziningen van meer sociaal-culturele aard en ook is getracht het Prins Hendrikkanaal meer by het centrum te voegen door bouw van een par keergarage en eventueel in de verre toekomst nog een zwembad, zy ad viseren dit plan in fasen uit te voe ren, namelijk eerst het winkelplein met daarmee samenhangende woon bebouwing. daarna de Havenstraat met woningen en gemeenschapscen trum en tenslotte de parkeergarage aan het begin van het P.H.-kanaal. Het plan wykt wel af van wat OD 205 heeft gecreëerd. In dat laatste werd de bebouwde oppervlakte ge schat op 18.470 m2 en in het afstu deerproject op 39.157 m2, een verschil dus van 20.687 m.2. De winkelbebou wing is teruggebracht van 3540 tot 3450 m2, het café-restaurant gaat van 850 naar 1150 m2, de verhuur bare ruimte (bioscoop, aquarium etc.) van 2390 m2 hebben de T.H.'ers laten 1 vervallen, maar ze hebben er een ge meenschapscentrum van 2500 m2 voor in de plaats gezet, het hotel van 3500 m2 vond geen genade in hun ogen, aan andere eentrumvoorzienin- gen werd 1540 m2 gepland en in het I OD-plan niets. De parkeergarage werd gebracht van 1050 op 2800 m2 en de woningen van 7150 m2 (81 stuks) naar 22317 m2 (180 stuks). Kortom een wat vereenvoudigd plan met als grote aantrekkeiykheid een honderd woningen meer. Juist aan die woningen is in Katwyk be-- hoef te. Vooral wanneer ze. zoals de Delftse studenten dat in hun plan hebben gedaan, geschikt zyn voor kamerverhuur. Het winkelplein wil- 1 enze overdekt maken, zodat de be zoekers droog kunnen winkelen, en ze doen de suggestie ook dergelyke voorzieningen aan te brengen in Princestraat, Voorstraat en Bad- Met het C.I.M.K.-rapport en nu weer dit project openbaren zich op nieuw gezichtspunten, die de be sluitvorming er. niet gemakkelijker op maken en die weer voldoende stof tot discussie zullen kunnen opleveren. Hoe men het ook wendt of keert er kunnen, wanneet- men architecten benadert, die iets van stedebouw en het ontwerpen van winkelcentra af weten. nog wel tien, twintig of meer plannen ter tafel worden gebracht, maai- dan komt men nooit tot een eindresultaat. Het beste daarom ïykt 't OD 205 plan als grondslag te nemen, aan te passen en belangryk te vereenvou digen. Katwyk heeft behoefte aan een exploitabel centrum, met zoveel naar het amateurvoetbal moesten! nameiyk die van de toeschouwen] aantallen. Zyn stelling is dat dü norm bekeken had moeten wordes in samenhang met de financiële sij tuatie en de schuldenlast van d». clubs. „Deze vier clubs zyn nog altijd financieel gezond en by clubs die it het betaalde voetbal mochten bffl ven, zoals Willem II, staat het me< de financiën veel slechter". Namens de KNVB betoogde nu J. M. Kaulingfreks dat de sane: voor de sectie betaald voetbal dwingende noodzaak is geweest: extra gelden uit de toto zouden alj leen beschikbaar komen als het be taald voetbal gesaneerd zou worderc Bovendien zouden de vyftien clubi, die aan het eind van het vorig sel zöen in de tweede divisie betaal! voetbal overbleven, uit veertiél thuiswedstryden onvoldoende inkom; sten krygen om financieel gezond tl blyven, zei mr. Kaulingfreks. Volgens hem heeft de sectie be taald voetbal het karakter van vereniging en is zy binnen de KN' zelfstandig in eigen zaken. Het geschreven verenigingsrecht o de mogelykheid dat de sectie, ai daar gegronde redenen v< leden verwydert, aldus mr. Kauling freks. De by de sanering gehanteerd] toeschouwersnorm is volgens Kaulingfreks het enig juiste objec tieve criterium. De financiële moge-T lykheden van de clubs op langer J termyn zyn erop gebaseerd mening. „De clubs vinden de toe schouwersnorm absurd, ma van wat zy hebben aangevoerd karT tot die conclusie leiden", aldus mrj Kaulingfreks. Hy stelde dat de pas sieve recreatie een wezenskenmerl )e van het betaalde voetbal is, ook daarvoor de norm van de toetg schouwersaantallen gehanteerd dien mogelijk woningen, dat bepaald geen onoverkomenlyke financiële last moet worden voor hen, die het straks zul len betrekken. Het belanigrykste is, dat er snel spykers met koppen wor den geslagen en dat binnen niet al te lange tyd de eerste palen de grond ingaan. Dat zou eind vorig jaar al geschieden, doch er is tot nu toe nog niets van gekomen. We willen besluiten met een con clusie van de T.H.'ers: „Grote aan-i dacht (bij het opstellen van het pro- j ject) is geschonken aan de schaal waarin een en ander zich presenteert, i De oude kern vormt een zeer klein-1 schalig geheel, en niet ten om-echte, want de naam „waaigat" behoeft j geen toelichting. Dit fynschalig een- trum verdraagt geen grote ingrepen, daarmee zou de aantrekkeiykheid onherstelbare schade toegebracht worden. Ook het woongebied Is door ons bewust ontworpen met het oog op deze schaal. In grote steden is wonen in het centrum niet byster aantrekkelyk meer. doordat de lasten (lawaai, stank, gemis aan speelruimte en groei) niet meer opwegen tegen de kwaliteiten. Doordat het centrum van Katwyk geen stadscentrum is, maar eerder een verdicht dorpscen trum, is het wel zeer aantrekkelyk als woongebied, omdat de lasten er niet zyn. en men kan profiteren van de kwaliteiten van het gebied, terwyl men bovendien deze als het ware voor de deur heeft". In Alphen aan den Rijn heeft gisteren Will Dijkman, correspondent en fotograaf van het Leidsch- en Alphens Dagblad afscheid genomen. Hij is ruim 25 jaar aan deze dagbladen verbonden ge weest en hij gaat nu met pensioen. Will Dijkman is al in de jaren dertig begonnen te werken voor het Leidsch Dagblad met sportv er slagen. Na de oorlog ontstond door de uitbreiding van hei Leidsch Dagblad in de Rijn streek behoefte aan een fo tograaf. Naast zijn corres pondentschap heeft Will deze taak al spoedig op zich geno men. Hij raakte hierdoor be kend bij zeer veel verenigin gen en niet alleen daar. maar ook bij alle gemeentebestu ren. Geen wonder, dat het op de gisteren gehouden recep tie dtruk wasen dat er veel burgemeesters, zoals mr. Gal las van Alphen (op foto Wim Dijkman) aanwezig waren. Er waren veel cadeaus van gemeentebesturen, vere nigingen. jeugd- en cultu rele raad.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 4