Bejaarde
balling
Chaplin
naar oude
minnares
Hollywood
ER
Waarde Mercedes Diesel in'74: f12.000,-
Beroepingswerk
PUZZELEN
PER FIE TS
The Lord's Folks
NACHTFILM
maar
PROLONGATIES
AL GEWEEST
IBIJDAO 7 APRIL 1972
FILM
PAGINA 11
Charlie Chaplin met Jackie
Coogarn in The Kid.
Maawdag a.s. heeft het feest rond
de Jaai^iJkse uitreiking van de Os-
om in 't Dorotfey Chandler-pavil-
Joen i® Hollywöod een bijzondere
gast; öharly Chaplin, die maan
dag jl voor hel eerst sinds twin
tig jaar weer vaste voet op Ameri
kaanse bodem £ette. Chaplin zal
die avond een Speciale Oscar uit
gereikt krijgen, eigenlijk zijn eerste
echte, want de uitreiking van een
loortgelijke speciale Oscar in het
|aar 1Ö29 voor zijn veeMjdigheid.
in creativiteit de totstandko-
ning vfcn de film Circus telt nawe-
ijks mOe, als men de toenmalige be
tékenis van de Oscar als filmprijs
beschouwing neemt. Trouwens,
Jhaplins Circus moest tn' de strijd
roor do allereerste Oscar wijken,
foor e*n nogal melodramatische
uchtvaartfilm Wings, waarvan het
lestaan alleen nog maar uit de
ilmarcöüeven blijkt.
Ook in 1940 werd de nu 82-Jarige a
.pltif nog eens voorgedragen,
oor de belangrijkste prijs van de
merikaanse filmindustrie. Zijn,
irote Dictator kon het echter niet
pnemen tegen de sentimentele Re-
:ca, die Chaplins politieke persi-
age met straatlengten versloeg.
Toen had het filmgetij in de Ver-
nigde Staten zich al lang tegen
de grote komiek gekeerd. Het
keerpunt in de populariteit van
Chaplin bij de filmbosses in Holly
wood ligt in feite bij de overgang,
naar de geluidsfilm.
Typisch produkt
Chaplin is een typisch produkt uit
de tijd van de stomme film. Zijn fe
nomenale carrière begon in de
Eerste Wereldoorlog met Mack
Senett. In zijn eerste films creëer
de hij al de figuur van de kleine va
gebond, die hij steeds verder wist
te perfectioneren tot een grandio
ze karikatuur van de doorsnee
"underdog", die met al zijn goede
bedoelingen toch nooit wat zou be
reiken. Die figuur met zijn te klei
ne hoe, te grote schoenen, zijn ty
pische snor, te wijde broek, zijn
eigenaardige manier van bewegen,
was een creatie, die met zijn panto
mimeachtige uitdrukkingswijze het
tijdperk van de stomme film heeft
overheerst. Bijna al zijn films,
vormen hoogtepunten van die perio
de: The Kid, Gold Rush, Easy Street
The Vagabond, City Lights. Het is
duidelijk waarom Chaplin zich al
tijd heeft verzet tegen de "talkies"
Het gebaar binnen de handeling
(Chaplin zwaaiend met de stok,
etc.) boette in door het gesproken
woord.
Smaak
Zijn verzet tegen de geluidsfilm
is niet de enige oorzaak van een
groeiend conflict tussen Chaplin en
de Amerikaanse filmindustrie, die
uiteindelijk zou leiden tot een breuk
van Chaplin met zijn tweede va
derland. Tijdens de crisisjaren
veranderde de smaak van het pu
bliek. Chaplins „underdog" kon
het niet opnemen tegen de gigan
tische studioprodukties die het bio
scoopdoek destijds gingen beheer
sen.
Chaplin toen al vele malen mil
jonair, bleef produceren. De Grote
Dictator, Limelight en Monsieur
Verdoux die in die periode ontston
den behoren tot het beste wat hij
ooit maakte.
Geen ster
Hoe populair Chaplins creatie ook
was bij het grote Amerikaanse pu
bliek heeft hil het nooit kunnen
maken. Hij had een afkeer van ver
slaggevers, weigerde ondanks 't feit
dat hij (als Engelsman) in Ame
rika miljoenen verdiende het Ame
rikaanse staatsburgerschap, hield
zich ver van „parties" en liefdadig
heidsvoorstellingen en betitelde
zich als een soort van wereldbur
ger, een onafhankelijk goed beta
lend gast.
Zo werd hij steeds meer het voor
werp van de middels in Hollywood,
die in 1942 resulteerden in een hys
terisch schandaal toen een meisje,
Joan Barry, hem beschuldigde de
vader te zijn van haar kind. Hoe
wel de rechter haar in het ongelijk
stelde duurde de hele zaak Jaren.
Rechtse elementen in de Ameri
kaanse samenleving grepen deze
kwestie en Chaplins „internationa
lisme" aan om hem te beschuldi
gen van immoraliteit en communis
tische sympathieën. Films als Mo
dern Times vielen bij de Amerikaan
se Industriëlen duidelijk buiten de
pot en uiteindelijk resulteerde de
hetze campagne van vooral de
Hearstpers in een verzoek om zich
bij de immigratie-autoriteiten te
laten doorlichten op zijn politieke
en morele overtuigingen.
Krantenkoppen uit die tijd spre
ken boekdelenChaplin is een
"fellowtraveller"- gooi hem het
land uit; Chaplin de ondankbare
communnistisohe meeloper stuur
hem naar Rusland. Het verzoek
om zich te verantwoorden kwam
tijdens een Europese reis.
Niet terug
Een woedende Chaplin besloot
daarop niet meer naar Hollywood
terug te keren. "Zelfs al was Je
zus Christus er president". Dat hij
desondanks besloten heeft "zelfs
onder Richard Nixon nog terug te
keren" (B. J. Bertina in De Volks
krant) heeft alles te maken met
het afsterven van Hollywood als
monolitisch toonaangever in de
filmwereld.
Zoals het ook meest met mensen
gaat, kijkt Hollywood aan het eind
van een tijdperk met weemoed te
rug op de glorie van weleer. Oude
films worden weer nieuw leven
ingeblazen. Peter Bogdanoviohs
Last Picture Show, een zwanezang
op de goede oude tijd, waar onder
andere stukken uit Chaplins Gold
Rush en Modern Times, staat kan
didaat voor een Oscar. Chaplins
films beleven in de Verenigde Sta
ten een tweede jeugd en het ligt
dan ook volkomen in de lijn dat de
grote meester is ingegaan op de
verzoeningspogingen van de over
zijde van de oceaan.
Rijke balling
De man die dinsdagnacht door
een publiek, dat daarvoor honderd
dollar of meer had moeten beta
len, werd toegejuicht is ook niet
meer dezelfde. De oude man met
zijn zilvergrijze haardos is niet
meer de vagebond van weleer,
maar de rijke balling uit Zwit
serland waar van het tweede va
derland na twintig Jaar weer de
Agenda
voor cinefielen
liiililiiiililiiiiiiiliiiiiilllliiiiiilillililllllilililliiililiiliiiliiiiiliiiiiiiiiiii
AMSTERDAM: Cineac (Reg.
Ireestr.) 's av. Rosemary's Baby,
Polanski, Kriterion (Roetersstr.)
Sacco en Vanzetti (Giuliano
iontaldo)Leidseplein Theater dag.
Strawdogs (Beckinpah)Roxy (Kal-
verstr.) dag. Klute, Studio K (Roe
tersstr.) dag. Bergman-programma
vr. en za. De Grote Stilte, zo. Wat
betreft de vrouwen, ma. en di. Per
sona, wo. Riten, The Movies
(Haarl.dijk) t/m zo. 's av. Catch 22
(Mike Nichols) ma. di. wo. Secret
Ceremony (Losey).
DEN HAAG: Asta (Spui 27) dag.
Strawdogs (Peckinpah), Byou
(Spui 27) dag. Verlos ons niet van
het kwaad (Joel Seria), Cineac
(Buitenhof) 's av. McCabe and
mrs. Miller (Robert Altman), Kri
terion (Westeinde) dag. Flesh (Paul
Morrisey), Studio de luxe Ketting -
str.) dag. Blue Movie (Verstappen,
De la Parra), De Uitkijk (Chur-
chillpl.) dag. The Go-between (Lo
sey).
ROTTERDAMCineac NRC
(Coolsingel) 's av. Rosemary's Baby
(Polanski), Corso (Kruiskade) dag.
John Wayne «Sc The Cowboys, Kri
terion (Grooth. gebouw) dag. WR:
mysteries van het organisme - ma.
av. Filmliga Greed (Von Stroheim),
Lijnbaan Theater (onder de Klerk)
dag. Blue Movie (Verstappen, De la
Parra), 't Venster (Gouvernestr.)
's av. Little Murders (Arkin).
UTRECHT: Studio (Oudegracht
154) dag. Rosemary's Baby (Polan
ski).
Aanbevolen nachtvoorstellingen:
AMSTERDAM: Studio Roeter-
str.) vrij. en za. Tell him Willie
Boy is here (Abraham Polonsky),
The Movies (Haarl.dijk) vrij. za. en
zo. La Dolce Vita (Fellini), Victo
ria (Sloterk. vrij. en za. The Birds
(Hitchcock).
ROTTERDAM: Cineac AD (Cool
singel.) za. Butch Cassidy and the
Sundance Kid.
UTRECHT: Camera (Oudegracht
156) vrij. en za. Citizen Kane (Or
son Welles).
ADVERTENTIE
Stel, dat de teller van een nu nog nieuwe Mercedes Diesel over twee
jaar op 80.000 km staat. Naar schatting is z'n inruilwaarde dan ca, 11 h
12.000 gulden. U hoort het goed: elf a twaalfduizend gulden. Dat is een
verhaal zoals geen enkele andere diesel na kan vertellen. Maar ja, geen
enkele andere diesel is dan ook als deze. 't Is allereerst een Mercedes.
Met dezelfde vering, wegligging, schijfremmen, carrosserie en veiligheid
als benzinebroers 200 en 220. Goed, de motor is anders. Een diesel,
maar dan een fluisterdiesel, waar alleen Mercedes - dank zij 35 jaar
dieselervaring - het geheim van kent Als het waar is dat - zoals men zegt -
dit het jaar van De Economie wordt, dan wordt het ook het jaar van
Mercedes Diesel. Ga maar na, brandstofkosten: nèt
even 2* cent de kilometer. Uitvoering: helemaal
Mercedes. Inruilwaarde - goed onderhou
den en schadevrij, dat spreekt vanzelf -
als boven. (Elke bonafide handelaar
in tweedehands auto's zal u ditbeves-
tigen). Wanneer mogenweuvoor
een proefrit noteren?
Rijdend Nederland berekende in z'n roadtest d.d.
4 december 1971 de brandstofkosten zelfs op 1,7 cent!
Mercedes-Benz Diesels
omwille van comfortabele veiligheid
N.V. L.I.A.M., Leiden, Vondellaan 45, tel. 01710 -4 45 45 ROOYAKKERS
AUTOMOBIELBEDRIJF N.V., Oegstgeest, Leidsestraatweg 1, tel. 01710 -
5 26 43 4
Nieuwo, centrale Mercedes-Benz showroom Utrecht. Niet alle typen en varianten uit het Mercedes-Benz programma
kunnen wij u tonen. .Bij een bezoek aan de nieuwe, centrale showroom in Utrecht hebt u echter volop gelegenheid om
vele typen, varianten en kleuren te vergelijken. U vindt de showroom aan de Reactorweg 25, langs de 'autoweg Utrecht-
Amsterdam, afslag Lage Weide. U bent van harte welkom maandag t/m vrijdag van 9-17 uur, zaterdag van 10-17 uur.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Noordeloos en We-
kerom: drs. A. de Reuver, kandidaat
te Waddinxveen.
Aangenomen naar Kloosterhaar:
Th. Robijn, voorheen predikant te
Australië, wonende te Oostermeer.
GEREF. KERKEN
Bedankt voor Mijdrecht: J. van
Wijngaarden te Tiel.
CHR. GEREF. KERKEN
GEREF. GEMEENTEN
lankt voor Apeldoorn:
i Zwijnd'recht.
LEIDEN Morgen organiseert
de atletiekvereniging Leiden een
puzzelrit op de fiets. Gestart zal
worden op de Sintelbaan in de Leld-
se Hout om 2 uur. De rit wordt ge
houden in de omgeving van Oegst
geest. Iedere deelnemer ontvangt na
afloop een herinneringsvaantje. Er
kan vanaf 12 uur op de Sintelbaan
ingeschreven worden.
LEIDEN Zondagmorgen om
half twaalf verzorgt The Lord's
Folks een eucharistieviering in de
kerk van de paters Montfortanen
aan het Haagsche Schouw.
IIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIM
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Titel: Vanishing Point. Regie:
Richard C. Sarafian. Voornaam
ste rollen: Barry Newman, Char
lotte Ram pl big. Theater: Camera.
Tijd: vrij- en zaterdagnacht 23.30
Vanishing Point, in Leidse pre
mière in het theater aan de Hoge-
woerd, is er zo eentje die zich weet
te nestelen in modieuze trends. In
deze kolommen is destijds helemaal
niet hoog opgegeven van Easy Ri
der (waarin commercialiteit begint
bij de goede bedoelingen van de
Jeugd) en Sarafians laatsteling vol
van ook nog slecht vertaalde her
halingen van Dennis Hopper en Pe
ter Fonda, kan dan ook helemaal
niet door de beugel. De film loopt
over van goede boodschappen, die
geen werkelijke inhoud hebben,
maar hun bron vinden in een
maatschappijvluoht, die alleen
maar leidt tot desillusies. Visueel
bij het gladde af brengt Sarafian
dan ook niet meer dan ln plastic
verpakte se mi-dropout oplossingen.
H.E.
Titel: Pornomotel. Theater: Rex.
Tijd: vrij- en zaterdagnacht 23.30
uur.
Het voorwerp van nachtelijke
filmvreugde deze week in het thea
ter aan de Haarlemmerstraat pre
tendeert niet meer te zijn dan de tl
tel suggereert. In het kort komt het
neer op een slecht verhaal, veel
pseudo-sex maar weinig echte ero
tiek. Voor wie er aan gewoon is
toch misschien nog wel een aar
dige onderbreking van het weekein
de.
Charles Spencer Chaplin met mevrouw Pompidou bij de pre-
nière van The Lady of Hongkong.
popularteit heeft ontdekt. Een
man die onlangs in Londen over
zichzelf zei: "Ik ben niet meer ge
ïnteresseerd in humor, al heb lk
er goed van kunnen leven. Geld
maakt lui. Ik heb nooit de wereld
willen veranderen. Ik wilde alleen
de baas een plezier doen".
Zo'n man is voor Hollywood van
nu (waarvan de maker van Mash
en mr. Mc Cabe en mrs. Miller,
Robert Altmann onlangs ln een
interview met Le Monde zei: „zij
denken alleen maar aan geld. Als
Je de baas van Metro Goldwyn
Mayer (MGM) zou voorstellen een
film te maken over zijn eigen
monstruositeit en hij zou er geld
ln zien, dan zou hij dat dóen")
volkomen acceptabel.
Hollywood heeft zich de afgelo
pen weken opgemaakt als een
bejaarde bruid voor een bejaarde
minnaar. De requisieten van vroe
ger zijn opgepoetst. De stad Los
Angeles heeft de oudste studio,
waar Chaplin zijn films maakte
tot monument uitgeroepen. De
bronzen Charlie Chaplin Ster is
weer opgedoken om alsnog te wor
den bijgezet in de Walk of Fame,
een trottoir in Hollywood met 1540
ingemetselde namen uit de film
en televisiewereld: twintig Jaar te
laat. HEIN ELBRINK
Orson Welles als Citizen
Kane in de gelijknamige magi
strale film.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillilllllil
Kinder middag
HHIIinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUIIIIIIH
Titel: De avonturen van Pietje
Bel. Theater: Camera. Tijd: zater
dag en woensdagmiddag, 14.30, zo.
14.00 en 16.15 uur.
Met Pietje Bel is het natuurlijk
altijd hetzelfde. Wat dat betreft
biedt deze week de kindervoorstel
ling van het theater aan de Hoge-
woerd niets nieuws. De kracht van
kinderfilms ligt echter in de herha
ling- van oude thema's. In deze
film over stoute Jongens gaat het
met avonturen en schurken, als het
hoort.
LEIDEN Prolongatie, zoals do-
ze week met alle Leidse films is ge
beurd, betekent meestal een han
dige zet voor de theater-eigenaar.
In de Volkskrant van enkele weken
geleden betoogde criticus Bertina
dat dit beleid weliswaar begrijpe
lijk is, maar dat er de nodige kort
zichtigheid aan ten grondslag ligt.
De bioscoopeigenaar heeft Jaren
lang gestreden voor afschaf
fing van de hoge vermakelijkheids
belasting. Eén van de argumenten
die tegen deze belastinghef
fing werd gehanteerd was de cul
turele betekenis van de film. Met
prolongatie worden, zoals Bertina,
terecht betoogt, de risicokan
sen verkleind, maar tevens wordt
er voor gezorgd, dat de aanvoer
van nieuwe films, dus grotere kijk-
kansen (lees culturele) stagneert.
Het medium film mag zich, zo
als uit de cijfers van de bioscoop
bond blijkt, de laatste Jaren weer
beroemen op een behoorlijke popu
lariteit. Dit waarschijnlijk mede
dankzij een herwaardering van de
eigen positie: een betere kwaliteit
films en een varieerder aanbod.
Tegen prolongering bestaat op
zichzelf natuurlijk geen enkel be
zwaar, mits echter het laatste cri
terium, tot zijn recht blijft komen.
Dat moet echter betwijfeld wor
den.
De laatste maanden ls het werke
lijk schrikbarend met het aanbod
van nieuwe films. Bertina weet
daarvoor een aantal treffende lan
delijke voorbeelden aan te voeren.
Zou men echter de moed hebben
de Leidse cijfers op een rij te zet
ten, dan zou een schrikbarender
beeld ontstaan. Wel zoals Bertina
betoogt, een genante zaak, zowel
voor het publiek als voor het be
drijf dat de goodwill niet anders
kan benutten dan in gemakkelijke
herhaling.
HEIN ELBRINH
iiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiM
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM
Titel: Anatevka. Regie: Norman
Jewison. Voornaamste rollen t
Topoi, Norma Crane, Leonard Frey.
theater: Lido.
Wie per sé niet van „zoetigheid"
houdt zal voor de verfilming van
de musicall Fidler on the roof niet
vallen. Wie niet elke dag suiker
houdende prod uk ten tot zich wil
nemen, maar zo af en toe stiekem
een bonbon verorbert, zal de luxu
eus uitgevoerde snoepdoos van
Aanatevka niet kunnen weerstaan.
Titel: De vier vuisten van do
duiveL Regie: E. B. Clucher. Voor
naamste rollen: Terence Hill en
Bud Spencer. Theater: Luxor.
Een aaneenschakeling van avon
turen die borg staan voor anderhalf
uur amusement en vechtpartijen.
Deze Trinity ls verwant aan (De
rechter en de linkerhand van
de duivel) die het hier ook enkele
weken volhield.
Titel: Erotissimo. Regie I Gerard
Pirès. Voornaamste rollen: Annie
Giradot, Jean Yanne, Franchis
Blanche. Theater: Studio.
Onderscheiden ln Berlijn (1969)
heeft Erotissimo nog niets aan
kracht en satire Ingeboet. De film
richt een klein vreugdevuur aan
van menselijke en maatschappelijke
misvattingen, dwaasheden en ab
surditeiten. Op lichtvoetige wijze,
maar tegelijk erg scherpzinnig
beeldt Pirès het verschil tussen het
alledaagse leven en pseudo-werke-
lijkheid van de reclame, in dit geval
over sex.
Titel: The Aristocats. Produkt ie:
Walt Disney Studio's. Theater:
Trianon.
Een film voor iedereen, 4 of 40
Jaar. Dolle avonturen van katten
op een swingend muziekje. Spitser
dan Jungleboek.
Titel: Sex tussen de wielen.
Regie: Willy Rozier. Voornaamst*
rol. Sandra Julien. Theater: Rex.
Een onschuldig sexfilmpje van
Franse makelij met veel bloot, maar
altijd van hetzelfde meisje. Duide
lijk thema: liftende mannequin die
het met de zeden niet zo nauw
neemt. De regisseur had de diverse
fragmenten wel wat zorgvuldiger
mogen rangschikken.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimi
Titel: Bertrand in on(t)roerend
goed. Voornaamste rol: Louis de
Funès. Theater: Camera.
Deze Funès is al een hele ouwe.
Dat betekent niet dat de Franse
komiek er anders ln is: ook hier
een driftig, springerig zakenmanne
tje wiens temperament zorgt voor
doldwaze situaties.
