Feyenoord vergaloppeerde zich:
zenuwen wonnen het van tactiek
„Ik zei dief
tegen die
scheidsrechter
Feyenoord-spelers met rijzwepen afgeranseld
Ineengeschrompeld Benfica kon toch terugkomen
In laatste minuut
werd ik nog gepakt
DONDERDAG 23 MAART 1972
LISSABON De ontknoping was dramatisch. Feyenoord, dat Europees en wereld
kampioen werd doordat het onder de meest moeilijke omstandigheden intens nuchter
bleef handelen; ogenschijnlijk gehard Feyenoord, dat zo geroutineerd, professioneel zo
als dat heet, een karwei op Europees topniveau kon afwerken; dit Feyenoord liet zich
niet eens zo imponerend Benfica uit de halve finales werken op een moment dat de
Portugese titelhouder niet zo heel veel illusies meer koesterde op verdere avonturen in
Europa Cup-verband.
Nog geen tien minuten speeltijd restte er in het tjokvolle Estadio da Luz, toen afge
bluft Benfica (de 21 voorsprong betekende immers puur verlies voor de Hagan-
groep) toch nog terug mocht komen en tot zijn eigen verbazing de halve finaleplaats
greep. En hoe kon dat gebeuren? Louter en alleen omdat Feyenoord bij die 21 stand
gehaast, nerveus ging spelen; fouten beging, die het twee jaar geleden in zo n situatie be
slist niet zou hebben gemaakt.
de Happel-équipe die onvol
komenheden, waardoor de achter-
bot 31 opliep, overigens niet
zelf kon corrigeren, leek de schuld
de 35-jarige arbiter Cliff Tho-
uit Wales. Hy keurde twee mi
nuten na Benfica's derde triomf een
het oog correct doelpunt van Theo
Laseroms af. Een treffer, die een 32
zou hebben betekend. Maar
Thomas bespeurde rond Laserom's
doeltreffende kopbal een overtreding,
geen enkele Rotterdammer had
gezien. Over die arbitrale zienswijze
i afloop in het Rotterdamse
kamp de verontwaardiging groot.
Enorm groot. Het feit dat Benfica op
de valreep zelfs nog een geflatteerde,
reëel gesproken verbijsterende marge
r doelpunten verschil bereikte,
werd er volledig door overschaduwd.
Feyenoord had het na de sensationele
strijd over "dat glaszuivere doelpunt"
niet over de 51 eindstand die
hard aankwam, keihard aankwam,
toch ook de zaken onbarmhar
tig uit zijn verband trok. Ernst Hap-
pel mompelde zelfs iets over "om
koping", boen het gedrag van "mis
ter Thomas" ter sprake kwam.
Door
Rob Vente
En daarna hardop: "Het was een
volkomen reglementair doelpunt.
Glaszuiver. Dat vond trouwens de
grensrechter ook. Die had er totaal
niets bijzonders bij zien gebeuren"
En Theo Laseroms zelf: "Bij die vrije
trap van Schneider kwam ik van de
zestien meter-lijn aanlopen en kopte
in. Ik heb daarbij niemand ge
raakt. Niemand, want ik was hele
maal vrij. Maar ja, volgens mij is die
scheidsrechter mooi bewerkt door
Benfica. Die geintjes halen ze toch
altijd uit met scheidsrechters? Inter
Milan is er destijds mee begonnen en
nou flikken bijna alle Latijnse ploe
gen het: ze palmen de scheidsrechter
helemaal in".
Overigens was opgewonden Feyen-
oodr na de dramatische afloop wel zo
eenlijk om die praat over de scheids
rechter te relativeren door de schuld
niet alléén bij de arbiter te zoeken.
Ernst Happel en de meeste spelers
meenden dat er ook in de eigen kring
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli
Benfica-Feyenoord werd in het
eerste halfuur met een veel te hard
opgepompte bal gespeeld, die daar
door merkwaardige wendingen
maakte. Eddy Treytel zorgde voor de
oplossing. Bij een doeltrap liet hij er
met behulp van een paar lucifertjes
wat lucht uitlopen. Hij werd daarbij
overigens door Portugese fotografen
betrapt. Die fotografen zorgden er
voor dat scheidsrechter Thomas te
weten kwam wat er gebeurd was. De
arbiter keurde daarop de bal en liet
er toen normaal mee doorspelen. On
danks het feit dus dat het leder wat
"luchtiger" was geworden. Iets wat
Feyenoord goed utkwam.
onvergeeflijke fouten waren gemaakt.
Waarbij Van Hanegem opmerkte dat
volgens hem de eerste fout al vóór
de wedstryd was begaan.
Gespannen
Wim van Hanegem: „Achteraf ge
zien was het beter geweest als we vóór
de wedstrijd het veld niet waren op
gegaan voor de warming-up. Want
door al die toestanden met die slaan
de politieagenten en dat hysterische
pubüek werden er bij ons een paar
angstig, gespannen. En dat viel aan
him spel aanvankelijk bijzonder goed
te merken".
Inderdaad startte geïmponeerd
Feyenoord nerveus. En al onmiddelijk
profiteerde opgezweept Benfica er
gretig van. In de zesde minuut kon
den de 70.000 op de afgestampte tri
bunes er ongetwijfeld teveel kaar
ten verkocht al uitbundig hun eer
ste vuurpijlen afschieten. Linksback
Adolfo ondernam langs de lijn een
lange ren, waarbij hij Boskamp han
dig omzeilde. Een hoge voorzet volg
de, waarop de weifelende Eddy Trey
tel zich totaal verkeek. Doordat Theo
van Duivenbode daarna niet ingreep,
kon de snelle rechtsbuiten Nene toe
schieten en moeiteloos raak koppen:
1—0.
In de 31ste minuut ging Feyenoord
verdedigend weer in de fout. Jorge
bereikte met zijn hoofd Jordao, die
overigens op Israel stuk leek te lopen.
Maar de aanvoerder van Feyenoord
Geblesseerde Jan Boskamp
LISSABON Jan Boskamp,
.ijn gezicht was bleek, het rech
terbeen stak en zijn oog fon
kelde. Wat niet in de allereer
ste plaats de 51 nederlaag als
oorzaak had, maar de wijze,
waarop die ruime marge tot
stand kwam. Boskamp boos:
"In de allerlaatste minuut nog,
werd ik gepakt. Door Eusebio.
Terwijl ik aan de bal ben
schopte hij me helemaal expres
tegen mijn knie. De noppen
staan erin. Voorlopig kan ik
geen stap meer verzetten". Jan
Boskamp, door Jimmy Hagan
als de allerbeste Feyenoorder
omschreven, had al eerder een
schop gehad die het ergste deed
vrezen. In het eerste bedrijf
vlak voordat hij door de scheids
rechter werd genoteerd. Com
mentaar van de man met de
grote actieradius: "Ook met op
zet. Kijk, die Portugezen moch
ten alles doen tegen mij en dan
vond Thomas dat heel normaal.
Maar oh wee als wij iets terug
deden. Die Toni en dat was
het hele verschil ging ech
ter met zijn handen in de lucht
staan zwaaien. Steeds weer.
Maar ik werd opgeschreven. Je
moet mijn enkel eens bekijken.
Ik heb er nog geen vrije trap
voor gehad, toen Toni er kei
hard tegenaan schopte".
Jan Boskamp kan wel haat
dragend worden genoemd, Jim
my Hagan was dat allerminst.
Tegenover de Portugese pers
en ons stak hij de loftrompet
over de gebrilde Feyenoorder.
"Wat die man heeft afgewerkt.
Wat Boskamp zijn medespelers
heeft ontlast. Hij had te maken
met een rechterspits die verde
digend niets uitvoerde en met 'n
rechterverdediger die ook niet al
te resoluut werkte. Wanneer je
dan toch zo'n wedstrijd speelt
ben Je een grote", wist Hagen
pertinent. Terug naar Jan Bos
kamp, die mistroostig naar zijn
rechterbeen staarde. "Verlie
zen vind ik niet erg", verklaar
de hij. "Maar op zo'n manier
wel. De tweede helft hadden we
het middenveld vast in han
den. Dan kom Je op 21 waar
door Je binnen bent. En dan
maken die Portugezen een maz-
zeldoelpunt. Nene krijgt de bal
van Van Duivenbode en raakte
de bal notabene helemaal ver
keerd. Hangen na/tuurlijk. Maar
wij maken een glaszuiver doel
punt en dat wordt zomaar af
gekeurd. Benfica's vierde. Dat
was toch zonder meer buiten
spel". Boze Boskamp, die als
laatste Feyenoorder, strompe
lend tussen Gerard Kerkum en
Gerard Meyer in, onder chao
tische toestanden het terrein
had verlaten, zou in een vol
gende wedstrijd weer niet
schromen z'n voet terug te trek
ken wanneer een tegenstander
onbeheerst zou inkomen. "Een
kwestie van karakter. Ook al
sta Je met 5—1 achter moet
je het niet opgeven", oordeelt
hij.
Mevrouw Boskamp was dat'
niet met hem eens. "De laatste
minuut nog", riep ze uit. ,3Ü
een 51 achterstand was er
toch niets meer te redden.
Maar Jan laat zich nu nog een
keer in elkaar schoppen".
beging de fout om te kort op Eddy
Treytel terug te spelen, waardoor de
„opvolger van Eusebio" toch nog aan
de bal kwam en scoorde. Waarna de
Benfica-aanhang zich weer te buiten
kon gaan aan wilde vreugde-uitspat
tingen.
Theo Laseroms over de beide eerste
Portugese doelpunten: „Volkomen on
nodig. Die mogen er nooit van zijn le
ven in. Al geef ik onmiddellijk toe
dat ik by dat tweede doelpunt ook be
trokken was. Toen de bal naar Jorge
ging, verloor ik het kopduel met hem
Het enige overigens uit de hele wed
strijd. Kijk, de bal zakte ineens en
daardoor kon ik er niet by. Jorge
kopte toen achterwaarts door naar
Jordao en wat verder gebeurde is
duidelyk".
Bedroevend
20 dus voor Benfica na een half
uur. Een periode, waarin het Portu
gese elftal beslist niet gedomineerd
had, maar alleen knap gebruik maak
te van de kansen die Feyenoord weg
gaf. De aanval was het Hagan-elftal
echter niet toegekomen. Trouwens,
ook Feyenoord niet.
De offensieve daden van de Neder
landse kampioen waren in de eerste
helft bedroevend. Tot op het mid
denveld, waar vaak vaardig op bal
bezit werd gespeeld, ging het goed
Was de bal eenmaal in de voorste
linie beland, dan ging het falikant
mis, wat voor een deel te wijten was
aan Matthias Maiwald, die ver onder
zijn normale vorm speelde. Boven
dien kampte Feyenoord in de aanval
te vaak met mangebrek, het geen
overigens een logisch gevolg was van
de defensief afgestemde tactiek, met
vier man op het middenveld. In de
rust besefte Ernst Happel dat die
tactiek by die stand, overboord ge
gooid moest worden. Toen al bepaal
de hy dat Posthumus en Schoenma
ker het veld zouden inkomen. Hap
pel: "Maar ik durfde het niet met
een te doen. Ik vond het te riskant
meteen twee spelers te wisselen".
Rinus Israel probeert er nog
wat aan te vertillenHier is
Feyenoords aanvoerder op weg
naar het Portugese doel. op de
hielen gezeten door Graca.
Ernst Happel en de meeste van
zijn pupillen hebben na afloop
de eerlijkheid van scheidsrech
ter Cliff Thomas ernstig in
twijfel getrokken, hetgeen nog
zwak uitgedrukt is. Happel ge
bruikte immers zelfs het woord
„omkoping", al moet deze bewe
ring gezien worden in het licht
van de emoties die er onmid
dellijk na een debacle opwellen.
Bovendien had de merkwaardige
uitspraak betrekking op het
feit dat na de wedstrijd veer
tien dagen geleden in de Kuip
enkele Benfica-spelers, onder
wie aanvoerder Simoës, ver
klaarden dat de Oostduitse ar
biter beslist door de „Rotter
damse maffia" bewerkt moet
zijn geweest. Happ>els woorden
vormden dan ook als het ware
een venijnige tegenzet.
Niettemin, ondanks deze „ver
zachtende omstandigheden",
verlaagt Feyenoord zich door
dergelijke hoogst kwalijke re
acties. Zoiets kan en mag men
niet beweren als men er geen
keiharde bewijzen voor kan
aanvoeren. Bovendien is het zo
intens gemakkelijk om een
scheidsrechter uiteindelijk de
schuld te geven. Zelfs als die
inderdaad te zwak gefloten
heeft
ROB VENTE
nlg anders meer doen dan de bal
hoog voor onze pot gooien als ze hem
bezit hadden. Nou, en daar weten
dan achter bij ons wél raad mee".
Onnodig
lisi t $$si I Mi
Het begin van Feyenoords
ondergang: Nene scoort Benfica's
eerste doelpunt. Treytel rechts
is kansloos.
Soepeler
Na een kwartier in het tweede be
drijf achtte Happel de tijd gekomen
om de wisseltruc mderdaad uit te
voeren: Maiwald en Hasil twee
zwakke pionnen op het bord wer
den naar de dug-out gedirigeerd; de
"nieuwe aanval" maakte z'n opwach
ting. Met Schoenmaker op de rech
tervleugel en ijverige Hans Posthu
mus in het centrum in de spits ging
Feyenoord wel wat soepeler draaien.
Het trok na een poosje zelfs het ini
tiatief volledig tot zich. Prompt
raakte Benfica aangeslagen. Net als
in Rotterdam, veertien dagen gele
den, bleek dat de ploeg er niet aan
gewend is om onder druk te staan.
Het elftal ging fouten maken, werd
nerveus: de vesting leek rijp om ge
nomen te worden. Ernst Happel over
Benfica in die periode; "Dat elftal
was toen nérgens. Ze wei-den gewoon
weggespeeld. Trouwens, sowieso vind
ik Benfica nog steeds niet sterk. Het
is werkelijk geen grote ploeg en ik
geef ze dan ook geen enkele kans op
de Europa Cup".
Kansen
Opeens zelfbewust Feyenoord rook
zijn kans en kreeg zyn kansen. Maar
teen Posthumus een kopbal van Van
Hanegem met het hoofd doorwerkte,
snelde Messias op de doellijn zyn
reeds geslagen doelman Henrique te
hulp. Diezelfde Messias werkte daar
na "haxdvoetig" Schoenmaker van
de bal, toen de ex-Hagenaar zich in
een kansrijke situ atiehad gemanoeu
vreerd. Een doelpunt van Feyenoord
bleef echter constant tot de moge
lijkheden behoren, al kon even later
Posthumus niet profiteren van het
feit dat Adolfo een slechte terug
speelbal op Henrique gaf.
Posthumus kreeg de bal niet on
der controle en weer was een riante
mogelykheid verloren gegaan. Op
nieuw kon het Benfica-legioen opge
lucht ademhalen. Een legioen overi
gens, dat mettertijd toch wel een
stuk stiller was geworden.
Maar een Rotterdams doelpunt kon
eigenlijk niet uitblijven. Nadat Lase
roms uit een corner van Boskamp
rakeling naast had gekopt (de cen
trale verdediger: „De bal schampte
mijn voorhoofd. Raak ik hem goed
dan hangt hij") viel een kwartier voor
tijd de treffer, die als een bevrijding
kwam. Zwoeger Boskamp gaf een
fraaie dieptepass waarop de scherp
staande Wim van Hanegem (stond
hij niet té scherp; was het geen bui
tenspel?) goed reageerde. Waarna
Henrique kansloos was op de be
heerste inzet van die beroemde
nummer 10: 21 en een doodse stilte
in het stadion.
Feyenoord leek in een gewonnen
positie te liggen (het uitdoelpunt zou
immers doorslaggevend worden),
maar vergaloppeerde zich daarna be
denkelijk. De rust verdween uit het
elftal; er kwamen zwakke passes; de
zenuwen wonnen het ineens weer van
de tactiek. En daérdoor kon Benfica,
het ineengeschrompelde Benfica
toch nog terugkomen. Via Nene. die
na een vrye trap ongehinderd kon
doelpunten, ondanks het feit dat zich
drie, vier Rotterdammers in zyn na
bijheid bevonden, Wim van Hane
gem over de beslissende Portugese
treffer: „De ellende begon al by Pos
thumus. Die had op het middenveld
de bal. En wat had hy toen moeten
doen? Dat ding een enorme Joekel
geven. De tribunes in. Want Ben
fica zat in tijdnood; kwam dus niet
meer aan opbouwen toe en kon wei-
Maar Posthumus verspeelde de bal
m Toni. draafde daarna achter hem
in en maakte toen een volkomen
onnodige overtreding. Uit de vrije
trap belandde de bal by de zwak (en
slap) spelende Van Duivenbode, die
matig wegwerkte. Daardoor kreeg
Nene toch nog een mogelijkheid, die
hij wonderwel benutte via een merk
waardig schot. Theo Laseroms na
afloop de handen in wanhoop om
hoog brengend: „Nene raakte de bal
helemaal verkeerd. Hij wilde kei
hard inschieten, maar miste half.
Toen ging de bal via de buitenkant
van zijn schoen het doel in".
Nadat arbiter Thomas daarna de
gramschap van heel Feyenoord op de
hals had gehaald door het doelpunt
van Laseroms tot vrije trap voor
Benfica te devalueren (Theo: „Ik
was al Juichend een meter of dertig
weggedraafd, toen ik pas merkte dat
er wat aan de hand was"), ging
Feyenoord in de laatste minuten vol
ledig knock-out. De ploeg was murw.
In de „verlenging" ontstaan om
dat Thomas er wegens tijdrekken
van Benfica er zeven minuten bij
trok kon de Portugese machine
even ongehinderd op volle toeren ko
men. Eerst scoorde talent Jordao uit
een voorzet van Nene (volgens de
verdediging van Feyenoord ging er
aan dat doelpunt een buitenspelsi
tuatie vooraf) en daarna maakte Van
Duivenbode's rechtstreekse opponent
(Nene dus) zijn derde doelpunt: 5-1,
het Benfica-legioen raakte bulten
zichzelf van vreugde, Feyenoord was
verpletterd. Ernst Happel: „En wat
nu? Eerst maar eens de competitie
afmaken. En dan? Tja, één ding ia
zeker: er moet wat gaan gebeuren.
Maar laat ik het daar op dit moment
nog niet over hebben".
Wim van Hanegem:
LISSABON Cliff Thomas, doo-
Feyenoord veelvuldig verwenst
scheidsrechter uit Wales, raakte
nauwelijks onder de indruk van de
Rotterdamse boosheid, die achteraf
opkwam. Hoewel de brave man liefst
vyf gele kaai*ten ter hand moest ne
men, kwalificeerde hij Benfica-Feye
noord als een uitermate fair duel.
Thomas: "Twee goede ploegen,
twee topelftailen ook. Alles voor een
goede wedstrijd was aanwezig. Wat
dat betreft mocht niemand moppe
ren. Teleurstelling over het feit dat
ik een Feyenoorddoel-
punt heb afgekeurd kan ik me dan
ook niet voorstellen. Niet de speler
die het doelpunt maakte, maar ie
mand anders maakte een grove over
treding tegen de Portugese doelman
Logisch dat lk die goal annuleerde"
(Hagan: 'Iemand drukte een knie
in de rug van Henrique").
Hoe het ook zy, vanaf de tribune
leek het doelpunt van Laseroms glas
zuiver. Geen enkele Feyenoorder
meldde zich dan ook als boosdoener
tegen Henrique: Commentaar van
Laseroms: "Een doelpunt, wat an
ders. Ik zeg nog tegen Rinus Israel
toen Benfica 31 had gemaakt
wanneer we er nu nog een indruk
ken. keurt die scheidsrechter de goal
zomaar af".
De spelers die door Thomas op de
bon werden geslingerd; Theo Lase
roms (na een overtreding tegen
Graca in de 35ste minuut Happel
pittig: Theo's eerste overtreding no
ta bene"). Jan Boskamp (na een
overtreding tegen Toni). Wim van
Hanegem (wegens aanmerking op de
leiding Van Hanegem: "Na dat
afgekeurde aoelpunt heb ik dief te
gen die scheidsrechter gezegd. Dat
verstond-ie kennelijk"). Rinus Is
rael (eveneens wegens aanmerking
op de leiding) en Eusebio (wegen*
natrappen tegen Boskamp). Ernsi
Happel boos; "Zoiets noemen ze eer
gentleman-voetballer. Nou, een mooi*
gentleman. Ik zou by na willen dal
ik hem in mijn tijd tegen me ha<
gehad". Nogmaals schimpend or.
de scheidsrechter: "Ik vraag me a
of Thomas die schop van Eusebk
ook had bestraft wanneer 't zijn 1st»
overtreding na 35 minuten zou zijr
geweest. Mooi dat hij die gele kaar
dan in zijn zak zou hebben gehou
den".
GER STOLE
Lissabon Het gebeurde allemaal
voor de bal één wenteling had ge
maakt. In trainingspakken gestoken
Feyenoorders die de broeiende sfeer
van het bomvolle Estadio da Luz
wilden proeven hoorden zich de
toegang tot de arena snauwerig
ontzegd. Een verbod dat de spelers
evenals Ernst Happel aan de laars
wensten te lappen. Terecht natuur
lijk, want waar staat geschreven
dat de bezoekende equipe zich niet
even mag loslopen.
Evenals Feyenoords zingende en
hossende getrouwen 's middags al
hadden ervaren (met gummiknup
pels werd de uitgelaten stemming
tot het nulpunt teruggebracht)
bleek de Portugese politie, vele
honderden mannen sterk, toen het
geen woorden maar daden op brute
wyze wentste te interpreteren. Met
rijzwepen werden sommige r'eyen-
oordspelers afgeranseld.
Zoals Wim van Hanegem, die twee
ging niet snel genoeg weg naar de
zin van die mannen. Toen sloegen
ze er maar op") en Henk Wery, die
in zijn verontwaardiging zelfs de
bokshouding durfde aan te nemen.
Jan Boskamp, de man die ooit in
Argentinië bij Estudiantes een
muntstuk op het hoofd werd getrof
fene, kreeg vervolgens een klap in
het gezicht.
Taferelen die als anti-propaganda
voor Benfica en Portugal uitpakten.
Evenals de beelden van de honder-
klappen op de rug kreeg (hij: „Ikden door de lucht zwiepende knup
pels toen Benfica's fans na de 5-1
triomf hun spontane vreugde op het
speelveld dachten te beleven. Anti-
propaganda waarvoor Portugal zo
angstig is. En die het tegendeel be
werkstelligden van gul aan Jan en
alleman aangeboden pakken koffie.
De in het Nederlands gestelde ad
vertentie in het blad „A Capital"
deed er zelfs dubbel huichelachtig
door aan. De letterlijke tekst van
die op een ondergrond van koffie
bonen afgedrukte annonce: „Ango-
la-koffie heeft de eer en het genoe
gen aan het goede en eerlijke Ne
derlandse volk, thans aanwezig 1
Lissabon als aanhanger van de du
Feyenoord, haar sympathie e
voorkeur, welke zij in de Nedei
landse huisgezinnen steeds hee
mogen ondervinden".
Dankbaarheid, die op dezelfde wf
ze als in het Estadio da Luz ui tg»
drukt niet erg hoog dient te wordt
aangeslagen en sympathie waarvg
een weldenkend mens een vie
smaak van in de mond krijgt
GER STOL
