Gereformeerde leertucht
in het geding
Dr. Wiersinga houdt er afwijkende meningen op na
t
Kerkschatten terecht
BIJBEL EN
APOSTOLAAT
OM EEN LEPEL SOEP!
WOORD
VAN
BEZINNING
Kerkdiensten Leiden en omgeving
ZATERDAG 11 MAART li,
LUNTEREN Een hele dag heeft dr. H. Wiersinga, studentenpredikant te Amster
dam, vorige week onder het spreekgestoelte van de synode in Lunteren gezeten en zich
van alles horen toevoegen. Het gebeurde in het openbaar en na afloop dronk hij met de
synode een nachtmutsje mee. Zijn opvattingen zijn veroordeeld, voor een deel heeft hij
ze trouwens al gewijzigd. Maar hij is de kerk niet uitgezet, hij gaat met een synode
commissie praten over de vraag: Wat nu? En zelfs de grote rechtzinnige voorvechter,
ds. P. van Til uit Middelburg, zei dat wat hem betreft, dat gesprek wel zeven jaar mag
duren. Er vloeit dus geen „ambtelijk bloed", zoals dat vroeger meer plastisch dan fraai
heette.
Toch blijft het bewonderenswaardig
hoe iemand, ook al mag zijn vrouw
naast hem zitten tot steun, acht
uur lang dat allemaal over zich
heen kan laten komen en er niet
merkbaar onvriendelijker van wordt.
Verklaring van mevrouw Wiersinga
na afloop: dit was toch nog niets
vergeleken met wat wij in brieven
en telefoontjes hebben moeten aan
horen?
Wiersinga heeft vorig Jaar aan de
Vrije Universiteit een proefschrift
verdedigd over de verzoening. Daar
in had hij ernstige vraagtekens ge
zet bij een aantal uitspraken in de
kerkelijke belijdenis. HIJ bood ook
een proeve van een alternatieve
verzoeningsleer aan
Door
Albert van Dongen
Het probleem van Wiersinga was de
gangbare geloofspraktijk van veel
gereformeerden. Die is vaak geba
seerd op een eenzijdig-Juridische
formulering van de verzoening. De
zonde van de mensen roept om
straf. God voltrekt die straf aan
Jezus Chistus en krijgt daardoor
genoegdoening die de gelovigen
werd toegerekend. De geloofsprak-
tijd wil nog wel eens wezen, dat
wordt uitgegaan van de verzoening
die al is geschied (op Golgotha).
Golgotha
Wiersinga meent echter dat Golgo
tha een begin is, een schokeffect
dat de gelovigen in beweging zet.
Het is dus duidelijk dat hier inder
daad meer aan de hand is dan
-theologie. De vragen van Wiersinga
raken het geloof en daarom zijn
het niet alleen theologische maar
ook kerkelijke vragen.
En hoe het kerkelijk pastoraal kan
liggen bleek uit de woorden van ds.
P. Riemersma (Alexanderstad)„Als
Wiersinga gelijk heeft heb ik 25 jaar
verkeerd gepreekt. Met zijn leer
kan ik geen dominee meer zijn en
mensen bijstaan in hun streven".
Intussen was tijdens gesprekken
tussen Wiersinga en de Amsterdam
se kerkeraad en met de synodecom
missie al gebleken dat hij niet de
hele traditionele verzoeningsleer
overboord wil gooien en ook dat
zijn denken in beweging is. De
term alternatieve verzoeningsleer
trok hij dan ook in.
In haar uitspraak vermeldde de sy>
node tenslotte de bedoeling van dr.
Wiersinga. Maar hij heeft niet
overtuigend aangetoond uit de Bij
bel dat de belijdenis fout is op het
stuk van de verzoening. Die belijde
nis blijft dus gelden voor prediking
en onderwijs van de kerk.
Hoe nu verder na deze duidelijke af
wijzing? Er wordt met Wiersinga
doorgepraat door een commissie
met een dubbele doelstelling: a.
meer helderheid aangaande zijn op
vattingen: b. een oplossing voor de
problemen die door de publicatie en
door de bezwaarschriften in de kerk
zijn opgeroepen. Gedurende dit ge
sprek wordt van Wiersinga en alle
betrokkenen „de pastoraal vereiste
reserve en zelfbeheersing" verwacht.
En nu maar hopen op vermindering
van de emoties, die niet zozeer door
het proefschrift zijn gewekt, maar
door de bestrijders die onderdelen
van Wiersinga's betoog Weed in de
kerkelijke pers hebben uitgestald.
voorbede en gehoorzaamheid (omdat
zij het onrecht in de wereld moet
tegengaan), maar ook is waar. dat
men God meer gehoorzaam moet
zijn. Dit heeft dus consequenties
voor de prediking.
Oorlogsgeweld
Niet eens is men het over de vraag
of je nu massavernietigingswapens
mag gebruiken of niet en of zij
desnoods enzijdig moeten worden
afgeschaft. Ook liepen de meningen
uiteen over de vraag „of er omstan
digheden kunnen zijn waarin het
onrecht en de ongerechtigheid zo
groot zijn dat oorlogsgeweld daarte
gen geoorloofd is".
Reeds deze constatering van ver
deeldheid ging sommigen te ver,
vermoedelijk omdat men de vraag
stelling niet legitiem achtte. Hele
maal verkeerd vond de meerderheid
een consequentie die uit die ver
deeldheid werd getrokken.
Oorlogsvraagstuk j Voorgesteld werd de uitspraak dat
„in de huidige situatie naast de mi- Het werd vervangen door een vage
litair ook de dienstweigeraar, naast uitspraak dat er rekening moet
de defensiepoliticus ook de pacifist I worden gehouden met verschillende
(om maar enkele voorbeelden te visies. De kerkeraden die vinden
noemen) als volwaardige leden van dat een pacifist geen ouderling kan
de kerk" moesten gelden, als er een zijn (en dat zijn er nogal wat)
echte overtuiging achter zit. kunnen gerust zijn.
Teleurstellend moet de uitspraak
van de synode over het oorlogs
vraagstuk zijn geweest voor vele ge
reformeerde dienstweigeraars en pa
cifisten die hadden verwacht dat
althans deze synode hun eerherstel
liever dan er over te zwijgen wil
zou geven.
Het oorlogsvraagstuk blijkt voor de
gereformeerden tot nu toe onoplos
baar. Dat verbaast niemand, maar
liever dan er over te zwijgen wil
men er verder mee worstelen. Dat
ts typisoh-gereformeerd misschien.
Minder typisch is dat in een eerlij
ke tussen-uitspraak wordt gezegd
waar men het over eens is en voor- j
al waarover niet (of nog niet?).
Eens is men het over een beginsel-
uitspraak. Niet eens over de vraag
wat die in de praktijk betekent.
De oorlog is, zo werd overwogen,
een gevolg van de zonde en wordt
vaak veroorzaakt door geestelijke,
sociale en-of economische onder- I
drukking. De huidige bewapening
versterkt het besef op welke fatale
wegen de wereld verdwaald is. Op
roep tot bekering en tot wegdoen
van alle geestelijke, sociale en eco
nomische onderdrukking zijn twee
onlosmakelijke aspecten van de ker
kelijke verkondiging en die twee
mogen niet tegen elkaar uitgespeeld
worden. De overheid heeft recht op
ROME (AP) De Italiaanse politie heeft een groot aantal
pauselijke documenten, waarvan sommige negen eeuwen oud
waren en waarvan de diefstal door het Vaticaan geheim was
gehouden, teruggevonden.
De politie heeft bekendgemaakt 359- waardevolle documen
ten uit de archieven van de basiliek van Lateranen terug
gevonden te hebben in een vrachtauto bij Grosseto, 150 km
ten noorden van Rome. De chauffeur van de vrachtwagen is
gearresteerd.
De pauselijke documenten behoorden tot een buit waarvan
ook oude manuscripten, beelden en schilderijen deel uitmaak
ten. De voorwerpen waren uit twee auto's in de vrachtwagen
overgeladen voor de politie ingreep.
De eigenaars van de kunstvoorwerpen zijn nog niet opge
spoord.
De diefstal uit de basiliek van St. Jan van Lateranen heeft
plaatsgevonden op 7 augustus van het vorig jaar. Tot de
gestolen.documenten behoren met de hand geschreven bullen
ondertekend door verschillende pausen en brieven van Euro
pese vorsten aan de Paus.
Zij beslaan een periode van de tiende tot de negentiende
eeuw. Een groot aantal stamt uit de tijd van Paus Julius III
(15031513), de beschermheer van Michelangelo.
Dr. H. Wiersinga, Amster
dams studentenpredikant.
OEGSTGEEST Voor de tweede
maal komen afgevaardigden van
kerken en van de beide bijbelgenoot
schappen, het Nederlands Bijbelge
nootschap en de Katholieke Bijbel
stichting, bijeen voor bezinning op
problemen die de bijbel raken. Dit
jaar wordt aandacht geschonken
aan de vragen van bijbel en aposto
laat in de huidige wereldsituatie.
Ongeveer zeventig vooraanstaande
theologen en lidmaten van vrijwel
alle kerken van ons land ontmoeten
elkaar maandag 13 en dinsdag 14
maart in het koetshuis van kasteel
Oud-Poelgeest te Oegstgeest.
Twee sprekers zullen het woord
voeren. Op maandag 13 maart
spreekt prof. dr. H. Berkhof tussen
half elf en half twaalf over „De bij
bel als apostolair boek". Van half
drie tot half vier spreekt pater A.
Vorige week zag en hoorde ik
de T.V.-uitzending „een klein
uur U". Een vraaggesprek met
Mr. Abel Herzberg over zijn
binnenkort te verschijnen boek
„Om een lepel soep." Een fasci
nerend gesprek waarin hij ver
telde waarom zijn boek deze ti
tel meegekregen had. Als Israë
liet vertoevend in een concen
tratiekamp had hij meegemaakt
hoe een lepel soep een uiterst
belangrijke zaak kan zijn. Een
zaak zelfs van leven of dood,
waarom zelfs processen werden
gevoerd. Iedereen vocht om z'n
naakte bestaan en op zulke mo
menten worden mensen tot hye
na's en concentreren zich alle
gedachten op die ene lepel soep.
Op de muur van een eetge
legenheid in Leiden las ik de
spreuk: „De belangrijkste socia
le zaak is de kwestie van de
maag!" Op het eerste gezicht
ben je geneigd dat nogal plat
vloers te vinden. Er zijn toch
wel belangrijker, meer ethische
en geestelijke kwestie's te be
denken dan alleen het vullen
van de maag?
Ik ben daar nu niet meer zo
zeker van. Een lepel soep kan
toch heel belangrijk zijn. Trou
wens, velen hebben dat gedu
rende de bezetting aan den lij
ve ondervonden. Ik zelf heb (ik
woonde toen in het oosten des
lands) dat zo niet meegemaakt,
maar wel heb ik de karavanen
gezien die uit het westen kwa
men om ie proberen een paar
pond tarwe, wat bonen, 'n stuk
je spek te bemachtigen. Geld
hadden ze vaak niet, maar ze
waren bereid alle sieraden en
kledingstukken te ruilen voor 'n
hap eten, een lepel soep. Wat
heb je aan een gouden horloge
als je krepeert van de honger?
Gode zij dank, dat is allemaal
al ver verleden tijd! We vech
ten nu niet meer om het naak
te bestaan, we staken hoogstens
voor wat meer vakantietoeslag.
En, verstaat u mij goed, ik be
doel dit niet denigrerend. Ik ben
niet voldoende sociaal-econo
misch geschoold om hierover 'n
oordeel te vellen. Ik ben er zelfs
trots op dat de sociale voorzie
ningen in Nederland tot de bes
te van Europa gerekend wor
den! Alleen is er iets wat mij
benauwt. Beseffen we wel vol
doende dat het alles nog geen
verleden tijd is? Want, er zijn
nog miljoenen voor wie één lepel
soep, één kommetje rijst of meel
per dag nog een kwestie van
leven of dood is? Kan dat? Mag
dat? O ja, we doen er wel wat
aan! Telkens blijken we, bij een
acute nood, bereid ettelijke mil
joenen bijeen te brengen. Zon
der veel ophef hebben de ker-
kek, enkele Jaren geleden,
f25.000.000 in enkele uren op
tafel gelegd om te zorgen dat er
op korte of langere termijn wat
meer lepels soep of kommen
rijst zullen zijn voor de z.g.
achtergebleven gebieden, opdat
de mensen daar ook eindelijk
eens kunnen gaan denken aan
een wat meer menswaardiger
bestaan. Prachtig! Elke kom
rijst betekent een dag langer Ie-
ven!
Maar, het is natuurlijk wel
beschamend dat de 2 van
nationale inkomen voor deze
hulp, waarvan nota bene nog
een groot gedeelte terugkomt
aan rente en aflossing van ge-
leende gelden en betaling van
door ons geleverde machines en
installatie's, er nog steeds niet
kunnen komen. We hebben te
veel andere belangen die voor.
gaan in ons land. Wij menen
daarom niet de ereschuld t«
kunnen aflossen aan hen voor
wie het gevecht om het naakte
bestaan nog de realiteit is van
elke dag. Het is natuurlijk wel
beschamend dat de laatste
UNCTAD-conferentie mislukt
is vooral door de tegenwerking
van de z.g. christelijke wel.
vaartslanden. Gelukkig dat we
er als particulieren en kerken
iets aan doen, maar wat nodig
is, is een volslagen „omturning'
van de mentaliteit, een groeier
van de volstrekte solidarity j
met een wereld in nood. Ee:
loskomen van de idee: als wj
het dan maar hebben, dan wil
len wij ook voor anderen n«
wel wat doen. Het doorlopen
besef: het is niet goed, wij ziji
niet wél varend, zolang er net
één mens moet vechten voa
zijn naakte bestaan, moet vech-
ten om één lepel soepEn d>
des te meer omdat we het woon j
van de profeten gehoord heb
ben, dat God, de God is van d
hongerende en ontrechten en
weten van een Heer, die gezeg
heeft: „Ik ben hongerig gewey*
en gij hebt Mij te eten gegever
naakt en gij hebt Mij gekleed
want wat gij aan de mins! esf
mijner broeders gedaan hebe(f
hebt ge aan Mij gedaan. En j
niet, dan zal Ik zeggen, ga i
van Mij gij werkers der on
rechtigheid", Ik heb u niet g
kend. Het wordt de
tijd dat wij eens werkelijk
die Heer gaan luisteren,
wij tenminste ons
geloof geloofwaardig doen zl$wj
in de wereld! Hoe durven
ons naar de naam van de^g,
Heer te noemen, wat praten \-s
nog over ethische en geesteli;
waarden, hoe durven wij elk!
in de haren te vliegen over s
mogelijke hooggeestelijke zake
zolang er nog één mens
vechten om een lepel soep dof
onze schuld?
J. P. HON
Herv. predik
te Leiderdoil
Smith uit Zambia over „The Bible i
as a Missionary Book in the Chur- I
ches and Society of Zambia". Pater
Smith maakt deel uit van het bij-
belapostolaat van de R.-K.
Zambia, maar is tevens lid i
bestuur van het Bijbelgen
van Zambia.
Lelden Hervormde Gemeente
Hooglandse Kerk 10.00 uur ds. C.
H. Bijl, Jeugddienst, 11.45 uur Oecume
nische studentendlenst, 5.00 uur ds. A.
J. de Jong.
Mare kerk 10.30 uur ds. D. Bouman
Katwijk aan Zee.
Maranathakerk 10.00 uur ds. H. J.
van Achterberg.
Konlngskerk 10.00 uur ds G. C. Post.
Bevrijdingskerk 9.00 uur ds. J. A. Eek
Vredeskerk 10.00 uur ds. K. Bouhuys
Egllse Wallonne 10.30 uur Pasteur D.
Rlbs.
Ver. Vrijz. Hervormden (aula Asserstr
110.30 uur ds H. W. Bloemhoff Hei-
loo.
Acad. Ziekenhuis 10.00 uur ds. P. J.
D. van Malssen.
Dlaconessenhuls 10.30 uur ds. H. W.
Hemmes.
Jeugdkapel Vredeskerk 10.00 u dhr.
A. Lagerwerf.
Jeugdkapel „De Goede Herder" 10.3
uur Dhr. M. van der Zee.
Janvossensteeg 17 11.00 uur Oecume
nische werkplaats.
GEREF. KERK
Zulderkerk (Lammenschansweg 16):
10 uur ds L. de Nood, Zwolle., 6 uur
ds. Kronemeijer.
Petrakerk (Surlnamestraat)10 uur
Dr. Dronkert, 6.50 uur ds. L. de Nood.
(Dienst met belangstellenden).
Oude Vestkerk (Oude Vest 133): 10 u
ds. Kronemeijer, 5 uur ds J. A. van
Netten. Leiderdorp.
Beloftekerk (Rc'
Ds. C. L. Ruben,
v. d. Zwaan.
Bevrijdingskerk (Aerent Bruunstr.):
10.30 uur ar. v. d. Zwaan, 6 uur dr.
Dronkert.
Huize „Groenhoven": 10 uur ds Maas
kant.
Jeugdhuis (Breestraat 19): 10 uur ds
Bovenberg (Jeugddienst).
Gezinsdiensten „Jeugdhaven": 10 u.
„De Mirt": dhr Kromhout 10 uur „Het
Mierennest" de heer De Koning.
Clubhuls „De Tamboerijn": Vale-
rlusstraat 73 10.30 uur: Jeugddienst
voor kinderen van 4 tot 13 jaar.
Gemeenschap van kerken (Meren-
wijk) 10 uur oecumenische dienst pas
toor Van Well.
deref. Kerk (vrijgem.) 10 en 5 uur
ds. J. v. d. Haar (H.A.).
Geref. Gem. 10 en 4.30 uur R. Boo-
Baptistengemeente 8 (Oude Rijn 3)
10 uur ds. R. Relllng.
Doopsgezinde Remonstr. Gem. 10 uur
ds. H. van Bllderbeek (m.m.v. kerk-
^Evang. Luth. Gem. 10.15 ds. J. Hap
pee.
Chr. Science (Steenschuur 6) 10.30
uur Hollandse Dienst.
Evang. Chr. Gemeenschap (Mid
delstegracht 3) 10 uur dhr. Dikkes.
RK Kerk H. Antonius (zat. av. 7
uur (9.30 en 11.00, 12.15 uur.
Hartebrug (zat. av. 7 uur) 8, 9, 10,
11, 12.15 en 6 uur.
Stud, parochie (zat. av. 7 uur).
Lodewljkskerk 11.45 u. In Hoogland-
schekerk.
Leonarduskerk (zat. av. 7 uur) 9 en
10.45 4 en 11.30 uur.
Petruskerk (zat. av. 7 uur) 9 10.30
12 en 6 uur.
Lodewljkskerk (zat. av. 7 uur) 9.30
11, 12.15 en 6 uur.
Oud Kath. Kerk (Zoeterwoudsesin-
gel 49) 9.45 uur H.M
Vrije Kath. Kerk Vreewljkstr.) om
10.30 uur gezongen H.M.
Chr. Geref. Kerk 10 uur ds Carlier,
5 uur ds. Prins.
Nieuwe Apostolische Kerk (Hoge
Rijndijk) 9.30 en 4 uur (donderdag 8
uur).
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 u
en 7 u ds G. van Hoegee, Geref. Kerk
10 uur en 7 uur ds M van Harmeien
te Alphen aan den Rijn. Chr. Gereform.
Kerk 9.30 uur Dienst des Woords, 2.30
uur ds. P. Beekhuls te Noordeloos RK
Kerk (zat. 7 uur) 7.30 uur en 10.30 uur
Dorpshuls Aardam Ter Aar 9 en 12 u.
Alphen aan den Rijn Herv. Gem.
Adventskerk Jullanastraat 10 uur ds.
J. H. Bogers. 6.30 uur ds J. Haitsma
te Woerden, Kruiskerk Gouwsluls 6.15
uur Zangdlenst. 6.30 uur Open Deur-
dienst ds. j. Pronk te Rljsoord, m.m.v.
„The Gospel Train". Opstandingskerk,
Prinses Marljkestraat 10 uur ds J. H.
Bogers, Gebouw Nabij Van Lannep-
straat 10 uur Jeugdkapel de heer C.
Otto, Zaal Opstandingskerk Prinses -
Marljkestraat 10 uur Jeugdkapel
Martha-Stlchting „Rijnstroom" 10.30 u
ds. I. J. Walpot m.mv. Jongerenkoor
„The Alliance Oudshoornseweg 10 u
ds. A. de Leeuw te Boskoop, 6.30 uur
ds. S. W. Verploeg, Hervormde Slons-
kerk Hooftstraat 9.30 uur kandidaat
Korevaar te Utrecht 6.30 uur ln kerk
Oudshoornseweg ds. S. W. Verploeg.
Goede Herderkerk Ten Harmsenstraat
0 uur ds N. J. M. Hoogendijk, Aula
Morgensterschool geen dienst. J. Ken-
nedyschool 11.15 uur Zondagschool. Ge
reformeerde Kerk Maranathakerk
Raadhuisstraat 10 uur en 6.30 uur ds.
Pr. de Jong Salvadorkerk W. de Zwij
gerlaan 10 uur en 6.30 uur ds. A. Bor-
man. De Goede Herderkerk 10.30 uur
en 6.30 uur ds J. M. Vlijm te Leiden
Kasteel Rldderveld 9 uur en 6.30 uur
ds. G. O. N. Veenhulzen (HA), Gerefor.
Kerk (vrijgemaakt) 9.30 en 6.30 uur ds
H. Feenstra (HA). Chr. Geref. Kerk
Jeruzalemkerk Grljpenstelnstraat 9.30
uur en 4.30 uur ds. P. Sneep. Oud
Gereformeerde Gemeente Kerkge
bouw Hooftstraat 240 9.30 uur en 4 uur
leesdienst (dinsdag 7.15 uur ds. De
Waard), Rem. Geref. Gcm. Van Man-
dersloostraat 10 uur mevr. ds. E. L. H.
Bongatz te Woerden, Baptisten Gem.
10 uUr dhr Bouhof, 6.30 uur ds Koek
koek, Leger des Hells Corn, de Vla
mingstraat 10 uur en 7.30 uur., R.K.
St. Bonifaciuskerk (zat. 7 uur) 8.30
10 uur met Lat. Koorzang) en 11.30
uur Pred. J. Velthuljse, R.K. St. Plus
X kerk (zat. 7 uur) 7.30 9 10 30 11.45
(Jongeren dienst pred. ds. I. J. Wal
pot) en 5.30 uur.
R.K. Parochie Rldderveld (zat. 6.30
uur) 8.45 uur met Lat. koorzang 11.15
en 5.30 uur pred. J. Seljsener.
Bodegraven Herv. Gem. Dorps
kerk 9.30 uur ds J. H. Cirkel. 6.30 uur
kand. B. van 't Veld, te Amersfoort Sal-
vatorikerk 10.00 u. ds G. J. van Emb-
den, 6.30 uur ds L. Kievit van Gouda,
Bethlehemkerk 9.30 uur ds W. Balke,
6.30 uur ds. Joh. Steenhouwer em. pr.
te Alphen a. s. Rijn Geref. Kerk 10.00
uur ds. L. Buitenhuls. 6.30 uur ds. B
J. F. Schoep, (Nleuwerbrug) 10.00 uqr
ds. B. J. F. Schoep, 6.30 uur ds. L.
Buitenhuls. Geref. Kerk (vrijgemaakt)
9.30 uur leesdienst 4.15 uur ds H. J
J. Feenstra Geref. Gem. 10 uur en
6.30 uur leesdienst Evang. Luth. Kerk
9.00 uur ds G. Huls uit Gouda Evan-
gellsttekrlng 10.00 uur Eredienst. 6.45
uur J. v. d. Steen te Baarn, Vergade
ring van Gelovigen. 10.00 uur eredienst
6.30 uur woordverkondiging.
Benthuizen Herv. Gem. 9.30 uur
en 6 uur ds J. de Dikken, Geref. Gem
9.30 en 6 uur leesdienst (woensdag 9.30
uur 3 en 7 uur ds Honkoop) (biddag
voor gewas en arbeid).
Boskoop Herv. Gem. 9.30 uur ds
T. H. Oostenbrug 6.30 uur ds N. J.
M. Hoogerdljk, Alphen a. d. Rijn jeugd
dienst Maranathaschool (Snljdelwllk
11 uur ds T. H. Ostenbrug Chr. Ge-
reform. Kerk 9.30 uur en 4.30 uur prof.
sr. J. van Genderen uit Apeldoorn.
Geref. Kerk 9.30 en 5 uur ds C. van
der Tas, Geref. Gem. 9.30 uur leesdienst
3.30 uur ds H Rijksen uit Zoetermeer
Kapel Bethel Volle evangelie 9.30 uur
de heer J. Modderkolk, Vrijz. Prot. Ge
loofsgemeenschap (ln Rem. kerk) 7 u
de heer v. d. Laarse, Evangellecentrum
Nieuw Leven (ln gebouw Concordia) de
hr. Verwoerd, Verg. van Gelovigen 9.30
en 5 u. samenkomsten RK kerk dorp
(zaterdag 7 uur) 8.45 10 en 11.30 uur
Ontmoetingscentrum (zat. 5.30 u) 9.30
Hazerswoude Herv. Gem. 9.3Q uur
en 6.30 uur ds L. Boer, Geref. Kerk
10 en 5 uur ds Brink. RK Kerk St.
Bernardus Rijndijk (zat. 7 uur) 9.30
en 11 uur, RK Kerk St. Michael Rijn
dijk (zat. 7 uur) 9 en 11.30 uur RK
Kerk Dorp (zat. 7 uur) 8 10 en 11.30
uur.
11 i
Katwijk aan den Rijn Herv. Gem
Dorpskerk 10 uur ds Kooi Dubbeldam
6 uur ds Makkenze Ontmoetlngskerk 10
uur ds Makkenze 6 uur ds Heljmans,
School Narcisstraat 10.30 uur candl-
daat Van der Meer Geref. Kerk 9.30
en ds. Pijlman Katwijk aan Zee, 5 u
ds. Elderman, RK Kerk (zat. av. 7 u)
8. 9.30 en 11.15 uur.
Katwijk aan Zee Herv. Gemeente
Nieuwe Kerk 10 uur ds J. P. van Roon
openbare belijdenis, 6 uur ds W. Vroeg-
Indewey openbare belijdenis. Oude
Kerk 10 uur ds C. Treure 6 uur ds.
A. Vink, Ichthuskerk 10 uur ds. A.
J. de Jong van Leiden 5 uur ds. J. P.
van Roon, Pniélkerk 9.30 uur ds W.
Kool openbare belijdenis 6 uur ds J.
G. van Ieperen Groen van Prlnster-
school 10 uur ds C. van den Bergh Zee
hospitium (Longkliniek) 8.45 uur,
Gereform. Dienst Wijkgebouw de hoek
steen 10 uur Dovendlenst, Ziekenhuis
Overduin 2 uur ds J. G. van Ieperen,
Geref. Kerk Vredeskerk 10 uur ds F.
Pijlman en ds. R. de Vries, gemeen
schappelijk belljdenisdienst 5 uur ds.
F. Pijlman. Triumfatorkerk 10 uur ds,
D. H. Elderman 5 uur ds R.. de Vries
Chr. Geref. Kerk 10 uur ds H. C v.
der Ent 5 uur ds H. C. van der Ent
Geref. Kerk vrijgem 8.15 uur ds Th.
Hoff, 2.30 uur ds. Th. Hoff, (Heilig
Avondmaal). Geref. Gem. (Remlsest) 1
uur leesdienst 5 uur leesdienst donder
dag bldddag diensten 3 uur en 7.30 uur
door ds v. d. Bijl van Uddel, „Volle
Evangeliegemeente Voorstraat 100 9.45
uur de heer Bulthuis uit Noordwljk.
Soefi Beweging Unlversel Sportlaan 3
uur bijeenkomst voor belangstellenden
4 uur Unlversel Eeredienst formeel
thema: „Zegen" in aansluiting huwe
lijksinzegening. Geref. Kerk vrijgem.
buiten verband 9.30 en 7 uur ds G.
Roukema RK Kerk (ln Vredeskerk) 7
Leiderdorp Herv. Geref. Kerk
Dorpskerk 10 uur ds J. P. Honnef,
Hoofdstraatkerk 10 uur ds G. van Loe-
nen 6.30 uur ds G. van Loenen Schep-
plngskerk 9 uur en 10.30 uur ds. J. A.
Leimulden Herv. Gem. 9.30 uur
ds. J. H de Vree te Nleuwveen 7 uur
ds Jos. G. Los Jeugddienst in Gereform
Kerk Geref. Kerk 9.30 uur ds Jos G.
Los 7 uur ds Jos G. Los Jeugddienst.
RK Kerk (zat. 7 uur) 7.30 9.30 en 11.16
Lisse Herv. Gem. Grote Kerk 10
uur ds H. G. Oostlnga 7 uur Jeugd
dienst Helvetiakapel 10 uur ds J. van
der Velden Geref. Kerk 10 uur dhr. Sip
ke van der Land Wassenaar 5 uur as
G. Maneschijn, van Amstelveen Chr.
Geref. Kerk 10 en 4.30 uur ds D. H.
Blesma Gefef Gem. 10 en 4 uur ds.
W. Suyker, Geref. Kerk vrijgemaakt,
(Prlnsessenstraat) 10 en 4.30 uur diens
des Woords Geref. Kerk Vrijgemaakt
bulten verband (Salvatori) 9.30 en 5
uur ds J. J. Verleur, Oud Geref. Gem.
9.30 en 3 uur leesdiensten Ned. Prot.
Bond 10.15 uur prof. dr. mr. Ooster-
baan Haarlem Aktle Kruistochten Ned.
Maandagavond 8 uur ds. J. Gravendeel
ln Gastenhuis Welkom 4 uur Jeugdbij-
belclub RK Kerk St. Agatha Parochie
(zat. 7 uur) 10 en 11.30 uur Depen
dance Poelpolder (zat av 7 uur) 9 en
11.30 uur Maria Parochie (zat. av. 7
uur H.H. Engelbewaarders parochie zat.
av. 7 uur) 7.30 uur 9.30 uur 11.00 uur
en 5.45 uur.
Nieuwkoop Herv. Gem. 10 uur ds
Oskam te Oegstgeest 6.30 uur ds G.
van Doorn Geref. Kerk 10 uur de
Heer R. W. Scholten te Bunnik 6.30 u
ds G. de Zeeuw te Voorschoten Chr.
Geef. Kerk 9.30 uur en 6.30 uur ds J.
Brons te Veenendaal Rem. Geref Gem
10 uur mevr ds T. H. Eddens-
Mayer RK Kerk (zat. 7 uur) 7.30,
9 10.45 en 7 uur.
Nleuwveen Herv. Gem. 9.30 uur
ds J. Lalleman te Oude Wetering 6.30 u
ds Lefeber te Alphen aan den Rijn,
Geref. Kerk 9.30 uur en 6.30 uur kand.
Schelhaas te Amsterdam RK Kerk zat
7 uur 9 10.45 en 5 uur.
Noordwljk Binnen Herv. Gemeen
te (ln geref. kerk) 10.30 uur ds D. Keu-
nlng 7 uur dr J. G. B. Jansen, Ge
reformeerde Kerk 9 uur dhr H. E.
Bljleveld 7 uur (gem dienst met herv)
Van de Berghstlchting 11 uur ds J.
E. Brederveld te Lelden RK Kerk zat.
av. 7 uur 8. 9.30 11 en 12 uur.
Noordwljk aan Zee Herv. Gemeen
te 10 uur dr J. G. B. Jansen de
Rank 5 uur ds D. Keunlng (De Vonk
7 uur ds A. Westra Herv. Geref. Evan
gelisatie (Schoolstraat) 10 uur ds A.
van Eyck, 5 uur ds G. Boer Gereform.
Kerk 10 uur ds C. Warner 5 uur ds
J. E. Brederveld te Leiden (Sole Mlo)
9.30 uur ds W. J. Smidt. RK Kerk,
zat. av. 7 uur 7.30 9 10.30 12 en 7
Noordwljkerhout Herv. Gem. 10.00
uur ds J. Streefland 10 uur ln de Zllk
aula rk meisjesschool dhr J. W. Hof-
fenaar uit Voorhout RK Kerk St. Jo
zef (zat. av. 7 uur) 8.00 10.00 11.30 en
7.00 uur St. Viktor (zat. av. 7 uur)
8.00 9.30 11.00 en 6.00 uur. H. Hart van
Jezus ln De Zilk (zat. av. 7 uur) 8.30
10.00 en 11.30 uur.
Oeg9tgeest Herv. Gem. (Groene
Kerk) 10.30 uur ds J. van Slageren,
(Pauluskerk) 10 uur ds. H. Perdok
5 uur ds H. Aalbers (dienst voorbereid
door Jongeren) Vrijz. Herv. (Gemeen
tecentrum) 10.30 uur ds W. J. H. Baart
Geref. Kerk 10 uur ds Heemskerk, 5
uur zie Gemeentecentrum Geref. Kerk
(vrijgem.) 8.30 en 3 uur ds J. v. d.
Haar (HA) Geref. Kerk (vrijgemaakt,
bulten verband) 8.45 uur dhr P. van
Veen 3 uur ds M. R. v. d. Berg. RK
Kerk (zat.av. 7.30 uur) 9 10.30 en 12 u
Bonaventurakapel (zat av 6.30 uur).
8 en 10 uur.
Oude Wetering Herv. Gem. 9.30
uur zie Geref. Kerk Geref. Kerk 9.30
uur ds J. Czlria Gez. dienst met her
vormden 6.30 uur ds SJ. Tlemersma te
Zwammerdam Rem. Geref. Gem. geen
Rijnsaterwoude Herv. Gem. 9.30
uur ds W. L. Heymans te Boskoop
7 uur ds T. H. Oostenbrug Chr. Geref.
Kerk 9.30 uur Dienst des Woords 2.1.'
uur ds G. Bouw te Schevenlngen RK
Kerk (zat. 7 uur) 7.30, 9.30 en 11.15
Rijnsburg Herv. Gem. (Grot
kerk) 9.30 uur ds J. de Vos.te Kat
wijk, 5 uur ds E. M. Pannekoek t
Lelden (Bethelkerk) ds M.. Hanemeije;
te Alphen 5 uur ds De Vos Geref. Kerl
Petrakerk 9.30 en 5 uur ds Bijleveld
Immanuëlkerk 9.30 en 5 uur ds v. d
Linde, Maranathakerk 9.30 en 5 uur.
ds Hulsman In alle diensten viering
van het Heilig Avondmaal, Geref. kerk
(vrijgem.) 10 en 5.15 uur ds K. Ded-
dens evang. chr. gem. (mavoschool 10
uur dienst rk kerk tuinbouwschool zat.
av. 7 uur 10.30 uur.
Valkenburg Herv Gem. 10.00 uu:
en 6.30 uur ds G. Zonneveld Geref
Kerk 9.30 en 6.30 uur ds Rooze Geref
Kerk (vrijgem) 10 en 5 uur ds Th
Hoff (HA).
Voorhout Herv. Gem. 10 uur ds.
J. Snijders van Warmond 10.00 uur
Jeugdkapel ln de Boerhaveschool R.K
Kerk (zat. 8 en 19.00 uur) 9.00. 10.30,
11.45 en 5.30 uur.
Voorschoten Herv. Gem. Dorpskerk:
10 uur ds Meljering 7 uur ds v. d.
Schoot Hulp en Heil 10 uur ds. Ver-
heule Rijndijk 10 uur ds v. d. Schoot
Geref. Kerk 9, 10.30 en 5 uur ds. Ree
dijk Aula Noord-Hofland 9.45 uur ds de
Zeeuw, Geref. Kerk (vrijgem.) 8.30 en
3.15 uur ds K. Deddens uit Rijnsburg
Remonstr. Doopsgezinde Kring cul
tureel centrum 10.30 uur ds J. P.
Matthljssen utl Amsterdam, RK kerk
St. Laurentlus Bondsgebouw zat. av.,
6.30 uur) 7.30, 8.30, 10, 11, en 12 uur
Moeder Godsparochie (zaterd. avond
7 uur) 8, 10. 11.30 en 6 uur.
Waddlnxveen Herv. Gem. Brug-
kerk 9.30 uur ds. D. v. Vliet 6.30 uur
ds. T. van 't Veld, Wijkgebouw 9.30
uur ds J. v. d. Velden te Woerden.
6.30 uur ds D. van Vliet Bethelkerk
9.30 uur ds T. van 't Veld 5 uur ds.
J. Bogaard te Woerden Immanuelkerk
10 uur ds N. J. Flink 7 uur ds J. A.
Peters Geref. Kerk Kruiskerk 10 uur
en 5 uur ds. D. J. Modderaar HA ont
moetlngskerk 10 uur en 5 uur ds B.
Koekkoek HA Chr. Afgesch. Gem. 9.30
uur en 5 uur ds A. P. Verloop Oud
Ger. Gem. In Ned. 10 uur en 6.30 uur
leesdienst RK St. Vlctorkerk 8 uur en
10 uur (zat.av. 7 uur) Ontmoetlngskerk
8.30 uur 11.45 uur en 6.30 uur zater
dagavond 7 uur).
Warmond Herv. Gem. 10 uur ds
W. Kool te Katwijk 7 uur ds. J. de
Ruil ter uit Rotterdam RK Kerk (zat.
av. 7 uur) 8.30 en 11.30 uur.
Wassenaar Dorpskerk 10 uur dr.
Th. C. Frederlkse 4 uur ds A. W. v.
d. Plas Ooltgensplaat, 7 uur drs. A.
van Buuren Wassenaar. Klevietkerk 9
uur Jeugdkerk 10 uur drs A. v. Buuren
Wassenaar Messiaskerk 10 uur ds J. A.
.1 e^n
j ling
ike!
la
z
Het tabernakel in de slai
Lodewljkskerk. imbt
(Foto H( l nu
G. van Zanten Dorpscentrum 9 'UUr
ds. A. W. v. d. Plas Ooltgenspi
bouw Shalom 10 uur Jeugdkapë
jaar) Deylerhuis 10 uur Jeugdk
reform, kerk 10 uur ds. Bech (jfd<
Jeugddienst (Zuid) 10 en 5 u' mg
Overduin te Veenendaal Med.
tantenbond (Lange Kerkdam lt "u"tl
dr A. W. Cramer RK Kerk Willi >tst<
(zat. av. 7 uur) 8 9.30 11 12Jtfd v
uur Goede Herderkerk zat. av
8.30, 10, en 11.30 St. Josph
7 uur 7.30. 8.45, 10.30, 12.15 ei toe
Woubrugge Herv. Gem. 9 toü
ds Van Harten Dinteloord f ue 1
ds Lagerwey, Den Haag (J.d.) 11 de
Kerk 9.30 en 6.3Ó uur hr. B
Katwijk. 1 Zl1
Zevenhoven Herv. Gem. 911
en 7 uur ds Reijenga Geref.K
uur en 7 uur dr J. Schel!
Amsterdam RK Kerk (zat 7
9 en 10.45 uur. J*
Zoeterwoude Herv. Gem.
ds S. L. Schock (Woensdag 8 t s,d00
RK Kerk St. Jans Zuidtouurtseltn oi
7.30 7.30 10 en 11 uur. RK Vai
Dienaar (zat. 7 uur) 8.30 10 1 cl„.,
6 uur. RK Kerk Meerburg (zat S1to
irlisi
8.45 10 3
Zwammerdam Herv. Gem l
ds D. Goudszwaard. Gebedsuu:
en arbeid) 6.30 uur n
zwaard Geref. Kerk 10
mersma 6.30 uur ds J.
listei
"czlrli ffen
tot
l
p 01
car!
Beo.
