Permanent contact Verenigde Staten en tussen China Juid-Soedan op de rand van een oplossing Jrenlange gesprekken van Nixon en Tsjoe Strikt geheim Loena op thuisreis met berg-gesteente Angela Davis op borgtocht in vrijheid Een bank wam tmaqIom keen,gaat KAPERS VAN VLIEGTUIG CAPITULEREN ONDERDAG 24 FEBRUARI 1972 (Van onze speciale verslaggever Philip Potter) PEKING Gisteren was het Nixons beurt om als gastheer te treden. De president ontving premier Tsjoe En-lai voor et derde gesprek om twee uur 's middags in het gastverblijf het westen van Peking, waar Nixon en diens echtgenote lo eren. De ontmoeting duurde vier uur. De vorige gesprekken enden plaats in het grote volksgebouw in het centrum van de ad. De president stond Tsjoe in de deuropening op te wach- n, terwijl het zacht sneeuwde. Nixon schudde Tsjoe hartelijk hand en begroette hem in het Chinees met „ni hao", het- m „goede dag" betekent. De deelnemers aan het gesprek ren dezelfden als die van de vorige g. Van Amerikaanse zijde Henry ssinger, John Holbridge, lid van nationale veiligheidsraad en Win- m Lord, adviseur van Kissinger. Chinese functionarissen, die aan gesprek deelnamen, waren de ierminister van Buitenlandse Za- q SJiao Koean-hoea, de directeur q de afdeling Westeuropese, Ame- aanse en Austraalaziatische zaken )oeng Wen-tsjin en iemand van de leling protocol. In de loop van de dag kwamen de lerikaanse minister van Buiten- Ise Zaken Rogers en zijn Chinese itgenoot Tsji Peng-fei opnieuw in om van gedachten te wisselen. !t een enkelwoord 'riendelijk gebaar In China ia 54ste verjaardag van de vorming het Russische Rode Leger her- ivt. Bij gedenktekens in vier pro- cies werden kransen gelegd, waar- Mond: "de gevallen helden van Rode Leger die him leven heb- gegeven in de oorlog tegen het ranse en het werek&fascismezijn iterfelijk". Waarnemers zien in de- herdenkimg een vriendelijk ge- r van de Chinezen tegenover de ssen, vooral in verband met hel oek van president Nixon aan Chi- lusjes vermoord In een flat in nehester zijn twee vrouwen., zus- van elkaar, gisteravond door blagen vermoord. De politie is on- ddellijk een grootscheepse klop- t begonnen. De drie kinderen een van de vermoorde vrouwen ren ongemoeid gelaten. formaal verklaard De Russische iteres Natalja Gorbanjewskaja is Jtelij'k normaal verklaard en ont- jen uit de Serbski-kliniek in Mos- De 34-jarige Natalja, die na ir arrestatie wegens politieke pro ten inzake Tsjecho-Slowakye, te jaar in psychiatrische inrich ten heeft doorgebracht, is inimid- by haar twee jonge zoons in Skou teruggekeerd. De besprekingen blijven nog altijd strikt geheim. Het beste wat men kan hopen is een communiqué aan het einde van het bezoek, al of niet met een samenvatting van het be- Het verluidt, dat de regeringslei ders besloten hebben permanente contacten te vestigen. Ook zou de mogelijkheid van culturele uitwisse ling zijn overwogen. De Chinese pre mier zou hebben gezegd, dat de Amerikaanse correspondenten nog enige tijd in China zouden kunnen blijven om het land te bezoeken. Mevrouw Nixon in landbouwdorp Mevrouw Nixon bracht gisteren een bezoek aan een landbouwge- meenschap ten westen van Peking. Ze wandelde door broeikassen, ging een schoolklas binnen en praatte, vla tolken, met de kinderen. Ook zag ze een acupunctuurbehandeling van een 68-jarige vrouw. Dit laatste gebeurde in de kliniek van de gemeenschap waar twee jonge vrouwen hun pa tiënte, volgens de klassieke Chinese methode, lange naalden in het vlees prikten. In dit geval werden vijf naalden in de rechterarm en het rechterbeen gestoken. De oude dame had de twee ledematen vrijwel niet meer kunnen gebruiken, maar na de behandeling van een week kon zij weer in haar woning rondlopen en het eten ver zorgen, zo werd mevrouw Nixon ver teld. Mevrouw Nixon bekeek het vee, iets wat haar niet vreemd was, om dat zijzelf op een boerderij is groot gebracht. In de school woonde zij het muziekonderricht bij. Ook dat kwam haar bekend voor, omdat zij onder wijzeres is geweest. De bezoekster werd op twee liederen onthaald. Het eerste heette "Onze grote partijlei der Mao" en het tweede "Ik ben een klein lid van de commune". Later bezocht mevrouw Nixon een woon huis, waar elektrisch werd gekookt en sprak in de keuken enige tijd met de boerin. Belangstelling Het Chinese publiek wordt thans werkelijk gepakt door het Ameri kaanse bezoek, waarop het tenslotte nauwelijks was voorbereid. Het leest gretig alles wat de kranten er over schrijven. Met verbazing stelde men President Nixon heeft van-1 maden, is 2500 kilometer lang, De Russische maan-sonde Loena-20 is sinds dinsdagavond 23.58 uur Ned. tijd met maan-gesteemte op de terug weg naar de aarde. Vermoedelijk maatat de sonde morgen een zachte landing in Kazakstan. Het is niet be kend hoeveel materiaal van de maan ls meegekomen. Volgens officiële Russisch* gege vens was de Loena-20, waarmee de Russen hun 25ste maanschot uitvoer den. geland op 3 graden 32 minuten noorderbreedte en 56 graden 33 mi nuten oosterlengte in het begin van het bergterrein in het noordoosten van de Zee der Vruchtbaarheid. De landingsplaats ligt 130 km ten noor den van de plaats waar in september 1970 de Loena-16 het eerste maanma- teriaal voor de Russen verzamelde in een Vlak gebied. Verwacht wordt dat het materiaal van de Loena-20 een miljard Jaar ouder zal zijn dan dat van de Loena-16. De Loena-16 heeft indertijd onge veer één ons materiaal meegebracht (de eerste Amerikaanse "oogst" be droeg in juli 1969 niet minder dan 31.5 kg). Dat was verkregen door een grondboring tot 15 cm diepte. De Loena-20 heeft echter tot 35 cm diep te geboord, zodat aangenomen mag worden, dat de Russen thans meer materiaal hebben verkregen dam de vorige keö*. Deze boring tot 35 cm diep is van belang omdat men daar mee een oordeel kan krijgen over het vormingsproces van de bodem ter plaatse, die waarschijnlijk bestaat uit lava-lagen, afkomstig uit een van de Apollonius-kraters. Russen en Amerikanen hebben in dertijd door Apollo's en Loena-16 naar de aarde gebracht maanmate- riaal uitgewisseld. Aangenomen kan worden, dat zulks ook ditmaal 't ge val zal zijn. Wanneer de zachte lan ding van de Loena op aarde morgen slaagt, zijn van zes verschillende pun daag, in gezelschap van zijn echt genote, een bezoek gébracht aan de Chinese muur bij Peking. Dit enorme bomowerk, aan de bouw waarvan twee eeuwen voor het begin onzer jaartelling werd be gonnen als bescherming tegen no- aan de hand van de krantenfoto's vast dat de Amerikaanse president er niet uit ziet als zijn karikaturen, die het enige beeld waren dat de door snee-Chinees van Nixon had. Als Ronald Ziegler, woordvoerder van het Witte Huis, een persconfe rentie houdt stormen de Chinezen de zaal binnen, gaan rustig langs de wanden staan en luisteren met volle aandacht. Zij zijn duidelijk trots op hetgeen in het rode China tot stand is gebracht en op het feit dat China thans eindelijk wordt erkend, zij het dan nog niet op diplomatiek niveau. Gisteravond verscheen president Nixon voor het eerst in het open baar het ballet, dat hij bezocht, was alleen voor speciale gasten toen hij met zijn vrouw een gym- nastiekdemonstratie in het overdekte stadion van Peking bijwoonde, waar voor 18000 Chinezen kaarten hadden ontvangen. Toen de bezoekers samen met premier Tsjoe En-lai arriveer den klonk een langdurig applaus. De in Peking geaccrediteerde di- meter hoog en 5 tot 8 meter dik. Foto: de Amerikaanse president op de muur, rechts een vrouwe lijke tolk. SAN JOSE (AFP) De Ameri kaanse negeractiviste Angela Davis is gisiteren in vrijheid gesteld tegen een borgsom van 102.500 dollar. Ze vertrok per auto naar onbekende be stemming. Angela Davis heeft zestien maan den in voorarrest gezeten. Maandag begint het proces tegen haar wegens samenzwering tot moord, zy moet binnen het district Santa Clara blij ven en zich wekelijks bij de politir melden. Ze mag zonder toestemming geen openbare byeenkomst bywonen en moet elke publiciteit over het komende proces vermyden. De vrijlating op borgtocht is mo gelijk geworden door een uitspraak plomaten uit het oostblokr die toch I van het CaJjfornische hoogger echts- al zo geïsoleerd zyn, laten zich sinds I hof, dat vorige week de doodstraf al- Nixon's aankomst nauweiyks zien. De stemming in de Russische ambas sade zou erg gedrukt zyn. De Russen ontwyken elk gesprek over het Ame rikaanse bezoek. schafte. Gevangenen, die beschuldigd werden van misdrijven waaroo de doodstraf kon staan, kwamen voor heen niet in aanmerking voor vry- lating o>p borgtooht. ten op de maan bodemmonsters opge nomen, namely k van 4 landingsplaat sen van bemande Amerikaanse Apol lo's en van 2 landingsplaatsen van onbemande Russische Loena's Twee Apollo-landingen vonden In bergge bied plaats, Fra Mauro en ae voet van de Apenynen en 2 in laagvlak tes, de Zee der Rust- en de 7,ee der Stormen. De Russen hebben thans voor het eerst iets verteld over de landings techniek van de Loena op de maan. Eerst werd de baan om de maan veranderd tot een hoogte variërend van 21 tot 100 km. Vervolgens werd een remraket in werking gesteld die 267 seconden werkte. De Loena maakte daarna een vrije val tot 760 meter hoogte, waarna de automati sch geregelde remraket de daling versnelde. Op twintig meter hoogte werd de afremming voor de laatste maal versterkt. Slechts het bovenste deel van het gelande gevaarte (in to taal vermoedelijk 1880 kg) is weer van de maan opgestegen voor de te rugreis naar de aarde. Dit gedeelte land met parachutes na aërodyna mische afremming in de hoogste la gen van de atmosfeer. ADEN (Reuter) Nadat gister avond de bemanning van de gekaaD- te Westdultse Jumbo-Jet in vrijheid was gesteld, hebben de vijf Pales tijnse kapers zich overgegeven aan de Jemenitische autoriteiten. Ze ver trokken in een politie-auto van het vliegveld. Intussen is een tweede groep van zevenenzeventig passagiers van de gekaapte Boeing op het vliegveld van Frankfort aangekomen. Onder hen was ook Joseph Kennedy, de zoon van de vermoorde senator Ro bert Kennedy. Hij zei dat de kapers na enige tijd wel hadden ontdekt wie hij was maar hem verder hetzelfde hadden behandeld als de overige passagiers. Vierenveertig passagiers waren in Athene al uitgestapt. De kapers hadden dinsdag de manne lijke passagiers van het vliegtuig vrijgelaten, nadat eerder op de dag al de vrouwen en kinderen mochten uitstappen. Pas gisteravond kreeg de bemanning, die er vermoeid en ge spannen uit zag, toestemming het vliegtuig te verlaten. De kapers ga ven toen ook het vliegtuig op. Func tionarissen van de Lufthansa kon den de Jumbo in bezit neimen. Ze hebben deskundigen ingeschakeld om de explosieven te verwijderen, die de kapers hadden aangebracht. Voor de overgave hadden de kapers urenlang onderhandeld met de Je menitische autoriteiten. In de laat ste fase van de onderhandelingen stond Bonn in direct contact met de Palestijnse commando's. De beman ning werd vrijgelaten kort na aan komst in Aden van de Westdultse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken Kurt Mueller. De passagiers, die vanochtend kort na middernacht ln Frankfort arri veerden, zeiden dat de kapers de inzittenden correct hadden behan deld. DEN HAAG voor het eerst nds vele jaren ljjkt een vreed- me oplossing voor de. burgeroor- in Zuid-Soedan een haalbare *rt. Deze strijd is ongetwijfeld de nedigste in de reeks guerrilla-oor- |en die jarenlang voortslepen ln t grensgebied tussen het Ara- ich-Islamitische Noord-Afrika en t zwarte Centraal-Afrika, waar negerbevólking overwegend ristelijke en natuurgodsdiensten nhangt. In Soedan verzetten de euwsanalyse van Algemeen derlands Persbureau in het zuiden zich tegen de idwongen Arabisering en Islami- ring vanuit Chartoem. In de lurlanden Ethiopië en Tsjaad zyn t de Arabieren die de oorlog ver- lard hebben aan de neger-rege- igen. Geen van deze conflicten echter zo bloedig geweest als "dr tgeten oorlog" in Zuid-Soedan Soedan in 1956 onafhankeiyk M zijn volgen^ ^en ruwe schat- zeker een miljoen en misschien 6 anderhalf miljoen Zuidsoeda ïen gedood. Zeker een half mii- tn negers zijn gevlucht naar de iDrlandcn Oeganda, Kenia en ire. Hoewel de vorige week in Addis begonnen onderhandelingen tf de eerste bsprekingen zijn tus- de centrale regering in Char- cn de An ja-An ja guerrilla- toeging is er deze keer toch re- tot optimisme. Beide partijen hebben "zware' tegaties naar de Ethiopische tofdstad gestuurd. De Soedanese B vyf ministers, onder wie vice- tsidenl Abel Alier, tevens belast it Zuid-Soedan, en minister van •Itenlandse Zaken Mansoer Cha- De guerrilla-leider Joseph La- stuurde zijn naaste medewer kers, kolonel Frederick Maggott en Ezbori MondirL Zwaar Beide partyen hebben de bemid deling van de Wereldraad van Ker ken aanvaard, en tevens de hulp van de Ethiopische regering inge roepen. Zy zijn het erover eens dat een oplossing voor de burgeroorlog moet worden gevonden binnen een "verenigde staat Soedan". Char toem denkt daarbij bij voorkeur aan regionale autonomie voor Zuid-Soedan, terwijl de guerrilla strijders een federale staat hebben voorgesteld. Het federale bestuur zou slechts beperkte bevoegdheden hebben en niet over een federaal leger kunnen beschikken. Alleen in geval van agressie vanuit het bui tenland zou het federaal bestuur een beroep kunnen doen op de legers van de twee deelstaten. Vooi*al tegen dit laatste zal Char toem waarschijnlijk grote bezwaren hebben, maar de Anja-Anja heeft laten doorschemeren dat deze kwestie voor hen geen breekpunt is. Dinsdag werd gemeld dat by de besprekingen goede vorderingen zyn gemaakt. By de onderhandelingen die ach tereenvolgens de Soedanese rege ringen in het verleden met de An ja-Anja hebben gevoerd toonde Chartoem steeds weinig bereidheid tot concessies. Anderzijds bestond er grote verdeeldheid in het kamp van de guerrillabeweging. Beide factoren lijken sindsdien ten gunste te zyn veranderd. Politieke macht Het Anja-Anja guerrillaleger, dat kennelijk genoeg had van de el-, kaar bestrijdende Zuidsoedanese regeringen in ballingschap, heeft sinds 1969 ook de politieke macht in eigen hand genomen en een voorlopige regering gevormd. Lag» lijkt de onbetwiste leider van de Anja-Anja. die gezien zyn militaire prestaties de voornaamste machts factor in het Zuidsoedanese verzet is. De kern van het leger bestaat uit door de Britse kolonisten opge leide militairen, die kort na de on afhankelijkheid overliepen naar de opstandelingen. Sinds Lagu in 1968 zyn intrede maakte op het Zuidsoedanese strijdtoneel heeft byv. de "voorlo pige Njjllandse regering", die in Kampala zetelde, zich ontbonden en aangesloten by Lagu's verenig de front van de Anja-Anja. Lagu had namelyk iets te bieden: Isra ëlische hulp. Volgens het Londense "Institute for Strategie Studies" levert Israël via zijn militaire mis sies ln Kenia, Oeganda en Zaire Russische en Chinese wapens aan de opstandelingen. Wapens, die Is raël heeft buitgemaakt op Arabie ren en Palestijnen. De Anja-Anja beschikte al over wapens die hen door Kongolese rebellen waren toegeschoven na het ineenstorten van hun opstand in 1964. Hulp kwam in het verleden ook van Ethiopië, dat zjjn vliegvelden ter beschikking stelde voor de be voorrading van de opstandige zui delijke provincies. Chartoem liet zich overigens ook niet onbetuigd en steunde de Arab, opstandelin gen in de Ethiopische provincie Eri trea. Oeganda liet oogluikend toe dat de Anja-Anja vanaf Oegandaas grondgebied opereerde. Deze hulp is waarschynlijk de laatste tyd ver minderd, want de betrekkingen van Soedan met Ethiopië en Oeganda zijn aanzienlijk verbeterd. De Egyp tische president Nasser deed in 1970 een geslaagde verzoeningspoging tussen Ethiopië en Soedan, waar door Addis Abeba nu een kenne- ljjk voor alle partijen aanvaardbare plaats voor onderhandelingen is ge worden. Ook de betrekkingen met Oeganda zjjn verbeterd. Kort voor zyn val leverde de Oegandase pre sident Obote de Westdultse huur ling Rolf Steiner, die het Zuid soedanese leger hielp uit aan Char toem. Daar is hj) vorig jaar tot twintig jaar veroordeeld. Soedan van zijn kant kreeg by de bestrijding van de opstand hulp van de Arabische landen. Sinds be gin 1970 maken Egyptische piloten bombardementsvluchten boven Zuid-Soedan in de Mig-21 ge vechtsbommenwerpers die Soedan van de Sow jet-Unie heeft gekocht: aldus het Institute voor Strategie Studies. Het leeuwendeel van het militair materieel van Soedan is uit de Sowjet-Unie afkomstig, evenals een aantal militaire adviseurs. Egypte en Libië hebben ook grondtroepen aangeboden, een aanbod waarvan Chartoem voorzover bekend geen gebruik heeft gemaakt. Ongeveer 30 procent van de rond 15 miljoen inwoners van Soedan zijn negers. Ze wonen hoofdzake lijk in de drie zuidelijke provincie» Opper-Nyl, Bahr el Ghalzal en Equatoria, een economisch en maatschappelijk sterk achtergeble ven gebied. Tot in 1962 de eerste spoorlijn naar het zuiden werd ge opend behoorde het deel van de zuidelijke provincies dat niet via dp Nijl bereikbaar was tot het onbe kendste en ontoegankeiykste ge bied van Afrika. Slechts een klein aantal zendelingen en missionaris sen, hoofdzakelijk Italianen waren er doorgedrongen en hadden er missieposten gevestigd. Afzonderlijk Onder het gezameniyk Brits- Egyptische bestuur over Soedan werd Zuid-Soedan als een afzon derlijk gebied bestuurd. Onder in vloed van de verkoeling in de be trekkingen tussen Londen en Cairo nam het Egyptische aandeel in het bestuur af, wat een "Soedanise- ring" van het regeringsapparaat en het leger tot gevolg had. Voor Zuid Soedan betekende deze ontwikke ling echter een "Arabisering". Bij de onafhankelijkheidsverlening in '56 was geen enkele regeling ge troffen voor de status van Zuid Soedan dat met de rest van het land tot een staat werd samenge voegd. Het streven naar eenheid en saamhorigheid in de nieuwe staal uitte zich in gedwongen Islamise ring en Arabisering van het zuiden. Missionarissen werden uitgewezen Deze politiek stuitte op hevig ver zet in het zuiden, waar de her innering aan de beruchte Arabische slavenjachten nooit helemaal was uitgewist. Het zuiden kwam in op stand en een bloedige guerrilla volgde. Tevergeefs stuurden de rebellen verzoekschriften en smeekbeden naar de V.N., het Vaticaan, en de Organisatie voor Afrikaanse Een heid. Maar het antwoord bleef uit. want Zuid-Soedan geldt in de in ternationale politiek als een "bin nenlandse aangelegenheid van Soe Kardinaal Alfrink, als voorzitter van de internationale Pax Christi- beweging, was één van de wenigen die de aandacht van de wereld vestigde op de bloedige onderdruk king van de negerbevolking. Meer dan zyn voorgangers Ujkt president Nimeiry bereid tot vrede met Zuid-Soedan. Kort na zjjn machtsovername in 1969 kondigde hy regionale autonomie voor het zuiden aan. Voor het eerst klonk in Chartoem openlijk de erkenning dat het zuiden, gezien de grote so ciale, historische en culturele ver schillen, recht had op een eigen plaats in de republiek. In afwach ting van de verwerkeiyking van de regionale autonomie werd alvast een reeks maatregelen afgekondigd zoals amnestie voor de rebellen, maatschappelijke, culturele en eco nomische hervormingen, opleiding vin Zuidsoedanezen voor bestuurs functies en instelling van een spe ciaal departement voor Zuid-Soe dan. De eerste minister voor Zuid- Soedan werd Joseph Garang, een neger, die echter wegens zijn com munistische sympathieën ook in hel zuiden een omstreden figuur was Tijdens de communistenjacht die volgde op de mislukte communisti sche staatsgreep van vorig jaar werd hij opgehangen. Instemming Nimeiry's voorstellen kregen de instemming ran de twee legale zuidelijke partyen, die in het Soe danese parlement zUn vertegen woordigd. De verzetsbewegingen stonden overwegend afwijzend te gen het voorstel, dat hen niet ver genoeg gin?. Bovendien eisen som mige stromingen afscheiding van Soedan en volledige onafhankelijk heid voor het zuiden. Lagu schUnt er echter sindsdien in geslaagd te zijn meer eenheid in het zuideiyke front te brengen. Geen stroming van de Zuidsoedanese rebellen heeft tot dusver protest aangete kend tegej» de besprekingen in Ad dis Abeba. Vooral na de mislukte staats greep van vorig jaar maakt de re gering ernst met de beloften aan het zuiden. Voor het eerst werden neger-gou veneurs benoemd in alle drie zuidelijke provincies. De poll tiemacht bestaat al voor een groot deel uit Zuidsoedanezen. Negers werden onder Nimeiry voor het eerst toegelaten in het Soedanese leger, en ln het zuiden bezetten ze sinds kort ook leidinggevende functies.. Voor het eerst sinds lange tijd doet het leger meer dan vech ten: het wordt Ingeschakeld by soholenbouw, landverbeterln? en landbouwprojecten. Het zuiden heeft eindelijk ook een eigen ont wikkelingsplan. Nimeiry, zo is de voorzichtige in druk van diens Zuidsoedanpolitiek, is bereid tot veel concessies, mits de eenheid van Soedan bewaard biyft. Maar in het noorden be staat in conservatief-islamitische Kringen maar weinig begrip voor dat beleid, dus de manoeuvreer ruimte voor de regering in Char toem is mogelijk beperkt. Volgens berichten uit het zuiden is de ge vechtsactiviteit sinds begin dit jaar sterk afgenomen. Wel worden no? incidentele vechtpartyen gemeld, maar het is goed mogelijk dat die plaatsvinden zonder toestemming van de rebellenleider Lagu geïso leerde guerrilla troepen moetf s ms door overvallen en veediefstc» Men in hun onderhoud voorzien. Wan trouwen biyft het zuiden in ieder geval, zolang een eventuele over eenkomst met Chartoem niet grondwetteiyk is vastgelegd en de beloften niet tot daden zijn ge worden. Want uit ervaring hebben zij geleerd dat Zuid-Soedan poli tiek kan veranderen met de rege ringswisselingen in Chartoem, die elkaar soms snel opvolgen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 9