Ma, is het eten al klaar? lisvrouw moet niet worden betaald jouwenarbeid ligt sterk achter JK j 0 3® f Ongehuwde moeder heeft het moeilijk Dolle Mina's pcriminatie van vrouw blijkt uit kreten als: Jsksrrïï f». Adressen GEZINSPATROON DOORBREKEN MET GOED ONDERWIJS dcf (fe tsssss Tarieven kresjes vaak hoog FEBRUARI 1972 Waar komt de naam Dolle Mina vandaan? Deze naam befa ll aan onze voorloopster Wilhelmina Drucker ontleend. Zij leefde offe i, begin 20e eeuw. En zij was niet tevreden met het bereiken van 'era; voor vrouwen alleen. Zij wilde gelijke rechten voor man en dep allerlei gebied (onderwijs, lonen, posities), daarom gaf men scheldnaam „Dolle Mina''! Wij staan grotendeels achter haar hö aarom noemen wij ons ook zo. Haar blad Evolutie hebben wij over- get Binnenkort is het tegen redelijke prijs te verkrijgen. van Dolle Mina in 1969-1970, versieren (zie foto), man ken, waren bedoeld om de aan- Jrestigen op de vrouwendiscrimi- wij willen natuurlijk verder (de praktijk geven wij hulp of let gebied van abortus, kresjes, 4 moeders. Jan met de pet „baas in eigen buik" ook al weieens vulgair genoemd, is voor Jan met de pet. Een een minister gaat wel even ind voor een abortus. „ongehuwde moeders" vloeit t. Het zijn immers vaak „on- jjHjTnoeders" geworden, omdat ze iranp konden krijgen. Wat hiervan het'zaak mag zijn (Geld of menta- de omgeving). Deze moeders t opgevangen door de sociale deze regering. Dus zou het ;isch zijn de wet op de abortus te passen? ziet abortus niet als een voor maar als een noodoplos- jgdl eerst goede voorbehoedmidde- 'iichting hierover, pas daarna, n deze middelen, abortus. Ie- im^ederland kan abortus krijgen, ovijen maar weet. Verschillen eeii gaat ervan uit dat er tussen vrouwen alleen lichamelijke i. bestaan. Mannen zijn niet jehi ook niet minder waard dan nuADCh wordt de vrouw op de vol- msttn gediscrimineerd. iatpDRIJF: synfworden lager betaald voor het vrouwen krijgen geen leidinggevende funktie. gehuwde vrouwen met kinderen komen praktisch niet aan het werk. vrouwen krijgen bijna geen kans op promotie. OP SEKSUEEL GEBIED: vrouwen worden als seksobjekt ge bruikt (reklame o.m.). dubbele seksuele moraal: Jongens kun nen maar aanrotzooien, meisjes zijn slet ten. IN HET GEZIN: Ma. zet eens koffie. Ma, is het eten al klaar? Ma, de baby huilt. Evenmin als door het bereiken van het vrouwenkiesrecht, zal de vrouw na het bereiken van economische gelijkberechti ging aan de man een volledig geëmanci peerd wezen zijn. Zij wordt gezien door de ogen van de man. De zaak zal veel grondiger aangepakt dienen te worden. Het mag niet meer mo gelijk zijn dat mensen op grond van hun biologische gesteldheid gediscrimineerd worden, vanaf hun geboorte. Dus reeds bij de geboorte zal begonnen moeten wor den geen verschil meer te maken tussen meisje of jongen, geen blauwe of rose ba bykleertjes, geen pop of trein. Huishoudschool Behandel de kinderen als mensen en niet als jongen of meisje. Dan pas zullen zij werkelijk de kans krijgen hun leven zelf te bepalen. Stuur uw dochter niet naar een huishoudschool zoals die nu nog be staat (waarom niet gemengd?) Scheld niet op de ongehuwde moeders: bedenk dat er evenveel ongehuwde vaders zijn! IN In Nederland nemen vrou- ,ervooral gehuwde -'vrouwen, in aan- mindere mate deel aan het ar- oméroces dan mannen. Wat dat be koopt Nederland duidelijk achter inden als België en Frankrijk, werken veel meer getrouwde K(en dan hier. is de volkstelling van 1960 maak- Ka(ouwen 22 pet uit van het totale mensen dat werkt. De werken- bieiuwen vormen 16 pet. van de to- (ns rrouwelijke bevolking. Het over- Jnstig getal voor de mannen was ara nen van Eenvoudig >fd 'en zijn werkzaam in een klein raid beroepen, zoals onderwijs, huis elijke functies, verpleging, winkel- jp, lagere administratieve en A ledige industriële beroepen. en daar zien we wel eens dat len in beroepen terechtkomen, L tijd als traditionele mannen-be- golden politie i. Dit komt ech- fcar heel sporadisch voor en al- naar. als er niet genoeg mannen Kbaar zijn. Ook in de bezetting lenjle zogenaamde intellectuele be- a is er nog steeds een grote ach- ■254|elname van vrouwen in leiding- ^dle functies is vrijwel nihil. Ne- ^jd heeft maar drie vrouwelijke IG^neesters, alle drie van heel klei ne gemeenten. Vrouwen krijgen ook duidelijk minder promotie-kansen dan mannen, hoewel dit lang niet altijd door verschil in opleiding en/of capaci teiten kan worden gerechtvaardigd. .Sociaal" In de bedrijven wordt maar een klein aantal beroepen op leidinggevend nivo als geschikt voor vrouwen beoordeeld. En dan meestal, omdat zij een typisch „sociaal" karakter hebben. De voornaamste oorzaak van dit alles is dat mannen nog steeds niet een vrouw als „meerdere" boven zich kun nen aanvaarden. Het spreekt vanzelf dat vrouwen een minderheid vormen in beroepen die in hoog aanzien staan. Maar hiermee is de zaak niet afgedaan: naarmate er meer vrouwen werken in een beroep dat ook door mannen wordt uitgeoe fend daalt vaak het aanzien van dat beroep. Dit is bijvoorbeeld het geval geweest met het beroep van kantoorbe diende. We zien ook het omgekeerde: dat een tot voor kort typisch „vrouwelijk" be roep als dat van verpleegster meer Ui aanzien komt nu ook mannen dit be roep gaan kiezen. In de toekomst gaat dit beroep dan ook „verpleegkundige" heten, zodat mannen zich er niet meer voor hoeven schamen Lang niet iedereen in Nederland krijgt echt de kans om onderwijs te volgen overeenkomstig zijn/haar capaciteiten. Dat weet iedereen. Meisjes hebben hier nog een extra achterstand. Veel te veel meisjes gaan na de lagere school zonder meer door naar de huis houdschool, waar ze nauwelijks een beroep leren. De ouders hechten vaak te weinig be lang aan de opleiding van meisjes. Een meisje hoeft (mag) niet te leren, ook al heeft ze de capaciteiten ervoor. Terwijl jongens vaak worden gedwon gen door de ouders om een middelba- re-school-opleiding te volgen, ook al kunnen ze die eigenlijk niet aan. In beide gevallen wordt een evenwichtige ontplooiing van de persoonlijkheid ge weld aangedaan. Voetstuk Het tekort aan arbeidskrachten heeft maar een heel kleine invloed op het inschakelen van vrouwen in de bedrij ven. Als het werk waarvoor een tekort aan arbeidskrachten is, het stempel draagt „onvrouwelijk" te zijn en wordt uitgeoefend in een typisch „mannelijke" sfeer, zal men bijna al tijd liever een hoop extra kosten ma ken (door het aantrekken van gastar beiders bijv.) dan dat men het werk laat verrichten door vrouwen. Meestal worden hierbij redenen aangevoerd die de vrouw op een voetstuk plaatsen (ook een vorm van discriminatie!). Men vreest dat de vrouw blootgesteld zal worden aan „verruwing" en „onge wenste relaties". Part-time werk voor gehuwde vrouwen (het werk van gehuwde vrouwen in het algemeen trouwens) is bij de meeste bedrijven niet populair. Er zijn er weinig die geen weerstanden heb ben tegen de afwijkende arbeidsvoor waarden van gehuwde vrouwen, laat staan, dat het werk van de gehuwde vrouw actief wordt gestimuleerd. Dit gebeurd tot nu toe alleen maar, als men werkelijk geen ander personeel kan krijgen. De gelijke beloning voor mannen en vrouwen, die hetzelfde werk verrich ten. is nog steeds niet overal doorge voerd. (zie onderstaande tabel). Uurloon Toch zal de gelijke beloning binnen af zienbare tijd moeten worden doorge voerd Ook Nederland heeft eindelijk het E.E.G.-verdrag, waarin opgeno men de eis van gelijke beloning voor mannen en vrouwen, ondertekend. Het uurloon voor meerderjarige indu strie-arbeiders en arbeidsters, afhan kelijk van hun scholing, laat de ver schillen zien. Geschoold werk: mannen f4.01, vrou wen f3.03 Geoefend werk mannen f 3.70, vrouwen f 2.54. Ongeschoold werk: mannen f 3.53, vrouwen f 2.66. LEIDEN De kerngroep van de Dolle Mina's is <nog> niet erg groot in Leiden. Waar dat aan ligt? Voor een deel komt dat, omdat Je met los se pamfletjes niet iedereen bereikt. De krant komt wel iedereen, of bijna iedereen, onder ogen. Vandaar deze ALTONA-pagina. Volgeschreven door de Dolle Mina's uit Leiden. LEIDEN Alleenstaande moeders heb je in alle lagen en groepen van de bevolking, dus ook bij Dolle Mina. Verderop in dit artikel hopen wij duidelijk te maken waarom wij vinden dat deze groep vrouwen wat extra aandacht moet krijgen. Af en toe verschijnt er eens een artikel over deze groep. In een blad als „Infom" (informatieblad voor alleenstaande moe ders. Redaktieadres Henegouwerlaan 85) wordt men regelmatig op de hoog te gehouden over hetgeen zich afspeelt bij deze groep vrouwen. Wij vinden echter dat niet alleenstaande moeders, maar iedereen moet weten dat, en waarom zij in deze maatschappij zo kwetsbaar zijn. De alleenstaande moeder wordt veelal door de maatschappij veroordeeld: zij heeft een misstap begaan, zich niet ge houden aan de heersende norm: netjes getrouwd een kind hebben. Dus moet zij boeten Verbitterd Waarom accepteert haar omgeving haar vaak nauwelijks of niet? Waar zijn ze bang voor? Misschien uit de angst of uit afweer, bang zelf in een dergelijke situatie te geraken? De alleenstaande moeder wordt door deze houding verbitterd, temeer daar het ook vaak financiële ellende ten gevolge heeft. Zij moet genoegen nemen met een vaak dure kamer, omdat zij niet in aanmerking komt voor een huis. Crèches zijn vaak schaars en erg duur, mede door de alge mene visie dat de getrouwde vrouw thuis hoort. Hierdoor is de alleenstaande vrouw vaak gedwongen thuis te blijven voor haar kind. Zij is dus aangewezen op de bijstandswet. In de praktijk blijkt dit niet altijd even plezierig te zijn. Heel vaak zien wij dat, hoewel bijstand een recht is, financiële steun nog heel vaak als een gunst wordt ervaren. Men wordt betutteld en behandeld als een onmondig kind en moet voor iedere cent verantwoording afleggen. Want, zegt men, er wordt zoveel misbruik gemaakt van deze voorzieningen. Als men echter de moeite zou nemen er eens wat statistieken op na te slaan, dan zou men weten dat er in maart '71 slechts door pet. van alle bijstandkrygers fraude is gepleegd. De mensen die zo wantrouwend zijn, ge ven eigenlijk blijk van een dubbele mo raal ten opzichte van de behoeften van hun medemensen. Enerzijds juichen zij het toe als mensen met zelfstandige inko mens zich een vakantie of één of andere kursus veroorloven, maar o wee als een „steuntrekkende" blijk geeft ook wel eens iets anders dan het hoogst noodzakelijke te willen hebben of te doen. Hieruit blijkt LEIDEN Voor inlichtingen over de doelstellingen van Dolle Mina kan men zich tot de volgende Leidse inwoonsters wenden Irene Farjon, Hugo de Grootstraat 1; Ine Leermakers. Herengracht 53, tel. 33848: Liesbeth Simonis en Godelieve v. d. Vlerk. Scholtenstraat 21, tel. 49460; Hilda Paschier, 5e Binnenvestgracht 1, tel. 34285. Voor Leiderdorp: Martha de Jong, Laan van Ouderzorg 122, tel. 46725. Over kresjes: Dorothy z,waan, Lanye- straat 14, Leiden, tel. 26930. Men heeft de vrouw altijd be- een wezen dat al te zeer is Cin haar verhouding tot de 'lar funktie als moeder. Vanuit °Bsche situatie geredeneerd was '■Iproduktief, omdat zij voortdu- 5(er kon worden en dus aan ion den. e is echter de laatste tijd door Jang van de (mediese) weten- Tsterk veranderd. Toch zien we kapitalistiese landen, en zeker ^d. de vrouw nog steeds sterk .1 gezin is gebonden en dat zij deelneemt aan het produktie- Zonder waarde tschappij waarin het geld de vormen de huisvrouwen aarvan het werk niet behoort lie. Het is geen betaald het zonder waarde. Het is rk. rdt de vrouw gemeden in het es?Omdat: lheid onbetaald werk dat de t in het huishouden, enorm is voor hen die de produk- (macht) in handen hebben ddelenkapitaal en arbeid. (alle loontrekkers) verkopen aan de kapitaalbezitters). De van de gehuwde mannelijke heeft in feite twee mensen in an en indirect de vrouw in den. Zij betalen dus een sala- le werkkracht. in het gezin toe bijdraagt de in stand te houden (reklame». uishoudelijk werk gekollekti- veerd zou worden, zouden er Veel minder gelden besteed hoeven te worden aan pri vé huishoudelijke artikelen. Misschien zouden de artikelen dan ook minder mo degebonden zijn en steviger. Voorbeelden van kollektiveringkresjes, wasserettes, maaltijden aan het bedrijf te verkrijgen, restaurants tegen kostprijs, goedkoper openbaar vervoer etc. zy er in het begin toe bijdraagt de kracht en zodoende de ekonomische situa tie steunen. In noodsituaties zoals in oorlogstijd wordt zij in het produktiepro- ces ingeschakeld, om er daarna weer uit gegooid te worden en haar rol weer in het huishouden te vervullen. Moet de vrouw betaald worden voor haar huishoudelijk werk? Nee, omdat zij dan nog steeds een rol krijgt opgedrongen en nog geen kans krijgt zich als gelijkwaar dig wezen te ontplooien. En waarom zou Juist zij de aangewezen persoon zijn om de kinderen op te voeden? Zoals wij al zeiden heeft deze maatschap pij er baat bij dat de familiegemeenschap blijft bestaan. Er wordt op diverse ma nieren van de huisvrouw gebruik ge maakt. In Frankrijk bijvoorbeeld, waar men het bevolkingspeil wilde opvoeren, werden opeens veel betere sociale voor zieningen getroffen voor het krijgen van kinderenzwangerschapsuitkering, ge boorte-uitkering, kinderbijslag, huismoe deruitkering. Klassen Wat gebeurt er nu als de huisvrouw voor haar huishoudelijk werk wordt betaald? Daarvoor moeten wij eerst een analyse maken van de diverse klassen waarin vrouwen zich bevinden en van daaruit de motivatie om te gaan werken, bezien. Im mers. emancipatie van vrouwen alleen is niet voldoende. Geëmancipeerde arbeiders vrouwen blyven toch behoren tot de onder drukte arbeidersklasse. Zy zijn dus slechts geëmancipeerd binnen hun klasse. De arbeidersklasse zal alleen gaan wer ken uit bittere noodzaak. Zij doet meestal ongeschoold werk, krijgt dus minder be taald. Een grote groep vrouwen is thuis werkzaam, de thuiswerksters Hun lonen worden in de bedrijven als onkosten ge boekt. Zo kan de werkgever ook de socia le premies ontduiken. Zij hebben echter vaak het geld broodnodig om bijv. de hoge huur te betalen. De vrouwen uit de klasse van geschoolde arbeiders lager kantoorpersoneel enz., de zogenaamde lagere middenklasse zal op houden met werken omdat haar man nu Juist boven de ongeschoolde arbeider is uitgegroeid en er trots op is nu „genoeg te verdienen zodat mijn vrouw thuis kan blijven". De vrouw uit de hogere middenklasse zal verlangen naar verbetering van stand en daarom voor luxe dingen gaan werken. De vrouw uit het intellektuele milieu heeft werkelijk de keuze om te gaan werken of niet. Bij haar hangt het af van haar ont wikkelingspeil. Als zij een goede baan kan krijgen door haar goede opleiding, zal zij er plezier in hebben om te gaan werken. Maar als zij kinderen heeft, zal het ook voor haar moeilijkheden opleve ren door gebrek aan kollektieve voorzie ningen. En wat voor alle werkende vrouwen geldt, geldt ook voor haar: bij grote werkloosheid zal zij haar plaats moeten afstaan aan een huisvader die als kost winner het geld harder nodig heeft. Basisloon Als de huisvrouw nu wordt betaald voor het huishoudelijk werk zal de arbeidersvrouw waarschijnlijk thuisblijven. Dit hangt natuurlijk af van de bijdrage die ze krijgt. Laten we nu even stellen dat ze in haar gunstigste ge val (progressieve toelage naar het aantal kinderen bijv.) 40 pet van het basisloon krijgt. Basisloon gesteld op f 150 per week. Dan ontvangt zij per week f 60 zon der dat zij buitenshuis hoeft gaan te wer ken. Als zij wel buitenshuis gaat werken zal zij hoogstens f 100 per week verdie nen. De kinderen die zij heeft zal zij naar een kresj moeten sturen. Dat kost onge veer f 8 per dag, dus f 40 per week. Dan staat zij dus op hetzelfde niveau als wan neer zij thuis zou blijven. Wie zal er dan nog gaan werken? de vrouw uit de lagere middenklasse zal meer eigen keuze hebben om al dan niet te gaan werken. Dit hangt af van haar opleiding en behoefte en of boven staande rekensommetje voor haar gunstig of ongunstig uitvalt. de intellektuele vrouw zal het helemaal niets kunnen schelen en deze zal gaan werken of niet, naar gelang haar interes se. Hieruit zien we, dat hoe hoger de ontwik keling van de vrouw is, des te eerder zal zij buitenshuis gaan werken. Deze ontwik keling hangt natuurlijk af van het onder wijs dat de vrouw krijgt. Op dit gebied wordt ze achtergesteld bij de man, als gevolg van de traditionele opvattingen. In de mate waarin het on derwijs een aangelegenheid van de over heid wordt en een recht voor allen, brengt het voor degenen die het ontvan gen op een min of meer direkte wijze een verplichting mee Jegens de hele gemeen schap. Abnormaal Dan wordt het abnormaal meisjes op te leiden die geen ander werk zullen ver richten dan in het gezin en die deze „plaats" zullen moeten verwachten van de man die ze te pakken weten te krijgen. Ook al zijn er geen klasseverschillen meer, dan zullen wij ervoor moeten zor gen dat er ook geen gediskrimineerde groepen meer zijn. wel, dat geld in onze maatschappij voor een groot deel de maatstaf is voor wat kan en mag. Iemand die niet in zijn el- gen onderhoud kan voorzien, om wat voor reden dan ook, is ook niet in staat t® oordelen hoe hij het best kan leven. Is het dan verwonderlijk dat men niet makkelijk om hulp komt vragen bij wat voor sociale insteMing dan ook? Al deze punten zijn waarschijnlijk nog maar een klein deel van de moeilijkheden waar de alleenstaande moeder mee te kampen heeft. Misschien zijn er problemen waar wij Dolle Mina's wat aan kunnen doen. Dit kan echter alleen als wij ons vereni gen. Individueel kun Je nauwelijks iets beginnen. Werkgroep Wy vragen ons af of er in Leiden en omgeving niet alleenstaande moeders (en vaders) zijn die met ons een „werkgroep alleenstaande ouders" willen beginnen, om op die manier te proberen allerlei moei lijkheden op te lossen. Ieder die hier voor voelt. Is van harte welkom op één van onze vergaderingen '8 woensdagsavonds vanaf 8 uur in het ge bouw van Release Nieuwe Rijn 20. Of als zij/hij liever wil schrijven: Lot Doeglas, Derde Poellaan 12 in Lisse of, Martha de Jong, Laan van Ouderzorg 122 in Leiden. LEIDEN Kresjes en peuterspeelzalen worden vaak verbonden met woorden als „bewaarplaats, fietsenstalling" enz. Vroe ger was dit zo, maar nu niet meer. Te genwoordig zijn er ervaren leidsters, veel speelgoed, veel ruimte en meestal een buitenspeelplaats. Ook wordt een moeder vaak een beetje scheef aangekeken omdat ziJ haar kind naar een kresje of peuterspeelplaats brengt. Waarom? Als Je in een te kleine gehorige flat of in de binnenstad woont, als er geen plaats is waar het kind buiten kan spelen, heeft het kind niet genoeg speelruimte. Het kan ook meestal niet met zand en water spe len, kleien, schilderen of een beetle luid ruchtig speleen. Dingen, die een kind heerlijk vindt en die het gewoon nodig heeft voor zijn ontwikkeling. Verder heeft een vrouw net zo goed recht op wat vrije tijd helemaal voor zich zelf om iets anders te doen dan het huishouden en kinderen opvoeden. Ook is het voor de werkende moeder 'n uit komst als haar kind de tijd dat zij werkt, goed wordt verzorgd. Jammer genoeg is er één reden die dit allemaal tegenhoudt: geld. De meeste peuterspeelzalen en kresjes krijgen geen geld van de gemeente of regering, zodat de prijzen vrij hoog liggen. Wie kunnen dit betalen? Ten eerste de vrouwen die getrouwd zijn met een man die veel geld verdient en ten tweede vrou wen die werken. Vaak werkt een vrouw uit noodzaak, om dat zij: het inkomen van het gezin wat wil verhogen, gescheiden is of ongehuwde moeder is. Maar wat blijft ervan over als het kresjgeld zo hoog is? Voor vrouwen met kinderen die iets (parttime werk, of een paar uur iets voor zichzelf naast het huishouden) willen doen, kan het weer niet vanwege het hoge kresjgeld. Daarom vindt Dolle Mina dat de gemeente Leldsn er iets aan moet doen. Als de gemeente zelf geen geld heeft voor subsidie, kan het toch moeite doen om via C.R.M. subsidie te krijgen voor de kresjes en peuterspeelzalen die dit het meest nodig hebben. Tenslotte zijn er al in verschillende steden, zoals Den Haag er Amsterdam, kresjes en peuterspeelza len gesubsidieerd. Nu wat gegevens: in Leiden zijn er onge veer zeven peuterspeelzalen en een zelfde aantal kresjes. Een peuterspeelzaal is er voor kinderen van 2-4 Jaar. De ope ningstijden zijn doorgaans 8 45-1200 uur. Algemene regel is, dat het kind zindelijk moet zijn en kan praten. Het kind kan er spelen met vriendjes van eigen leefüjd, schilderen, kleien, buitenspelen enz.. Om dat de meeste peuterspeelzalen in de buurten zijn met de laagste inkomens zijn ze vrij goedkoop. Soms krijgen zij een kleine tegemoetkoming van de buurt, of clubhuis, maar dit is niet genoeg om fi nancieel goed te draaien. Een kresj: leeftijd 6 weken-4 Jaar. Ge opend: plm. 8 uur tot plm. 6 uur avonds. Hier wordt een kind volledig ver zorgd. terwijl het dezelfde dingen kan doen, als in een peuterspeelzaal.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 15