Buitenlandse filmers in de
ban van Cinemanifestatie
Geen „Easy
ook
rider", maar
'Liever tv dan toneel'
Films
in
Leiden
Tegenstellingen bij
Keuls Kamerorkest
Max Havelaar in
het Indonesisch
Critici protesteren
tegen filmkeuring
Peter Fonda alleen in
The hired hand
Weer Dracula
iiiiiiiiiiiiniiiii
Maar mespuntje
seks in "Zij
waren naakt..."
PMpI
VRIJDAG 4 FEBRUARI 1972
PAGINA IJ
De Utrechtse Cinemanifestatie is van start gegaan zoals de
kenners van vorige jaren weten dat het gebeurt: in een leven
dige ongedwongen sfeer in de kelders aan de Oude Gracht en
natuurlijk in de bioscopen Camera en Studio.
STEMPEL
De sfeer van dit festival laat niet
te bekoren en buitenlandse filmers,
die zich anders voor officiële verto'
ningen niet zo gemakkelijk laten
strikken komen duidelijk gechar
meerd ook in groten getalen. Zo wa
ren er woensdag bij de opening al
Pe£er Watkins, Agnes Varda efl Mi
chel Deville met een reeks Franse
sterretjes om zich heen.
De openingsavond werd een feeste
lijke hommage aan een kleine moe
dige Franse vrouw, de producente
Mag Bodard, in die rol natuurlijk
niet zo op de voorgrond, maar
dan toch de eer bewezen, welke
haar toekomt, want ze neemt met
een reeks films van Bresson en
Resnals, Godard en Varda en van
beginnende jongeren op haar naam
een bijzondere plaats in. Zij was
oorspronkelijk modetekenares en
oorlogscorrespondente in Indo-Chi-
na voor zij het voor een vrouw zo
bijzondere vak koos.
Door
Piet Ruivenlamp
Ze deed dat op een heel eigen ma
nier: de kwaliteit van scenario's (op
artistieke gronden) en de regisseur
tellen voor haar. Nu is maar één op
de vijftien films in Frankrijk wer
kelijk een groot publieksucces en
die verhouding heeft zij haars on
danks met vaak moeilijke films
toch gehaald. Maar ook in haar
land is het verwerven van financiën
steeds bezwaarlijker.
Dat de Franse film op dit moment
niet zo best marcheert als bijvoor
beeld de Amerikaanse ligt volgens
haar in de minder dynamische
Franse maatschappelijke situatie
van dit moment opgesloten.
Het publiek kreeg een reeks frag
menten uit haar films te zien en
als er een akkolade is. welke haar
produkties verbindt, buiten het feit
dat het bijna zonder uitzondering
interessante werkstukken gaat, dan
is het dat men veel Mozart hoort
op de achtergrond van een kleurige
kijk op Frankrijk.
Haar laatste onderneming betreft
de derde film van de Belg André
Delvaux. die zich meer dan in de
lage landen roem verwierf met
Daisne-films als „De man, die zijn
haar kort liet knippen" en „Un
soir, un train".
,,Rendea-vous Bray" heeft, on
danks het feit dat nu een novelle
van Julien Gr acq aanleiding was en
het verhaal in 1917 in Frankrijk
speelt, toch een zeer Belgisch stem
pel meegekregen in zijn duister ex
pressionistische sfeer. Delvaux sti
leert weer prachtig geholpen door
de meesterfotograaf Chislaln Clo-
quet, die met de sterfelijke aardse
kleuren, die een hele school Belgi
sche schilders van zich hebben doen
kennen, het ene na het andere
sfeerbeeld oogst.
Het thema ligt dichtbij dat van
Truffauts „Jules et Jim", het gaat
om twee vrienden en de vrouw, die
tussen hen staat. Nu blijft het ma
ken van deze film voor Delvaux
toch gerechtvaardigd, waar hij een
totaal andere sfeer en ook zijn
graag gezochte geheimzinnigheid in
tijd en ruimte bij het verhaal be
trekt.
Een Luxemburgse conservatorium
student is niet bij de oorlog betrok
ken. Hij wordt door een Parijse
mede-student, die aan het front
verkeert als oorlogsvlieger, voor een
weekend naar een buitenhuis ge
vraagd. Hij wordt daar door een
onbekende vrouw ontvangen, de mi
litair verschijnt echter niet. Een
belangrijker rol dan dit gegeven
vormen de flashbacks, de herinne
ringen aan de kontakten met de
aristocratische vriend, die zich ge
makkelijk door het leven beweegt in
tegenstelling tot de wat eenzelvige
Luxemburger.
De figuren zijn heel bekwaam in
hun sfeer aangeduid, maar hun re
latie komt niet tot leven. Anna Ka-
rina speelt zoals een collega het
bestempelde meer een serveer-
dan een acteerrol. Heerlijk dingen
draagt zij aan, waarbij de filmtoe
schouwer het water uit de mond
loopt.
Delvaux stelt hier teleur, hij is mis
schien net als Van Gogh destijds,
rijp voor vertrek naar het zuiden
om zijn palet wat op te fleuren.
Misschien geeft het oeuvre van
Buzzati hem die kans!
ENGAGEMENT
Peter Watkins strijkt met films als
„The war game" en „Privelege" al
tijd tegen de haren in zonder dat
precies te formuleren is hoe dat
komt. Zijn engagement lijkt op
recht, maar hij geeft het in zeer
documentaire stijl drastische effec
ten mee. De geforceerde tegenstel
lingen maken dat zijn films met
een zekere vijandigheid worden ont
LEIDEN Het optreden van het
Rheinisches Kammer or Chester Köln
gisteravond in de Stadsgehoorzaal
was als afwisseling zeer welkom in
de Meesterserie van K en O. Albert
Kocsis vervulde niet alleen de rol
van primarius maar ook die van so
list in Bachs dubbelconcert BWV
1043, waarbij de andere solopartij
voor rekening werd genomen door de
aanvoerder van de tweede violen.
Wat direct opviel was het grote
klankverschil tussen de beide solo-
instrumenten: dat van Kocsis heeft
een groot volume en een naar scherp
neigend timbre, de andere viool geeft
een veel kleiner, wat omfloerst ge
luid. De wedstrijd, of liever het el
kaar toespelen van de motleven,
verliep dus niet zo gelijkmatig als
wenselijk is.
Er waren meer van die tegenstel
lingen in het programma: zo gaf
Edward Witsenburg een zeer stijlvol
le interpretatie van Handels harp-
concert op. 4,6 op de cadens na. want
de romantiek droop er vanaf. Toch
lag het niet aan Witsenburg, dat ik
nog steeds de later door Handel ge
maakte bewerking voor orgel pre
fereer.
Debussy's Dansen voor harp en
strijkorkest lieten zien. hoezeer Ed
ward Witsenburg eveneens thuis is
ln het neo-impresslonistische reper
toire; Jammer was dus, dat het
Rheinisches wel nauwgezet, maar
wat stijfjes begeleidde. Het officiële
programma werd besloten met de 12e
Symfonie voor strijkers van Men
delssohn, met het „Musikalisches
Opfer"-motief in de inleiding. Er
was hard op het werk gestudeerd,
maar helemaal uit de verf komen
deed het niet. Wellicht heeft men
zich wat te lang beziggehouden mei
dit highbrow-stuk van de 15-Jarig<
Felix, zodat men er zelf eigenlijk or
uitgekeken was.
Er kwam een fikse toegift: d«
Roemeense dansen van Bartók. Pa;
hier kwamen de musici uit de plooi
zodat deze „nette" avond een woesl
besluit kreeg.
R. G. Harms
DJAKARTA In Djakarta gaat d«
de Indonesische uitgeverij DJamba-
tan met subsidie van de Nederlandse
regering de Indonesische vertaling
van Mutatuli's Max Havelaar uit
geven.
Het boek zal in een eerste oplaag
van 5.000 exemplaren vermoedelijk
in mei of Juni verschijnen. Door de
subsidie van f 13.500,- zal de prijs
zeer laag worden gehouden (onge
veer f 3,-), zodat dit historische
werk voor vrijwel alle Indonesiërs
toegankelijk zal worden.
De vertaling door de Indonesische
literaire criticus Hans Jassin, is op
enkele aantekeningen na, klaar.
Zoals bekend speelt de roman in
het voormalige Nederlands-In-
dië, ongeveer een eeuw geleden. Het
bekendste fragment uit het boek is
„De toespraak tot de hoofden van
Lebak". Deze toespraak wordt door
veel Indonesiërs gezien als het be
gin van de strijd om nationale zelf
standigheid en onafhankelijkheid.
vangen. Hij liet in Utrecht merken
dat dat bij hem een permanente
afweerhouding teweeg heeft ge
bracht. „Punishment park" met
hippies en andere opstandige Jonge
ren door de woestijn achtervolgd
door machtuitoefenaars, maakte op
het al bekende model geen uitzon
dering.
In het raam van de Cinema
nifestatie gaf de Franse filmpro-
dwcente Mag Bodard deze week
een persconferentie. Ze staat op
deze foto afgebeeld met André
Delvaux, regisseur van de film
'Rendez-vous a Bray'.
UTRECHT (ANP) De ln Utrecht bij de Cinemanifestatie
aanwezige filmcritici hebben gistermorgen in brieven een
dringend beroep gedaan op de ministers van Binnenlandse
Zaken en Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk, alle
films op dit festival vrij te stellen van keuring. Daarbij wordt
verwezen naar het in het buitenland gebruikelijke beleid
films op grote festivals niet aan keuring te onderwerpen.
Zij delen tevens mee ln principe tegen elke vorm van film
keuring te zijn.
Door de activiteiten van de filmkeuring zijn twee films
op de Cinemanifestatie getroffen. Een van de twee is uit
het programma genomen, in de ander zijn coupures aange
bracht.
Hoewel nog niet alle films zijn gekeurd verwachten de
organisatoren verder geen moeilijkheden meer. De enige kink
in de kabel kan nog zijn dat de films niet op tijd beoordeeld
zijn door de filmkeuringscommissie.
Annemarie Oster:
STUDIO Je kunt er bijna niet onderuit bij het zien van
Peter Fonda's „The hired hand" („De knecht") vergelijkingen
te gaan maken met „Easy rider", al was het alleen maar om te
kijken wat nu precies het aandeel van Fonda, en dat van
Dennis Hopper in deze film moet zijn geweest.
"The hired hand" maakt duidelijk
dat Hopper kennelijk de meest
strijdbare is, en dat Fonda vooral
verantwoordelijk is voor passages
die een wat romantische sfeer ade
men. Bovendien lijkt hij veel intro
verter dan Hopper. Speelt in "Easy
rider" de strijd tussen de gevestig
de orde en degenen die zich daarin
niet thuis voelen een belangrijke
Luxor De liefhebbers van grie
zelfilm (en dat blijken er steeds
nog heel wat te zijn) zijn deze week
aan de Stationsweg aan het goede
adres. Christopher Lee heeft daar
zyn tenten weer opgeslagen, de
man, die van Dracula een wereld
vermaarde filmfiguur heeft ge
maakt. Het genre heeft in feite wei
nig nieuws meer te bieden. Nage
noeg alle effecten hebben de fil
mers wel eens eerder benut. Deson
danks is ook dit "bloed van Dracu
la" voor de liefhebbers een brokje
griezelen om van te watertanden.
Het bloed stolt bij herhaling in de
aderen. Enfin, men kan er nog veel
meer over zeggen, maar het is be
ter tevoren zo min mogelijk te we
ten. Met des temeer overgave kan
men zich aan het bibberen zetten.
Na enkele maanden van afwe-
gheid op het vaderlandse tv-
Scherm keert Annemarie Oster
(nu een baby rijker) vanavond
terug op de beeldbuis. En nergens
minder dan in „Hadimassa"dit
maal in het nieuwste spektakel
voor de glurende meerderheid.
Als altijd werken mee Ton van
Duinhoven, Kees van Kooten en
Wim de Bie, alsmede Joost Prin
sen.
Uit dit VARA-persbericht moge het
een leder duidelijk worden, dat het
de VARA een vreugde is, dat Anne
marie Oster haar plaats in het van
satirisch naar amusementsprogram
ma geëvalueerde Hadimassa weer
inneemt. De vreugde wordt door le
PHBHHHBP!
rol, in "The hired hand" gaat het
vooral om de problemen waarmee
het individu te maken heeft: zijn
verantwoordelijkheid, zijn vrijheid
of gebrek aan vrijheid, zijn een
zaamheid. Daardoor kan Fonda al
léén ook geen tweede "Easy rider"
maken. Het is de vraag of dat nu
zo erg is.
Weliswaar betekent de afwezig
heid van Hopper dat er een stuk
dynamiek wegvalt, maar daar staat
tegenover dat Fonda nu de ruimte
krijgt om de individuele problemen
die hij stelt veel indringender uit te
werken.
Hij giet zijn gegeven in de vorm
van een western, omdat volgens
hem de western in Amerika dezelf
de functie heeft als het sprookje of
de legende in Europa. Een keuze
die bij FFonda het bezwaar heeft
dat hij zich te snel laat verleiden
tot fraaie landschapsplaatjes, schit
terend gefotografeerd, dat wel
maar vertragend werkend op het
verhaal. Voor het overige geen
kwaad woord van de fotografie. De
ze draagt voor een niet onbelang
rijk deel bij aan de prachtige, bijn?
pastorale sfeer van de film.
Peter Fonda (links) tijdens
de opnamen van „The hired
hand" met een van zijn came-
ralieden.
REX Al loeit de erotiek ook
bijna door de filmtitel heen, „Zij
waren naaktis niet in de eer
ste plaats een seksfilm. Men moet
het eerder zien als een (wat ge
kunsteld) werkstuk over zwarte
magie, waartussen hier en daar
een scheutje seks is gegooid. Het
verhaal is gesitueerd in een afgele
gen streek in Zweden, waar een
dominee en zijn vrouw hun dage
lijks werk doen. De vrouw, die
sinds kort in verwachting is, krijgt
hulp van een vriendin, de sinister
aandoende Hedvig. Met de komst
van dit meisje neemt de onrust in
het domineeshuis in hoog tempo
toe.
Bovendien verongelukken een
paar vrienden van de dominee, die
als gevolg van bepaalde gebeurte
nissen Hedvig zijn gaan wantrou
wen. Tenslotte drijft Hedvig zelf de
aken op de spits, wat tot een bl-
■arre ontknoping leidt.
„Zij waren naakt....is nogal traag
en vlak verfilmd, behalve aan het
slot. Er had bij dit gegeven wel een
wat grotere dosis spanning aan het
verhaal mogen worden toegevoegd.
moeder van Erik: Jan (de baby waar
op het VARA-bericht doelt) gedeeld.
De .glurende meerderheid" heeft
haar vrouwelijke element terug.
Trouwens die meerderheid heeft ook
Hadimassa weer terug zoals het
was. De „nieuwe formule", het
doorlopende verhaal met Wim de
Bie en Kees van Kooten als de
blitze studenten, hee'ft schipbreuk
geleden. Annemarie gehuwd met
platenman John Vis heeft in
haar Bentveldse woning enige ju
beltonen laten weerklinken, toen
Wim de Bie en Kees van Koo&en
met Ton van Duinhoven weer
ouderwets bezig waren. In de cata
comben onder NOS-studio 3 zegt
Annemarie waarom: „Het was een
beetje ambitieuze opzet. Ik zag me
zelf echt niet in Hadimassa in die
vorm staan. Gelukkig dacht de rest
er ook zo over en zijn Wim, Kees
en Dimitrl erop teruggekomen".
Prolongaties
en extra-
voorstellingen
In de Leldse bioscopen domine
ren deze week weer de prolonga
ties. Diamonds are for ever de door
sommigen gewraakte door anderen
weer geprezen Bond gaat in Lido
zijn zevende succesweek in. Sean
Connery vervult naast de bekende
voormalige Amerikaanse succes
rijke striptaesester Jill St. John de
hoofdrol.
In Camera maakt Summer of '42
zijn tweede week. De film die aan- j
gekondigd wordt als de Ameri
kaanse Souffle au coeur vertelt het
verhaal van de verhouding tussen
een vyftienjarige jongen en een
gehuwde vrouw van 23. Als de man
van de vrouw in kwestie in de oor
log sneuvelt, geeft de laaste zich
tenslotte aan de Jongen. Naast een
aantal romantische elementen, ge
noeg humor om niet in ethirisch
gezeur te bi y ven steken.
Ook Carnal Knowledge, voor de
tweede week in Trianon, is nogal
omstreden. Mike Nichols die eerder
met succes The Graduate maakte
werpt zich nu weer op soortgelijke
problemen als in laatstgenoemde
film. Voor de een zal Nichols
stoeien met mensen en hun sex-
problemen een boeiende vorm in
Carnal Knowledge hebben gekre
gen. een ander mag zyn visie te
beperkt, by na puberaal vinden.
Tenslotte nog de extra-voorstel
lingen. Iedere zaterdag- woensdag
en zondagmiddag kunnen de kin
deren in Camera terecht voor
Sjors en Sjimmie en de toverring,
van oer-Nederlandse bodem. Da
film draaide eerder al eens ln
Studio. Byzonder aardig door de
kinderen zeer gewaardeerd film
werk.
In Rex vrijdag- en zaterdag
nacht weer de oude King Kong
De door de mensen geschapen le
gendarische monster dat tenslotte
door zyn affeotie voor een vrouw-
ten onder gaat bUjkt nog steeds te
boeien.
Dean Martin. Raquel Welch en
James Stewart vormen de zware
acteurstop die schittert in Ban
dolero vrijdag- en zaterdagnacht
in Luxor.
Annemarie, 29 Jaar, ls een half Jaai
uit de roulatie gweest. Het huwelijk
en Erik Jan zijn geen aanleiding
om definitief afscheid te nemen
van de tv. Al blijft het werk voor
lopig beperkt tot Hadimassa. Al
vanaf het prille begin van haar
carrière, die aanvankelijk begon
met een mislukt toneelschoolavon
tuur, sleept zij de toevoeging met
haar mee „dochter van Guus Oster
en Ank van der Moer". Enerzijds
om aan te geven dat Annemarie
niet zomaar iemand is en ander
zijds om te suggereren dat Anne
marie van geboorte een artiesten-
kind zou moeten zijn. Annemarie,
die enkele Jaren geleden pinnig in
„Zomaar een zomeravond" actuele
teksten sprak van Rinus Ferdinan-
dussen e.a. en in Hadimassa als
sexy vrouwelijk element in de show
werd ingevoerd, ls niet de zelfbe
wuste vrouw, die zij op tv lijkt te
zajn.
Carrière maken, het lijkt me
huichelachtig, maar dat heb ik
egeniyk nooit gewild. Ik ben geen
type voor het toneel. TV is het enige
waarvoor ik eigenlijk geschikt ben
Theater trekt me niet zo. Ik speel
liever 'n rol in de tv-serie dan iedere
avond ergens op de planken staan.
Ten eerste ben ik voor een grote
zaal altijd erg verlegen en ten
tweede houd ik niet van die thea
tersfeer. Iedere avond in zo'n kleed
kamer, niks voor mij. Straks wil ik
wel weer gaan schrijven, liedjes.
Maar ik wil voorlopig nog niet door
het leven gaan als de toneelspelen
de Jonge moeder, die schrijft".
ANNEMARIE OSTER
