SITUATIE IN CAIRO TOT UITERSTE GESPANNEN Heath niet vlekkeloos in EEG uitgaansverbod Huis-aan-huis speurtocht in heel Istanboel Madrid vreest weer moeilijkheden SOWJET-UNIE BEREID OM LUCHTVERDEDIGINGSSTELSEL IN MIDDEN-OOSTEN TE VERDEDIGEN Hoofd Duitse BVD voerde nazi-proces Terugloop bij gereformeerden Ginsburg terug in Moskou Thuishavens Zesde Vloot in Piraeus? MAANDAG 24 JANUARI 1973 BUITENLAND CAIRO (AFP, UPI, Reuter) De Egyptische autoriteiten hebben de veiligheidstroepen in Caïro in staat van alarm gebracht, zo wordt uit betrouwb. bron vernomen. Het besluit houdt verband met het drei gement van de studenten dat zij een protestdemonstratie zullen houden naar het gebouw van de nationale vergadering als niet aan hun eisen wordt tegemoetgekomen. Vanaf gis termorgen stonden voertuigen, vol gepakt met politieagenten en mili tairen, op strategische punten in de stad opgesteld, met name bij brug- overgangen over de Nijl. De vei ligheidstroepen schijnen zich echter nog op betrekkelijk grote afstand van de universiteit te houden. De studenten van Caïro, die steeds nadrukkelijker mokken over de „gematigde" politiek van presi dent Sadat ten opzichte van Israël, hebben een zogeheten „algemeen studentencongrea" opgericht. Daar op is besloten de volgende eisen aan de autoriteiten voor te leggen: de mogelijkheid de afgevaardigden 't standpunt van de studenten uit een te zetten; erkenning van het „congres" door de nationale ver gadering en de Arabische socialis tische unie; publikatie via de Egyp tische informatie-organen van de moties die het congres aanneemt. De vice-voorzitter van de na tionale vergadering bracht gister middag onverwacht, een bezoek aan de studenten. Hij zou daarbij de twee eerstgenoemde eisen hebben ingewilligd. De studenten schijnen daarna te hebben besloten de protestdemonstratie uit te stellen tot vandaag en af te wachten of de pers tot publikatie van hun moties overgaat. Mocht dat het geval zijn dan wordt de demonstratie geannu leerd, zo niet. dan zouden zij van middag naar de nationale vergade ring optrekken. Om blijk te geven van hun goede wil zouden de studen ten ook de eis hebben laten val- President Sadat heeft echter de studentenleiders en vertegenwoordi gers van andere groeperingen uit genodigd voor 'n conferentie, mor gen zal hij dan een toelichting geven op zijn strategie Jegens Is raël, en het uitstel van een oorlog tegen dat land. Behalve de studen tenleiders zijn uitgenodigd vertegen woordigers van arbeiders en boe ren, afgevaardigden van de Arabi sche Socialistische Unie, de enige politieke partij in Egypte, leden van de rechterlijke macht, hoogleraren en hoofdredacteuren. De studenten willen Sadat het volgende vragen 6 waarom zijn voor het einde van het zogeheten „beslissende" jaar geen be vrij dingsma atregelen ge troffen? op hoog niveau worden bespre kingen gevoerd tussen Egypte en de Sowjet-Unie: wat is de omvang van de te verwachten Russische bijstand? is de nieuwe regering een oor logskabinet? waarom bestaat er geen gelijk vormige politiek van de drie lidsta ten van de federatie Egypte-Syrië- Libië? De vragen vormen het resultaat, van urenlange besprekingen met Egyptische parlementsleden. De studenten hebben enkele eisen, zo als de onmiddellijke vrijlating van de moordenaars van Wasfi Teil, la ten vallen en ook persoonlijke aan vallen (op bijv. hoofdredacteur Hey kal van het semi-officiële blad Al Aohramj uit htm resoluties ge schrapt. Luchtverdediging „De Verenigde Staten zouden re kening houdend met hun belan gen in het Midden-Oosten, moeten weten, dat deze belangen niet vei lig zijn ingeval van een volledige confrontatie met de vijand". Dit heeft de Egyptische premier. Aziz Sidky, gezegd in een verklaring voor de nationale vergadering, waarin hij de nieuwe „oorlogseco nomie" introduceerde. De premier zei, dat de invoerrech ten op luxe-goederen voor persoon lijk gebruik met 50 procent zullen worden verhoogd. Landeigenaren zullen een speciale belasting van 300 gulden per hectare per jaar van produktief land moeten beta len. In alle delen van het land zul len militaire opleidingscentra wor den gevestigd. De Sowjet-Unie gaat bij de mi litaire strategie in het Midden-Oos ten veel meer aandacht besteden aan de luchtverdediging. Volgens di plomatieke kringen in Damascus wordt momenteel rond de Syrische hoofdstad een gordel van SAM-ra- ketten aangelegd het besluit hiertoe is ingegeven, zo zegt men, door de vrees dat Israël bij een nieuwe ron de van vijandelijkheden in het ge bied Damascus zal uitkiezen als doel voor schijnacties. Naar verluidt wordt al goede vooruitgang gemaakt met het aanleggen van de lanceer - installaties voor SAM-2 en SAM- 3 raketten, die naar verwachting door Russische deskundigen zullen worden bemand. De Sowjet-Unie heeft Syrië ook Mig-straaljagers geleverd en schijnt onlangs ook de wapenleveranties aan dit Arabisch land te hebben opgevoerd op grond van een over eenkomst, daarmee uiting gevend aan een verbetering van de Rus- sisch-Syrische betrekkingen die de afgelopen Jaren door onzekerheden en wrevel waren aangetast. Damascus is strategisch gezien „een open doel" en kan gemakke lijk door de Israëlische land en luchtstrijdkrachten worden bereikt. Sinds de zesdaagse oorlog verkeert het Israëlische leger bovendien met de hoogten van Golan in een tisch sterk verbeterde positie opzichte van Syrië. De Syriërs heb ben de laatste tijd herhaaldelijk uiting gegeven aan hun groeiende bezorgdheid over een Israëlische aanval, mocflten de vijandelijkhe den in het Midden-Oosten worden hervat. Diplomatieke kringen in Damas- cus zeggen dat de uitbreiding van het Russische luchtverdedigingssys teem tot Syrië blijk geeft vastbeslotenheid van het Kremlin de Arabische bondgenoten te bevei- ligen tegen de Israëlische lucht macht op basis van de gedachte dat de SAM-raketten de Amerikaanse Phantom-straaljagers van Israël op respectabele afstand zullen houden. Anderzijds heeft de toegenomen Syrisch-Russische samenwerking ertoe bijdragen dat de Russische Ifc marine meer faciliteiten schijnt krijgen in de haven van het S rische Latakia. kjjk de i yp, (Van onze correspondent) BRUSSEL De eerste ministers van Groot-Brittannië, Dene marken, Noorwegen en Ierland hebben zaterdagavond met veel plechtstatigheid hun handtekening gezet onder de verdragen die van de EEG een economische gemeenschap van tien in plaats van zes landen moeten maken. Maar de Britse premier Edward Heath heeft deze eerste stappen naar een vergroot en vereiiigd Europa onder weinig gelukkige voortekenen gezet, want een boze demonstrante smeet hem bij het betreden van het Brusselse Egmond-paleis een grote pot donkerblauwe inkt over gezicht, grijze haren en donker pak. „Een stompzinnig incident", zei de Belgische regeringsleider Eyskens later in zijn welkomstwoord, maar het duurde toch ruim een uur voor dat de heer Heath tussen de coulis sen van het grote gebeuren van vlek ken was ontdaan en gekleed in een pijlsnel per Rolls Royce uit zijn hotel gehaald lichtgrijs pak alsnog aan plechtigheid kon gaan deelnemen Een Engels-Zweedse vrouw Duitse nationaliteit die ten onrechte een perskaart had verworven, werd gearresteerdZij had haar euvele daad beraamd omdat de Londense autoriteiten haar project voor kindertehuis in Covent Garden had den afgewezen. Zij was niet de enige die demonstreerde. Een twintigtal vastbesloten leden van de Britse anti-EEG-beweging was naar de Bel gische hoofdstad gereisd en begaf zich met spandoeken gewapend het gewoeld. De beschilderde lappen werden in beslag genomen en de schermutselingen die ermee gepaard gingen leidden tot de tijdelijke arres tatie van drie Britse personen. Door Henk Kolb Zoals gezegd een plechtigheid met bijklanken, maar toc-h behoort ook dat tot de entourage van een histo- HAMBURG (AFP/DPA) De di recteur van het Westduitse „Cen trale Bureau voor de Bescherming van de Grondwet" (de veiligheids dienst), Hubert Schrlibbers. is onder het nazi-bewind als officier van Jus titie opgetreden in politieke proces sen. Deze onthulling van het tijd schrift „Der Spiegel" is door de be trokkenen zelf bevestigd. In zijn toenmalige houding zag hij echter „niets immoreels". Wel gaat maandag minister van Binnenlandse Zaken Genscher een toelichting strekken op het artikel. Volgens „Der Spiegel" was deze tot dusver onbekende rol van Schrüb- bers ook bij diens benoeming tot hoofd van de veiligheidsdienst augustus 1955 niet aan de orde geko men. Het blad somt een reeks pro cessen op waarin Schrübbers al; aanklager was opgetreden, en voor namelijk aanhangers van de com munistische partij tot dwangarbeid veroordeeld waren. Gisteravond gaf Schrübbers toe dat hij in 1940—'41 officier van Justitie was geweest bij de recht bank van Hamm Noordrijnwestf a- len), belast met zaken van hoogver raad. Hij was opgetreden in proces sen tegen communisten die gear resteerd waren na hun vlucht naar België en Nederland. Men kon toen, evenals nu. wegens hoogverraad worden berecht. Dat is geen spe ciaal nazi-delict", aldus Schrübbers. Hij verklaarde nooit lid te zijn ge weest van de nazi-partij wel van de S.A., maar die had hem uitge stoten" wegens gebrek aan belang stelling dat ik toonde voor de acti viteit van die beweging". Hij had naar zijn zeggen voorts overplaat sing naar een speciaal tribunaal weten te vermijden. In 1966 had hij de toenmalige minister van Binnen landse Zaken Lücke ingelicht over zijn verleden, nadat diverse D.D.R.- instanties hem ervan hadden be schuldigd lid te zijn geweest van de nazi-partij. Lücke had toen volgens hem een aantekening in zijn dossier geplaatst. rische gebeurtenis waaraan de pre miers van de toetredende landen en de Italiaanse voorzitter van de Europese Commissie (het uitvoerend orgaan van de EEG) benevens de Luxemburgse voorzitter van de EEG- ministerraad in hooggestemde be woordingen uitdrukking gaven. Konden uiteraard niet zeer ver schillen want elk van de staatslieden die zich in het Egmondpaleis had den verzameld, was er grondig van overtuigd dat een uitgebreide EEG niet alleen economisch maar ook po litiek tot verstrekkende en suprana tionale consequenties zal moeten lei den, waarbij de nadruk vooral op een versterking van de bevoegdheden van epn Europees parlement kwam te lig gen. Jean Monnet, Paul Henri Spaak, Hallstein, Becht en andere min of meer bejaarde „vaders" van het door Robert Schumann zo visionair ont worpen Verenigd Europa, waren te Brussel zo goed aanwezig als een nieuwe generatie van Europeanen tot wie o.a. de Nederlandse staatssecre taris van Buitenlandse Zaken Wes terterp behoort, die met minister van Buitenlandse Zaken Schmelzer en de Nederlandse permanente vertegen woordiger bij de EEG, Sassen, hand tekeningen onder de gezegelde ver dragen mocht zetten. EEG. Eurotom, Europese Gemeensch. voor Kolen en Staal het zijn Europese organi saties die het oude werelddeel van landen die elkaar honderden jaren lang hebben beoorloogd, nieuwe di mensies hebben verschaft. Het zetten van de tien handteke ningen van de lidstaten en een elfde handtekening namens de EEG-mi nister naad duurde nauwelijks langer dan een kwartier en het applaus voor de toetredende landen was luid. Luid genoeg althans om voorlopig bijvoor beeld nog de twijfel te overstemmen omtrent de uitslag van de volksstem ming die dit jaar in Noorwegen over de definitieve toetreding moet beslis- Ierse binnenlandse problemen vrede en verdraagzaamheid op lossen. Jens Otto krag sprak de Denen de overtuiging uit dat er regelingen moeten komen met de an dere noordelijke landen. IJsland. Zweden en Finland, om het Europese bouwwerk wat. zijn land betreft com pleet te maken. Voorzitter Malfatti van de Euro pese Commissie had toen al gezegd dat het opheffen van souvereinitelt de enige mogelijkheid is om het ver val van West-Europa te verhinderen. De EEG mag naar zijn smaak niet alleen maar een handelsonderneming zijn, maar een Verenigd Europa kan Toespraken „Wij moeten helder denken", zei Edward Heath, „opdat wij met trots zowel onze nationale indentiteit, his torie en tradities kunnen bewaren terwijl tezelfdertijd werken aan een gemeenschappelijke Europese zaak en het wederzijds Europees belang dat eist verbeeldingskracht". Heath, die duidelijk maakte dat hij betere betrekkingen wenst met Oost-Europa, zei dat een nieuw Europa zo vol zelf vertrouwen moet zijn bij het ontwer pen van een toenemende ontspan ning tussen Oost en West. De Ierse premier Lynch zag in het feit dat tussen het zelfstandige Ier land en het deel van Ierland onder Brits bestuur de grenzen eerlang zul len wegvallen een grote kans om de De toekomst van de Geref. Ker ken is niet rooskleurig. Niet alleen blijft het gereformeerde geboorte cijfer achter bij dat van vooraf gaande jaren, maar interne cijfers geven een somber beeld van de ker kelijke binding, die tot voor kort zeer hoog was vergeleken met an dere kerken. Op de voorlichtingsdag van de Vrije Universiteit heeft prof. dr. J. Firet meegedeeld, dat het kerkbe zoek in 1971 net zo sterk gedaald is als in de vier voorafgaande jaren Op de synode verstrekte ds. K Bisschop uit Naarden een ander cijfer. In twee jaar is het aantal Jonge kerkleden dat openbare ge loofsbelijdenis deed en dus mondig kerklid werd met een zesde gedaald. En dat terwijl voor deze leeftijd (te gen de twintig Jaar) de geboorte golf nog lang niet is afgelopen. Op vallend noemde ds. Bisschop de een belangrijke bijdrage leveren aan vrijheid, veiligheid en vooruitgang, terwijl een verdeeld Europa slechts toeschouwer kan zijn bij de geschie- Het Europese festijn werd besloten met een Koning Boudewijn die in Brussel receptie bij daartoe de Relletjes in Rome Duizenden communisten en anarchisten zijn za terdag in Rome slaags geweest met de politie. Zij betoogden voor een communistische machtsoverneming in Griekenland. De betogers gebruik ten benzinebommen, stenen en stuk ken ijzer tegen de politie, die ant woordde met traangas. Soms werd ook man tegen man gevochten. Er werden auto's o mgekeerd, brandjes gesticht en barricaden opgericht. Te gen tweehonderd betogers is proces verbaal opgemaakt. Brand op vliegveld Bij een brand op het internationale vliegveld van Manilla (Philippijnen) zijn zes personen omgekomen. Er zijn ver scheidene vermisten. Zeventien men sen moesten in ziekenhuizen worden opgenomen. Er is naar schatting voor 100 miljoen gulden schade aan gericht In het stationsgebouw. De re cherche stelt een onderzoek in naar de oorzaak van het vuur, dat op ver scheidene plaatsen tegelijk schijnt te zijn begonnen. Zeven gewonden De ongeregeld heden in Rhodeslë hebben zich in de nacht van vrijdag op zaterdag uitge breid tot de stad Que Que, waar ze ven Afrikanen gewond werden door kogels van de politie. Het totaal aantal slachtoffers onder de Afri kaanse bevolking bedraagt in de ne gen dagen van onrust nu 14 doden en Luttele seconden na het in cident, rechts Marie-Louise Kwiatkowski. hofrouw in verband met het over lijden van de Deense koning voor één dag had opgeheven. MOSKOU (Reuter) De Rus Alexander Ginsburg, die in 1968 ver oordeeld werd wegens anti-Russische activiteit, is, na zijn gevangenisstraf te hebben uitgezeten, volgens vrien den zaterdag in Moskou terugge keerd. Ginsburg werd in 1967 gearres teerd en stond met drie anderen te recht in verband met ondergrondse literaire werken. Daartoe behoorde een "witboek", dat hij samenstelde over het proces van de schrijvers Andrei Sinjawski en Joeli Daniel, die in het buitenland werken hadden ge publiceerd die anti-Russisch werden geacht. 52 Dissidente Russen hebben zaterdag de buitenlandse correspon denten in Moskou een afschrift ge stuurd van een brief die zij hebben geschreven aan de secretaris-gene raal van de VN, Waldheim. Zij vra gen hem om een onderzoek naar de zaak van Wladimir Boekowski, die tot 12 jaar gevangenis, werkkamp en verbanning is veroordeeld wegens kritiek op het feit dat de overheid politieke tegenstanders in krankzinni gengestichten opsluit. ISTANBOEL i Reuter) De Turkse autoriteiten schijnen alle hun ten dienste staande middelen te willen gebruiken om tegenstan ders van het huidige regime on schadelijk te maken. Nog voor de dageraad zich aandiende verspreid den zich gisterochtend bijna 85.000 militairen, politieagenten en leden van de veiligheidsdienst over Istan boel in een massale huis-aan-huis speur toch naar 203 stadsguerrilla- strijders. Voor de stad en de gehele provincie Istanboel werd vanaf 02.00 uur (Ned. tijd) een uitgaansverbod van 15 uur afgekondigd waardoor het leven in de stad volledig kwam stil te ligg:n De autoriteiten lieten bovendien de waarschuwing uit- Carbol in Deens dorp Als gevolg van het verongelukken van een tank auto met carbolzuur in het Deense dorp Simmersted zijn twintig perso nen met vergiftigingsverschijnselen in een ziekenhuis opgenomen. De tankwagen was op een besneeuwde weg geslipt en omgeslagen. Door een lek vloeide twintig ton carbol zuur weg, voor een deel in sloten en rivieren. De giftige stof heeft vele, vissen en vogels het leven gekost. Na vergeefse pogingen de tankauto weg te halen is besloten, maar te wachten tot het carbolzuur door af koeling is gekristalliseerd. Dat kan nog wel tien tot veertien dagen du- Actie tegen Gromiko De politie in Tokio heeft zondagavond elf beto gers gearresteerd die het „New Ota- ni"-hotel bestormden, waar de Sow- jet-russische minister van Buiten landse Zaken Gromiko zijn intrek heeft genomen. Zij bleken lid te zijn van een uiterst-rechtse groep. Gro miko kwam zondag in Tokio aan voor overleg met zijn Japanse ambt genoot Foekoeda, hun eerste bespre kingen sinds vijf jaar. Kernpunt daarbij zou zijn de teruggave van vier eilandjes, die Japan in de twee de wereldoorlog aan de Russen heeft verloren. Deze kwestie vormt de be langrijkste hinderpaal voor het slui ten van een vredesverdrag. Vergiftigingsramp Zeker 78 per sonen zijn in Nieuw Delhi om het la ven gekomen door het gebruik van illegaal gestookte drank, waarin methylalcohol was verwerkt. In zie kenhuizen bevinden zich 20 slachtof fers die er heel ernstig aan toe zijn en men vreest dat nog meer mensen doodziek thuis liggen. De meeste slachtoffers waren bruiloftgangers, die zaterdag in een armenwijk aan het feesten waren. (Van - corresponden t) BILBAO Zaterdagavond om half negen liet de Baskische terroris tenorganisatie ETA haar gijzelaar, de industrieel Don Lorenzo Za- bala, vrij op slechts enkele tien tallen kilometers van de plaats waar hij 85 uren tevoren ontvoerd was. Senor Zatoala zelf zou later verhalen, dat zijn vier ontvoerders inderdaad op vrijdagmiddag (toen de eerste geruchten over zijn vrij lating ontstonden) reeds begonnen waren om een en ander te orga niseren, maar dat een contactper soon klaarblijkelijk faalde, waar door de vrijlaing 24 uur uitgesteld moest worden. Zaterdagmiddag besprak generaal Franco's ministerraad al de moge lijkheid van een noodtoestand, ook al bleek dat niet nodig te zijn Het is opgevallen, dat men van 's lands hardste generaals uit een ambassadepost terugriep, om de leiding van de Guardia Civil over te nemen. Madrid bereidt, zich voor op meer moeilijkheden. Het hoofd bedekt door een kap (die hij van zijn ontvoerders als aan denken geschonken kreeg) werd senor Zabala in ongeveer een uui van de schuilplaats naar de vrij heid gereden. Daar kreeg hij spoe dig een lift van een voorbijko mende vrachtwagen, die hem op de dchtstbijzijde post van de guar dia civil achter liet. Zo kwam hij om kwart voor een in de nacht met een politiewagen aan in ziln woonoord Eibar. Zijn huis was omspoeld door van meer dan 2000 buurtbewoners en journalisten, die door een poli- tiecordon op afstand gehouden werd. Senor Zabala besloot daarom eerst naar het huis van zijn moe der te gaan. Pas om wee uur nachs kon hij zijn eigen woning bereiken waar natuurlijk een on- beschrijfelijkie vreugde heerste, tenor Zabala verklaarde, dat de jonge ETA-leden hem utsliütend op het moment van de ontvoering, in de worsteling de daarbij ont stond, een slag op het hoofd ge geven hadden. Daarna raakten zü hem echter niet waren om hem te bewaken, hem naar een sohuilplaats mididen in de bergen, niet ver van zijn woon plaats hadden gebracht. Hij heeft al die tijd doorgebracht in een kamertje van drie bij vijf meter met hermetisch gesloten raamlui- ken. Dit kan ook verklaren, ontvoerders niet eens probeerden om met de familie of met de autori teiten in contact te komen: om dat zij hun positie niet wilden ver raden. In het Spaanse Baskenland liepen zij immers veel grotere risico's dan gelaten toen zijn bedrijl eenmaal de eisen van de ontslagen arbei ders, die deze onverwachte steun van de ETA gekregen hadden, had ingewilligd. Daarmee lijkt de zaak gesloten. kreeg redelijk goed te eten, kon De eerste mini-crisis van het nieuwe best slapen en kreeg iedere mid- jaar is dus voor het Spaanse dag de krant. Senor Zabala ge- regime betrekkelijk goed afgelo- looft dat de ETA-leden, waarvan pen; maar het was ook een teken er altijd tenminste twee aanwezig aan de wand. Zabala werd vrij- Evenzo lükt het afgelopen te zijn met de meest heftige studenten betogingen in Madrid. En toch En toch betekene dit alles niet veel goeds. De ETA heeft de kop opgestoken met een nieuwe tac tiek in de stijl van de Zuidameri- kaanse Tupamaros. En de studen ten hebben felle betogingen weten te organiseren op grond van be roepsmatige eisen. Dat wil zeggen, dat de oppositie meer concreet begint te worden en daardoor meer doeltreffend. gaan dat de troepen opdracht had den te schieten als ze gewapende te genstand ondervonden. In militaire - kringen verluidde dat tien uui het ingaan van het uitgaansverbod nog geen incidenten waren voorge komen. De speurtocht begon zodra uitgaansverbod van kracht was worden. Een drievoudig cordon werd om de stad gelegd en de troe pen splitsten zich in teams van dan 10.000 man om alle huizen te doorzoeken. Het besluit tot de operatie wa,1 nomen na de arrestatie van langgezocht. vrouwelijk lid van linkse „Turkse Volksbevrijdingsle ger" dat vorig jaar april een sts guerilla afkondigde. Zijn acties ren ook de directe oorzaak van val van Suleyman Demirels rege ring en de afkondiging van de nood toestand voor elf van de 67 Turkse provincies. Opgeschort Bij het ingaan van het uitgaans verbod werden alle binnenlandse vluchten van en naar Istanboel op geschort en kwam het water wegver keer tot stilstand. Groepjes volledig bepakte militairen gingen 1 aan de hand van adreslijsten huis tot huis en over de drie miljoen 1 inwoners tellende stad hing eer rene stilte met zo nu en dan het geluid van legervoertuigen, voornaamste doel van de speurtocht 1 waren drie leden van het illegale i bevrijdingsleger die op 30 november uit een militaire gevangenis ont snapten terwijl ze terecht stonden voor het ontvoeren en vermoorden van de Israëlische consul-generaal in Istanboel Ephraim Elrom.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1972 | | pagina 4